İçeriğe atla

2011 Türkiye genel seçimleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
2011 Türkiye genel seçimleri
Türkiye
← 2007 12 Haziran 2011 (13 yıl önce) (2011-06-12) Haziran 2015 →
Türkiye Büyük Millet Meclisinin 550 sandalyesi için
Çoğunluk için gereken 276 sandalye
Kamuoyu yoklamaları
Kayıtlı52.806.322
Katılım%83,16 (azalış%1,09)
  Birinci parti İkinci parti Üçüncü parti
 
Recep Tayyip Erdogan.PNG
Kemal Kilicdaroglu cropped.png
Devlet Bahçeli VOA 2015 (cropped).jpg
Lider Recep Tayyip Erdoğan Kemal Kılıçdaroğlu Devlet Bahçeli
Parti Adalet ve Kalkınma Partisi Cumhuriyet Halk Partisi Milliyetçi Hareket Partisi
Liderlik tarihi 14 Ağustos 2001 22 Mayıs 2010 6 Temmuz 1997
Liderin bölgesi İstanbul (I) İstanbul (II) Osmaniye
Son seçim 341 sandalye, %46,58 112 sandalye, %20,87 71 sandalye, %14,27
Önceki sandalye 341 112 71
Sandalye 327 135 53
Değişim azalış 14 artış 23 azalış 18
Aldığı oy 21.399.082 11.155.972 5.585.513
Oran %49,83 %25,98 %13,01
Değişim artış %3,25 artış %5,11 azalış %1,26
     AK Parti        CHP        MHP        Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku
Seçimden sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin sandalye dağılımı

2011 Türkiye genel seçimleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi 24. Dönem üyelerinin seçilmesi için 12 Haziran 2011'de yapılan genel seçimlerdir. 34 yıldan sonra Türkiye'nin "erken" yapılmayan ilk genel seçimidir.[1]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

21 Ekim 2007 tarihli referandum ile birlikte yürürlüğe giren anayasa değişiklikleri uyarınca genel seçim süresi 5 yıldan 4 yıla indirildi.[2] Başbakan Recep Tayyip Erdoğan 3 Ekim 2010 günü yaptığı açıklamada genel seçimlerin normal tarihinden bir ay önce -Haziran ayı başında- yapılacağını duyurdu.[3] TBMM 3 Mart 2011'deki oturumunda milletvekili genel seçimlerinin 12 Haziran 2011 pazar gününde yapılmasına ilişkin önerge TBMM Genel Kurulunda oybirliğiyle kabul edildi.[4]

2010 Nisan ayında seçim kanunda birtakım değişiklikler yapıldı. Düzenlemeyle, seçimlerde Kürtçe propaganda yapılması serbest bırakıldı.[5] Bunun dışında tahta oy sandıkları yerine eni 40, boyu 55, yüksekliği 50 cm, şeffaf, ısıya ve kırılmaya dayanıklı sert plastikten yapılan sandıklar kullanıldı.[6] Bilboardlarda propaganda süresi uzatılarak 20 günden 30 güne çıkarıldı.[6] Bu seçimlerde ilk kez 25 yaşındakiler milletvekili adayı olabildiler.[6]

Adalet ve Kalkınma Partisi, 186 milyon 544 bin; Cumhuriyet Halk Partisi, 83 milyon 608 bin; Milliyetçi Hareket Partisi, 57 milyon 148 bin lira seçim yardımı aldı.[7]

Yüksek Seçim Kurulunun 5 Mart 2011 tarihli kararına göre, 27 siyasi parti seçime katılmaya hak kazandı.[8] Bu partilerden Barış ve Demokrasi Partisi, İşçi Partisi ve Yeni Parti oy pusulası sıralaması için yapılan kura öncesinde seçime katılmama kararı aldı ve oy pusulası sıralamasına 24 parti girdi.[9] Bu 24 partinin 6'sı liste verme aşaması öncesinde seçime katılmama kararı alarak veya liste vermeyerek seçimden çekildi. Liste vermeyen partiler: Alternatif Parti, Bağımsız Türkiye Partisi, Eşitlik ve Demokrasi Partisi, Genç Parti, Halkın Yükselişi Partisi, Türkiye Partisi.[10] Hak ve Özgürlükler Partisi de liste vermesine rağmen daha sonra seçimlere katılmama kararı aldı.[11] Böylece, 12 Haziran 2011 seçimlerine kendi adıyla katılan siyasi parti sayısı sayısı 17'ye indi. YSK, 18 Nisan 2011'de Özgürlük ve Dayanışma Partisi[12] ve Yurt Partisi'nin seçime katılamayacağına karar verdi.[13] Böylece, 12 Haziran 2011 tarihinde yapılan seçime katılan adayların YSK tarafından açıklanan geçici listesine göre, seçime giren siyasi parti sayısı 15 olarak belirlendi.[14]

Adaylar ve tartışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçim öncesinde, parlamentoda görev yapan 267 milletvekili aday listelerine giremedi.[15] 15 siyasi partiden 7.492 aday ve 203 bağımsız aday olmak üzere toplam 7.695 aday seçimlere katıldı.[16] Seçimde, 50 milyon 189 bin 930 seçmen, 85 seçim çevresinde 199 bin 207 sandıkta oy kullanabildi. Yurtdışı Seçmen Kütüğüne kayıtlı 2 milyon 568 bin 977 seçmen ise 10 Mayıs Salı gününden başlayarak ülkeye giriş yaptıkları 25 gümrük kapısında kurulan sandıklarda oy verebildi.[16]

Seçimde dikkat çeken adaylardan biri de Saadet Partisi Denizli 5. sıra milletvekili adayı Haşim Ahmet Abdülbaki Buğra Bahadır Nebioğulları oldu. İsim ve soyadındaki 43 harf ile bu seçimin en uzun isimli adayı olarak kayıtlara geçti.[17][18] Ayrıca, eski futbolcu Hakan Şükür, Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul 3. Bölge 4. sıra adayı; eski futbolcu Saffet Sancaklı, Milliyetçi Hareket Partisi İstanbul 2. Bölge 5. sıra adayı; eski futbolcu Metin Kurt, Türkiye Komünist Partisi İstanbul 2. Bölge 2. sıra adayı ve eski hakem Selçuk Dereli, Cumhuriyet Halk Partisi Mersin 7. sıra adayı olarak seçimlere katıldı.[19][20][21]

Seçimlere katılamayan Hak ve Hakikat Partisi, Doğru Yol Partisi ile ittifak yaparak Doğru Yol Partisi'ne katıldı. Bağımsız Türkiye Partisi ise Demokrat Parti (DP) ile yaptığı seçim ittifakı çerçevesinde seçime DP listelerinden girdi.[22][23][24] Öte yandan, bazı partiler seçimlere katılmama kararı aldı. Yeni Parti, 3 Nisan 2011'de seçimlere katılmayacağını açıkladı.[25] Genç Parti, Halkın Yükselişi Partisi, Alternatif Parti, Türkiye Partisi, Bağımsız Türkiye Partisi ve Eşitlik ve Demokrasi Partisi de 11 Nisan 2011'de seçimlere katılmayacaklarını Yüksek Seçim Kurulu'na bildirdiler.[26] Hak ve Özgürlükler Partisi'nin seçimlere katılmama kararı ise 17 Nisan 2011'de YSK tarafından kabul edildi.[27]

Tutuklu sanık milletvekili adayları da seçim sürecinde önemli bir gündem maddesi oldu. Ergenekon, Balyoz, Devrimci Karargâh örgütü ve KCK davalarından tutuklu bazı isimler adaylık başvurusu yaptı. CHP, Ergenekon davaları tutuklu sanıklarından Mustafa Balbay'ı İzmir 2. Bölge'den ve Mehmet Haberal'ı Zonguldak'tan aday gösterdi. Ancak Tuncay Özkan'ı aday yapmadı.[28][29][30][31][32] Eski Erzincan Cumhuriyet Başsavcısı ve Ergenekon davası tutuksuz sanığı İlhan Cihaner ise CHP'den aday adayı olmuş ancak bu parti tarafından aday gösterilmemişti.[33] Daha sonra Denizli'de kontenjan adayı olarak gösterilen Cihaner'in adaylığı, partide tartışmalara yol açtı.[34] Cihaner'in adaylığı YSK Geçici Aday Listesi'nde ilan edildi.[14]

Balyoz davası tutuklu sanığı Engin Alan, MHP’nin İstanbul 1. Bölge 1. sıra adayı oldu.[35] Devrimci Karargâh örgütü davasından tutuklu olan Hanefi Avcı ise İstanbul 3. Bölge'den bağımsız adaylığını açıkladı ancak daha sonra adaylıktan çekildi.[36] Cumhuriyet Güçbirliği bloku tutuklu sanık adaylarından Çetin Doğan ve Doğu Perinçek İstanbul 2. Bölge'den,[37] Hasan Atilla Uğur Antalya'dan ve Deniz Yıldırım Isparta'dan aday oldular. BDP destekli, bağımsız adaylardan oluşan Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku'nda yer alan ve KCK davasından tutuklu yargılanan adaylar arasında Hatip Dicle, Kemal Aktaş, Selma Irmak, Faysal Sarıyıldız, İbrahim Ayhan ve Gülseren Yıldırım bulunuyordu.[35]

Seçim öncesinde bazı MHP milletvekili adaylarının istifaları da gündeme damgasını vurdu. Evlilik dışı cinsel ilişkilerini ifşa eden görüntülerin İnternet'te yayımlanması veya yayımlanacağı tehdidi üzerine toplam 10 MHP'li milletvekili adayı istifa etti. Bu olay, MHP'nin seçim sürecindeki en büyük krizlerinden biri olarak kayıtlara geçti.

Kampanya süreci[değiştir | kaynağı değiştir]

Adalet ve Kalkınma Partisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Başbakan ve Adalet ve Kalkınma Partisi lideri Recep Tayyip Erdoğan, Erzurum, 2011
Adalet ve Kalkınma Partisinin illere göre aldığı oylar

Çok sayıda milletvekili adaylığı başvurusu, genel seçimler öncesinde iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi'ne yaklaşık 15 milyon Türk lirası gelir sağladı. Önceki parlamentoda en fazla kadın milletvekiline sahip olan AK Parti, yeni dönemde bu sayıyı artırmayı planlıyordu. Hedef, dört ila beş milletvekili olan tüm illerde seçimlerde en az bir kadın milletvekili adayının bulunmasıydı. Partiye yapılan toplam 5.599 başvuru arasında 855 kadın aday ve 315 engelli aday da bulunmaktaydı. Her bir erkek başvuru sahibi 3.000 lira ücret öderken, kadınlar bunun yarısını ödedi ve engellilerden adaylık ücreti alınmadı. Böylece başvurular partiye toplam 14.85 milyon lira kazandırdı. Ancak bu gelirin seçimlerden sonra AK Parti'nin banka hesabında kalmayacağını söyleyen parti lideri Erdoğan, listeye giremeyen adayların paralarının iade edileceğini açıkladı.[38]

AK Parti'den aday olmak için başvuran önemli isimler arasında Türkiye'nin gelecekteki Avrupa Birliği Başmüzakerecisi Büyükelçi Volkan Bozkır ve eski İstanbul Valisi Muammer Güler de bulunmaktaydı.

12 Nisan 2011, siyasi partilerin genel seçimler için milletvekili aday listelerini Yüksek Seçim Kurulu'na teslim etmeleri için son tarihti. Başbakan Erdoğan, üçüncü kez iktidara gelmek için partisini gençleştirmek amacıyla bu seçimde partisinin milletvekillerinin yarısını adaylaştırmadı. Erdoğan, iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi'nin 333 milletvekilinden sadece 146'sını bu seçimde yeniden aday gösterdi.[39] AK Parti'nin 550 adayından 514'ü üniversite mezunuydu. Listede ayrıca 11 engelli de yer aldı.[40] Partinin önemli isimleri yerlerini korurken, birçok bakan partinin daha önce daha az oy aldığı seçim bölgelerine kaydırıldı.

Erdoğan'ın 4 Mayıs'ta Kastamonu'da yaptığı mitingin ardından saldırganlar polis konvoyuna pusu kurarak bir kişinin ölümüne, bir kişinin de yaralanmasına neden oldu. Erdoğan'ın başka bir mitingde saldırı için terör örgütünü suçlamasının ardından PKK saldırının sorumluluğunu üstlendi.

Cumhuriyet Halk Partisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Cumhuriyet Halk Partisi ve Ana muhalefet lideri Kemal Kılıçdaroğlu, 2011
Cumhuriyet Halk Partisinin illere göre aldığı oylar

2011 genel seçimleri, Kemal Kılıçdaroğlu'nun Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) lideri olarak katıldığı ilk genel seçim olmuştur. CHP'nin eski lideri Deniz Baykal Mayıs 2010'da görevinden istifa etmiş ve o dönemde kamuoyu yoklamalarına göre %26 oyla CHP'den ayrılmıştı. Kılıçdaroğlu, 2011 seçimlerinde başarılı olamaması halinde görevinden istifa edeceğini açıkladı. Kılıçdaroğlu, başarı kriterlerinin ne olduğu konusunda ayrıntı vermedi.[41] Seçimlerde ana muhalefet partisinden aday olmak için 3.500'den fazla kişi başvuruda bulundu. Erkek adaylar başvuru için 3,000 TL, kadın adaylar 2,000 TL, engelli adaylar ise 500 TL ödedi.[42] Adaylar arasında eski CHP lideri Deniz Baykal ile Mustafa Balbay ve Mehmet Haberal gibi tutuklu Ergenekon sanıkları da vardı.[43]

Parti 29 ilde ön seçim yaptı. Cumhuriyet Halk Partisi'nin 435 kişilik aday listesine kendi düzenlemeleriyle damgasını vuran Kemal Kılıçdaroğlu, ana muhalefetin siyasi çizgisini yeniden tanımlamaya ve konumlandırmaya çalışırken parlamentoda görev yapan 78 milletvekilini liste dışı bıraktı. CHP'nin aday listesinde daha önce Anavatan Partisi, Doğru Yol Partisi ve Türkiye Partisi gibi merkez sağ partilerde yer almış 11 siyasetçi de yer aldı. Siyaset bilimcilere göre Merkez sağ seçmenler, 2002 seçimlerinden sonra bu partilerin fiilen çökmesi üzerine AK Parti'ye yönelmiştir. Listeye giremeyen partinin önemli isimleri CHP'ye "eksen kayması" ile eleştirmiştir.[44]

Bağımsız adaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçime aşağıdaki listede bulunan 67 seçim bölgesinden 203 bağımsız aday katıldı.[45]
Bölge # Bölge # Bölge # Bölge # Bölge # Bölge # Bölge #
Adana 6 Artvin 1 Denizli 3 Isparta 3 Kayseri 1 Muğla 4 Sivas 1
Adıyaman 2 Aydın 3 Diyarbakır 9 İstanbul 30 Kırklareli 1 Muş 2 Şanlıurfa 10
Afyonkarahisar 2 Balıkesir 3 Edirne 1 İstanbul (I) 12 Kırşehir 1 Nevşehir 1 Şırnak 3
Ağrı 3 Batman 2 Erzurum 1 İstanbul (II) 8 Kilis 1 Niğde 1 Tekirdağ 3
Aksaray 1 Bingöl 1 Eskişehir 4 İstanbul (III) 10 Kocaeli 6 Ordu 1 Tokat 1
Ankara 10 Bitlis 2 Gaziantep 3 İzmir 10 Konya 2 Osmaniye 2 Trabzon 4
Ankara (I) 6 Burdur 1 Gümüşhane 1 İzmir (I) 4 Malatya 4 Rize 1 Tunceli 1
Ankara (II) 4 Bursa 4 Hakkâri 3 İzmir (II) 6 Manisa 3 Sakarya 1 Van 8
Antalya 3 Çanakkale 1 Hatay 7 Kahramanmaraş 1 Mardin 4 Samsun 2 Yalova 2
Ardahan 2 Çorum 1 Iğdır 1 Kars 1 Mersin 3 Siirt 1 Zonguldak 2
Toplam 203

Anketler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: 2011 Türkiye genel seçimleri için yapılan anketler

Seçimler öncesi değişik şirketler tarafından anketler yapılmaktadır. Bu anketlerden bazılarının sonuçları 2011 Türkiye genel seçimleri için yapılan anketler sayfasında toplanmıştır.

Anketlere genel olarak bakıldığında, seçim yaklaştıkça vatandaşların baraj altında kalan partilerden büyük partilere doğru yöneldiği ortaya çıkmaktadır. Buna göre AK Parti, CHP ve BDP (destekli bağımsızlar)'nin oylarında artış, MHP'nin oyunda ise anlamlı bir düşüş ya da artış görülmemektedir.[46] Yapılan son anketlerde (Mart-Nisan 2011) AK Parti %48,2 ile %51,2, CHP %24,4 ile %28,8, MHP %10,7 ile %15,0 ve BDP %4,3 ile %6,6 arasında değişen oy almaktadır.[47]

Sonuçlar[değiştir | kaynağı değiştir]

2011 Türkiye genel seçimlerinin kesin sonuçları:[48][49]

Yurt içi Gümrük kapıları Toplam
Kayıtlı seçmen sayısı 50.237.343 2.568.979 52.806.322
Kullanılan oy 43.785.665 129.283 43.914.948
Geçerli oy 42.813.896 127.867 42.941.763
Geçersiz oy 971.769 1.416 973.185
Katılım oranı (%) 87,16 5,03 83,16
24. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi
Parti Genel başkanı Oy % +/– Sandalye +/–
Adalet ve Kalkınma Partisi Recep Tayyip Erdoğan 21.399.082 49,83 artış 3,17 327 azalış 14
Cumhuriyet Halk Partisi Kemal Kılıçdaroğlu 11.155.972 25,98 artış 5,13 135 artış 23
Milliyetçi Hareket Partisi Devlet Bahçeli 5.585.513 13,01 azalış 1,28 53 azalış 18
Bağımsızlar 2.819.917 6,57 artış 1,33 35 artış 9
Saadet Partisi Mustafa Kamalak 543.454 1,27 azalış 1,07 0 Sabit
Halkın Sesi Partisi Numan Kurtulmuş 329.723 0,77 Yok 0 Yok
Büyük Birlik Partisi Yalçın Topçu 323.251 0,75 Yok 0 Yok
Demokrat Parti Namık Kemal Zeybek 279.480 0,65 azalış 4,77 0 Sabit
Hak ve Eşitlik Partisi Osman Pamukoğlu 124.415 0,29 Yok 0 Yok
Demokratik Sol Parti Masum Türker 108.089 0,25 Yok 0 Yok
Doğru Yol Partisi Çetin Özaçıkgöz 64.607 0,15 Yok 0 Yok
Türkiye Komünist Partisi Erkan Baş 64.006 0,15 azalış 0,08 0 Sabit
Millet Partisi Aykut Edibali 60.716 0,14 Yok 0 Yok
Milliyetçi ve Muhafazakar Parti Ahmet Reyiz Yılmaz 36.188 0,08 Yok 0 Yok
Emek Partisi Haydar Kaya 32.128 0,07 azalış 0,01 0 Sabit
Liberal Demokrat Parti Cem Toker 15.222 0,04 azalış 0,06 0 Sabit
Toplam 42.941.763 100,00 550

İllerin çıkardıkları milletvekili sayıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Yüksek Seçim Kurulu 2 Mart 2011'de Türkiye İstatistik Kurumunun 2010 Nüfus Sayımı sonuçlarını baz alarak seçim çevrelerinin çıkaracağı milletvekili sayısını yayımladı.[50] Buna göre 14 ilin bir önceki seçime göre çıkaracağı milletvekili sayısı artarken, 28 ilinki azaldı.[51] 39 ilin çıkardığı milletvekili sayısı ise değişmedi.[51] Yine bu düzenlemeyle 85 ile en çok milletvekilini İstanbul, 1 ile de en az milletvekilini Bayburt çıkardı.[51]

Aşağıdaki tabloda illerin çıkardığı milletvekili sayıları görülmektedir.

2007 genel seçimlerinde Türkiye ortalamasında her bir milletvekiline 78 bin seçmen düşerken, nüfusu az olan Şırnak, Hakkâri, Bayburt gibi illerde 20 binin üzerinde oy alan adaylar Meclis'e girmişti. 2011 seçimlerinde de 8.829.393 seçmenin bulunduğu İstanbul'da her milletvekiline 103 bin, 3.237.446 seçmenin bulunduğu Ankara'da her milletvekiline 104 bin seçmen düştü. Halbuki bu oranlar Tunceli'de 55 bin, Hakkâri'de ise 40 bin oldu.[52] 2015 seçimlerinde de aynı durum yaşandı.

İllere göre seçim sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçimlerin; Türkiye geneli, İstanbul, Ankara ve İzmir sonuçlarına göre pasta grafikleri:



Türkiye geneli seçim sonuçları

  AKP (%49.53)
  CHP (%25.98)
  MHP (%13.01)
  Bağımsızlar (%6.57)
  SP (%1.27)
  HAS Parti (%0.77)
  BBP (%0.75)
  DP (%0.64)
  HEPAR (%0.29)
  DSP (%0.25)
  Diğer (%0.94)



İstanbul seçim sonuçları

  AKP (%49.45)
  CHP (%31.27)
  MHP (%9.39)
  Bağımsızlar (%5.34)
  SP (%1.60)
  HAS Parti (%0.72)
  BBP (%0.63)
  DP (%0.43)
  HEPAR (%0.40)
  DSP (%0.24)
  Diğer (%0.53)



Ankara seçim sonuçları

  AKP (%49.20)
  CHP (%31.37)
  MHP (%14.59)
  BBP (%1.10)
  Bağımsızlar (%0.98)
  HAS Parti (%0.76)
  SP (%0.66)
  DP (%0.44)
  HEPAR (%0.22)
  DSP (%0.16)
  Diğer (%0.52)



İzmir seçim sonuçları

  CHP (%43.81)
  AKP (%36.86)
  MHP (%11.22)
  Bağımsızlar (%4.66)
  DP (%0.76)
  HEPAR (%0.65)
  SP (%0.44)
  HAS Parti (%0.32)
  BBP (%0.32)
  DSP (%0.27)
  Diğer (%0.69)
İl Milletvekili
Sayısı		 AK Parti % CHP % MHP % Bağımsız % Diğerleri % Toplam
Adana 14 438.321 37,40 361.547 30,85 238.140 20,32 93.169 7,95 40.734 3,48 1.171.911
Adıyaman 5 205.968 67,30 50.768 16,59 14.102 4,61 20.063 6,56 15.161 4,95 306.062
Afyonkarahisar 5 257.463 60,42 70.203 16,48 79.425 18,64 209 0,05 18.801 4,41 426.101
Ağrı 4 96.616 47,62 4.503 2,22 4.505 2,22 88.093 43,42 9.173 4,52 202.890
Aksaray 3 132.455 66,09 23.494 11,72 36.030 17,98 97 0,05 8.328 4,16 200.404
Amasya 3 110.459 52,19 59.066 27,91 31.801 15,03 0 0 10.309 4,87 211.635
Ankara 31 1.471.871 49,24 935.688 31,30 436.883 14,62 29.852 1,00 114.752 3,84 2.989.046
Antalya 14 462.963 39,30 391.400 33,22 245.901 20,87 28.182 2,39 49.638 4,21 1.178.084
Ardahan 2 22.831 40,22 17.476 30,78 5.651 9,95 7.089 12,49 3.725 6,56 56.772
Artvin 2 48.769 46,40 37.180 35,37 13.970 13,29 170 0,16 5.025 4,78 105.114
Aydın 7 224.330 35,47 241.062 38,12 115.087 18,20 24.078 3,81 27.813 4,40 632.370
Balıkesir 8 356.649 46,50 259.104 33,78 106.663 13,91 6.785 0,88 37.737 4,92 766.938
Bartın 2 57.783 48,17 34.499 28,76 19.189 16,00 0 0 8.492 7,08 119.963
Batman 4 81.778 37,13 14.754 6,70 1.281 0,58 113.378 51,48 9.043 4,11 220.234
Bayburt 1 27.318 63,39 1.676 3,89 10.434 24,21 0 0 3.670 8,52 43.098
Bilecik 2 54.936 42,59 32.741 25,38 35.117 27,23 0 0 6.191 4,80 128.985
Bingöl 3 84.888 67,07 3.890 3,07 1.677 1,33 30.245 23,90 5.860 4,63 126.560
Bitlis 3 74.058 50,70 2.511 1,72 4.641 3,18 58.748 40,22 6.120 4,19 146.078
Bolu 3 103.908 58,50 35.611 20,05 28.591 16,10 0 0 9.503 5,35 177.613
Burdur 3 81.582 48,99 42.314 25,41 31.033 18,63 115 0,07 11.495 6,90 166.539
Bursa 18 875.380 52,97 412.887 24,98 238.137 14,41 27.284 1,65 98.940 5,99 1.652.628
Çanakkale 4 136.367 41,57 129.445 39,46 47.897 14,60 207 0,06 14.140 4,31 328.056
Çankırı 2 72.749 65,59 6.738 6,08 25.607 23,09 0 0 5.816 5,24 110.910
Çorum 4 209.764 61,23 82.264 24,01 37.120 10,83 238 0,07 13.219 3,86 342.605
Denizli 7 279.091 46,62 187.017 31,24 101.408 16,94 5.871 0,98 25.253 4,22 598.640
Diyarbakır 11 218.552 32,17 15.882 2,34 5.733 0,84 419.095 61,69 20.102 2,96 679.364
Düzce 3 141.181 65,95 26.578 12,42 34.776 16,24 0 0 11.542 5,39 214.077
Edirne 3 80.251 30,39 136.532 51,70 35.152 13,31 286 0,11 11.885 4,50 264.106
Elazığ 5 213.506 67,41 41.742 13,18 45.789 14,46 0 0 15.696 4,96 316.733
Erzincan 2 73.227 57,09 38.921 30,34 11.938 9,31 0 0 4.177 3,26 128.263
Erzurum 6 283.638 69,22 19.847 4,84 54.522 13,31 33.373 8,14 18.365 4,48 409.745
Eskişehir 6 222.254 44,10 179.072 35,53 73.609 14,60 2.833 0,56 26.265 5,21 504.033
Gaziantep 12 510.923 61,69 159.961 19,31 77.836 9,40 44.610 5,39 34.911 4,22 828.241
Giresun 4 154.385 59,38 61.579 23,69 30.966 11,91 0 0 13.061 5,02 259.991
Gümüşhane 2 45.203 65,02 5.401 7,77 15.004 21,58 30 0,04 3.886 5,59 69.524
Hakkâri 3 19.537 16,47 1.068 0,90 1.226 1,03 94.660 79,82 2.102 1,77 118.593
Hatay 10 353.616 44,44 306.498 38,52 100.499 12,63 11.808 1,48 23.211 2,92 795.632
Iğdır 2 22.860 28,29 1.374 1,70 27.554 34,09 25.437 31,48 3.591 4,44 80.816
Isparta 4 135.435 52,90 55.594 21,72 48.412 18,91 966 0,38 15.600 6,09 256.007
İstanbul 85 3.931.210 49,38 2.492.910 31,31 747.666 9,39 425.417 5,34 363.704 4,57 7.960.907
İzmir 26 924.281 36,78 1.097.886 43,69 283.590 11,28 120.797 4,81 86.567 3,44 2.513.121
Kahramanmaraş 8 391.986 69,57 64.584 11,46 73.151 12,98 3.031 0,54 30.682 5,45 563.434
Karabük 2 82.141 57,93 26.981 19,03 22.074 15,57 0 0 10.586 7,47 141.782
Karaman 2 80.455 57,29 26.511 18,88 25.642 18,26 0 0 7.834 5,58 140.442
Kars 3 61.196 42,56 24.009 16,70 24.744 17,21 27.629 19,21 6.213 4,32 143.791
Kastamonu 3 130.136 55,83 34.168 14,66 53.747 23,06 0 0 15.053 6,46 233.104
Kayseri 9 478.357 64,90 89.493 12,14 132.988 18,04 261 0,04 35.953 4,88 737.052
Kırıkkale 3 105.036 62,11 25.620 15,15 31.802 18,81 0 0 6.649 3,93 169.107
Kırklareli 3 62.445 27,43 119.598 52,53 37.638 16,53 368 0,16 7.624 3,35 227.673
Kırşehir 2 65.680 50,24 29.534 22,59 28.729 21,97 1.813 1,39 4.989 3,82 130.745
Kilis 2 38.967 59,54 9.948 15,20 13.708 20,94 83 0,13 2.746 4,20 65.452
Kocaeli 11 504.535 52,71 235.770 24,63 114.304 11,94 22.153 2,31 80.415 8,40 957.177
Konya 14 810.396 69,64 118.935 10,22 152.633 13,12 15.604 1,34 66.161 5,69 1.163.729
Kütahya 5 242.125 64,59 46.645 12,44 59.334 15,83 0 0 26.781 7,14 374.885
Malatya 6 294.645 67,99 85.646 19,76 35.293 8,14 5.474 1,26 12.319 2,84 433.377
Manisa 10 407.234 46,96 249.482 28,77 146.633 16,91 24.239 2,80 39.637 4,57 867.225
Mardin 6 103.402 32,17 11.953 3,72 2.041 0,64 195.581 60,85 8.414 2,62 321.391
Mersin 11 311.050 32,00 310.714 31,96 224.477 23,09 93.876 9,66 31.929 3,28 972.046
Muğla 6 170.223 32,67 237.488 45,58 84.462 16,21 5.838 1,12 23.075 4,43 521.086
Muş 4 73.431 42,83 7.115 4,15 7.517 4,38 75.885 44,26 7.498 4,37 171.446
Nevşehir 3 102.384 60,19 27.783 16,33 31.031 18,24 74 0,04 8.829 5,19 170.101
Niğde 3 100.380 54,25 39.774 21,50 35.369 19,11 174 0,09 9.338 5,05 185.035
Ordu 6 251.319 60,21 94.353 22,61 48.647 11,66 3.281 0,79 19.782 4,74 417.382
Osmaniye 4 115.785 43,11 30.877 11,50 110.708 41,22 2.038 0,76 9.196 3,42 268.604
Rize 3 134.549 68,91 33.408 17,11 14.929 7,65 679 0,35 11.692 5,99 195.257
Sakarya 7 334.823 61,62 88.043 16,20 81.515 15,00 3.450 0,63 35.497 6,53 543.328
Samsun 9 462.067 61,50 162.718 21,66 84.520 11,25 648 0,09 41.432 5,51 751.385
Siirt 3 58.623 48,03 3.520 2,88 1.433 1,17 51.809 42,45 6.660 5,46 122.045
Sinop 2 69.587 54,92 39.264 30,99 10.486 8,27 0 0 7.363 5,81 126.700
Sivas 5 234.505 63,34 56.534 15,27 36.836 9,95 17.101 4,62 25.284 6,83 370.260
Şanlıurfa 12 430.453 63,46 21.777 3,21 22.357 3,30 182.915 26,97 20.784 3,06 678.286
Şırnak 4 35.714 20,61 5.155 2,98 2.033 1,17 125.282 72,31 5.073 2,93 173.257
Tekirdağ 6 183.548 35,94 226.824 44,41 68.483 13,41 8.001 1,57 23.876 4,67 510.732
Tokat 5 202.481 55,90 85.149 23,51 57.257 15,81 173 0,05 17.160 4,74 362.220
Trabzon 6 266.605 58,65 83.198 18,30 69.500 15,29 431 0,09 34.831 7,66 454.565
Tunceli 2 7.339 15,75 26.804 57,53 992 2,13 10.354 22,22 1.099 2,36 46.588
Uşak 3 110.931 49,75 66.387 29,77 36.394 16,32 0 0 9.265 4,15 222.977
Van 8 171.753 40,25 16.044 3,76 12.737 2,98 211.131 49,47 15.102 3,54 426.767
Yalova 2 59.175 47,23 40.975 32,70 13.112 10,46 5.841 4,66 6.200 4,95 125.303
Yozgat 4 170.919 66,42 28.166 10,95 47.062 18,29 0 0 11.166 4,34 257.313
Zonguldak 5 184.346 47,23 146.342 37,49 24.633 6,31 11.515 2,95 23.489 6,02 390.325
Toplam 550 21.399.082 49,83 11.155.972 25,98 5.585.513 13,01 2.819.917 6,57 1.981.279 4,61 42.941.763

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Turkey's early elections end in disappointment for some parties". Today's Zaman. 17 Mayıs 2008. 15 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2011. 
  2. ^ "Referandumdan "Evet" çıktı". Sabah. 21 Ekim 2007. 3 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2010. 
  3. ^ "Başbakan Erdoğan seçim tarihini açıkladı". CNN Türk. 3 Ekim 2010. 6 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2010. 
  4. ^ "Seçim süreci başlıyor". Ntvmsnbc.com. 3 Mart 2011. 10 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2011. 
  5. ^ "Seçim kanununda değişiklik yasalaştı". Star. 17 Ekim 2010. Erişim tarihi: 9 Kasım 2010. [ölü/kırık bağlantı]
  6. ^ a b c "Haziran seçiminde ilklere dikkat!". Ntvmsnbc.com. 4 Mart 2011. 10 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2011. 
  7. ^ "Bütçeden siyasi partilere 327.3 milyon lira yardım". Zaman. 8 Nisan 2010. 18 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2010. 
  8. ^ "XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçimine katılabilecek siyasi partiler ile ilgili Yüksek Seçim Kurulu'nun 2011/144 sayılı kararı" (PDF). 18 Eylül 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011. 
  9. ^ "12 Haziran 2011 Pazar Günü Yapılacak XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçimine katılacak olan siyasi partilerin birleşik oy pusulasındaki yerlerinin (sıralarının) ad çekme ile belirlenmesine ilişkin tutanak" (PDF). 13 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011. 
  10. ^ "12 Haziran 2011 tarihinde yapılacak olan XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde süresinde aday listesi veren siyasi partiler ile seçime katılmama kararı alan siyasi partiler hakkında Yüksek Seçim Kurulu'nun 2011/341 sayılı kararı" (PDF). 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011. 
  11. ^ "Hak ve Özgürlükler Partisinin 12 Haziran 2011 tarihinde yapılacak olan XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçimine katılmama kararı ile ilgili Yüksek Seçim Kurulu'nun 2011/397 sayılı kararı" (PDF). 18 Eylül 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2011. 
  12. ^ "Özgürlük ve Dayanışma Partisinin 12 Haziran 2011 tarihinde yapılacak olan XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçimine katılmama kararı ile ilgili Yüksek Seçim Kurulu'nun 2011/404 sayılı kararı" (PDF). 18 Eylül 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2011. 
  13. ^ "Yurt Partisinin 12 Haziran 2011 tarihinde yapılacak olan XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçimine katılmama kararı ile ilgili Yüksek Seçim Kurulu'nun 2011/405 sayılı kararı" (PDF). 2 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2011. 
  14. ^ a b "Geçici Aday Listeleri" (PDF). 18 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2011. 
  15. ^ "267'sini çizdiler". Hürriyet. 15 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2011. 
  16. ^ a b "İşte rakamlarla seçim". Zaman. 8 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2011. 
  17. ^ "EN UZUN İSİM ONUN". AA. 1 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2011. 
  18. ^ "'Haşim Ahmet Abdülbaki Buğra Bahadır Nebioğulları'". Milliyet. 14 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2011. 
  19. ^ "Ünlülerin de seçimi". DHA. 3 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2011. 
  20. ^ "Metin Kurt TKP'den adaylığını ilan etti". sol.org.tr. 22 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2011. 
  21. ^ "Ünlülerin Seçimi Ne Oldu?". sondakika.com. 24 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2011. 
  22. ^ "Zeybek: "Tarihi ittifak"". 28 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011. 
  23. ^ "BÜYÜK İTTİFAK GERÇEKLEŞTİ, AKP'NİN BARAJI YIKILIP GİTTİ". 16 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011. 
  24. ^ "Altı parti seçime katılmıyor". 8 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2011. 
  25. ^ "Türkiye Kamuoyuna". Yeni Parti. 18 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2011. 
  26. ^ 18 parti liste verdi, 6 parti seçimden çekildi-Milliyet.com.tr
  27. ^ YSK kararı 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 18 Nisan 2011 tarihinde erişilmiştir.
  28. ^ "Haberal'dan CHP'ye adaylık başvurusu". Erişim tarihi: 12 Nisan 2011. [ölü/kırık bağlantı]
  29. ^ "CHP aday adayı oldu". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011. 
  30. ^ "Balbay İzmir, Haberal Zonguldak'tan Aday". 31 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011. 
  31. ^ "CHP'nin en laik ismi çizik yedi! İşte İzmir'deki aday listesi!". 10 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011. 
  32. ^ "Silivri'nin bağımsız adayları". 24 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2011. 
  33. ^ "Cihaner neden aday gösterilmedi". Hürriyet. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2011. 
  34. ^ "İlhan Cihaner de Aday". TRT. 9 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2011. 
  35. ^ a b "Ergenekon, Balyoz ve KCK davalarında yargılanan adaylar". 8 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011. 
  36. ^ "Hanefi Avcı bağımsız aday!". 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011. 
  37. ^ "Cumhuriyet Güçbirliği Bağımsız Milletvekili Adaylarını Açıkladı!". 11 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011. 
  38. ^ "6,000 hats tossed into AKP's June election ring in Turkey". Hürriyet Daily News. 16 Mart 2011. Erişim tarihi: 2 Nisan 2011. 
  39. ^ Strauss, Delphine (13 Nisan 2011). "Erdogan shakes up Turkey's ruling party". Financial Times. Ankara. Erişim tarihi: 14 Nisan 2011. 
  40. ^ Şen, Erdal; Güler, Habib (13 Nisan 2011). "Change comes out of candidate lists with 267 deputies out". Today's Zaman. Ankara. 14 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2011. 
  41. ^ "CHP most assertive in search for candidates ahead of June elections". Sunday's Zaman. 25 Ocak 2011. 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  42. ^ "Main Turkish opposition receives more than 3,000 candidate applications". Hürriyet Daily News. 23 Mart 2011. 12 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2011. 
  43. ^ "Haberal becomes member of CHP for candidacy in polls". Today's Zaman. 19 Mart 2011. 19 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  44. ^ Villelabeitia, Ibon (12 Nisan 2011). "Trailing in polls, Turkey's opposition seeks new face". Ankara: Reuters. Erişim tarihi: 14 Nisan 2011. 
  45. ^ "2011 Kesin Aday Listesi" (PDF). 17 Nisan 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  46. ^ "İşte en son seçim anketi". 1 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2011. 
  47. ^ Vikipedi: 2011 Türkiye genel seçimi anketleri
  48. ^ "YSK Web Portal" (PDF). Yüksek Seçim Kurulu. 26 Haziran 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020. 
  49. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 26 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Haziran 2011. 
  50. ^ "İllerin çıkaracağı milletvekili sayısı ile seçim çevresine bölünmesi gereken illerin hangi ilçelerden oluşacağına ilişkin Yüksek Seçim Kurulu'nun 2011/119 sayılı kararı" (PDF). Ysk.gov.tr. 2 Mart 2011. 22 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2011. 
  51. ^ a b c "İstanbul'a 15 yeni vekil". Ntvmsnbc.com. 2 Mart 2011. 10 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2011. 
  52. ^ "Milletvekili olmak için kaç oy gerekli?, Sabah gazetesi". 31 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=2011_Türkiye_genel_seçimleri&oldid=33455468" sayfasından alınmıştır