Şindoba Kilisesi
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Dalkırmaz, Şavşat |
| Koordinatlar | 41°15′42″K 42°17′12″D / 41.26167°K 42.28667°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Yıkıntılar |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | 5. yüzyıl |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Moloz taş, kesme taş, kireç harcı |
Şindoba Kilisesi (Gürcüce: შინდობას ეკლესია) veya Şindobani Kilisesi (Gürcüce: შინდობანის ეკლესია), Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı Dalkırmaz köyünün sınırları içinde erken Orta Çağ'dan kalma ve eski Şindobani köyüne ait Gürcü kilisesidir.[1][2][3]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Günümüzde Dalkırmaz köyünün sınırları içinde yer alan eski Şindobani köyünün kilisesi olan Şindobani Kilisesi ile 5. yüzyılda Gürcü kralı Vahtang Gorgasali'nin isteğiyle inşa edilmiş ve Şindoba Kilisesi olarak bilinen kilisenin aynı yapı olduğu tahmin edilmektedir.[2] Gürcü tarihçi ve coğrafyacı Vahuşti’nin Gürcistan Krallığı Tarihi („აღწერა სამეფოსა საქართველოსა“) ile Cuanşeri’nin Vahtang Gorgasali’nin Yaşamı („ცხოვრება ვახტანგ გორგასლისა“) adlı eserlerde verilen bilgiye göre, Vahtang Gorgasali 5. yüzyılın ikinci yarısında süt kardeşi Artavazi’yi Artanuci yöneticisi olarak atamış, kendisinden kale ve manastır inşa etmesini istemiştir. Artvazi de Artanuci Kalesi ile üç manastır inşa etmiştir. Bu manastırlar Merisi Manastırı, Şindoba Manastırı ile Ahiza Manastırı’dır.[4] Bu kaynaklara göre Şindoba Kilisesi veya Şindobani Kilisesi, Şindoba Manastırı’nın kilisesidir. Dilbilimci Nikolay Marr, 1904 yılında Şavşeti ve Klarceti bölgelerinde yaptığı araştırma gezisi sırasında Şindobani Kilisesi'nin yıkık olduğunu yazmıştır.[5]
Kalıntılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Şindobani Kilisesi zaman içinde tamamen yıkılmış ve geriye bazı kısımları kalmıştır. Büyükçe bir yapıya ait olduğu anlaşılan bu kalıntılar günümüzde bir köylünün bahçesinde yer alır. Kilisenin doğu taraftaki apsisinin yuvarlak bir biçime sahip olduğu, kilisenin kireç harcı kullanılarak moloz ve kesme taşlardan inşa edildiği bu kalıntılardan anlaşılmaktadır. Şindoba Kilisesi'nin bulunduğu yer definecilerce kazılmış ve zarar görmüştür.[1][2]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 48. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9123-9-9
- ^ a b c Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 171, ISBN 9789941478178.
- ^ "Mine Kadiroğlu - Fahriye Bayram, "Ortaçağ Gürcü Mimarisi 2002 Yılı Yüzey Araştırması" , 21. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 2003, 2. Cilt, s. 3" (PDF). 4 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ Kartlis Tshovreba Yer Adları ve Arkeoloji Sözlüğü (Gürcüce: ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი), Tiflis, 2013, s. 569. 21 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 9789941158964.
- ^ Niko Mari, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri, Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 104. 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-434-11-2