Sinkoti Kilisesi
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Küplüce, Şavşat, Artvin (il) |
| Koordinatlar | 41°17′42″K 42°15′36″D / 41.29500°K 42.26000°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Açılış | 9-10. yüzyıl |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Taş |
Sinkoti Kilisesi veya Singoti Kilisesi (Gürcüce: სინკოთის ეკლესია veya სინგოთის ეკლესია), tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Şavşat ilçesinin Küplüce köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.[1]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Sinkoti Kilisesi, bir köy kilisesi olup adını Sinkoti köyünden alır. Kilise, 9-10. yüzyılda, Gürcü krallığı döneminde inşa edilmiştir. Bir Hristiyan Gürcü köyü olan Sinkoti'yi Osmanlılar 16. yüzyılın ortalarında Gürcü idaresinden ele geçirmiştir. Bu tarihten sonra köy halkının Müslümanlaşmasıyla Sinkoti Kilisesi de cemaatsiz kalmış ve zaman içinde yıkılı harabeye dönüşmüştür. Nitekim 1904 yılında Şavşeti bölgesini gezen Nikolay Marr, Sinkoti köyünde, Gognidze ile Polotsieli arasında bulunduğunu ifade ettiği kilisenin yıkık halde olduğunu belirtmiştir.[2][3][4]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Sinkoti Kilisesi, U-harfi biçimi galerili üç nefli ve kubbeli bazilikal planlı (dıştan 18.50×12.35 m) bir yapı olarak orta irilikte kaba yonu taşlarla inşa edilmiştir. Nikolay Marr da kilisenin düzgün yontulmamış kesme taşlarla inşa edildiğini, ancak sütunların iyi işlendiğini belirtmiştir. Kilisenin dış kaplama taşları büyük ölçüde sökülmüş veya dökülmüştür. Sinkoti Kilisesi, Gürcü Kilisesi’nin en önemli azizlerinden olan Aziz Giorgi’ye adanmış olan kilisenin kubbesi ve duvarlarının üst kısımları günümüze ulaşmamıştır. Yapının iki katlı olduğu mevcut yıkıntılardan da anlaşılmaktadır. Kilisenin apsisinin yarım silindir formunda olup yan taraflarında birer oda bulunmaktadır. Bu odaların üstünde ikinci katın odaları yer alır. Kilisenin içinde sıva ve açık kırmızı boya izleri fark edilmektedir.[1][3][4]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Mine Kadiroğlu-Bülent İşler, Gürcü Sanatının Ortaçağı, 2010, Ankara, s. 62-63. ISBN 9789944579216.
- ^ Niko Mari, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri (Gürcüce), Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 235-236. 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-434-11-2.
- ^ a b "2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 34". 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2023.
- ^ a b Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 163, ISBN 9789941478178.