Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi

Osmanlı İmparatorluğu tarihi
Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi
Kuruluş (1299–1453) Fetret Devri (1402–1413) · İstanbul'un Fethi
Yükselme (1453–1683) Yayılma ve doruk noktası (1453–1566) · Krizler ve Değişim (1566–1683) · Kadınlar saltanatı · Köprülüler (1656–1703)
Duraklama & Reform (1683–1827) Lale Devri (1718–1730) · Nizam-ı Cedid
Modernleşme & Tedbir (1827–1908) Tanzimat (1839–1876) · Birinci Meşrutiyet (1876–1878)
Dağılma (1908–1922) İkinci Meşrutiyet (1908–1920) · I. Dünya Savaşı (1914–1918)
Osmanlı Portalı

Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi:

1299-1399 yılları arası

Osman Gazi

• 1299 - Söğüt'de Osmanlı'nın Osman Gazi tarafından kurulması
• 1300 - Yundhisar ve Yenişehir kalelerin fethi.
• 1300 - Yenişehir'in başşehir yapılması.
• 1302 - Koyunhisar Muharebesi Osman'ın bölgede lider olması. Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşu (Devlet-i Aliyye, Halil İnalcık)
• 1302 - Köprühisar'ın Fethi
• 1303 - İznik Kuşatması

Örnek bir medrese

• 1303 - Marmaracık Kalesi'nin Fethi
• 1306 - Dinboz Savaşı sonucunda Kestel, Kete ve Ulubad kalelerinin fethi.
• 1306 - İlk askeri antlaşma
• 1307 - İznik'in sıkıştırılması ve Yalova akını.
• 1308 - Ulubat gölü üzerindeki Alyos adası, Aygut Alp’in oğlu Kara Ali tarafından barış yoluyla teslim alındı.
• 1308 - İmralı Adası'nın Fethi ve Osmanlıların Marmara Adası'na dayanmaları.
• 1308 - Koçhisar'ın Fethi
• 1313 - Harmankaya Tekfuru Köse Mihail'in Müslüman olması, kalesi ve taraftarları ile birlikte Osmanlılara katılması.

Karesi Beyliği

• 1320 - Osman Gazi’nin rahatsızlığı nedeniyle oğlu Orhan Bey yönetimi ele aldı.
• 1321 - Mudanya'nın fethi
• 1324 - Umur-Han Beyliği elindeki Akyazı'nın fethi.
• 1326 - Orhan Gazi'nin tahta geçişi
• 1326 - Bursa'nın Osmanlılar tarafından alınışı
• 1331 - İznik'in Osmanlılar tarafından alınışı
• 1331 - İlk Osmanlı medresesinin İznik'te Orhan Gazi tarafından kurulması
• 1334 - Karesi Beyliği'nin ilhakı
• 1337 - Kocaeli'nin Fethi
• 1345 - karesi beyliğinin Osmanlı`lara katılması
• 1346 - Orhan Gazi'nin Kantakuzenos'un kızı ile evliliği ve Bizans ile ittifakı
• 1349 -1352 - Bizans'a yardım için Süleyman Paşa'nın Rumeli'ye geçişi ve Çimpe Kalesi'nin Osmanlılar tarafından üs olarak alınışı

Orhan Gazi

I. Murat

• 1352 - Osmanlılar'ın Cenevizliler'e Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı vermeleri
• 1353 - Çimpe Kalesi'nin Osmanlılar tarafından alınışı
• 1354 - Gelibolu'nun Osmanlılar tarafından alınışı
• 1361 - Edirne'nin fethi
• 1361 - Edirne'nin başkent oluşu
• 1362 - Orhan Gazi'nin vefatı ve I. Murat'ın tahta çıkışı
• 1362 - İlk müzikli spor gösterisi: Edirne Kırkpınar yağlı güreşleri
• 1362 - Kadıaskerliğin teşkili
• 1363 - Pençik Kanununun çıkışı
• 1364 - Sırpsındığı Savaşı
• 1366 - Gelibolu'nun Osmanlıların elinden çıkışı
• 1371 - Çirmen Savaşı
• 1376 - Bulgar Krallığı'nın Osmanlı hakimiyetini kabulü
• 1377 - Gelibolu'nun Osmanlılar'a iadesi
• 1385-1386 - Niş ve Sofya'nın Osmanlılar tarafından alınışı
• 1388 - Ploşnik Muharebesi ve Balkan ittifakının teşekkülü
• 1389 - I. Kosova Savaşı
• 1389 - I. Murat'ın ölümü, Yıldırım Bayezid'in tahta geçişi
• 1390 - Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı
• 1390 - Karaman Seferi, Konya'nın kuşatılması
• 1390 - Gelibolu Tersanesi'nin inşası
• 1391 - İstanbul'un kuşatılması
• 1391 - Eflak Prensliği ilk kez haraç vermeyi kabul etmiştir.
• 1392 - Üsküp'ün fethi
• 1392 - Candaroğulları Beyliği'nin Osmanlı topraklarına katılması.
• 1392 - Hamitoğulları Beyliği'nin Osmanlı topraklarına katılması.
• 1392 - Kırkdilim Muharebesi
• 1392 - İşkodra'nın fethi
• 1393 - Amasya'nın fethi
• 1393 - Tırnova'nın fethi Böylece siyasi anlamda devam eden Bulgar krallığı tümüyle kaldırılarak Bulgaristan’ın tamamı ele geçirildi
• 1395 - Anadolu Hisarı'nın inşa edilmesi.
• 1396 - Niğbolu Savaşı
• 1397-1398 - Karaman Beylerbeyliği'nin Osmanlı hakimiyetini kabulü
• 1398 - Kadı Burhaneddin'in ölümü
• 1398 - Karadeniz beyliklerinin ilhakı

1400-1499 yılları arası

I. Bayezid

• 1400 - Bursa'da I. Bayezid tarafından Ulu Cami'nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü'ş-şifa'sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi
• 1402 - Ankara Savaşı ve Yıldırım Bayezid'in esir düşmesi
• 1402 - 1413 - Fetret Devri, iç karışıklıklar

Timur'un Anadolu'ya seferi ve Ankara Muharebesi'nden sonra Anadolu'da önemli ilerlemeleri

• 1409 - Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı'nda ilk mevlid örneği olan Vesiletü'n-Necat adlı eserin yazılışı
• 1411 - I. Mehmed'in tahta çıkışı
• 1413 - I. Mehmed'in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu
• 1416 - Şeyh Bedreddin isyanı
• 1416 - Macaristan Seferi

I. Mehmet

II. Murat

• 1417 - Avlonya'nın fethi
• 1418-1420 - Samsun bölgesinin Osmanlılar tarafından alınışı
• 1419-1424 - Bursa'da Hacı İvaz'a I. Mehmed tarafından Yeşil Cami'nin yaptırılması
• 1421 - Çelebi Mehmed'in ölümü ve II. Murad'ın tahta geçişi
• 1422 - Mustafa Çelebi'nin (Düzme) bertarafı
• 1422 - Osmanlılar tarafından yapılan ilk kapsamlı İstanbul Kuşatması
• 1425 - Molla Fenari'nın ilk Şeyhülislam olarak tayini
• 1425 -1426 - Tekeoğulları Beyliği'nin topraklarının Osmanlılara geçmesi
• 1427-1428 - Germiyanoğulları Beyliği'nin topraklarının Osmanlılara geçmesi
• 1430 - Selanik'in Fethi
• 1432 - Fatih Sultan Mehmed'in doğumu
• 1434 - Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması
• 1439 - Semendire'nin Osmanlılar tarafından alınışı
• 1444 - II. Murat'ın tahttan çekilişi, II. Mehmed'in tahta geçişi ve Varna Savaşı
• 1445 - II. Mehmed'in tahttan çekilişi ve II. Murad'ın ikinci defa geçişi

II. Mehmed İstanbul'u Fethederken (1453)

II. Mehmed (1480)

• 1447 - Edirne'de II. Murad tarafından Üç Şerefeli Camii'nin yaptırılması
• 1448 - II. Kosova Savaşı
• 1451 - II. Murad'ın ölümü ve II. Mehmed'in ikinci defa tahta geçişi
• 1453 - İstanbul'un fethi, Ayasofya'nın camiye çevrilmesi
• 1453 - Enez'in Fethi
• 1454 - II. Mehmed'in Birinci Sırbistan Seferi
• 1454 - Kefe Kuşatması
• 1455 - II. Mehmed'in İkinci Sırbistan Seferi
• 1455 - Boğdan Voyvodalığı'nın Osmanlı'ya bağlılığını bildirmesi
• 1456 - II. Mehmed'in Üçüncü Sırbistan Seferi, Belgrad kuşatmasının başarısız olması
• 1458 - II. Mehmed'in Birinci Mora Seferi, Atina'nın Fethi
• 1459 - II. Mehmed'in Dördüncü Sırbistan Seferi, Başkent Semendire'nin Fethi ve Sırbistan'ın tamamen ilhakı
• 1460 - II. Mehmed'in İkinci Mora Seferi, Mora'nın Fethi
• 1460 - Amasra'nın fethi
• 1461 - Candaroğulları Beyliği'nin ilhakı
• 1461 - Trabzon Rum İmparatorluğu'nun Osmanlılar tarafından yıkılışı
• 1462 - II. Mehmed'in Eflak Seferi, Eflak'ın tekrar Osmanlı idaresine girmesi
• 1463 - Osmanlı-Venedik Savaşı'nın başlaması
• 1463 -1470 - İstanbul'da Fatih Külliyesi'nin inşaası
• 1463 - II. Mehmed'in Birinci Bosna Seferi, Bosna'nın Fethi
• 1464 - II. Mehmed'in İkinci Bosna Seferi, Bosna'nın fethinin tamamlanması
• 1466 - II. Mehmed'in Karaman seferi
• 1466 - II. Mehmed'in Birinci Arnavut Seferi
• 1467 - II. Mehmed'in İkinci Arnavut Seferi
• 1468 - Karamanoğulları Beyliği'nin Osmanlılar tarafından yıkılışı
• 1468 - II. Mehmed tarafından İstanbul'da Topkapı Sarayı'nın tesisi
• 1470 - Eğriboz'un Fethi, Ağrıboz adasının fethi
• 1470 - Kıreli Muharebesi, Akkoyunlular'a karşı zafer
• 1473 - Otlukbeli Savaşı'nda Akkoyunlu ordusuna karşı zafer
• 1475 - Kefe ve Azak'ın Cenevizlilerden alınışı

1481'de Osmanlı Devleti

• 1475 - Kırım hanı Mengli Giray Han'ın Cenevizlilerin elinden kurtarılması ve Kırım'ın Osmanlı'ya bağlanması
• 1475 - Başarısız Boğdan seferi
• 1476 - Boğdan seferi, Boğdan kesin olarak Osmanlı topraklarına katıldı
• 1478 - II. Mehmed tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi
• 1478 - II. Mehmed'in Üçüncü Arnavut Seferi seferi, Arnavutluğun tamamen fethi
• 1479 - Korfu hariç tüm İyonya adalarının fethi
• 1479 - Osmanlı-Venedik Antlaşması ile Fatih'in Venedikliler'e Trabzon ve Kefe'de ticaret yapma hakkı tanıyan ahidname vermesi
• 1480 - Otranto Seferi
• 1480 - Başarısız Rodos Kuşatması
• 1480 - Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrılması
• 1481 - Mısır seferine çıkan II.Mehmed'in ölümü ve II. Bayezid'in tahta çıkışı

II. Beyazid

• 1481 - 100 dirhem gümüşten 400 akçe kesilmesi
• 1482 - Cem Sultan'ın mağlubiyeti, Rodos'a ilticası
• 1483 - Morova Seferi ve Hersek'in ilhakı
• 1484 - Boğdan Seferi ve Kili ile Akkirman'ın fethi
• 1485 - Osmanlı-Memlük mücadelesinin başlaması
• 1486 - Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi (Edirne, II. Bayezid Külliyesi Şifahanesi)
• 1488 - II. Bayezid tarafından Edirne'de Bayezid Darü'ş-şifası'nın yapımı
• 1489 - Memlüklere karşı toprak kaybı
• 1491 - Osmanlı-Memlük Barışı
• 1492 - Macar Seferi
• 1492 - İspanya'dan çıkarılan Yahudiler'in de Osmanlı Devleti'nin himayesine girmesi
• 1494 - Şehzade Süleyman'ın doğumu
• 1495 - Macarlarla mütareke, Cem Sultan'ın ölümü
• 1497 - İlk Rus elçisinin İstanbul'a gelişi
• 1498 - Lehistan Seferleri
• 1499 - Venedik Harbi

1500-1599 yılları arası

I. Selim

Piri Reis'in Haritası

• 1500 - Modon, Navarin ve Koron'un alınışı
• 1502 - Venedikle sulh
• 1508 - Çaul seferi
• 1509 - Diu seferi
• 1511 - Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade Selim Hareketi
• 1512 - II. Bayezid'in tahttan çekilişi, I. Selim'in tahta geçişi
• 1514 - Çaldıran Savaşı, Tebriz'e giriş
• 1516 - Mısır Seferi ve Mercidabık Savaşı
• 1517 - Ridaniye Savaşı ve Kahire'ye giriş
• 1517 - Haremeyn'in himaye altına alınması
• 1517 - Piri Reis'in Mısır'da Yavuz Sultan Selim'e ilk dünya haritasını sunması
• 1519 - Celali isyanları
• 1519 - Cezayir'in iltihakı
• 1520 - I. Selim'in vefatı, I. Süleyman'ın tahta geçişi
• 1521 - Belgrad'ın fethi
• 1521 - Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye adındaki eserini hazırlaması

I. Süleyman

I. Süleyman'ın ölümünde Osmanlı Devleti (1566)

• 1522 - Kanuni Sultan Süleyman'ın validesi, Yavuz Sultan Selim'in eşi Ayşe Hafsa Sultan tarafından Manisa'da bimaristan inşa edilmesi
• 1522 - Rodos'un fethi
• 1524 - Mısır'da Hain Ahmed Paşa isyanı, Kazan Hanlığı'nın Osmanlı'ya tabiiyeti
• 1525 - İlk Fransız elçisi İstanbul'da
• 1526 - Mohaç Muharebesi
• 1527 - Bosna'nın fethi'nin tamamlanması
• 1528 - Pîrî Reis'in I. Süleyman'a ikinci dünya haritasını takdim etmesi
• 1529 - Viyana kuşatması, Budin'in geri alınışı, Barbaros Hayreddin Paşa'nın Marsilya'ya çıkması
• 1532 - Alman Seferi, Kanuni'nin Graz'ı fethi
• 1533 - Osmanlı Almanya arasında İstanbul Antlaşması
• 1533-1534 - Barbaros'un Osmanlı hizmetine girişi ve Cezayir Beylerbeyliği'ne tayini
• 1534 - Osmanlı-İran Savaşı'nin açılışı, Tebriz'e ikinci defa giriş ve Bağdat'ın alınışı
• 1534 - Şeyhülislam İbn-i Kemal'in ölümü
• 1535 - Tunus'un kaybedilişi
• 1536 - Fransızlara kendi bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı veren ahidname verilmesi

Barbaros Hayreddin Paşa

• 1536 - Veziriazam İbrahim Paşa'nın idamı
• 1537 - Körsof-Avlonya seferi
• 1537 - Avusturyalılara ve Macarlara karşı Vertizo Zaferi
• 1538 - Preveze Zaferi
• 1538 - Hadım Süleyman Paşa'nın Hint Seferi, Aden ve Hadramut'un alınışı
• 1540 - Venedik ahidnamesindeki Karadeniz'de ticaret imtiyazının kaldırılması
• 1541 - Budin'in kati olarak ilhakı ve beylerbeyiği olması
• 1543 - Estergon ve Szekesfehervar'ın fethi
• 1547 - İstanbul Antlaşması
• 1547 - Avusturyalılar'a Osmanlı topraklarında emn ü aman üzere ticaret yapma hakkının tanınması
• 1548 - 1534-1555 Osmanlı-İran Savaşı
• 1550 - Süleymaniye Külliyesi'nin inşaası
• 1551 - Trablus Kuşatması
• 1554 - Piri Reis'in ölümü
• 1553 - Fransa ile İstanbul Antlaşması ve Fransa'nın Alman tehdidine karşı himaye altına alınması
• 1553 - 1554 - Turgut Reis'in Akdeniz seferi, Korsika'yı fethi
• 1553 - 1554 - Nahcıvan Seferi
• 1555 - İlk Osmanlı-İran antlaşması : Amasya Antlaşması
• 1555 - Kanem-Bornu devletiyle ticaret antlaşması
• 1557 - Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas'ın fethi
• 1559 - Konya Savaşı ve Şehzade Bayezid'in yenilerek İran'a sığınması
• 1560 - Cerbe Savaşı'nda Osmanlı Donanmasının İspanyollara karşı zafer kazanması
• 1562 - Osmanlı Almanya arasında 1547 antlaşmasının yenilenmesi
• 1565 - Başarısız Malta kuşatması
• 1565 - 100 dirhem gümüşten 450 akçe kesilmesi

Zigetvar Savaşı

II. Selim

• 1566 - Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferi: Zigetvar Savaşı ve Sultanın vefatı, II. Selim'in tahta geçişi
• 1566 - Sakız Adası'nın Fethi
• 1567 - Yemen isyanı
• 1568 - Osmanlı ve Almanya arasındaki antlaşmanın tekrar yenilenmesi
• 1568 - yeniden Yemen'in fethi
• 1569 - Astarhan seferi
• 1569 - Kaptan Kurdıoğlu Hızır Beyin Sumatra seferi
• 1570 - Kıbrıs Seferi
• 1571 - Kırım Hanı 1.Devlet Giray'ın Moskova'yı fethi
• 1571 - İnebahtı hezimeti, Kıbrıs'ın fethi.
• 1573 - Lehistan'ın himaye altına alınışı
• 1574 - Tunus'un Fethi
• 1574 - II. Selim'in vefatı ve III. Murad'ın tahta geçişi

III. Murat

• 1575 - Edirne'de Mimar Sinan eliyle II. Selim için Selimiye Camii'nin inşası
• 1576 - Kanem-Bornu devletinin Osmanlı Devleti'ne bağlılığını bildirmesi
• 1577 - Takiyüddin'in gözlemlerine, kısmen tamamlanan Daru'r-Rasadü'l-Cedid'de (İstanbul Rasathanesi) devam etmesi
• 1578 - Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması
• 1578 - Vadi'üs-seyl Savaşı ve Fas'ın himaye altına alınması
• 1579 - Hazar Denizi'nde Osmanlı deniz kuvvetlerinin kuruluşu
• 1580 - İlk İngiliz ahidnamesinin verilişi
• 1580 - İstanbul Rasathanesi'nin donanmayla topa tutularak yıktırılması (22 Ocak)
• 1581 - Maskat'ın Fethi
• 1583 - Cizvitlerin Galata'daki Saint Benoit Kilisesi'ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini açmaları (18 Kasım)

III. Mehmet

• 1583 - Meşale Savaşı
• 1585 - Tebriz'in Fethi
• 1585 - 1. Mombasa seferi, Osmanlı nüfuzunun Sofala'ya varması
• 1586 - İlk Sikke tashihi
• 1588 - Gence seferi
• 1588 - Resm-i tashih-i sikke konulması
• 1589 - İkinci sikke tashihi
• 1589 - 2. Mombasa seferi
• 1587 - Cezayir'de Paşalar devrinin başlaması, Osmanlı merkezî otoritesinin zayıflaması
• 1590 - Ferhat Paşa Antlaşması; Osmanlı'nın doğuda en geniş sınırlara ulaşması
• 1591 - Tunus'ta Dayıların yönetimi ele geçirmeleri, Osmanlı egemenliğinin sembolik hale gelmesi
• 1592 - Lehistan'ın Osmanlı himayesinden çıkışı
• 1593 - Kulpa Bozgunu ve Avusturya'yla savaşın başlaması
• 1594 - Yanıkkale'nin fethi
• 1594 - Eflak, Boğdanve Erdel'in ayaklanması
• 1595 - Estergon'un Avusturyalılara kaybı
• 1595 - III. Murad'ın vefatı, III. Mehmet'in tahta geçişi
• 1595 - Köprü Faciası ve Akıncı Ocağı'nın sonu
• 1596 - Eğri Kalesi'nin fethi ve Haçova Savaşı
• 1598 - Yanıkkale'nin Avusturyalılara kaybı, Budin'in kuşatılması
• 1599 - Karayazıcı Ayaklanması'nın başlaması

1600-1699 yılları arası

I. Ahmet

• 1600 - Kanije'nin fethi
• 1601 - Kanije Savunması
• 1601 - İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin %3'e indirileceğinin ahidnameye derci
• 1603 - Osmanı-İran Savaşı'nın başlaması, Tebriz ve Nahçıvan'ın kaybı
• 1603 - III. Mehmed'in vefatı, I. Ahmed'in tahta geçişi
• 1603 - Trablusgarp'ta Dayıların yönetimi ele geçirmeleri, Osmanlı otoritesinin zayıflaması
• 1604 - Revan'ın İran'a kaybı
• 1604 - Yusuf Sinan Paşa'nın sonuçsuz İran seferi
• 1604 - Vaç, Papa ve Pește'nin Avusturya'dan geri alınması, sonuçsuz Estergon Kuşatması

Sultan Mustafa

• 1605 - İran'a karşı Urmiye yenilgisi
• 1605 - Estergon'un Avusturya'dan geri alınması, Veszprém ve Polata'nın fethi
• 1606 - Gence'nin İran'a kaybı
• 1606 - Avusturya ile Zitvatorok Antlaşması
• 1607 - Şamahı ve Şirvan'ın İran'a kaybı
• 1607 - Oruçovası zaferiyle Canboladoğlu Ayaklanmasını bastırması
• 1608 - Alaçayır zaferiyle Kuyucu Murat Paşa'nın Kalenderoğlu Ayaklanmasını bastırması
• 1609 - Üsküdar Seferiyle Kuyucu Murat Paşa'nın Celalileri tamamen etkisiz hale getirmesi
• 1610 - Kuyucu Murat Paşa'nın sonuçsuz Tebriz seferi
• 1612 - İran'la Nasuh Paşa Antlaşması
• 1612 - Hollanda ile ilk ticaret anlașması
• 1614 - Damat Halil Paşa'nın Malta ve Trablusgarp seferi
• 1615 - İran Savaşı'nın yeniden başlaması
• 1616 - Sonuçsuz Revan Kuşatması
• 1616 - İstanbul'da Sultan Ahmet Camii'nin inşasının tamamlanması
• 1617 - Lehistan'a karșı Turla zaferi, Lehistan'la Busza Antlaşması
• 1617 - I. Ahmed'in ölümü ve I. Mustafa'nın tahta geçişi
• 1618 - I. Mustafa'nın tahttan indirilmesi ve II. Osman'ın tahta geçişi
• 1618 - İran'a karşı Pül-i Şikeste yenilgisi, Serav Antlaşması
• 1620 - Lehistan'a karşı Tutora zaferi
• 1621 - II. Osman'ın Lehistan seferine çıkışı (Hotin seferi) - Hotin Antlaşması
• 1622 - II. Osman'ın katli ve I. Mustafa'nın yeniden tahta çıkışı

II. Osman

IV. Murad

• 1623 - I. Mustafa'nın tahttan indirilip IV. Murad'ın tahta çıkışı
• 1623 - İran ile savaşın yeniden başlaması
• 1624 - Bağdat'ın ve Irak'ın İran'a kaybı
• 1624 - Kazakların İstanbul Boğazını yağmalamaları
• 1625 - Kazaklara karșı Karaharman zaferi
• 1625/1626 - Sonuçsuz Bağdat Kușatması
• 1626 - Yemen'de Zeydi ayaklanmasının bașlaması
• 1627 - Asi Abaza Mehmed Paşa'ya karşı sonuçsuz Erzurum Kușatması, Ahıska'nın İran'a kaybı
• 1627 - Avusturya'yla Sonbor Antlașması
• 1628 - Asi Abaza Mehmed Paşa'nın Erzurum Kușatması'nda yenilmesi, Ahıska zaferi sonucunda Ahıska'nın geri alınması
• 1629 - Yemen'de Zeydilerin Taiz ve Sana'yı ele geçirmesi
• 1629 - Cizvitler tarafından, İstanbul'da "Saint Georges" Fransız okulu ile yine "St. Louis Dil Oğlanlar Mektebi'nin kurulması
• 1630 - Hemedan Seferi, Mihriban zaferi ve Sonuçsuz Bağdat Kușatması, Çınargediği yenilgisi
• 1630 - Yemen'de Taiz yenilgisi, Aden'in Zeydilere kaybı
• 1631 - Hille'nin İran'a kaybı
• 1633 - Sonuçsuz Aden Kuşatması, Zebid'in Zeydilere kaybı
• 1633 - İran'ın sonuçsuz Van kușatması
• 1633 - Lübnan'da Maanoğlu II. Fahreddin ayaklanmasının bastırılması
• 1633 - Lehistan'la Eskitabur Muharebesi
• 1634 - İlk Şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi)
• 1634 - Lehistan'la barış antlașması
• 1635 - IV. Murad'ın Revan Seferi,
• 1635 - Muha'nın kaybıyla Zeydiler'in Yemen'de Osmanlı egemenliğine son vermeleri
• 1636 - Revan'ın İran'a kaybı, Mihriban yenilgisi
• 1637 - Kazakların Azak'ı ele geçirmeleri
• 1638 - Bağdat Seferi ve Bağdat'ın alınışı, Irak'ın Osmanlı idaresine dönüşü
• 1638 - Venediklilerin Avlonya baskını
• 1639 - İran'la Kasr-ı Şirin Antlaşması
• 1639 - Venedik'le barış antlașması
• 1640 - IV. Murad'ın ölümü, İbrahim'in tahta çıkışı
• 1641 - Sonuçsuz Azak kușatması
• 1642 - Avusturya'yla 2. Sonbor Antlașması
• 1642 - Azak'ın Kazaklardan geri alınması
• 1645 - Girit seferinin açılışı, Hanya'nın alınışı
• 1648 - İbrahim'in tahttan indirilmesi, IV. Mehmed'in tahta çıkışı, İbrahim'in katli

IV. Mehmed

• 1648 - Sultanahmet Camii Vakası
• 1648 - Kandiye kuşatması
• 1649 - Venediklilere Foça yenilgisi
• 1651 - Venediklilere Paros yenilgisi
• 1654 - Venediklilere karşı Çanakkale'de galibiyet ve Değirmenlik (Milos) zaferi
• 1655 - Venediklilere Çanakkale yenilgisi
• 1656 - Çanakkale Boğazı'nın Venedik ablukası altına alınması, Venediklilere Çanakkale yenilgisi, Limni ve Bozcaada'nın kaybı
• 1656 - Çınar Vak'ası
• 1656 - Köprülüler devrinin başlaması
• 1657 - Venediklilere karşı Çanakkale'de galibiyet, Bozcaada ve Limni'nin geri alınması
• 1658 - Rakoçi'nin başlattığı Erdel isyanına müdahale, Yanova'nın fethi
• 1658-1659 - Abaza Hasan Paşa'nın Anadolu'daki ayaklanmasının bastırılması
• 1659 - Eflak isyanının bastırılması
• 1659 - Cezayir'de Yeniçeri ağalarının yönetimi tamamen ellerine geçirmeleri
• 1660 - Varadin'in fethi
• 1661 - Erdel isyanının bastırılması
• 1663 - Osmanlı-Avusturya Savaşı'nın başlangıcı, Uyvar'ın fethi
• 1663 - Lahsa Eyaleti topraklarının Benî Halid kabilesi tarafından ele geçirilmesi

Viyana Kuşatması

• 1664 - St. Gotthard Muharebesi ve Avusturya ile Vasvar Antlaşması
• 1666 - Girit'in tamamen alınması için harekatın başlatılması
• 1669 - Kandiye'nin alınışı, Girit'in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi
• 1669 - Dinyeper'in batısındaki Kazakların Osmanlı himayesine girmeleri
• 1671 - Cezayir'de denizci kökenli Dayıların Yeniçeri Ağalarının yönetimini sonlandırmaları, Osmanlı otoritesinin sembolik hale dönüşmesi
• 1672 - Lehistan 'la savaş, Kamaniçe'nin alınışı, Podolya'nın fethi, Bucaş Antlaşması
• 1673 - Hotin'in Lehistan'a kaybı, Lehistan'ın Boğdan'ı istilası
• 1674 - Hotin'in Lehistan'dan geri alınması, Ukrayna'nın doğusunda fetihler
• 1675 - Ukrayna'nın batısında fetihler, sonuçsuz Lviv kuşatması
• 1676 - Lehistan'la İzvança Muharebesi ve sonucunda İzvança Antlaşması
• 1676 - Rusya'nın Çehrin'i ele geçirerek Osmanlı himayesindeki Kazak hatmanını esir etmesi
• 1677 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması, sonuçsuz Çehrin kuşatması
• 1678 - Çehrin Kalesi'nin fethi
• 1679 - Çehrin'e tekrar saldıran Ruslara karşı sefer kararı, barış müzakerelerinin başlaması
• 1680 - Hollanda'yla ticaret anlaşması
• 1681 - Ruslarla Bahçesaray Antlaşması, Dinyeper'in batı kıyısındaki Osmanlı egemenliği kabul edildi
• 1682 - Orta Macar isyanına müdahale, Kosice, Filek ve Honad'ın fethi
• 1683 - II. Viyana Kuşatması, peşinden Ciğerdelen Savaşı ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları, Estergon'un kaybı
• 1684 - Avusturyalıların Budin kuşatmasının püskürtülmesi
• 1685 - Uyvar'ın Avusturya'ya kaybı

II. Mustafa

• 1686 - Budin'in Avusturya'ya kaybı
• 1687 - IV. Mehmed'in tahttan indirilmesi, II. Süleyman'ın tahta çıkışı
• 1687 - Başta Eğri Kalesi olmak üzere Macaristan'da Avusturyalılara büyük toprak kayıpları, Mohaç Muharebesinde yenilgi,
• 1687 - Morave Bosna'da Venedik'e toprak kayıpları, Venedik'in Eğriboz'u kuşatması
• 1688 - Sancak Vakası
• 1688 - Belgrad'ın Avusturyalılara kaybı
• 1688 - Kırım Hanlığı'nın Lehistan'a karşı zaferleri
• 1688 - Eğriboz'un Venedik kuşatmasından kurtarılması
• 1689 - Avusturyalıların Bosna'dan çıkarılması, Batoçine yenilgisi, Niş'in kaybı, Avusturyalıların Eflak'ı ve Kosova'yı istilası, Sırp asilerin Makedonya'yı istilası
• 1689 - Urkapı'da Kırım Hanlığı'nın Rus taarruzunu püskürtmesi
• 1689 - Venedik'e karşı Rodos önlerinde ve Mora'da deniz zaferleri
• 1690 - Kanije Kalesi'nin Avusturyalılara kaybı
• 1690 - Fazıl Mustafa Paşa'nın Pirot, Vidin, Niş ve Belgrad'ı geri alışı
• 1690 - Avlonya'nın Venediklilerden geri alınışı
• 1691 - II. Ahmed'in tahta çıkışı
• 1691 - Salankamen Muharebesi'nde yenilgi, Varadin'ın kaybı
• 1692 - Lübnan'daki karışıklıkların bastırılması
• 1693 - Avusturyalıların Belgrad kuşatmalarının püskürtülmesi
• 1694 - Sonuçsuz Varadin kuşatması
• 1695 - Kırım Hanlığı'nın Lehistan'a karşı Ukrayna içlerine başarılı akını
• 1695 - Sakız Adası'nın kaybı ve hemen geri alınması, Hersek'te Venediklilere karşı zafer
• 1695 - II. Ahmed'in ölümü ve II. Mustafa'nın tahta çıkışı
• 1695 - II. Mustafa'nın 1. Macaristan seferi, Lugoj ve Lipova'nın geri alınışı
• 1695 - Rusların Azak'a saldırılarının püskürtülmesi
• 1696 - II. Mustafa'nın 2. Macaristan seferi, Olaş zaferi
• 1696 - Azak'ın Ruslara kaybı
• 1696 - Sakız'de ve Mora'da Venediklilere karşı zaferler
• 1696 - Basra'nın isyancıların eline geçmesi
• 1697 - II. Mustafa'nın 3. Macaristan seferi, Zenta Muharebesinde yenilgi
• 1697 - Bozcaada ve Andros önlerinde Venedik donanmasına karşı zaferler, Venediklilerin ve Avusturyalıların Bosna'dan püskürtülmeleri
• 1699 - Karlofça Antlaşması'nın imzalanması, Macaristan'ın Avusturya'ya, Podolya ve Ukrayna'nın Lehistan'a, Mora'nın Venedik'e kaybı

1700-1799 yılları arası

III. Ahmed

• 1700 - Ruslar'la İstanbul Antlaşması'nın imzalanması
• 1701 - Basra'da Osmanlı yönetiminin yeniden kurulması
• 1701 - Gürcistan'da Açıkbaş Hanlığı'nın isyanının bastırılması
• 1703 - Edirne Vak'ası, II. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Ahmed'in tahta çıkışı
• 1703 - "Tuğralı" altın paranın piyasaya çıkarılması
• 1711 - Rusya'ya karşı Prut Zaferi ve Prut Antlaşması
• 1713 - Rusya'yla Edirne Antlaşması
• 1715 - Venedik ile savaş ve Mora Seferi
• 1718 - Pasarofça Antlaşması
• 1718 - Valilerin sefer masraflarını karşılamak üzere "imdadiyye-i seferiyye" toplamalarının kabulü
• 1718 - Lâle Devri'nin başlaması

1718'de Osmanlı Devleti

• 1720 - Batıya hediye gönderilen ilk mehter takımı (III. Ahmed tarafından Lehistan'a)
• 1720 - III. Ahmed için tasvirleri Levni tarafından yapılan Surname-i Vehbi
• 1721 - Çelebi Mehmed Efendi'nin sefaret vazifesiyle Fransa'ya gidişi
• 1723 - İran seferinin üç cepheli olarak açılışı
• 1724-1725 - Tebriz ve Cence'nin alınışı
• 1726 - İbrahim Müteferrika tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu
• 1729 - "Zer-i mahbub" adıyla yeni bir altının piyasaya sürülmesi
• 1729 - Cevheri'n nın Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap olması
• 1730 - Patrona Halil isyanı, III. Ahmed'in hal'i, I. Mahmud'un tahta çıkışı, Lâle Devri'nin sona ermesi

I. Mahmut

• 1733 - İran Savaşı'nın hızlanması, Nadir Şah'ın başarıları
• 1735 - Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı'nın kurulması
• 1735 - Osmanlı-Avusturya-Rus Savaşları
• 1739 - Belgrad Antlaşması
• 1739 - Rus tüccarlarına Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı tanınması
• 1745 - Matbaanın kurucusu İbrahim Müteferrika'nın ölümü
• 1746 - Osmanlı-İran barışı (Kerden Antlaşması)
• 1751 - Osmanlı musikisi üzerine Batıda yazılan ilk eser (Charles Fonton'un Essai'si)
• 1754 - I. Mahmud'un ölümü, III. Osman'ın tahta çıkışı
• 1757 - III. Osman'ın ölümü, III. Mustafa'nın tahta çıkışı
• 1768 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması
• 1770 - Rus filosunun İngilizler'in yardımıyla Akdeniz'e girmesi

III. Mustafa

• 1771 - Kırım'ın işgali
• 1772 - Tersane yakınlarında Topçu Mektebi'nin kurulması
• 1773 - Mühendishane-i Bahr-i Hümâyun'un kuruluşu
• 1773 -1774 - Darphanenin Hazine-i Amire'nin yedeği vazifesini görmeye başlaması
• 1774 - 3. Mustafa'nın ölümü ve 1. Abdülhamit'in tahta çıkışı
• 1774 - Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları Ocağı'nın kurulması
• 1774 - Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı tanınması (21 Temmuz)
• 1776 - Mühendishane-i Bahr-i Hümâyun'un açılışı; Boğdan Prensi Alexandır İspilanti Bey'in Bükreş ve Yaş'ta Rum Ortodoks cemaatinde yeni tarz eğitimin ilk adımları atması, Aynalıkavak Antlaşması
• 1783 - Rusya'nın Kırım'ı ilhakı

I. Abdülhamit

• 1784 - Avusturyalılar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı verilmesi
• 1784 - Osmanlı Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir "sened" ile resmen tanıması (8 Ocak)
• 1787-1788 - İstanbul'da bulunan Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine dönmeleri
• 1787 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilanı (17 Ağustos)
• 1788 - Yılan Adası Deniz Savaşı
• 1788 - Rusya'nın müttefiki sıfatıyla Avusturya'nın da savaşa girmesi (9 Şubat)
• 1789 - Özi Kalesi'nin Ruslar tarafından zaptı
• 1789 - I. Abdülhamid'in ölümü ve III. Selim'in tahta çıkması (7 Mayıs)
• 1789 - Osmanlı-İsveç ittifakı 11 Temmuz

III. Selim

• 1790 - İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı'da açılması
• 1790 - Osmanlı-Prusya ittifakı (31 Ocak)
• 1790 - Avusturya'nın Prusya tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu (27 Temmuz)
• 1790 - Yergöğü Mütarekesi (18 Eylül)
• 1790 - Kili ve İsmail kalelerinin Rusya tarafından zaptı
• 1791 - Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son savaşın bitirilmesi. Ziştovi Antlaşması (4 Ağustos)
• 1791 - Rus Savaşı'nın sonu. Kalas Mütarekesi (11 Ağustos)
• 1792 - Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması

Napolyon Bonapart

• 1792 - III. Selim devrinde 100'lük guruş basılması
• 1792 - Yaş Antlaşması (10 Ocak)
• 1793 - Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik ihdası
• 1793 - Nizam-ı Cedid Ordusu'nun Kuruluşu
• 1793 - Hasköy'de Mühendishane-i Cedide'nin açılması
• 1793 - Zahire Nezareti'nin kurulması

Napolyon Savaşı Sonrası Osmanlı (1801)

• 1793 -1794 - Baruthane-i Amire'de İngiliz perdahı barut imaline başlanması
• 1794 - Halkalı'da yapılan Azadlu Baruthanesi'nin faaliyete geçmesi
• 1795 - Lehistan'ın Avrupa haritasından silinmesi
• 1795 - Cezayir'in şanlı denizcileri (Barbaros'un torunları) İspanyol limanı Cadiç açıklarında Amerika ile yaptığı savaşı kazanarak her yıl vergi aldı.
• 1795 - Mühendishane-i Berr-i Hümâyun'un açılışı; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon'un III. Selim'e gönderdiği)
• 1797 - Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler ihdası
• 1797 - Pazvandoğlu isyanı
• 1797 - Venedik Devleti'nin ortadan kaldırılması (17 Eylül)
• 1798 - Fransa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı (3 Ocak)
• 1798 - Fransa'nın Mısır'a saldırması (1 Temmuz)
• 1798 - Fransa'ya savaş ilanı (3 Eylül)
• 1799 - Fransa'ya karşı İngiltere ile ittifak (5 Ocak)
• 1799 - Napolyon'un El-Ariş ve Gazze'yi ele geçirmesi (Şubat)
• 1799 - Napolyon'un Akka'da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mayıs)
• 1799 - Napolyon'un Fransa'ya dönmesi, Mısır'ın işgalinin devamı (Ağustos)

1800-1899 yılları arası

• 1800 - Takvimlerin Jacques Cassini Zicin'e göre hazırlanmaya başlaması
• 1800 - Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları (Mart)
• 1801 - Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani'nin getirilmesi
• 1801 - Mısır'ın tahliyesine dair mütareke (Ağustos)
• 1802 - Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e çıkmalarına müsaade edilmesi

1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşında Rus Gemileri

• 1802 - Paris Antlaşması. Fransa ile barış (25 Haziran)
• 1804 - Sırp isyanlarının başlaması (Şubat)
• 1805 - Avrupa tarzında ilk hastane'nin Kasımpaşa'daki Tersane-i Amire'de açılması
• 1805 - Osmanlı Devleti'nin Napolyon'un "İmparator" unvanını tanıması
• 1805 - Mehmed Ali Paşa'nın Mısır'a vali olarak tayini (Temmuz)
• 1806 - Nizam-ı Cedid'in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak'ası
• 1806 - Osmanlı-Rus Savaşı

IV.Mustafa

• 1806 - III. Selim'in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi
• 1806 - Tersane Tıbbiyesi'nin kurulması (Ocak)
• 1806 - Memleketeyn'in Rusya tarafından işgal edilmesi (Ekim)
• 1807 - Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi
• 1807 - İngiltere'nin Rusya'nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi (20 Şubat)
• 1807 - İngiliz filosunun İskenderiye'ye saldırması ve Mehmed Ali Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mart - Eylül)
• 1807 - Nizam-ı Cedid'e karşı ayaklanma (25 Mayıs)
• 1807 - III. Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid'in ilgası (29 Mayıs)
• 1808 - Mustafa Rakım'ın celi sülüs ve tuğra'ya yeni üslubunu getirişi (29 Mayıs)
• 1808 - Alemdar Mustafa Paşa'nın müdahalesi, IV. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Selim'in katli, II. Mahmud'un tahta çıkması (28 Temmuz)

Alemdar Mustafa Paşa

• 1808 - Sened-i İttifak : Devletin ayanlarla uzlaşması (29 Eylül)
• 1808 - Yeniçeri Ayaklanması : Alemdarın Sonu (15-16 Kasım)
• 1809 - İngiltere ile süren savaşın sonu : Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması (5 Ocak)
• 1810 - II. Mahmud devrinde beşlik "cihadiyye"lerin basılması
• 1810 - İzmir Jimnasium'unun kurulması; Yesarizade Mustafa İzzet'in ta'lik'e son şeklini verişi
• 1812 - Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması
• 1812 - Fransız postalarının ilk kuruluşu

II. Mahmut

• 1812 - 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı'nın sonu : Bükreş Antlaşması, Sırbistan'a özerklik verilmesi (28 Mayıs)
• 1816 - Miloş Obronoviç'in "başknez" olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin temini
• 1817 - Hüseyin Rıfkı Tamani'nin ölümü
• 1821 - Eflak ve Mora'da Rum isyanlarının başlaması (Şubat - Mart)
• 1823 - Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi
• 1824 - Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması
• 1824 - Fatih Külliyesindeki Darü'ş-Şifa'nın yıkılması; Sultan II. Mahmud'un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması
• 1826 - İhtisab müessesesinin düzenlenmesi
• 1826 - Şinasi'nin doğumu; Mustafa Rakım'ın İstanbul'da vefatı; Ermeni ustalara Nakkaşlık hakkının verilmesi
• 1826 - Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin kurulması (14 Haziran)

Navarin Deniz Savaşı

• 1826 - Rusya ile Akkerman Antlaşması'nın akdi (7 Ekim)
• 1827 - Osmanlılar'ın İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları
• 1827 - Tıphane-i Amire'nin kurulması; İlk "Marş-ı Sultani" bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud'a)

Kavalalı Mehmet Ali Paşa

• 1827 - Mukataa Hazinesi'nin Hazine-i Amire'den ayrılması
• 1827 - İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan'ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü (4 Nisan)
• 1827 - Mısır kuvvetlerinin (Kavalalı Mehmet Ali Paşa) Yunan İsyanını bastırmaları, Atina'nın teslimi (Temmuz)
• 1827 - Navarin Deniz Savaşı : Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması (20 Kasım)
• 1828 - Rusya'nın savaş ilan etmesi (26 Nisan) (1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı)
• 1829 - Ziya Paşa'nın doğumu; Mahmud Celaleddin'in İstanbul'da vefatı; Şevki Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
• 1829 - Deli Teşkilatının kaldırılması
• 1829 - Edirne Antlaşması : Yunanistan'ın bağımsızlığı (14 Eylül)
• 1830 - Mühendishane-i Bahri'nin Heybeliada'daki kışlaya taşınması; İshak Efendi'nin Mühendishane başhocalığına getirilmesi; Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması

1830'da Osmanlı Devleti

• 1830 - Tiftik keçisinin Güney Afrika'da yetiştirilmeye başlanması
• 1830 - Katolik Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
• 1830-1831 - Nüfus sayımları
• 1830 - Fransızlar'ın Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri (5 Temmuz)
• 1831 - İlk saray konservatuvarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)
• 1831 - Tımarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti)
• 1831-1834 - İshak Efendi'nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin basılması
• 1831 - İlk gazete Takvim-i Vekayi'nin neşri (1 Kasım)
• 1832 - Tıphane-i Amire'nin Şehzadebaşı'ndan Cerrahhane'nin bulunduğu binaya nakledilmesi
• 1832 - Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'nın isyanı
• 1832 - İstanbul-İzmit "posta yolu" nun yapımı
• 1832 - İngiliz postalarının kuruluşu
• 1832 - Topkapı Sarayı'na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire'nin açılması (29 Ocak)
• 1832 Mısır kuvvetlerinin Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri (12 Aralık)
• 1833 - Feshanenin kuruluşu
• 1833 - Mısır kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri (2 Şubat)
• 1833 - Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz'a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul'a gelmesi (5 Nisan)
• 1833 - Mehmed Ali'nin uzlaşmaya zorlanması : Kütahya Antlaşması (Mayıs)
• 1833 - Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar'ın diğer devletlere kapatılması (8 Temmuz)
• 1833 - Münchengraetz Antlaşması (18 Eylül)
• 1834 - Maçka Kışlası'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulması
• 1834 - Mukataat Hazinesi'nin isminin "Mansure Hazinesi" olarak değiştirilmesi
• 1835 - Hazine-i Amire ile darphanenin birleştirilmesi
• 1835-1845 İlk halk konserleri (Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı'ndaki kahvede)

Kavalalı İbrahim Paşa

• 1836 - Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (11 Mart)
• 1837 - Osmanlı yapımı "Eser-i Hayr" adlı buharlı geminin denize indirilmesi (26 Kasım)
• 1838 - Mekteb-i Adli'nin açılması; Üsküdar'da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri'nin Tersane'deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II. Mahmud'un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
• 1838 - Maliye Nezareti'nin kurulması ve Hazine-i Amire'nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi'yle birleştirilmesi
• 1838 - Defterdarlığın Maliye Nazırlığı'na çevrilmesi
• 1838 - Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyye'nin kurulması (24 Mart)
• 1838 - İngiliz tüccarına geniş imkânlar tanıyan Baltalimanı Antlaşması'nın imzalanması (16 Ağustos)

Abdülmecit

• 1839 - Kaime-i mutebere-i nakdiyye'nin çıkarılması
• 1839 - Ali Süavi'nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti'nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye'nin Galatasaray'daki yeni binasına taşınması ve mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye'nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi'nin kurulması
• 1839-1844 - Dr. Bernard'ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi
• 1839-1845 - Mekteb-i Fenn-i Nücum'un faaliyet dönemi
• 1839 - Kavalalı Mehmed Ali Paşa ile savaşın tekrar başlaması, Nizip Savaşı (24 Haziran)
• 1839 - II. Mahmud'un vefatı üzerine Abdülmecid'in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali'ye teslimi (1 Temmuz)
• 1839 - Tanzimat Fermanı'nın ilanı (3 Kasım)
• 1840 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (3 Mayıs) (14 Temmuz 1851'de bu kanun, Kanun-u Cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe girer)
• 1840 - Gayri müslim tebaadan Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
• 1840 - Tanzimat'ın tatbik edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı
• 1840 - Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi'ne katılması
• 1840 - Posta Nezareti'nin kurulması

Sultan Abdülmecit Cuma selamlığına giderken (1840)

• 1840 - Namık Kemal'in doğumu (21 Aralık)
• 1841 - Lübnan olayları
• 1841-1906 - Ahmed Ali Paşa'nın doğumu. (ressam)
• 1841 - İngiltere'nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa'ya bırakılması (24 Mayıs)

Namık Kemal

• 1841 - Londra Boğazlar Antlaşması (13 Temmuz)
• 1842 - Askeri Baytar Mektebi'nin açılması
• 1843 - Hereke Fabrikası'nın kurulması
• 1843 - Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması
• 1844 - Tashih-i sikke (1 Şubat)
• 1844 - Feshane'de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması
• 1845 - İzmir'de su kuvvetiyle çalışan kâğıt fabrikasının kurulması

Beylerbeyi Sarayı

• 1845 - Bahriye Mektebi'nin Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye'de Muallimhane-i Nüvvab medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi
• 1845 - Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yı ziyareti (Ocak)
• 1845 - Meclis-i Muvakkat'ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması (13 Mart)
• 1845 - Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (10 Nisan)
• 1846 - Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa'nın ölümü
• 1846 - Rus Ticaret Muahedesi

Abdülhak Hamit Tarhan

• 1846 - Zabtiye müşiriyetinin kurulması (16 Şubat)
• 1846 - Darü'l-Fünun kurmada ilk teşebbüs
• 1847 - Timarlı Sipahi Teşkilatı'nın ilgası
• 1847 - Telgrafın Beylerbeyi Sarayı'nda denenmesi
• 1847 - Dersaadet Bankası'nın kuruluşu
• 1847 - İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor); Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması
• 1847 - Recaizade Ekrem'in doğumu (1 Mart)

Kırım Savaşı

• 1848 - Avrupa'da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan'da milliyetçi ayaklanmalar
• 1848 - Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
• 1848 - İstanbul'da ilk Sanayi Mektebi'nin kurulmasına teşebbüs edilmesi
• 1848 - İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması (16 Mart)
• 1848 - Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi (18 Kasım)
• 1849 - Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet'in İstanbul'da vefatı

Dolmabahçe Sarayı

• 1850 - 1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında

ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tespit edilmesi kararı

• 1850 - Ticaret Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
• 1850 - İlk faizsiz kaimenin çıkarılması
• 1850 - Muallim Naci'nin doğumu
• 1850 - Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması (12 Mart)
• 1851 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
• 1851 - Londra Sergisi

Telgraf Modeli

• 1851 - Encümen-i Daniş'in kurulması (18 Temmuz)
• 1852 - Abdülhak Hamid'in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Société Orientale de Constantinople) kurulması
• 1853 - "Mukaddes yerler" meselesi, Rusya'nın tazyikleri ve Kırım Savaşı'nın patlaması
• 1853 - İstanbul'da I. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı'nın inşa ettirilmesi
• 1854 - İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması
• 1854 - Meclis-i Vala'nın "Meclis-i Ali-yi Tanzimat" ve "Meclis-i Ahkam-ı Adliye'ye" ayrılması
• 1854 - İhtisab teşkilatının lağvı
• 1854 - Rusya'ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak (12 Mart)
• 1855 - Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi (Leyla (Saz) Hanım'ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa'nın köşküne İtalya'dan getirtilen)

Şinaşi

• 1855 - Gayri müslimlerden alınan "cizye"nin kaldırılması
• 1855 - Paris Sergisi
• 1855 - İstanbul'da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı) (16 Ağustos)
• 1855 - Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete girmesi (9 Eylül)
• 1855 - Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması (14 Kasım)
• 1856 - Rusya'nın Asya'da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması

Tercüman-ı Ahval

• 1856 - Bank-ı Osmani'nin kurulması
• 1856 - Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması
• 1856 - Islahat Fermanı
• 1856 - 1860 - Köstence-Çernevo'da demiryolu hattının yapımı
• 1856 - 1866 - İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı
• 1856 - İstanbul Tıp Cemiyeti'nin (Société Médicale de Constantinople) kurulması (15 Şubat)
• 1856 - Islahat Fermanı'nın ilanı (18 Şubat)
• 1856 - Paris Barış Antlaşması (30 Mart)
• 1856 - Rusya'nın bozguna uğraması (30 Mart)
• 1856 - Karadeniz'in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi (30 Mart)
• 1856 - İstanbul Tıp Cemiyeti'ne Şahane unvanının verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi (22 Mayıs)

1862'de Osmanlı Devleti

• 1857 - Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs
• 1857 - Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi
• 1857 - Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi'nin yayımlanması
• 1857-1862 - Beyrut - Şam şosesinin yapımı
• 1857 - Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması (17 Mart)
• 1857 - Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması (6 Kasım)
• 1858 - Birinci Karadağ Harekatı
• 1858 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
• 1858 - Kız rüşdiye mekteplerinin açılması
• 1858-1859 - Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması
• 1858 - Arazi Kanunnamesi'nin kabulü (6 Haziran)
• 1858 - Beyoğlu ve Galata'da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye'nin nizamname-yi umumisi (ilk örnek belediye) (8 Haziran)

Abdülaziz

• 1859 - Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için "iane-i umumiyye" toplanması
• 1859 - Fransızca'dan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi'nin Tercüme-i Manzume'sinin neşri
• 1859 - Mekteb-i Mülkiyye'nin kuruluşu (12 Şubat)
• 1860 - Ticaret mahkemelerinin kuruluşu
• 1860 - İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nin tefrika edilmesi
• 1860-1861 - Lübnan ve Suriye Olayları
• 1860-1861 - Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi
• 1860 - Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması (22 Ekim)
• 1861 - Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta çıkması
• 1861 - Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye'nin kuruluşu
• 1861 - Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü
• 1861-1866 - Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı

Mithat Paşa

• 1861 - Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tespiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi (9 Haziran)
• 1861 - David Paşa'nın Lübnan'a vali olarak atanması (9 Haziran)
• 1861 - Fransız ve İngilizler'le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması (29 Nisan)
• 1862 - İkinci Karadağ Harekatı
• 1862 - Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithat Paşa'nın vali olarak tayini
• 1862 - Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması
• 1862 - Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması
• 1862 - Altının değerinin 100 kuruş olarak tespiti
• 1862 - Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye'nin kurulması
• 1862 - Mahrec-i Aklam'ın kurulması
• 1862 - Mekteb-i Maarif-i Adliye'nin, "Mekteb-i Aklam" adı altında yeni bir şekle sokulması (20 Temmuz)

İyonya

• 1862 - Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun teşkil edilmesi (8 Ekim)
• 1863 - Abdülaziz'in Mısır'a seyahati
• 1863 - Mithat Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu
• 1863 - İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Société de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin açılması
• 1863 - Menafi Sandığı'nın kurulması
• 1863 - Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması

Girit İsyanları yaşandı.(Piri Reis'in haritası)

• 1863 - Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi'nin kabulü
• 1863 - Darü'l-Fünun'da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması (13 Ocak)
• 1863 - Sultanahmet Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı (18 Şubat)
• 1864 - Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu'nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye'nin (Darü'ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı (Haşim Bey'in Mecmu'atü'l-Makamat'ı)
• 1864 - İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a verilmesi

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu

• 1864 - Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması
• 1864 - Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun kuruluşu
• 1864 - Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu
• 1864-1876 - Paris'e talebe gönderilmesi
• 1864 - Vilayet Nizamnamesi'nin kabulü (8 Ekim)
• 1865 - Müstakil Romen Kilisesinin kurulması
• 1865 - İstanbul Birinci Şehir Postası'nın kuruluşu
• 1865 - Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti'ne tahsis edilmesi; Mekteb-i Tıbbiye'nin nazırlığına Cemaleddin Efendi'nin getirilmesi
• 1865 - Mekteb-i Osmani'nin lağvedilmesi (Eylül)
• 1866 - Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri
• 1866 - Mısır veraset usulünün değiştirilmesi
• 1866 - Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar'ın topçulukta hamle yapması

İsmail Paşa

• 1866 - Simkeşler Şirketi'nin kuruluşu
• 1866 - Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tespit edilmesi kararı
• 1866-1867 - Avusturya'nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
• 1867 - Sırbistan'daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi
• 1867 - Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin kurulması
• 1867 - Mısır Valisi İsmail Paşa'nın "hıdiv" olması
• 1867 - Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları
• 1867 - Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi
• 1867 - Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu
• 1867 - Menafi Sandığı'nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması
• 1867-1876 - İzmir Rıhtımı'nın inşası
• 1867 - Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi (22 Şubat)
• 1867 - Mısır'a hıdivlik statüsünün verilmesi (8 Haziran)
• 1867 - Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati (21 Haziran)
• 1868 - Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü verilmesi
• 1868 - Galatasaray Sultanisi'nin açılması
• 1868 - İstanbul Emniyet Sandığı'nın kurulması
• 1868 - Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu
• 1868 - Yunan postasının kapatılması
• 1868 - Feshane'nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi
• 1868 - Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi Mektebi'nin kurulması
• 1868 - Adliye Nezareti'nin kurulması (1 Mart)
• 1868 - Şura-yı Devlet'in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması (1 Nisan)
• 1869 - İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kurulması (8 Nisan)
• 1869 - Sultan Abdülaziz'in Avrupa Seyahati (21 Haziran)
• 1868 - Mekteb-i Sultani'nin açılması (1 Eylül)
• 1869 - Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi (2 Eylül)
• 1869 - Turuk Nizamnamesi'nin kabulü (26 Ağustos)
• 1869 - İmparatoriçe Eugénié'nin İstanbul'a gelişi (13 Ekim)
• 1869 - Süveyş Kanalı'nın açılması
• 1869 - Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması
• 1869 - Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin ilk kitabının kabulü
• 1869 - Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması
• 1869 - Darü'l-Fünun-ı Osmani'de talebe kaydına başlanması (Ekim)
• 1870 - Müstakil Bulgar Kilisesinin kurulması ve Bulgarlar'ın Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan çıkmaları
• 1870 - Fransa'nın, Almanya ve Prusya Savaşı'nda ağır mağlubiyet alması
• 1870 - Cenab Şehabeddin'in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikâye türünde, Ahmed Mithat'ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı Osmani'yi teşkil eden şubeler arasında "İlm-i hukuk" şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması
• 1870 - Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini tanımaması
• 1870 - Darülfünunun açılması teşebbüsü
• 1870-1927 - Kemaledin Bey (mimar)
• 1870 - Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması (20 Şubat)
• 1870 - Darü'l-Muallimat'ın açılması (26 Nisan)
• 1870 - Kavanin ve Nizamat Dershanesi'nin açılması (2 Temmuz)
• 1870 - Darü'l-Fünun müdürü Tahsin Efendi'nin umuma açık konferanslar (ders-I'am) tertip etmesi (Ekim)
• 1871 - Sadrazam Ali Paşa'nın vefatı
• 1871 - Saint-Esprit Okulunun kurulması
• 1871 - Abdülaziz'in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti
• 1871 - Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi'nin yayımlanması
• 1871 - Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi'nin neşri
• 1871 - İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi (22 Ocak)
• 1871 - Şinasi'nin ölümü (13 Eylül)
• 1872 - Emniyet Sandığı'nın şubelerinin açılması
• 1872 - Darü'l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması
• 1873 - Meclis-i Tetkikat-ı Şer'iyye'nin kuruluşu
• 1873 - Mehmed Akif'in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye'nin neşredilmesi; Sava Paşa'nın yeni bir Darü'l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kapanması
• 1873 - Mekteb-i Sultani'nin, Gülhane Bahçesi'ndeki Saray'a bitişik binalara nakledilmesi (Haziran)
• 1874 - Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması
• 1874 - Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi, 1845-1907)
• 1874 - Kara gümrüklerinin lağvı
• 1874 - Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması
• 1874-1875 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması
• 1875 - Osmanlı maliyesinin iflasını açılaması
• 1875 - Bosna-Hersek isyanları
• 1875 - Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi'nin açılması
• 1876 - Bulgar isyanları
• 1876 - Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
• 1876 - Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V. Murad'ın tahta çıkması, hal'i ve II. Abdülhamid'in cülusu
• 1876 - Meşrutiyet'in ilanı
• 1876 - İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane Konferansı
• 1876 - İstikrazların mürettebat ödemelerinin durdurulması
• 1876 - Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin son kitabının kabulü
• 1876 - Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri; İzmir ve Manastır'da yatılı idadiler açılması
• 1876 - Ziya Gökalp'in doğumu
• 1876 - I. Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı (23 Aralık)
• 1877 - Rusya'nın tecavüzü ve 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın (93 Harbi) başlaması: Balkanlar'ın ve Doğu Anadolu'nun Rus işgaline uğraması
• 1877 - Mahrec-i Aklam'ın Mekteb-i Mülkiye'nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin tekrar Gülhane'ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi'nin kurulması
• 1877-1878 - Darü'l-Fünun ve Mekteb-i Sultani'nin bir yıl eğitime ara vermesi
• 1877 - İlk Meclis-i Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır) (19 Mart)
• 1877 - Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan'da müzakere edilerek kabul edilir) (25 Eylül)
• 1877 - Vilayet Belediye Kanunu'nun kabulü (5 Ekim)
• 1877 - Meclis-i Mebusan'ın süresiz tatili (13 Aralık)
• 1878 - Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması
• 1878 - Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları
• 1878 - Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması
• 1878 - Ermeni meselesinin zuhuru
• 1878 - Ali Suavi'nin öldürülmesi
• 1878 - Kıbrıs'ın Birleşik Krallık tarafından ele geçirilmesi
• 1878 - Bosna-Hersek'in Avusturya-Macaristan'ın işgal ve idaresine terki
• 1878 - Makedonya meselesinin ortaya çıkması
• 1878 - Meclisin kapatılması (13 Şubat)
• 1878 - Darü'l-Fünun-ı Sultanisi'nin tekrar eğitime başlaması (Ekim)
• 1879 - II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi
• 1879 - Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu'nun kabulü
• 1879 - Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi'nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi
• 1879 - Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu'nun kabulü
• 1880 - Vergi reformu
• 1880 - Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması
• 1880 - İlk köy romanı, Ahmed Mithat'ın Bahtiyarlık'ının neşri; Darü'l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi
• 1880 - Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu'nun kabulü
• 1880 - İstanbul'da bir kız idadisinin açılması (13 Mart)
• 1880 - Ziya Paşa'nın ölümü (17 Mayıs)
• 1880 - Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi (Ekim)
• 1880 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Société de Pharmacie de Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-i İlmiye'nin kurulması (20 Aralık)
• 1881 - Mustafa Kemal'in doğumu
• 1881 - Mısır'ın Birleşik Krallık tarafından işgali
• 1881 - Muharrem Kararnamesi'nin neşri
• 1881 - Düyun-ı Umumiyye İdaresinin kurulması
• 1881 - Mühendishane'de mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü'l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi'nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin Mektepleri'nin birleştirilmesi
• 1882 - Tunus'un Fransızlar tarafından işgali
• 1882 - Sanayi-i Nefise Mektebi'nin kurulması ve Osman Hamdi Bey'in müdür olması (2 Ocak)
• 1883 - Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması
• 1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması (20 Haziran)
• 1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında eğitimine başlaması (1 Kasım)
• 1884 - Yahya Kemal'in doğumu (2 Aralık)
• 1885 - Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı
• 1885 - Abdülhak Hamid'in Makber'inin neşri
• 1885 - Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması (18 Eylül)
• 1886 - Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
• 1886 - Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması
• 1886-1887 - Darü'l-muallimin'in yatılı hale getirilmesi
• 1887 - Yedikule Havagazı Fabrikası'nın kurulması
• 1887 - Ahmed Haşim'in doğumu; Şevki Efendi'nin İstanbul'da vefatı
• 1887 - Beşir Fuad'ın intiharı (5 Şubat)
• 1888 - Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
• 1888 - Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması
• 1888 - Namık Kemal'in ölümü (2 Aralık)
• 1889 - İttihad-ı Osmanı Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması
• 1889 - İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi'nin kurulması
• 1889 - Yakup Kadri'nin doğumu (27 Mart)
• 1890 - Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları
• 1891 - Mülkiye Baytar Mektebi'nin Halkalı Ziraat Mektebi'ne yatılı olarak nakledilmesi
• 1891 - Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi
• 1891 - Kadıköy - Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması
• 1891 - Hereke Fabrikası'nın halı kısmının açılması
• 1891 - Darü'l-Muallim'in aliye şubesi açılması (3 Kasım)
• 1892 - Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması
• 1892 - Orman ve Maden Mektebi'nin kapatılması; II. Abdülhamid tarafından Yıldız'da porselen atölyelerinin kurulması
• 1893-1896 - İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı
• 1894 - Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi'nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey'in Musiki Istılahatı)
• 1894 - Sasun'da Ermeni olayları
• 1894 - Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması
• 1895 - İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri
• 1895 - Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması
• 1895 - Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması
• 1895 - Baruthane-i Amire'de dumansız barut imal edilmesi
• 1895 - Sadrazam Said Paşa'nın beş fakülteden "darülacaze" oluşan bir darül-fünun kurma teklifi (14 Şubat)
• 1896 - Tevfik Fikret'in Servet-i Fünun'un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması
• 1896 - Ermenilerin Osmanlı Bankası'nın İstanbul şubesine saldırmaları
• 1896 - Girit isyanının alevlenmesi
• 1896 - Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması
• 1897 - Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları
• 1897 - 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi (17 Nisan)
• 1898 - Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi
• 1899 - Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
• 1899 - Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması

1900-1922 yılları arası

• 1900 - Hicaz Demiryolu'nun inşasına girişilmesi
• 1900 - İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması
• 1900 - Darü'l Fünun-ı Şahane'nin kurulması (31 Ağustos)
• 1901 - Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun dağılması
• 1901 - Makedonya'da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri
• 1901-1908 - Hicaz demiryolu hattının yapımı
• 1902 - Yemen isyanlarının tekrar başlaması
• 1902 - Makedonya'da Bulgar İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti (23 Kasım)
• 1902 - Cum'a-ı Bala ayaklanması (23 Kasım)
• 1902 - Hüseyin Hilmi Paşa'nın geniş yetkilerle "umumi müfettiş" olarak Makedonya'ya tayini (8 Aralık)
• 1903 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin kurulması (31 Ağustos)
• 1903 - Mürzsteg Programı : Makedonya'ya muhtariyet verilmesi (Eylül)

II. Abdülhamit

• 1904 - Haydarpaşa Rıhtımı'nın tamamlanarak işletmeye açılması
• 1905 - Hereke Fabrikası'nda fes imalatına başlanması
• 1905 - Ermeniler'in II. Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri (21 Temmuz)
• 1906 - Akabe olayları ve Akabe krizi
• 1908 - Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti'nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurulması
• 1908 - II. Meşrutiyet'in ilanı (23 Temmuz)
• 1908 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi (5 Ekim)
• 1908 - Girit Rumları'nın adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri (6 Ekim)
• 1908 - II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Mebusan'ın toplanması (17 Aralık)
• 1909 - Adana'da Ermeniler'in ayaklanmaları
• 1909 - Gayri müslimlere "bedel" yerine askerlik hizmeti konulması
• 1909 - Fecr-i Ati edebi topluluğunun kuruluşu
• 1909 -1910 - Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası'nın çıkması
• 1909 - 31 Mart Olayı (13 Nisan)
• 1909 - Hareket Ordusu'nun Yeşilköy'e varması, İstanbul'daki kargaşaya son vererek düzeni sağlaması (19 Nisan)
• 1909 - II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi, V. Mehmed Reşad'ın tahta çıkarılması (27 Nisan)

V. Mehmed

• 1909 - Meclisin açılması (17 Aralık)
• 1910 - Arnavutluk İsyanı
• 1910 - Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması
• 1911 - Sultan Reşad'ın Arnavutlar'ı teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması
• 1911 - İtalya'nın Trablusgarp ve Bingazi'ye saldırması ve işgali
• 1911 - Gayri müslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri
• 1911 -1912 - Osmanlı İtalyan Savaşı
• 1912 - Yeşilköy Hava Uçuş Okulu'nun açılışı
• 1912 -1913 - Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı'ndan istifade etmek istemeleri : Balkan Savaşı
• 1912 - Meclis-i Mebusan'ın feshi (1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı) (18 Ocak)
• 1912 - II. Dönem Meclis-i Mebusan'ın toplanması (18 Nisan)
• 1912 - İtalyanlar'ın Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı'na tecavüzleri (18 Nisan)
• 1912 - II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın feshi (5 Ağustos)
• 1912 - Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükümeti : Büyük Kabine (22 Temmuz)
• 1912 - Trablus ve Bingazi'nin İtalya'ya terki : Uşi Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada'nın İtalya elinde kalması (15 Ekim)
• 1912 - Kıbrıslı Mehmed Kâmil Paşa'nın sadareti (29 Ekim)
• 1912 - Arnavutluk'un istiklalini ilan etmesi (29 Kasım)
• 1913 - Bâb-ı Âli Baskını : Mahmud Şevket Paşa'nın sadareti (23 Ocak)
• 1913 - I. Balkan Savaşı'nın sona ermesi (30 Mayıs)
• 1913 - Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesi, Said Halim Paşa'nın sadareti (11 Haziran)
• 1913 - II. Balkan Savaşı'nın başlaması (29 Haziran)
• 1913 - Edirne'nin geri alınması (21 Temmuz)
• 1913 - Osmanlı-Bulgar barışı : İstanbul Antlaşması (29 Eylül)
• 1913 - Osmanlı-Yunan barışı : Atina Antlaşması (14 Kasım)
• 1914 - Dış ticarette gümrük resmi oranının %15'e çıkarılması
• 1914 - Islah-ı Medaris Nizamnamesi
• 1914 - Türk Bilgi Derneği'nin kurulması; Medreset'ül-Hattatin'in kurulması; Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri'nin kurulması
• 1914 - 5. Meclis-i Mebusan'ın açılışı (14 Mayıs)
• 1914 - Avusturya-Macaristan veliahdı Arşidük Franz Ferdinand Saraybosna'da öldürülmesi (28 Haziran)
• 1914 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Sırbistan'a savaş ilanı (28 Temmuz)
• 1914 - Almanya'nın Rusya'ya savaş ilanı (1 Ağustos)
• 1914 - Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması (2 Ağustos)
• 1914 - Almanya'nın Fransa'ya, İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilanı : I. Dünya Savaşı'nın başlaması (4 Ağustos)
• 1914 - Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi (10 Ağustos)
• 1914 - 1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması (9 Eylül)
• 1914 - İslah-ı Medaris Nizamnamesi'nin yayınlanması (29 Eylül)
• 1914 - Karadeniz'e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması (29 Ekim)
• 1914 - Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış Harekâtı (Kasım - Aralık)
• 1914 - Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı (3 Kasım)
• 1914 - İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı (5 Kasım)
• 1914 - Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'ne savaş ilanı (11 Kasım)
• 1914 - Cihad-ı Ekber ilanı (14 Kasım)
• 1914 - Mısır'ın İngiltere himayesinde bir "krallık" haline getirilmesi, Osmanlı Devleti'nin hukukuna son verilmesi (18 Aralık)
• 1915 - Gümrük resmi oranının %30'a yükseltilmesi
• 1915 - Mekteb-i Tıbbiye'nin Darü'l-Fünun'a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne dönüşmesi
• 1915 - Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Kanal Seferi
• 1915 - Müttefiklerin Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları (Ocak - 18 Mart)
• 1915 - Doğu Anadolu'da Ruslar'la işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması : Tehcir Kanunu 27 Mayıs
• 1916 - Hicaz ve Mekke'nin kaybı
• 1916 - Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü'l-Mütehassısın adı altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü't-Talim-i Musiki)
• 1917 - Yıldırım Ordular Grubu'nun kurulması
• 1917 - Sina ve Filistin Cephesi'nin çöküşü
• 1917 - Rusya'da Bolşevik İhtilali'nin çıkması ve çarlığın sonu
• 1917 - Şer'iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması
• 1917 - Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa iştiraki ve Almanya'ya savaş ilanı(25 Mart)
• 1918 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin Beyrut'un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın ölümü (6 Nisan)
• 1918 - Brest Litovsk Barış Antlaşması (3 Mart)
• 1918 - Sultan Mehmed Reşad'ın vefatı ve Mehmed Vahidettin'in tahta çıkması
• 1918 - Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi (2 Ekim)
• 1918 - Sadrazam Talat Paşa'nın istifası, Ahmed İzzet Paşa'nın sadareti (8 Ekim)
• 1918 - Mondros Mütarekesi'nin imzalanması (30 Ekim)
• 1918 - Almanya ve Avusturya'nın savaştan çekilmeleri (3 Kasım-4 Kasım)
• 1918 - Ahmed İzzet Paşa'nın istifası ve Ahmed Tevfik Paşa'nın sadareti (8 Kasım)
• 1918 - İtilaf Devletleri'nin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları (13 Kasım)
• 1919 - Damat Ferid Paşa'nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Fırkası'nin iktidara geçmesi
• 1919 - Yunanların İzmir'i işgali ve Batı Anadolu'da ilerlemeleri (15 Mayıs)
• 1919 - Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Hükümeti tarafından Anadolu'ya gönderilmesi (19 Mayıs)
• 1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz)
• 1919 - Sivas Kongresi (4 Eylül)
• 1919 - Damat Ferid'in istifası ve Ali Rıza Paşa'nın sadareti (2 Ekim)
• 1919 - Amasya Protokolü (22 Ekim)
• 1919 - 1920 - Mekteb-i Harbiye'nin Ankara'da "Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı" olarak açılması
• 1920 - Misak-ı Milli : Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı (28 Ocak)]])
• 1920 - İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul'daki resmi binalara girmeleri, Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nın dağıtılması ve kapanması
• 1920 - Damat Ferid Paşa'nın sadareti (5 Nisan)
• 1920 - Ferid Paşa hükümetinin Mustafa Kemal'i idama mahkûm etmesi ve askerlikten tardı (11 Mayıs)
• 1920 - İstanbul Hükümeti'nin Sevr Antlaşması'nı imzalanması (10 Ağustos)
• 1920 - Gümrü Antlaşması'nın imzalanması (3 Aralık)
• 1921 - Birinci İnönü Muharebesi (6 Ocak)
• 1921 - Londra Konferansı : Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti'nde olduğunun tespiti (27 Ocak - 12 Şubat)
• 1921 - İkinci İnönü Muharebesi (31 Mart)
• 1921 - Sakarya Meydan Muharebesi (3 Eylül)
• 1921 - Fransa ile barış (20 Eylül) (bkz. Türk-Fransız Cephesi)
• 1922 - Başkomutanlık Meydan Muharebesi (27 Ağustos)
• 1922 - İzmir'in kurtuluşu (9 Eylül)
• 1922 - Mudanya Mütarekesi (11 Ekim)
• 1922 - Mehmed Vahidettin'in yurtdışına çıkması ve Abdülmecid Efendi'nin halife olarak seçilmesi (16 Kasım)
• 1923 - Mustafa Kemal Paşa ve Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin Kurulması (29 Ekim)

Zaman çizelgesi