Mglivani Kilisesi
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Koordinatlar | 41°12′21″K 42°50′06″D / 41.20583°K 42.83500°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Yıkılmış |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | Orta Çağ |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Kesme taş |
Mglivani Kilisesi (Gürcüce: მგლივანის ეკლესია), tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı Çayağzı köyünün sınırları içinde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kilisedir. Ortadan kalkmış olan Mglivani köyünün kilisesiydi. Mglinavi Kilisesi olarak da bilinir.[1]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Mglivani köyü tarihsel Gürcistan'ın sınırları içinde yer alıyordu. Osmanlılar bu köyü ve köyün bulunduğu Artani bölgesini 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. 1595 tarihli Osmanlı tahrir defterinde Glinav (كلناو) şeklinde kaydedilmiş olan köyde 27 hane Hristiyan Gürcü yaşıyordu. Mglivani Kilisesi'nin bu Hristiyan nüfusun ibadet yeri olduğu ve Osmanlı döneminden önce inşa edildiği bu kayıtlardan anlaşılmaktadır.[2][3] Birinci Dünya Savaşı yıllarında Ardahan sancağını gezen Gürcü gazeteci Konstantine Martvileli de Mglivani Kalesi ile içindeki kiliseden söz etmiştir.[4]
Kalıntılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Bugün temeline kadar yıkılmış olan Mglivani Kilisesi, Çayağzı köyünün 1,5 kilometre kuzeybatısında bulunan ve terk edilmiş bir yerleşim olan Mglinavi'de, Türkçe Kırnav Kalesi olarak bilinen Mglinavi Kalesi'nin kuzeybatısında yer alır. Yıkılmış olan kilisenin planını çıkarmak mümkün değildir. Bununla birlikte temel düzeyindeki kalıntılardan büyük bir kilise olduğu anlaşılmaktadır. Doğudaki apsis duvarının yuvarlak formu fark edilmektedir. Geride kalan duvar parçalarından kilisenin kireç harcı kullanılarak inşa edildiği anlaşılmaktadır. Mglivani Kilisesi'nin avlusu kesme taşlarlardan yapılmış bir duvarla çevrili bulunuyordu.[1]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 22. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 528-530". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 461". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023.
- ^ Konstantine Martvileli, “Ardahan Bölgesinde” (Gürcüce), Sakartvelo gazetesi, 24 Eylül 1917, sayı: 230.