Kopadzeler Kilisesi
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Meşeli, Şavşat |
| Koordinatlar | 41°18′09″K 42°27′29″D / 41.30250°K 42.45806°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Yıkılmış |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | ? Orta Çağ |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Dolgu duvar |
Kopadzeler Kilisesi (Gürcüce: კოპაძეების ეკლესია), tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı Meşeli köyünün sınırları içinde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.[1]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Kopadzeler, Gürcü aile adı olan Kopadze'den (კოპაძე) gelir ve bu yerleşimde bu aileden kişilerin yaşadığını ifade eder. Bu yerleşimi ve Şavşeti bölgesini Osmanlılar 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Kopadzeler Kilisesi'nin Osmanlı dönemi öncesinde bu yerleşimdeki Hristiyan nüfusun ibadet yeri olduğu anlaşılmaktadır. Rus idaresinin 1886 nüfus sayımında “Kopadzelar” (Копадзеларъ) olarak kaydettiği yerleşim, Artvin sancağının Şavşet-İmerhevi kazasına bağlı Dabatzvrili köyünün yedi mahallesinden biriydi ve burada sadece "Türk" olarak kaydedilmiş 4 hane bulunuyordu.[2] Köy halkının Müslüman olmasından sonra köyün kilisesi de işlevsiz kalmış ve zaman içinde harap hale gelmiştir. Nitekim 2015 yılında kilise büyük ölçüde yıkılmış halde tanımlanmıştır.[1][3]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Kopadzeler Kilisesi, Meşeli köyünün merkez mahallesinin güneybatısında, Kopadzeler Kalesi'nin 750 metre güneybatısında, bir ormanın içinde yer alır. Kilise Dikdörtgen planlı (6,8×4,9 m) ve tek nefli küçük bir yapıdır. Kilise büyük ölçüde yıkılmış olmasına karşı, doğu ve batı duvarlarının günümüzdeki yüksekliği 2 metreyi bulur. Kuzey ve güney duvarları daha aşağı seviyeye kadar yıkılmıştır. Doğu duvarında yarım dairesel apsis yer alır. Dolgu duvar tekniğiyle inşa edilmiş olan kilisenin duvarlarının düzgün yüzey taşları sadece doğu duvarında kalmıştır.[1]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 16. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9123-9-9
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı" - Sıra no: 1443". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ Tao-Klarceti: Tarihsel ve Kültürel Anıtlar (ტაო-კლარჯეთი: ისტორიისა და კულტურის ძეგლები), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 161, ISBN 978-9941-478-17-8.