Brezilya

Brezilya Portekizce: República Federativa do Brasil Brezilya Federatif Cumhuriyeti
Bayrak Arma
Slogan Portekizce: Ordem e Progresso "Düzen ve İlerleme"
Millî marş Portekizce: Hino Nacional Brasileiro "Brezilya Ulusal Marşı" Bayrak marşı Portekizce: Hino à Bandeira Nacional "Ulusal Bayrak Marşı"
Ulusal Mühür Portekizce: Selo Nacional do Brasil Brezilya Ulusal Mührü
Başkent	Brasília 15°47′G 47°52′B
En büyük şehir	São Paulo 23°33′G 46°38′B
Resmî dil ve ulusal dil	Portekizce
Tanınan bölgesel diller	Bkz. bölgesel resmî diller
Etnik gruplar (2022)	%45,3 Pardo %43,5 Beyaz %10,2 Siyah %0,6 Yerli halklar %0,4 Doğu Asyalı
Demonim	Brezilyalı
Hükûmet	Federal başkanlık cumhuriyeti
• Başkan Lula da Silva • Başkan yardımcısı Geraldo Alckmin • Temsilciler Meclisi başkanı Hugo Motta • Federal Senato başkanı Davi Alcolumbre • Federal Yüksek Mahkeme başkanı Luís Roberto Barroso
Yasama organı	Ulusal Kongre
• Üst meclis	Federal Senato
• Alt meclis	Temsilciler Meclisi
Bağımsızlık  Portekiz'den
• İlan 7 Eylül 1822 • Tanınma 29 Ağustos 1825 • Cumhuriyet 15 Kasım 1889 • Mevcut anayasa 5 Ekim 1988
Yüzölçümü
• Toplam	8.515.767 km2 (5.)
• Su (%)	0.65
Nüfus
• 2024 tahminî	212.583.750 (7.)
• 2022 sayımı	203.080.756 (7.)
• Yoğunluk	23,8/km2 (193.)
GSYİH (SAGP)	2025 tahminî
• Toplam	$4.958 trilyon (8.)
• Kişi başına	$23.238 (78.)
GSYİH (nominal)	2025 tahminî
• Toplam	$2.126 trilyon (10.)
• Kişi başına	$9.964 (78.)
Gini (2023)	▼ 51.6 yüksek
İGE (2023)	0.786 yüksek · 84.
Para birimi	Real (R$) (BRL)
Zaman dilimi	UTC-2 ila -5 (BT)
Tarih formatı	gg/aa/yyyy (miladi)
Trafik akışı	sağ
Telefon kodu	+55
İnternet alan adı	.br

Brezilya, resmî adıyla Brezilya Federatif Cumhuriyeti, Güney Amerika'nın en büyük ülkesidir. Yüzölçümü bakımından dünyanın beşinci, nüfus açısından ise yedinci büyük ülkesidir ve 212 milyondan fazla nüfusa sahiptir. Ülke, 26 eyalet ve başkenti Brasília'nın bulunduğu Federal Bölge'den oluşan bir federasyondur. En kalabalık şehri São Paulo'dur, onu Rio de Janeiro izlemektedir. Dünyada en çok Portekizce konuşulan ülke olup Amerika kıtasında bu dili resmî dil olarak kabul eden tek ülkedir.

Doğuda Atlas Okyanusu ile çevrili olan Brezilya'nın 7.491 kilometre (4.655 mi) bir kıyı şeridi vardır. Güney Amerika kıtasının yaklaşık yarısını kaplayan Brezilya, kıtada Ekvador ve Şili dışında tüm ülkelerle kara sınırına sahiptir. Ülke; tropikal ve subtropikal bölgeler, sulak alanlar, savanlar, platolar ve alçak dağlar gibi çok çeşitli doğal manzaralara ev sahipliği yapar. Dünyanın en büyük nehir sistemini ve en geniş bakir tropik ormanlarını barındıran Amazon Havzası'nın büyük bölümü Brezilya sınırları içerisindedir. Zengin yaban hayatı, çeşitli ekolojik sistemleri ve koruma altındaki pek çok doğal alanı ile Brezilya, 17 mega biyoçeşitlilik ülkesi arasında ilk sırada yer almaktadır. Doğal mirası küresel düzeyde büyük ilgi görürken, ormansızlaşma gibi çevresel bozulmalar iklim değişikliği ve biyoçeşitlilik kaybı gibi küresel sorunları da doğrudan etkilemektedir. 1500 yılında Portekizli kâşif Pedro Álvares Cabral'ın karaya çıkmasından önce Brezilya, çeşitli yerli halklar tarafından iskân edilmişti. Bölge, Portekiz tarafından sahiplenilip kolonileştirildi ve plantasyonlarda çalıştırılmak üzere zorla Afrika'dan köleleştirilmiş insanlar getirildi. Brezilya, 1815 yılına kadar koloni statüsünde kaldı. Bu tarihte, Portekiz sarayının Rio de Janeiro'ya taşınmasının ardından Portekiz, Brezilya ve Algarve Birleşik Krallığı kurulunca Brezilya krallık statüsüne yükseltildi. Braganza Hanedanı'ndan Prens Pedro, 1822 yılında ülkenin bağımsızlığını ilan ederek Brezilya İmparatorluğu'nu kurdu. Bu yeni devlet, parlamenter anayasal monarşiyle yönetilen bir üniter devletti. Brezilya'nın 1824'te kabul edilen ilk anayasası, bugün Ulusal Kongre olarak bilinen iki meclisli bir yasama organı kurdu ve din ve basın özgürlüğü gibi temel hakları güvence altına aldı. Ancak köleliği kaldırmadı. Kölelik, 19. yüzyıl boyunca kademeli olarak kaldırıldı ve nihayet 1888'de tamamen yasaklandı. Ertesi yıl, 1889'da gerçekleşen bir askerî darbe ile Brezilya, başkanlık sistemine dayalı bir cumhuriyet haline geldi. 1930'daki silahlı devrim Birinci Cumhuriyet'e son verdi ve Getúlio Vargas'ı iktidara getirdi. Başlangıçta demokratik yönetime bağlı olan Vargas, 1937'de kendi kendine yaptığı darbenin ardından diktatörlük yetkilerini üstlendi ve Estado Novo'nun başlangıcına işaret etti. Vargas'ın 1945 yılında devrilmesinden sonra demokrasi yeniden tesis edildi. Otoriter bir askeri diktatörlük 1964 yılında ortaya çıktı ve 1985 yılına kadar hüküm sürdü, ardından sivil yönetim yeniden başladı. Brezilya'nın 1988'de yürürlüğe giren mevcut anayasası, ülkeyi demokratik bir federal cumhuriyet olarak tanımlar.

Brezilya, bölgesel ve orta ölçekli bir güç olmasının yanı sıra, yükselen bir küresel güç olarak da değerlendirilmektedir. Gelişmekte olan piyasa ekonomisine sahip olan ülke, üst orta gelirli bir ekonomi ve yeni sanayileşmiş bir ülke statüsündedir. Hem nominal GSYİH hem de satın alma gücü paritesine (SAGP) göre dünyanın en büyük ilk 10 ekonomisi arasında yer alır. Latin Amerika'nın ve Güney yarımkürenin en büyük ekonomisine, ayrıca Güney Amerika'daki en yüksek servet payına sahiptir. Karmaşık ve son derece çeşitlenmiş ekonomisiyle Brezilya, dünyada çeşitli tarım ürünleri, maden kaynakları ve sanayi ürünlerinin başlıca ihracatçılarından biridir. Zengin kültürü ve tarihi sayesinde, UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne giren yer sayısı bakımından dünyada on üçüncü sıradadır. Brezilya; Birleşmiş Milletler, G20, BRICS, G4, Mercosur, Amerikan Devletleri Örgütü, İbero-Amerikan Devletleri Örgütü ve Portekizce Konuşan Ülkeler Topluluğu'nun kurucu üyesidir. Aynı zamanda Arap Birliği'nin gözlemci devleti ve NATO dışı önemli müttefiklerden biridir.

Etimoloji

Brezilya sözcüğü muhtemelen bir zamanlar Brezilya kıyılarında bolca yetişen bir ağaç olan brezilya ağacının Portekizce karşılığından gelmektedir. Portekizcede brezilya ağacı pau-brasil olarak adlandırılır ve brasil sözcüğünün etimolojisi genellikle brasa ('köz') ve -il (-iculum veya -ilium'dan) sonekinden oluşan "köz gibi kırmızı" olarak verilir. Alternatif olarak bunun, kırmızı bir bitki için Arapça veya Asya kökenli bir kelimeyle ilişkili bir bitki için bir halk etimolojisi olduğu öne sürülmüştür. Brezilya ağacı koyu kırmızı bir boya ürettiğinden, Avrupa tekstil endüstrisi tarafından çok değerliydi ve Brezilya'dan ticari olarak yararlanılan en eski üründü. 16. yüzyıl boyunca Brezilya kıyılarındaki yerli halklar (çoğunlukla Tupiler) tarafından büyük miktarlarda brezilya ağacı toplanmış ve bu keresteler çeşitli Avrupa tüketim malları karşılığında Avrupalı tüccarlara (çoğunlukla Portekizli ama aynı zamanda Fransız) satılmıştır.

Orijinal Portekizce kayıtlarda ülkenin resmi Portekizce adı "Kutsal Haç Ülkesi" (Terra da Santa Cruz) olsa da, Avrupalı denizciler ve tüccarlar brezilya ağacı ticareti nedeniyle buraya yaygın olarak "Brezilya Ülkesi" (Terra do Brasil) diyorlardı. Popüler adlandırma Portekizlilerin resmî adını gölgede bırakmış ve sonunda onun yerini almıştır. Bazı erken dönem denizciler ise buraya "Papağanlar Ülkesi" adını takmışlardı.

Paraguay'ın resmi dili olan Guaranicede Brezilya, 'palmiye ağaçlarının ülkesi' anlamına gelen "Pindorama" olarak adlandırılır.

Tarihçe

Ana madde: Brezilya tarihi

Cabral öncesi dönem

Ana madde: Brezilya'nın Cabral öncesi tarihi

Ayrıca bakınız: Brezilya Kızılderilileri ve Marajoara kültürü

Serra da Capivara Ulusal Parkı'ndaki kaya sanatı, Amerika kıtasındaki en büyük ve en eski prehistorik sit alanlarından biridir.

Amerika'da bulunan en eski insan kalıntılarından birisi olan Luzia Kadını, Pedro Leopoldo, Minas Gerais bölgesinde bulunmuştur ve insan yerleşiminin en az 11.000 yıl öncesine dayandığına dair kanıtlar sunmaktadır. Batı Yarımküre'de şimdiye kadar bulunan en eski çanak çömlek Brezilya'nın Amazon Havzası'nda kazılmış ve radyokarbonla 8.000 yıl öncesine (MÖ 6000) tarihlendirilmiştir. Santarém yakınlarında bulunan bu çanak çömlek, bölgenin karmaşık bir tarih öncesi kültürü desteklediğine dair kanıt niteliğindedir. Marajoara kültürü, Amazon deltasındaki Marajó'da MS 400 ila 1400 yılları arasında gelişerek sofistike çömlekçilik, toplumsal tabakalaşma, büyük nüfuslar, höyük inşası ve şeflikler gibi karmaşık sosyal oluşumlar geliştirmiştir.

Portekizlilerin gelişi sırasında, bugünkü Brezilya topraklarında avcılık, balıkçılık, toplayıcılık ve göçebe tarımla geçinen, çoğunlukla yarı göçebe 7 milyonluk bir yerli nüfusu olduğu tahmin edilmektedir. Nüfus birkaç büyük yerli etnik gruptan (örneğin Tupiler, Guaraniler, Gêler ve Arawaklar) oluşuyordu. Tupi halkı Tupiniquinler ve Tupinambalar olarak ikiye ayrılmıştı.

Avrupalıların gelişinden önce, bu gruplar ve alt grupları arasındaki sınırlar kültür, dil ve ahlaki inançlardaki farklılıklardan kaynaklanan savaşlarla belirlenmiştir. Bu savaşlar aynı zamanda karada ve suda büyük ölçekli askerî eylemleri ve savaş tutsakları üzerinde yamyamlık ritüellerini de içeriyordu. Kalıtımın bir ağırlığı olsa da liderlik, veraset törenleri ve geleneklerle atanmaktan ziyade zamanla kazanılan bir statüydü. Yerli gruplar arasındaki kölelik, asimetrilerin akrabalık ilişkilerine dönüştüğü farklı bir sosyoekonomik örgütlenmeden kaynaklandığı için Avrupalılar için olduğundan farklı bir anlama sahipti.

Portekiz kolonizasyonu

Ana maddeler: Brezilya Kolonisi ve Portekiz İmparatorluğu

Ayrıca bakınız: Brezilya'da kölelik, Emboabas Savaşı ve Minas Gerais Komplosu

Pedro Álvares Cabral, 1500 yılında Porto Seguro'ya ayak basarak 300 yılı aşkın bir sürecek Portekiz hakimiyetini başlattı.

Minas Gerais eyaletindeki Ouro Preto, Brezilya Altına Hücumu'nun merkeziydi ve Barok kolonyal mimarisi nedeniyle UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi'ne dahil edildi.

Jean-Baptiste Debret'in Kırbaç Cezasının Uygulanması adlı eseri. Atlantik köle ticareti sırasında yaklaşık 5 milyon Afrikalı köle Brezilya'ya getirildi, bu sayı diğer tüm ülkelerden daha fazlaydı.

1494 Tordesillas Antlaşması'nın ardından, Pedro Álvares Cabral komutasındaki Portekiz filosunun 22 Nisan 1500'de bölgeye ulaşmasıyla, günümüzde Brezilya olarak adlandırılan topraklar Portekiz İmparatorluğu'nun oldu. Portekizliler, çoğu Tupi-Guarani ailesinin dillerini konuşan ve kendi aralarında savaşan çeşitli etnik toplumlara bölünmüş yerli halklarla karşılaştı. İlk yerleşim 1532 yılında kurulmuş olsa da, kolonizasyon fiilen 1534 yılında Portekiz Kralı III. João'nun bölgeyi on beş özel ve özerk kaptanlığa bölmesiyle başlamıştır.

Ancak, kaptanlıkların adem-i merkeziyetçi ve örgütsüz eğilimleri sorun yarattı ve 1549'da Portekiz kralı bunları, Güney Amerika'da tek ve merkezi bir Portekiz kolonisinin başkenti haline gelen Salvador şehrinde Brezilya Genel Valiliği olarak yeniden yapılandırdı. Kolonizasyonun ilk iki yüzyılında, yerli ve Avrupalı gruplar sürekli savaş halinde yaşadı ve birbirlerine karşı avantaj elde etmek için fırsatçı ittifaklar kurdu.

16. yüzyılın ortalarına gelindiğinde şeker kamışı Brezilya'nın en önemli ihracatı haline gelirken, Brezilya şekerine yönelik artan uluslararası talep nedeniyle şeker kamışı plantasyonlarıyla başa çıkmak için Batı Afrika'nın köle pazarında Sahra Altı Afrika'dan satın alınan köleler (yalnızca Portekizlilerin Angola ve Mozambik'teki kolonilerinden gelenler değil) en büyük ithalatı haline gelmişti. Brezilya 1500 ile 1800 yılları arasında Afrika'dan 2,8 milyondan fazla köle almıştır.

17. yüzyılın sonunda şeker kamışı ihracatı azalmaya başladı ve 1690'larda bandeirantes tarafından keşfedilen altın, koloni ekonomisinin yeni bel kemiği haline gelerek Portekiz'den ve dünyanın dört bir yanındaki tüm Portekiz kolonilerinden binlerce yeni yerleşimciyi Brezilya'ya çeken bir altına hücumu teşvik etti. Bu artan göç seviyesi de yeni gelenler ve eski yerleşimciler arasında bazı çatışmalara neden oldu.

Bandeiras olarak bilinen Portekiz keşif gezileri Brezilya'nın Güney Amerika'daki orijinal sömürge sınırlarını kademeli olarak yaklaşık bugünkü sınırlarına kadar genişletti. Bu dönemde diğer Avrupalı güçler de Portekizlilerin savaşmak zorunda kaldığı akınlarla Brezilya'nın bazı bölgelerini kolonileştirmeye çalıştı. Özellikle 1560'larda Rio'da, 1610'larda Maranhão'da Fransızlara ve İber Birliği'nin sona ermesinden sonra Hollanda-Portekiz Savaşı sırasında Bahia ve Pernambuco'da Hollandalılara karşı çatışmalar yaşandı.

Brezilya'daki Portekiz sömürge yönetiminin, kolonyal düzeni ve Portekiz'in en zengin ve en büyük kolonisinin tekelini sağlayacak iki hedefi vardı: Palmares Quilombo'su gibi her türlü köle ayaklanması ve direnişini kontrol altında tutmak ve ortadan kaldırmak ve Minas Gerais Komplosu gibi tüm özerklik veya bağımsızlık hareketlerini bastırmak.

Krallığa yükseliş

Ana madde: Portekiz, Brezilya ve Algarve Birleşik Krallığı

Ayrıca bakınız: Portekiz'in işgali (1807) ve Portekiz sarayının Brezilya'ya taşınması

Portekiz, Brezilya ve Algarve Birleşik Krallığı Kralı VI. João'nun Rio de Janeiro'da 6 Şubat 1818'de yapılan taç giyme töreni

1807 yılının sonlarında İspanyol ve Napolyon güçlerinin kıta Portekiz'inin güvenliğini tehdit etmesi, Kraliçe I. Maria adına Naip Prens João'nun kraliyet sarayını Lizbon'dan Rio de Janeiro'ya taşımasına neden oldu.. Orada yerel borsalar ve Ulusal Banka gibi Brezilya'nın ilk finansal kurumlarından bazılarını kurdular, ayrıca Brezilya ticareti üzerindeki Portekiz tekeline son verdiler ve Brezilya'nın limanlarını diğer uluslara açtılar. 1809 yılında, sürgüne zorlanmasına misilleme olarak Naip Prens, Fransız Guyanası'nın fethini emretti.

1814'te Yarımada Savaşı'nın sona ermesiyle birlikte Avrupa mahkemeleri, eski bir Avrupa monarşisinin başının bir kolonide ikamet etmesini uygun bulmayarak Kraliçe I. Maria ve Naip Prens João'nun Portekiz'e dönmesini talep etti. Kraliyet, kraliyet sarayının altı yıl boyunca geliştiği Brezilya'da yaşamaya devam etmeyi haklı göstermek için 1815'te Portekiz, Brezilya ve Algarve Birleşik Krallığını kurdu ve böylece çok kıtalı bir transatlantik monarşik devlet yarattı. Ancak, büyük kolonisinin yeni statüsüne içerleyen Portekiz'deki yönetim, sarayın Lizbon'a dönmesini talep etmeye devam etti (bkz. 1820 Liberal Devrimi). 1821 yılında, Porto şehrini ele geçiren devrimcilerin isteklerini kabul eden VI. João, Lizbon'a doğru yola çıktı. Orada yeni anayasa üzerine yemin ederek oğlu Prens Pedro de Alcântara'yı Brezilya Krallığı Naibi olarak bıraktı.

Bağımsız imparatorluk

Ana maddeler: Brezilya'nın bağımsızlığı ve Brezilya İmparatorluğu

7 Eylül 1822'de I. Pedro tarafından Brezilya'nın bağımsızlığının ilan edilmesi

Portekizliler ve Brezilyalılar arasındaki gerilim arttı ve Liberal Devrim'in dayattığı yeni siyasi rejimin rehberliğindeki Portekiz Cortesi Brezilya'yı yeniden bir koloni olarak kurmaya çalıştı. Brezilyalılar boyun eğmeyi reddettiler ve Prens Pedro onların yanında yer almaya karar vererek 7 Eylül 1822'de ülkenin Portekiz'den bağımsızlığını ilan etti. Bir ay sonra Prens Pedro, Dom I. Pedro kraliyet ünvanıyla Brezilya'nın ilk imparatoru ilan edildi ve Brezilya İmparatorluğu kuruldu.

Bu süreçte zaten başlamış olan Brezilya Bağımsızlık Savaşı kuzey, kuzeydoğu bölgelerine ve Cisplatina eyaletine yayıldı. Son Portekiz askeri 8 Mart 1824'te teslim oldu. Portekiz 29 Ağustos 1825'te Brezilya'nın bağımsızlığını resmen tanıdı.

7 Nisan 1831'de, yıllarca süren idari çalkantılar ve siyasetin hem liberal hem de muhafazakâr kesimleriyle yaşanan siyasi anlaşmazlıklar nedeniyle yıpranan, cumhuriyetçi bir ayrılma girişimi de dahil olmak üzere Portekiz'deki mutlakiyetçilerin Kral VI. João'nun halefiyetine verdiği şekle razı olmayan I. Pedro, beş yaşındaki oğlu ve vârisi (Dom II. Pedro) lehine Brezilya tahtından çekildikten sonra kızının tacını geri almak için Portekiz'e doğru yola çıktı.

1831 ile 1889 yılları arasında Brezilya İmparatoru olan II. Pedro

Yeni imparator reşit olana kadar anayasal yetkilerini kullanamayacağından, Ulusal Meclis tarafından bir naiplik oluşturuldu. İktidarın ılımlı yüzünü temsil edebilecek karizmatik bir figürün yokluğunda, bu dönemde Grão-Pará'da Cabanagem, Salvador'da Malê isyanı, Balaiada (Maranhão), Sabinada (Bahia) ve Rio Grande do Sul'da başlayan ve Giuseppe Garibaldi tarafından desteklenen Ragamuffin Savaşı gibi bir dizi yerel isyan meydana geldi. Bunlar eyaletlerin merkezi iktidara karşı memnuniyetsizliklerinden ve geniş, köle sahibi ve yeni bağımsızlığını kazanmış bir ulus devlete özgü eski ve gizli toplumsal gerilimlerden kaynaklanıyordu. Pernambuco'daki Praieira isyanını da içeren bu iç siyasi ve sosyal karışıklık dönemi, ancak 1840'ların sonunda, 1841'de II. Pedro'nun erken taç giymesiyle meydana gelen naipliğin sona ermesinden yıllar sonra aşıldı.

Monarşinin son döneminde iç siyasi tartışmalar kölelik meselesi üzerinde yoğunlaştı. Atlantik köle ticareti 1850 yılında Britanya Aberdeen Yasası ve Eusébio de Queirós Yasası'nın bir sonucu olarak terk edildi, ancak Mayıs 1888'de, ülkede köleliğin etik ve yasal olarak ortadan kaldırılması için uzun bir iç seferberlik ve tartışma sürecinden sonra, kurum Altın Yasa'nın onaylanmasıyla resmen kaldırıldı.

Monarşinin dış ilişkiler politikaları, Brezilya'nın sınırlarının bulunduğu Güney Konisi ülkeleriyle olan sorunlarla ilgilendi. Uruguay'ın bağımsızlığıyla sonuçlanan Arjantin-Brezilya Savaşı'ndan çok sonra, II. Pedro'nun 58 yıllık hükümdarlığı sırasında Brezilya üç uluslararası savaş kazandı: Platin Savaşı, Uruguay Savaşı ve Brezilya tarihinin en büyük savaş çabası olan yıkıcı Paraguay Savaşı.

Brezilyalıların çoğunluğu ülkenin yönetim biçimini değiştirmek istemese de, 15 Kasım 1889'da İmparatorluk Ordusu subaylarının çoğunluğunun yanı sıra kırsal ve mali elitlerle (farklı nedenlerle) anlaşmazlığa düşen monarşi askeri bir darbe ile devrildi. Birkaç gün sonra ulusal bayrak, pozitivizmden etkilenen “Ordem e Progresso” ulusal sloganını içeren yeni bir tasarımla değiştirildi. 15 Kasım artık ulusal bir bayram olan Cumhuriyet Bayramı'dır.

Erken cumhuriyet

Ana maddeler: Birinci Brezilya Cumhuriyeti, Vargas Dönemi ve Dördüncü Brezilya Cumhuriyeti

Cumhuriyetin İlanı, 1893, Benedito Calixto'nun tuval üzerine yağlı boya eseri

1930 Devrimi sırasında Getúlio Vargas (ortada)

1959 yılında, JK yönetimi döneminde Brasília'da Ulusal Kongre Binası'nın inşası

Erken cumhuriyet hükûmeti, ordunun hem Rio de Janeiro'da hem de eyaletlerde işlere hakim olduğu askerî bir diktatörlüktü. Basın özgürlüğü ortadan kalktı ve seçimler iktidardakiler tarafından kontrol edildi. Ekonomik ve askerî bir krizin ardından 1894'e kadar siviller iktidara gelmedi ve Ekim 1930'a kadar iktidarda kaldılar.

Dış politikasıyla ilgili olarak, bu ilk cumhuriyet döneminde ülke, komşu ülkelerle olan sınır anlaşmazlıklarını çözmedeki başarısıyla karakterize edilen göreceli bir dengeyi korudu, yalnızca Acre Savaşı (1899-1902) ve I. Dünya Savaşı'na (1914-1918) katılması ve ardından Milletler Cemiyeti'nde önemli bir rol oynama girişiminin başarısız olmasıyla bozuldu. İçeride ise, Encilhamento krizi ve Donanma İsyanları ile başlayan uzun süreli mali, siyasi ve sosyal istikrarsızlık döngüsü 1920'lere kadar devam etmiş ve ülke hem sivil hem de askerî çeşitli isyanlarla kuşatılmıştır.

Yavaş yavaş, bu krizlerin yol açtığı genel istikrarsızlık döngüsü rejimin altını öylesine oydu ki, aday arkadaşının öldürülmesinin ardından ordunun büyük bir kısmı tarafından desteklenen muhalefetin mağlup başkan adayı Getúlio Vargas 1930 Devrimi'ni başarıyla yönetti. Vargas ve ordunun iktidarı geçici olarak devralması gerekiyordu, ancak bunun yerine Kongre'yi kapattı, Anayasa'yı ortadan kaldırdı, olağanüstü hal yetkileriyle yönetti ve eyalet valilerini kendi destekçileriyle değiştirdi.

1930'larda Vargas ve destekçilerini iktidardan uzaklaştırmaya yönelik üç girişim başarısız oldu. Bunlardan ilki 1932'de São Paulo oligarşisi tarafından yönetilen Anayasacı Devrim'di. İkincisi Kasım 1935'te komünist bir ayaklanma ve sonuncusu da Mayıs 1938'de yerel faşistlerin darbe girişimiydi. 1935 ayaklanması, Kongre'nin yürütme organına daha fazla güç aktardığı bir güvenlik krizi yarattı. 1937 darbesi 1938 seçimlerinin iptaliyle sonuçlandı ve Vargas'ı diktatör olarak resmîleştirerek Estado Novo dönemini başlattı. Bu dönemde hükûmetin basına uyguladığı şiddet ve sansür arttı.

II. Dünya Savaşı sırasında Brezilya, Güney Atlantik üzerindeki stratejik bir anlaşmazlıkta Nazi Almanyası ve Faşist İtalya'nın misillemesine maruz kaldığı ve bu nedenle müttefiklerin yanında savaşa girdiği Ağustos 1942'ye kadar tarafsız kaldı. Brezilya, Atlantik savaşına katılımının yanı sıra İtalya Cephesi'nde savaşmak üzere bir keşif gücü de gönderdi.

Müttefiklerin 1945'teki zaferi ve Avrupa'daki faşist rejimlerin sona ermesiyle Vargas'ın konumu sürdürülemez hale geldi ve 15 yıl önce demokrasiyi sona erdiren aynı ordu tarafından demokrasinin yeniden tesis edildiği bir başka askerî darbeyle hızla devrildi. Vargas, 1950'de seçimle iktidara geldikten sonra Ağustos 1954'te siyasi bir krizin ortasında intihar etti.

Vargas'ın intiharını birkaç kısa süreli geçici hükûmet izledi. 1956'da başkan seçilen Juscelino Kubitschek, siyasi muhalefete karşı uzlaşmacı bir tavır benimsedi, böylece büyük krizler yaşamadan yönetimi sürdürebildi. Ekonomi ve sanayi sektörü önemli ölçüde büyüdü, ancak en büyük başarısı 1960 yılında açılışı yapılan yeni başkent Brasília'nın inşasıydı. Kubitschek'in halefi Jânio Quadros, göreve gelmesinin üzerinden bir yıl geçmeden 1961'de istifa etti. Başkan yardımcısı João Goulart başkanlığı üstlendi, ancak güçlü bir siyasi muhalefete neden oldu ve Nisan 1964'te askerî diktatörlükle sonuçlanan bir darbeyle görevden alındı.

Askerî diktatörlük

Ana madde: Brezilya'da askerî diktatörlük dönemi

1968 yılının Nisan ayında, askerî diktatörlük döneminde Rio de Janeiro'daki Avenida Presidente Vargas caddesi boyunca M41'ler.

Yeni rejimin geçici olması amaçlanmıştı ancak giderek kendi içine kapandı ve 1968'de Beş Numaralı Kurumsal Kanun'un ilan edilmesiyle tam bir diktatörlüğe dönüştü. Baskı, rejimle savaşmak için gerilla taktiklerine başvuranlarla sınırlı kalmadı, aynı zamanda kötü şöhretli "Condor Planı" aracılığıyla ülke içindeki ve dışındaki kurumsal muhaliflere, sanatçılara, gazetecilere ve diğer sivil toplum üyelerine de ulaştı. Diğer acımasız otoriter rejimler gibi, "ekonomik mucize" olarak bilinen ekonomik patlama nedeniyle rejim 1970'lerin başında popülaritesinin zirvesine ulaştı.

Ancak, solcu gerillaların yenilgiye uğratılmasından sonra bile yıllarca süren diktatörlük iktidarının yıpranması baskıyı yavaşlatmadı. Dönemin ekonomik krizleriyle baş edememe ve halk baskısı, rejim açısından General Ernesto Geisel ve Golbery do Couto e Silva tarafından yönetilen bir açılım politikasını kaçınılmaz hale getirdi. 1979'da Af Yasası'nın yürürlüğe girmesiyle Brezilya, 1980'lerde tamamlanan yavaş bir demokrasiye dönüş sürecine girdi.

Çağdaş dönem

Ana madde: Brezilya tarihi (1985-günümüz)

Ulysses Guimarães, 1988 Anayasası'nı elinde tutarken

Siviller 1985 yılında José Sarney'in başkanlığı üstlenmesiyle iktidara geri döndü. Görev süresi boyunca askeri rejimden devraldığı ekonomik kriz ve hiperenflasyonu kontrol etmekteki başarısızlığı nedeniyle sevilmeyen biri haline geldi. Sarney'in başarısız hükûmeti 1989'da neredeyse hiç tanınmayan Fernando Collor'un seçilmesine yol açtı ve Collor daha sonra 1992'de Ulusal Kongre tarafından görevden alındı. Collor'un yerine başkan yardımcısı Itamar Franco geçti ve Fernando Henrique Cardoso'yu Maliye Bakanı olarak atadı. Cardoso 1994 yılında, önceki hükûmetler tarafından hiperenflasyonu engellemek için yapılan ve onlarca yıl başarısızlıkla sonuçlanan ekonomik planların ardından Brezilya ekonomisini nihayet istikrara kavuşturan son derece başarılı bir Plano Real hazırladı. Cardoso 1994 seçimlerini ve 1998'de tekrar seçimleri kazandı.

İktidarın Cardoso'dan ana muhalefet lideri Luiz Inácio Lula da Silva'ya (2002'de seçildi ve 2006'da yeniden seçildi) barışçıl bir şekilde geçmesi, Brezilya'nın uzun zamandır aradığı siyasi istikrara kavuştuğunun kanıtı olarak görüldü. Ancak, yolsuzluk, polis şiddeti, siyaset kurumunun ve kamu hizmetlerinin verimsizliği nedeniyle on yıllardır biriken öfke ve hayal kırıklıklarının yol açtığı, 2010'da ve 2014'te seçimleri az farkla kazanarak Lula'nın yerine geçen Dilma Rousseff'in ilk döneminin ortasında Brezilya'da çok sayıda barışçıl protesto patlak verdi.

Rousseff 2016 yılında, ikinci döneminin yarısında Brezilya Kongresi tarafından görevden alındı ve yerine 31 Ağustos'ta Rousseff'in görevden alınmasının kabul edilmesinin ardından tam başkanlık yetkilerini üstlenen Başkan Yardımcısı Michel Temer getirildi. Azil süreci boyunca Rousseff lehine ve aleyhine büyük sokak protestoları düzenlendi. Kendisine yöneltilen suçlamalar, siyasi ve ekonomik krizlerin yanı sıra tüm ana siyasi partilerden siyasetçilerle ilişki içinde olduğuna dair kanıtlarla desteklendi. 2017 yılında Yüksek Mahkeme, Petrobras yolsuzluk skandalıyla bağlantılı olduğu iddia edilen 71 Brezilyalı milletvekili ve Devlet Başkanı Michel Temer'in kabinesinden dokuz bakanın soruşturulmasını talep etti. Başkan Temer'in kendisi de yolsuzlukla suçlandı.

Oldukça tartışmalı geçen 2018 seçimlerinde, Sosyal Liberal Parti'nin (PSL) tartışmalı muhafazakâr adayı Jair Bolsonaro, İşçi Partisi'nden (PT) Fernando Haddad'a karşı ikinci turda geçerli oyların %55,13'ünün desteğini alarak başkan seçildi. 2020'lerin başında Brezilya, COVID-19 pandemisi sırasında en çok etkilenen ülkelerden biri oldu ve Amerika Birleşik Devletleri'nden sonra dünya çapında ikinci en yüksek ölü sayısına ulaştı. Mayıs 2021'de Luiz Inácio Lula da Silva, 2022 Brezilya genel seçimlerinde Bolsonaro'ya karşı üçüncü bir dönem için aday olacağını açıkladı. Ekim 2022'de Lula, seçmenlerin %48,43'ünün desteğini alarak ilk turda birinci sırada yer aldı ve ikinci turda oyların %50,90'ını aldı. 8 Ocak 2023'te, Lula'nın göreve başlamasından bir hafta sonra, Bolsonaro'nun destekçilerinden oluşan bir güruh, birkaç hafta süren huzursuzluğun ardından başkent Brasília'daki Brezilya federal hükûmet binalarına saldırdı.

Coğrafya

Ana madde: Brezilya coğrafyası

Brezilya'nın topografik haritası

Brezilya, Güney Amerika'nın doğu kıyısı boyunca geniş bir alanı kaplar ve kıtanın iç kısımlarının çoğunu içerir. Güneyde Uruguay; güneybatıda Arjantin ve Paraguay; batıda Bolivya ve Peru; kuzeybatıda Kolombiya ve kuzeyde Venezuela, Guyana, Surinam ve Fransa (Fransız Guyanası'nın Fransız denizaşırı bölgesi) ile kara sınırlarını paylaşır. Ekvador ve Şili hariç tüm Güney Amerika ülkeleriyle sınırı bulunmaktadır.

Brezilya toprakları ayrıca Fernando de Noronha, Atol das Rocas, São Pedro ve São Paulo Takımadaları ile Trindade ve Martim Vaz adaları gibi bir dizi okyanus takımadasını da kapsamaktadır. Büyüklüğü, rölyefi, iklimi ve doğal kaynakları Brezilya'yı coğrafi açıdan çeşitlilik arz eden bir ülke haline getirmektedir. Atlas Okyanusu'ndaki adalar da dahil olmak üzere Brezilya 6°K ve 34°G enlemleri ile 28° ve 74°B boylamları arasında yer almaktadır.

Brezilya, 55.455 km² (21.411 sq mi) su alanı da dahil olmak üzere toplam 8.515.767.049 km² (3,287956039×10⁹ sq mi), yüzölçümüyle dünyanın beşinci, Amerika kıtasının ise üçüncü büyük ülkesidir. Kuzeyden güneye 4.395 km (2.731 mil) uzunluğuyla dünyanın en uzun ülkesi olan Brezilya, dünyada ekvator ve Oğlak Dönencesi'nin her ikisinin de içinden geçtiği tek ülkedir. Acre eyaletini ve Amazonas'ın en batı kısmını kapsayan UTC-5'ten batı eyaletlerinde UTC-4'e, doğu eyaletlerinde UTC-3'e (ulusal saat) ve Atlas Okyanusu'ndaki adalarında UTC-2'ye kadar dört zaman dilimini kapsar.

İklim

Ana madde: Brezilya iklimi

Köppen iklim sınıflandırması bölgelerinin Brezilya haritası

Brezilya'nın iklimi, geniş bir alan ve çeşitli topoğrafya boyunca çok çeşitli hava koşullarından oluşur, ancak ülkenin çoğu tropikaldir. Köppen sistemine göre Brezilya altı ana iklim alt tipine ev sahipliği yapmaktadır: çöl, ekvatoral, tropikal, yarı kurak, okyanusal ve subtropikal. Farklı iklim koşulları, kuzeydeki ekvatoral yağmur ormanlarından kuzeydoğudaki yarı kurak çöllere, güneydeki ılıman iğne yapraklı ormanlara ve orta Brezilya'daki tropikal savanlara kadar değişen ortamlar üretir.

Brezilya'da orman örtüsü, 1990 yılında 588.898.000 hektar (ha) iken 2020 yılında 496.619.600 hektar (ha) ormana eşdeğer olarak toplam arazi alanının yaklaşık %59'u kadardır. 2020 yılında, doğal olarak yenilenen orman 485.396.000 hektar (ha) ve dikilen orman 11.223.600 hektar (ha) alanı kaplamıştır. Doğal olarak yenilenen ormanın %44'ünün birincil orman (insan faaliyetlerinin açıkça görülebildiği yerli ağaç türlerinden oluşan) olduğu ve orman alanının yaklaşık %30'unun korunan alanlar içinde bulunduğu bildirilmiştir. 2015 yılı için orman alanının %56'sının devlet mülkiyetinde, %44'ünün ise özel mülkiyette olduğu bildirilmiştir.

Birçok bölge birbirinden oldukça farklı mikroiklimlere sahiptir. Kuzey Brezilya'nın büyük bölümünü ekvatoral iklim karakterize etmektedir. Gerçek bir kuru mevsim yoktur, ancak yılın en çok yağmur yağan döneminde bazı farklılıklar vardır. Sıcaklıklar ortalama 25 °C (77 °F) olup, gece ve gündüz arasındaki sıcaklık değişimi mevsimler arasındaki sıcaklık değişiminden daha fazladır. Orta Brezilya'da yağışlar daha mevsimseldir ve savan ikliminin karakteristik özelliğidir. Bu bölge Amazon havzası kadar geniştir ancak daha güneyde ve daha yüksek bir rakımda yer aldığı için çok farklı bir iklime sahiptir. İç kuzeydoğuda mevsimsel yağışlar daha da aşırıdır. Bahia'nın güneyinde, kıyılara yakın yerlerde ve São Paulo eyaletinin daha güneyinde yağış dağılımı değişir ve yıl boyunca yağmur yağar. Güney, serin kışlar ve 18 °C (64,4 °F); aşmayan yıllık ortalama sıcaklıklarla subtropikal koşullara sahiptir; yüksek bölgelerde kış donları ve kar yağışı nadir değildir.

Yarı kurak iklim bölgesi genellikle 800 milimetre (31,5 in) daha az yağmur alır ve bu yağmurun çoğu yılın üç ila beş aylık bir döneminde, bazen de bundan daha az bir sürede düşerek uzun kuraklık dönemleri yaratır. Brezilya'nın tarihindeki en kötü kuraklık olan 1877-78 Grande Seca (Büyük Kuraklık) yaklaşık yarım milyon kişinin ölümüne neden olmuştur. Benzer şekilde yıkıcı bir kuraklık da 1915 yılında meydana gelmiştir. 2024 yılında ilk kez "kuzeyden ülkenin güneydoğusuna kadar uzanan bir kuraklık" yaşanmıştır. Bu, Brezilya'da 1950'lerde ölçüm yapılmaya başlanmasından bu yana görülen en şiddetli kuraklıktır ve ülke topraklarının neredeyse %60'ını kapsamaktadır. Kuraklık ormansızlaşma ve iklim değişikliğiyle bağlantılıdır.

1850 yılından bu yana Brezilya, özellikle arazi kullanımı ve ormancılık uygulamaları nedeniyle, toplamda dünyanın en fazla CO₂ salan ülkeleri arasında yer almaktadır.

Brezilya'daki iklim değişikliği daha yüksek sıcaklıklara ve daha uzun süreli sıcak hava dalgalarına, değişen yağış düzenlerine, daha yoğun orman yangınlarına ve artan yangın riskine neden oluyor. Ülkenin hidroelektrik, tarım ve kentsel su kaynakları etkilenecektir. Yağmur ormanları ve Amazonlar iklim değişikliği karşısında özellikle risk altındadır. En kötü ihtimalle, Amazon Havzası'nın geniş alanları savanaya dönüşebilir ve bu da küresel iklim ve yerel geçim kaynakları için ciddi sonuçlar doğurabilir. Kuraklık ve ani seller gibi ekstrem hava olayları, ülkenin 2022 GSYİH'sinin %0,1'ine denk gelen yaklaşık 13 milyar R$ (2,6 milyar ABD$) yıllık kayba neden olmaktadır. İklim etkileri yoksulluğu daha da kötüleştirebilir.

Brezilya'nın kişi başına sera gazı emisyonları küresel ortalamadan daha yüksektir ve Brezilya en yüksek emisyona sahip ilk 10 ülke arasındadır. Brezilya'nın sera gazı emisyonları yıllık dünya toplamının %4'ünden fazladır. Brezilya 2024 yılında Ulusal Olarak Belirlenmiş Katkısını (NDC) revize ederek 2035 yılına kadar sera gazı emisyonlarını 2005 seviyelerine kıyasla %59 ila %67 oranında azaltma hedefi koymuştur. Ülkenin yılda 10 milyar dolar alması halinde 2060 yılına kadar karbon nötrlüğüne ulaşma gibi gösterge niteliğinde bir hedefi vardır.

Topografya ve hidrografi

Ana madde: Brezilya'daki akarsular listesi

Amazon Deltası'nın uydu görüntüsü

Brezilya topografyası da çeşitlilik gösterir ve tepeler, dağlar, ovalar, yaylalar ve çalılık alanları içerir. Arazinin çoğu 200 metre (660 ft) ile 800 metre (2.600 ft) yükseklik arasında yer almaktadır. Ana yayla alanı ülkenin güney yarısının çoğunu kaplar. Platonun kuzeybatı kesimleri alçak, yuvarlak tepelerle bölünmüş geniş, inişli çıkışlı arazilerden oluşur.

Güneydoğu kesimi ise daha engebeli olup, 1.200 metre (3.900 ft) yüksekliğe kadar ulaşan karmaşık bir sırtlar ve sıradağlar kütlesine sahiptir. Bu sıradağlar arasında Mantiqueira ve Espinhaço dağları ile Serra do Mar bulunmaktadır. Kuzeyde, Guyana Dağlığı, güneye Amazon Havzası'na akan nehirleri kuzeyde Venezuela'daki Orinoco Nehir sistemine boşalan nehirlerden ayıran büyük bir drenaj bölünmesi oluşturur. Brezilya'nın en yüksek noktası 2.994 metre (9.823 ft) ile Pico da Neblina, en alçak noktası ise Atlas Okyanusu'dur.

Brezilya, hepsi Atlantik'e dökülen sekiz büyük drenaj havzası ile dünyanın en kapsamlılarından biri olan yoğun ve karmaşık bir nehir sistemine sahiptir. Başlıca nehirler arasında Amazon (dünyanın en uzun ikinci nehri ve su hacmi bakımından en büyüğü), Paraná ve başlıca kolu Iguaçu (Iguazú Şelaleleri'ni içerir), Negro, São Francisco, Xingu, Madeira ve Tapajós nehirleri bulunmaktadır.

Biyoçeşitlilik ve koruma

Ana maddeler: Brezilya'daki çevre, Brezilya faunası ve Brezilya'da koruma

Daha fazla bilgi: Brezilya'da çevre sorunları ve Brezilya'nın koruma alanları

Toco tukanı, Brezilya savanlarına özgü bir hayvandır.

Brezilya'nın vahşi yaşamı, Güney Amerika ülkesinde doğal olarak oluşan tüm hayvanları, bitkileri ve mantarları kapsar. Dünyadaki tüm türlerin yaklaşık onda birini barındıran Amazon yağmur ormanlarının %60'ına ev sahipliği yapan Brezilya, kataloglanan tüm hayvan ve bitki türlerinin %70'inden fazlasını barındırarak gezegendeki en büyük biyoçeşitliliğe sahip ülke olarak kabul edilmektedir. Brezilya bilinen en fazla bitki türüne (55.000), tatlı su balığına (3.000) ve memeliye (689'dan fazla) sahiptir. Ayrıca 1.832 kuş türüyle bu alanda dünya sıralamasında üçüncü, 744 sürüngen türüyle ise ikinci sıradadır. Mantar türlerinin sayısı bilinmemektedir ancak büyüktür. Brezilya, Endonezya'dan sonra en fazla endemik türe sahip ikinci ülkedir.

Brezilya'nın geniş toprakları, dünyanın en büyük biyolojik çeşitliliğine sahip olduğu kabul edilen Amazon yağmur ormanları, Atlas Ormanları ve Cerrado gibi farklı ekosistemlerden oluşmaktadır. Güneyde Araucaria nemli ormanları ılıman koşullar altında yetişir. Brezilya'nın zengin yaban hayatı, doğal yaşam alanlarının çeşitliliğini yansıtmaktadır. Bilim insanları Brezilya'daki bitki ve hayvan türlerinin toplam sayısının, çoğu omurgasız olmak üzere dört milyona yaklaşabileceğini tahmin etmektedir. Daha büyük memeliler arasında etobur pumalar, jaguarlar, oselolar, nadir çalı köpekleri ve tilkiler ile otobur pekariler, tapirler, karıncayiyenler, tembel hayvanlar, keseli sıçangiller ve armadillolar bulunur. Geyikler güneyde bol miktarda bulunur ve Yeni Dünya maymunlarının birçok türü kuzey yağmur ormanlarında bulunur.

Toplamda, Brezilya Amazon bölgesindeki ülkeler arasında ormansızlaşmış ve ciddi şekilde tahrip olmuş yağmur ormanlarının en yüksek yüzdesine sahiptir.

Brezilya'daki Amazon yağmur ormanlarının beşte birinden fazlası tamamen yok edilmiştir ve 70'ten fazla memeli türü tehlike altındadır. Nesillerinin tükenmesi tehdidi, ormansızlaşma ve kaçak avlanma da dahil olmak üzere çeşitli kaynaklardan gelmektedir. Ormanın yaklaşık %93'ünün temizlendiği Atlas Ormanları'nda neslin tükenmesi daha da sorunludur. Brezilya'da nesli tükenmekte olan 202 hayvanın 171'i Atlas Ormanı'nda bulunmaktadır. Amazon yağmur ormanları, hızlı ekonomik ve demografik genişleme nedeniyle 1970'lerden bu yana doğrudan ormansızlaşma tehdidi altındadır. Kapsamlı yasal ve yasadışı ağaç kesimi, yılda küçük bir ülke büyüklüğündeki ormanları ve beraberinde habitat yok olması ve habitat parçalanması yoluyla çeşitli türleri yok etmektedir. 1970 yılından bu yana Amazon yağmur ormanlarının 600,000 kilometrekare (231,661 sq mi) fazlası ağaç kesimi ile yok edilmiştir.

2017 yılında, korunmuş doğal bitki örtüsü Brezilya topraklarının %61'ini kaplıyordu. Tarım ulusal toprakların sadece %8'ini, meralar ise %19,7'sini kaplıyordu. Karşılaştırma yapmak gerekirse, 2019 yılında tüm Avrupa kıtasının %43'ü ormanlara sahip olmasına rağmen, Avrupa'daki toplam orman alanının sadece %3'ü doğal ormanlardan oluşmaktadır. Brezilya, tarım sektörü doğrudan ormanlarına bağlı olduğu için koruma konusunda güçlü bir ilgiye sahiptir.

Hükûmet ve siyaset

Ana maddeler: Brezilya'da siyaset, Brezilya federal hükûmeti ve Brezilya'da seçimler

Ulusal Kongre, yasama organının merkezi

Palácio do Planalto, Brezilya devlet başkanının resmî çalışma yeri

Hükûmet şekli, başkanlık sistemine sahip demokratik federatif bir cumhuriyettir. Başkan, Birliğin hem devlet başkanı hem de hükûmet başkanıdır ve dört yıllık bir dönem için seçilir ve ikinci bir dönem için yeniden seçilme olasılığı vardır. Mevcut başkan Luiz Inácio Lula da Silva'dır. Başkan, hükûmete yardımcı olan Devlet Bakanlarını atar.

Her siyasi oluşumdaki yasama meclisleri Brezilya'daki yasaların ana kaynağıdır. Ulusal Kongre, Federasyon'un Temsilciler Meclisi ve Federal Senato'dan oluşan iki meclisli yasama organıdır. Yargı makamları neredeyse münhasıran yargılama görevlerini yerine getirmektedir. 2021 yılında Economist Intelligence Unit'in Demokrasi Endeksi Brezilya'yı "kusurlu demokrasi" olarak sınıflandırarak raporda 46. sırada yer almış, Freedom House ise Freedom in the World raporunda özgür bir ülke olarak sınıflandırmıştır.

Brezilya Federatif Cumhuriyeti'nin siyasi-idari teşkilatı Birlik, eyaletler, Federal Bölge ve belediyelerden oluşmaktadır. Birlik, eyaletler, Federal Bölge ve belediyeler, "hükûmet alanları"dır. Federasyon beş temel ilke üzerine kurulmuştur: egemenlik, vatandaşlık, insan onuru, emeğin sosyal değerleri ve girişim özgürlüğü ve siyasi çoğulculuk.

Klasik üçlü hükûmet organları (denge ve denetleme sistemi altında yürütme, yasama ve yargı) Anayasa tarafından resmen kurulmuştur. Yürütme ve yasama, hükûmetin her üç alanında bağımsız olarak örgütlenmişken, yargı sadece federal ve eyalet ve Federal Bölge alanlarında örgütlenmiştir. Yürütme ve yasama organlarının tüm üyeleri doğrudan seçilmektedir.

Brezilya, demokratik tarihinin büyük bir bölümünde nispi temsile dayalı çok partili bir sisteme sahip olmuştur. Oy kullanma 18-70 yaş arası okuryazarlar için zorunlu, okuryazar olmayanlar ve 16-18 yaş arası ya da 70 yaş üstü kişiler için ise isteğe bağlıdır. Ülkede yaklaşık 30 kayıtlı siyasi parti bulunmaktadır. Yirmi siyasi parti Kongre'de temsil edilmektedir. Politikacıların parti değiştirmesi yaygındır ve bu nedenle belirli partilerin Kongre'de sahip olduğu sandalye oranı düzenli olarak değişmektedir.

Hukuk

Ana madde: Brezilya hukuk sistemi

Brezilya Federal Yüksek Mahkemesi, öncelikle ülkenin Anayasa Mahkemesi olarak görev yapmaktadır.

Brezilya hukuku Kara Avrupası hukuk düzenine dayanmaktadır ve medeni hukuk kavramları örfi hukuk uygulamalarına üstün gelmektedir. Brezilya hukukunun çoğu kodifiye edilmiştir, ancak kodifiye edilmemiş tüzükler de tamamlayıcı bir rol oynayarak önemli bir kısmı temsil etmektedir. Mahkeme kararları yorumlayıcı kılavuz ilkeler ortaya koyar; ancak nadiren diğer özel davalar için bağlayıcıdır. Doktrinel çalışmalar ve akademik hukukçuların eserleri, hukukun oluşturulmasında ve hukuk davalarında güçlü bir etkiye sahiptir. Hakimler ve diğer yargı görevlileri giriş sınavlarını geçtikten sonra atanırlar.

Hukuk sistemi, 5 Ekim 1988 tarihinde ilan edilen ve Brezilya'nın temel yasası olan Federal Anayasa'ya dayanmaktadır. Diğer tüm mevzuat ve mahkeme kararları bu kurallara uygun olmalıdır. Temmuz 2022 itibarıyla 124 değişiklik yapılmıştır. En yüksek mahkeme Federal Yüksek Mahkemedir. Eyaletlerin, Federal Anayasa ile çelişmemesi gereken kendi anayasaları vardır. Belediyeler ve Federal Bölge, anayasalara benzer şekilde hareket eden "organik yasalara" (Portekizce: leis orgânicas) sahiptir. Yasama organları tüzüklerin ana kaynağıdır, ancak belirli konularda yargı ve yürütme organları yasal normlar çıkarabilir. Yargı yetkisi yargı organları tarafından yönetilir, ancak nadir durumlarda Federal Anayasa Federal Senato'nun yasal kararlar almasına izin verir. Ayrıca uzmanlaşmış askeri, iş ve seçim mahkemeleri de bulunmaktadır.

Askeriye

Ana madde: Brezilya Silahlı Kuvvetleri

Brezilya Donanması'nın amiral gemisi PHM Atlântico ve fırkateyn Liberal (F-43) (arka planda)

Brezilya silahlı kuvvetleri, aktif personel bakımından Latin Amerika'nın en büyüğü ve askeri teçhizat bakımından da en büyüğüdür. Ülke 2025 yılında gezegendeki en büyük 11. askerî güç olarak kabul edilmiştir. Brezilya Ordusu (Kara Havacılık Komutanlığı dahil), Brezilya Donanması (Deniz Piyadeleri ve (Deniz Havacılığı dahil) ve Brezilya Hava Kuvvetleri'nden oluşmaktadır. Brezilya'nın zorunlu askerlik politikası, yılda 1,6 milyondan fazla yedek askerle dünyanın en büyük askerî güçlerinden biri olmasını sağlamaktadır. Hava Kuvvetleri Latin Amerika'nın en büyüğüdür ve hizmette olan yaklaşık 700 mürettebatlı uçağı ve yaklaşık 67.000 etkili personeli vardır.

Aktif personel sayısı 236.000'e yaklaşan Brezilya Ordusu, zırhlı nakliye araçları ve tanklar da dahil olmak üzere Güney Amerika'daki en fazla sayıda zırhlı araca sahiptir. Eyaletlerin Askeri Polisi ve Askeri İtfaiyeciler Birliği anayasa tarafından ordunun yardımcı kuvvetleri olarak tanımlansa da her eyaletin valisinin kontrolü altındadır.

Brezilya donanması bir zamanlar Minas Geraes sınıfı iki dretnot ile dünyanın en güçlü savaş gemilerinden bazılarını işletmiş ve Arjantin, Brezilya ve Şili arasında bir deniz silahlanma yarışına yol açmıştır. Bugün ise bir yeşil su gücüdür ve kıyılarındaki Brezilya petrol platformlarını korumak için özel olarak eğitilmiş GRUMEC adlı, gemileri ve deniz tesislerini geri alma konusunda uzmanlaşmış elit bir gruba sahiptir. 2022 itibarıyla Latin Amerika'da helikopter gemisi NAM Atlântico'yu işleten tek donanmadır ve dünyada helikopter gemisi işleten ya da inşa halinde olan on iki donanmadan biridir.

Dış siyaset

Ana madde: Brezilya'nın dış ilişkileri

Dışişleri Bakanlığının merkezi olan Palácio Itamaraty

Brezilya'nın uluslararası ilişkileri, Brezilya'nın diğer ülkeler ve çok taraflı örgütlerle ilişkilerinde yol gösterici ilkeler olarak müdahale etmeme, kendi kaderini tayin hakkı, uluslararası iş birliği ve çatışmaların barışçıl yollarla çözülmesini belirleyen Federal Anayasa'nın 4. Maddesine dayanmaktadır. Anayasaya göre, başkan dış politika üzerinde nihai yetkiye sahipken, kongre tüm diplomatik adaylıkları ve uluslararası antlaşmaları ve Brezilya dış siyasetiyle ilgili mevzuatı gözden geçirmek ve değerlendirmekle görevlidir.

Brezilya'nın dış siyaseti, ülkenin Latin Amerika'da bölgesel güç, gelişmekte olan ülkeler arasında bir lider ve yükselen bir dünya gücü olarak konumunun bir yan ürünüdür. Brezilya dış siyaseti genel olarak çok taraflılık, anlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözümü ve diğer ülkelerin iç işlerine karışmama ilkelerine dayanmaktadır. Brezilya, Lusofon uluslarının uluslararası bir örgütü ve siyasi birliği olan Lusofon Milletler Topluluğu olarak da bilinen Portekizce Konuşan Ülkeler Topluluğu'nun (CPLP) kurucu üye devletlerinden biridir.

Brezilya'nın dış siyasetinin giderek gelişen bir aracı da diğer gelişmekte olan ülkelere donör olarak yardım sağlamaktır. Brezilya artan ekonomik gücünü sadece mali yardım sağlamak için kullanmıyor, aynı zamanda yüksek düzeyde uzmanlık ve en önemlisi de yönetişim düzeylerini iyileştirmek için çatışmacı olmayan sessiz bir diplomasi sağlıyor. Toplam yardımın yılda yaklaşık 1 milyar dolar olduğu tahmin edilmektedir. Brezilya ayrıca Haiti'de bir barışı koruma misyonunu yönetmekte (350 milyon dolar) ve Dünya Gıda Programına (300 milyon dolar) ayni katkıda bulunmaktadır. Bu yardımların ölçeği Brezilya'yı Çin ve Hindistan ile aynı seviyeye getirmektedir. Brezilya'nın Güney-Güney yardımları "bekleyen küresel bir model" olarak tanımlanmaktadır.

Kolluk kuvvetleri ve suç

Ana maddeler: Brezilya'da kolluk kuvvetleri ve Brezilya'da suç

Brasília'daki Brezilya Federal Polisi Genel Merkezi

Brezilya'da Anayasa, kolluk kuvvetleri için altı farklı polis teşkilatı kurmuştur: Federal Polis Teşkilatı, Federal Otoyol Polisi, Federal Demiryolu Polisi, Federal, Bölge ve Eyalet Ceza Polisi (2019 tarihli 104 sayılı Anayasa Değişikliği ile dahil edilmiştir), Askeri Polis ve Sivil Polis. Bunlardan ilk üçü federal makamlara, son ikisi eyalet hükûmetlerine bağlıdır ve Ceza Polisi federal veya eyalet/ilçe hükûmetine bağlı olabilir. Tüm polis güçleri federal ya da eyalet hükûmetinin yürütme organı tarafından denetlenir. Ulusal Kamu Güvenliği Gücü de ülkenin herhangi bir yerinde ortaya çıkan kamu düzensizliği durumlarında harekete geçebilir.

Ülkede silahlı şiddet ve cinayet gibi şiddet suçları yüksek seviyededir. 2022 yılında Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC), kasıtlı cinayet oranının 100.000 kişi başına 21,1 olduğunu tahmin etmiştir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından kabul edilebilir olarak değerlendirilen rakam ise 100.000 kişi başına yaklaşık 10 cinayettir. 2024 yılında Brezilya'da 38.772 cinayet kaydedildi. Bu rakam, 2023'teki 40.768 cinayetten ve 2017'deki rekor seviye olan 63.880 cinayetten düşüş göstermiştir. Cinayet oranları bölgelere göre değişiklik göstermektedir. São Paulo'da 2023 yılında kaydedilen cinayet oranı 100.000 kişi başına 6,4 iken, Amapá'da bu oran 100.000 kişi başına 57,4 idi. 2024 yılında ulusal cinayet oranı 100.000 kişi başına 17,9 ile on yıldan fazla bir süredir en düşük seviyeye ulaştı.

Brezilya'da hapis cezası oranları da yüksektir. 2024 yılında yaklaşık 909.067 mahkûmla dünyanın en büyük üçüncü hapishane nüfusuna sahipti ve bu sayı ile sadece Amerika Birleşik Devletleri (1.808.100) ve Çin (1.690.000) gerisinde kaldı. Yüksek mahkûm sayısı, Brezilya cezaevi sistemini aşırı yükleyerek yaklaşık 200.000 kişilik bir kapasite açığına yol açmıştır.

İnsan hakları

Ayrıca bakınız: Brezilya'da insan hakları

Brezilya'daki insan hakları arasında yaşama hakkı ve ifade özgürlüğü, kölelik ve işkencenin kınanması yer almaktadır. Ülke Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesi'ni onaylamıştır. Freedom House tarafından hazırlanan 2017 yılındaki Freedom House Dünya Özgürlük Raporu'nda Brezilya'ya hem siyasi haklar hem de sivil özgürlükler açısından “2” puan verilmiştir. "1" en özgür, "7" ise en az özgür ülkeyi temsil etmektedir.

Bununla birlikte, şu insan hakları sorunları rapor edilmiştir: polis ve cezaevi güvenlik güçleri tarafından tutuklu ve mahkûmlara işkence yapılması, ceza davalarında yer alan tanıkların korunamaması, ağır koşullar, uzun süreli tutukluluk ve yargılamaların aşırı gecikmesi, yolsuzluk nedeniyle hükûmet yetkililerinin yargılanmasında isteksizlik ve verimsizlik, kadınlara yönelik şiddet ve ayrımcılık, cinsel istismar da dahil olmak üzere çocuklara yönelik şiddet, insan kaçakçılığı, polis şiddeti, siyahlara ve yerli halka karşı ayrımcılık, iş kanunlarının uygulanmaması ve kayıt dışı sektörde çocuk işçiliği. İnsan hakları ihlalcileri genellikle cezasız kalmaktadır. UNESCO'ya göre, "Brezilya, muazzam sosyal ve ekonomik eşitsizliklerle karşı karşıya olmasına rağmen, insan haklarının ilerletilmesi ve savunulması için geniş bir dizi eylemi teşvik etmektedir".

Brezilya'da aynı cinsiyetten çiftler Mayıs 2013'ten bu yana ülke çapında evlilik hakkına sahiptir.

Siyasi alt bölümler

Ana madde: Brezilya'nın alt bölümleri

Daha fazla bilgi: Brezilya'nın belediyeleri, Brezilya'nın eyaletleri ve Brezilya'nın bölgeleri

Brezilya 26 eyalet, bir federal bölge ve 5.571 belediyeden oluşan bir federasyondur. Eyaletlerin özerk yönetimleri vardır, kendi vergilerini toplarlar ve Federal hükûmet tarafından toplanan vergilerden pay alırlar. Doğrudan seçmenleri tarafından seçilen bir valileri ve tek meclisli bir yasama organları vardır. Ayrıca genel adalet için bağımsız Adalet Divanı vardır. Buna rağmen eyaletler kendi yasalarını oluşturma konusunda Amerika Birleşik Devletleri gibi diğer federal devletlere kıyasla çok daha az özerkliğe sahiptir. Örneğin, ceza ve medeni kanunlar sadece iki meclisli federal Kongre tarafından oylanabilir ve ülke genelinde tek tiptir.

Atlas
Okyanusu

Büyük
Okyanus

Kuzey

Kuzeydoğu

Merkez-Batı

Güneydoğu

Güney

Acre

Amazonas

Pará

Roraima

Amapá

Rondônia

Tocantins

Maranhão

Bahia

Piauí

Ceará

Rio Grande
do Norte

Paraíba

Pernambuco

Alagoas

Sergipe

Mato Grosso

Mato Grosso
do Sul

Federal
Bölge

Goiás

Minas Gerais

São Paulo

Rio de Janeiro

Espírito Santo

Paraná

Santa Catarina

Rio Grande
do Sul

Arjantin

Bolivya

Şili

Kolombiya

Fransız Guyanası

Guyana

Paraguay

Peru

Surinam

Uruguay

Venezuela

Eyaletler gibi belediyelerin de özerk yönetimleri vardır, kendi vergilerini toplarlar ve federal ve eyalet hükûmeti tarafından toplanan vergilerden pay alırlar. Her birinin seçilmiş bir belediye başkanı ve yasama organı vardır, ancak ayrı bir Hukuk Mahkemesi yoktur. Aslında, devlet tarafından organize edilen bir Hukuk Mahkemesi, çomarca (ilçe) adı verilen tek bir adli idari bölümdeki birçok belediyeyi kapsayabilir.

Brezilya anayasası ayrıca doğrudan federal hükûmet tarafından kontrol edilen idari bölümler olan federal bölgelerin oluşturulmasını da öngörmektedir. Ancak şu anda ülkede herhangi bir federal bölge bulunmamaktadır. 1988 Anayasası ile son üçü kaldırılmıştır: Amapá ve Roraima eyalet statüsü kazanmış, Fernando de Noronha ise Pernambuco eyaletine bağlı bir eyalet bölgesi olmuştur.

Ekonomi

Ana madde: Brezilya ekonomisi

Ayrıca bakınız: Brezilya reali, Brezilya'da tarım, Brezilya'da madencilik ve Brezilya'da sanayi

São Paulo, Brezilya'nın ana finans merkezi olarak kabul edilmektedir.

B3, piyasa değeri açısından Latin Amerika'nın en büyük borsasıdır.

Tangará da Serra, Mato Grosso'da soya fasulyesi mahsulü

Boeing ve Airbus'tan sonra sivil uçak üreticileri arasında üçüncü sırada yer alan Embraer tarafından geliştirilen C-390

Brezilya, doğal kaynaklar açısından zengin, üst-orta gelirli karma piyasa ekonomisine sahip gelişmekte olan ülkedir. Latin Amerika'nın en büyük ulusal ekonomisine, nominal GSYH'ye göre dünyanın en büyük onuncu ekonomisine ve SAGP'ye göre en büyük sekizinci ekonomisine sahiptir. Önceki on yıllardaki hızlı büyümenin ardından Brezilya, 2014 yılında siyasi bir yolsuzluk skandalı ve ülke çapındaki protestoların ortasında devam eden bir durgunluğa girmiştir. Ancak 2024 yılında ekonomi istikrarlı bir şekilde önemli bir büyüme göstermeye başlamıştır. Brezilya'nın işgücü yaklaşık 100 milyon kişiden oluşmaktadır ve bu sayı dünya çapında beşinci sıradadır. Uluslararası rezervleri dünyanın en yüksek onuncu rezervidir. São Paulo'daki B3, piyasa değerine göre Latin Amerika'nın en büyük borsasıdır. Brezilyalıların yaklaşık beşte biri yoksulluk içinde yaşamaktadır: toplam nüfusun yaklaşık %3,8'si günde 3 dolar ile, yaklaşık 23'ü ise günde 8,30 dolar ile yaşamaktadır. Brezilya ekonomisi yaygın yolsuzluk ve yüksek gelir eşitsizliğinden muzdariptir. Brezilya reali ulusal para birimidir.

Brezilya'nın çeşitlendirilmiş ekonomisi tarım, sanayi ve geniş bir hizmet yelpazesini içermektedir. Büyük hizmet sektörü toplam GSYH'nin yaklaşık %72,7'sini oluştururken, bunu sanayi sektörü (%20,7) takip eder. Tarım sektörü ise toplam GSYH'nin %6,6'sını oluşturarak açık ara en küçük sektördür.

Brezilya çeşitli tarımsal ürünlerin en büyük üreticilerinden biridir ve aynı zamanda ülkedeki gıdanın %50'sini sağlayan büyük bir kooperatif sektörüne sahiptir. Son 150 yıldır dünyanın en büyük kahve üreticisi olan ülke; şeker kamışı, soya, kahve ve portakalda dünya lideridir. Ayrıca mısır, pamuk, limon, tütün, ananas, muz, fasulye, Hindistan cevizi, karpuz ve papayada ilk beş; kakao, kaju, mango, pirinç, domates, sorghum, tangerina, avokado, trabzon hurması ve guava gibi ürünlerde ilk on üretici arasında yer almaktadır. Hayvancılık alanında ise tavuk eti, sığır eti, domuz eti ve inek sütü üretiminde dünyanın en büyük beş üreticisinden biridir.

Madencilik sektöründe Brezilya en büyük demir cevheri, bakır, altın, boksit, manganez, kalay, niyobyum ve nikel üreticileri arasında yer almaktadır. Değerli taşlar açısından Brezilya dünyanın en büyük ametist, topaz, akik üreticisi ve turmalin, zümrüt, akuamarin, garnet ve opal ana üreticilerinden biridir. Ülke; soya, demir cevheri, selüloz, mısır, sığır eti, tavuk eti, soya küspesi, şeker, kahve, tütün, pamuk, portakal suyu, ayakkabı, uçak, otomobil, yedek parça, altın, etanol ve yarı işlenmiş demir gibi çok çeşitli ürünleri ihraç etmektedir.

Brezilya 2021 itibarıyla dünyanın 24. en büyük ihracatçısı ve 26. en büyük ithalatçısı konumundadır. Çin, toplam ticaretin %32'sini oluşturan en büyük ticaret ortağıdır. Diğer büyük ticaret ortakları arasında Amerika Birleşik Devletleri, Arjantin, Hollanda ve Kanada yer almaktadır. Otomotiv endüstrisi dünyanın en büyük sekizinci endüstrisidir. Gıda sektöründe Brezilya 2019 yılında dünyanın en büyük ikinci işlenmiş gıda ihracatçısı olmuştur. Ülke 2016 yılında dünyanın en büyük ikinci kâğıt hamuru üreticisi ve sekizinci en büyük kâğıt üreticisi olmuştur. Ayakkabı sektöründe Brezilya 2019 yılında dördüncü en büyük üretici olmuştur. Aynı zamanda dünyanın dokuzuncu en büyük çelik üreticisi olmuştur. 2018 yılında Brezilya'nın kimya endüstrisi dünyanın en büyük sekizinci endüstrisiydi. 2013'te dünyanın en büyük beş üreticisi arasında yer almasına rağmen, Brezilya'nın tekstil endüstrisi dünya ticaretine çok az entegre olmuştur.

IBGE'ye göre üçüncül sektör (ticaret ve hizmetler) 2018 yılında ülkenin GSYH'sinin %75,8'ini temsil etmiştir. Hizmet sektörü GSYH'nin %60'ından, ticaret ise %13'ünden sorumluydu. Bu sektör ticaret, ulaşım, eğitim, sosyal ve sağlık hizmetleri, araştırma ve geliştirme, spor faaliyetleri vb. alanları kapsamaktadır. Mikro ve küçük işletmeler ülkenin GSYH'sinin %30'unu temsil etmektedir. Örneğin ticaret sektöründe, sektörün faaliyetleri dahilinde GSYH'nin %53'ünü temsil etmektedirler.

Turizm

Ana madde: Brezilya'da turizm

Paraná'daki Iguaçu Ulusal Parkı

Brezilya'da turizm büyüyen bir sektördür ve ülkenin çeşitli bölgelerinin ekonomileri için kilit öneme sahiptir. Ülke 2015 yılında 6.36 milyon ziyaretçi ağırlayarak uluslararası turist girişleri açısından Güney Amerika'da birinci, Latin Amerika'da ise Meksika'dan sonra ikinci sırada yer almıştır. Uluslararası turistlerden elde edilen gelirler 2010 yılında 6 milyar ABD Dolarına ulaşarak 2008-2009 ekonomik krizinden sonra bir toparlanma göstermiştir. Tarihi rekorlar olan 5,4 milyon ziyaretçi ve 6,8 milyar ABD doları gelir 2011 yılında elde edilmiştir. Dünya turizm destinasyonları listesinde Brezilya, 2018 yılında 6,6 milyon turist (ve 5,9 milyar dolar gelir) ile en çok ziyaret edilen 48. ülke olmuştur.

En popüler turizm ürünü olan doğal alanlar, ekoturizm ile başta güneş ve plaj olmak üzere eğlence ve dinlence, macera seyahati ve kültür turizminin bir kombinasyonudur. En popüler destinasyonlar arasında Amazon Ormanları, Kuzeydoğu bölgesindeki plajlar ve kumullar, Orta-Batı bölgesindeki Pantanal, Rio de Janeiro ve Santa Catarina'daki plajlar, Minas Gerais'taki kültür turizmi ve São Paulo'ya yapılan iş gezileri yer almaktadır.

Ülkelerin seyahat ve turizm sektöründe iş geliştirmeyi cazip kılan faktörlerin bir ölçümü olan 2024 Seyahat ve Turizm Gelişim Endeksi (TTCI) açısından Brezilya dünya düzeyinde 26. sırada yer alırken, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nin ardından Amerika kıtasında üçüncü sırada yer almıştır. İç turizm, Brezilya'daki turizm endüstrisi için önemli bir pazar segmentidir. 2005 yılında 51 milyon Brezilya vatandaşı yabancı turistlerden on kat daha fazla seyahat gerçekleştirmiş ve uluslararası eşdeğerlerinden beş kat daha fazla para harcamıştır. 2023'te ana hedef eyaletler São Paulo, Rio de Janeiro ve Rio Grande do Sul olmuştur. Tüm ülke için ana turist kaynağı São Paulo eyaletidir. Turizm gelirleri açısından, eyaletlere göre en çok kazananlar São Paulo ve Bahia'dır. 2005 yılı için üç ana seyahat amacı arkadaş ve aile ziyareti (%53,1), güneş ve plaj (%40,8) ve kültür turizmi (%12,5) olmuştur.

Bilim ve teknoloji

Ana madde: Brezilya'da bilim ve teknoloji

Maranhão eyaletinin Alcântara kentinde bulunan Brezilya Uzay Ajansı'nın Alcântara Uzay Merkezi'ndeki VLS-1

Sirius, São Paulo'nun Campinas kentindeki Laboratório Nacional de Luz Síncrotron'da bulunan, kırınım sınırlı depolama halkası senkrotron ışık kaynağı.

Brezilya'da teknolojik araştırmalar büyük ölçüde devlet üniversiteleri ve araştırma enstitülerinde yürütülmekte olup, temel araştırmalar için sağlanan fonların büyük bir kısmı çeşitli devlet kurumlarından gelmektedir. Ülkenin en saygın teknoloji merkezleri Oswaldo Cruz Vakfı, Butantan Enstitüsü, Hava Kuvvetlerine ait Havacılık ve Uzay Bilimleri ve Teknolojisi Bölümü, Brezilya Tarımsal Araştırma Kurumu ve Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsüdür.

Brezilya Uzay Ajansı, fırlatma araçları ve uydu üretimi için önemli kaynaklara sahip Latin Amerika'daki en gelişmiş uzay programına sahiptir. Ülke denizaltı ve uçak geliştirmenin yanı sıra uzay araştırmalarında yer almakta, bir Araç Fırlatma Merkezi Işığı'na sahip olmakta ve Güney yarımkürede ünlü Uluslararası Uzay İstasyonu'nu (ISS) inşa eden bir ekibi entegre eden tek ülke olmaktadır.

Ülke aynı zamanda rezervlerinin %73'ünü çıkardığı derin sularda petrol arama konusunda da öncüdür. Uranyum, Resende Nükleer Yakıt Fabrikasında çoğunlukla araştırma amaçlı olarak zenginleştirilmektedir (Brezilya elektriğinin %88'ini hidroelektrikten elde etmektedir) ve ülkenin ilk nükleer denizaltısının 2029 yılında fırlatılması beklenmektedir.

Brezilya, Latin Amerika'da fizik, kimya, malzeme bilimi ve yaşam bilimleri üzerine bir araştırma tesisi olan Sinkrotron Laboratuvarı'nın faaliyette olduğu üç ülkeden biridir ve Brezilya, kendi üretim tesisi olan CEITEC adlı yarı iletken şirketine sahip tek Latin Amerika ülkesidir. Dünya Ekonomik Forumu'nun 2009-2010 Küresel Bilgi Teknolojisi Raporu'na göre Brezilya, dünyanın en büyük 61. bilgi teknolojisi geliştiricisidir. Brezilya, 2019 yılında 66. sırada yer aldığı Küresel İnovasyon Endeksi'nde 2024 yılında 50. sıraya yükselmiştir.

En ünlü Brezilyalı mucitler arasında rahipler Bartolomeu de Gusmão, Landell de Moura ve Francisco João de Azevedo ile birlikte Alberto Santos-Dumont, Evaristo Conrado Engelberg, Manuel Dias de Abreu, Andreas Pavel ve Nélio José Nicolai yer almaktadır. Brezilya bilimini uluslararası düzeyde temsil eden önde gelen isimler arasında ise Pi Mezonu'nun öncüsü fizikçi César Lattes, Brezilya'nın en büyük teorik fizikçisi olarak kabul edilen Mário Schenberg, UNESCO Bilim Ödülü'nü kazanan tek Brezilyalı fizikçi José Leite Lopes, Fields Madalyası'nı kazanan ilk Latin Amerikalı Artur Avila ve Charles Darwin'in evrim teorisini deneysel olarak destekleyen öncülerden Fritz Müller bulunmaktadır.

Enerji

Ana madde: Brezilya'da enerji

Paraná Nehri üzerindeki Itaipu Barajı, dünyanın en büyük ikinci barajıdır. Brezilya'nın enerji matrisi, dünyanın en temiz enerji yapılarından biridir.

Parnaíba, Piauí'deki rüzgâr çiftliği. Brezilya, dünyanın en büyük 5 rüzgâr enerjisi üreticisinden biridir.

Brezilya dünyanın on birinci en büyük enerji tüketicisidir. Enerjisinin büyük bir kısmı yenilenebilir kaynaklardan, özellikle de hidroelektrik ve etanolden gelmektedir. Itaipu Barajı enerji üretimi açısından dünyanın en büyük hidroelektrik santralidir ve ülkede Belo Monte ve Tucuruí gibi başka büyük santraller de bulunmaktadır. Etanol motorlu ilk otomobil 1978 yılında, etanolle çalışan ilk uçak motoru ise 2005 yılında üretilmiştir.

2021 yılı sonunda Brezilya, kurulu hidroelektrik gücü (109,4 GW) ve biyokütle (15,8 GW) açısından dünyanın 2. ülkesi, kurulu rüzgâr gücü (21,1 GW) açısından dünyanın 7. ülkesi ve kurulu güneş enerjisi gücü (13,0 GW) açısından dünyanın 14. ülkesi olmuştur. Güneş enerjisinde de dünyanın ilk 10 ülkesinden biri olma yolunda ilerlemektedir. 2024 yılı sonunda Brezilya, Çin, ABD ve Almanya'nın ardından dünyanın en büyük 4. rüzgâr enerjisi üreticisi (107,8 TWh) ve dünyanın en büyük 5. güneş enerjisi üreticisi (74,7 TWh) olmuştur.

Brezilya enerji matrisinin temel özelliği, dünyadakinden çok daha fazla yenilenebilir olmasıdır. 2019'da dünya matrisinin sadece %14'ü yenilenebilir enerjiden oluşurken, Brezilya'nınki %45'ti. Petrol ve petrol ürünleri matrisin %34,3'ünü, şeker kamışı türevleri %18'ini, hidrolik enerji %12,4'ünü, doğal gaz %12,2'sini, yakacak odun ve odun kömürü %8,8'ini, çeşitli yenilenebilir enerjiler %7'sini, maden kömürü %5,3'ünü, nükleer %1,4'ünü ve diğer yenilenemeyen enerjiler %0,6'sını oluşturmaktadır.

Elektrik enerjisi matrisinde Brezilya ile dünya arasındaki fark daha da büyüktür: 2019 yılında dünya yenilenebilir elektrik enerjisinin sadece %25'ine sahipken, Brezilya %83'üne sahipti. Brezilya elektrik matrisi şu kaynaklardan oluşuyordu: hidrolik enerji %64,9, biyokütle %8,4, rüzgar enerjisi %8,6, güneş enerjisi %1, doğal gaz %9,3, petrol ürünleri %2, nükleer %2,5, kömür ve türevleri %3,3. Brezilya, Latin Amerika'daki en büyük elektrik sektörüne sahiptir. Sektörün 2021 yılı sonundaki kapasitesi 181.532 MW'tır.

Petrol konusunda ise Brezilya hükûmeti, daha önce ülkenin petrol ihtiyacının %70'inden fazlasını karşılayan ithal petrole olan bağımlılığı azaltmak için on yıllar boyunca bir program başlatmıştır. Brezilya 2006-2007 yıllarında petrolde kendi kendine yeterli hale geldi. Ülke 2021 yılında, günde ortalama üç milyon varile yakın petrol üretimiyle dünyanın 7. petrol üreticisi olarak yılı kapattı ve ürünün ihracatçısı haline geldi.

Ulaşım

Ana madde: Brezilya'da ulaşım

Güney Amerika'nın en yoğun havalimanı olan São Paulo-Guarulhos Uluslararası Havalimanı'nın 3 numaralı terminali

Brezilya yolları, yük ve yolcu trafiğinin başlıca taşıyıcılarıdır. Karayolu sistemi 2019 yılında toplam 1.720.000 km (1.068.758 mi)'ye ulaşmıştır. Asfalt yolların toplamı 1967'de 35.496 km (22.056 mi)'den 2018'de 215.000 km (133.595 mi)'ye yükselmiştir.

Brezilya'nın demiryolu sistemi, otoyol yapımına ağırlık verildiği 1945 yılından bu yana gerilemektedir. Ülkenin toplam demiryolu hattı uzunluğu 1970'teki 31.848 km (19.789 mi) ile karşılaştırıldığında 2015'te 30.576 km (18.999 mi) idi ve bu da onu dünyanın dokuzuncu büyük ağı yapıyordu. Demiryolu sisteminin büyük bir kısmı 2007 yılında özelleştirilen Federal Demiryolu Ağı Şirketi'ne (RFFSA) aitti. São Paulo Metrosu 14 Eylül 1974 tarihinde Brezilya'daki ilk yeraltı ulaşım sistemi olarak faaliyete geçmiştir.

Brezilya'da iniş alanları da dahil olmak üzere yaklaşık 2.500 havalimanı bulunmaktadır. Bu, Amerika Birleşik Devletleri'nden sonra dünyadaki en büyük ikinci sayıdır. São Paulo yakınlarındaki São Paulo-Guarulhos Uluslararası Havalimanı, yılda yaklaşık 43 milyon yolcuyla en büyük ve en işlek havaalanıdır ve ülkenin ticari trafiğinin büyük çoğunluğunu gerçekleştirmektedir.

Yük taşımacılığı için su yolları önem taşımaktadır. Manaus'un sanayi bölgelerine yalnızca Solimões-Amazonas su yolu (3.250 kilometre veya 2.020 mil uzunluğunda, minimum altı metre veya 20 fit derinliğinde) aracılığıyla ulaşılabilir. Ülkede ayrıca 50.000 kilometre (31.000 mil) su yolu bulunmaktadır. Kıyı taşımacılığı ülkenin birbirinden çok uzak bölgelerini birbirine bağlamaktadır. Bolivya ve Paraguay'a Santos'ta ücretsiz limanlar verilmiştir. 36 derin su limanı arasında Santos, Itajaí, Rio Grande, Paranaguá, Rio de Janeiro, Sepetiba, Vitória, Suape, Manaus ve São Francisco do Sul en önemlileridir. Dökme yük gemileri hizmet almadan önce 18 güne kadar beklemek zorunda kalırken; konteyner gemileri ortalama 36,3 saat beklemektedir.

Demografi

Ana maddeler: Brezilya demografisi ve Brezilyalılar

Ayrıca bakınız: Brezilya'ya göç ve Nüfus yoğunluğuna göre Brezilya eyaletleri listesi

Brezilya belediyelerinin nüfus yoğunluğu

En son resmi projeksiyona göre, 1 Temmuz 2022 itibarıyla Brezilya'nın nüfusunun 210.862.983 kişi olduğu tahmin edilmektedir. Bu rakam, 2022 nüfus sayımında bildirilen 203 milyonluk ilk sayıma göre %3,9'luk bir düzeltmeyi yansıtmaktadır. Brezilya'nın 2008 PNAD tarafından kaydedilen nüfusu yaklaşık 190 milyondur (2.231 kişi/kilometrekare veya 5.780/sq mi), erkeklerin kadınlara oranı 0,95:1'dir ve nüfusun %83,75'i kentsel olarak tanımlanmıştır. Nüfus büyük ölçüde Güneydoğu (79,8 milyon kişi) ve Kuzeydoğu (53,5 milyon kişi) bölgelerinde yoğunlaşırken, Brezilya topraklarının %64,12'sini oluşturan en geniş iki bölge olan Orta-Batı ve Kuzey'de toplam sadece 29,1 milyon kişi yaşamaktadır.

Brezilya'da ilk nüfus sayımı 1872 yılında yapılmış ve 9.930.478 kişilik bir nüfus kaydedilmiştir. 1880'den 1930'a kadar 4 milyon Avrupalı gelmiştir. Brezilya'nın nüfusu 1940 ile 1970 yılları arasında, doğum oranında hafif bir düşüş olmasına rağmen ölüm oranındaki düşüş nedeniyle önemli ölçüde artmıştır. 1940'larda yıllık nüfus artış hızı %2,4 iken, 1950'lerde %3,0'a yükselmiş ve 1960'larda %2,9'da kalmıştır. Bu süreçte yaşam beklentisi 44 yıldan 54 yıla, 2007 itibarıyla ise 72,6 yıla çıkmıştır. Bu oran 1960'lardan bu yana sürekli olarak düşmektedir. 1950 ve 1960 yılları arasında yıllık %3,04 olan bu oran 2008 yılında %1,05'e düşmüştür ve 2050 yılına kadar negatif bir değer olan -%0,29'a düşerek demografik geçişi tamamlaması beklenmektedir. 2022 yılında okuma yazma bilmeyenlerin oranı yaklaşık %7 idi, bu oran 2008 yılında %11,48 olan orandan önemli ölçüde düşmüştü. Buna karşılık, 1940 yılında nüfusun yarısından fazlası (%54) okuma yazma bilmiyordu.

Irk ve etnik köken

Ana madde: Brezilya'da ırk ve etnik köken

Brezilya'daki ırk grupları (2022 nüfus sayımı)

  Pardo (Melez) (%45.34)

  Beyaz (%43.46)

  Siyah (%10.17)

  Yerli (%0.60)

  Doğu Asyalı (%0.42)

2022 Brezilya nüfus sayımına göre, nüfusun %45,3'ü (92,1 milyon) kendisini Pardo (kahverengi veya çok ırklı anlamına gelmektedir), %43,5'i (88,2 milyon) Beyaz, %10,2'si (20,7 milyon) Siyah, %0,6'sı (1,2 milyon) Yerli ve %0,4'ü (850 bin) Doğu Asyalı (resmi olarak sarı veya amarela olarak adlandırılmaktadır) olarak tanımlamaktadır.

Portekizlilerin 1500 yılında gelişinden bu yana, ülkenin tüm bölgelerinde Kızılderililer, Avrupalılar ve Afrikalılar arasında önemli genetik karışımlar meydana gelmiştir:

• Nüfusu kapsayan tüm otozomal çalışmalara göre Avrupa soyu baskındır ve Brezilya nüfusunun ortalama genetik yapısının %60 ila %65'ini oluşturmaktadır.
• Brezilyalılar arasındaki Afrika kökenli soyun, ortalama genetik yapının %20 ila %25'ini oluşturduğu tahmin edilmektedir.
• Yerli soy, Brezilya'nın tüm bölgelerinde önemli ölçüde mevcuttur ve Brezilyalıların ortalama genetik soyunun yaklaşık %15 ila %20'sini oluşturmaktadır.

19. yüzyıldan itibaren Brezilya sınırlarını göçe açmıştır. Çoğu Portekizli, İtalyan, İspanyol, Alman, İngiliz, Ukraynalı, Polonyalı, Yahudi, Afrikalı, Ermeni, Rus, Çinli, Japon, Koreli ve Arap kökenli olmak üzere 1808 ile 1972 yılları arasında 60'tan fazla ülkeden yaklaşık beş milyon kişi Brezilya'ya göç etmiştir. Brezilya, Arjantin'den sonra Latin Amerika'da ikinci büyük Yahudi topluluğuna sahiptir ve nüfusunun %0,06'sını oluşturmaktadır. Arap dünyası dışında Brezilya, 15-20 milyon kişiyle dünyadaki en büyük Arap kökenli nüfusa sahiptir. Brezilya Dışişleri Bakanlığı'na göre Brezilya, Lübnan'da ikamet eden Lübnanlıların nüfusunu aşan 7 milyon ila 10 milyon arasında bir Lübnan diasporasına ev sahipliği yapmaktadır.

Irk grupları arasında yüksek gelir eşitsizliği bulunmasına rağmen Brezilya toplumu sosyal sınıf çizgileriyle daha belirgin bir şekilde bölünmüştür, bu nedenle ırkçılık ve sınıfçılık sıklıkla örtüşmektedir. Kahverengi nüfus (Portekizce'de resmi olarak pardo, halk arasında moreno olarak da adlandırılır), caboclo (genel olarak asimile olmuş Kızılderililer ve Beyazların ve Yerlilerin torunları), mulatto (esas olarak Beyazların ve Afro-Brezilyalıların torunları) ve cafuzo'yu (Afro-Brezilyalıların ve Yerlilerin torunları) içeren geniş bir kategoridir. Siyahlar, melezler ve üç ırklıların yüksek yüzdeleri Bahia'dan Paraíba'ya kadar Kuzeydoğu bölgesinin doğu kıyısında ve ayrıca kuzey Maranhão, güney Minas Gerais ve doğu Rio de Janeiro'da bulunabilir.

Kuzey, Kuzeydoğu ve Orta-Batı bölgelerindeki nüfusun çoğunluğunu önemli ölçüde Kızılderili kökenli insanlar oluşturmaktadır. Yerli Halklar Ulusal Vakfı 2007 yılında Brezilya'da temasa geçilmemiş 67 farklı kabile olduğunu tahmin etmiştir. 2005 yılında bu rakam 40'tı. Brezilya'nın dünyada en fazla sayıda temas kurulmamış insanlara sahip olduğuna inanılmaktadır.

Din

Ana madde: Brezilya'da din

Başlığın diğer anlamları için Brezilya'da Katolik Kilisesi ve Brezilya'da Protestanlık sayfasına bakınız.

Brezilya'da din (2022 Nüfus Sayımı)

  Katoliklik (%56.75)

  Protestanlık (%26.85)

  Dinsiz (%9.28)

  Spiritizm (%1.84)

  Diğer dinler (%5.06)

  Belirtilmemiş (%0.17)

Hristiyanlık ülkenin baskın inancıdır ve Roma Katolikliği en büyük mezhebidir. Brezilya dünyanın en büyük Katolik nüfusuna sahiptir. 2022 nüfus sayımına göre (PNAD anketi din hakkında soru sormamaktadır), nüfusun %56,75'i Katoliklik'i, %26,85'i Protestanlık'ı, %1,84'ü Kardesist spiritizm'i, %5,06'sı diğer dinleri, beyan edilmemiş veya belirsiz dinleri takip ederken, %9,28'i herhangi bir dine mensup değildi.

Brezilya'daki dini çeşitlilik, Roma Katolik Kilisesi ile köleleştirilmiş Afrika halklarının ve yerli halkların dini geleneklerinin bir araya gelmesiyle gelişmiştir. Portekiz'in Brezilya'yı sömürgeleştirmesi sırasında inançların bu şekilde bir araya gelmesi, Brezilya Katolik Kilisesi'nin kapsayıcı şemsiyesi altında geleneksel Portekiz şenlikleriyle karakterize edilen çeşitli senkretistik uygulamaların gelişmesine yol açmıştır.

Dini çoğulculuk 20. yüzyılda artmış ve Protestan topluluğu, kısmen Amerikan misyonerliği ve hükûmet etkisinin bir karışımı nedeniyle 2010 yılı itibarıyla nüfusun %22'sinden fazlasını kapsayacak şekilde büyümüştür. En yaygın Protestan mezhepleri Evanjelik ve Pentikostal mezheplerdir. Ülkede kayda değer bir varlığı olan diğer Protestan kolları arasında Baptistler, Yedinci Gün Adventistleri, Lutherciler ve Reform geleneği bulunmaktadır. Son birkaç on yılda Protestanlık, özellikle de Pentikostalizm ve Evanjelikalizm biçimlerinde Brezilya'da yayılırken, Katoliklerin oranı 2010'larda önemli ölçüde düşmüştür. Brezilya genelinde yayıldıkça, birçoğu Brezilya ve uluslararası siyasete derinlemesine dahil oldu ve Evanjelik Protestan etkisi 2022 Brezilya darbe planına dahil edildi. 2022'den bu yana Evanjelikler ve Katolikler dini siyasi bir faktör olarak yeniden değerlendirmeye başlamışlardır.

Protestanlıktan sonra, hiçbir dine mensup olmayan bireyler de önemli bir gruptur ve 2010 nüfus sayımına göre nüfusun %8'ini aşmışlardır. Boa Vista, Salvador ve Porto Velho şehirleri Brezilya'da en yüksek oranda dinsiz nüfusa sahip şehirlerdir. Teresina, Fortaleza ve Florianópolis ise en yüksek Katolik oranına sahip şehirlerdir. Şehir merkezini içermeyen Büyük Rio de Janeiro, Brezilya'nın en dinsiz ve en az Roma Katoliği olan periferisi iken, Büyük Porto Alegre ve Büyük Fortaleza sırasıyla listenin diğer taraflarında yer almaktadır.

Ekim 2009'da Brezilya Senatosu, Vatikan ile Brezilya'daki Katolik Kilisesi'nin Yasal Statüsü'nün tanındığı bir anlaşmayı onaylamış ve Şubat 2010'da Brezilya Devlet Başkanı tarafından yürürlüğe konmuştur.

Sağlık

Ana maddeler: Brezilya'da sağlık ve Sistema Único de Saúde

Porto Alegre Klinik Hastanesi, Rio Grande do Sul Federal Üniversitesi ile akademik olarak bağlantılıdır ve Brezilya'nın kamu tarafından finanse edilen sağlık sistemi olan SUS'un bir parçasıdır.

Brezilya halk sağlığı sistemi, Birleşik Sağlık Sistemi (Sistema Único de Saúde - SUS), hükûmetin tüm kademeleri tarafından yönetilmekte ve sağlanmakta olup, dünyada bu türdeki en büyük sistemdir. Öte yandan, özel sağlık sistemleri tamamlayıcı bir rol oynamaktadır. Kamu sağlık hizmetleri evrenseldir ve ülkenin tüm vatandaşlarına ücretsiz olarak sunulmaktadır. Ancak sağlık merkezleri ve hastanelerin inşası ve bakımı vergilerle finanse edilmekte ve ülke GSYİH'sinin yaklaşık %9'unu bu alandaki harcamalara harcamaktadır. 2021 yılında Brezilya'da her 1.000 kişiye 2,1 doktor ve 2,5 hastane yatağı düşüyordu.

1988 yılında evrensel sağlık hizmeti sisteminin kurulmasından bu yana kaydedilen tüm ilerlemelere rağmen, Brezilya'da hala birçok halk sağlığı sorunu bulunmaktadır. 2023 yılında, bebek ölüm oranı (%2,51) ve anne ölüm oranı (100.000 doğumda 197,3 ölüm) hala yüksekti.

Kardiyovasküler hastalıklar (100.000 kişi başına 151,7 ölüm) ve kanser (100.000 kişi başına 72,7 ölüm) gibi bulaşıcı olmayan hastalıklardan kaynaklanan ölümlerin sayısı da Brezilya nüfusunun sağlığı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Son olarak, araba kazaları, şiddet ve intihar gibi dışsal ancak önlenebilir faktörler ülkedeki tüm ölümlerin %14,9'una neden olmuştur. Brezilya sağlık sistemi 2000 yılında Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından değerlendirilen 191 ülke arasında 125. sırada yer almıştır.

Eğitim

Ana madde: Brezilya'da eğitim

Brezilya'nın en eski üniversitelerinden biri olan Paraná Federal Üniversitesi'nin tarihi binası, Curitiba'da bulunmaktadır.

Federal Anayasa ve Milli Eğitimin Esasları ve İlkeleri Kanunu, Birlik, eyaletler, Federal Bölge ve belediyelerin kendi eğitim sistemlerini yönetmeleri ve organize etmeleri gerektiğini belirler. Bu kamu eğitim sistemlerinin her biri, fonların yanı sıra mekanizmaları ve finansman kaynaklarını yöneten kendi bakımından sorumludur. Anayasa, devlet bütçesinin %25'ini, federal vergilerin ve belediye vergilerinin %18'ini eğitim için ayırmaktadır.

IBGE'ye göre, 2019 yılında okuryazarlık oranı %93,4'tür. Bu da yaklaşık 11,3 milyon kişinin (%6,6) hâlâ okuma yazma bilmediği anlamına gelir. Rio de Janeiro ve Santa Catarina gibi bazı eyaletlerde okuryazarlık oranı %97 civarındadır. Ancak işlevsel okuryazarlık oranı %21,6'dır. Okuma yazma bilmeyenlerin oranı nüfusun %13,87'sinin okuma yazma bilmediği Kuzeydoğu'da daha yüksekken, Güney'de nüfusun %3,3'ü okuma yazma bilmemektedir.

Brezilya'nın özel kurumları daha seçkin olma ve daha kaliteli eğitim sunma eğilimindedir, bu nedenle birçok yüksek gelirli aile çocuklarını buralara göndermektedir. Sonuç, aşırı gelir farklılıklarını yansıtan ve sosyal eşitsizliği pekiştiren ayrıştırılmış bir eğitim sistemidir. Ancak, bu durumu değiştirmeye yönelik çabalar da etkisini göstermeye başlamıştır. São Paulo Üniversitesi genellikle Brezilya ve Latin Amerika'nın en iyisi olarak kabul edilir. Latin Amerika'daki en iyi 20 üniversitenin sekizi Brezilya'dadır ve bunların çoğu devlet üniversitesidir. Bir yükseköğretim kurumuna devam etmek, Eğitim Yönergeleri ve Esasları Kanunu tarafından zorunlu kılınmıştır. Anaokulu, ilkokul ve ortaokul eğitimi tüm öğrenciler için zorunludur.

Dil

Ana maddeler: Brezilya'da konuşulan diller, Portekizce, Brezilya Portekizcesi ve Brezilya'da tehlike altındaki dillerin listesi

São Paulo'daki Portekiz Dili Müzesi

Amazonas eyaletinin São Gabriel da Cachoeira şehrinde bulunan Alto Rio Negro Yerli Bölgesi, burada Nhengatu, Tucano ve Baniwa dilleri resmi dil olarak kabul edilmektedir.

Pomerode, Santa Catarina, burada Doğu Pomeranya dili ikinci dildir (bkz. Brezilya Almancası)

Brezilya'nın resmî dili, Brezilya Federal Cumhuriyeti Anayasası'nın 13. maddesine göre nüfusun neredeyse tamamının konuştuğu ve gazetelerde, radyoda, televizyonda ve iş ve idari amaçlar için kullanılan neredeyse tek dil olan Portekizcedir. Brezilya'nın Amerika kıtasında Portekizce konuşan tek ülke olması, bu dili Brezilya ulusal kimliğinin önemli bir parçası haline getirmekte ve İspanyolca konuşan komşularından farklı bir ulusal kültüre sahip olmasını sağlamaktadır.

Brezilya Portekizcesi, çoğunlukla Avrupa Portekizcesinin 16. yüzyıl Orta ve Güney lehçelerine benzer şekilde (çok sayıda Portekizli sömürge yerleşimcisine ve kuzey bölgelerden gelen daha yeni göçmenlere ve küçük ölçüde Portekiz Makaronezyası'na rağmen), Kızılderili ve Afrika dillerinden, özellikle Batı Afrika ve Bantu'dan yalnızca sözcük dağarcığıyla sınırlı birkaç etki ile kendi gelişimini göstermiştir. Sonuç olarak, dil Portekiz ve Portekizce konuşulan diğer ülkelerin dilinden çoğunlukla fonolojik olarak biraz farklıdır (diğer ülkelerin lehçeleri, kısmen bu bölgelerde Portekiz sömürgeciliğinin daha yakın zamanda sona ermesi nedeniyle, çağdaş Avrupa Portekizcesine daha yakın bir bağlantıya sahiptir). Bu farklılıklar Amerikan ve İngiliz İngilizcesi arasındaki farklılıklarla karşılaştırılabilir.

2002 tarihli işaret dili yasası, hükûmet yetkililerinin ve kamu kurumlarının Brezilya İşaret Dili olan Língua Brasileira dos Sinais ya da "LIBRAS" dilini kabul etmelerini ve bu dilde bilgi vermelerini gerektirmektedir. 2005 tarihli bir başkanlık kararnamesi ise bunu genişleterek bu dilin eğitim ve dil ve konuşma patolojisi müfredatının bir parçası olarak öğretilmesini zorunlu hale getirmiştir. LIBRAS öğretmenleri, eğitmenleri ve çevirmenleri tanınmış profesyonellerdir. Okullar ve sağlık hizmetleri işitme engellilere erişim ("bütünleştirme") sağlamalıdır.

Ülke genelinde azınlık dilleri konuşulmaktadır. Yüz seksen Kızılderili dili uzak bölgelerde konuşulmaktadır ve önemli sayıda diğer diller de göçmenler ve onların soyundan gelenler tarafından konuşulmaktadır. São Gabriel da Cachoeira belediyesinde Nheengatu (Tupi sözlüğü ve Portekizce temelli grameri olan ve güneydeki akrabası língua geral paulista ile birlikte bir zamanlar Brezilya'da önemli bir lingua franca olan ve şu anda tehlike altında olan bir kreol dili), Baniwa ve Tucano dillerine Portekizce ile ortak resmi statü verilmiştir.

Güney ve Güneydoğu bölgelerinde, atalarının ana dilleri Brezilya'ya taşınmış olan ve hala orada yaşayan, Portekiz dilinden etkilenen Alman (çoğunlukla bir Yüksek Almanca lehçesi olan Brezilya Hunsrückisch'i) ve İtalyan (çoğunlukla bir Venedik lehçesi olan Talian) kökenli önemli topluluklar vardır. Talianca resmi olarak Rio Grande do Sul'un tarihi mirasıdır ve iki Alman lehçesi birkaç belediyede ortak resmi statüye sahiptir. İtalyanca da Espírito Santo eyaletindeki Santa Teresa ve Vila Velha'da etnik dil olarak tanınmakta ve okullarda zorunlu ikinci dil olarak öğretilmektedir.

Kentleşme

Ana madde: Brezilya'daki şehirlerin nüfusa göre listesi

IBGE'ye (Brezilya Coğrafya ve İstatistik Enstitüsü) göre kentsel alanlar halihazırda nüfusun %84,35'ini barındırırken, Güneydoğu bölgesi 80 milyonu aşkın nüfusuyla en kalabalık bölge olmaya devam etmektedir. Brezilya'daki en büyük kentsel yığılmalar sırasıyla 21.3, 12.5 ve 5.1 milyon nüfusla São Paulo, Rio de Janeiro ve Belo Horizonte'dir ve hepsi Güneydoğu Bölgesinde yer almaktadır. Espírito Santo'nun başkenti Vitória ve Santa Catarina'nın başkenti Florianópolis hariç, eyalet başkentlerinin çoğunluğu kendi eyaletlerindeki en büyük şehirlerdir.

Kültür

Ana madde: Brezilya kültürü

Dünyanın en büyük karnavalı olan Rio Karnavalı'nda Portela samba okulunun geçit töreni

Brezilya'nın temel kültürü, Portekiz İmparatorluğu ile olan güçlü kolonyal bağları nedeniyle Portekiz kültüründen türemiştir. Diğer etkilerin yanı sıra Portekizliler, Portekizceyi, Roma Katolikliğini ve sömürge mimari tarzlarını tanıtmıştır. Brezilya kültürü aynı zamanda Afrika, yerli ve Portekizli olmayan Avrupa kültürleri ve geleneklerinden de güçlü bir şekilde etkilenmiştir.

Brezilya kültürünün bazı yönleri, 19. ve 20. yüzyıllarda Brezilya'nın güney ve güneydoğusuna çok sayıda gelen İtalyan, Alman ve diğer Avrupalıların yanı sıra Japon, Yahudi ve Arap göçmenlerin katkılarından etkilenmiştir. Yerli Kızılderililer Brezilya'nın dilini ve mutfağını; Afrikalılar ise dilini, mutfağını, müziğini, dansını ve dinini etkilemiştir.

Brezilya sanatı 16. yüzyıldan bu yana Barok'tan (19. yüzyılın başlarına kadar Brezilya'da hâkim olan tarz) Romantizm, Modernizm, Dışavurumculuk, Kübizm, Gerçeküstücülük ve Soyut sanata kadar uzanan farklı tarzlarda gelişmiştir. Brezilya sinemasının geçmişi 19. yüzyılın sonlarına dayanmaktadır ve 1960'lardan bu yana yeni bir uluslararası beğeni kazanmıştır.

Mimari

Ana madde: Brezilya mimarisi

Brezilyalı mimar Oscar Niemeyer tarafından federal başkent için tasarlanan Brasília Katedrali, modern mimarinin bir örneğidir.

Brezilya mimarisi Avrupa'dan, özellikle de Portekiz'den etkilenmiştir. Pedro Álvares Cabral'ın 1500 yılında Brezilya'ya ayak bastığı zamana kadar uzanan 500 yıllık bir geçmişe sahiptir. Portekiz sömürge mimarisi Brezilya'ya gelen ilk mimari dalgadır. Daha sonraki yüzyıllardaki tüm Brezilya mimarisinin temelini oluşturmuştur. 19. yüzyılda, Brezilya İmparatorluğu döneminde, ülke Avrupa trendlerini takip etti ve Neoklasik ve Gotik Uyanış mimarisini benimsedi. Ardından, 20. yüzyılda, özellikle Brasília'da, Brezilya modernist mimariyi denedi.

Brezilya'nın kolonyal mimarisi, Brezilya'nın Portekizliler tarafından ilk kez keşfedildiği, fethedildiği ve yerleşildiği 16. yüzyılın başlarına dayanmaktadır. Portekizliler Brezilya'yı sömürgeleştirmek amacıyla Avrupa'da aşina oldukları mimariyi inşa ettiler. Brezilya şehirlerinde ve kırsalında kiliseler ve evler ve kaleler de dahil olmak üzere sivil mimariyi içeren Portekiz sömürge mimarisini inşa ettiler.

19. yüzyıl boyunca Brezilya mimarisi, Neoklasik ve Gotik Uyanış mimarisi gibi daha fazla Avrupa tarzının Brezilya'ya girişine tanık oldu. Bu genellikle Brezilya'nın kendi mirasından gelen etkilerle karıştırılmıştır. 1950'lerde Brezilya'nın iç kesimlerini kalkındırmak amacıyla Brasília'nın yeni bir federal başkent olarak inşa edilmesiyle modernist mimari ortaya çıkmıştır. Mimar Oscar Niemeyer hükûmet binalarını, kiliseleri ve sivil binaları modernist tarzda idealize etmiş ve inşa etmiştir.

Müzik

Ana madde: Brezilya müziği

Tom Jobim (solda) ve de Vinícius de Moraes (sağda) 1962 yılında. Birlikte The Girl from Ipanema gibi birçok başarılı şarkı yazdılar.

Brezilya müziği temel olarak Avrupalı, Yerli ve Afrikalı unsurların birleşiminden oluşmuştur. On dokuzuncu yüzyıla kadar Portekiz, Brezilya müziğini inşa eden etkilerin çoğuna açılan kapıydı, ancak bu unsurların çoğu Portekiz kökenli değil, genellikle Avrupalıydı. Bunlardan ilki, Viyana klasisizminden etkilenen kutsal eserlerin yazarı José Maurício Nunes Garcia'dır. Afrika unsurunun en büyük katkısı ritmik çeşitlilik ve bazı danslar ve enstrümanlar olmuştur.

On sekizinci yüzyılın sonlarından bu yana popüler müzik olan samba, en tipik müzik olarak kabul edilmiş ve UNESCO kültür mirası listesinde yer almıştır. Samba reggae, Maracatu, Frevo ve Afoxê, yıllık Brezilya karnavallarında ortaya çıkmalarıyla popülerleşen dört müzik geleneğidir. Capoeira genellikle capoeira müziği olarak adlandırılan ve genellikle halk müziğinin bir çağrı ve yanıt türü olarak kabul edilen kendi müziğiyle oynanır. Forró, Brezilya'nın kuzeydoğusundaki Festa Junina sırasında öne çıkan bir halk müziği türüdür. Missouri Üniversitesinde Portekizce profesörü olan Jack A. Draper III, Forró'nun kırsal bir yaşam tarzı için nostalji duygularını bastırmanın bir yolu olarak kullanıldığını savunmaktadır.

Choro popüler bir enstrümantal müzik tarzıdır. Kökenleri 19. yüzyıl Rio de Janeiro'sudur. Bu tarz genellikle hızlı ve mutlu bir ritme sahiptir, ince modülasyonlarla karakterize edilir ve senkop ve kontrpuanla doludur. Bossa nova aynı zamanda 1950'ler ve 1960'larda geliştirilen ve popülerleşen Brezilya müziğinin iyi bilinen bir tarzıdır. "Bossa nova" ifadesi kelimenin tam anlamıyla 'yeni trend' anlamına gelmektedir. Samba ve cazın lirik bir füzyonu olan bossa nova, 1960'lardan itibaren geniş bir takipçi kitlesi edinmiştir. Uluslararası alanda tanınan bazı Brezilyalı müzisyenler arasında Carmen Miranda, Tom Jobim, João Gilberto, Sérgio Mendes & Brasil 66, Eumir Deodato, Kaoma, Sepultura ve Olodum gibi isimler yer alır.

Edebiyat

Ana madde: Brezilya edebiyatı

Machado de Assis, şair ve romancı, Brezilya Edebiyat Akademisinin kurucusu

Brezilya edebiyatı 16. yüzyıla, Pêro Vaz de Caminha gibi Brezilya'daki ilk Portekizli kaşiflerin Avrupalı okuyucuları büyüleyen fauna, flora ve yerli halk hakkında yorumlarla dolu yazılarına kadar uzanır.

Brezilya Romantizm alanında önemli eserler vermiştir. Joaquim Manuel de Macedo ve José de Alencar gibi romancılar aşk ve acı üzerine romanlar yazmıştır. Alencar uzun kariyeri boyunca O Guarani, Iracema ve Ubirajara adlı yerli romanlarında da yerli halkı kahraman olarak ele almıştır. Çağdaşlarından Machado de Assis neredeyse tüm türlerde yazdı ve dünya çapındaki eleştirmenlerden uluslararası prestij kazanmaya devam etti.

1922'deki Modern Sanat Haftası ile kanıtlanan Brezilya Modernizmi, milliyetçi avangard bir edebiyatla ilgilenirken, Post-Modernizm João Cabral de Melo Neto, Carlos Drummond de Andrade, Vinicius de Moraes, Cora Coralina, Graciliano Ramos, Cecília Meireles gibi farklı şairler ve Jorge Amado, João Guimarães Rosa, Clarice Lispector ve Manuel Bandeira gibi evrensel ve bölgesel konuları ele alan uluslararası üne sahip yazarlar kuşağını getirdi.

Brezilya'nın en önemli edebiyat ödülü, Portekizce konuşulan dünyanın geri kalanıyla paylaştığı Camões Ödülü'dür. 2016 yılı itibarıyla Brezilya'nın bu ödülü alan on bir yazarı bulunmaktadır. Brezilya'nın kendi edebiyat akademisi de bulunmaktadır: Brezilya Edebiyat Akademisi, ulusal dil ve edebiyatın bakımını sürdürmeyi amaçlayan kâr amacı gütmeyen bir kültür kuruluşudur.

Sinema

Ana madde: Brezilya sineması

Gramado Film Festivali, ülkenin en büyük film festivalidir.

Brezilya film endüstrisi 19. yüzyılın sonlarında, Belle Époque'un ilk günlerinde başlamıştır. Yirminci yüzyılın başlarında ulusal film prodüksiyonları yapılırken, Rio de Janeiro'da turizmi teşvik etmek amacıyla Rio the Magnificent gibi Amerikan filmleri çekilmiştir. Adhemar Gonzaga'nın üretken stüdyo Cinédia aracılığıyla yapımcılığını üstlendiği Limite (1931) ve Ganga Bruta (1933) filmleri gösterime girdiklerinde ilgi görmemiş ve gişede başarısız olmuşlardır. Ancak günümüzde bu filmler, Brezilya sinema tarihinin en iyi yapımları arasında kabul edilmektedir. 1941 yapımı tamamlanmamış film It's All True, ikisi Brezilya'da çekilen ve Orson Welles tarafından yönetilen dört bölüme ayrılmıştır. Getúlio Vargas'ın Estado Novo hükûmeti sırasında Amerika Birleşik Devletleri'nin İyi Komşuluk Politikası'nın bir parçası olarak üretilmiştir.

1960'larda Cinema novo hareketi Glauber Rocha, Nelson Pereira dos Santos, Paulo César Saraceni ve Arnaldo Jabor gibi yönetmenlerle öne çıktı. Rocha'nın Deus e o Diabo na Terra do Sol (1964) ve Terra em Transe (1967) filmleri Brezilya sinema tarihinin en büyük ve en etkili filmlerinden bazıları olarak kabul edilir. Rocha, 1969 Cannes Film Festivali'nde O Dragão da Maldade contra o Santo Guerreiro ile En İyi Yönetmen Ödülü'nü, 1977'de ise Di ile En İyi Kısa Film Özel Jüri Ödülü'nü kazandı.

1990'larda Brezilya, O Quatrilho (Fábio Barreto, 1995), O Que É Isso, Companheiro? (Bruno Barreto, 1997) ve Merkez İstasyonu (Walter Salles, 1998) gibi filmlerle eleştirel ve ticari başarı yakaladı. Bu filmlerin hepsi En İyi Uluslararası Film Akademi Ödülü'ne aday gösterildi ve sonuncusu Fernanda Montenegro'ya En İyi Kadın Oyuncu dalında adaylık getirdi. Fernando Meirelles'in yönettiği 2002 yapımı suç filmi Tanrı Kent eleştirmenlerce beğenilmiş, Rotten Tomatoes'ta %90 puan almış, Roger Ebert'in On Yılın En İyi Filmleri listesinde yer almış ve 2004 yılında En İyi Yönetmen dahil dört dalda Akademi Ödülü'ne aday gösterilmiştir. Brezilya'daki önemli film festivalleri arasında São Paulo ve Festival do Rio festivalleri ve Festival de Gramado bulunmaktadır.

Walter Salles'in yönettiği Hâlâ Buradayım filmi, 97. Akademi Ödülleri'nde En İyi Kadın Oyuncu (Torres) ve En İyi Film dallarında aday gösterildi ve En İyi Uluslararası Film ödülünü kazanarak, Akademi Ödülü kazanan ilk Brezilya yapımı film oldu. O Agente Secreto filmi, 18 Mayıs 2025'te 2025 Cannes Film Festivali'nin ana yarışmasında dünya prömiyerini yaptı ve Wagner Moura'ya En İyi Erkek Oyuncu, Mendonça'ya En İyi Yönetmen ve FIPRESCI Ödülü'nü kazandırdı. Film, eleştirmenler tarafından da büyük beğeni topladı.

Görsel sanatlar

Ana madde: Brezilya resmi

Thomas Jefferson Binası'ndaki Ormana Giriş duvar resmi, Brezilya’nın en önemli ressamlarından biri olan Candido Portinari tarafından yapılmıştır.

Brezilya resim sanatı 16. yüzyılın sonlarında barok, rokoko, neoklasisizm, romantizm, realizm, modernizm, dışavurumculuk, gerçeküstücülük, kübizm ve soyut sanattan etkilenerek ortaya çıkmış ve Brezilya akademik sanatı olarak adlandırılan önemli bir sanat stili haline gelmiştir.

Fransız Sanat Misyonu 1816'da Brezilya'ya gelerek saygın Académie des Beaux-Arts'ı örnek alan, hem sanatçılar hem de zanaatkârlar için modelistlik, dekorasyon, marangozluk gibi faaliyetler için mezuniyet kursları düzenleyen ve Jean-Baptiste Debret gibi sanatçıları getiren bir sanat akademisi kurulmasını önermiştir.

İmparatorluk Güzel Sanatlar Akademisinin kurulmasıyla birlikte 19. yüzyıl boyunca yeni sanatsal akımlar ülke geneline yayılmış ve daha sonra 1922 yılında Modern Sanat Haftası adı verilen etkinlik akademik gelenekten koparak modernist sanatlardan etkilenen milliyetçi bir akım başlatmıştır.

Brezilya'nın en tanınmış ressamları arasında Ricardo do Pilar ve Manuel da Costa Ataíde (barok ve rokoko), Victor Meirelles, Pedro Américo ve Almeida Júnior (romantizm ve realizm), Anita Malfatti, Ismael Nery, Lasar Segall, Emiliano di Cavalcanti, Vicente do Rego Monteiro ve Tarsila do Amaral (dışavurumculuk, gerçeküstücülük ve kübizm), Aldo Bonadei, José Pancetti ve Cândido Portinari (modernizm) yer almaktadır.

Tiyatro

Augusto Boal, 2008 yılında New York'taki Riverside Church'te Ezilenlerin Tiyatrosu konulu bir atölye çalışması sunarken

Brezilya'da tiyatronun kökenleri, 16. yüzyılda Katolik doktrininin yayılması için tiyatronun kullanıldığı Cizvit yayılma dönemine dayanmaktadır. 17. ve 18. yüzyıllarda Avrupa kökenli tiyatro yazarları saray ya da özel gösteriler için sahnedeydi. 19. yüzyılda oyun yazarları Gonçalves Dias ve Martins Pena performanslarıyla tanınıyordu. Ayrıca çok sayıda opera ve orkestra da vardı. Brezilyalı orkestra şefi Carlos Gomes, Il Guarany gibi operalarla uluslararası alanda tanınmıştır. 19. yüzyılın sonunda, orkestrasyonlu dramaturjilere şef Chiquinha Gonzaga gibi ünlü sanatçıların şarkıları eşlik ediyordu.

Daha 20. yüzyılın başlarında tiyatroların, girişimcilerin ve aktör şirketlerinin varlığı söz konusuydu. 1940 yılında Paschoal Carlos Magno ve öğrenci tiyatrosu, komedyenler grubu ve Teatro Brasileiro de Comédia'nın kurucuları olan İtalyan aktörler Adolfo Celi, Ruggero Jacobbi ve Aldo Calvo Brezilya tiyatrosunu yeniledi. 1960'lardan itibaren, sosyal ve dini konulara adanmış bir tiyatro katıldı. Bu aşamada en önde gelen yazarlar Jorge Andrade ve Ariano Suassuna idi.

Mutfak

Ana madde: Brezilya mutfağı

Ayrıca bakınız: Brezilya yemekleri listesi

Feijoada, Brezilya mutfağının ulusal yemeğidir.

Brezilya mutfağı, ülkenin yerli ve göçmen nüfusunun farklı karışımını yansıtacak şekilde bölgelere göre büyük farklılıklar göstermektedir. Bu durum, bölgesel farklılıkların korunduğu ulusal bir mutfak yaratmıştır. En iyi bilinen Brezilya yemeklerinden bazıları ülkenin ulusal yemeği olarak kabul edilen Feijoada ve genellikle rodízio tarzında servis edilen bir tür barbekü olan Churrasco'dur. Diğer yöresel yiyecekler arasında beijú, feijão tropeiro, vatapá, moqueca, polenta (İtalyan mutfağından) ve acarajé (Afrika mutfağından) bulunmaktadır. Ulusal içecek kahvedir, cachaça ise Brezilya'nın yerli likörüdür. Cachaça şeker kamışından damıtılır ve ulusal kokteyl Caipirinha'nın ana maddesidir.

Tipik bir öğün çoğunlukla sığır etli pirinç ve fasulye, salata, patates kızartması ve sahanda yumurtadan oluşur. Genellikle manyok unu (farofa) ile karıştırılır. Kızarmış patates, kızarmış manyok, kızarmış muz, kızarmış et ve kızarmış peynir öğle yemeğinde çok sık yenir ve çoğu tipik restoranda servis edilir. Popüler atıştırmalıklar pastel (kızarmış hamur işi), coxinha (tavuk kroketin bir çeşidi), pão de queijo (peynirli ekmek ve manyok unu / tapyoka), pamonha (mısır ve süt ezmesi), esfirra (Lübnan hamur işinin bir çeşidi), kibbe (Arap mutfağından), empanada (hamur işi) ve empada, karides veya palmiye kalbi ile doldurulmuş küçük tuzlu turtalar.

Brezilya'da brigadeiro (çikolatalı şekerleme topları), bolo de rolo (goiabadalı rulo kek), cocada (hindistan cevizli tatlı), beijinho (hindistan cevizli trüf ve karanfil) ve Romeu e Julieta (goiabadalı peynir) gibi çeşitli tatlılar bulunmaktadır. Yer fıstığı paçoca, rapadura ve pé-de-moleque yapımında kullanılır. Acai, cupuaçu, mango, papaya, kakao, kaju, guava, portakal, misket limonu, çarkıfelek meyvesi, ananas ve spondias gibi yerel yaygın meyveler meyve suyuna dönüştürülmekte ve çikolata, dondurma ve meyveli buz yapımında kullanılmaktadır.

Medya

Ana maddeler: Brezilya'da telekomünikasyon ve Brezilya'da televizyon

Ayrıca bakınız: Medya sahipliğinin yoğunlaşması § Brezilya ve Brezilya'da kitlesel medya düzenlemesi

Eski Devlet Başkanı Dilma Rousseff, Jornal Nacional haber programında. Rede Globo, dünyanın en büyük ikinci ticari televizyon ağıdır.

Brezilya basını resmi olarak 13 Mayıs 1808 tarihinde Rio de Janeiro'da Naip Prens Dom João tarafından Kraliyet Ulusal Basımevinin kurulmasıyla doğmuştur. Ülkede yayınlanan ilk gazete olan Portekizce: Gazeta do Rio de Janeiro 10 Eylül 1808'de yayınlanmaya başlamıştır. Günümüzdeki en büyük gazeteler Portekizce: Folha de S.Paulo, O Globo ve O Estado de S. Paulo'dur.

Radyo yayıncılığı 7 Eylül 1922'de dönemin Devlet Başkanı Pessoa'nın bir konuşmasıyla başlamış ve 20 Nisan 1923'te "Rio de Janeiro Radyo Topluluğu"nun kurulmasıyla resmiyet kazanmıştır. Brezilya'da televizyon resmi olarak 18 Eylül 1950 tarihinde Assis Chateaubriand tarafından TV Tupi'nin kurulmasıyla başlamıştır. O tarihten itibaren televizyon ülkede büyüyerek Globo, SBT, Record, Band ve RedeTV! gibi büyük ticari yayın ağları oluşturdu.

1960'ların ortalarında Brezilya üniversiteleri IBM ve Burroughs Large Systems'in anaçatı bilgisayarlarını kurmuştu. 1970'lerde ve 1980'lerde Brezilya hükûmeti yerel bilgisayar üretimini korumak için yabancı ithalatı kısıtladı. 1980'lerde Brezilya, ülkede satılan bilgisayarların yarısını üretiyordu. 2009 yılına gelindiğinde Brezilya'daki cep telefonu ve internet kullanımı dünyanın en büyük beşinci kullanım alanı olmuştur.

Mayıs 2010'da Brezilya hükûmeti, başlangıçta 49 ülkeye yayın yapan uluslararası bir televizyon kanalı olan TV Brasil Internacional'i kurdu. Uluslararası yayın yapan ticari televizyon kanalları arasında TV Globo Internacional, Record Internacional ve Band Internacional bulunmaktadır.

Spor

Ana madde: Brezilya'da spor

Ayrıca bakınız: Olimpiyat Oyunları'nda Brezilya ve Paralimpiklerde Brezilya

Pelé, 20. yüzyılın futbolcusu ve spor figürü

Ayrton Senna, Formula 1'in aynı Grand Prix'sinde en fazla arka arkaya galibiyet ve pole pozisyonu elde eden sürücü.

Brezilya'da en popüler spor futboldur. Brezilya erkek millî takımı FIFA Dünya Sıralaması'na göre dünyanın en iyileri arasında yer almaktadır ve Dünya Kupası turnuvasını rekor sayıda olmak üzere beş kez kazanmıştır.

Voleybol, basketbol, otomobil yarışı ve dövüş sanatları da geniş izleyici kitlelerine sahiptir. Örneğin Brezilya erkek millî voleybol takımı Olimpiyat Oyunları, Dünya Şampiyonası, Dünya Kupası, Dünya Büyük Şampiyonlar Kupası, Dünya Ligi ve Milletler Ligi şampiyonluklarına sahiptir. Otomobil yarışlarında üç Brezilyalı pilot sekiz kez Formula 1 dünya şampiyonluğunu kazanmıştır. Ülke ayrıca yelken, yüzme, tenis, sörf, kaykay, MMA, jimnastik, boks, judo, atletizm ve masa tenisi gibi diğer spor dallarında da önemli başarılar elde etmiştir.

Bazı spor çeşitlerinin kökeni Brezilya'ya dayanmaktadır: plaj futbolu, futsal (salon futbolu) ve ayak voleybolu futbolun çeşitlemeleri olarak Brezilya'da ortaya çıkmıştır. Dövüş sanatlarında Brezilyalılar Capoeira, Vale tudo ve Brezilya Jiujitsusu'yu geliştirmiştir.

Brezilya, 1950 FIFA Dünya Kupası gibi birçok yüksek profilli uluslararası spor etkinliğine ev sahipliği yapmış ve yakın zamanda 2014 FIFA Dünya Kupası, 2019 Copa América ve 2021 Copa América'ya ev sahipliği yapmıştır. São Paulo pisti Autódromo José Carlos Pace, her yıl düzenlenen Brezilya Grand Prix'sine ev sahipliği yapmaktadır. São Paulo 1963 yılında IV. Panamerikan Oyunları'nı düzenlemiş, Rio de Janeiro ise 2007 yılında XV. Panamerikan Oyunları'na ev sahipliği yapmıştır. 2 Ekim 2009'da Rio de Janeiro 2016 Olimpiyat Oyunları ve 2016 Paralimpik Oyunları'na ev sahipliği yapmak üzere seçilerek oyunlara ev sahipliği yapan ilk Güney Amerika şehri ve Meksiko'dan sonra Latin Amerika'da ikinci şehir olmuştur. Ülke ayrıca 1954 ve 1963 yıllarında FIBA Basketbol Dünya Kupası'ına ev sahipliği yapmıştır. Brezilya millî basketbol takımı 1963'teki organizasyonda iki dünya şampiyonluğundan birini kazanmıştır.

Dış bağlantılar

Hükümet

• Brezilya Federal Hükümeti
• Brezilya Resmi Turizm Rehberi
• Brezilya Coğrafya ve İstatistik Enstitüsü
• Wikimedia Atlas'da Brazil
• OpenStreetMap'te Brezilya ile ilgili coğrafi veriler