Terör örgütü olarak tanımlanmış örgütler listesi
Bir dizi ulusal hükûmet ve iki uluslararası kuruluş, terörist olarak tanımladıkları örgütlerin listelerini oluşturmuştur. Aşağıdaki tanımlanmış terörist örgütleri listesi, mevcut ve eski ulusal hükûmetler ve hükûmetler arası kuruluşlar tarafından terörist olarak tanımlanan örgütleri listeler. Bu tür tanımlamaların genellikle örgütlerin faaliyetleri üzerinde önemli bir etkisi olmuştur. Terörist olarak tanımlanan birçok örgüt, terörizmi amaçlarına ulaşmak için askeri bir taktik olarak kullanmayı reddetmiştir ve terörizmin yasal tanımı konusunda uluslararası bir fikir birliği yoktur.[1][2] Bazı örgütlerin birden fazla kanadı veya bileşeni vardır ve bunlardan biri veya birkaçı terörist olarak tanımlanırken diğerleri değildir.
Bu liste, yalnız kurt terörü olarak kabul edilen terörizmle suçlanan bağımsız bireyleri içermez. Bu liste aynı zamanda geniş çapta terörist olarak kabul edilebilecek, ancak yukarıda belirtilen kriterlere göre resmi olarak bu şekilde tanımlanmayan örgütleri da kapsamamaktadır.
Şu anda çeşitli hükümetler tarafından resmi olarak terörist olarak tanımlanan örgütler[değiştir | kaynağı değiştir]
Önceden terörist olarak tanımlanan örgütler[değiştir | kaynağı değiştir]
Aşağıda, geçmişte ilgili taraflarca resmi olarak terörist olarak belirlenmiş ancak o zamandan beri listeden çıkarılan örgütlerin listesi yer almaktadır.
Tanımlanma süreci[değiştir | kaynağı değiştir]
Tanımlanmış terör örgütlerinin bir listesini yayınlayan ülkeler arasında, bazılarının listeleme ve listeden çıkarmaya yönelik açık ve yerleşik bir prosedürü vardır ve bazıları opaktır. Berghof Vakfı, opak listeden çıkarma koşullarının, radikalizmi körüklerken örgütün terörizmi terk etme teşvikini azalttığını savunuyor.[255]
Avustralya[değiştir | kaynağı değiştir]
2002'den beri Avustralya Hükümeti, 2002 Güvenlik Mevzuatı Değişikliği (Terörizm) Yasası kapsamında terör örgütlerinin bir listesini tutmaktadır.[9] Listeleme, listeden çıkarma ve yeniden listeleme, esas olarak Avustralya Güvenlik İstihbarat Teşkilatı ve Başsavcılık Departmanını içeren bir protokolü [9] takip eder.[256]
Bahreyn[değiştir | kaynağı değiştir]
Dışişleri Bakanlığı, tanımlanan terörist kişi ve kuruluşların halka açık bir listesini tutar.[92]
Kanada[değiştir | kaynağı değiştir]
18 Aralık 2001'den bu yana, Kanada Ceza Kanunu'nun 83.05 bölümü, Konseydeki Vali'ye terörizmle uğraşan, terörü kolaylaştıran veya böyle bir kuruluş adına hareket eden örgütlerin bir listesini tutma izni vermektedir.[257]
Bir örgütün listede kalması gerekip gerekmediğini belirlemek için Kamu Güvenliği Bakanı tarafından her beş yılda bir inceleme yapılır. Örgütler, Federal Mahkeme Başkanı'nın adli incelemesi için başvurabilir. Hem bakanlık hem de adli incelemeler Canada Gazette'de yayınlanır.[257] Liste, Public Safety Canada web sitesinde de yayınlanmaktadır.[16]
Avrupa Birliği[değiştir | kaynağı değiştir]
Avrupa Birliği'nin, iki grup için farklı yaptırımlar sağlayan iki tanımlanmış terör örgütü listesi vardır.[258] İlk liste Birleşmiş Milletler'in listesidir, ikincisi ise özerk bir listedir.[259] 13 Ocak 2020 itibarıyla özerk listede 21 örgüt bulunmaktadır.[260]
Hindistan[değiştir | kaynağı değiştir]
Yasa Dışı Faaliyetler (Önleme) Yasası uyarınca, İçişleri Bakanlığı yasaklı örgütlerin bir listesini tutmaktadır.[37]
İran[değiştir | kaynağı değiştir]
Devlet tanımlanmış terör örgütlerinin bir listesini tutar; bu liste ABD Silahlı Kuvvetleri ve CENTCOM'u da içerir.[261]
İsrail[değiştir | kaynağı değiştir]
İsrail'in "Terör Örgütleri ve Yetkisiz Dernekler" listesi, İsrail Terörle Mücadele Finansmanı Ulusal Bürosunda mevcuttur.[262]
Just Security'ye göre İsrail'in 22 Ekim 2021'de Batı Şeria'da altı Filistinli sivil toplum örgütünü İsrail'in 2016 terörle mücadele yasası uyarınca terör örgütü olarak tanımlaması, yasanın kusurlu doğasını vurguluyor ve "2021'de insan hakları gruplarının gizli istihbarat temelinde suç örgütü sayılmasının kesinlikle kabul edilemez olduğu herkes için net olmalı" diyor.[263] İnsan Hakları İzleme Örgütü, 2016 yasası sayesinde İsrail'in "'Abartılı veya Muğlak' Terörizm Tanımları"na sahip ülkeler kategorisinde yer aldığını ve bu yasanın listedeki bir örgütün bayrağını sallamak veya marşını söylemek gibi şeyleri destek ifade etme olarak tanımladığını ve bunun üç yıla kadar hapisle cezalandırılabileceğini söylüyor.[264]
26 Ekim 2021'de BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet yaptığı açıklamada, "Son olaylar, İsrail'in terörle mücadele yasasının, terörün aşırı geniş tanımı, yargı süreci sorunları ve kanıtların gizli kalmasına izin veren biçimi dahil olmak üzere ne kadar sorunlu olduğunun altını çiziyor" dedi.[265]
Kazakistan[değiştir | kaynağı değiştir]
Kazakistan hükümeti, mahkemeler tarafından yasaklanan terör örgütlerinin bir listesini yayınlamaktadır.[179]
Kırgızistan[değiştir | kaynağı değiştir]
Kırgızistan, mahkemeler tarafından resmi olarak yasaklanan "yıkıcı, aşırılık yanlısı ve terörist" örgütlerin bir listesini elinde tutmaktadır. 26 Aralık 2018 itibarıyla listede 20 örgüt bulunmaktadır ve bunlardan 12'si terör örgütü olarak tanımlanmıştır.[180][266]
Malezya[değiştir | kaynağı değiştir]
Malezya İçişleri Bakanlığı, terör faaliyetlerine karışan kişi ve örgütlere yönelik bir yaptırım listesi tutmaktadır. Liste, 2001 Kara Para Aklamayı Önleme, Terörizm Finansmanını Önleme ve Yasadışı Faaliyetlerden Elde Edilen Gelir Yasası tarafından düzenlenmektedir ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi yaptırım listelerini tamamlayıcı niteliktedir.[93][267][268]
Myanmar[değiştir | kaynağı değiştir]
Myanmar'da (eski adıyla Burma), Terörle Mücadele Merkez Komitesi, ülkenin terörle mücadele yasasına göre terör örgütlerini tanımlamaktan sorumludur. Tanımların resmi olmadan önce birlik hükümeti tarafından onaylanması gerekir.[269] Myanmar'ın terör listesinde sadece iki örgüt bulunur: 25 Ağustos 2017'de tanımlanan Arakan Rohingya Kurtuluş Ordusu[270] ve Ocak 2019'da [271][272] tanımlanan Arakan Ordusu.
Yeni Zelanda[değiştir | kaynağı değiştir]
Yeni Zelanda Polisi Başbakan'a terör örgütü olarak tanımlama taleplerinin koordinasyonundan sorumludur. Terör örgütlerinin tanımlanması, 2002 Terörizmi Önleme Yasası tarafından da yönlendirilmektedir. Yeni Zelanda ayrıca, BM'nin 1267, 1989, 2253, 1988 ve 1373 no'lu kararları dahil olmak üzere terörle mücadeleyle ilgili birkaç Birleşmiş Milletler kararına da uyar.[17][109][273]
Pakistan[değiştir | kaynağı değiştir]
Terörle Mücadele Yasası'nın 11-B bölümü uyarınca Pakistan Hükûmeti, terörizmle ilgilendiğine inanılan bir örgütü Yasaklanmış Örgüt ilan edebilir veya gözetim altına alabilir. İçişleri Bakanlığı, bir örgütün yasaklanmasına ilişkin resmi tebligatı düzenler. Ulusal Terörle Mücadele Kurumu, öncelikle, bir örgüt yasaklandıktan sonra istihbarat koordinasyonu yoluyla herhangi bir yeniden ortaya çıkma belirtisini izlemekle ilgilenir.[kaynak belirtilmeli]
Çin Halk Cumhuriyeti[değiştir | kaynağı değiştir]
2003 yılında Kamu Güvenlik Bakanlığı mps.gov.cn internet sitesinde "Doğu Türkistan" terör örgütlerinin bir listesini yayınladı. Bu liste ABD'deki Çin Halk Cumhuriyeti Büyükelçiliği tarafından İngilizceye çevrilmiştir.[274]
Filipinler[değiştir | kaynağı değiştir]
2007 tarihli İnsan Güvenliği Yasası kapsamında resmi olarak terör örgütü listesine alınan ilk örgüt, Basilan eyalet mahkemesi tarafından 10 Eylül 2015 tarihinde listelenen Ebu Seyyaf'tır.[275] Dışişleri Bakanlığı, İnsan Güvenliği Yasası veya 2012 tarihli Terörizmin Finansmanını Önleme ve Bastırma Yasası kapsamında tanımlanmış terör örgütlerinin bir listesini yayınlamaktadır [276]
2020 Terörle Mücadele Yasası'nın kabulü ile, Filipinler Irak ve Şam İslam Devleti'ni (IŞİD) de içeren Birleşmiş Milletler'in tüm terör örgütü tanımlarını otomatik olarak tanıdı.[277] Aynı yasa kapsamında, örgütleri terörist olarak tanımlamak için Terörle Mücadele Kurulu kuruldu.[278]
Rusya[değiştir | kaynağı değiştir]
Terörist olarak tanımlanan örgütlerin tek bir federal listesi, Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi tarafından kullanılmaktadır. Ulusal Terörle Mücadele Komitesi, nac.gov.ru web sitesinde "Federal Birleşik Terör Örgütleri Listesi" adlı terör örgütlerinin bir listesini tutar.[279]
Sri Lanka[değiştir | kaynağı değiştir]
Sri Lanka, Terörizmin Önlenmesi (Aşırılık Yanlısı Örgütlerin Yasaklanması) olarak belirtilen 1979 düzenlemelerinin 48 No.lu Terörizmin Önlenmesi (Geçici Hükümler) Yasası ile örgütleri yasaklar.
Tacikistan[değiştir | kaynağı değiştir]
Tacikistan Ulusal Bankası, Yüksek Mahkeme tarafından terörist veya aşırılık yanlısı ilan edilen kişi ve örgütlerin ulusal listelerini yayınlamaktadır.[280]
2015 yılında Tacikistan İslami Rönesans Partisi, Tacikistan'da terör örgütü olarak yasaklandı.[281]
Ukrayna[değiştir | kaynağı değiştir]
Ukrayna'da Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetleri terör örgütü olarak tanımlanır. Ukraynalı yetkililer, iki örgütün kasten şiddeti yaymak, rehineleri ele geçirmek, yıkıcı faaliyetlerde bulunmak, suikastlar düzenlemek ve vatandaşları yıldırmak amacıyla katı bir hiyerarşi, finansman kanalları ve silah tedarikinden oluştuğunu iddia ediyor.[282][283]
Birleşik Arap Emirlikleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Birleşik Arap Emirlikleri Kabinesi, kişi ve örgütleri terörist listesine dahil etmek için periyodik olarak kararlar alır. 4 Mart 2020 itibarıyla kabinenin aldığı kararlar 2014/41,[284] 2017/18,[285] 2017/28,[286] 2017/45,[287] 2018/24 [288] ve 2018/50 no'lu kararlardır.[289]
Birleşmiş Milletler[değiştir | kaynağı değiştir]
Birleşmiş Milletler'de tüm terör örgütlerinin bir listesi yoktur. Bunun yerine, belirli bağlamlarda uluslararası yaptırımlara odaklanan birkaç listeye sahiptir.[290] Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1267 sayılı kararı, El Kaide, Taliban ve ortaklarına odaklanan listeler oluşturulmasını sağladı. Bu listeler daha sonra IŞİD'i içerecek şekilde genişletildi.[58][291]
Birleşik Krallık[değiştir | kaynağı değiştir]
Birleşik Krallık İçişleri Bakanlığı, yasaklanmış terörist örgütlerin bir listesini tutar.[19]
Amerika Birleşik Devletleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı, yabancı terör örgütlerinin bir listesini tutmaktadır.[110]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Terrorism, War and International Law: The Legality of the Use of Force Against Afghanistan in 2001. Ashgate. 2009. s. 38. ISBN 978-0-7546-7403-0. 20 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2016. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
(yardım) - ^ Alex P. Schmid, (Ed.) (2011). "The Definition of Terrorism". The Routledge Handbook of Terrorism Research. Taylor & Francis. s. 39. ISBN 978-1-136-81040-4. 20 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2016. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
(yardım); r eksik|soyadı1=
(yardım) - ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap Ministerio de Justicia y Derechos Humanos de la Nación. "RePET" (İspanyolca). 2 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2020.
- ^ a b c d e f g h "Microsoft Word" (PDF). 14 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Mart 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r