Tagureti Kilisesi
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Bağdaşen, Ardahan |
| Koordinatlar | 41°01′48″K 42°21′25″D / 41.03000°K 42.35694°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Yıkılmış |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | ? Orta Çağ |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Yontu taş, kesme taş, kireç harcı |
Tagureti Kilisesi (Gürcüce: თაგურეთის ეკლესია), Tavgeti Kilisesi olarak da bilinir, Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı Bağdaşen köyünün sınırları içinde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesidir.[1]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Tagureti Kilisesi, ortadan kalkmış olan Tagureti köyünün kiliseydi. Tagureti, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Artani'deki köylerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre Taguret (تكوریت) olarak kaydedilmiş olan köy 10 Hristiyan haneden oluşuyordu. Vegi vermekle yükümlü hane reislerinin adları bu yerleşimin bir Gürcü köyü olduğunu göstermektedir. 1878 yılına gelindiğinde köyde sadece bir hane kalmıştı.[2][3] Bağdaşen köyünün 4,4 kilometre güneybatısında bulunan Tagureti köyünün tarihinden Tagureti Kilisesi'nin Osmanlı döneminden önce inşa edildiği anlaşılmaktadır.[1]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Tagureti Kilisesi, Tagureti köyünün kalıntılarının bulunduğu yerde, bir sırtta inşa edilmiş tek nefli bir yapıdır. Bir vadinin sol kıyısında dikdörtgen planlı (7,8×4,8 m) bir yapı olan kilise, kaba yonu gri taşlarla kireç harcı kullanılarak inşa edilmiştir. Yıkılmış olan kiliseden geriye kalan duvar bölümlerinin yüksekliği yarım metreyi bulur. Kilisenin hemen yakınında ayrıca irice kesme bir taş tespit edilmiştir. Bu taşın bir yüzeyinde yuvarlak bir oyuğun bulunması, bir haçtaşın kaidesi olma ihtimalini desteklemektedir. Kilisenin etrafında eski köy evlerinin izleri bulunmaktadır.[1]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 124. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 434". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2023.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 517". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2023.