Gurcani Kilisesi
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Artvin |
| Koordinatlar | 41°04′57″K 41°53′08″D / 41.08250°K 41.88556°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Harabe |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü Mimarisi |
| Tamamlanma | Orta Çağ |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Taş |
Gurcani Kilisesi (Gürcüce: გურჯანის ეკლესია), tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Gurcani olan Derinköy'de Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisedir.[1]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Gurcani köyü ile Gurcani Kilisesi'nin bulunduğu Klarceti bölgesi, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirmiştir. Kilisenin bu dönemde köyün Hristiyan nüfusunun ibadet yeri olduğu tahmin edilebilir. Osmanlı döneminde köy halkının Müslüman olmasıyla kilise cemaatini ve işlevini yitirmiş, zaman içinde harabeye dönüşmüştür. Nitekim günümüzde kilise neredeyse tamamen yıkılmıştır.[1][2]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Gurcani Kilisesi, köyün güneyinde Soğuksu mahallesinde, düzlenmiş bir alanda yer alır. Yıkılmış olan tek nefli kiliseden geriye doğu tarafında yarım dairesel apsis ve sunağın yan taraflarındaki odalar, yıkık halde doğu ve batı duvarları kalmıştır. kuzey ve güney cephe duvarları ise temel seviyesine kadar yıkılmıştır. Kilisenin batı tarafına bitişik bir yapının da kalıntıları günümüze ulaşmıştır. Kilise dolgu duvar tekniğinde, sarımsı taşlarla kireç harcı kullanılarak inşa edilmiştir. Günümüze ulaşan duvarların dış kaplama taşlarının bir kısmı sökülmüş, bir kısmı yerinde durmaktadır. İç cephe duvarlarında sıva veya duvar resmi izleri tespit edilmemiştir. Kilisenin ayakta kalan duvarlarında yoğun bitki örtüsü bulunmaktadır. Araştırmacılara göre Gurcani Kilisesi kubbeli bir yapıydı.[1][3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 123. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9123-9-9
- ^ Tao-Klarceti: Tarihsel ve Kültürel Anıtlar (ტაო-კლარჯეთი: ისტორიისა და კულტურის ძეგლები), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 133, ISBN 978-9941-478-17-8.
- ^ "Osman Aytekin, "2019 Yılı Artvin İli ve İlçeleri Yüzey Araştırması", AHBV Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2020, (2) 75-92". 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2024.