İçeriğe atla

Türkiye'de seçimler

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri sırasında Atatürk Havalimanı'nda kurulan bir sandık merkezi: bir seçmen, seçim görevlileri ve standart şeffaf bir oy sandığı.

Türkiye'de seçimler devletin altı pozisyonu için yapılır: cumhurbaşkanlığı (ulusal), parlamento (ulusal), belediye başkanlığı (yerel), ilçe belediye başkanlığı (yerel), il veya belediye meclis üyeleri (yerel) ve muhtarlar (yerel). Seçimler dışında referandumlar da yapılmaktadır.

Milletvekili genel seçimleri, beş (5) yılda bir, 600 üyeli Türkiye Büyük Millet Meclisine üye seçmek için, nispi temsil sistemi ile yapılır.[1] Bir parti mecliste sandalye elde etmek için, ulusal düzeyde oyların en az %7'sini almalıdır. Küçük partiler, büyük partilerle ittifak kurarak seçim barajından muaf tutulabilir. Bu durumda ittifak içindeki bir partinin %7'yi geçmesi yeterlidir. Bağımsız adaylar seçim barajına tabi değildir.

Yerel seçimler, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisindeki yerel yönetimleri belirlemek amacıyla yapılır. Cumhurbaşkanları ise 2007'de anayasada yapılan değişikliğe kadar meclis tarafından bir dönem yedi yıllığına seçilmekteydi, bundan sonra halk tarafından en fazla iki dönem beş yıllığına (5+5) seçilmektedir.

Cumhurbaşkanlığı seçimleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yurt içi % Yurt dışı % Gümrük % Toplam %
Toplam Kayıtlı Seçmen 60.771.236 3.426.218 64.197.454 100
Toplam Kullanılan Oy - Katılım (%) 52.093.375 85,72 1.782.886 52,04 147.340 4,3 54.023.601 84,15
Geçersiz/Boş oy 674.819 8427 1042 684.288
Adayların Geçerli Oyları Yurt içi % Yurt dışı % Gümrük % Toplam %
Recep Tayyip Erdoğan 26.690.529 51,91 1.059.494 59,71 84.566 57,8 27.834.589 52,18
Kemal Kılıçdaroğlu 24.728.027 48,09 714.965 40,29 61.732 42,2 25.504.724 47,82
Toplam Geçerli Oy - Oy Oranı (%) 51.418.556 100 1.774.459 100 146.298 100 53.339.313 100

Kazanan adaylar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Seçimler Tarih Toplam üye
veya seçmen
Toplam
kullanılan oy
Aday sayısı Kazanan Aldığı oy Aldığı oy oranı
ve seçildiği tur
Kaynak
İki dereceli seçim
1. seçim 29 Ekim 1923 333 158 1 Mustafa Kemal Atatürk 158 100 (1. tur)
2. seçim 1 Kasım 1927 316 288 1 Mustafa Kemal Atatürk 288 100 (1. tur)
3. seçim 4 Mayıs 1931 317 289 1 Mustafa Kemal Atatürk 289 100 (1. tur)
4. seçim 1 Mart 1935 399 386 1 Mustafa Kemal Atatürk 386 100 (1. tur)
5. seçim 11 Kasım 1938 399 348 1 İsmet İnönü 348 100 (1. tur)
6. seçim 3 Nisan 1939 429 413 1 İsmet İnönü 413 100 (1. tur)
7. seçim 8 Mart 1943 455 435 1 İsmet İnönü 435 100 (1. tur)
8. seçim 5 Haziran 1946 465 451 3 İsmet İnönü 388 86 (1. tur)
9. seçim 22 Mayıs 1950 487 453 2 Celâl Bayar 387 85 (1. tur)
10. seçim 14 Mayıs 1954 541 513 2 Celâl Bayar 486 95 (1. tur)
11. seçim 1 Kasım 1957 638 607 1 Celâl Bayar 434 71 (1. tur)
12. seçim 26 Ekim 1961 541 513 1 Cemal Gürsel 486 95 (1. tur)
13. seçim 28 Mart 1966 636 532 2 Cevdet Sunay 461 87 (1. tur)
14. seçim 6 Nisan 1973 635 557 4 Fahri Korutürk 365 66 (15. tur) [2]
15. seçim 22 Mart 1980 - - - -[a] - - [3]
16. seçim 31 Ekim 1989 450 285 2 Turgut Özal 263 92 (3. tur) [4]
17. seçim 16 Mayıs 1993 450 431 4 Süleyman Demirel 244 57 (3. tur) [5]
18. seçim 5 Mayıs 2000 550 533 10 Ahmet Necdet Sezer 330 62 (3. tur) [6]
19. seçim 28 Ağustos 2007 550 448 3 Abdullah Gül 339 76 (3. tur) [7]
Tek dereceli seçim
20. seçim 10 Ağustos 2014 55.892.858 41.026.021 3 Recep Tayyip Erdoğan 21.000.143 51,8 (1. tur) [8]
21. seçim 24 Haziran 2018 59.367.469 51.197.959 6 Recep Tayyip Erdoğan 26.330.823 52,6 (1. tur) [9]
22. seçim 28 Mayıs 2023 64.197.454 54.023.601 4 Recep Tayyip Erdoğan 27.834.589 52,2 (2. tur) [10]

Genel seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
2018 cumhurbaşkanlığı seçiminde kullanılan oy pusulaları
28. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi
Parti Genel başkan Yurt İçi % Yurt Dışı % Toplam % +/– Sandalye +/–
Adalet ve Kalkınma Partisi Recep Tayyip Erdoğan 18.586.137 35,32 806.325 44,44 19.392.452 35,62 azalış6,94 268 azalış 27
Cumhuriyet Halk Partisi Kemal Kılıçdaroğlu 13.374.463 25,41 427.720 23,57 13.802.183 25,35 artış2,70 169 artış 23
Milliyetçi Hareket Partisi Devlet Bahçeli 5.283.345 10,04 201.475 11,10 5.484.820 10,07 azalış1,03 50 artış 1
İYİ Parti Meral Akşener 5.211.632 9,90 64.349 3,55 5.275.981 9,69 azalış0,27 43 Sabit
Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi Çiğdem Kılıçgün Uçar
İbrahim Akın
4.624.094 8,79 179.828 9,91 4.803.922 8,82 azalış2,88 61 azalış 6[b]
Yeniden Refah Partisi Fatih Erbakan 1.505.736 2,86 21.312 1,17 1.527.048 2,80 5
Zafer Partisi Ümit Özdağ 1.198.647 2,28 17.752 0,98 1.216.399 2,23 0
Türkiye İşçi Partisi Erkan Baş 903.742 1,72 52.315 2,88 956.057 1,76 4 Sabit[c]
Büyük Birlik Partisi Mustafa Destici 522.470 0,99 8.300 0,46 530.770 0,97 0 azalış 1[d]
Memleket Partisi Muharrem İnce 487.910 0,93 14.759 0,81 502.669 0,92 0
Genç Parti Hakan Uzan 110.998 0,21 1.974 0,11 112.972 0,21 0
Adalet Partisi Vecdet Öz 105.737 0,20 3.499 0,19 109.236 0,20 0
Sol Parti Önder İşleyen 75.196 0,14 2.796 0,15 77.992 0,14 0
Anavatan Partisi İbrahim Çelebi 64.593 0,12 1.509 0,08 66.102 0,12 0
Türkiye Komünist Partisi Kemal Okuyan 62.104 0,12 1.705 0,09 63.809 0,12 0
Vatan Partisi Doğu Perinçek 51.502 0,10 1.218 0,07 52.720 0,10 azalış0,13 0 Sabit
Millet Partisi Cuma Nacar 51.121 0,10 1.194 0,07 52.315 0,10 0
Hak ve Özgürlükler Partisi Düzgün Kaplan 41.207 0,08 1.302 0,07 42.509 0,08 0
Adalet Birlik Partisi İrfan Uzun 38.778 0,07 2.418 0,13 41.196 0,08 0
Halkın Kurtuluş Partisi Nurullah Efe Ankut 31.024 0,06 807 0,03 31.831 0,06 0
Güç Birliği Partisi Ali Karnap 25.497 0,05 862 0,05 26.359 0,05 0
Türkiye Komünist Hareketi Aysel Tekerek 16.933 0,03 543 0,03 17.476 0,03 0
Milli Yol Partisi Remzi Çayır 17.477 0,03 281 0,02 17.758 0,03 0
Yenilik Partisi Öztürk Yılmaz 11.008 0,02 163 0,01 11.171 0,02 0
Bağımsızlar 226.831 0,43 226.831 0,42 artış0,27 0 Sabit 0
Toplam 52.628.182 100 1.814.406 100 54.442.588 87,05 600
24 Haziran 2018
Parti % Sandalye dağılımı
Adalet ve Kalkınma Partisi %42,56
295 / 600
Cumhuriyet Halk Partisi %22,65
146 / 600
Halkların Demokratik Partisi %11,7
67 / 600
Milliyetçi Hareket Partisi %11,1
49 / 600
İYİ Parti %9,96
43 / 600
1 Kasım 2015 7 Haziran 2015 12 Haziran 2011
Parti % Sandalye dağılımı Parti % Sandalye dağılımı Parti % Sandalye dağılımı
Adalet ve Kalkınma Partisi %49,5
317 / 550
Adalet ve Kalkınma Partisi %40,8
258 / 550
Adalet ve Kalkınma Partisi %49,8
327 / 550
Cumhuriyet Halk Partisi %25,3
134 / 550
Cumhuriyet Halk Partisi %24,9
132 / 550
Cumhuriyet Halk Partisi %25,9
135 / 550
Milliyetçi Hareket Partisi %11,9
40 / 550
Milliyetçi Hareket Partisi %16,2
80 / 550
Milliyetçi Hareket Partisi %13
53 / 550
Halkların Demokratik Partisi %10,7
59 / 550
Halkların Demokratik Partisi %13,1
80 / 550
Bağımsızlar %6,6
35 / 550
22 Temmuz 2007 3 Kasım 2002
Parti % Sandalye dağılımı Parti % Sandalye dağılımı
Adalet ve Kalkınma Partisi %46,7
341 / 550
Adalet ve Kalkınma Partisi %34,3
365 / 550
Cumhuriyet Halk Partisi %20,8
112 / 550
Cumhuriyet Halk Partisi %19,4
177 / 550
Milliyetçi Hareket Partisi %14,3
71 / 550
Bağımsızlar %1
8 / 550
Bağımsızlar %5,2
26 / 550
18 Nisan 1999 24 Aralık 1995 20 Ekim 1991
Parti % Sandalye dağılımı Parti % Sandalye dağılımı Parti % Sandalye dağılımı
Demokratik Sol Parti %22,2
136 / 550
Refah Partisi %21,4
158 / 550
Doğru Yol Partisi %27
178 / 450
Milliyetçi Hareket Partisi %18
129 / 550
Doğru Yol Partisi %19,7
135 / 550
Anavatan Partisi %24
115 / 450
Fazilet Partisi %15,4
111 / 550
Anavatan Partisi %19,2
132 / 550
Sosyaldemokrat Halkçı Parti %20,8
88 / 450
Anavatan Partisi %13,2
86 / 550
Demokratik Sol Parti %14,6
76 / 550
Refah Partisi %16,9
62 / 450
Doğru Yol Partisi %12
85 / 550
Cumhuriyet Halk Partisi %10,7
49 / 550
Demokratik Sol Parti %10,7
7 / 450
Bağımsızlar %0,9
3 / 550
29 Kasım 1987 6 Kasım 1983
Parti % Sandalye dağılımı Parti % Sandalye dağılımı
Anavatan Partisi %36,3
292 / 450
Anavatan Partisi %45,1
211 / 399
Sosyaldemokrat Halkçı Parti %24,7
99 / 450
Halkçı Parti %30,5
117 / 399
Doğru Yol Partisi %19,1
59 / 450
Milliyetçi Demokrasi Partisi %23,3
71 / 399
Demokratik Sol Parti %8,5
0 / 450
5 Haziran 1977 4 Ekim 1973
Parti % Sandalye dağılımı Parti % Sandalye dağılımı
Cumhuriyet Halk Partisi %41,4
213 / 450
Cumhuriyet Halk Partisi %33,3
185 / 450
Adalet Partisi %36,9
189 / 450
Adalet Partisi %29,8
149 / 450
Millî Selamet Partisi %8,6
24 / 450
Millî Selamet Partisi %11,8
48 / 450
Milliyetçi Hareket Partisi %6,4
16 / 450
Demokratik Parti %11,9
45 / 450
Cumhuriyetçi Güven Partisi %1,9
3 / 450
Cumhuriyetçi Güven Partisi %5,3
13 / 450
Bağımsızlar %2,5
4 / 450
Milliyetçi Hareket Partisi %3,4
3 / 450
Demokratik Parti %1,9
1 / 450
Bağımsızlar %2,8
6 / 450
Türkiye Birlik Partisi %1,1
1 / 450
2 Ekim 1969 10 Ekim 1965 15 Ekim 1961
Parti % Sandalye dağılımı Parti % Sandalye dağılımı Parti % Sandalye dağılımı
Adalet Partisi %46,5
256 / 450
Adalet Partisi %52,9
240 / 450
Cumhuriyet Halk Partisi %36,7
173 / 450
Cumhuriyet Halk Partisi %27,4
143 / 450
Cumhuriyet Halk Partisi %28,7
134 / 450
Adalet Partisi %34,8
158 / 450
Cumhuriyetçi Güven Partisi %6,6
15 / 450
Millet Partisi %6,3
31 / 450
Yeni Türkiye Partisi %13,7
65 / 450
Bağımsızlar %5,6
13 / 450
Yeni Türkiye Partisi %3,7
19 / 450
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi %13,9
54 / 450
Birlik Partisi %2,8
8 / 450
Türkiye İşçi Partisi %3
14 / 450
Millet Partisi %3,2
6 / 450
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi %2,2
11 / 450
Yeni Türkiye Partisi %2,2
6 / 450
Bağımsızlar %3,2
1 / 450
Türkiye İşçi Partisi %2,7
2 / 450
Milliyetçi Hareket Partisi %3
1 / 450
27 Ekim 1957 2 Mayıs 1954 24 Mayıs 1950
Parti % Sandalye dağılımı Parti % Sandalye dağılımı Parti % Sandalye dağılımı
Demokrat Parti %47,9
424 / 610
Demokrat Parti %57,6
502 / 541
Demokrat Parti %52,7
405 / 539
Cumhuriyet Halk Partisi %41,1
178 / 610
Cumhuriyet Halk Partisi %35,4
31 / 541
Cumhuriyet Halk Partisi %39,5
70 / 539
Cumhuriyetçi Millet Partisi %7,1
4 / 610
Cumhuriyetçi Millet Partisi %4,9
5 / 541
Millet Partisi %3,1
1 / 539
Hürriyet Partisi %3,8
4 / 610
Bağımsızlar %1,5
3 / 541
Bağımsızlar %4,8
1 / 539
21 Temmuz 1946
Parti % Sandalye dağılımı
Cumhuriyet Halk Partisi %85,4
397 / 465
Demokrat Parti %13,1
61 / 465
Bağımsızlar %0,15
7 / 465

Yerel seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Parti Genel başkanı Aldığı oy sayısı Aldığı oy oranı +/–
Cumhuriyet Halk Partisi Özgür Özel 17.385.867 37,76 artış 9,1
Adalet ve Kalkınma Partisi Recep Tayyip Erdoğan 16.339.297 35,48 azalış 7,2
Yeniden Refah Partisi Fatih Erbakan 2.851.796 6,19 -
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi Tülay Hatimoğulları Oruç, Tuncer Bakırhan 2.624.935 5,7 azalış 0,1
Milliyetçi Hareket Partisi Devlet Bahçeli 2.296.751 4,99 azalış 3,1
İYİ Parti Meral Akşener 1.736.293 3,77 azalış 4,5
Zafer Partisi Ümit Özdağ 801.183 1,74 -
Saadet Partisi Temel Karamollaoğlu 503.216 1,09 azalış 1,8
Hür Dava Partisi Zekeriya Yapıcıoğlu 253.874 0,55 artış 0,3
Büyük Birlik Partisi Mustafa Destici 200.244 0,43 azalış 1,4
Demokrasi ve Atılım Partisi Ali Babacan 150.603 0,33 -
Bağımsız Türkiye Partisi Hüseyin Baş 114.433 0,24 azalış 0,03
Bağımsız Bağımsız 108.143 0,23 -
Demokrat Parti Gültekin Uysal 92.137 0,18 azalış 0,7
Diğer 608.283 1,32 -
Toplam 46.046.101 % 100,00

Eski yerel seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçimlere katılmış partiler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bugüne kadar seçimlere katılan partiler
Parti Cumhurbaşkanlığı Seçimleri Senato Seçimleri Genel Seçimler Yerel Seçimler
Cumhuriyet Halk Partisi 1923, 1927, 1931, 1935, 1938, 1939, 1943, 1946, 1950, 1954, 1993, 2014, 2018, 2023 1961, 1964, 1966, 1968, 1973, 1975, 1977, 1979 1923, 1927, 1931, 1935, 1939, 1943, 1946, 1950, 1954, 1957, 1961, 1965, 1969, 1973, 1977, 1995, 1999, 2002, 2007, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2018, 2023 1930, 1934, 1938, 1942, 1946, 1950, 1963, 1968, 1973, 1977, 1994, 1999, 2004, 2009, 2014, 2019, 2024
Demokrat Parti (1946-1960) 1946, 1950, 1954, 1957 Yok 1946, 1950, 1954, 1957 1946, 1950, 1955
Millet Partisi (1948-1954) Katılmadı Yok 1950 Katılmadı
Cumhuriyetçi Millet Partisi Katılmadı Yok 1954, 1957 Katılmadı
Türkiye Köylü Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 1955
Hürriyet Partisi Katılmadı Yok 1957 Katılmadı
Adalet Partisi (1961-1981) 1973 1961, 1964, 1966, 1968, 1973, 1975, 1977, 1979 1961, 1965, 1969, 1973, 1977 1963, 1968, 1973, 1977
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi 1966 1961, 1964, 1966, 1968 1961, 1965 1963, 1968
Yeni Türkiye Partisi (1961-1973) Katılmadı 1961, 1964, 1966, 1968 1961, 1965, 1969 1963, 1968
Millet Partisi (1962-1981) Katılmadı 1966, 1968 1965, 1969, 1973 1963, 1968, 1973
Türkiye İşçi Partisi (1961-1981) Katılmadı 1966, 1968, 1979 1965, 1969, 1977 1963, 1968, 1977
Cumhuriyetçi Güven Partisi Katılmadı 1968, 1973, 1979 1969, 1973, 1977 1968, 1973, 1977
Milliyetçi Hareket Partisi 2000, 2007, 2014, 2018 1973, 1975, 1977, 1979 1969, 1973, 1977, 1995, 1999, 2002, 2007, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2018, 2023 1973, 1977, 1994, 1999, 2004, 2009, 2014, 2019, 2024
Türkiye Birlik Partisi Katılmadı 1973, 1975, 1979 1969, 1973, 1977 1973, 1977
Demokratik Parti 1973 1973, 1975, 1977 1973, 1977 1973, 1977
Millî Selamet Partisi Katılmadı 1973, 1975, 1977, 1979 1973, 1977 1973, 1977
Sosyalist Devrim Partisi Katılmadı 1979 Katılmadı 1977
Türkiye Sosyalist İşçi Partisi Katılmadı 1979 Katılmadı 1977
Anavatan Partisi (1983-2009) 1989, 1993 Yok 1983, 1987, 1991, 1995, 1999, 2002 1984, 1989, 1994, 1999, 2004, 2009
Halkçı Parti Katılmadı Yok 1983 1984
Milliyetçi Demokrasi Partisi Katılmadı Yok 1983 1984
Sosyal Demokrasi Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 1984
Refah Partisi 1993 Yok 1987, 1991, 1995 1984, 1989, 1994
Doğru Yol Partisi (1983-2007) 1993, 2000 Yok 1987, 1991, 1995, 1999, 2002 1989, 1994, 1999, 2004
Sosyaldemokrat Halkçı Parti Katılmadı Yok 1987, 1991 1989, 1994
Demokratik Sol Parti 2007 Yok 1987, 1991, 1995, 1999, 2002, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) 1989, 1994, 1999, 2004, 2009, 2014, 2019, 2024
Milliyetçi Çalışma Partisi Katılmadı Yok 1987 1989
Islahatçı Demokrasi Partisi Katılmadı Yok 1987 1989
Sosyalist Parti Katılmadı Yok 1991 Katılmadı
Büyük Birlik Partisi Katılmadı Yok 1999, 2002, 2011, 2015 (Kasım), 2023 1994, 1999, 2004, 2009, 2014, 2019, 2024
Demokrat Parti (1992-2005) Katılmadı Yok 1999 1994, 1999, 2004
Millet Partisi (1992) Katılmadı Yok 1995, 1999, 2002, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2023 1994, 1999, 2004, 2009, 2014, 2024
Yeniden Doğuş Partisi Katılmadı Yok 1995, 1999 1994, 1999
Sosyalist Birlik Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 1994
İşçi Partisi Katılmadı Yok 1995, 1999, 2002, 2007 1994, 1999, 2004, 2009, 2014
Halkın Demokrasi Partisi Katılmadı Yok 1995, 1999 1999
Yeni Demokrasi Hareketi Katılmadı Yok 1995 Katılmadı
Yeni Parti (1993-1997) Katılmadı Yok 1995 Katılmadı
Fazilet Partisi 2000 Yok 1999 1999
Sol Parti Katılmadı Yok 1999, 2002, 2007, 2023 1999, 2004, 2009, 2014, 2024
Demokrat Türkiye Partisi Katılmadı Yok 1999 1999
Liberal Demokrat Parti Katılmadı Yok 1999, 2002, 2007, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) 1999, 2009, 2014
Barış Partisi Katılmadı Yok 1999 1999
Emek Partisi Katılmadı Yok 1999, 2007, 2011 1999, 2004, 2009, 2024
Sosyalist İktidar Partisi Katılmadı Yok 1999 1999
Değişen Türkiye Partisi Katılmadı Yok 1999 1999
Demokrasi ve Barış Partisi Katılmadı Yok 1999 1999
Adalet ve Kalkınma Partisi 2007, 2014, 2018, 2023 Yok 2002, 2007, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2018, 2023 2004, 2009, 2014, 2019, 2024
Genç Parti Katılmadı Yok 2002, 2007, 2023 2004, 2024
Demokratik Halk Partisi Katılmadı Yok 2002 Katılmadı
Saadet Partisi 2018 Yok 2002, 2007, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2018 2004, 2009, 2014, 2019, 2024
Yeni Türkiye Partisi Katılmadı Yok 2002 2004
Yurt Partisi Katılmadı Yok 2002, 2015 (Haziran) 2014
Bağımsız Türkiye Partisi Katılmadı Yok 2002, 2007, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) 2004, 2009, 2014, 2024
Türkiye Komünist Partisi Katılmadı Yok 2002, 2007, 2011, 2023 2004, 2009, 2014, 2024
Aydınlık Türkiye Partisi Katılmadı Yok 2007 2004
Sosyaldemokrat Halk Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 2004
Demokrat Parti (2007) Katılmadı Yok 2007, 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) 2009, 2014, 2019, 2024
Halkın Yükselişi Partisi Katılmadı Yok 2007 2009
Hak ve Özgürlükler Partisi Katılmadı Yok 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2023 2009, 2014, 2024
Barış ve Demokrasi Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 2009, 2014
Halkın Sesi Partisi Katılmadı Yok 2011 Katılmadı
Hak ve Eşitlik Partisi Katılmadı Yok 2011 2014
Doğru Yol Partisi (2007) Katılmadı Yok 2011, 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) 2014
Milliyetçi ve Muhafazakâr Parti Katılmadı Yok 2011 Katılmadı
Halkların Demokratik Partisi 2014, 2018 Yok 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2018 2014, 2019
Hür Dava Partisi Katılmadı Yok 2018 2014, 2024
Toplumsal Uzlaşma Reform ve Kalkınma Partisi Katılmadı Yok 2015 (Haziran) 2014
Teknoloji Kalkınma Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 2014
Halkın Kurtuluş Partisi Katılmadı Yok 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2023 2014, 2024
Yeni Türkiye Partisi (2023) Katılmadı Yok Katılmadı 2014, 2024
Vatan Partisi 2018 Yok 2015 (Haziran), 2015 (Kasım), 2018, 2023 2019, 2024
Anadolu Partisi Katılmadı Yok 2015 (Haziran) Katılmadı
Komünist Parti Katılmadı Yok 2015 (Haziran), 2015 (Kasım) Katılmadı
Merkez Partisi Katılmadı Yok 2015 (Haziran) Katılmadı
Hak ve Adalet Partisi Katılmadı Yok 2015 (Haziran) Katılmadı
İYİ Parti 2018 Yok 2018, 2023 2019, 2024
Adalet Birlik Partisi Katılmadı Yok 2023 2024
Adalet Partisi (2015) Katılmadı Yok 2023 2024
Anavatan Partisi (2011) Katılmadı Yok 2023 2024
Güç Birliği Partisi Katılmadı Yok 2023 2024
Memleket Partisi 2023 Yok 2023 2024
Milli Yol Partisi Katılmadı Yok 2023 2024
Türkiye İşçi Partisi (2017) Katılmadı Yok 2023 2024
Türkiye Komünist Hareketi Katılmadı Yok 2023 2024
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi Katılmadı Yok 2023 2024
Yeniden Refah Partisi Katılmadı Yok 2023 2024
Yenilik Partisi Katılmadı Yok 2023 Katılmadı
Zafer Partisi Katılmadı Yok 2023 2024
Anadolu Birliği Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 2024
Aydınlık Demokrasi Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 2024
Demokrasi ve Atılım Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 2024
Gelecek Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 2024
Ocak Partisi Katılmadı Yok Katılmadı 2024
Şu an parlamentoda temsil edilen siyasi partilerin isimleri koyu şekilde yazılıdır.

Halk oylamaları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Oylama Amaç Sonuç
9 Temmuz 1961 1961 Anayasası Evet %61.7
7 Kasım 1982 1982 Anayasası Evet %91.37
6 Eylül 1987 Siyasal yasakların kalkması Evet %50.16
25 Eylül 1988 Yerel seçimlerin 1 yıl erkene alınması Hayır %65
21 Ekim 2007 Milletvekili genel seçimleri ve cumhurbaşkanı seçimlerinin yapılma sıklığında ve cumhurbaşkanının seçilme şeklinde değişiklik yapılması Evet %68.95
12 Eylül 2010 Yargıda birtakım yapısal değişikliklerin ve 12 Eylül Darbesi'nin sorumlularının yargılanmasını engelleyen maddenin kaldırılması Evet %57.88
16 Nisan 2017 Parlamenter sistemden başkanlık benzeri Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçiş Evet %51.41

Seçmen katılımı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Türkiye Büyük Millet Meclisi, 22 Mart 1980'den 12 Eylül 1980'e kadar cumhurbaşkanı seçemedi. 12 Eylül Darbesi'yle yönetime gelen Kenan Evren, 1982 referandumu sonucu cumhurbaşkanı oldu.
  2. ^ 2018 Türkiye genel seçimlerine Halkların Demokratik Partisi olarak katıldı.
  3. ^ 2018 Türkiye genel seçimlerine Halkların Demokratik Partisi listesinden katıldı.
  4. ^ 2018 Türkiye genel seçimlerine Adalet ve Kalkınma Partisi listesinden katıldı.
  1. ^ "Seçim Arşivi". ysk.gov.tr. 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2020. 
  2. ^ "6. Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk". gencgelisim.com. 12 Mart 2021. 29 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2022. 
  3. ^ Yildiz, Muhammet; Edi, Ahmet (15 Aralık 2021). "1980 cumhurbaşkanlığı seçim süreci". Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi. 10 (4): 1651-1658. ISSN 2147-0146. 29 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2022. 
  4. ^ "Turgut Özal'ın Cumhurbaşkanı Seçilmesi". tarihibilgi.org. 11 Şubat 2018. 29 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2022. 
  5. ^ "103 üncü Birleşim" (PDF). TBMM. 16 Mayıs 1993. 1 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2023. 
  6. ^ "Ve Sezer, 330 oyla 10'uncu Cumhurbaşkanı". Hürriyet. 5 Mayıs 2000. 29 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2022. 
  7. ^ "11. Cumhurbaşkanı ve ettiği yemin". Hürriyet. 29 Ağustos 2007. 29 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2022. 
  8. ^ "2014 Cumhurbaşkanlığı seçim merkezi". Cnnturk.com. 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2014. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2020. 
  10. ^ "Yüksek Seçim Kurulunun 28 Mayıs 2023 Pazar günü yapılan Cumhurbaşkanı Seçimi İkinci Oylaması kesin sonuçlarının tespitine ilişkin 01/06/2023 Tarihli ve 2023/1269 Sayılı Kararı" (PDF). Yüksek Seçim Kurulu. 1 Haziran 2023. 8 Haziran 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2023.