Ordu (il)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ordu
İlin Türkiye'deki konumu
İlin Türkiye'deki konumu
Harita
İl sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İl merkeziOrdu
İdare
 • ValiMuammer Erol[1]
Yüzölçümü
 • Toplam5.861 km²
Nüfus
 • Toplam724.268
 • Kır
-
 • Şehir
724268
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu452
İl plaka kodu52

Ordu, Türkiye'nin bir ilidir. Merkezi Ordu olan ilin 2023 yılı verilerine göre nüfusu 763.190'dır. Türkiye'de sahip olduğu Karadeniz ikliminden ve dağlık coğrafi konumundan dolayı en çok yağış alan 3. İldir. Karadeniz Bölgesinde Doğu Karadeniz bölümünde yer almaktadır. Ancak yeni oluşturulan ve bölgesel karışıklıkları ortadan kaldırmak için düzenlenen yeni bölgesel istatistik düzenlemelere göre Ordu ilinin tamamı Doğu Karadeniz topraklarında kaldı. İlin kuzeyinde Karadeniz, güneyinde Tokat ve Sivas illeri, batısında Samsun, doğusunda Giresun ili vardır. Büyükşehir statüsünde olan Ordu, 19 ilçeden oluşmaktadır. Yüzölçümü bakımından en büyük 57'nci ildir.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Ordu il merkezi 41° kuzey paraleli ve 37° ve 38° doğu meridyenleri arasında, Karadeniz Bölgesi'nin, Doğu Karadeniz bölümünde (Bölgesinde) yer almaktadır. İlin kuzeyini Kuzey Anadolu dağlarının kıyı sıraları kaplamaktadır. Kıyılara yakın tepelerle başlayan bu dağlar içeri doğru gittikçe yükselir. Ordu, Giresun ve Sivas ilinin birbirlerine komşu olduğu kesimde 3.000 m yi bulmaktadır. İlin en yüksek tepesi Giresun sınırına yakın olan Aşut Obası'ndaki Gönderiç Tepesi'dir.

Ulugöl, Gölköy ilçe merkezine 17 km. mesafede bulunan bir krater gölüdür. 26.5 hektar büyüklüğündeki alan, Tabiat Parkı’dır. Doğal yapısı itibarıyla yüksek peyzaj değerine sahiptir Özellikle güz mevsiminde yaprakların sararmasıyla oluşan renk armonisi görenleri büyülemektedir. Alan içerisinde üç adet heyelan set gölü bulunmakta; göllerden birisi büyük diğer ikisi ise sazlıkla kaplı küçük yapıda göllerdir. Büyük gölde Abant Alası türü balık yaşamaktadır.

Ordu diğer doğal varlıklar; Aybastı Perşembe Yaylası, Hoynat Adası,Yason Burnu ,Ohtamış Şelalesi, Gaga Gölü, Çavuşlar Şelalesi,Çambaşı Yaylası, Çaka Plajı, Keyfalan Yaylası, Kabadüz Ablak Taşı, Çiseli Şelalesi ve Geçilmez Kanyonu ile Boztepe'dir.

İklim[değiştir | kaynağı değiştir]

Ordu ilinde Karadeniz iklimi görülmektedir. Ancak arkadan geçen dağ yükseltilerinin azalmasıyla kışın soğuk günlerin sayısı bir iki günle sınırlıdır. İlin iç kesimdeki ilçelerine yükseltinin artmasıyla beraber soğuk bu bölgelerde daha şiddetlidir. Kışın iç kesimlerdeki ilçelerde 6 ay boyunca kar yağar. Bunlara Çambaşı yaylası, Beşiktaşı yaylası ve Sarı obası yaylası örnek olarak gösterilir; kar buralarda mayıs ayına kadar erimez.

Ordu, Türkiye sınırları içinde Rize ve Giresundan sonra en çok yağış alan 3. İl konumundadır. Yılın nerdeyse yarısı bol yağışlı ve yoğun nemli geçer. En yüksek günlük yağış miktarı (13.06.1975 tarine göre)171.3 mm. olmakla beraber yıllık değişmekte olup en yüksek yağış miktarı 1049.1 mm.dir. Yıllık yağışlı gün sayısı 155.1 gündür. En yüksek sıcaklık rekoru (1975-2022) ise 37.3'tür.[1]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Ordu il nüfus bilgileri
Yıl Toplam Sıra Fark Şehir - Kır
1927[3] 202.354 37
  %8     16.156
186.198     %92  
1935[4] 283.054 25 %40
  %7     20.342
262.712     %93  
1940[5] 305.017 23 %8
  %8     24.334
280.683     %92  
1945[6] 333.008 22 %9
  %8     27.056
305.952     %92  
1950[7] 373.028 21 %12
  %9     32.922
340.106     %91  
1955[8] 407.687 17 %9
  %10     39.655
368.032     %90  
1960[9] 469.379 16 %15
  %12     58.134
411.245     %88  
1965[10] 543.863 15 %16
  %15     83.585
460.278     %85  
1970[11] 608.721 15 %12
  %19     118.041
490.680     %81  
1975[12] 664.290 20 %9
  %22     148.737
515.553     %78  
1980[13] 713.535 21 %7
  %24     169.820
543.715     %76  
1985[14] 763.857 22 %7
  %29     220.067
543.790     %71  
1990[15] 830.105 21 %9
  %41     336.820
493.285     %59  
2000[16] 887.765 22 %7
  %47     416.631
471.134     %53  
2007[17] 715.409 30 -%19
  %55     395.283
320.126     %45  
2008[18] 719.278 30 %1
  %53     384.066
335.212     %47  
2009[19] 723.507 30 %1
  %55     399.035
324.472     %45  
2010[20] 719.183 30 -%1
  %56     404.390
314.793     %44  
2011[21] 714.390 30 -%1
  %57     409.288
305.102     %43  
2012[22] 741.371 30 %4
  %57     423.295
318.076     %43  
2013[23] 731.452 30 -%1 Şehir ve kır ayrımı kaldırılmıştır.
2014[24] 724.268 30 -%1
2015[25] 728.949 30 %1
2016[25] 750.588 30 %3
2017[25] 742.341 30 -%1
2018[25] 771.932 29 %4
2019[25] 754.198 30 -%2
2020[25] 761.400 29 %1
2021[25] 760.872 29 -%0
2022[25] 763.190 29 %0


Güncel Nüfus Değerleri (TÜİK 6 Şubat 2024 verileri[26])

Ordu il nüfusu: 775.800 (2023 sonu). İlin yüzölçümü 5.861 km2'dir. İlde km2'ye 132 kişi düşmektedir. (Yoğunluğun en fazla olduğu ilçe: 550 kişi ile Altınordu’dur)

İlde yıllık nüfus % 1,64 oranında artmıştır. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Ulubey (% 30,51)- Altıordu(-% 4,23)

06 Şubat 2024 TÜİK verilerine göre 19 İlçe ve belediye, bu belediyelerde toplam 772 mahalle bulunmaktadır.

2023 yılı sonunda Ordu ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri
İlçe Nüfus 2022 Nüfus 2023 Fark Değişim% Mah.Say. Alanı  km2[27] Yoğunluk
Akkuş 21.258 22.456 1.198 5,48 44 697 32
Altınordu 235.096 225.349 -9.747 -4,23 92 410 550
Aybastı 20.969 20.966 -3 -0,01 21 250 84
Çamaş 8.211 10.232 2.021 22,01 23 81 126
Çatalpınar 13.025 14.014 989 7,32 23 101 139
Çaybaşı 11.889 12.625 736 6,01 26 102 124
Fatsa 126.775 125.399 -1.376 -1,09 89 363 345
Gölköy 25.960 26.970 1.010 3,82 30 421 64
Gülyalı 8.425 9.243 818 9,27 13 62 149
Gürgentepe 12.617 15.543 2.926 20,86 23 185 84
İkizce 13.276 14.013 737 5,40 32 148 95
Kabadüz 7.055 7.548 493 6,76 19 290 26
Kabataş 10.119 11.011 892 8,45 18 74 149
Korgan 27.349 28.144 795 2,87 29 254 111
Kumru 28.436 29.704 1.268 4,36 40 296 100
Mesudiye 13.221 15.357 2.136 14,98 70 1046 15
Perşembe 30.101 31.278 1.177 3,84 54 217 144
Ulubey 16.976 23.033 6.057 30,51 41 295 78
Ünye 132.432 132.915 483 0,36 85 569 234
Ordu 763.190 775.800 12.610 1,64 772 5.861 132

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ordu'nun Altınordu ilçesinden sonra en gelişmiş ilçesi Ünyedir.

Ordu ilinin ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayanır. İl, Türkiye fındık üretiminin %51'ini, dünyanın ise %25'ini sağlamaktadır.[28] Nüfusun %70'inin gelirleri ise fındıktan karşılanır. Son zamanlarda fındık fiyatlarının 2000'li yılların bile altına düşmesinden dolayı alternatif tarım ürünü arayışları başlamıştır. Bu bağlamda kivi, soya gibi ekonomik değeri yüksek tarım ürünlerine yönelim başlamıştır.

Sanayi bakımından fazla gelişmemiş olsa da Türkiye'de alternatifi bulunmayan ve dalında tek olan ÇAMSAN ORDU Laminant Parke Fabrikası bugün evlerde kullanılan laminant parkenin ve diğer ahşap içerikli ürünlerin büyük çoğunluğunu tek başına karşılar. Ayrıca SAGRA Çikolata ve Fındık Fabrikası çikolata sanayiinde tek sayılabilir. Bugün evlerimizde yediğimiz Sarelle,Sagra,Tadelle ve birçok çikolata ürünü burada üretilir. Ayrıca fabrikada fındık yağı da üretilmektedir. İlde irili ufaklı fındık fabrikaları dağınık bir şekilde istihdama katkıda bulunmaktadır. Az da olsa çimento ve kâğıt sanayii de istihdama katkıda bulunur.

Fabrikalar:

  1. Sagra Çikolata Fabrikası - Dünyaya dağıtılan Sarelle, Tadelle, Gol, Gofy ve Sagra ürünleri burada üretilmektedir.
  2. Çamsan ORDU Laminant Parke
  3. Altaş Yağ Sanayi A.Ş. - Çotanak markalı fındık, mısır, kanola, ayçiçeği, soya ve ideal yağı üretilmektedir. Fabrika ayrıca temizlik ürünleri de üretmektedir.
  4. Doğus Çay
  5. Şenocak Fındık
  6. Gürsoy Fındık

Konum[değiştir | kaynağı değiştir]

Konum Bilgileri
İlçe Kuruluş Yılı[29] Önceden bağlı olduğu ilçe Alanı km²[30] Rakım mt. Merkeze km[31] Ulaşan Yollar[31]
Akkuş 1954 Ünye 697 1.236 136 -17 (Ünye)=>52-84
Altınordu 2013 Merkez 410 28 0 / -18, -01
Aybastı 1959 Gölköy 250 741 92 -17 (Fatsa)=>52-75, 552-53
Çamaş 1990 Fatsa 81 588 59 -17 (Fatsa)=>52-75=>52-54
Çatalpınar 1990 Fatsa 101 139 61 -17 (Fatsa)=>52-75
Çaybaşı 1990 Ünye 102 494 105 -17=>52-77, 52-78
Fatsa Cumh.önce 363 17 42 / -17, 52-76, 52-75
Gölköy 1936 Merkez 421 829 64 -01, 52-53
Gülyalı 1987 Merkez 62 6 14 / -18
Gürgentepe 1987 Gölköy 185 1.238 49 -01, 52-54
İkizce 1990 Ünye 148 141 91 -17=>52-79
Kabadüz 1990 Merkez 290 578 21 -01=>52-25
Kabataş 1990 Aybastı 74 436 82 -17 (Fatsa)=>52-75
Korgan 1960 Fatsa 254 781 78 -17 (Fatsa)=>52-76=>52-55, 52-56
Kumru 1960 Fatsa 296 457 75 -17=> -01=>52-81, 52-76, 52-56
Mesudiye Cumh.önce 1.046 1.139 113 -03, 52-52
Perşembe 1945 Merkez 217 7 15 / -18=>52-82
Ulubey 1958 Merkez 295 598 22 -01, 52-50
Ünye Cumh.önce 569 11 64 / -17, 52-84
ORDU Cumh.önce 5.861 25

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

İlde birçok tiyatro ve sinema bulunmakta ve düzenli kültürel etkinlikler düzenlenmektedir. Ordu her ne kadar coğrafya kitaplarında Orta ve Doğu Karadeniz bölgelerinde toprağı olan ve her iki bölgeye ait bir il olarak geçmekteyse de(Yeni düzenlemede tamamı Doğu Karadeniz-Düzey1-2 bölgeleri) hemen hemen bütün kültürel özellikleriyle Doğu Karadeniz Bölgesi'ne ait bir ildir. İlde Türkmen/Çepni kültürü hakimdir.

Ordu halk müziği ve geleneksel halk oyunları çevre illerle benzerlikler göstermektedir. Bağlama,kemençe, davul-zurna,davul-klarnet (yöresel tabirle gırnata) gibi çalgıların bir arada kullanıldığı yörede oyunlar ilçeden ilçeye değişmekle birlikte karşılama ve horon ağırlıklıdır.

Klarnet yani gırnata çalgısı davul ile birlikte daha çok Vona (Perşembe), Ordu Merkez, Gülyalı, Kabadüz, Ulubey ilçelerinde daha çok Ordu Karşılaması, Giresun Karşılaması, Giresun Sallaması, Gürcü Horonu, Perşembe Erkek Horonu, Sarhoş Karşılaması gibi oyunlara eşlik etmektedir. Kültürel özellikler açısından Ordu ve ilçeleri benzer özellikler gösterse de pek çok farklılıklar da içermektedir.

Horon daha çok kıyı ilçelerinin ve Ordu Merkez ilçenin güneyinde kalan Ulubey, Kabadüz, Gürgentepe, Gölköy, Mesudiye ilçelerinin halk oyunudur. Kıyı ilçeleri olarak da Ünye'nin bazı köyleri, Fatsa, Vona (Perşembe), Gülyalı ilçelerinde icra edilir. Karşılama oyunları Ordu ilinde en çok oynanan oyun türlerinden biridir. Bu oyunda da daha çok Bolaman, Vona(Perşembe), Ordu Merkez, Gülyalı, Kabadüz, Ulubey, Gürgentepe, Gölköy, Mesudiye (kısmen) ilçelerinde çokça icra edilir. Karşılama ad olarak Ordu Karşılaması olarak bilinir ve figürleri Giresun karşılaması'ndan farklıdır. Ancak yörede Giresun Karşılaması da icra edilmektedir. Karşılama müzikleri genellikle Giresun ile aynı özelliklere sahiptir. Ordu'da Oy Gemici Gemici, Fındık Toplayan Kızlar, Bağlamam Perde Perde gibi türkülerle karşılama oyunları bolca icra edilir. İç ilçelerde ise Tokat kültürü hakimdir. En çok etkilenmiş ilçe Akkuş'tur, ancak Korgan, Kumru, Çatalpınar, Kabataş ve Aybastı'da da Tokat yöresinin kültürü yer yer görülmektedir.Ancak coğrafi ve kültürel olarak Doğu Karadeniz kültürüde görülmektedir.[32]

Yöre Ordu-Giresun ağzının etkilediği bölge içerisindedir. Ünye-Beşikdüzü (Vilayeti Çepni) arasında kullanılan ağız ortak bir ağızdır. Bu ağız Trabzon, Rize ve Artvin ağızlarıyla karıştırılmamalıdır.

Mutfak[değiştir | kaynağı değiştir]

33 ürün için coğrafi tescil başvurusunda bulunulmuştur. Türk Patent ve Marka Kurumunda incelenmekte olan 22 adet ürün ise şöyledir:[33]

Ordu Çakıldak Fındığı, Ordu Kestane Balı, Ordu Perşembe Ceviz Helvası, Ordu Kokulu Üzüm Şerbeti, Ordu Tostu, Ordu Melocan Kavurması, Ordu Sakarca Kavurması, Ordu Galdirik Kavurması, Fatsa Yalıköy Köftesi, Ordu Fırın Fasulyesi, Ordu İncir Reçeli, Ordu Kuru Yufkası, Ordu Kabağı Kavurması, Ordu Kivisi, Ordu Dut Pekmezi, Kumru Fındık Macunu, Ünye Taşı, Ünye Beyaz Bentoniti, Kabataş Helvası, Kabataş Köy Peyniri, Ordu Su Böreği, Ünye Pidesi.

Turizm[değiştir | kaynağı değiştir]

Ordu sahil yolu

Zengin turizm potansiyeline sahip ilde, kıyı, yayla turizmi, trekking, yamaç paraşütü gibi etkinliklere imkân sağlayacak unsurlar mevcuttur. Yason Burnu'nun yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağıdır.

Eski adı Grekçe: "Κοτύωρα" Cotyora, Kotyora olan şehir, tarihte sırasıyla Kaşkaların, Medlerin, Perslerin, Pontus Krallığı'nın, Roma İmparatorluğu'nun, Doğu Roma İmparatorluğu'nun, Danişment Beyliği'nin, tekrar Doğu Roma İmparatorluğu'nun, Trabzon İmparatorluğu'nun, Anadolu Selçuklu Devleti'nin, tekrar Trabzon İmparatorluğu'nun, Hacıemiroğlu Beyliği'nin ve Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetiminde olmuştur. Osmanlı Döneminin büyük bölümünde önce Rum Eyaletine bağlı Karahisar-ı Şarkı sancağına, daha sonra Erzurum Vilayetine bağlı Karahisar-ı Şarkı sancağına bağlı kaza olarak yönetilen yöre, 16. yüzyılın 2. yarısında Trabzon Eyaletine bağlı bir kaza, 19. yüzyılın 2. yarısında kısa bir süre sancak oldu. 1920'de Trabzon Merkez sancağından ayrılan Giresun sancağına bağlanan kent, 1921'de ayrı bir sancağın merkezi, 1924'te Ordu ilinin merkezi oldu.

Boztepe

Boztepe, bir tarafında Ordu manzarası bir tarafında uçsuz bucaksız Karadeniz manzarasına sahip, bir tarafında yemyeşil tepelere hakim, ziyaret edenleri büyüleyen bir yerdir. Her yıl binlerce turist ağırlar. Özellikle yaz aylarında insanlar sırf manzarayı görmek için bu tepeye çıkarlar. Boztepe'de yiyecek içecek gibi ihtiyaçları karşılayacak restoran vs. bulunmaktadır. Ayrıca çam ormanları arasında piknik alanları mevcuttur. Kış aylarında yağan kar Boztepe'ye güzel bir görünüm verir. Boztepe'de çoğunlukla yamaç paraşütü gibi aktiviteler yapılmaktadır. Yakın tarihte turizm açısından çok önemli yerlere geleceğine inanılıyor. Ayrıca Boztepe-Ordu arasında yapılmış bir teleferik de bulunmaktadır. Bu sayede Boztepe'ye teleferik ile de ulaşılabiliyor.

Teleferik
Teleferikten Ordu'nun manzarası

20 Mart 2010 tarihinde bu projenin temeli atılmış ve 8 Temmuz 2011 tarihinde hizmete açılmıştır. Teleferik kalkış istasyonu çevre düzenlemesi; 317 araç kapasiteli otopark alanı ve insanların sürekli sirkülasyon yaptığı sokak şeklinde tasarlanmıştır. Bu alanda Teleferik istasyonu ve kabin depolama yapıları hemen deniz kenarında yer almaktadır. Bu alanda sokak şeklinde yapılan tasarımın deniz tarafında kafeterya, ana yol tarafında ise Turizm Danışma Bürosu, Kafeterya ve ürün satışı bölümlerini içeren bir yapı daha yer almaktadır. Yine bu alan içinde 6 adet el sanatları dükkânı, oturma grupları, çocuk oyun alanı ve deniz kenarında iskele de yer almaktadır. Arazi eğimine göre Boztepe varış istasyonunda yapılacak tesis tamamen coğrafi ve yöresel mimari anlayışla tasarlanmıştır. Burada 2 bölümlü olarak düşünülen tesisin 200 m²’lik Pide Salonu bölümü sol tarafta yer almaktadır. Sağ tarafta ana restoran bulunmaktadır. Ana restoranın alt katı 232 m², üst katı ise 371 m² olarak 2 katlı olarak tasarlanmıştır. Maliyeti toplam 9 milyon 100 bin TL. Alt istasyon ile üst istasyon arasındaki yükseklik toplam 500 m. Teleferik, alt istasyondan üst istasyona kadar toplam 2350 m. hat uzunluğu ile 7 adet direkle geçilir. Proje, 8’er kişilik oturaklı kabinlerle, saatte çıkışta 900 kişi, inişte de 900 kişi olmak üzere toplam 1800 kişiyi taşıyabilme kapasitesine sahip.

Sağlık Turizmi
  • Sarmaşık Kaplıcası[34]

Fatsa Ilıca Mahallesinde bulunan Sarmaşık Kaplıcası, ilçeye 10 km uzaklıktadır. Sarmaşık Kaplıcası, ildeki tek termal kaynağının bulunduğu tesistir.

Kaplıca suyu, 47 santigrat derece sıcaklıkta ve berrak, renksiz, kokusuz, çelik ve kükürtten oluşmaktadır.

Ilıca kaplıcası suyunun bazı hastalıkların tedavisindeki etkisi Refik SAYDAM Merkez Hıfzıssıhha Enstitüsü Kimya tahlil raporu ve Ankara Üniversitesi Fizik Tedavi Kürsüsü'nün raporuyla teyit edilmiş olup etki alanları söyle sıralanmıştır;

a) Romatizma

b) Kireçlenme

c) Kadın hastalıkları

d) Mide, bağırsak ve idrar yolları iltihaplanması

e) Böbrek taşları ve alerjik türü kaşıntılarda etkili olup bünyesinde birçok minerali barındırmaktadır.

Kaleler
Kiliseler
Parklar ve mesire alanları

Yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]

Nüfusları ile birlikte Ordu'nun ilçelerini gösteren harita

Merkezi Yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyükşehir illerinde Merkezi yönetim Vali, İl Müdürleri ve İl Danışma Kurulundan oluşur.

Ordu, bir ‘büyükşehir’dir. Bu özelliğine göre yönetimi belirlenmiştir. Protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır.

Büyükşehir yapılan illerde, İl Genel Meclisi, yetki ve görevlerini Büyükşehir Belediye Meclisi’ne devretmiş ve kaldırılmıştır.

Ordu Valisi, 1962-Bünyan doğumlu Muammer EROL, Ağustos 2023/376 sayılı kararla Merkez Valisi iken atanmıştır.

Vali ve Kaymakamlara ait bilgiler Ordu'nun ilçeleri sayfasında gösterilmiştir.

Yerel yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyükşehir Belediyelerinde Yerel yönetim, Büyükşehir Belediye Başkanı, Büyükşehir Belediye Meclisi ve Büyükşehir Belediye Encümeni'nden oluşur.

Yerel yönetimi temsil eden Büyükşehir Belediye Başkanı, ildeki tüm seçmenlerin oy çokluğu ile seçilir. Yerel seçimlerde İlçe Belediye Başkanı ve İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanılarak ilçelerin belediye meclisleri oluşur. İlçe Belediye meclislerinden alınan üyelerle (başkan kontenjanı, ilçe nüfusu ve parti oy oranına göre) de Büyükşehir Belediye Meclisi oluşur. Bu mecliste ilçe belediye başkanları da yer alır.[38][39] Meclisin başkanı Büyükşehir Belediye Başkanı'dır.

Büyükşehir belediye encümeni, belediye başkanının başkanlığında, belediye meclisinin kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği beş üye ile biri genel sekreter, biri malî hizmetler birim amiri olmak üzere belediye başkanının her yıl birim amirleri arasından seçeceği beş üyeden oluşur. (5216 saylı kanun 16. madde)

Büyükşehir yapılan illerde, İl Genel Meclisi, yetki ve görevlerini Büyükşehir Belediye Meclisi’ne devretmiş ve kaldırılmıştır.

Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı, 1949-Ordu doğumlu Mehmet Hilmi Güler (AK PARTİ), 31 Mart 2019 seçimlerinde %56,93 oy oranıyla seçilmiştir.[40]

İlçe belediyeleri, 2019 Türkiye yerel seçimlerine göre, üç değişik parti tarafından yönetilmektedir. Bu ilçelerden 16'sı AK PARTİ, 1'i CHP ve 2'si MHP'li belediye başkanıdır.[41]

Ordu Büyükşehir Belediye Meclisi üye sayısı 74’dür (Büyükşehir Belediye Başkanı, 19 ilçe belediye başkanı ve 54 üye) Bunların 61’i AK PARTİ, 6'sı CHP, 5’i MHP, 1'i SAADET P., 1'i BBP'dir[42]

Belediye başkanları ve meclislere ait bilgiler Ordu'nun ilçeleri sayfasında gösterilmiştir.

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

İldeki tek üniversite olan Ordu Üniversitesi, 2006 yılında kuruldu.

Spor[değiştir | kaynağı değiştir]

2018-2019 Sezonu sonunda Futbol 3. Ligde 52 Orduspor ve Fatsa Belediyespor ligde kalmışlardır. Ayrıca BAL’da 2, kadın futbol liglerinde de 3 takımı vardır. Basketbolda İEF Açı Koleji Spor kadın takımı 1. Ligi 11.sırada tamamlamıştır.. Voleybol liglerinde 3 ve hentbol liglerinde 1 takımı daha vardır.

Ziraat Türkiye Kupası'nda Fatsa Belediyespor 2.turda, Yeni Orduspor 3.turda elenmişlerdir.

Basketbol Kadınlar Federasyon Kupası'nda Ordu Açı Koleji Kupa 2.si olmuştur.

Önemli spor tesisleri: 19 Eylül Stadyumu (11.024), Durugöl Recep Kara Spor Salonu (3.000), Durugöl Olimpik Kapalı Yüzme Havuzu (500). 22.000 kişilik yeni stadyumu.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Valiler Kararnamesi yayınlandı: 41 ilin valisi değişti". NTV. 10 Haziran 2020. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2020. 
  2. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  3. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  4. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  5. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  6. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  9. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  10. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  23. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  24. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  25. ^ a b c d e f g h
    • "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Ordu Nüfusu". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Ordu Nüfusu". nufusune.com. 
    • "Ordu Nüfusu". nufusubu.com. 
  26. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024. 
  27. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Şubat 2020. 
  28. ^ "Dünya fındık üretiminin yüzde 25'ini Ordu yapıyor". Anadolu Ajansı. 21 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022. 
  29. ^  İçişleri Bakanlığı- İller İdaresi Genel Müdürlüğü
  30. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :1 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  31. ^ a b Karayolları Genel Müdürlüğü
  32. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2013. 
  33. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2015. 
  34. ^ "Fatsa Kaymakamlığı Sarmaşık Kaplıcası". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021. 
  35. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2013. 
  36. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 20 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2013. 
  37. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2013. 
  38. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 29 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020. 
  39. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020. 
  40. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020. 
  41. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020. 
  42. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]