Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi
Görünüm
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Kasım 2018) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Osmanlı İmparatorluğu tarihi |
---|
Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi |
Bu madde, 1299–1922 yılları arasında altı asır boyunca hüküm sürmüş olan Osmanlı İmparatorluğu'nun tarihinden önemli olayların bir kronolojisini vermektedir.
1299–1399
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1299 - Osmanlı Beyliği, Söğüt'te Osman Gazi tarafından bağımsızlığını ilan etti.
- 1300 - Yundhisar, Köprühisar ve Yenişehir kaleleri fethedildi.
- 1300 - Yenişehir başkent yapıldı.
- 1302 - İlk Bizans–Osmanlı savaşı olan Koyunhisar (Bafeus) Muharebesi'nde Osman Gazi Bizans'ı mağlup etti.
- 1303 - İznik kuşatıldı.
- 1303 - Marmaracık Kalesi fethedildi.
- 1304 - Akhisar, Mekece ve Geyve ele geçirildi.
- 1306 - Dimbos zaferi sonucunda Kestel, Kete ve Ulubad kaleleri fethedildi.
- 1306 - İlk askeri antlaşma
- 1307 - İznik'in sıkıştırılması ve Yalova akını.
- 1308 - Ulubat gölü üzerindeki Alyos adası, Aygut Alp'in oğlu Kara Ali tarafından barış yoluyla teslim alındı.
- 1308 - Koçhisar'ın Fethi
- 1313 - Harmankaya Tekfuru Köse Mihal'in Müslüman olması, kalesi ve taraftarları ile birlikte Osmanlılara katılması.
- 1320 - Osman Gazi'nin rahatsızlığı nedeniyle oğlu Orhan Bey yönetimi ele aldı.
- 1321 - Gemlik ve Mudanya'nın fethi
- 1324 - Umur-Han Beyliği elindeki Akyazı'nın fethi.
- 1324 - İmralı Adası'nın fethi ve Osmanlıların Marmara Adası'na dayanmaları.
- 1326 - Osman Gazi'nin vefatı, Orhan Gazi'nin tahta geçişi
- 1326 - Bursa'nın Osmanlılar tarafından alınışı
- 1327 - Orhan Gazi tarafından bilinen ilk gümüş akçanın bastırılması
- 1329 - Bizans'a karşı Pelekanon zaferi
- 1330 - Bizans'a karşı Osmanlı-Aydın-Saruhan ittifakı
- 1330 - Üsküdar'a kadar Kocaeli kıyıları ve Kandıra'nın fethi
- 1331 - İznik'in Osmanlılar tarafından alınışı
- 1331 - İlk Osmanlı medresesinin İznik'te Orhan Gazi tarafından kurulması
- 1333 - İzmit'in kuşatılması, Bizans'la anlaşma
- 1335 - Bizans'tan Ulubat'ın fethi
- 1335 - Karesi Beyliği'nden Balıkesir'in ele geçirilmesi
- 1337 - Orhan Gazi'nin İzmit'i, Süleyman Gazi'nin Taraklı Yenicesi, Göynük ve Mudurnu'yu fethi
- 1345 - Karesi Beyliğinin tamamen Osmanlılara ilhakı
- 1346 - Orhan Gazi'nin Kantakuzenos'un kızı ile evliliği ve Bizans'la ittifakı
- 1349 -1352 - Bizans'a yardım için Süleyman Paşa'nın Rumeli'ye geçişi ve Çimpe Kalesi'nin Osmanlılar tarafından üs olarak alınışı
- 1352 - Osmanlıların Çimpe Kalesi'ne yerleşmeleri, Bizans'la savaşın başlaması
- 1352 - Osmanlıların Cenevizlilere Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı vermeleri
- 1354 - Süleyman Paşa'nın Gelibolu'yu fethi
- 1356 - Sivrihisar'ın alınışı
- 1357 - Orhan Gazi'nin esir düşen oğlu Halil'in kurtarılması karşılığında Osmanlı-Bizans savaşında ateşkes
- 1357 - Süleyman Paşa'nın ölümü
- 1359 - Bizans'ın kışkırtmasıyla düzenlenen Lapseki Haçlı Seferinin yenilgiye uğratılması, Bizans'la savaşın yeniden başlaması
- 1360 - Bizans'tan Panados, Çorlu, Misini, Lüleburgaz, Babaeski, Keşan ve Dimetoka'nın fethi
- 1361 - Sazlıdere zaferi ve Edirne'nin fethi ve başkent oluşu
- 1361 - Yeniçeri Ocağının kuruluşu
- 1362 - Orhan Gazi'nin vefatı ve I. Murat'ın tahta çıkışı
- 1362 - Karaman Beyliği'nin işgal ettiği Sivrihisar'ın geri alınması
- 1362 - Ankara'nın Amasya Beylerinin eline geçmesi
- 1362 - İlk müzikli spor gösterisi: Edirne Kırkpınar yağlı güreşleri
- 1362 - Kadıaskerliğin teşkili
- 1363 - Lala Şahin Paşa'nın Bulgar Krallığı'ndan Eski Zağra ve Filibe'yi fethi
- 1363 - Bizans'la savaşın sonu ve barış antlaşması imzalanması
- 1363 - Pençik Kanununun çıkışı
- 1363 - I. Murad'ın Eretna-Karaman ordusuna karşı Eskişehir zaferi, Ankara'nın geri alınması
- 1364 - Sırplara karşı Sırpsındığı zaferi
- 1366 - Savoyard Haçlı Seferi, Gelibolu'nun Haçlılara kaybı ve Bizans'a devri
- 1366 - Osmanlı-Bizans Savaşının yeniden başlaması, Çirmen, Ferecik, İncüğez, Çatalca ve Küçükçekmece'nin fethi
- 1367 - Bulgar Krallığı'yla savaşın başlangıcı
- 1367 - Bizans'ın elindeki Süzebolu'nun kuşatılması
- 1368 - Bulgarlardan Aydos ve Karin ovası'nın, Bizans'tan Süzebolu'nun fethi
- 1369 - Bizans'tan Kırklareli, Pınarhisar ve Vize'nin fethi
- 1369 - Bulgar Krallığı'ndan Kızılcaağaç Yenicesi, Yanbolu, İslimiye, İhtiman ve Samokov'un fethi, Sırplara karşı Çamurluova zaferi
- 1370 - Bulgar Krallığı'na karşı Sarıyar zaferi, Rila'nın fethi
- 1371 - Sırplara karşı Çirmen zaferi
- 1372 - Bizans'la barış, Bizans'ın tâbiyeti
- 1373 - Bulgar Krallığı'yla barış, Bulgar Krallığı'nın tâbiyeti
- 1373 - Voynuk teşkilatının kuruluşu
- 1373 - Savcı Bey'in isyanı, Pikridion zaferi
- 1374 - Kite zaferi ve Savcı Bey isyanının bastırılması
- 1376 - Sırbistan'ın tâbiyeti
- 1376 - IV. Andronikos'un I. Murad'ın yardımıyla Bizans tahtını ele geçirmesi
- 1377 - Gelibolu'nun Bizans tarafından Osmanlılara iadesi
- 1381 - Bursa Düğünü, Germiyan Beyliği'nden Kütahya, Simav, Emet, Tavşanlı ve Gediz'in devralınması, Hamid Beyliği'nden Akşehir, Beyşehir, Seydişehir, Yalvaç, Karaağaç ve Isparta'nın satın alınması
- 1382 - Hamid Beyliği'nden alınan altı şehrin ilhakı
- 1383 - Bizanslı Selanik Tekfurunun Kavala ve Serez'i işgali, Çandarlı Kara Halil Hayreddin Paşa'nın Selanik'i kuşatması, Kavala ve Serez'in geri alınması
- 1383 - Evrenos Bey'in Vardar Yenicesi'ni kurması
- 1384 - Timurtaş Paşa'nın Sırplardan Pirlepe, Manastır ve İştip'i fethi, Epir bölgesinde akınlar
- 1384 - Amasya Emirliğinin himaye altına alınması, Candar Beyliği'nden Osmancık'ın alınması
- 1385 - Bulgarlardan Sofya'nın fethi
- 1385 - Timurtaş Paşa'nın Sırp Zeta Prensliği'ne karşı Savra zaferi, Arnavutluk'un doğusunda Osmanlı egemenliği
- 1385 - I. Murad'ın Niş'i fethi, Sırbistan'ın yeniden tâbiyet altına alınması
- 1386 - Hamid Beyliği'nden alınan altı şehrin Karaman Beyliği'nce işgali
- 1386 - I. Murad'ın Karaman Seferi, Frenkyazısı zaferi, Karaman Beyliği'nin işgal ettiği yerlerden çekilmesi
- 1386 - Karaman Seferinde Osmanlı ordusunda yer alan Sırp askerlerin Konya'yı yağmalamaları nedeniyle idam edilmeleri üzerine Sırbistan'la savaşın yeniden başlaması
- 1387 - Sırp-Boşnak birliklerine karşı Ploşnik yenilgisi
- 1387 - Tâbiyetten ayrılan Bulgar Krallığı'yla savaş
- 1387 - Dört yıldır kuşatılan Selanik'in Çandarlı Kara Halil Hayreddin Paşa'ya teslimi, Bizans'la barış
- 1387 - İşkodra hâkimi II. Curac Balşiç'in tâbiyeti
- 1388 - Çandarlı Ali Paşa'nın Bulgarlardan Şumnu, Hirşova, Razgrad, Silistre, Ziştovi ve başkent Tırnova'yı fethi, Bulgar Krallığı'nın tâbiyeti karşılığında Tırnova'nın iadesi, Dobruca Prensliği yeniden tâbiyet altına alınması
- 1388 - Karaman Beyliği ve Kadı Burhâneddin Devleti'ne karşı Osmanlı-Memlûk ittifakı
- 1389 - Sırplara karşı I. Kosova zaferi
- 1389 - I. Murad'ın muharebe meydanında ölümü, Yıldırım Bayezid'in tahta geçişi 1389 - Şehzade Yakub'un Şehzade Bayezid tarafından katli.
- 1390 - Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı
- 1390 - Karaman Seferi, Konya'nın kuşatılması
- 1390 - Gelibolu Tersanesi'nin inşası
- 1391 - İstanbul'un kuşatılması
- 1391 - Eflak Prensliği ilk kez haraç vermeyi kabul etmiştir.
- 1392 - Üsküp'ün fethi
- 1392 - Candaroğulları Beyliği'nin Osmanlı topraklarına katılması.
- 1392 - Hamitoğulları Beyliği'nin Osmanlı topraklarına katılması.
- 1392 - Kırkdilim Muharebesi
- 1392 - İşkodra'nın fethi
- 1393 - Amasya'nın fethi
- 1393 - Tırnova'nın fethi (17 Haziran), Bulgar Krallığı'nın ilhakı
- 1394 - Selanik'in doğrudan Osmanlı yönetimine alınması, Yıldırım Beyazıt'ın Teselya seferi ve Tırhala, Çatalca, Dömeke ve İzdin ile Attika'daki son Katalan devletçikleri Salona ve Neopatras'ın ilhakı
- 1394 - Konstantinopolis'in kuşatılması.
- 1395 - Anadolu Hisarı'nın inşa edilmesi.
- 1396 - Niğbolu zaferi (25 Eylül), Vidin Çarlığı'nın ilhakı
- 1397-1398 - Karaman Beylerbeyliği'nin Osmanlı hakimiyetini kabulü
- 1398 - Kadı Burhaneddin'in ölümü ve devletinin Osmanlılarca ilhakı
- 1398 - Karadeniz beyliklerinin (Taşanoğulları, Kubadoğulları, Hacıemiroğulları ve Bafra) ilhakı
- 1399 - Sultan Yıldırım Beyazıt'in Memlükler'e ait Malatya ve Elbistan'ı ele geçirmesi
1400–1499
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1400 - Bursa'da I. Beyazıt tarafından Ulu Cami'nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü'ş-şifa'sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi
- 1402 - Ankara Muharebesi ve Yıldırım Bayezid'in esir düşmesi
- 1402 - 1413 - Fetret Devri, iç karışıklıklar 1406 - Saltanat için Emir Süleyman ile Çelebi Mehmed'in savaşı. 1410 - Emir Süleyman'ın Çelebi Musa'ya karşı Rumeli'deki zaferi. 1411 - Çelebi Mehmed'in Çelebi Süleymanı bertaraf edip Konstantinopolis'i kuşatması.
- 1413 - I. Mehmed'in Musa Çelebi'yi mağlup ederek tek başına Osmanlı tahtına çıktı
- 1413 - Karaman Beyliği'nin Bursa kuşatmasının püskürtülmesi, Osmanlı-Karaman Savaşı'nın başlaması
- 1414 - I. Mehmed'in Karaman Seferi, akdedilen barışın Karaman tarafından bozulması
- 1415 - I. Mehmed'in ikinci Karaman Seferi, Konya zaferi ve antlaşmasıyla (Mart) Timur'un Karaman'a verdiği toprakların geri alınması
- 1415 - Çavlı Bey komutasındaki Osmanlı donanması'nın Ege Denizi'ndeki Venedik adalarına akını
- 1416 - Şeyh Bedreddin isyanı
- 1416 - Çavlı Bey komutasındaki Osmanlı donanması'nın Gelibolu Muharebesi'nde Venedik donanmasına yenilgisi (29 Mayıs)
- 1416 - Macaristan Seferi
- 1417 - Avlonya'nın fethi
- 1418-1420 - Samsun bölgesinin Osmanlılar tarafından alınışı
- 1419-1424 - Bursa'da Hacı İvaz'a I. Mehmed tarafından Yeşil Cami'nin yaptırılması
- 1421 - I. Mehmed'in ölümü ve II. Murad'ın tahta geçişi (26 Mayıs)
- 1421 - Bizans'la savaşın başlaması
- 1422 - Düzmece Mustafa'nın ve Küçük Mustafa Çelebi'nin isyanlari ve bertaraf edilmeleri
- 1422 - Osmanlılar tarafından yapılan ilk kapsamlı İstanbul Kuşatması
- 1423 - II. Murad'ın Candar Beyliği'ne karşı Taraklı Borlu zaferi
- 1423 - Turahan Bey'in Mora seferi ve Davia zaferi (5 Haziran)
- 1423 - Selanik'in kuşatılması
- 1424 - Bizans'la barış (22 Şubat)
- 1425 - Gülnas zaferi, İpsili Hisarı'nın zaptı ve Aydın Beyliği'nin ilhakı
- 1425/1426 - Tekeoğulları Beyliği'nin topraklarının Osmanlılara geçmesi
- 1427/1428 - Germiyanoğulları Beyliği'nin topraklarının Osmanlılara geçmesi
- 1426 - Macaristan ve Sırbistan'la savaşın başlaması
- 1428 - Macaristan'a karşı Güvercinlik zaferi (Haziran)
- 1428 - Alacahisar'ın fethi, Macaristan ve Sırbistan'la barış
- 1430 - Selanik'in Fethi (29 Mart), Venedik'le barış (Temmuz)
- 1437 - II. Murad'ın Karaman seferi
- 1437 - Macaristan Krallığı'nın Alacahisar Baskını ve Macarlarla savaşın başlaması
- 1438 - II. Murad'ın Macaristan Seferi, Evrenosoğlu Ali Bey'in Mediaş zaferi (Ekim)
- 1439 - II. Murad'ın Sırbistan Seferi,Semendire'nin fethi (16 Ağustos), İshak Bey'in Nobırda zaferi (6 Ağustos)
- 1440 - II. Murad'ın sonuçsuz Belgrad Kuşatması, Makreş zaferi
- 1441 - Nobırda'nın fethi (27 Haziran)
- 1442 - Mezid Bey'in Santimbru zaferi (18 Mart) ve Hermannstadt hezimeti (22 Mart), Şehabettin Paşa'nın Vazag hezimeti (2 Eylül)
- 1443 - Macar-Haçlı ordusunun Sırbistan ve Bulgaristan'ı istilası, Niş Muharebesi (3 Kasım), İzladi Derbendi zaferi (16 Aralık)
- 1444 - Macaristan Krallığı'yla Edirne-Segedin Antlaşması (12 Haziran), Karaman Beyliği'yle Yenişehir Sevgendnamesi
- 1444 - II. Murat'ın tahttan çekilişi, II. Mehmed'in tahta geçişi
- 1444 - Macar-Haçlı ordusuna karşı Varna zaferi (10 Kasım)
- 1446 - Buçuktepe Vakası, II. Mehmed'in tahttan çekilişi ve II. Murad'ın ikinci defa geçişi
- 1446 - II. Murad'ın Mora Seferi
- 1448 - II. Murad'ın Kocacık'ı fethi (31 Temmuz)
- 1448 - Macar-Haçlı ordusuna karşı II. Kosova zaferi (20 Ekim)
- 1449 - Eflak'ta Yergöğü'nün geri alınması, Epir'de Arta'nın fethi
- 1450 - II. Murad'ın sonuçsuz Akçahisar Kuşatması
- 1451 - II. Murad'ın ölümü ve II. Mehmed'in ikinci defa tahta geçişi
- 1451 - Macaristan'la barış
- 1451 - II. Mehmed'in Karaman seferi
- 1453 - İstanbul'un fethi, Ayasofya'nın camiye çevrilmesi
- 1454 - Macarlarla savaşın başlaması, Sırbistan Seferi
- 1454 - Kefe Kuşatması
- 1454 - Hamza Bey'in Abhazya Seferi'yle Sohumkale'nin fethi ve Abhazya Prensliği'nin Osmanlı Devleti'ne bağlanması
- 1455 - II. Mehmed'in I. Sırbistan seferi
- 1455 - Boğdan'ın Osmanlı Devleti'ne bağlılığını bildirmesi
- 1456 - Enez'in fethi, Gökçeada, Limni ve Semadirek'in fethi ve Haçlı donanmasına kaybı
- 1456 - II. Mehmed'in II. Sırbistan seferi ve başarısız Belgrad kuşatması
- 1456 - Atina'nın ilhakı
- 1458 - II. Mehmed'in I. Mora seferi
- 1458 - Macaristan'a karşı Tahtalu zaferi (Sonbahar)
- 1459 - Sırbistan seferi, başkent Semendire'nin fethi, Sırbistan'ın ilhakı
- 1459 - Gökçeada, Limni ve Semadirek'in nihai olarak fethi
- 1460 - II. Mehmed'in II. Mora seferi, Mora'nın fethinin tamamlanması, Atina Dükalığı'nın ilhakı, Angelokastro'nun fethi
- 1460 - Mihaloğlu Ali Bey'in Macarlara karşı Pozazin zaferi (8 Kasım)
- 1461 - Ceneviz kolonisi Amasra'nın fethi
- 1461 - Candaroğulları Beyliği'nin ilhakı
- 1461 - Trabzon'un Fethi, Trabzon Rum İmparatorluğu'nun sonu, Batum'a kadar Karadeniz kıyılarının ilhakı
- 1462 - II. Mehmed'in Eflak Seferi, Eflak'ın nihai olarak Osmanlı Devleti'ne bağlanması
- 1462 - Midilli'nin fethi
- 1463 - Osmanlı-Venedik Savaşı'nın başlaması
- 1463 - II. Mehmed'in I. Bosna seferi, Bosna'nın fethi
- 1464 - II. Mehmed'in II. Bosna seferi, başarısız Yayçe Kuşatması, Mahmud Paşa'nın İzvornik zaferi (Kasım)
- 1464 - Venedik donanmasının başarısız Midilli kuşatması (1 Nisan-15 Mayıs)
- 1465 - II. Mehmed'in I. Arnavutluk seferi
- 1466/67 - II. Mehmed'in II. Arnavutluk seferi
- 1468 - II. Mehmed'in Karaman seferi, Konya'nın ilhakı
- 1468 - Topkapı Sarayı'nın yapımının tamamlanması
- 1470 - II. Mehmed'in Eğriboz'un fethi
- 1470 - Rum Mehmed Paşa ve İshak Paşa'nın Karaman seferleri
- 1471 - Alanya'nın ilhakı
- 1472 - Silifke'nin ilhakı
- 1472 - Akkoyunlulara karşı Kıreli zaferi, Haçlı donanmasının Batı Anadolu sahillerini yağmalaması
- 1473 - Akkoyunlulara karşı Otlukbeli zaferi, Şebinkarahisar'ın alınışı
- 1474 - Sonuçsuz İşkodra Kuşatması
- 1475 - Hadım Süleyman Paşa'nın Boğdan'a karşı Racova yenilgisi
- 1475 - Kefe ve Azak'ın Cenevizlilerden alınışı
- 1475 - Kırım hanı Mengli Giray Han'ın Cenevizlilerin elinden kurtarılması ve Kırım'ın Osmanlı'ya bağlanması
- 1475 - Sisam ve İpsara'nın fethi
- 1476 - II. Mehmed'in Boğdan seferi, Akdere zaferi, Boğdan kesin olarak Osmanlı Devleti'ne bağlanması
- 1476 - Macarların Böğürdelen'i işgali
- 1477 - II. Mehmed'in Sırbistan Seferi (Ocak) sonucunda Macarlarca Sırbistan'da inşa edilen Haram (Hram) ve Koyluca (Kulic) kalelerini fethi
- 1478 - II. Mehmed tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi
- 1478 - II. Mehmed'in III. Arnavutluk seferi, Akçahisar'ın fethi
- 1479 - İşkodra'nın fethi ve Arnavutluk'un fethinin tamamlanması
- 1479 - Gedik Ahmed Paşa'nın Kefalonya Seferi ve (Korfu hariç) İyon Adalarının fethi
- 1479 - Osmanlı-Venedik Antlaşması
- 1479 - Ali Koca Bey'in Macarlar'a Ekmek Otlak yenilgisi
- 1479 - Acara, Batum ve Borçka'nın (Maçahel) ilhakı
- 1479 - Rakkas Sinan Bey'in Gümüşhane ve Torul'u fethi
- 1480 - Otranto Seferi
- 1480 - Sonuçsuz Rodos kuşatması
- 1481 - Mısır seferine çıkan II. Mehmed'in ölümü ve II. Bayezid'in tahta çıkışı
- 1481 - Otranto'nun kaybı
- 1481 - II. Bayezid'in Yenişehir'de Cem Sultan'ı mağlup etmesi, Cem Sultan'ın Mısır'a sığınması
- 1482 - Cem Sultan'ın Konya'yı kuşatması, ardından Rodos'a sığınması
- 1483 - Macaristan'la barış (Ekim)
- 1483 - Morova Seferi ve Hersek'in ilhakı
- 1484 - Boğdan Seferi ve Kili (15 Temmuz) ile Akkerman'ın fethi (7 Ağustos)
- 1485 - Osmanlı-Memlük Savaşı'nın başlaması
- 1488 - Memlûk Devleti'ne karşı Ağaçayırı yenilgisi
- 1489 - Lehistan Krallığı'yla ilk anlaşma (22 Mart)
- 1491 - Osmanlı-Memlûk Savaşı'nın sona ermesi
- 1492 - Mihaloğlu Ali Bey'in Laybah'ta yenilgisi
- 1492 - İspanya'dan çıkarılan Yahudilerin de Osmanlı Devleti'nin himayesine girmesi
- 1493 - Yakup Paşa'nın Macarlara ve Hırvatlara karşı Krbava zaferi
- 1495 - Macaristan'la barış, Cem Sultan'ın ölümü
- 1497 - İlk Rus elçisinin İstanbul'a gelişi
- 1498 - Malkoçoğlu Bali Bey'in Lehistan akınları
- 1498 - Kemal Reis'in Rodos Şövalyeleri'ne karşı Kerpe zaferi (Ağustos)
- 1499 - Venedik'le savaşın başlaması, Burak Reis zaferi, İnebahtı'nın fethi
1500–1599
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1500 - Modon zaferi, Modon'un fethi, Navarin ile Koron'un teslim alınması, Kefalonya'nın kaybı
- 1501 - Dıraç'ın fethi
- 1502 - Osmanlılara tâbi Kırım Hanlığı'nın Saray'ı işgal ederek Altın Orda Devleti'ni yıkmaları
- 1503 - Venedik'le barış
- 1503 - Macaristan'la barışın yenilenmesi (Budin Antlaşması)
- 1507 - Şehzade Selim'in Safevîlere karşı Erzincan zaferi
- 1508 - Şehzade Selim'in seferleri sonucu Gürcü Güriyel ve Açıkbaş Hanlıklarının Osmanlılara tâbi olması
- 1511 - Şahkulu İsyanı, Şehzade Selim'in başkente doğru harekete geçmesi
- 1512 - II. Bayezid'in tahttan çekilişi, I. Selim'in tahta geçişi
- 1513 - I. Selim'in kendisine karşı ayaklanan Şehzade Ahmed'i Yenişehir muharebesinde bozguna uğratması
- 1514 - Safevîler'le savaş, I. Selim'in Çaldıran zaferi (25 Ağustos) ve Tebriz'e girişi (6 Eylül)
- 1515 - Turnadağ zaferi ve Dulkadir Beyliği'nin ilhakı
- 1515 - Bıyıklı Mehmed Paşa'nın Ovacık zaferi, Kemah, Harput, Tunceli ve Diyarbakır'ın alınması, Safevilerin başarısız Diyarbakır Kuşatması
- 1516 - Memlûk Devleti'yle savaş, I. Selim'in Mercidabık zaferi (26 Ağustos) ve Halep'e girmesi (28 Ağustos), Suriye'nin Osmanlı topraklarına katılması, Han Yunus zaferiyle Filistin'in ilhakı
- 1516 - Bıyıklı Mehmed Paşa'nın Safevilere karşı Koçhisar zaferi
- 1517 - Ridaniye zaferi ve Mısır'ın alınması, Hicaz Şerifliği'nin (6 Temmuz) ve Yemen'in Osmanlılara bağlanması
- 1517 - Portekiz'in Cidde'ye saldırısının püskürtülmesi (18 Nisan)
- 1517 - Piri Reis'in Mısır'da Yavuz Sultan Selim'e ilk dünya haritasını sunması
- 1517 - Bıyıklı Mehmed Paşa'nın Mardin'i alması, Urfa, Rakka, Sincar ve Musul'un ilhakı
- 1518 - Oruç Reis'in Tilimsan'ı fethi
- 1519 - Celali isyanları'nın başlangıcı
- 1519 - Barbaros Hayreddin Paşa'nın idaresindeki Cezayir'in Osmanlılara iltihakı
- 1520 - I. Selim'in vefatı, Kanuni Sultan Süleyman'ın tahta geçişi
- 1521 - I. Süleyman'ın Belgrad'ın fethi
- 1521 - Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye adındaki eserini hazırlaması
- 1522 - I. Süleyman'ın Rodos'un fethi, Bodrum ve On İki Ada'nın ilhakı
- 1522 - Knin'in kuşatılması
- 1524 - Mısır'da Hain Ahmed Paşa isyanı, Kazan Hanlığı'nın Osmanlı'ya tabiiyeti
- 1525 - İlk Fransız elçisi İstanbul'da
- 1526 - I. Süleyman'ın Macaristan'a karşı Mohaç Zaferi
- 1527 - Bosna'nın fethi'nin tamamlanması
- 1528 - Pîrî Reis'in I. Süleyman'a ikinci dünya haritasını takdim etmesi
- 1529 - Budin'in geri alınışı, Viyana kuşatması
- 1529 - Barbaros Hayreddin Paşa'nın Cezayir Adası'nı fethi, Aydın Reis'in İspanyol filosuna karşı Formentera zaferi
- 1532 - I. Süleyman'ın Alman Seferi
- 1533 - Osmanlı-Avusturya arasında İstanbul Antlaşması
- 1533-1534 - Barbaros'un Osmanlı hizmetine girişi ve Cezayir Beylerbeyliği'ne tayini
- 1533-1534 - Habsburgların Koron'u ele geçirmesi
- 1534 - Osmanlı-İran Savaşı'nin açılışı, Tebriz'e ikinci defa giriş ve Bağdat'ın alınışı
- 1534 - Tunus'un alınması
- 1535 - Tunus'un kaybedilişi
- 1536 - Fransızlara kendi bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı veren ahidname verilmesi
- 1536 - Veziriazam İbrahim Paşa'nın idamı
- 1537 - Lütfi Paşa'nın Pulya Seferi,
- 1537 - I. Süleyman'ın Avlonya seferi ve sonuçsuz Korfu kuşatması
- 1537 - Barbaros Hayreddin Paşa'nın Ege'deki harekatı sonucu Kiklad Adaları'nın Osmanlılara bağlanması
- 1537 - Avusturyalılara ve Macarlara karşı Vertizo Zaferi
- 1538 - I. Süleyman'ın Boğdan Seferi
- 1538 - Barbaros Hayreddin Paşa'nın Ege'deki harekatı sonucu Venedik'e ait Şeytan, İskiri, Kerpe ve Çoban adalarını Osmanlı Devleti'ne katması
- 1538 - Kutsal İttifak donanmasına karşı Preveze Zaferi
- 1538 - Hadım Süleyman Paşa'nın Hint Seferi ve sonuçsuz Diu Kuşatması, Aden ve Hadramut'un alınışı
- 1539 - Bir yıl önce İspanya'ya kaybedilen Kastelnovo'nun geri alınması
- 1540 - Venedik'le barış, Anabolu ve Benefşe'nin Osmanlılara teslimi
- 1541 - I. Süleyman'ın Macaristan seferi, Budin'in ilhakı, Alman ordusunun hezimeti
- 1541 - Kutsal Roma İmparatoru V. Karl'ın Cezayir seferinde hezimete uğraması
- 1541 - Portekiz'in Süveyş seferinin püskürtülmesi
- 1542 - Alman ordusunun Peşte'de bozguna uğratılması
- 1543 - I. Süleyman'ın Macaristan seferi, Valpo, Sikloş, Peçuy, Estergon, ve İstolni Belgrad'ın fethi
- 1544 - Vişegrad, Vaç ve Hatvan'ın fethi
- 1545 - Kutsal Roma İmparatorluğu'yla ateşkes, 1540-45 Savaşının sonu
- 1546 - Ayas Paşa komutasındaki Osmanlı birliklerinin Basra'yı ele geçirmesi
- 1546 - Piri Reis'in Arabistan'ın güney kıyılarını Osmanlı egemenliğine sokması
- 1547 - Kutsal Roma İmparatorluğu'yla İstanbul Antlaşması
- 1548 - Piri Reis'in Aden'i yeniden fethi
- 1548 - I. Süleyman'ın İran seferi, Tebriz'in işgali, Van'ı fethi, Çerkez Osman Paşa'nın Kemah zaferi
- 1549 - İskender Paşa'nın Hoy'u fethi, Kara Ahmed Paşa'nın Gürcülerden Tortum, Oltu, Yusufeli ve Artvin'i fethi
- 1550 - 1551 - Lahsa seferiyle Arabistan'ın doğu kıyılarının alınması
- 1551 - Sokollu Mehmed Paşa'nın Sonuçsuz Temeşvar Kuşatması
- 1551 - Turgut Reis'in Cerbe ablukasından (12-30 Nisan) kurutuluşu, Sinan Paşa'yla birlikte Gozo'yı istilası ve Trablus'u fethi
- 1551 - Çerkez İskender Paşa'nın Gürcistan seferi ve Şavşat, Göle Ardanuç ile Ardahan'ı fethi
- 1551 - Barbaroszade Hasan Paşa'nın Tilimsan zaferi
- 1552 - Macaristan'da Segedin ve Palast zaferleri, Temeşvar, Seçen, Dregeli, Solnok ve Lippa'nın fethi, sonuçsuz Eğri kuşatması
- 1552 - Osmanlı donanmasının Akdeniz Seferi, Turgut Reis'in Cenevizlilere karşı Ponza zaferi (5 Ağustos)
- 1552 - Piri Reis'in Maskat'ı fethi, Hürmüz'ü kuşatması
- 1552 - Salih Reis'in Sahra Seferi ve Tuggurt ile Vargla'yı zaptı
- 1552 - Safevîlerin Erzurum ve Ahlat'a yönelik saldırıları
- 1553 - Şehzade Mustafa'nın idamı
- 1553 - 1554 - Turgut Reis'in Akdeniz seferi ve Koriska'yı zaptı
- 1553 - 1554 - I. Süleyman'ın Nahcıvan Seferi, Revan (18 Temmuz) ve Nahcıvan'ın (28 Temmuz) zaptı, Karabağ'ın istilası, Taht-ı Süleyman zaferi (22 Temmuz)
- 1554 - Cezayir Valisi Salih Paşa'nın Vattâsîler lehine Fes'i zaptı (Ocak), Saadiler'in Fes'i geri alması
- 1554 - Piri Reis'in idamı
- 1554 - Seydi Ali Reis'in Basra Körfezi'nde Portekizlilerle mücadelesi
- 1554 - Slovakya'da Filek ve Şalgo'nun fethi
- 1555 - Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında Amasya Antlaşması (29 Mayıs)
- 1555 - Toygun Paşa'nın Kapoşvar (17 Eylül), Babofça ve Berzence'yi (Eylül sonu) fethi. Veli Paşa'nın Macar-Alman ordusuna Panto zaferi (4 Ekim)
- 1555 - Salih Reis'in İspanyollardan Becaye'yi fethi (28 Eylül)
- 1555 - Kanem-Bornu devletiyle ticaret antlaşması
- 1556 - Sonuçsuz Vahran kuşatması
- 1556 - Turgut Reis'in Gafsa'yı zaptı
- 1557 - Osmanlı donanmasının İspanyol işgalindeki Bizerte'yi fethi
- 1557 - Massava'nın fethi, Habeş Eyaleti'nin kuruluşu
- 1558 - Cezayir Valisi Hasan Paşa'nın İspanya'ya karşı Mostaganem zaferi
- 1558 - Piyale Paşa ve Turgut Reis'in Minorka'yı istilası
- 1558 - Turgut Reis'in Kayrevan'ı zaptı
- 1559 - Konya Şehzâdeler Muharebesi (1 Haziran) ve Şehzade Bayezid'in yenilerek İran'a sığınması
- 1559 - Sonuçsuz Bahreyn kuşatması
- 1560 - Cerbe Deniz Muharebesi'nde Osmanlı donanmasının İspanyollara karşı zaferi
- 1560 - Sefer Reis'in Portekiz filosuna karşı Babülmendep zaferi
- 1561 - Turgut Reis'in Sicilya donanmasına karşı Lipari zaferi (Temmuz), Napoli Ablukası (Ağustos)
- 1561 - Şehzade Bayezid'in idamı.
- 1562 - Kutsal Roma İmparatorluğu'yla 1550-62 savaşının sonu ve Edirne Antlaşması
- 1562 - Özdemiroğlu Osman Paşa'nın Etiyopya İmparatoru Minas'ı Enderte Muharebesi'nde yenmesi
- 1563 - Sonuçsuz Vahran kuşatması
- 1565 - Başarısız Malta kuşatması
- 1566 - Piyale Paşa tarafından Sakız Adası'nın Fethi (15 Nisan), Nakşa Seferi sonucu Nakşa Dükalığı'nı ilhakı
- 1566 - Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferi: Zigetvar Savaşı ve Sultanın vefatı, II. Selim'in tahta geçişi
- 1567 - Yemen isyanının başlaması
- 1568 - Edirne Antlaşması'yla (17 Şubat) 1566-1568 Osmanlı-Almanya Savaşı'nın sona ermesi
- 1568 - Koca Sinan Paşa Özdemiroğlu Osman Paşa'nın Yemen seferine çıkması
- 1569 - Sonuçsuz Astarhan seferi
- 1569 - Kaptan Kurdıoğlu Hızır Bey'in Açe Seferi (Sumatra)
- 1569 - Uluç Ali Paşa'nın Hafsîlere karşı Bace zaferi ve Tunus'u zaptı
- 1570 - Kıbrıs Seferi, Lefkoşa'nın fethi
- 1570 - Uluç Ali Paşa'nın Malta filosuna karşı Gozo ve Sicilya arasında zaferi (15 Temmuz)
- 1571 - Kırım Hanı I. Devlet Giray'ın Moskova'yı istilası
- 1571 - Mağusa Kuşatması ve Kıbrıs'ın fethi'nin tamamlanması, İnebahtı hezimeti
- 1572 - Kırım Hanı I. Devlet Giray'ın Molodi Muharebesi'nde Rus ordusuna yenilgisi (2 Ağustos)
- 1572 - Yeniden inşa edilen Osmanlı Donanması'nın Akdeniz'e açılarak güç gösterisi yapması
- 1573 - Venedik'le İstanbul Antlaşması (7 Mart)
- 1573 - Lehistan'ın himaye altına alınışı
- 1573 - Piyale Paşa'nın Pulya Seferi
- 1573 - İspanya'nın Tunus'u (2. kez) işgali
- 1574 - Asi Boğdan Voyvodası III. Ioan'a karşı Cağaloğlu Sinan Paşa'nın sefer ve Kartal Ovası zaferi (10 Haziran)
- 1574 - Kılıç Ali Paşa ve Koca Sinan Paşa'nın Tunus'un Fethi (13 Eylül)
- 1574 - II. Selim'in vefatı ve III. Murad'ın tahta geçişi (15 Aralık)
- 1575 - Edirne'de Mimar Sinan tarafından II. Selim için Selimiye Camii'nin inşası
- 1575 - Bosna Sancakbeyi Gazi Ferhad Paşa'nın Alman-Hırvat kolordusuna karşı Budaçki zaferi (22 Eylül)
- 1576 - Osmanlı birliklerinin Fes'i zaptı (Mart) ve Fas'ın himaye altına alınması
- 1576 - Kanem-Bornu devletinin Osmanlı Devleti'ne bağlılığını bildirmesi
- 1577 - Takiyüddin'in gözlemlerine, kısmen tamamlanan Daru'r-Rasadü'l-Cedid'de (İstanbul Rasathanesi) devam etmesi
- 1577 - İspanya Krallığı ile 1515'ten beri süregelen savaş halini sona erdiren ateşkes ve barış müzakereleri
- 1578 - Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması, Çıldır zaferi (9 Ağustos), Tiflis'in Zaptı (24 Ağustos) ve Gürcistan'ın fethi, Koyungeçidi (9 Eylül) ve Aras Han zaferleriyle (11 Kasım) Osmanlı hakimiyetinin Şirvan'a genişlemesi, Şahoğlu Muharebesi (24-26 Kasım)
- 1578 - Fas'ta Portekiz'e karşı Vadiüsseyl zaferi (4 Ağustos)
- 1579 - Hazar Denizi'nde Osmanlı deniz kuvvetlerinin kuruluşu
- 1579 - Sadrazam Sokullu Mehmed Paşa'nın suikast sonucu öldürülmesi (11 Ekim)
- 1580 - İstanbul Rasathanesi'nin donanmayla topa tutularak yıktırılması (22 Ocak)
- 1580 - İngiltere'yle ilk anlaşma (25 Mayıs)
- 1581 - Mir Ali Bey tarafından Portekizlilerin elindeki Maskat'ın İstilası
- 1583 - Safevîlere karşı Dizful zaferi ve Huzistan, Luristan, Kirmanşah ve Ardelan'ın fethi, Meşale zaferiyle Şirvan'da Osmanlı egemenliğinin pekişmesi, Revan'ın Zaptı
- 1584 - Kılıç Ali Paşa komutasındaki donanmanın da yardımıyla Özdemiroğlu Osman Paşa II. Mehmed Giray'ın isyanını bastırarak Kırım Hanlığında Osmanlı hakimiyetini yeniden kurdu
- 1585 - Safevîler'e karşı Alvar Zaferi (21 Eylül), Tebriz'in ele geçirilmesi (25 Eylül) ve Şenbigazan zaferi (28 Ekim), Mayan zaferi (30 Ekim)
- 1585 - Mombasa Seferi (1585)
- 1586 - Hadım Cafer Paşa'nın Safevîlerin 10 ay süren Tebriz kuşatmasını püskürtmesi
- 1586 - İlk Sikke tashihi
- 1587 - Safevîlere karşı Câmâsâb zaferi (30 Ekim)
- 1587 - Cezayir'de Paşalar devrinin başlaması
- 1588 - Serdar Ferhat Paşa'nın Gence'yi zaptı (3 Eylül), Emektar Cafer Paşa'nın Gence zaferi (29 Eylül)
- 1589 - Mir Ali Bey'in Mombasa seferi
- 1590 - Ferhat Paşa Antlaşması'yla Osmanlı-İran Savaşı'nın bitmesi (21 Mart)
- 1591 - Tunus'ta Dayıların yönetimi ele geçirmeleri
- 1592 - Lehistan'ın Osmanlı himayesinden çıkışı
- 1592 - Bosna'da Bihke'nin fethi
- 1593 - Kulpa Bozgunu (22 Haziran) ve Almanya'yla savaşın başlaması (4 Temmuz)
- 1594 - Almanların Estergon ve Hatvan kuşatmalarının püskürtülmesi, Yanıkkale zaferi (10 Eylül) ve Yanıkkale'nin fethi (27 Eylül)
- 1594 - Eflak, Boğdan ve Erdel'in ayaklanması
- 1595 - Estergon'un Avusturyalılara kaybı
- 1595 - III. Murad'ın vefatı, III. Mehmet'in tahta geçişi
- 1595 - Köprü Faciası ve Akıncı Ocağı'nın sonu (27-30 Ekim)
- 1596 - Eğri Kalesi'nin fethi (12 Ekim) ve Haçova zaferi (26 Ekim)
- 1597 - Satırcı Mehmed Paşa'nın aynı yıl kaybedilen Tata'yı geri alması (12 Ekim), Vaç yenilgisi (1 Kasım)
- 1598 - Yanıkkale'nin Almanlara kaybı, Budin kuşatmasının püskürtülmesi
- 1599 - Karayazıcı Ayaklanması'nın başlaması
- 1599 - Hadım Cafer Paşa'nın ayaklanan Kartli Kralı I. Simon'u Nahiduri Muharebesi'nde yenerek esir etmesi
- 1599 - Toskana Büyük Dükalığı'nın Sakız Baskınının püskürtülmesi (1 Mayıs)
1600–1699
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1600 - Kanije'nin fethi (23 Ekim)
- 1601 - İstolni Belgrad'ın kaybı (20 Eylül), Tiryaki Hasan Paşa komutasında Kanije Savunması (9 Eylül-18 Kasım)
- 1601 - Sokolluzade Hasan Paşa'nın Celâlî önderi Karayazıcı'ya karşı Sepedlü zaferi (12 Ağustos)
- 1602 - Yemişçi Hasan Paşa'nın İstolni Belgrad'ı geri alması (29 Ağustos), Peşte'nin kaybı, Budin'i kuşatan Almanların Lala Mehmed Paşa tarafından püskürtülmesi
- 1603 - Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması, Tebriz ve Nahçıvan'ın kaybı
- 1603 - Zorba İsyanı (Ocak-Ekim)
- 1603 - III. Mehmed'in vefatı, I. Ahmed'in tahta geçişi
- 1603 - Peşte yenilgisi (28 Eylül), Osmanlı ordusunun Almanlara karşı Budin önündeki zaferleri (13-20 Ekim)
- 1603 - Trablusgarp'ta Dayıların yönetimi ele geçirmeleri, Osmanlı otoritesinin zayıflaması
- 1604 - Revan'ın İran'a kaybı
- 1604 - Yusuf Sinan Paşa'nın sonuçsuz İran seferi
- 1604 - Lala Mehmed Paşa'nın Pește (25 Eylül), Vaç (15 Ekim) ve Papa'yı Alman işgalinden kurtarması, sonuçsuz Estergon Kuşatması (18 Ekim-19 Kasım)
- 1605 - İran'a karşı Urmiye yenilgisi
- 1605 - Lala Mehmed Paşa'nın Estergon'u Alman işgalinden kurtarması (4 Ekim), Tiryaki Hasan Paşa'nın Veszprém ve Polata'yı geri alması (Ekim sonu)
- 1605 - Erdel Prensi Boçkay'ın Hüsrev Paşa'nın yardımıyla Uyvar'ı zaptı (17 Ekim), Peşte'de Prens Boçkay'a Orta Macar tacının takılması (11 Kasım)
- 1606 - Gence'nin İran'a kaybı
- 1606 - Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu ile mütareke (15 Haziran) ve Zitvatorok Antlaşması (11 Kasım)
- 1607 - Şamahı ve Şirvan'ın İran'a kaybı
- 1607 - Kuyucu Murad Paşa'nın Oruçovası zaferiyle (24 Ekim) Celâlî Canboladoğlu Ayaklanmasını bastırması
- 1608 - Kuyucu Murad Paşa'nın Alaçayır zaferiyle (6 Ağustos) Celâlî Kalenderoğlu Ayaklanmasını bastırması
- 1609 - Kuyucu Murad Paşa'nın Üsküdar Seferiyle Celalileri tamamen etkisiz hale getirmesi
- 1609 - Damat Halil Paşa'nın Baf açıklarında Kara Cehennem Cengi'nde Malta filosunu yenilgiye uğratması (Ağustos)
- 1610 - Kuyucu Murad Paşa'nın sonuçsuz Tebriz seferi
- 1611 - İskender Paşa'nın Erdel Seferi'yle Erdel Prensliği ve Eflak'ta asayişi sağlaması
- 1612 - Hollanda'yla ilk ticaret anlașması (6 Temmuz)
- 1612 - İran'la Nasuh Paşa Antlaşması (20 Kasım)
- 1613 - İskender Paşa'nın Erdel Seferi'yle Betlen Gabor'un tahta çıkarılması (Ekim)
- 1614 - Damat Halil Paşa'nın başarılı Malta (6 Temmuz) ve Trablus (10-18 Temmuz) seferi
- 1614 - Kazakların Sinop'u yağmalamaları ve Şakşakî İbrahim Paşa tarafından Azak Deniz Muharebesi'nde mağlup edilmeleri
- 1615 - İran Savaşı'nın yeniden başlaması
- 1616 - Öküz Mehmed Paşa'nın sonuçsuz Revan Kuşatması (11 Eylül-5 Kasım), Tekeli Mehmed Paşa'nın Salmas zaferi
- 1616 - İstanbul'da Sultan Ahmet Camii'nin inşasının tamamlanması
- 1616 - İskender Paşa Boğdan Seferi'nde Leh istilacıları mağlup etti
- 1617 - İskender Paşa'nın Lehistan'a karşı seferi ve Busza Antlaşması (27 Eylül)
- 1617 - I. Ahmed'in ölümü ve I. Mustafa'nın tahta geçişi (22 Kasım)
- 1618 - I. Mustafa'nın tahttan indirilmesi ve II. Osman'ın tahta geçişi (26 Şubat)
- 1618 - İran'a karşı Pül-i Şikeste yenilgisi, Serav Antlaşması
- 1619 - Osmanlılara tâbi Erdel Prensliği'nin Otuz Yıl Savaşları'na dahil olarak Kutsal Roma İmparatorluğu'yla savaşa girmesi
- 1620 - Lehistan'a karşı Tutora zaferi
- 1620 - Damat Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Manfredonia'yı istilası (16-18 Ağustos)
- 1621 - II. Osman'ın Lehistan seferine çıkışı (Hotin seferi) - Hotin Antlaşması
- 1622 - II. Osman'ın katli ve I. Mustafa'nın yeniden tahta çıkışı (20 Mayıs)
- 1623 - I. Mustafa'nın tahttan indirilip IV. Murad'ın tahta çıkışı (10 Eylül)
- 1623 - Bekir Subaşı Hadisesi ve İran'la savaşın yeniden başlaması
- 1624 - Bağdat'ın Safevîlere kaybı ve Irak'ta toprak kayıpları
- 1624 - Kazakların İstanbul Boğazını yağmalamaları
- 1624 - Kırım'da III. Mehmed Giray'ın isyanı
- 1624 - Sadrazam Çerkes Mehmed Paşa'nın asi Abaza Mehmed Paşa'ya karşı Karasu Köprüsü zaferi (3 Eylül)
- 1624 - Kanlı Mehmed Paşa'nın Manisa zaferiyle Cennetoğlu Ayaklanması'nı bastırması (Aralık)
- 1625 - Kazaklara karşı Karaharman zaferi
- 1625/1626 - Sonuçsuz Bağdat Kușatması
- 1626 - Yemen'de Zeydi ayaklanmasının bașlaması
- 1627 - Asi Abaza Mehmed Paşa'ya karşı sonuçsuz Erzurum Kușatması, Ahıska'nın İran'a kaybı
- 1627 - Avusturya'yla Sonbor Antlașması
- 1627 - Kırım'da III. Mehmed Giray'ın isyanının bastırılması
- 1628 - Asi Abaza Mehmed Paşa'nın Erzurum Kușatması'nda yenilmesi, Kars zaferi sonrasında Ahıska'nın geri alınması
- 1629 - Yemen'de Zeydilerin Taiz ve Sana'yı ele geçirmesi
- 1630 - Hemedan Seferi, Mihriban zaferi, Çemhal zaferi ve sonuçsuz Bağdat Kușatması, Çınargediği yenilgisi
- 1630 - Yemen'de Taiz yenilgisi, Aden'in Zeydilere kaybı
- 1631 - Hille'nin İran'a kaybı
- 1632 - İstanbul'da Zorba İsyanı
- 1633 - Sonuçsuz Aden Kuşatması, Zebid'in Zeydilere kaybı
- 1633 - Safevîlerin Van kușatmasının püskürtülmesi, Murtaza Paşa'nın Kuskunkıran zaferi (15 Ekim)
- 1633 - Lübnan'da Maanoğlu II. Fahreddin ayaklanmasının bastırılması
- 1633 - Lehistan'la Eskitabur Muharebesi
- 1634 - İlk Şeyhülislam katli (Ahîzâde Hüseyin Efendi)
- 1634 - Lehistan'la barış antlașması
- 1635 - IV. Murat'ın Revan'ı ve Tebriz yeniden zaptetmesi
- 1635 - Muha'nın kaybıyla Zeydilerin Yemen'de Osmanlı egemenliğine son vermeleri
- 1636 - Revan'ın İran'a kaybı, Mihriban yenilgisi
- 1637 - Kazakların Azak kalesini işgali
- 1638 - Osmanlı donanmasının Kazaklara karşı Çoçka Burnu (26-28 Temmuz) ve Temrük zaferleri (16 Ağustos)
- 1638 - IV. Murad'ın Bağdat'ı geri alması (25 Aralık), Irak'ta Osmanlı idaresinin yeniden tesisi
- 1638 - Venediklilerin Avlonya baskını
- 1639 - Safevî Devleti'yle 1623-1639 Savaşına son veren Kasr-ı Şirin Antlaşması (17 Mayıs)
- 1640 - IV. Murad'ın ölümü, İbrahim'in tahta çıkışı
- 1641 - Sonuçsuz Azak kușatması
- 1642 - Avusturya'yla 2. Sonbor Antlașması
- 1642 - Azak Kalesi'nin Kazaklardan geri alınması
- 1644 - Osmanlı filosunun Malta Şövalyeleri'nin saldırısına uğraması
- 1645 - Venedik'e savaş ilanı, Hanya'nın fethi (22 Ağustos)
- 1645 - Osmanlılara tâbi Erdel Prensliği'nin Otuz Yıl Savaşları'na dahil olarak Kutsal Roma İmparatorluğu'yla yeniden savaşa girmesi
- 1646 - Venediklilere Bozcaada zaferi (31 Mart), Girit'te Resmo'nun fethi (13 Kasım)
- 1647 - Venedik donanmasına karşı sonuçsuz Bibercik Deniz Muharebesi (27 Ocak)
- 1647 - Varvar Ali Paşa İsyanı'nın bastırılması
- 1648 - İbrahim'in tahttan indirilmesi ve IV. Mehmed'in tahta çıkışı (8 Ağustos), İbrahim'in katli (18 Ağustos)
- 1648 - Sultanahmet Camii Vakası
- 1648 - Kandiye kuşatması
- 1649 - Venediklilere karşı Foça yenilgisi (12 Mayıs)
- 1651 - Venediklilere Nakşe yenilgisi (10 Temmuz)
- 1651 - Büyük Valide Kösem Sultan'ın öldürülmesi.
- 1654 - Venediklilere karşı Çanakkale ve Değirmenlik (Milos) zaferleri
- 1655 - Venediklilere Çanakkale yenilgisi (21 Haziran), Benefşe'yi kuşatan Venediklilerin püskürtülmesi (18 Ağustos)
- 1656 - Çınar Vakası (4-8 Mart)
- 1656 - Çanakkale Boğazı'nın Venedik ablukası altına alınması, Venediklilere Çanakkale yenilgisi, Limni ve Bozcaada'nın kaybı
- 1656 - Köprülü Mehmed Paşa'nın sadrazamlığa getirilmesiyle Köprülüler devrinin başlaması (15 Eylül)
- 1657 - Venediklilere karşı Çanakkale zaferi (19 Temmuz), Bozcaada (31 Ağustos) ve Limni'nin (12 Kasım) geri alınması
- 1658 - Erdel Kralı Rakoçi'nin başına buyruk hareket etmesi neticesinde Köprülü Mehmed Paşa'nın Erdel seferi, Yanova'nın fethi
- 1659 - Abaza Hasan Paşa'nın Anadolu'daki ayaklanmasının bastırılması (16 Şubat)
- 1659 - Eflak isyanının bastırılması
- 1659 - Cezayir'de Yeniçeri ağalarının yönetimi tamamen ellerine geçirmeleri
- 1659 - Erdel'de Seydi Ahmed Paşa'nın Demirkapı zaferi (Aralık)
- 1660 - Erdel'de Seydi Ahmed Paşa'nın Sibi (Nisan) ve Kaloşvar (22 Mayıs) zaferleri, Varad'ın fethi (27 Ağustos)
- 1660 - Venedik-Fransız birliğinin Hanya kuşatmasının (27 Ağustos-15 Eylül) püskürtülmesi, Kandiye zaferi (17 Ağustos)
- 1662 - Erdel isyanının bastırılması
- 1663 - Osmanlı-Avusturya Savaşı'nın başlangıcı, Uyvar'ın fethi (13 Eylül)
- 1663 - Lahsa Eyaleti topraklarının Benî Halid kabilesi tarafından ele geçirilmesi
- 1664 - Zerinvar'ın fethi (7 Temmuz), St. Gotthard Muharebesi (1 Ağustos) ve Avusturya ile Vasvar Antlaşması (10 Ağustos)
- 1664 - Fransa'nın Cicel'e saldırısının püskürtülmesi (30 Ekim)
- 1666 - Girit'in tamamen alınması için harekâtın başlatılması
- 1669 - Kandiye'nin alınışı, Girit'in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi
- 1669 - Dinyeper'in batısındaki Kazakların Osmanlı himayesine girmeleri
- 1671 - Cezayir'de denizci kökenli Dayıların Yeniçeri Ağalarının yönetimini sonlandırmaları, Osmanlı otoritesinin sembolik hale dönüşmesi
- 1672 - Lehistan'la savaş, Kamaniçe'nin alınışı, Podolya'nın fethi, Bucaş Antlaşması
- 1673 - Hotin'in Lehistan'a kaybı, Lehistan'ın Boğdan'ı istilası
- 1674 - Hotin'in Lehistan'dan geri alınması, Ukrayna'nın doğusunda fetihler
- 1675 - Ukrayna'nın batısında fetihler, sonuçsuz Lviv kuşatması
- 1676 - Rusya'nın Çehrin'i ele geçirerek Osmanlı himayesindeki Kazak hatmanını esir etmesi (18 Ağustos)
- 1676 - Lehistan Krallığı'yla İzvança Muharebesi (25 Eylül-14 Ekim) ve sonucunda İzvança Antlaşması (17 Ekim)
- 1677 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması, sonuçsuz Çehrin kuşatması
- 1678 - Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın Çehrin Kalesini fethi
- 1679 - Çehrin'e tekrar saldıran Ruslara karşı sefer kararı, barış müzakerelerinin başlaması
- 1680 - Hollanda'yla ticaret anlaşması
- 1681 - Rusya'yla Bahçesaray Antlaşması, Dinyeper'in batı kıyısındaki Osmanlı egemenliğinin kabulü
- 1681 - Fransız donanmasının Sakız'ı bombardımanı (23 Temmuz)
- 1682 - Orta Macar isyanına müdahale, Kosice, Filek ve Honad'ın fethi
- 1682 - Fransa Krallığının Sakız Vakası için tazminat ödemesi (17 Mayıs)
- 1683 - II. Viyana Kuşatması, peşinden Ciğerdelen Savaşı ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları, Estergon'un kaybı
- 1684 - Avusturyalıların Budin kuşatmasının püskürtülmesi
- 1684 - Venedik'in Ayamavra (6 Ağustos) ve Preveze'yi (29 Eylül) ele geçirmesi
- 1684 - Venedik'in Dalmaçya'da Senj kuşatmasının püskürtülmesi (Ekim)
- 1685 - Venedik'in Dalmaçya'da Senj kuşatmasının püskürtülmesi (Mart ve Nisan)
- 1685 - Venedik'in desteğiyle isyan eden Karadağ'a karşı Çetine zaferi (7 Mayıs)
- 1685 - Uyvar'ın Avusturya'ya kaybı
- 1685 - Venedik'in Koron (11 Ağustos) ve Kalamata'yı (14 Eylül) ele geçirmesi
- 1686 - Budin'in Avusturya'ya kaybı
- 1686 - Peçuy şehrinin kaybedilmesi
- 1686 - Rusya'nın da Kutsal İttifak'a dahil olması
- 1686 - Venedik'in Navarin (14 Haziran), Modon (7 Temmuz), Argos (7 Ağustos), Anabolu (29 Ağustos) ve Pire'yi (Ekim) ele geçirmesi
- 1686 - Venedik'in Dalmaçya'da Senj'i ele geçirmesi (30 Eylül)
- 1687 - IV. Mehmed'in tahttan indirilmesi, II. Süleyman'ın tahta çıkışı
- 1687 - Başta Eğri Kalesi olmak üzere Macaristan'da Avusturyalılara büyük toprak kayıpları, Mohaç Muharebesinde yenilgi
- 1687 - Bir yıl önce Kutsal İttifak'a dahil olan Rusya Çarlığı'nın Kırım Seferi'nin Rusların hezimetiyle sonuçlanması (17 Haziran)
- 1687 - Venedik'in Patras (24 Temmuz) ve İnebahtı'yı (25 Temmuz) ele geçirmesi, kuşatılan Benefşe hariç Mora'nın tamamen kaybı, Atina'nın teslim olması (28 Eylül)
- 1687 - Venedik'in Dalmaçya'da Kastelnovo'yu ele geçirmesi (30 Eylül)
- 1688 - Sancak Vakası
- 1688 - Belgrad'ın Avusturyalılara kaybı
- 1688 - Kırım Hanlığı'nın Lehistan'a karşı zaferleri
- 1688 - Karadağ'ın Venedik tâbiyetini kabul etmesi (yaz)
- 1688 - Venedik'in Osmanlıların karşı taarruzundan çekinerek Atina'yı boşaltması (10 Nisan), Eğriboz kuşatmasında büyük bir yenilgiye uğraması (22 Ekim)
- 1689 - Venedik'in Dalmaçya'da Knin'i ele geçirmesi (11 Eylül)
- 1689 - Avusturyalıların Bosna'dan çıkarılması, Batiçsa yenilgisi (29-30 Ağustos), Niş'in kaybı (25 Eylül), Avusturyalıların Eflak'ı ve Kosova'yı istilası, Sırp asilerin Makedonya'yı istilası
- 1689 - Rusya Çarlığı'nın II. Kırım Seferi'nin Rusların daha büyük bir hezimetiyle sonuçlanması (30 Mayıs)
- 1689 - Venedik'in Benefşe'ye saldırısının püskürtülmesi (Ekim)
- 1690 - Kanije Kalesi'nin Avusturyalılara kaybı
- 1690 - Fazıl Mustafa Paşa'nın Pirot, Vidin, Niş ve Belgrad'ı geri alışı
- 1690 - Çerkez Ahmed Paşa'nın Zarneşti zaferi (21 Ağustos) ve Erdel'de Osmanlı hâkimiyeti, Erdel'in kaybı (Ekim)
- 1690 - Venedik'in Benefşe'yi alarak Mora'nın işgalini tamamlaması (12 Ağustos)
- 1690 - Venedik'in Kanina ve Avlonya'yı (17-18 Eylül) ve Kuzey Epir'i işgali
- 1691 - Avlonya zaferi ve Kanina, Avlonya ve Kuzey Epir'in Venedik işgalinden kurtarılması (14 Mart)
- 1691 - II. Ahmed'in tahta çıkışı
- 1691 - Salankamen yenilgisi, Varadin'ın kaybı
- 1692 - Lübnan'daki karışıklıkların bastırılması
- 1692 - Korint'in Venedik işgalinden kurtarılması
- 1692 - Osmanlı ordusunun Çetine'ye girerek Karadağ'ı yeniden Osmanlı idaresine alması
- 1692 - Venedik'in Girit'te Hanya kuşatmasının püskürtülmesi (28 Ağustos)
- 1693 - Avusturyalıların Belgrad kuşatmasının (5 Ağustos-10 Eylül) püskürtülmesi
- 1694 - Sonuçsuz Varadin kuşatması
- 1695 - Kırım Hanlığı'nın Lehistan'a karşı Ukrayna içlerine başarılı akını
- 1695 - II. Ahmed'in ölümü ve II. Mustafa'nın tahta çıkışı (6 Şubat)
- 1695 - Sakız Adası'nın kaybı ve hemen geri alınması, Mezamorta Hüseyin Paşa'nın Venedik donanmasına karşı Koyun Adaları (9 ve 19 Şubat) ve Zeytinburnu (18 Eylül) zaferleri
- 1695 - Hersek'te Venediklilere karşı zafer
- 1695 - II. Mustafa'nın 1. Macaristan seferi, Lugoş zaferi (25 Eylül), Lugoş ve Lippa'nın geri alınışı
- 1695 - Rusların Azak'a saldırılarının püskürtülmesi
- 1696 - II. Mustafa'nın 2. Macaristan seferi, Olaş zaferi (26 Ağustos)
- 1696 - Azak'ın Ruslara kaybı (6 Ağustos)
- 1696 - Mezamorta Hüseyin Paşa'nın Venedik donanmasına karşı Andıra zaferi
- 1697 - Safevîlerin Basra'yı işgali (26 Mart)
- 1697 - II. Mustafa'nın 3. Macaristan seferi, Zenta hezimeti (11 Eylül)
- 1697 - Mezamorta Hüseyin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Venedik donanmasına karşı Bozcaada (6 Temmuz), Andıra (1 Eylül) ve Mürted (20 Eylül) zaferleri.
- 1697 - Avusturyalıların Bosna'dan püskürtülmeleri
- 1699 - Karlofça Antlaşması'yla (26 Ocak) Macaristan'ın Avusturya'ya, Podolya ve Ukrayna'nın Lehistan'a, Mora'nın Venedik'e kaybı
1700–1799
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1700 - Rusya'yla İstanbul Antlaşması (14 Temmuz), Azak'ın terki
- 1701 - Daltaban Mustafa Paşa'nın Basra Seferi sonucunda Basra'nın Safevîler ve Müntefik Araplarından kurtarılması (10 Mart)
- 1701 - Gürcistan'da Açıkbaş Hanlığı'nın isyanının bastırılması
- 1701 - Mezamorta Hüseyin Paşa tarafından hazırlanan ve Osmanlı donanmasının teşkilat yapılanmasını modernize eden Bahriye Kanunnâmesi
- 1703 - Edirne Vak'ası, II. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Ahmed'in tahta çıkışı
- 1703 - "Tuğralı" altın paranın piyasaya çıkarılması
- 1703 - Gürcistan Harekatı
- 1704 - Irak'ta merkezden özerk Memlûk yönetiminin başlangıcı
- 1705 - Tunus'ta merkezden özerk Hüseynî Hanedanının kuruluşu (17 Temmuz)
- 1708 - Cezayir Dayılığı'nın Vahran'ı fethi (4 Nisan)
- 1710 - Karadağ isyanının başlaması
- 1711 - Rusya'ya karşı Prut Zaferi ve Prut Antlaşması, Osmanlı donanmasının Azak seferi ve Purt Antlaşması uyarınca Azak ve Taygan kalelerinin geri alınışı
- 1711 - Trablusgarp'ta Karamanlı idaresinin başlangıcı
- 1712 - Bosna Beylerbeyi Ahmed Paşa'nın Karadağ isyanını bastırması
- 1713 - Rusya'yla Edirne Antlaşması
- 1713 - Karadağ isyanının yeniden alevlenmesi
- 1714 - Köprülüzade Numan Paşa'nın Karadağ İsyanını bastırması
- 1714 - Venedik'e savaş ilanı (9 Aralık)
- 1715 - Anabolu'nun fethi, Mora'nın geri alınışı, Girit'teki son Venedik kaleleri, Çuha, İstendil ve Egina adalarının fethi
- 1716 - Başarısız Korfu Kuşatması, sonuçsuz Korfu Deniz Muharebesi
- 1716 - Kutsal Roma İmparatorluğu'yla savaşın başlangıcı, Petrovaradin yenilgisi, Temeşvar'ın kaybı
- 1717 - Venedik'e karşı İmroz ve Matapan deniz muharebeleri
- 1717 - Belgrad'ın iki aylık kuşatmadan sonra kaybı (21 Ağustos)
- 1718 - Venedik'e karşı Paşa Adası Deniz Muharebesi (20-22 Temmuz), Ülgün zaferi (4 Ağustos)
- 1718 - Pasarofça Antlaşması (21 Temmuz), Banat, Sırbistan ile Bosna'nın kuzeyi ve Eflak'ın batısının kaybı
- 1718 - Lâle Devri'nin başlaması
- 1720 - Batıya hediye gönderilen ilk mehter takımı (III. Ahmed tarafından Lehistan'a)
- 1721 - Çelebi Mehmed Efendi'nin sefaret vazifesiyle Fransa'ya gidişi
- 1723 - İran'la savaşın başlaması, Osmanlıların Gürcistan ve Gence'yi ele geçirmesi
- 1724 - İstanbul'da Rusya'yla İran topraklarının paylaşımını öngören İran Mukasemenamesi'nin imzalanması
- 1724 - Hoy, Revan, Nahcivan, Kirmanşah, Hürremabad ve Hemedan'ın zaptı, Aleşter ve Akçakal zaferleri, Tebriz ve İkdeli zaferleri sonrası sonuçsuz Tebriz Kuşatması
- 1725 - Lori, Gence, Hürremabad, Erdebil'in ele geçirilmesi, Tebriz'in zaptı
- 1726 - İbrahim Müteferrika tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu
- 1726 - Osmanlıların Arpaçay, Naka ve Ordubad zaferleri, İran'de yönetimi ele geçiren Afgan Hotakîlere karşı Ancedan yenilgisi
- 1727 - Hotakîler'le Hemedan Antlaşması, İran batısının Osmanlı Devleti'ne katılması
- 1730 - Nadir Şah'ın taarruzuyla 1730-1732 Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması, Melayer Muharebesi'nde mağlup olan Osmanlı ordusunun Batı İran'ı terki (Temmuz)
- 1730 - Patrona Halil isyanı (28 Eylül-1 Ekim), III. Ahmed'in tahttan indirilmesi, I. Mahmud'un tahta çıkışı, Lâle Devri'nin sona ermesi
- 1731 - Revan'a saldıran İran Şahı II. Tahmasb'ın püskürtülmesi, Hekimoğlu Ali Paşa'nın Batı İran'ı geri alması, Kürican zaferi
- 1732 - İran'la Ahmed Paşa Antlaşması (10 Ocak), Batı İran'ın Safevîlere iadesine karşılık Güney Kafkasya'daki Osmanlı kazanımlarının tanınması
- 1732 - İran Şahı II. Tahmasb'ı tasfiye eden Nadir Şah'ın Ahmed Paşa Antlaşması'nı tanımaması ve 1732-1736 Osmanlı-Safevî Savaşı'nın başlaması, Kerkük'te püskürtülen İran ordularının Bağdat'ı kuşatması
- 1732 - Cezayir Dayılığı'nın Vahran'ı İspanya'ya kaybı
- 1733 - Topal Osman Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Ducum zaferi (19 Temmuz) ve Bağdat'ı kurtarması, kışlaklarına çekilmeye başlayan Osmanlı ordusunun yeniden toparlanan Nadir Şah'ın ordusuna Leylan yenilgisi (26 Ekim), Kerkük'ün kaybı
- 1734 - Şamahı'nın kaybı, Nadir Şah'ın Gence ve Tiflis'i kuşatması
- 1735 - Nadir Şah'ın Kars Kuşatması'nın yenilgiye uğratılması (25 Mayıs), Osmanlı ordusunun Arpaçay yenilgisi (18 Haziran), Gence ve Tiflis'in kaybı
- 1735 - Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı'nın kurulması
- 1735 - 1735-1739 Osmanlı-Rus Savaşının başlaması
- 1736 - İstanbul Muahedesi'yle 1732-1736 Osmanlı-Safevî Savaşının sonlanması, Osmanlıların Güney Kafkasya'yı terki
- 1736 - Rusya'nın Azak'ı, Kırım'ı istilası ve ağır kayıplar vererek Kırım'dan geri çekilmesi
- 1737 - İsveç'le ilk anlaşma (10 Ocak)
- 1737 - Avusturya'nın Osmanlılara karşı Rusya'nın yanında savaşa girmesi
- 1737 - Rusya'nın Özi'yi zaptı, Kırım'da ise yeniden ağır kayıplara uğraması, Osmanlı donanmasının İnceki (9-10 Temmuz) ve Lori Burnu zaferleri (9-10 Ağustos)
- 1737 - Avusturya'nın Niş'i ve Eflak'ı istilasının püskürtülmesi, Banyaluka (4 Ağustos) ve Vidin zaferleri (28 Eylül), Bosna'nın kuzeyinin geri alınması
- 1738 - Rusya'na karşı Bender ve Turla (8 Ağustos) zaferleri, Özi Osmanlılarca geri alındı, 3. kez Kırım'ı istila etmeye çalışan Ruslar ağır kayıplar vererek çekildiler
- 1738 - Avusturya'ya karşı zaferler ve Sırbistan'ın kuzeyinin geri alınması
- 1739 - Hisarcık zaferi ve Belgrad'ın yeniden fethi
- 1739 - Avusturya'yla Niş Antlaşması, Banat hariç Pasarofça'da (1718) kaybedilen yerlerin geri alınması
- 1739 - Rusya'ya karşı Hotin civarında yenilgi, Belgrad Antlaşması, Azak'ın terki
- 1740 - Fransa ile yeni kapitülasyonlar anlaşması, İsveç'le ittifak, İspanya'yla ticaret anlaşmaları
- 1742 - 1742-1746 Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması
- 1743 - Nadir Şah'ın Kerkük ve Erbil'in işgali, Musul Kuşatması'nın (13 Eylül-23 Ekim) ise Abdülcelilzade Hüseyin Paşa tarafından püskürtülmesi, Serine Boğazı zaferi, Kerkük ve Erbil'in geri alınması
- 1744 - Nadir Şah'ın Kars Kuşatması'nın (29 Temmuz-9 Ekim) Şehla Ahmed Paşa tarafından püskürtülmesi
- 1744 - Necid'de Suudi Emirliği'nin kurulması
- 1745 - Yeğen Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Revan Muharebesi'nde yenilgisi (21 Ağustos)
- 1746 - Kerden Antlaşması'yla Osmanlı-İran Savaşı'nın sonlandırılması (4 Eylül)
- 1751 - Emeksiz Mehmed Kaptan'nın Malta filolarına karşı Berre, İpsara ve Vetiloz zaferleri
- 1754 - I. Mahmud'un ölümü, III. Osman'ın tahta çıkışı (14 Aralık)
- 1756 - Danimarka'yla ilk anlaşma (15 Ekim)
- 1757 - III. Osman'ın ölümü (30 Ekim), III. Mustafa'nın tahta çıkışı (31 Ekim)
- 1757 - Gürcü Açıkbaş Hanlığı'na karşı Hresili yenilgisi (17 Aralık)
- 1761 - Prusya'yla ilk anlaşma (22 Mart)
- 1766 - Gürcü Açıkbaş Hanlığı'nın yeniden tâbi kılınması, Kutaisi'nin fethi
- 1768 - Lehistan'ı işgal eden Rusya'ya karşı kurulan Bar Konfederasyonu'nun Osmanlılardan yardım ve korunma istemesi (Mart)
- 1768 - Rus ordusunun yenilgiye uğrattığı Bar Konfederasyonu'nun sığındığı Osmanlı topraklarına girerek Balta'yı yakması,Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması
- 1769 - Rusların Hotin kuşatmasının püskürtülmesi (2 Mayıs ve 12 Ağustos), Kamaniçe yenilgisi (17 Eylül) ve Hotin'in kaybı, Boğdan ve Eflak'ın Rus ordusunca işgali
- 1770 - Rus donanmasının İngilizlerin yardımıyla Akdeniz'e girmesi, Çeşme bozgunu (7 Temmuz), Osmanlı ordusunun Hantepesi (7 Temmuz) ve Kartal Ovası'nda (1 Ağustos) yenilgileri, Limni'yi kuşatan Rus donanmasının Cezayirli Gazi Hasan Paşa tarafından püskürtülmesi (22 Ekim)
- 1770 - Açıkbaş Hanlığı'nın Kartli-Kaheti Krallığı'yla yakınlaşması sonucunda Gürcistan'da Rus nüfuzunun başlangıcı
- 1771 - Rusya'nın Kırım'ı işgali, Osmanlı ordusunun Yergöğü zaferi (12 Eylül) ve başarısız Bükreş taarruzu (10 Ekim)
- 1772 - Rusya'yla Avusturya, Prusya ve Birleşik Krallık'ın aracılığıyla ateşkes (22 Ocak) ve Yergöğü Mütarekesi (10 Haziran)
- 1773 - Mühendishane-i Bahr-i Hümâyun'un kuruluşu
- 1773 - Rusya'yla çarpışmaların yeniden başlaması, Dobruca ve Bulgaristan'a sarkmak isteyen Rus ordularının Rusçuk (15 Mayıs), Silistre (29 Haziran) ve Varna'da püskürtülmesi
- 1774 - III. Mustafa'nın ölümü ve I. Abdülhamid'in tahta çıkışı
- 1774 - Rus ordusuna karşı Kozluca yenilgisi, Küçük Kaynarca Antlaşması'yla Osmanlı-Rus Savaşı'nın sonlandırılması, Kırım Hanlığı'nın bağımsız olması, Dinyeper ve Bug Nehri arasındaki toprakların terki, Kabartay'ın Ruslarca ilhakının tanınması, Ruslara Karadeniz'de seyrüsefer hakkı tanınması
- 1774 - İran'da iktidara gelen Zend Hanedanı'yla 1774-1779 Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması, Babanlı Ahmed Paşa'nın Ali Murad Han komutasındaki İran ordusuna karşı Çemçemal zaferi (Kasım)
- 1775 - Bukovina'nın Avusturya'ya terki
- 1775 - Basra'nın İranlılarca kuşatılması (19 Nisan)
- 1775 - İspanya'nın Cezayir'e saldırısının püskürtülmesi (8 Temmuz)
- 1775 - Cezayirli Hasan Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Filistin seferiyle Zâhir el-Ömer önderliğindeki isyanı bastırması (12-24 Ağustos)
- 1776 - Donanmada Levend sınıfının kaldırılması ve Tersane Mühendishanesi'nin açılması
- 1776 - Bir yıllık bir kuşatmadan sonra teslim olan Basra'nın İranlılarca işgali (16 Nisan)
- 1777 - Babanlı Mehmed Paşa'nın İran'ın Bane ve Senendec valilerine karşı Bane (22 Nisan) ve Sine (5 Mayıs) zaferleri
- 1777 - Rusya destekli Şahin Giray'ın Kırım tahtına oturması (Ocak), Rus karşıtlarının ayaklanması
- 1778 - Rusya'nın Kırım Hanlığı'nı işgali (Şubat), Osmanlı donanmasının sonuçsuz Kırım seferi (Mart)
- 1779 - Rusya'yla Aynalıkavak Tenkihnâmesi (10 Mart), Rusların Kırım'dan çekilmesi
- 1779 - Osmanlıların Basra'yı İranlılardan geri alması, 1774-1779 Osmanlı-İran Savaşı'nın sonu
- 1779 - Cezayirli Gazi Hasan Paşa'nın Mora'daki Rumların isyanının bastırması
- 1782 - İspanya'yla barış antlaşması (14 Eylül)
- 1783 - Rusya'nın Kırım'ı ilhakı (19 Nisan)
- 1783 - İspanya'nın Cezayir'i başarısız bombalama girişimi (4-8 Ağustos)
- 1784 - Osmanlı Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir "senet" ile resmen tanıması (8 Ocak)
- 1784 - Avusturyalılara Karadeniz'de seyrüsefer hakkı verilmesi (24 Şubat)
- 1784 - Fransız desteğiyle İstihkâm Okulu'nun açılması
- 1784 - İspanya'nın Cezayir bombardımanı girişimi (12 Temmuz)
- 1786 - İspanya ile Cezayir Dayılığı arasında barış (14 Haziran)
- 1786 - Cezayirli Gazi Hasan Paşa'nın Mısır'da Memlûkların çıkardığı karışıklıkları bastırması (Ağustos)
- 1787 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilanı (17 Ağustos)
- 1787 - Osmanlıların başarısız Kılburun çıkarması (12 Ekim), Özi Deniz Muharebesi (14-15 Ekim), Hotin ve Yaş'ın Ruslara kaybı (Eylül-Ekim)
- 1788 - Rusya'nın müttefiki olarak Avusturya'nın da savaşa girmesi (9 Şubat), Osmanlıların Lazarethane (7 Ağustos), Muhadiye (29 Ağustos) ve Şebeş (22 Eylül) zaferleri
- 1788 - Yılan Adası Deniz Muharebesi (14 Temmuz), Özi Kalesi'nin 6 aylık bir kuşatmadan sonra Ruslar tarafından zaptı (6 Aralık)
- 1789 - I. Abdülhamid'in ölümü ve III. Selim'in tahta çıkması (7 Mayıs)
- 1789 - Osmanlı-İsveç ittifakı (11 Temmuz)
- 1789 - Birleşik Rus-Avusturya ordularına Focşani (21 Temmuz) ve Boze yenilgileri (22 Eylül), İsmail zaferi, Belgrad'ın kaybı (8 Ekim)
- 1790 - Osmanlı-Prusya İttifakı (31 Ocak)
- 1790 - Avusturya'nın Prusya tarafından barışa zorlanması, Reichenbach Konvansiyonu (27 Temmuz), Avusturya'yla Yergöğü Mütarekesi (18 Eylül)
- 1790 - Kili ve İsmail (22 Aralık) kalelerinin Rusya tarafından zaptı
- 1790 - Osmanlı donanmasının Rusya lehine faaliyet gösteren Rum korsan Lambro'ya karşı Andıra zaferi (17 Mayıs)
- 1790 - Osmanlı Devleti ile Lehistan Krallığı arasında ittifak müzakereleri
- 1791 - Avusturya ve Osmanlı Devleti arasında Ziştovi Antlaşması'yla (4 Ağustos) barışın tesisi
- 1791 - Rusya'ya Maçin yenilgisi (9 Temmuz), Kalas Mütarekesi'yle (11 Ağustos) ateşkes
- 1792 - Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması
- 1792 - Rusya'yla Yaş Antlaşması (10 Ocak) ve barışın tesisi
- 1792 - Küçük Hüseyin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Rum korsanlar Karakaçan ve Lambro'nun filolarını Suluca ve Portokale'de imha etmesi
- 1792 - Cezayir Dayılığı'nın Vahran'ı İspanya'dan nihai olarak fethi
- 1793 - Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik ihdası
- 1793 - Nizam-ı Cedid Ordusu'nun kuruluşu
- 1793 - Hasköy'de Mühendishane-i Cedide'nin açılması
- 1793 - Zahire Nezareti'nin kurulması
- 1795 - Mühendishane-i Berr-i Hümâyun'un açılışı; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon'un III. Selim'e gönderdiği)
- 1797 - Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler ihdası
- 1797 - Pazvandoğlu isyanı, Küçük Hüseyin Paşa'nın isyanı bastırmakta başarısız olması
- 1798 - Fransa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı (3 Ocak)
- 1798 - Fransa'nın Mısır'a saldırması (1 Temmuz), Fransa'ya savaş ilanı (3 Eylül)
- 1799 - Fransa'ya karşı İngiltere ile ittifak (5 Ocak)
- 1799 - Napolyon'un El-Ariş ve Gazze'yi ele geçirmesi (Şubat), Akka'da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mayıs), Napolyon'un Fransa'ya dönmesi
- 1799 - Pazvandoğlu isyanının sona ermesi
1800–1899
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1800 - Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları (21 Mart)
- 1801 - Mısır'ın Fransızlaca tahliye edilmesine dair mütareke (9 Ekim)
- 1802 - Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e çıkmalarına müsaade edilmesi
- 1802 - Paris Antlaşması. Fransa ile barış (25 Haziran)
- 1802 - Vehhabiler'in Kerbela'yı istilası (21 Nisan)
- 1803 - Osmanlılara tâbi Gürcü Megrelya Prensliği Rusya'ya bağladı
- 1803 - Vehhabiler'in Mekke'yi işgali
- 1804 - Sırp isyanlarının başlaması (Şubat)
- 1804 - Osmanlılara tâbi Gürcü Açıkbaş ve Güriyel prenslikleri Rusya'ya bağladı
- 1805 - Avrupa tarzında ilk hastanenin Kasımpaşa'daki Tersane-i Amire'de açılması
- 1805 - Vehhabiler'in Medine'yi işgali
- 1805 - Osmanlı Devleti'nin Napolyon'un "İmparator" unvanını tanıması
- 1805 - Mehmed Ali Paşa'nın Mısır'a vali olarak tayini (Temmuz)
- 1806 - Nizam-ı Cedid'in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak'ası
- 1806 - Eflak ve Boğdan'ın Rusya tarafından işgali (Ekim)
- 1806 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması (22 Aralık) ve Çanakkale Boğazı'nın kapatılması
- 1806 - III. Selim'in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi
- 1807 - Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi
- 1807 - İngiltere'nin Rusya'nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi (20 Şubat), sıkışan filonun Marmara'yı terki ve Çanakkale çıkışında hasara uğratılması (3 Mart)
- 1807 - Bir başka İngiliz filosunun İskenderiye'ye çıkarması ve işgali (17-20 Mart), Selanikli Ali Bey'in İngilizleri Raşid'de (21 Mart) ve Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın ise Hammad'da (21 Nisan) mağlup etmeleri, İngilizlerin İskenderiye'yi tahliyeleri (25 Eylül)
- 1807 - Osmanlı donanmasının Rus donanmasına karşı sonuçsuz Çanakkale muharebesinden (22 Mayıs) sonra Limni muharebesinde (2 Temmuz) yenilgisi
- 1807 - Kabakçı Mustafa İsyanı, III. Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid'in ilgası (25-29 Mayıs)
- 1807 - Osmanlı ordusunun Rusya'ya Obileşti (2 Haziran) ve Arpaçay muharebelerinde (18 Haziran) yenilgileri, Yergöğü Mütarekesi (24 Ağustos)
- 1808 - Alemdar Paşa Baskını, IV. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Selim'in katli, II. Mahmud'un tahta çıkması (28 Temmuz)
- 1808 - Sened-i İttifak: Devletin ayanlarla uzlaşması (29 Eylül)
- 1808 - Yeniçeri Ayaklanması ve Alemdar Vakası (15-16 Kasım)
- 1809 - İngiltere ile süren savaşın sonu: Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması (5 Ocak)
- 1809 - Osmanlı ordusunun Dobruca ve Silistre'ye yönelik Rus hücumunu püskürtmesi
- 1810 - Hacıoğlu Pazarcık ve Silistre'nin Ruslarca işgali (22-30 Mayıs), Batin yenilgisi ve Rusçuk'un teslimi, (9 Eylül), Vidin yenilgisi (26 Ekim)
- 1810 - Osmanlılara tâbi Abhazya Rusya'ya bağladı, Sohumkale'nin kaybı (11 Temmuz)
- 1811 - Osmanlıların Rusçuk saldırısının püskürtülmesi (22 Haziran), Slobozia Muharebeleri'nde Osmanlıların yenilgisi (25 Ekim) ve ateşkes istemeleri (14 Kasım)
- 1811 - Vehhabiler'in işgalindeki Mekke ve Medine'nin Kavalalı Mehmed Ali Paşa tarafından kurtarılması
- 1812 - Fransız postalarının ilk kuruluşu
- 1812 - Rusya'yla savaşın sonu: Bükreş Antlaşması, Besarebya'nın kaybı, Sırbistan'a özerklik verilmesi (28 Mayıs)
- 1813 - Hurşid Ahmet Paşa Sırp isyancıları yenerek Belgrad'ı geri aldı (Ekim)
- 1815 - Osmanlıların Vehhabiler'i mağlup ederek Hicaz'ı kurtarması
- 1816 - Miloş Obronoviç'in "başknez" olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin temini
- 1817 - Osmanlı-Mısır ordusunun Kasim ve Necd'i ele geçirmesi
- 1818 - Osmanlı-Mısır ordusunun başkent Diriye'yi ele geçirerek Suudi Devleti'ni yıkması (11 Eylül)
- 1821 - Eflak İsyanı'nın başlaması (Şubat) ve bastırılması (Mayıs)
- 1821 - Mora'da Yunan İsyanı'nın başlaması (Mart)
- 1821 - Yunan isyanının akabinde Kocabaşların liderliğindeki Yunanların Patrası kuşatması
- 1823 - Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi
- 1824 - Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması
- 1824 - Suudi Devleti'nin yeniden kurulması
- 1825 - Kavalalı İbrahim Paşa komutasındaki Mısır donanmasının Modon'a çıkarma yapması
- 1826 - Vaka-i Hayriye/Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması (16 Haziran), Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin kurulması (14 Haziran)
- 1826 - Rusya ile Akkerman Antlaşması'nın akdi (7 Ekim)
- 1827 - Osmanlıların İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları
- 1827 - Tıphane-i Amire'nin kurulması; İlk "Marş-ı Sultani" bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud'a)
- 1827 - İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan'ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü (4 Nisan)
- 1827 - Mısır kuvvetlerinin (Kavalalı Mehmet Ali Paşa) Yunan İsyanını bastırmaları, Atina'nın teslimi (Temmuz)
- 1827 - Navarin Deniz Savaşı: Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması (20 Kasım)
- 1828 - 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması (26 Nisan)
- 1828 - Rus ordusunun Boğdan ve Eflak'ı işgali, İbrail (23 Haziran) ve Varna'yı (10 Ekim) zaptı, Hacıhasanlar ve Kurttepe zferleri (24-30 Eylül), Rusların Şumnu (16 Ekim) ve Silistre'de (8 Kasım) püskürtülmesi
- 1828 - Kafkas cephesinde Rus ordusunun Anapa (24 Haziran), Kars (15 Temmuz), Ardahan, Poti (27 Temmuz) ve Ahilkelek'i (5 Ağustos) işgali, Ahıska yenilgisinden (21 Ağustos) sonra Ahıska (28 Ağustos), Beyazıt (5 Eylül) ve Eleşkirt'in kaybı.
- 1829 - Edirne Antlaşması: Yunanistan'ın bağımsızlığı (14 Eylül)
- 1830 - Mühendishane-i Bahri'nin Heybeliada'daki kışlaya taşınması; İshak Efendi'nin Mühendishane başhocalığına getirilmesi; Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
- 1830 - ABD ile ilk anlaşma (7 Mayıs)
- 1830 - Katolik Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
- 1830-1831 - Nüfus sayımları
- 1830 - Fransızların Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri (5 Temmuz)
- 1831 - İlk saray konservatuvarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)
- 1831 - Tımarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti)
- 1831 - Ali Rıza Paşa komutasındaki ordunun Memlûk idaresine son vererek Bağdat'ta doğrudan Osmanlı egemenliğini yeniden kurması
- 1831 - İlk gazete Takvim-i Vekayi'nin neşri (1 Kasım)
- 1832 - Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'nın isyanı
- 1832 - İstanbul-İzmit "posta yolu" nun yapımı
- 1832 - İngiliz postalarının kuruluşu
- 1832 - Topkapı Sarayı'na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire'nin açılması (29 Ocak)
- 1832 Mısır kuvvetlerinin Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri (12 Aralık)
- 1833 - Feshanenin kuruluşu
- 1833 - Mısır kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri (2 Şubat)
- 1833 - Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz'a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul'a gelmesi (5 Nisan)
- 1833 - Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın uzlaşmaya zorlanması: Kütahya Antlaşması (Mayıs)
- 1833 - Kavalalı Mehmed Ali Paşa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı: Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar'ın diğer devletlere kapatılması (8 Temmuz)
- 1834 - Maçka Kışlası'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulması
- 1834 - Musul'daki Celilî Hanedanı yönetimine son verilerek bölgenin yeniden doğrudan Osmanlı idaresine bağlanması
- 1835 - Sırbistan Prensliği'nin özerkliğinin Osmanlı Devletince hukuken tanınması (15 Şubat)
- 1835 - Osmanlı Donanması'nın Trablusgarp'ta Karamanlı Hanedanı'na son vererek yeniden doğrudan Osmanlı idaresini kurması
- 1836 - Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın Yemen'i itaat altına alması
- 1837 - Osmanlı yapımı "Eser-i Hayr" adlı buharlı geminin denize indirilmesi (26 Kasım)
- 1838 - Defterdarlığın feshi ve Maliye Nezâreti'nin kurulması (28 Şubat)
- 1838 - Belçika'yla ilk anlaşma (3 Ağustos)
- 1838 - İngiliz tüccarına geniş imkânlar tanıyan Baltalimanı Antlaşması'nın imzalanması (16 Ağustos)
- 1839 - İngilizlerin Yemen'de Aden'e yerleşmesi
- 1839 - Kavalalı Mehmed Ali Paşa ile Osmanlı-Mısır Savaşı|savaşın tekrar başlaması, Nizip yenilgisi (24 Haziran)
- 1839 - II. Mahmud'un vefatı üzerine Abdülmecid'in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Kavalalı Mehmed Ali Paşa'ya teslimi (1 Temmuz)
- 1839 - Tanzimat Fermanı'nın ilanı (3 Kasım)
- 1840 - Londra Antlaşması'yla Osmanlı-Mısır Savaşı'nın sonlandırılması koşullarının belirlenmesi (15 Temmuz)
- 1840 - Suriye ve Lübnan'daki Mısır idaresine karşı Osmanlı-İngiliz harekâtı, Beyrut (3 Ekim) ve Akka'nın (4 Kasım) geri alınması, İskenderiye'nin ablukası (25 Kasım), Osmanlı-Mısır Savaşı'nın sonu (27 Kasım)
- 1840 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (3 Mayıs)
- 1840 - Gayrimüslim tebaadan Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
- 1840 - Posta Nezareti'nin kurulması
- 1841 - Lübnan olayları
- 1841 - Londra'da Boğazlar Sözleşmesi'nin imzalanması (13 Temmuz)
- 1842 - Askeri Baytar Mektebi'nin açılması
- 1843 - Hereke Fabrikası'nın kurulması
- 1843 - Derviş Cara önderliğinde Arnavut İsyanının başlaması
- 1844 - Ömer Paşa'nın Arnavut İsyanını bastırması
- 1844 - Abdülmecid'in İzmit, Mudanya, Bursa, Gelibolu, Çanakkale ve Adalar'ı ziyareti
- 1845 - İzmir'de su kuvvetiyle çalışan kâğıt fabrikasının kurulması
- 1845 - Bahriye Mektebi'nin Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye'de Muallimhane-i Nüvvab medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi
- 1845 - Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yı ziyareti (Ocak)
- 1845 - Meclis-i Muvakkat'ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması (13 Mart)
- 1845 - Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (10 Nisan)
- 1846 - Abdülmecid'in Rumeli gezisi
- 1846 - Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa'nın ölümü
- 1846 - Rus Ticaret Muahedesi
- 1846 - Zabtiye müşiriyetinin kurulması (16 Şubat)
- 1847 - Osmanlılara tâbi Eflak ile Boğdan arasında Gümrük Birliği kurulması
- 1847 - Timarlı Sipahi Teşkilatı'nın ilgası
- 1847 - Telgrafın Beylerbeyi Sarayı'nda denenmesi
- 1847 - Dersaadet Bankası'nın kuruluşu
- 1847 - İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor); Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziraati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması
- 1848 - Avrupa'da 1848 Devrimleri'nin Osmanlılara tâbi Boğdan'a (Nisan) ve Eflak'a (Haziran) sıçraması, Ömer Lütfü Paşa'nın Eflak'taki isyanı bastırması (15 Eylül), Osmanlıların muvafakatıyla Boğdan'ı işgali
- 1848 - Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
- 1848 - İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması (16 Mart)
- 1848 - Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi (18 Kasım)
- 1849 - Avrupa'da 1848 Devrimleri bağlamında Avusturya'ya karşı bağımsızlık mücadelesi veren Lajos Kossuth liderliğindeki Macar milliyetçilerin Osmanlı Devleti'ne sığınması
- 1849 - Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan Baltalimanı Sözleşmesi'yle (1 Mayıs) Eflak ve Boğdan'da ortak Osmanlı-Rus himayesi
- 1849 - Tevfik Paşa komutasında Yemen harekâtı ve Tihame'de yeniden Osmanlı idaresinin kurulması
- 1850 - 1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tespit edilmesi kararı
- 1850 - Ticaret Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
- 1850 - İlk faizsiz kaimenin çıkarılması
- 1850 - Muallim Naci'nin doğumu
- 1850 - Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması (12 Mart)
- 1851 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
- 1851 - Londra Sergisi
- 1851 - Encümen-i Daniş'in kurulması (18 Temmuz)
- 1853 - "Mukaddes yerler" meselesi ve Rusya'nın tazyikleri
- 1853 - Kırım Savaşı'nın patlaması, Rusya'nın Eflak ve Boğdan'ı işgali (Mayıs), Ömer Lütfi Paşa'nın Oltenitsa zaferi (11 Kasım)
- 1853 - İstanbul'da I. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı'nın inşa ettirilmesi
- 1854 - İlk dış istikraz: Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması
- 1854 - Rusya'ya karşı İngiltere ve Fransa'yla ittifak (12 Mart)
- 1854 - Osmanlıların Sohumkale çıkarması (Mayıs)
- 1855 - Gayrimüslimlerden alınan "cizye"nin kaldırılması
- 1855 - Paris Sergisi
- 1855 - İstanbul'da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı) (16 Ağustos)
- 1855 - Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete girmesi (9 Eylül)
- 1855 - Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması (14 Kasım)
- 1856 - Rusya'nın Asya'da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması
- 1856 - Bank-ı Osmani'nin kurulması
- 1856 - Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması
- 1856 - Islahat Fermanı
- 1856 - 1860 - Köstence-Çernevo'da demiryolu hattının yapımı
- 1856 - 1866 - İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı
- 1856 - İstanbul Tıp Cemiyeti'nin (Société Médicale de Constantinople) kurulması (15 Şubat)
- 1856 - Islahat Fermanı'nın ilanı (18 Şubat)
- 1856 - Paris Barış Antlaşması'yla (30 Mart) Kırım Savaşı'nın sonuçlanması
- 1856 - Sohumkale'ni Ruslara kaybı (10 Temmuz)
- 1857 - Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayrimüslim çatışmalarına müdahalesi
- 1857 - Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi'nin yayımlanması
- 1857-1862 - Beyrut-Şam şosesinin yapımı
- 1857 - Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması (17 Mart)
- 1857 - Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması (6 Kasım)
- 1858 - Birinci Karadağ Harekatı
- 1858 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
- 1858 - Kız rüşdiye mekteplerinin açılması
- 1858-1859 - Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması
- 1858 - Brezilya'yla ilk anlaşma (5 Şubat)
- 1859 - Eflak ve Boğdan'ın birleşmesi (24 Ocak)
- 1859 - Mekteb-i Mülkiye'nin kuruluşu (12 Şubat)
- 1859 - Abdülmecid'i devirip Abdülaziz'i tahta geçirmek için başarısız darbe girişimi (Kuleli Olayı-14 Eylül)
- 1860 - Ticaret mahkemelerinin kuruluşu
- 1860 - Lübnan Krizi (23 Mayıs-11 Temmuz), Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi
- 1860 - Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması (22 Ekim)
- 1861 - Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta çıkması
- 1861 - Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye'nin kuruluşu
- 1861 - Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü
- 1861-1866 - Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı
- 1861 - Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tespiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi (9 Haziran)
- 1861 - David Paşa'nın Lübnan'a vali olarak atanması (9 Haziran)
- 1861 - Fransız ve İngilizlerle Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması (29 Nisan)
- 1862 - 1859'da birleşen Eflak ve Boğdan'ın Romanya adını alması (21 Şubat)
- 1862 - İkinci Karadağ Harekatı'nda Osmanlı zaferi
- 1862 - Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması
- 1862 - Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması
- 1862 - Altının değerinin 100 kuruş olarak tespiti
- 1862 - Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye'nin kurulması
- 1862 - Mahrec-i Aklam'ın kurulması
- 1862 - Mekteb-i Maarif-i Adliye'nin, "Mekteb-i Aklam" adı altında yeni bir şekle sokulması (20 Temmuz)
- 1862 - Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun teşkil edilmesi (8 Ekim)
- 1863 - Abdülaziz'in Mısır'a seyahati
- 1863 - Mithat Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu
- 1863 - İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Société de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin açılması
- 1863 - Menafi Sandığı'nın kurulması
- 1863 - Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması
- 1863 - Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi'nin kabulü
- 1863 - Darü'l-Fünun'da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması (13 Ocak)
- 1863 - Sultanahmet Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı (18 Şubat)
- 1864 - Tuna Vilayeti'nin kurulması ve Mithat Paşa'nın valiliği (Ekim)
- 1864 - İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a verilmesi
- 1864 - Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması
- 1864 - Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun kuruluşu
- 1864 - Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu
- 1864-1876 - Paris'e talebe gönderilmesi
- 1864 - Vilayet Nizamnamesi'nin kabulü (8 Ekim)
- 1865 - Müstakil Romen Kilisesinin kurulması
- 1865 - Meksika'yla ilk anlaşma (4 Eylül)
- 1866 - Girit İsyanı, Yunanistan ile birleşme faaliyetleri
- 1866 - Mısır veraset usulünün değiştirilmesi
- 1866 - Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlıların topçulukta hamle yapması
- 1867 - Sırbistan Prensliği'ndeki son Osmanlı askeri garnizonlarının çekilmesi (18 Nisan)
- 1867 - Rüşdiyelere gayrimüslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin kurulması
- 1867 - Mısır Valisi İsmail Paşa'nın "hidiv" olması
- 1867 - Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları
- 1867 - Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi
- 1867 - Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu
- 1867-1876 - İzmir Rıhtımı'nın inşası
- 1867 - Tunus'te büyük açlık ve Tunus ekonomisinin iflası
- 1867 - Mısır'a hidivlik statüsünün verilmesi (8 Haziran)
- 1867 - Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati (21 Haziran)
- 1868 - Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü verilmesi
- 1868 - Galatasaray Sultanisi'nin açılması
- 1868 - Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi Mektebi'nin kurulması
- 1868 - Adliye Nezareti'nin kurulması (1 Mart)
- 1868 - Şura-yı Devlet'in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması (1 Nisan)
- 1869 - İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kurulması (8 Nisan)
- 1869 - Sultan Abdülaziz'in Avrupa Seyahati (21 Haziran)
- 1868 - Mekteb-i Sultani'nin açılması (1 Eylül)
- 1869 - Kuveyt'te Osmanlı idaresinin kurulması
- 1869 - İmparatoriçe Eugénié'nin İstanbul'a gelişi (13 Ekim)
- 1869 - Süveyş Kanalı'nın açılması (17 Kasım)
- 1869 - Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması
- 1869 - Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin ilk kitabının kabulü
- 1870 - Müstakil Bulgar Kilisesinin kurulması ve Bulgarların Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan çıkmaları
- 1870 - Cenab Şehabeddin'in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikâye türünde, Ahmed Mithat'ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı Osmani'yi teşkil eden şubeler arasında "İlm-i hukuk" şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması
- 1870 - Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini tanımaması
- 1870 - Darülfünunun açılması teşebbüsü
- 1870 - Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması (20 Şubat)
- 1870 - Darü'l-Muallimat'ın açılması (26 Nisan)
- 1871 - İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi (22 Ocak)
- 1871 - Sadrazam Âli Paşa'nın vefatı (7 Eylül), Mahmud Nedim Paşa'nın sadareti
- 1871 - Midhat Paşa'nın Lahsa seferiyle El-Ahsa'da (yeniden) ve Katar Harekâtı'yla Katar'da Osmanlı egemenliğinin kurulması (20 Nisan-Aralık)
- 1872 - Yemen ve Asir'de Osmanlı egemenliğinin yeniden kurulması
- 1872 - Arjantin'le ilk anlaşma
- 1874 - Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması
- 1874 - Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması
- 1874 - Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması
- 1874-1875 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması
- 1875 - Osmanlı maliyesinin iflasını açılaması
- 1875 - Hersek İsyanı'nın başlaması (19 Haziran)
- 1875 - Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması
- 1876 - Bulgar isyanları
- 1876 - Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
- 1876 - Sırbistan'ın Osmanlılara savaş ilanı (27 Haziran), Abdülkerim Paşa'nın Aleksinaç zaferi (1 Eylül), Adil Paşa'nın Djunis zaferi (19 Ekim)
- 1876 - Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V. Murad'ın tahta çıkması, hal'i ve II. Abdülhamid'in cülusu
- 1876 - Meşrutiyet'in ilanı
- 1876 - İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere enternasyonal bir konferansın toplanması: Tersane Konferansı
- 1876 - Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin son kitabının kabulü
- 1876 - Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri; İzmir ve Manastır'da yatılı idadiler açılması
- 1876 - I. Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı (23 Aralık)
- 1877 - Sırbistan'la ateşkes (15 Ocak)
- 1877 - Rusya'nın tecavüzü ve 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın (93 Harbi) başlaması (24 Nisan)
- 1877 - Romanya'nın tek taraflı bağımsızlık ilanı (21 Mayıs)
- 1877 - İlk Meclis-i Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır) (19 Mart)
- 1877 - Rus-Romen ordusunun Ziştovi (26 Haziran), Tırnova (1 Temmuz) ve Niğbolu Muharebesi'yu (16 Temmuz) işgali, Elena Muharebeleri (12 Temmuz-14 Aralık), Şıpka Muharebeleri (17 Temmuz-9 Ocak), Plevne kuşatması (19 Temmuz-10 Aralık), Lofça yenilgisi (3 Eylül)
- 1877 - Osmanlıların Sohumkale çıkarması (Mayıs) ve tahliyesi (12 Ağustos)
- 1877 - Meclis-i Mebûsan'ın süresiz tatili (13 Aralık)
- 1877 - Sırbistan'ın Osmanlılara tekrar savaş ilanı (13 Aralık)
- 1878 - Sofya (4 Ocak), Filibe (17 Ocak) ve Edirne'nin (20 Ocak) Ruslarca işgali, Osmanlıların ateşkes istemesi ve Edirne Mütarekesi (31 Ocak), Ayastefanos Antlaşması (3 Mart)
- 1878 - Berlin Kongresi'nin başlaması (13 Haziran) ve Berlin Antlaşması'nın imzalanması (13 Temmuz)
- 1878 - Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları
- 1878 - Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması
- 1878 - Ermeni meselesinin zuhuru
- 1878 - Ali Suavi'nin öldürülmesi
- 1878 - Kıbrıs'ın Birleşik Krallık tarafından ele geçirilmesi
- 1878 - Bosna-Hersek ve Yenipazar'ın Avusturya-Macaristan tarafından işgali (29 Temmuz-20 Ekim)
- 1878 - Makedonya meselesinin ortaya çıkması
- 1878 - Meclisin kapatılması (13 Şubat)
- 1878 - Darü'l-Fünun-ı Sultanisi'nin tekrar eğitime başlaması (Ekim)
- 1879 - II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi
- 1879 - Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu'nun kabulü
- 1879 - Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi'nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi
- 1879 - Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu'nun kabulü
- 1880 - Vergi reformu
- 1880 - Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması
- 1880 - İlk köy romanı, Ahmed Mithat'ın Bahtiyarlık'ının neşri; Darü'l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi
- 1880 - Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu'nun kabulü
- 1880 - İstanbul'da bir kız idadisinin açılması (13 Mart)
- 1880 - Ziya Paşa'nın ölümü (17 Mayıs)
- 1880 - Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi (Ekim)
- 1880 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Société de Pharmacie de Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-i İlmiye'nin kurulması (20 Aralık)
- 1881 - Tunus'un Fransızlar tarafından işgali (28 Nisan-12 Mayıs) ve Bardo Antlaşması (12 Mayıs)
- 1881 - Osmanlı maliyesinin borçlarını ödeyemez hale gelmesi, Muharrem Kararnamesi (15 Ekim) ve Düyûn-ı Umûmiye İdaresinin kurulması (20 Aralık)
- 1881 - Yemen'de İmam Şerafeddin önderliğindeki ayaklanmanın bastırılması
- 1882 - Mısır'ın Birleşik Krallık tarafından işgali
- 1883 - Mithat Paşa'nın Taif'te hapiste ölümü (26 Nisan)
- 1883 - Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması
- 1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması (20 Haziran)
- 1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında eğitimine başlaması (1 Kasım)
- 1885 - Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı
- 1885 - Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması (18 Eylül)
- 1886 - Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
- 1886 - Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayrimüslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması
- 1886-1887 - Darü'l-muallimin'in yatılı hale getirilmesi
- 1887 - Yedikule Havagazı Fabrikası'nın kurulması
- 1888 - Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlara verilmesi
- 1888 - Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması
- 1888 - Namık Kemal'in ölümü (2 Aralık)
- 1889 - İttihad-ı Osmanı Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması
- 1889 - İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi'nin kurulması
- 1890 - Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları
- 1891 - Kadıköy - Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması
- 1891 - Yemen'de İmam Hamidüddin önderliğindeki ayaklanmanın bastırılması
- 1892 - Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması
- 1893-1896 - İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı
- 1894 - Sasun'da Ermeni olayları
- 1894 - Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması
- 1895 - İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri
- 1895 - Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması
- 1895 - Gayrimüslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması
- 1895 - Baruthane-i Amire'de dumansız barut imal edilmesi
- 1895 - Sadrazam Said Paşa'nın beş fakülteden "darülacaze" oluşan bir darül-fünun kurma teklifi (14 Şubat)
- 1896 - Tevfik Fikret'in Servet-i Fünûn dergisinin edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması
- 1896 - Ermeni Taşnak eylemcilerin Osmanlı Bankası Baskını (26 Ağustos)
- 1896 - Girit İsyanı'nın alevlenmesi
- 1896 - Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması
- 1897 - Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları
- 1897 - 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi (17 Nisan)
- 1898 - Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi, Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi
- 1898 - Yemen'de Zeydîlerin ayaklanması
- 1899 - Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlara verilmesi
- 1899 - Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması
- 1899 - Yemen'de Zeydîlerin isyanının bastırılması
1900–1922
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1900 - Hicaz Demiryolu'nun inşasına girişilmesi
- 1900 - İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması
- 1900 - Darü'l Fünun-ı Şahane'nin kurulması (31 Ağustos)
- 1901 - İtalya'nın Hudeyde limanını ablukaya alması
- 1901 - Makedonya'da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri
- 1901-1908 - Hicaz demiryolu hattının yapımı
- 1902 - Makedonya'da Bulgar İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti (23 Kasım)
- 1902 - Cum'a-ı Bala ayaklanması (23 Kasım)
- 1902 - Hüseyin Hilmi Paşa'nın geniş yetkilerle "umumi müfettiş" olarak Makedonya'ya tayini (8 Aralık)
- 1903 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin kurulması (31 Ağustos)
- 1903 - Mürzsteg Programı: Makedonya'ya muhtariyet verilmesi (Eylül)
- 1904 - İmam Yahya önderliğinde Yemen isyanlarının tekrar başlaması
- 1904 - Haydarpaşa Rıhtımı'nın tamamlanarak işletmeye açılması
- 1905 - Ermenilerin II. Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri (21 Temmuz)
- 1905 - Sana'nın yeniden ele geçirilmesi (31 Ağustos) ve Yemen isyanının bastırılması
- 1906 - Akabe olayları ve Akabe krizi
- 1908 - Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti'nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurulması
- 1908 - II. Meşrutiyet'in ilanı (23 Temmuz)
- 1908 - Bulgaristan Prensliği'nin resmen bağımsızlığını ilan etmesi (5 Ekim)
- 1908 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi (5 Ekim)
- 1908 - Girit Rumlarının adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri (6 Ekim)
- 1908 - II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Mebûsan'ın toplanması (17 Aralık)
- 1909 - Adana'da Ermenilerin ayaklanmaları
- 1909 - Gayrimüslimlere "bedel" yerine askerlik hizmeti konulması
- 1909 - Fecr-i Ati edebi topluluğunun kuruluşu
- 1909-1910 - Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası'nın çıkması
- 1909 - 31 Mart Olayı (13 Nisan)
- 1909 - Hareket Ordusu'nun Yeşilköy'e varması, İstanbul'daki kargaşaya son vererek düzeni sağlaması (19 Nisan)
- 1909 - II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi, V. Mehmed Reşad'ın tahta çıkarılması (27 Nisan)
- 1909 - Meclisin açılması (17 Aralık)
- 1910 - Arnavutluk İsyanı
- 1910 - Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması
- 1911 - Sultan Reşad'ın Arnavutları teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması
- 1911 - İtalya'nın Trablusgarp ve Bingazi'ye saldırması ve işgali
- 1911 - Gayrimüslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri
- 1911 -1912 - Osmanlı İtalyan Savaşı
- 1912 - Yeşilköy Hava Uçuş Okulu'nun açılışı
- 1912 -1913 - Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı'ndan istifade etmek istemeleri: Balkan Savaşı
- 1912 - Meclis-i Mebûsan'ın feshi (1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı) (18 Ocak)
- 1912 - II. Dönem Meclis-i Mebusan'ın toplanması (18 Nisan)
- 1912 - İtalyanların Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı'na tecavüzleri (18 Nisan)
- 1912 - II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın feshi (5 Ağustos)
- 1912 - Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükûmeti: Büyük Kabine (22 Temmuz)
- 1912 - Trablus ve Bingazi'nin İtalya'ya terki: Uşi Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada'nın İtalya elinde kalması (15 Ekim)
- 1912 - Kıbrıslı Mehmed Kâmil Paşa'nın sadareti (29 Ekim)
- 1912 - Arnavutluk'un istiklalini ilan etmesi (29 Kasım)
- 1913 - Bâb-ı Âli Baskını: Mahmud Şevket Paşa'nın sadareti (23 Ocak)
- 1913 - I. Balkan Savaşı'nın sona ermesi (30 Mayıs)
- 1913 - Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesi, Said Halim Paşa'nın sadareti (11 Haziran)
- 1913 - II. Balkan Savaşı'nın başlaması (29 Haziran)
- 1913 - Edirne'nin geri alınması (21 Temmuz)
- 1913 - Osmanlı-Bulgar barışı: İstanbul Antlaşması (29 Eylül)
- 1913 - Osmanlı-Yunan barışı: Atina Antlaşması (14 Kasım)
- 1914 - Dış ticarette gümrük resmi oranının %15'e çıkarılması
- 1914 - Islah-ı Medaris Nizamnamesi
- 1914 - Türk Bilgi Derneği'nin kurulması; Medreset'ül-Hattatin'in kurulması; Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri'nin kurulması
- 1914 - 5. Meclis-i Mebusan'ın açılışı (14 Mayıs)
- 1914 - Avusturya-Macaristan veliahdı Arşidük Franz Ferdinand Saraybosna'da öldürülmesi (28 Haziran)
- 1914 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Sırbistan'a savaş ilanı (28 Temmuz)
- 1914 - Almanya'nın Rusya'ya savaş ilanı (1 Ağustos)
- 1914 - Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması (2 Ağustos)
- 1914 - Almanya'nın Fransa'ya, İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilanı: I. Dünya Savaşı'nın başlaması (4 Ağustos)
- 1914 - Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi (10 Ağustos)
- 1914 - 1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması (9 Eylül)
- 1914 - İslah-ı Medaris Nizamnamesi'nin yayınlanması (29 Eylül)
- 1914 - Karadeniz'e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması (29 Ekim)
- 1914 - Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış Harekâtı (Kasım - Aralık)
- 1914 - Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı (3 Kasım)
- 1914 - İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı (5 Kasım)
- 1914 - Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'ne savaş ilanı (11 Kasım)
- 1914 - Cihad-ı Ekber ilanı (14 Kasım)
- 1914 - Mısır'ın İngiltere himayesinde bir "krallık" haline getirilmesi, Osmanlı Devleti'nin hukukuna son verilmesi (18 Aralık)
- 1915 - Gümrük resmi oranının %30'a yükseltilmesi
- 1915 - Mekteb-i Tıbbiye'nin Darü'l-Fünun'a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne dönüşmesi
- 1915 - Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Kanal Seferi
- 1915 - Müttefiklerin Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışması: Çanakkale Savaşları (Ocak - 18 Mart)
- 1915 - Doğu Anadolu Bölgesi'nde Ruslarla işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması: Tehcir Kanunu (27 Mayıs)
- 1916 - Hicaz ve Mekke'nin kaybı
- 1916 - Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü'l-Mütehassısın adı altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü't-Talim-i Musiki)
- 1917 - Yıldırım Ordular Grubu'nun kurulması
- 1917 - Sina ve Filistin Cephesi'nin çöküşü
- 1917 - Rusya'da Bolşevik İhtilali'nin çıkması ve çarlığın sonu
- 1917 - Şer'iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması
- 1917 - Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa iştiraki ve Almanya'ya savaş ilanı(25 Mart)
- 1918 - II. Abdülhamid'in ölümü(10 Şubat)
- 1918 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin Beyrut'un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın ölümü (6 Nisan)
- 1918 - Brest Litovsk Barış Antlaşması (3 Mart)
- 1918 - Sultan Mehmed Reşad'ın vefatı ve Mehmed Vahidettin'in tahta çıkması
- 1918 - Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi (2 Ekim)
- 1918 - Sadrazam Talat Paşa'nın istifası, Ahmed İzzet Paşa'nın sadareti (8 Ekim)
- 1918 - Mondros Mütarekesi'nin imzalanması (30 Ekim)
- 1918 - Almanya ve Avusturya'nın savaştan çekilmeleri (3 Kasım-4 Kasım)
- 1918 - Ahmed İzzet Paşa'nın istifası ve Ahmed Tevfik Paşa'nın sadareti (8 Kasım)
- 1918 - İtilaf Devletleri'nin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları (13 Kasım)
- 1919 - Damat Ferid Paşa'nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Fırkası'nin iktidara geçmesi
- 1919 - Yunanların İzmir'i işgali ve Batı Anadolu'da ilerlemeleri (15 Mayıs)
- 1919 - Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Hükûmeti tarafından Anadolu'ya gönderilmesi (19 Mayıs)
- 1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz)
- 1919 - Sivas Kongresi (4 Eylül)
- 1919 - Damat Ferid'in istifası ve Ali Rıza Paşa'nın sadareti (2 Ekim)
- 1919 - Amasya Protokolü (22 Ekim)
- 1920 - Mekteb-i Harbiye'nin Ankara'da "Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı" olarak açılması
- 1920 - Misak-ı Milli: Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı (28 Ocak)
- 1920 - İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul'daki resmi binalara girmeleri, Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nın dağıtılması ve kapanması
- 1920 - Damat Ferid Paşa'nın sadareti (5 Nisan)
- 1920 - Ferid Paşa hükûmetinin Mustafa Kemal'i idama mahkûm etmesi ve askerlikten tardı (11 Mayıs)
- 1920 - İstanbul Hükûmeti'nin Sevr Antlaşması'nı imzalaması (10 Ağustos)
- 1920 - Gümrü Antlaşması'nın imzalanması (3 Aralık)
- 1921 - Birinci İnönü Muharebesi (6 Ocak)
- 1921 - Londra Konferansı: Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükûmeti'nde olduğunun tespiti (27 Ocak - 12 Şubat)
- 1921 - İkinci İnönü Muharebesi (31 Mart)
- 1921 - Sakarya Meydan Muharebesi (3 Eylül)
- 1921 - Fransa ile barış (20 Eylül) (bkz. Türk-Fransız Cephesi)
- 1922 - Başkomutanlık Meydan Muharebesi (27 Ağustos)
- 1922 - İzmir'in Kurtuluşu (9 Eylül)
- 1922 - Mudanya Mütarekesi (11 Ekim)
- 1922 - Türkiye Büyük Millet Meclisinin kararıyla Osmanlı saltanatının kaldırılması (1 Kasım)
- 1922 - Mehmed Vahidettin'in yurt dışına çıkması (17 Kasım) ve Abdülmecid Efendi'nin halife seçilmesi (19 Kasım)
- 1923 - Ankara Hükûmeti'nin Lozan Antlaşması'nı imzalaması (24 Temmuz)
- 1923 - İstanbul'un Kurtuluşu (6 Ekim)
- 1923 - Türkiye'de cumhuriyetin ilanı (29 Ekim)
- 1924 - Türkiye Büyük Millet Meclisinin kararıyla Osmanlı Hanedanı elindeki İslam hilâfetinin kaldırılması ve hanedanın Türkiye'den sürgün edilmesine hükmedilmesi (3 Mart)