İçeriğe atla

Ülkü Ocakları

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ülkü Ocakları
Eğitim ve Kültür Vakfı
Kuruluş18 Mart 1966 (58 yıl önce) (1966-03-18)
Tarih(ler)1966-günümüz
Kurucu(lar)Alparslan Türkeş
Dündar Taşer
Bağlılık Milliyetçi Hareket Partisi (gayriresmî)
Lider(ler)Ahmet Yiğit Yıldırım
Merkez(ler)Oğuzlar, Çankaya, Ankara
Etkin bölgeler
İdeoloji
Siyasi yelpazeAşırı sağ[1][3]
Saldırılar
Liste:
DurumTürkiye'de yasal bir vakıf olarak aktif. 1995'te Azerbaycan'da ve 2020'de Fransa'da yasaklandı.
Büyüklük
  •  Türkiye: %3,6 (2014) ≈ 1.9 milyon
  •  Almanya: 7.000 (2015) - 18.000+ (2017)
Gelir kaynağıSilah kaçakçılığı,[20] yasa dışı uyuşturucu ticareti,[20][24][29] yağma,[20] insan kaçakçılığı[30]
MüttefiklerAlperen Ocakları
Amerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri (Soğuk Savaş sırasında)
Rakip(ler)
Terör örgütü olarak tanımlayanlar Kazakistan[33][34]
İnternet sitesiulkuocaklari.org.tr
Ülkü Ocakları İl Başkanlıkları

Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı[35] veya kısa adıyla Ülkü Ocakları,[36][37] Milliyetçi Hareket Partisi ile ilişkili Türk aşırı sağcı paramiliter örgüt. Bazen Bozkurtlar olarak da bahsedilen kuruluş genellikle aşırı milliyetçi ve/veya neofaşist olarak tanımlanır. Milliyetçi Hareket Partisine (MHP) yakın bağlantıları olan gençlik örgütü,[37] 12 Eylül Darbesi öncesi dönemde MHP'nin paramiliter veya militan kanadı olarak tanımlansa da günümüzde eğitim ve kültür vakfı olarak faaliyet göstermektedir.[38][24][25][39][40][41]

Albay Alparslan Türkeş tarafından 1960'lı yılların başında kurulmuş örgüt 1970'li yılların sonlarında, üyelerinin sol eylemci ve militanlarla kentsel gerilla savaşına girdiği Türkiye'deki siyasi şiddet dönemi sırasında öne çıkmaya başlamış, 12 Eylül Darbesi'ne giden süreçte aktif olmuştur. Akademisyenler, örgütü bu dönemdeki şiddet ve cinayetlerin çoğundan sorumlu bir ölüm mangası olarak nitelendirmiştir. 1 Mayıs 1977'deki Taksim Meydanı katliamının arkasında oldukları iddia edilmiştir. 1970'lerin sonlarında Maraş, Çorum ve Malatya başta olmak üzere bir dizi katliam ve saldırıda Ülkücüler tarafından kadınlar ve çocuklar dahil yüzlerce Alevi öldürülmüştür. II. Ioannes Paulus'a 1981'de Ülkü Ocakları üyesi Mehmet Ali Ağca tarafından düzenlenen suikast girişimini planlayan kişiler tespit edilememiş ve örgütün rolü belirsizliğini korumaktadır. İtalya'daki Soruşturma Kurumu, suikast girişiminin Türkiye merkezli grup olan Ülkü ocakları ile bağlantısını kurmaya çalışmış ancak siyasi bağlantısının kanıtı bulunamamıştır.[33][42][43] Örgüt, uzun zamandan beri Türk "derin devletine" yönelik soruşturmalarda öne çıkan bir kuşkuludur ve geçmişte NATO'nun Gladio Operasyonu'nun Türkiye şubesi olan Kontrgerilla ile yakın ilişkiler içinde olduğundan kuşkulanılmaktadır.

Pantürkist örgüt, 1990'ların başında çalışma alanlarını eskiden SSCB'ye bağlı Türk ve Müslüman nüfusa sahip bölgelerde de genişletmiştir. Dağlık Karabağ Savaşı'nda Azerbaycan tarafında, Birinci ve İkinci Çeçen Savaşı'nda ise Çeçenlerin tarafında binlerce üyesi savaşmıştır. 1995’te Azerbaycan’da iktidarı ele geçirme konusundaki başarısız bir denemeden sonra Azeri Hükûmeti tarafından ülkede yasaklanmıştır.[43] 2005 yılında Kazakistan'da da terör örgütü olarak nitelendirilmeye başlanan organizasyon yasaklanmıştır.[33] Ülkü Ocakları, nefret söylemi ve siyasal şiddet nedeniyle Kasım 2020'de Fransa'da yasaklandı ve başka yerlerde de benzer eylemler için çağrılar yapıldı. Mayıs 2021'de Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği üye ülkelerine Ülkü Ocaklarını terörist grup olarak tanımlamaları çağrısında bulundu.[44]

Türkeş'in 1997'deki ölümünden sonra MHP ve Ülkü Ocaklarının öncülüğünü üstlenen Devlet Bahçeli tarafından organizasyonda yenilikler yapılmıştır.[45]

Teşkilat, Kıbrıs'ın Türk kontrolünde olan bölgelerinde de etkin durumdadır. Belçika, Hollanda ve Almanya gibi Türk nüfusa sahip önemli birçok Batı Avrupa ülkesinde kuruluşa bağlı şubeler bulunmaktadır.

Ülkücüler 1999 Türkiye genel seçimlerinde oyların %18'ini almak gibi önemli bir başarı elde etmiştir.[46] 2014 yılındaki tahmine göre Ülkücüler, Türkiye seçmenlerinin %3,6'sı tarafından desteklenmektedir.[47]

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre Ülkü Ocakları, Türkiye Cumhuriyeti'nin yanında Zeytin Dalı Harekâtı'nda savaşmıştır.[48]

İsim ve sembolizm

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bozkurt işareti

Örgütün üyeleri, "idealistler" anlamına gelen ülkücüler olarak bilinir.[49] Gayri resmi olarak kullanılan Bozkurtlar ismi ise, Türklerin kökeniyle ilişkili Ergenekon efsanesindeki[50] dişi kurt olan Asena'dan esinlenerek yaratılmıştır.[51] Türkiye'de kurt aynı zamanda onuru simgelemektedir.[25][52]

Ülkücüler ayrıca, akademisyen Ahmet İnsel'in "Amerika'dan ithal edilmiş faşist sloganlar" olarak tanımladığı, "Ya Sev Ya Terk Et!" (Love it or leave it) ve "Komünistler Moskova'ya" (Communists to Moscow) gibi sloganlar kullanır.[53]

Ülkücü selamı, serçe ve işaret parmağının kaldırıldığı bir yumruktur.[10] Şubat 2019'da Avusturya’da yasaklanmıştır.[54] Almanya'da ise CDU ve Sol Parti, 2018’de selamı aşırı sağ olarak nitelendirmeyi teklif etmiştir.[55]

Ülkü Ocakları, aşırı bir Türk milliyetçiliğine bağlı kalmaktadır. Akademisyenler,[7][56][57][58][59] ana akım medya[60][61] ve solcu kaynaklar tarafından neo-faşist olarak nitelendirilmiştir.[62][63] 1981’de New York Times yazarı RW Apple Jr., MHP’yi ve uydu gruplarını “şiddete batmış, yabancı düşmanı, fanatik milliyetçi, nefretçi bir ağ” olarak nitelendirmiştir.[60] Örgütün ideolojisi, Orta Asya'daki Türk devletlerinin erken tarihini vurgulamakta ve İslam'la harmanlamaktadır. Türk kimliğinin ve İslam'ın sentezi, söylemlerinde ve etkinliklerinde yaygın olarak görülmektedir. "Hekiminiz Türk, ilacınız ise İslam olacak." gibi sloganlara da sahiptirler.[52] Diğer kaynaklar ise örgütü laik olarak tanımlamıştır.[64]

İdeolojileri, Türk ırkının ve Türk ulusunun üstünlüğüne dayanmaktadır.[65] Peters’e göre örgüt, “Sünni İslamcı ve tek ulustan oluşan, yalnızca “gerçek” Türklerin yaşadığı” olarak tanımladıkları "ülküsel" bir Türkiye için çalışmaktadır.[66] Bir Türk ise, Türkiye topraklarında yaşayan, Türk hisseden ve kendilerini Türk olarak tanımlayan biri olarak tanımlanmaktadır.[66] İdeolojilerinde ve etkinliklerinde, Kürtler, Aleviler,[67] Ermeniler, Yunanlar, genel olarak Hristiyanlar ve Yahudiler de dahil olmak üzere, Türkiye’deki neredeyse tüm Türk ve Sünni olmayan unsurlara düşmanlık bulunmaktadır.[21][22][68] Örgüt anti-Semitik komplo teorilerini de benimsemektedir. Ülkücüler, Adolf Hitler'in Mein Kampf kitabının Türkçe çevirisini dağıtmıştır.[69] Ülkücüler Pan-Türkist'tir ve Türk halklarını Balkanlardan Orta Asya'ya uzanan bir devlette birleştirmeyi amaçlarlar.[9][10][22] 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Ülkü Ocakları, eski Sovyetler Birliği'nin yeni bağımsız Orta Asya devletlerini kucaklayan dirilmiş bir Türk imparatorluğu" çağrısında bulunmuştur.[50][70] Pan-Türkist ülküleri nedeni ile Ocak, İran[9] ve Rusya'ya karşı düşmanca tavırlar izlemektedir.[71] Ülkücüler katı bir şekilde komünizm karşıtıdır ve tarihte solculara karşı sert davranışlarda bulunmuşlardır.[24][25][72]

Sosyolog Doğu Ergil'e göre Ülkücüler, Milliyetçi Hareket Partisi'nin eylemsizliğinden memnun olmayan Türk etnik milliyetçilerinin militan gençlik kanadıdır ve 2014 itibarıyla Türk seçmenlerinin %3,6'sı tarafından desteklenmektedir.[47] Analist Ankaralı Jan'a göre, Ülkücüler büyük ölçüde Türkiye'nin üniversitelerinde gayri resmi bir varlığa sahiptir, ancak örgütün gerçek gücü sokaklarda, ağırlıklı olarak Türk Sünni mahallelerindeki muhalif insanlar arasında bulunmaktadır.[73] Bir kaynak, MHP ve Ülkü Ocakları'nın ordu içinde güçlü bir desteğe sahip olduğunu da iddia etmiştir.[62]

Uyuşturucu ticareti iddiaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülkü Ocakları üyeleri ve liderlerinin, 1980'lerden bu yana uluslararası uyuşturucu kaçakçılığına dahil olduklarına dair savlar ortaya konmuştur.[29][74] 1980’lerin başında ABD Dışişleri Bakanlığı’nın terörle mücadele görevlileri, Türkeş’in Türkiye’den Batı Avrupa’ya yapılan yasa dışı eroin ticareti ile ilgili olduğuna “geniş ölçüde inanıldığını” bildirdi.[60] Amerikan Başkanları olan Dwight D. Eisenhower ve Richard Nixon'ın resmi biyografilerini hazırlamış tarihçi Stephen E. Ambrose'a göre, Ülkücü liderleri 1980'lerin sonlarında askeri teçhizat için uyuşturucu ticareti yaparak saldırı helikopterlerinden tanklara kadar bir ordu inşa ettiler. Uyuşturucuların organize suçun yaygın olduğu İtalya'ya taşındığı iddia edildi.[24] Amerikan Savaş Makinesi kitabının yazarı Kanadalı diplomat ve tarihçi Peter Dale Scott'a göre, günümüzde Ülkü Ocakları ve yakın ilişkide olduğu siyasi parti MHP ile uyuşturucu üreten ve pazarlayan gruplar arasında belirgin bağlar vardır.[75]

Genel başkanları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ali Metin Tokdemir dönemi (1989-1990)

[değiştir | kaynağı değiştir]

İrfan Özcan dönemi (1990-1991)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir grup ülkücü Kızıl Ordu'nun Azerbaycan'ı işgalini protesto etmek için Rus Konsolosluğu önünde protesto gerçekleştirdi. Ancak, bu protesto gösterisinin ülkücülerin 12 Eylül 1980 sonrası kurulan ilk gençlik örgütü olan Gençlik, Kültür ve Sanat Ocakları Derneği ile ilgisi olmaması dönemin Milliyetçi Çalışma Partisi (MÇP) Genel Başkanı Alparslan Türkeş'in hiç hoşuna gitmedi. Bunun üzerine Türkeş,1990 yılının Ağustos ayında İrfan Özcan'ı göreve getirdi. Özcan, Ülkü Ocakları tarihinde iki dönem genel başkanlık yapmış ilk ve tek isimdir.[76] Bir dönem Türkeş'in özel kalem müdürlüğünü de üstlenen Özcan, Azerbaycan'da Ermeni Kuvvetlerine karşı gönüllü ülkücülerden kurulu "Rüzgar Birliği" adlı milis grubun önde gelen isimlerinden olmuştur.

Servet Avcı dönemi (1990-1991)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Suat Başaran dönemi (1991-1992)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ulvi Batu dönemi (1992-1993)

[değiştir | kaynağı değiştir]

1992-1993 yılları arasında Gençlik, Kültür ve Sanat Ocakları Derneği'nin (Ülkü Ocakları) genel başkanlığını yapan Ulvi Batu, Muhsin Yazıcıoğlu ve ekibinin çıkardığı "Bizim Dergâh" adlı derginin yayın politikasının ülkücü hareket içerisinde bölünmeye yol açacağı gerekçesiyle bir genelge yayınlayarak, bu derginin il teşkilatlarında dağıtımını ve bulundurulmasını yasaklamış ve Bizim Ocak dergisinden başka il teşkilatlarında herhangi bir yayın organına yer verilmemesini istemiştir. Daha sonra 2 Temmuz 1992 tarihinde gerçekleşen Bizim Dergâh dergisinin kurşunlanması olayına adı karışmıştır.[77]

Alaattin Aldemir dönemi (1993-1996)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Alaattin Aldemir, 1993 yılında -sonradan Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı adını alacak olan- Gençlik, Kültür ve Sanat Ocakları'nın genel başkanlığını üstlenmiştir. Bir dönem MHP'nin kurucu lideri Alparslan Türkeş'in danışmanlığını da üstlenen Aldemir, Bizim Ocak ve Ülkü Ocağı dergilerinde genel koordinatörlük görevinde bulunmasının yanı sıra Hergün gazetesinin genel yayın yönetmenliğini yapmıştır. Daha sonra Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı'nı kurmuş olup aynı zamanda kurucu genel başkanlık yapmıştır.

Azmi Karamahmutoğlu dönemi (1996-1997)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Azmi Karamahmutoğlu, dönemin MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş tarafından 1996 yılında göreve getirilmiş ve Türkeş'in göreve atadığı son Ülkü Ocakları genel başkanı olmuştur. KKTC'de Ülkü Ocakları'nın teşkilatlanma çalışmalarına yönelik çalışmalar başlatmıştır.

Mustafa Hakan Ünser dönemi (1997)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Babası bir dönem MHP Kırşehir İl Başkanlığı yapan Yıldırım Ünser'in oğlu olan Mustafa Hakan Ünser, Azmi Karamahmutoğlu'nun genel başkanlığı döneminde Ülkü Ocakları 2. Başkanı olarak görev aldı. Daha sonra 1997'de Azmi Karamahmutoğlu'nun genel başkanlık görevinden istifa etmesinin ardından genel başkanlık koltuğuna oturdu. 18 Mayıs 1997 tarihindeki MHP kongresinde Karamahmutoğlu ile birlikte genel başkan adaylarından Tuğrul Türkeş'i desteklemiş, ancak diğer genel başkan adayları Devlet Bahçeli'nin lehine adaylıktan çekilince Bahçeli öne geçmiştir. Bunun üzerine Karamahmutoğlu ile birlikte sonuca tepki gösterip kürsüyü deviren muhaliflerden biri olmuş ve kongrenin 6 temmuz gününe ertelenmesine neden olmuştur. 1998 yılında da Tuğrul Türkeş'in kurduğu Aydınlık Türkiye Partisi'ne katılmıştır.

Atila Kaya dönemi (1997-2003)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Devlet Bahçeli'nin MHP Genel Başkanlığı'na seçilmesiyle birlikte Ülkü Ocakları'nın yapısında da önemli değişimler başlamıştır. Ülkü Ocakları'nın kapatılarak yerini Gençlik kollarına bırakacağı iddiaları MHP içerisinde büyük yankı bulmuştur. Bu çerçevede Ülkü Ocakları'nın MHP'den bağımsız bir şekilde sürdürülmesi kararı alınmıştır. Bu karar neticesinde de Atila Kaya, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli tarafından Ülkü Ocakları'nın başına getirilmiştir.

Atila Kaya, Mustafa Hakan Ünser'den sonra yaklaşık 6 yıl Ülkü Ocakları Genel Başkanlığı görevinde bulunduktan sonra yine MHP Lideri Bahçeli tarafından parti divanına yan kuruluşlardan sorumlu genel başkan yardımcılığı görevine getirilmiştir. 2007, 2011 ve 2015 Genel Seçimlerinde İstanbul Milletvekili seçilen Atila Kaya'nın 2018 yılında milletvekilliği sona ermiştir.

Alişan Satılmış dönemi (2003-2005)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Atila Kaya'nın genel başkanlığı döneminde Ülkü Ocakları 2.başkanı olan Alişan Satılmış, Devlet Bahçeli'nin Ülkü Ocakları'nın başına getirdiği ikinci isim olmuştur. Alişan Satılmış yaklaşık 1,5 yıl Genel Başkanlık yaptıktan sonra yerine üniversite öğrencisi Harun Öztürk getirilmiştir. Alişan Satılmış Genel Başkanlıktan alındıktan sonra bir süre Ortadoğu Gazetesi'nde yazarlık yapmıştır.

Harun Öztürk dönemi (2005-2012)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ocak başkanlarının yaş ortalaması 26 civarına çekilerek önemli bir gençleştirme operasyonu yapılmıştır. Bu dönemde eğitim faaliyetleri üzerinde hassasiyetle durulmuş ve yayın politikası internet üzerinden de güçlendirilmiştir. Liderlik okulları açılarak liderlikte yeni döneme geçilmiş ve daha iyi bireyler kazanmak için güçlendirmeler yapılmıştır. 7 yıl görev yaptıktan sonra 10 Mayıs 2012 tarihinden itibaren görevden ayrılmıştır. Aynı gün MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli tarafından Genel Başkan Başdanışmanı ve Gençlik Kuruluşları Koordinatörü olarak atanmıştır.

Olcay Kılavuz dönemi (2012-2018)

[değiştir | kaynağı değiştir]

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli tarafından Vekaleten Ülkü Ocakları Genel Başkanlığına Mayıs 2012'de atanan Olcay Kılavuz 9 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı Genel Başkanlığına getirilmiştir. Daha öncesinde Niğde Ülkü Ocakları İl Başkanlığı ve Teşkilatlardan sorumlu Genel Başkan Yardımcılığı görevinde bulunmuştur. Bu dönemde kültürel ve sosyal faaliyetlerin arttığı, Ülkü Ocaklarının eğitim programlarının geliştiği görülmüştür.[78] Ülkü Ocakları'nın etkinliklerinde görev almaya hazır olduğunu söyleyen Osman Öztunç’ u Genel Merkez Sanatçısı yapmıştır.[79] 24 Haziran 2018 Türkiye genel seçiminde Milliyetçi Hareket Partisi Mersin 1. sıra milletvekili seçilmiştir. 1 Ocak 2019 itibarıyla görevi bıraktığını açıklamıştır.[80] 11 Ocak 2019 tarihinde yerine MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli tarafından Dr. Sinan Ateş atanmıştır.[81]

Sinan Ateş dönemi (2019-2020)

[değiştir | kaynağı değiştir]

9 Ocak 2019 tarihinde MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli tarafından Genel Başkan olarak atanmıştır.[82] Ülkü Ocakları'nın ilk akademisyen Genel Başkanıdır. Hacettepe Üniversitesi'nde doktorasını yapmış aynı üniversitede öğretim üyesidir.[83] Ülkü Ocakları dergisini akademik bir formata dönüştürmüş, göreve geldiğinde 10 bin olan tirajı kısa sürede 50 bin yapmıştır. Ülkü Ocakları bünyesinde Bilge Türk adıyla bir gençlik dergisi ile Dönence adıyla bir edebiyat dergisi çıkararak Ülkü Ocakları bünyesine iki yeni dergi kazandırmıştır. Tiyatro grupları kurmuş, Türkiye genelinde Ülkü Ocaklarına tiyatro gösterileri yaptırmıştır. “Çevrecilik milliyetçiliktir” sloganıyla Ülkü Ocakları'nda yoğun bir çevrecilik faaliyeti başlatmıştır. Nesli tükenen hayvanlara yönelik çalışmalar yapmıştır. Ülkü Ocakları bünyesinde çocuk yayınları çıkarmıştır (Çocuklar için Nutuk ve Kutadgu Bilig). Yoğun yayın faaliyeti başlatmıştır. Ülkü Ocakları Genel Merkez sanatçılığını kaldırmıştır. Ülkü Ocakları Genel Başkanlığından 2 Nisan 2020'de akademik çalışmaları nedeniyle istifa ettiğini açıkladı.[84]

Sinan Ateş, 30 Aralık 2022'de kimliği belirsiz şahıslarca Ankara'da suikasta uğradı. Suikaste kurban giden ilk Ülkü Ocakları Genel Başkanıdır. İYİ Parti, CHP ve Demokrat Parti gibi çeşitli siyasi partilerden saldırıyı kınayan açıklamalarda bulunulmuş, MHP ve Ülkü Ocakları ise sükûnetini korumuştur.[85][86]

Ahmet Yiğit Yıldırım dönemi (2020-günümüz)

[değiştir | kaynağı değiştir]

MHP MYK Üyesi ve eski İstanbul Ülkü Ocakları Başkanı Ahmet Yiğit Yıldırım MHP Lideri Devlet Bahçeli tarafından 6 Temmuz 2020 tarihinde Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı Genel Başkanı olarak atandı.[87]

Ülkü Ocakları dergisi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Son dönemlerde, teşkilat yönetimlerinin daha da merkezileştirilmesi ve disiplinin sağlanması için, Devlet Bahçeli'nin isteğiyle mahalle ya da köy gibi çok küçük yerleşim birimlerindeki ocaklar kapatılmıştır. Ülkü Ocakları adlı dergi Ülkü Ocakları Eğitim Kültür Vakfı tarafından çıkarılmaktadır. Ülkü Ocakları dergisinin bazı temsilcilikleri aynı zamanda Ülkü Ocakları'nın şubeleri olarak kullanılmaktadır.

Yaş Türkistan dergisi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülkücü Hareket'in kızılelması olan Turan davasına katkıda bulunmak ve dergisine Yaş Türkistan yani Genç Türkistan adını veren Mustafa Çokay'ın hatırasını canlandırmak amacıyla Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı Genel Merkezinin hazırladığı “Yaş Türkistan (e-dergi) 3 Aylık Fikir ve Kültür Dergisi” çıkarılmaktadır. Günümüz teknolojisinden faydalanarak hazırlanan dergi internet dergisi formatındadır.

Genç Arkadaş dergisi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülkücü Hareketin önemli yayın organlarından biri olan Genç Arkadaş, 15 Ocak 1975’te İstanbul Ülkü Ocakları tarafından çıkarıldı. 15 günde bir yayınlanan ve logosunun altında “Bütün karanlıklar seninle aydınlanacak” sloganı bulunan Genç Arkadaş, 1 Ağustos 1976’dan itibaren Ülkü Ocakları Derneği Genel Merkezi tarafından yayınlanmaya başladı. Yayın yeri Ankara’ya taşınana Genç Arkadaş dergisi Şubat 1979 kadar yayınlandı. 1990'ların sonunda Genç Ülküdaş adıyla tekrar yayın hayatına başladı ve daha sonrasında tekrar Genç Arkadaş adını almıştır. Dergi bir müddet ara verdikten sonra Ülkü Ocakları Genel Merkezi tarafından "Genç Arkadaş (e-dergi) Fikir ve Kültür Dergisi" olarak Ekim 2011'de tekrar yayına başlamıştır. Teknolojisinden faydalanarak hazırlanan dergi internet dergisi formatında olup oldukça kullanışlı bir yapıdadır.

Yan kuruluşlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Türk Dünyası Araştırma Vakfı

[değiştir | kaynağı değiştir]

TDEAV faaliyetleri Amerika Birleşik Devletleri merkezli olarak Türk dünyasının geniş bir bölgesinde devam etmektedir. TDEAV Türk dünyasından Avrupa ve Amerika Birleşik Devletlerine lisans ve yüksek lisans eğitimi için gelen öğrencilere burs sağlamakta ve New York Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi isimli lobi merkezini fonlamaktadır. TDEAV'nin 5 yıllık master planında New York ve Boston'da 2 yeni Türk evi kurulması öngörülmüştür. TDEAV politika ve eğitim merkezi olarak iki ana kolda örgütlenmiştir. Politika ve strateji dairesi Türk dünyasında siyasi parti, dergi ve basın yayın kuruluşlarının kurulması ve yönetilmesi, eğitim ve ARGE dairesi ise Türk dünyasından ABD'ye gelen doktora öğrencileri ile ilişkiler ve burs konularında faaliyet göstermektedir.

KKTC Ülkü Ocakları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde faaliyet göstermektedir. Çoğunlukla Türkiye'den Kıbrıs'a okumaya gelen üniversite öğrencileri gitmektedir. Teşkilat, daha çok gurbette birliktelik amacıyla hareket etmektedir. Ülkü Ocakları'na bağlıdır. Başkanı, Ülkü Ocakları Genel Başkanı tarafından atanmaktadır.

İdam edilen Ülkücüler

[değiştir | kaynağı değiştir]

12 Eylül 1980 Darbesi'nden sonra, 1972'den beri infaz edilmeyen ölüm cezaları uygulanmaya başladı. Askerî rejim döneminde 48 mahkûm idam edildi. Bunların 24'ü adli suçlu, 15'i sol görüşlü, 1'i ASALA militanı iken 8'i de Ülkücüler oldu. İdam edilen Ülkücüler şunlardır:

Mahkûm Suç İnfaz Tarihi İnfaz yeri
Mustafa Pehlivanoğlu Sol görüşlülerin gittiği kahveyi tarayıp 5 kişiyi öldürme[88][89] 7 Ekim 1980 Ankara
Cevdet Karakaş Sol görüşlü bir avukatı öldürme[90] 4 Haziran 1981 Elazığ
İsmet Şahin[b] Biri asker olmak üzere toplam üç kişiyi öldürme 20 Ağustos 1981 İstanbul
Fikri Arkan Sol görüşlü 2 kişiyi öldürme[90] 27 Mart 1982 Ankara
Cengiz Baktemur Malatya Doğanşehir CHP Gençlik Kolları Başkanı'nı öldürme[95] 30 Nisan 1982 Elazığ
Ali Bülent Orkan Sol görüşlülerin olduğu kahveyi basıp 7 kişiyi öldürme[96] 13 Ağustos 1982 Ankara
Ahmet Kerse Bakkal dükkânı basıp sol görüşlü bir bakkalı öldürme[97] 30 Ocak 1983 Gaziantep
Halil Esendağ Fırın basıp sol görüşlü 4 fırıncıyı öldürme[98] 5 Haziran 1983 İzmir
Selçuk Duracık Fırın basıp sol görüşlü 4 fırıncıyı öldürme[98][99] 5 Haziran 1983 İzmir

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Alevi karşıtlığı,[3][12][13] Arap karşıtlığı,[14][15] Çinli karşıtlığı,[16][17] İranlı karşıtlığı,[9] Hristiyan karşıtlığı,[18][19] Ermeni karşıtlığı, Yunan karşıtlığı, Kürt karşıtlığı,[1][3][20] Antisemitizm[18][21][22][23]
  2. ^ Ülkücüler; İsmet Şahin'i, 12 Eylül'de idam edilen ülkücüler arasında sayar.[91][92][93] Buna karşın kimi kaynaklar, İsmet Şahin'in idam nedeninin; siyasî değil, adlî olduğunu öne sürer.[94]
Özel
  1. ^ a b c d e f Martin, Augustus; Prager, Fynnwin (2019). "Part II: The Terrorists – Violent Ideologies: Terrorism From the Left and Right". Terrorism: An International Perspective. Thousand Oaks, California: SAGE Publications. s. 302. ISBN 9781526459954. LCCN 2018948259. 
  2. ^ Ali, Kyamal (18 Şubat 2014). "Серые волки" собрались на охоту. ann.az (Rusça). Azerbaijan News Network. 25 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2019. В 1995 году Верховный суд ликвидировал регистрацию «Боз Гурд» в связи с названием организации, известной в мире как террористическая. 
  3. ^ a b c d e f Taspinar, Omer (2005). "The Kurdish Question in Turkish Politics". Kurdish Nationalism and Political Islam in Turkey: Kemalist Identity in Transition. Middle East Studies: History, Politics & Law. New York and Londra: Routledge. ss. 92-94. doi:10.4324/9780203327036. ISBN 9780415512848. 
  4. ^ "Why Erdogan must expand his ultranationalist alliances". 20 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020. 
  5. ^ "The Grey Wolves conquering Europe". 18 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020. 
  6. ^ "Our bodies are Turkish, our souls Islamic!' The rise of Turkey's ultra-nationalists". 12 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2018. 
  7. ^ a b Sullivan, Colleen (2011). "Grey Wolves". In Martin, GusThe SAGE Encyclopedia of Terrorism(2nd ed.). Sage Publications. pp. 236-7 8 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  8. ^ "Turkey protective of ethnic Turkmens in Syria". 16 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2016. 
  9. ^ a b c d Hunter, Shireen T. (2010). Iran's Foreign Policy in the Post-Soviet Era: Resisting the New International Order. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. s. 158. ISBN 978-0-313-38194-2. For different reasons, two groups in Turkey have a hostile view of Iran: [...] (2) the ultranationalists with pan-Turkist aspirations, exemplified by groups such as the Grey Wolves (Bozkurt). 
  10. ^ a b c Østergaard-Nielsen, Eva (2003). Transnational Politics: The Case of Turks and Kurds in Germany. London: Routledge. pp. 51-52 21 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ISBN 978-0-415-26586-7.
  11. ^ "Ülkü Ocakları, trafodaki gökkuşağına sprey sıktı". 24 Eylül 2021. 24 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ Rabasa, Angel; Larrabee, F. Stephen (2008). The Rise of Political Islam in Turkey. Santa Monica: RAND Corporation. ISBN 9780833044570. In the 1978 Kahramanmaraş incident, rightwing "Grey Wolves" killed about 100 left-wing activists. 
  13. ^ Orhan Kemal Cengiz (25 Aralık 2012). "Why was the commemoration for the Maraş massacre banned?". Today's Zaman. 7 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. This was the beginning of the massacre; later on, angry mobs lead by grey wolves scattered into the city, killing and raping hundreds of Alevis. 
  14. ^ "Hundreds march against Syrian refugees". Hürriyet Daily News. via Doğan News Agency. 14 Temmuz 2014. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2022. 
  15. ^ Yalçın, Zübeyde. "Anti-Syrian protests sign of growing tensions in southern Turkey". Daily Sabah (21 July 2014). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2022. 
  16. ^ Girit, Selin (9 Temmuz 2015). "China-Turkey relationship strained over Uighurs". BBC News. 7 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2022. 
  17. ^ Erdemir, Aykan; Tahiroglu, Merve (30 Temmuz 2015). "Turkish Grey Wolves target 'Chinese'". Politico. 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2022. 
  18. ^ a b "Murder in Anatolia: Christian missionaries and Turkish ultranationalism" (PDF). Berlin: European Stability Initiative. 12 Ocak 2011. ss. 1-2. 9 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Both in Malatya and in Istanbul the local branches of the ultranationalist Grey Wolf youth organisation (Ulku Ocaklari) had also organised demonstrations against Christians. 
  19. ^ "Turkey's ruling coalition now targets Christians with 'Grey Wolves' terror group". India Narrative. 5 Ekim 2021. 5 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  20. ^ a b c d e Naylor, R. T. (2006). "Striking Out! – Al-Qaida Cells in the Global Petrie Dish". Satanic Purses: Money, Myth, and Misinformation in the War on Terror. Montreal: McGill–Queen's University Press. s. 296. ISBN 9780773531505. 
  21. ^ a b "2013 Annual Report on the Protection of the Constitution"(PDF)German Federal Ministry of the Interior. p. 27. Archived from the original(PDF)on November 7, 2014. The Turkish nationalist "Ülkücü" movement is ideologically rooted in exaggerated nationalism, linked with an overstated image of its own ethnicity. The ideology is characterized by very distinct, often also racist, enemy concepts of ethnic minorities in Turkey. These minorities include Kurds, Armenians, Greeks and Jews.
  22. ^ a b c Baumgärtner, Maik; Diehl, Jörg (15 February 2014). "Türkische Nationalisten in Deutschland: Die unheimlichen Grauen Wölfe [Turkish nationalists in Germany: The Uncanny Grey Wolves]"Der Spiegel(in German). Archived from the original on 2 November 2014. In Deutschland sollen mindestens zehntausend Personen zu dieser Szene zählen. [...] Die Grauen Wölfe träumen von der Vereinigung aller Turkvölker zu einer Großtürkei, die vom Balkan bis Zentralasien reichen soll. Die Liste derer, die sie verachten und bekämpfen, ist lang: Kurden, Armenier, Griechen, Juden, Schwule und Christen.
  23. ^ Vermaat, Emerson (19 Temmuz 2010). "Resurgence of Anti-Semitism in Turkey and Amsterdam". Investigative Project on Terrorism. 25 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  24. ^ a b c d e Atkins, Stephen E. (2004). "Grey Wolves (Turkey)". Encyclopedia of Modern Worldwide Extremists and Extremist Groups. Westport, Connecticut: Greenwood Press. pp. 110-111 8 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ISBN 978-0-313-32485-7.
  25. ^ a b c d "Crying "Wolf": Why Turkish Fears Need Not Block Kurdish Reform"Europe Report N°227. Brussels: International Crisis Group. 7 October 2013. pp. 9-10. Archived from the original on 1 September 2014.
  26. ^ [1][3][20][24][25]
  27. ^ "Thai police look into Turkish connection in Bangkok blast". Reuters. 27 Ağustos 2015. 28 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022. ...the most likely perpetrators were members of an ultra-nationalist Turkish organization called the Grey Wolves... 
  28. ^ Sherwell, Philip (29 Ağustos 2015). "Bangkok bombing: Was it the Grey Wolves of Turkey?". The Daily Telegraph. 5 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022. 
  29. ^ a b Lee, Martin A. (12 Nisan 1998). "Turkish Dirty War Revealed, but Papal Shooting Still Obscured". Los Angeles Times. 3 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2019. 
  30. ^ Naylor, R. T. (1999). Economic Warfare: Sanctions, Embargo Busting, and Their Human Cost. Boston: Northeastern University Press. s. 76. ISBN 978-1-55553-499-8. For the next decade [after the 1980 coup] most operations were conducted from Germany. There, sheltering among the large emigre Turkish community, the Grey Wolves raised money from extortion, alien smuggling and heroin trafficking while attacking left-wing and pro-Soviet targets. 
  31. ^ Türkiye, Sputnik (21 Ekim 2016). "IŞİD'in ülkü ocaklarına saldırı planladığı ortaya çıktı". Sputnik Türkiye. 1 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2023. 
  32. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022. 
  33. ^ a b c "The list of prohibited foreign organizations in Kazakhstan". egov.kz. Committee for Religious Affairs of The Ministry of Culture and Sport of the Republic of Kazakhstan. 13 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2024. II. 
  34. ^ Alpaslan, Kaval (10 Ekim 2021). "Kazakistan'da 'Bozkurtlar' neden terör örgütü sayılıyor?". Gazete Duvar. 23 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2024. 
  35. ^ "Siirt Ülkü Ocakları Başkanı Yeşilkök". Radikal. 2 Kasım 2011. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2019. Siirt Ülkü Ocakları Başkanı Abidin Yeşilkök, "Ülkü Ocakları olarak siyasal bir kuruluş değiliz. Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfıyız" dedi. 
  36. ^ Jenkins, Gareth (2008). Türkiye'de siyasal İslam. New York: Palgrave Macmillan. s.   130 21 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ISBN   978-0-230-61245-7. 1966 yılında Türkeş, Ülkü Ocakları adında bir gençlik örgütü ağı oluşturdu; Her ne kadar onlar ve diğer MHP yanlısı eylemciler, Türkeş’in Orta Asya’daki Türk halklarının ulusal sembolü olduklarını iddia ettikten sonra halk arasında Bozkurtlar veya Bozkurtçular olarak tanınacaklardı. 1968'de Türkeş, genç milliyetçilere ideolojik ve paramiliter eğitim veren Anadolu'ya dağılmış 100'den fazla komando kampı kurdu.
  37. ^ a b "Video shows Turkish police singing Grey Wolf march". Hürriyet Daily News. 25 Nisan 2011. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2022. The Grey Wolves, also commonly referred to as the Ülkü Ocakları (Idealist Hearths), are a youth organization with close links to the MHP. 
  38. ^ Merkezi, Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı Genel. "Hakkımızda". ulkuocaklari.org.tr. 19 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2024. 
  39. ^ Combs, Cindy C.; Slann, Martin (2007). "Bozkurtlar". Terörün ansiklopedisi. New York: Dosyadaki Gerçekler. s.  110 28 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ISBN 978-1-4381-1019-6MHP'nin gayri resmi militan kolu olan Bozkurtlar sokak cinayetlerinde ve silahlı çatışmalarda yer aldı.
  40. ^ Combs, Cindy C.; Slann, Martin (2007). "Bozkurtlar". Terörün ansiklopedisi. New York: Dosyadaki Gerçekler. s.   110 28 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ISBN   978-1-4381-1019-6. MHP'nin gayri resmi militan kolu olan Bozkurtlar sokak cinayetlerinde ve silahlı çatışmalarda yer aldı.
  41. ^ "6-7 Eylül olaylarına düzenlenen fotoğraf sergisi kınandı" 19 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Hürriyet Daily News. 9 Eylül 2005 .
  42. ^ Slomp, Hans (2011). Europe, a Political Profile: An American Companion to European Politics, Volume 1. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. s. 744. ISBN 978-0-313-39181-1. Grey Wolves Turkish group (Bozkurtlar in Turkish), the youth organization of an extreme right party... 
  43. ^ a b Ali, Kyamal (18 Şubat 2014). "Arşivlenmiş kopya" "Серые волки" собрались на охоту. ann.az (Rusça). Azerbaijan News Network. 25 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2021. В 1995 году Верховный суд ликвидировал регистрацию «Боз Гурд» в связи с названием организации, известной в мире как террористическая. 
  44. ^ AMOR, Nacho SÁNCHEZ. "REPORT on the 2021 Commission Report on Turkey | A9-0149/2022 | European Parliament". www.europarl.europa.eu (İngilizce). 27 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023. 
  45. ^ Birand, Mehmet Ali (19 Mayıs 2006). "Ne ekersen onu biçersin" 19 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Hürriyet Daily News.
  46. ^ Aras, Bülent; Bacik, Gökhan (2000). "The rise of nationalist action party and Turkish politics". Nationalism and Ethnic Politics (İngilizce). 6 (4). ss. 48-64. doi:10.1080/13537110008428611. ISSN 1353-7113. 8 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2022. 
  47. ^ a b Ergil, Doğu (22 Nisan 2014). "Partiler ve siyasi kimlikler". Today's Zaman. 19 Ekim 2014 tarihinde orijinalinden 19 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. arşivlendi . Türk etnik milliyetçilerinin militan gençlik kanadı olan Bozkurtlar, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) kampının gevşekliğinden hoşnut olmayan seçmenlerin yüzde 3,6'sını oluşturuyor.
  48. ^ "The Turkish forces, the Gray Wolves and the factions advance in the west of Afrin and seek to wrap around a new village to expand their scope of control backed by intensive aerial and ground shelling". Syrian Observatory for Human Rights (SOHR). 30 Ocak 2018. 31 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2022. 
  49. ^ Idiz, Semih (29 Mart 2013). "Türkiye'nin Ultra Milliyetçileri Ateşle Oynuyor" 28 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Al-Monitor.
  50. ^ a b Zaman, Amberin(20 April 1999). "Turkey's Gray Wolves Nip at Heels of Power" 9 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Los Angeles Times.
  51. ^ H. Akin Ünver (Nisan 2009). "Turkey's "Deep-State" and the Ergenekon Conundrum" (PDF). Middle East Institute. s. 2. 28 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Mart 2019. The "grey wolf " sign, as well as the unique hand gesture used by Turkish nationalist groups, refers to the she-wolf depicted in the Ergenekon legend. 
  52. ^ a b Koutroubas, T., Vloeberghs, W. and Yanasmayan, Z. 2009. Political, Religious and Ethnic Radicalisation Among Muslims in Belgium 25 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2014-10-25 at the Wayback Machine. MICROCON Policy Working Paper 5, Brighton: MICROCON.
  53. ^ İnsel, Ahmet (7 Ekim 2007). "Amerika'dan ithal faşist slogan". Radikal. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  54. ^ "Turkey condemns Austria's ban on 'Grey Wolves' salute". Hurriyet Daily News. 14 Şubat 2019. 27 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2019. 
  55. ^ "Germany seeks to ban Turkish 'Gray Wolves' far-right symbols". Deutsche Welle. 9 Ekim 2018. 15 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2019. 
  56. ^ Karasapan, Omer (1989). "Turkey and US Strategy in the Age of Glasnost". Middle East Report, 160. s. 7. doi:10.2307/3013440. ISSN 0899-2851. JSTOR 260523. The US also established contacts with the neofascist Nationalist Movement Party and its militants, the Grey Wolves. 
  57. ^ Aslan, Fikret; Bozay, Kemal, ed. (2012). Graue Wölfe Heulen wieder: Türkische Faschisten und ihre in Deutschland Vernetzung. 11 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca) (3. basım). Unrast Verlag. ISBN   978-3-89771-035-1.
  58. ^ Canefe, Nergis; Bora, Tanıl (2004). "Türk Siyasetinde Avrupa Anti-Avrupa Düşüncelerinin Entelektüel Kökenleri: Radikal Türk Milliyetçiliği Örneği". Ali Çarkoğlu'nda; Rubin Barry. Türkiye ve Avrupa Birliği: İç Politika, Ekonomik Bütünleşme ve Uluslararası Dinamik. Routledge. s.   125 8 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 129 8 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ISBN   978-1-135-76120-2.
  59. ^ Cooley, John K. (2002). Unholy Wars: Afghanistan, America and International Terrorism (3. bas.). Londra: Pluto Press. s. 195. ISBN 978-0-7453-1917-9. A Turkish Fascist youth group, the "Grey Wolves," was recruited to fight with the Chechens. 
  60. ^ a b c Apple Jr, R. W. (25 May 1981). "Trial of Mehmet Ali Agca: 6 years of neofascist ties" 8 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The New York Times.
  61. ^ Starr, Stephen (15 Şubat 2016). "Turkey protective of ethnic Turkmens in Syria". The Irish Times. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2022. ...the Grey Wolves, a neo-fascist, militant youth group... 
  62. ^ a b Dixon, Norm (28 Nisan 1999). "Kurds defy repression with strong vote for HADEP". Green Left Weekly. 28 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2019. 
  63. ^ Maass, Alan; Gagné, Tom (11 Ağustos 2016). "The coup that followed the coup in Turkey". socialistworker.org (Socialist Worker). 8 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2022. ...the far-right Nationalist Movement Party (MHP), with its openly fascist "Grey Wolves" youth organization... 
  64. ^ Bale, Jeffrey M. "Definition of Terrorism". Monterey Terrorism & Research Education Program. Middlebury Institute of International Studies at Monterey. 7 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  65. ^ Wangmo, Tenzin; Yazilitas, D. (2004). "Turkish and Kurdish Identity and Nationalism in the Netherlands". New York: Humanity In Action. Archived from the original on 19 October 2014.
  66. ^ a b Peters, L.S. (2010). "The big world experiment: the mobilization of social capital in migrant communities". FMG: Amsterdam Institute for Social Science Research (AISSR). s. 152. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2019. 
  67. ^ Jégo, Marie (30 Nisan 1999). "Turquie: les différents masques du loup". Le Monde (Fransızca). 8 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2022. Pour la minorité religieuse alévie – ces « protestants » de l'islam, près de quinze millions de personnes, et parmi elles nombre de Kurdes –, marquée par les terribles massacres perpétrés en particulier par les « Loups gris » à Maras (1978) ou à Sivas (1979, 1993), le retour du MHP n'est pas une bonne nouvelle. 
  68. ^ "Murder in Anatolia: Christian missionaries and Turkish ultranationalism" (PDF). Berlin: European Stability Initiative. 12 Ocak 2011. ss. 1-2. 24 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Mart 2019. Both in Malatya and in Istanbul the local branches of the ultranationalist Grey Wolf youth organisation (Ulku Ocaklari) had also organised demonstrations against Christians. 
  69. ^ Vermaat, Emerson (19 Temmuz 2010). "Resurgence of Anti-Semitism in Turkey and Amsterdam". Investigative Project on Terrorism. 8 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2019. 
  70. ^ Tunander, Ola (1995). "A New Ottoman Empire? The Choice for Turkey: Euro-Asian Centre vs National Fortress". Security Dialogue. 26 (4). ss. 413-427. Turkey is not preparing for military competition with Russia in the former Soviet republics, nor for a pan-Turkish extension of the Turkish nation-state, as has been proposed by the right-wing extremists, the 'Grey Wolves'. 
  71. ^ Nuriyev, Bulat (3 Kasım 2012). "Так будет ли у Т. Эрдогана достойный конкурент? [Will Erdogan have a worthy competitor?]" (Rusça). Echo of Moscow. 8 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2022. И, в-третьих, это националисты, или «серые волки», далеко недружелюбно посматривающие в сторону Москвы. 
  72. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2022. 
  73. ^ MacDonald, Alex (14 September 2015). "Increasing tensions see resurgence of Turkey's far-right street movements" 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Middle East Eye.
  74. ^ Gingeras, Ryan (2014). Heroin, Organized Crime, and the Making of Modern Turkey. Oxford University Press. ss. 226-228. ISBN 978-0-19-871602-0. 
  75. ^ Fijnaut, Cyrille J. C. F. The Containment of Organised Crime and Terrorism: Thirty-Five Years of Research on Police, Judicial and Administrative Cooperation (İngilizce). BRILL. s. 281. ISBN 9789004281943. 8 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2022. 
  76. ^ "Ülkü Ocakları Genel Başkanları serimize devam ediyoruz. (10)". www.facebook.com. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023. 
  77. ^ "Bizim Dergâh Dergisi'nin Basılması - Yeni OluĢum Hareketi (Türk-Ġslam Ülkücüleri)'ne Göre". 9lib.net. 20 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2023. 
  78. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2016. 
  79. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2016. 
  80. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2019. 
  81. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2019. 
  82. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2019. 
  83. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2019. 
  84. ^ "Ülkü Ocakları Genel Başkanı Sinan Ateş istifa etti". Gazete Duvar. 4 Şubat 2020. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  85. ^ "Sinan Ateş silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti". www.sozcu.com.tr. 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. 
  86. ^ "Sinan Ateş silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti". www.sozcu.com.tr. 31 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. 
  87. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020. 
  88. ^ "Cumhuriyet Gazetesi, 11 Ağustos 1978: Ankara'da 4 Kahve Tarandı, 4 Kişi Öldü, 11 Yaralı Var". 3 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  89. ^ "Cumhuriyet Gazetesi, 12 Ağustos 1978: Balgat Katliamı'nın Sanıkları Saptandı". 3 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  90. ^ a b "Millî Güvenlik Konseyi, 56. Birleşim, 1 Haziran 1981" (PDF). 25 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  91. ^ Atabey, İbrahim (Eylül 2019). "Eylül: Acılar, Kayıplar ve Umutlar". 108 (385). Türk Yurdu. 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2023. 
  92. ^ Erol, Volkan (2019). "Hatıralar ve Hatıratlar Işığında Ülkücü Gençlik Hareketi'nin Sözlü Tarihi (1970-1990)". İstanbul: Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Anabilim Dalı. ss. 445-447. 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2023. 
  93. ^ Güven, Buket (12 Eylül 2020). "MHP Genel Sekreteri Büyükataman: Ülkücü hareket 12 Eylül'de insanlık dışı muamelelere muhatap olmuştur". Anadolu Ajansı. 19 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2023. 
  94. ^ Gemalmaz, Mehmet Semih (2001). Türkiye'de Ölüm Cezası: 1920-2000. Beta Basım Yayım Dağıtım. s. 985. ISBN 978-975-486-968-2. 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2023. 
  95. ^ "Millî Güvenlik Konseyi, 103. Birleşim, 28 Nisan 1982" (PDF). 24 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  96. ^ "Cumhuriyet gazetesi, 15 Ekim 1980: PİYANGOTEPE KATLİAMININ 1. SANIĞI SAĞ EYLEMCİ ORKAN YAKALANDI". 20 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022. 
  97. ^ "DANIŞMA MECLİSİ S. Sayısı : 288 Ahmet KERSE Hakkındaki Ölüm Cezasının Yerine Getirilmesine Dair Kanun Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu. (3/401)" (PDF). 29 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Ocak 2022. 
  98. ^ a b "Millî Güvenlik Konseyi, 148. Birleşim, 3 Haziran 1983" (PDF). 25 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  99. ^ "Millî Güvenlik Konseyi, 148. Birleşim, 3 Haziran 1983" (PDF). 25 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
Genel
  • Zürcher, E.J.; Linden, H. van der (2004). The European Union, Turkey and Islam (PDF). Netherlands Scientific Council for Government Policy: Amsterdam University Press. ISBN 90-5356-712-7. Archived from the original (PDF) on 2014-11-07.
  • Avagyan, Ashot, ed. (2013). Պանթուրքական երազանք կամ "Գորշ գայլեր" [Pan-Turkic dream or "Grey Wolves"] (PDF) (in Armenian). Yerevan: Asoghik. ISBN 978-99941-2-834-1. Archived from the original (PDF) on 2014-11-05.
  • Barbara Hoffmann, Michael Opperskalski, Erden Solmaz: Graue Wölfe. Koranschulen. Idealistenvereine. Türkische Faschisten in der Bundesrepublik [Grey Wolves. Koranic schools. Idealists clubs. Turkish fascists in Germany]. Köln 1981, 3-7609-0648-6.
  • Jean-Christophe Grangé: Das Imperium der Wölfe [The Empire of the Wolves]. Bergisch Gladbach 2005, 3-404-15411-8.
  • Poulton, Hugh (1997). The Top Hat, the Grey Wolf, and the Crescent: Turkish Nationalism and the Turkish Republic. NYU Press. ISBN 978-0-8147-6648-4.
  • "Graue Wölfe [Grey Wolves]". Jugendkultur, Islam und Demokratie (in German). Federal Agency for Civic Education. 19 March 2012. Archived from the original on 2 November 2014.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]