İçeriğe atla

Napoli

Bağlantıları değiştir
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Napoli
Napule
Comune di Napoli
Napoli bayrağı
Bayrak
Napoli arması
Arma
Campania bölgesi, Napoli ili ve Napoli şehri
Campania bölgesi, Napoli ili ve Napoli şehri
İtalya üzerinde Napoli
Napoli
Napoli
Napoli'nın İtalya'daki konumu.
Ülkeİtalya İtalya
Bölge Campania
İlNapoli
İdare
 • Belediye BaşkanıGaetano Manfredi
Yüzölçümü
 • Toplam119,02 km²
Rakım99,8 m
Nüfus
 (30 Eylül 2017)[1]
 • Toplam967.068
 • Yoğunluk8,100/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Resmî site
comune.napoli.it
Napoli Şehri Castel Nuovo.
Konum İtalya
KriterKültürel: ii, iv
Referans726
Tescil1995 (19. oturum)
Uzatma2011
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika
Koordinatlar40°51′05″K 14°15′46″B / 40.85139°K 14.26278°B / 40.85139; -14.26278

Napoli (Napolice: Napule), güney İtalya'nın Campania bölgesinde ve kendi ismini taşıyan Napoli ilinde bulunan, Campania bölgesinin ve Napoli ilinin başkenti olan bir şehir ve yerel idare bakımından bir komündür. İtalya'nın nüfus itibarıyla, Roma ve Milano'dan sonra üçüncü büyük şehridir ve 4 milyondan fazla nüfusuyla ülkenin Milano'dan sonra ikinci metropol bölgesi[2].

Şehir tarih, sanat, kültür, mimari, müzik ve astronomi yönlerinden İtalya'da hayati rol oynar.

İtalya tarihinde 2.800 yıllık geçmişi ve (1285 - 1816 döneminde özerk bir devlet olan) Napoli Krallığı başkentliği yapması nedeniyle çok büyük öneme sahiptir.

1700 hektarlık eski tarihsel şehir merkezi UNESCO Dünya Mirasları listesindedir.

MÖ ilk binyıl'da Yunanlar tarafından kurulan Napoli, dünyanın sürekli yerleşimin olduğu en eski kentsel alanlarından biridir. MÖ sekizinci yüzyılda, Pizzofalcone tepesinde Parthenope (Grekçe:Παρθενόπη) adlı bir koloni kuruldu. MÖ altıncı yüzyılda, Neápolis olarak yeniden kuruldu.[3] Şehir, Magna Graecia'nın önemli bir parçasıydı, Yunan ve Roma toplumunun birleşmesinde önemli bir rol oynadı ve Romalıların idaresinde önemli bir kültür merkeziydi.[4]

Napoli, Napoli Dükalığı'nın (661–1139), daha sonra Napoli Krallığı'nın (1282–1816) başkenti ve son olarak da 1861'te İtalya'nın birleşmesi'ne kadar İki Sicilya Krallığı'nın başkenti olarak görev yaptı.

Mimari

[değiştir | kaynağı değiştir]

UNESCO Dünya Mirası Alanı

[değiştir | kaynağı değiştir]
Historic Centre of Naples
UNESCO Dünya Mirası
KriterCultural: ii, iv
Referans726
Tescil1995 (19. oturum)
Bölge1,021 ha
Tampon bölge1,350 ha
Castel Sant'Elmo ve Certosa di San Martino

Napoli'nin 2,800 yıllık tarihi, Orta Çağ kalelerinden klasik kalıntılara kadar çok sayıda tarihi bina ve anıtın yanı sıra yakınlardaki Caserta Sarayı ve Pompeii ve Herculaneum Roma kalıntıları da dahil olmak üzere çok çeşitli kültürel ve tarihi açıdan önemli yerler bıraktı.

Günümüz Napoli'sinde görülebilen en belirgin mimari formlar Orta Çağ, Rönesans ve Barok stilleridir.[5]

Napoli'nin toplam 448 tarihi kilisesi (toplamda 1000[6]), onu ibadet yeri sayısı bakımından dünyanın en Katolik şehirlerinden biri yapar.[7] 1995 yılında, Napoli'nin tarihi merkezi UNESCO tarafından ortak insanlık mirası için olağanüstü kültürel veya doğal öneme sahip alanları kataloglamayı ve korumayı amaçlayan Birleşmiş Milletler programında Dünya Mirası Alanı olarak listelenmiştir.

Napoli, çağdaş kentsel dokusu uzun ve hareketli tarihinin unsurlarını koruyan Avrupa'nın en eski şehirlerinden biridir. Neapolis'in antik Yunan kuruluşunun dikdörtgen ızgara düzeni hala fark edilebilir ve gerçekten de Akdeniz'in önde gelen liman şehirlerinden biri olan Napoli Tarihi Merkezi'nin günümüz kentsel dokusunun temel biçimini sağlamaya devam ediyor. Orta Çağ'dan 18. yüzyıla kadar Napoli, antik kalelerinde, 1600 Kraliyet Sarayı gibi kraliyet topluluklarında ve soylu ailelerin sponsor olduğu saraylarda ve kiliselerde ifade edilen sanat ve mimari açısından bir odak noktasıydı.

— UNESCO'nun kriteri

.

Coğrafya

[değiştir | kaynağı değiştir]
Napoli Körfezi

Şehir Akdeniz sahilinde Napoli Körfezi'nde, güney İtalya'nın batı kıyısında, Roma'nın 250 km güneyindedir; deniz seviyesinden 450 m yüksekliğe kadar yükselir. Eskiden şehrin merkezinden geçen küçük nehirler, o zamandan beri inşaatlarla kapatılmıştır. İki önemli volkanik bölge, doğusunda Vezüv Yanardağı ve batısında Campi Flegrei (İngilizce: Phlegraean Fields) arasındadır. Procida, Capri ve Ischia adalarının tümüne Napoli'den deniz otobüsü ve feribotla ulaşılabilir. Sorrento ve Amalfi Sahili şehrin güneyinde yer alırken, Roma kalıntıları MS 79'da Vezüv'ün patlamasında yok olan Pompeii, Herkulaneum, Oplontis ve Stabiae' da yakınlarda görülebilir. Portus Julius'un Roma donanma tesisinin parçası Pozzuoli ve Baia liman kentleri şehrin batısındadır.

Napoli limanı Akdeniz'in ve Avrupa'nın en büyük limanlarından biri olup yakında bulunan birçok küçük Akdeniz adalarına, Sardinya'ya, Sicilya'ya, Eoliyen adalarına, Korsika'ya ve Tunus'a giden feribotların merkez limanıdır.

Mahalleleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Posillipo'daki Palazzo Donn'Anna ve Bagno Donn'Anna plajı

Napoli'nin otuz mahallesi (quartieri) aşağıda listelenmiştir. İdari amaçlar için, bu otuz mahalle birlikte on hükûmet topluluk kurulunda gruplandırılmıştır.[8]

İklim

[değiştir | kaynağı değiştir]
 Napoli iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 21,1 22,8 27,8 27,4 34,8 37,4 39,0 40,0 37,2 31,5 26,0 24,4 40,0
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 13,0 13,1 15,6 17,4 23,0 26,5 29,8 30,8 26,8 22,7 17,3 14,3 20,9
Ortalama sıcaklık (°C) 8,7 8,8 11,0 12,9 17,8 21,3 24,3 24,9 21,4 17,1 12,5 9,9 15,9
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) 4,4 4,5 6,3 8,4 12,6 16,2 18,8 19,1 16,0 12,1 7,8 5,6 11,0
En düşük sıcaklık (°C) −5,6 −3,8 −3,6 0,8 5,0 9,0 11,2 11,4 5,6 2,6 −3,4 −4,6 −5,6
Ortalama yağış (mm) 92,1 95,3 77,9 98,6 59,0 32,8 28,5 35,5 88,9 135,5 152,1 112,0 1.008,2
Kaynak: İtalya Meteoroloji Enstitüsü[9]


Demografi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Şehir idaresi Comune sınırları içinde nüfusu (2009) 962.638 olup İtalya'da Roma ve Milano'dan sonra üçüncü şehir idare nüfusuna sahiptir. Napoli şehri İtalya'nın en yüksek nüfus yoğunluğu gösteren şehridir. Metropoliten Napoli alanı için nüfus ise 3 ile 5 milyon olarak verilmektedir.[10]

Napoli komününün belediye sınırları içinde nüfusunun 19 ve 20. yüzyıllarda gelişmesi resmî nüfus sayımı sonuçlarına göre şu gösterimde özetlenmiştir:

Kişi

Ekonomi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Napoli limanı

Napoli, idari sınırları dahilinde, Milano, Roma ve Torino'dan sonra İtalya'nın en büyük dördüncü ekonomisidir ve satın alma gücüne göre dünyanın en büyük 103. kentsel ekonomisi’dir ve kişi başına 28.749 ABD Doları'na denk gelen 2011 tahmini GSYİH'sı 83,6 milyar ABD Dolarıdır.[11][12]

Napoli büyük kargo terminali ve Napoli limanı ile Akdeniz'in en büyük ve en işlek limanlarından biridir. Şehir, II. Dünya Savaşı'ndan bu yana önemli bir ekonomik büyüme yaşadı, ancak işsizlik önemli bir sorun olmaya devam etmektedir.[13][14][15] Napoli, ülkenin diğer şehirlerinde de var olan yüksek düzeyde siyasi yolsuzluk ve organize suç ile nitelenir.[16][17]

Napoli önemli bir ulusal ve uluslararası turizm merkezidir. Napoli, İtalya'nın ve Avrupa'nın en çok turist çeken şehirlerinden biridir.[18] Turistler, 18. yüzyılda Grand Tur sırasında Napoli'yi ziyaret etmeye başladılar.

Son yıllarda, Napoli ilinde geleneksel tarıma dayalı ekonomiden hizmet endüstrileri'ne dayalı ekonomiye geçiş oldu. Hizmet sektörü, Napolililerin çoğunu istihdam eder, ancak bunların yarısından fazlası 20'den az işçi çalıştıran küçük işletmelerdir. Yaklaşık 70 şirketin 200'den fazla çalışanı olan orta ölçekli şirket olduğu ve yaklaşık 15'inin 500'den fazla çalışanı olduğu söylenir.

Napoli şehri ekonomik bakımdan çok büyük gelişme göstermektedir. Napoli şehrinde ve merkezi olduğu Campania eyaletinde, işsizlik 1999'dan beri devamlı düşmektedir. Bunun dışında Napoli şehri politik ve ekonomik bozukluk ve çok gelişmiş karaborsa faaliyetleri merkezi olarak tanınmışlığını korumaktadır.[19] İtalya'nın çok büyük şirketlerinden bazılarının (örneğin MSC) merkezliğini yapmaktadır. 1958'den itibaren "Napoli Center RAI" medya merkezidir. NATO Napoli Müşterek Kuvvet Komutanlığı Lago Patria'da bulunmakta olup operatif seviye merkezdir.

Turizm açısından çok önemlidir. Özellikle Vezüv Yanardağı ve etrafındaki arkeolojik antik şehirler (Pompei, Herkulaneum vb.) ve Kapri Adası başlıca turist çeken yerlerdir. Güneydoğusundaki Amalfi Kıyısı ("Costiera amalfitana") UNESCO Dünya Mirasları listesinde bulunmaktadır.

Turizm

[değiştir | kaynağı değiştir]

Napoli, Floransa, Roma, Venedik ve Milano ile İtalya'nın başlıca turistik yerlerinden biridir.[18]

2018'de 3,700.000 ziyaretçi ile,[20] şehir, geçmiş on yılların güçlü turist depresyonundan tamamen çıktı (öncelikle bir sanayi kentinin tek taraflı hedefinden dolayı ve aynı zamanda 1980 Irpinia depremi ve atık krizi yüzünden metropolitan alanı kıyı merkezleri lehine İtalyan medyasının neden olduğu imaja verilen zarardan dolayı[21][22]).[23] Bununla birlikte, fenomeni yeterince değerlendirmek için, her yıl büyük bir turist diliminin Napoli'yi ziyaret ettiği, çevresindeki sayısız yerde konakladığı ve[24] şehre hem özel hem de kamusal direkt hatlarla bağlı olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.[25][26] Napoli'ye günlük ziyaretler, çeşitli Roma tur operatörleri ve Campania'nın başlıca tüm turistik tatil beldeleri tarafından gerçekleştirilir: Napoli en çok ziyaret edilen İtalya'daki belediyeler arasında on birinci ve Güney'de ise birinci sıradadır. Sektör sürekli büyüyor[27][28] ve nispeten kısa bir sürede kendi seviyesindeki sanat şehirlerine ulaşma beklentisi bir kez daha bekleniyor;[29] turizm giderek şehrin ekonomisi için belirleyici bir ağırlık üstleniyor, bu nedenle, örneğin Venedik veya Floransa'da olduğu gibi tarihi merkez'in soylulaştırılması riski artık yüksektir[30]

Ulaşım

[değiştir | kaynağı değiştir]
Napoli Uluslararası Havalimanı
Piazza Garibaldi meydanı Napoli Centrale

Napoli'ye birçok ana otoyol hizmet vermektedir (it: autostrade). Autostrada A1, İtalya otoyolu, Napoli'yi Milano'ya bağlar.[31] A3 Napoli'den güneye doğru, Reggio Calabria'ya giden otoyol'un başladığı Salerno'ya doğru uzanırken, A16 doğuya Canosa'ya gider.[32] A16 Tiren Denizi ile Adriyatik Denizi'ni birbirine bağladığı için "autostrada dei Due Mari" ("İki Denizin Otoyolu") lakaplıdır.[33]

Kültür

[değiştir | kaynağı değiştir]

Sanat

[değiştir | kaynağı değiştir]
Salvatore Fergola'nın Napoli-Portici demiryolu hattının 1839 açılışını gösteren Romantik tablosu

Napoli uzun zamandır Orta Çağ, Barok ve Rönesans dönemi kiliseleri, kaleleri ve saraylarıyla dolu bir sanat ve mimari merkezi olmuştur. Napoliten resim okulunun gelişmesinde kilit faktör, Caravaggio'nun 1606'da Napoli'ye gelişiydi. 18. yüzyılda, Napoli, Herculaneum ve Pompeii'nin dikkate değer biçimde bozulmamış Roma kalıntılarının keşfini takiben bir neoklasisizm döneminden geçti.

1752'de Bourbon'lu III. Charles tarafından kurulan, Napoli Güzel Sanatlar Akademisi, Real Accademia di Disegno (en: Royal Academy of Design) 19. yüzyılda Posillipo sanat okulunun merkeziydi. Domenico Morelli, Giacomo Di Chirico, Francesco Saverio Altamura ve Gioacchino Toma gibi sanatçılar bu dönemde Napoli'de çalıştı ve eserlerinin çoğu şu anda Akademinin sanat koleksiyonunda sergileniyor. Modern Akademi, resim, dekorasyon, heykel, tasarım, restorasyon ve şehir planlama kursları sunar. Napoli, Avrupa'nın en eskileri arasında yer alan tiyatrolarıyla da tanınır- örneğin San Carlo Tiyatrosu opera binası 18. yüzyıla kadar uzanır. Napoli aynı zamanda Capodimonte porselen sanat geleneğinin de evidir. 1743'te Bourbon'lu Charles, çoğu sanat eseri Capodimonte Müzesi'nde sergilenen Kraliyet Capodimonte Fabrikası'nı kurdu. Napoli'nin 19. yüzyılın ortalarından kalma porselen fabrikalarının birçoğu bugün aktif durumdadır.

Mutfak

[değiştir | kaynağı değiştir]
Napoli pizzası. Pizza, Napoli'de icat edilmiştir.
Sfogliatella, sevilen bir Napoliten pasta yemeğidir.

Napoli mutfağı ve şarabı uluslararası üne sahiptir; Yunanlar, İspanyollar ve Fransızlar da dâhil olmak üzere tarihi boyunca yaşadığı sayısız kültürden mutfağı etkilenmiştir. Napoli mutfağı 18. yüzyılda ayrı bir tarz olarak ortaya çıktı. Malzemeler halk için uygun fiyatlı kalırken, genelde lezzet bakımından zengindir.[34]

Napoli geleneksel olarak pizzanın evi olarak kabul edilir.[35] Bu, yoksulların yemeği olarak ortaya çıktı, ancak Ferdinand IV döneminde üst sınıflar arasında popüler hale geldi: Kraliçe Savoylu Margherita şehri ziyaret ettikten sonra, Margherita pizzası adını bu Kraliçe'den aldı.[35] Odun ateşinde fırında geleneksel olarak pişirilen Napoli pizzasının malzemeleri 2004'ten beri sıkı şekilde kanunla düzenlenmiştir ve hamurunda "00" tipi buğday unu kullanılmalı ve ona "0" tipi un mayası, doğal maden suyu, soyulmuş domates veya taze kiraz domates, mozzarella, deniz tuzu ve sızma zeytinyağı eklenmelidir.[36]

Spagetti de Napoli ile ilişkilendirilir ve spagetti genellikle vongole or lupini di mare istiridye ile yenir: popüler Napoliten folklorik sembolü bir tabak spagetti yiyen Pulcinella komik figürüdür.[37]

Napoli'de sevilen diğer yemekler arasında Parmigiana di melanzane, spagetti alle vongole ve casatiello vardır.[38]

Bir sahil kenti olarak Napoli ayrıca "impepata di cozze" (biberli midye'ler), "purpetiello affogato" (et suyunda haşlanmış ahtapot), "alici marine" (marine edilmiş hamsi), "baccalà alla napoletana" (tuzlu morina) ve Noel döneminde yaygın yenen "baccalà fritto" (kızarmış morina balığı) yemeği dahil olmak üzere çok sayıda deniz ürünü yemeğiyle tanınır.

Napoli, daha çok meyve esaslı olsa da dondurmaya benzeyen renkli gelato gibi tatlı yemekleriyle ünlüdür. Popüler Napoliten pasta yemekleri arasında zeppole (daha yaygın olarak "'a Pasta Cresciuta" ve "'e fFritt' 'e Viento" olarak adlandırılır) babà, sfogliatella ve Paskalya kutlamaları için özel olarak hazırlanan pastiera bulunur.[39] Bir başka mevsim tatlısı da Noel'de süslenip yenen tatlı bir bal hamuru olan struffoli'dir.[40]

Napoliten kahvesi de büyük beğeni toplar. Cuccima veya cuccumella denilen geleneksel Napoliten flip cezve, espresso makinesinin icadının temeliydi ve aynı zamanda Moka pot'a da ilham verdi.

Vezüv bölgesindeki şaraphaneler, Lacryma Christi ("İsa'nın gözyaşları") ve Terzigno gibi şaraplar yapar. Napoli aynı zamanda popüler limon likörü olan limoncello'nun da yeridir.[41][42] Napoli mutfağının besin değeri 1950'de Amerikalı epidemiyolog Ancel Keys tarafından keşfedildi ve daha sonra epidemiyologlar tarafından Akdeniz diyetinin en iyi örneklerinden biri olarak bahsedildi.

Müzik

[değiştir | kaynağı değiştir]
San Carlo Tiyatrosu'nun içi

Napoli, dört yüzyıldan fazla bir süredir Batı Avrupa sanat müziği tarihinde önemli bir rol oynamıştır.[43] İlk müzik konservatuarları, 16. yüzyılda İspanyol egemenliği altında şehirde kuruldu. 1826'da Bourbon'lu Francesco I tarafından kurulan San Pietro a Majella müzik konservatuarı, bugün hem prestijli bir müzik eğitimi merkezi hem de bir müzik müzesi olarak faaliyet göstermeye devam eder.

Geç Barok dönem sırasında, Domenico Scarlatti'nin babası Alessandro Scarlatti Napoliten opera okulunu kurdu; bu zamanına göre yeni bir gelişme olan opera seria şeklindeydi[44] Napoli kökenli başka bir opera biçimi, Battista Pergolesi ve Piccinni ile güçlü bir şekilde bağlantılı olan comic opera tarzı opera buffadır.; türe daha sonra katkıda bulunanlar arasında Rossini ve Wolfgang Amadeus Mozart vardı.[45] 1737'de inşa edilen San Carlo Tiyatrosu, Avrupa'nın en eski çalışan tiyatrosudur ve Napoli'nin opera merkezi olmaya devam etmektedir.[46]

"Tarantella Napoli'de", 1903 tarihli bir kartpostal
Napoliten mandolin

En eski altı telli gitar, 1779'da Napoliten Gaetano Vinaccia tarafından yaratıldı; enstrüman şimdi romantik gitar olarak anılıyor. Vinaccia ailesi de mandolin'i geliştirdi.[47][48] İspanyollardan etkilenen Napolililer, Ferdinando Carulli ve Mauro Giuliani'nin önde gelen temsilcileriyle klasik gitar müziğinin öncüleri oldular.[49] Aslında Apulia'dan olan ancak Napoli'de yaşayan ve çalışan Giuliani, Katalan çağdaş Fernando Sor ile birlikte 19. yüzyılın en büyük gitaristlerinden ve bestecilerinden biri olarak kabul edilir.[50][51] Dikkate değer bir başka Napoliten müzisyeni, tüm zamanların en önde gelen operalarından tenor biri olan opera şarkıcısı Enrico Caruso idi:[52] Napoli'de işçi sınıfından gelen bir halk adamı olarak kabul edildi.[53]

Güney İtalya ve Napoli'de popüler bir geleneksel dans, Apulia bölgesinden gelen ve İki Sicilya Krallığı'nın her yerine yayılmış olan Tarantella'dır. Napoliten tarantella, "ritimleri, melodileri, jestleri ve eşlik eden şarkıları oldukça farklı" daha hızlı ve daha neşeli bir müzik eşliğinde çiftler tarafından gerçekleştirilen bir kur dansı'dır.

Popüler Napoliten müziğinin dikkate değer bir elemanı, bazılarının geçmişi 13. yüzyıla kadar giden ve yüzlerce folk şarkıdan oluşan repertuvarıyla şehrin geleneksel müzik tarzı Canzone Napoletana 'dır.[54] Tür, yıllık Piedigrotta Festivali şarkı yazma yarışmasının başlamasından sonra 1835'te resmi bir kurum haline geldi.[54] Bu alanda en çok tanınan kayıt edilen sanatçılarından bazıları Roberto Murolo, Sergio Bruni ve Renato Carosone'dur.[55] Ayrıca Napoli'de popüler olan ancak onun dışında pek bilinmeyen çeşitli müzik türleri de vardır, örneğin "cantautore" ("şarkıcı-söz yazarı") ve müzikal pembe dizi olarak tanımlanan "sceneggiata"; bu tarzın en bilinen temsilcisi Mario Merola'dır.[56]

Komşu komünler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Napoli komunünün şu komünlerle ortak sınırları bulunur: Arzano, Casandrino, Casavatore, Casoria, Cercola, Marano di Napoli, Melito di Napoli, Mugnano di Napoli, Portici, Pozzuoli, Quarto, San Giorgio a Cremano, Volla, San Sebastiano al Vesuvio

Kardeş şehirler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Napoli şu kentlerle kardeş şehir bağlantısı kurmuştur:

Resimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Napoli panoraması
  • Antik Yunan şehir surları Piazza Bellini
    Antik Yunan şehir surları Piazza Bellini
  • Castel Nuova şatosu 1279-1284 döneminde Sicilya Kralı I. Carlo tarafından yaptırılmıştır.
    Castel Nuova şatosu 1279-1284 döneminde Sicilya Kralı I. Carlo tarafından yaptırılmıştır.
  • Napoli Krallığı Sarayı
    Napoli Krallığı Sarayı
  • Şehir merkezi Piazza Plebiscito
    Şehir merkezi Piazza Plebiscito
  • San Elmo kalesinden Capri adasına doğru Napoli Körfezi
    San Elmo kalesinden Capri adasına doğru Napoli Körfezi
  • Galeri Umberto kapalı çarşısı - Yapım 1900
    Galeri Umberto kapalı çarşısı - Yapım 1900
  • Napoli "Federico II" Üniversitesi merkez binası
    Napoli "Federico II" Üniversitesi merkez binası
  • Liman ve Vezüv gündoğumu
    Liman ve Vezüv gündoğumu
  • Capodimonte Kraliyet Sarayı
    Capodimonte Kraliyet Sarayı
  • Napoli Ulusal Arkeoloji Müzesi
    Napoli Ulusal Arkeoloji Müzesi

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Principal Agglomerations of the World 4 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Citypopulation.de. 1 October 2011. Retrieved 1 April 2012.
  2. ^ "Principal Agglomerations of the World". Citypopulation. January 2017. 4 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2021. 
  3. ^ Daniela Giampaola, Francesca Longobardo (2000). Naples Greek and Roman. Electa.
  4. ^ "Virgil in Naples". naplesldm.com. 2 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2017. 
  5. ^ "Historical centre". INaples.it. 7 Ekim 2007. 10 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2013. 
  6. ^ Ilgiornaledellarte.com 15 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  7. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; churches isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  8. ^ "Quartieri". Palapa.it. 8 Ocak 2008. 4 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2008. 
  9. ^ Tabelle climatiche della stazione meteorologica di Napoli-Capodichino Ponente dall'Atlante Climatico 1971–2000 (PDF). Servizio Meteorologico dell'Aeronautica Militare. 5 Aralık 2012.
  10. ^ Dati ISTAT [1] 22 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ONU [2] 12 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Svimez (4.434.136) 24 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., OECD [3][ölü/kırık bağlantı], Worldatlas - U.S. Census Bureau [4] 21 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., World Gazetteer, CENSIS (4.996.084) 24 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  11. ^ "Global city GDP 2011". Brookings Institution. 9 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2013. 
  12. ^ "Which are the largest city economies in the world and how might this change by 2025?" 4 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. PricewaterhouseCoopers. November 2009. Retrieved 23 April 2012.
  13. ^ "Il Comune – Area statistica – struttura della popolazione e territorio – città – condizione professionale". www.comune.napoli.it (İtalyanca). Comune di Napoli. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2019. 
  14. ^ "Tasso di disoccupazione : Tasso di disoccupazione – livello provinciale". dati.istat.it. 6 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2019. 
  15. ^ Grassi, Paolo (14 Mart 2018). "Napoli, è record di disoccupati". Corriere del Mezzogiorno (İtalyanca). 15 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2019. 
  16. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; OneJun isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  17. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; OneJul isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  18. ^ a b ildenaro.it (23 Mart 2018). "Turismo, dal Cipe 6 milioni per le "top destinations" d'Italia: c'è anche Napoli". Ildenaro.it (İtalyanca). 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. 
  19. ^ Eurostat Site3-TGM tablosu 19 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) Erisme=25.1.2010
  20. ^ "Turismo in Italia nel 2018". istat.it (İtalyanca). 15 Temmuz 2019. 5 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. 
  21. ^ "Sassi / La cattiva scuola". CADMO (1): 26. 12 Temmuz 2015. doi:10.3280/cad2015-001003. ISSN 1122-5165. 18 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. 
  22. ^ "Se il Sud è la parte cattiva del Paese". Corriere della Sera (İtalyanca). 12 Şubat 2016. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. 
  23. ^ "E' uscito il libro Lo stato della città. Napoli e la sua area metropolitana a cura di Luca Rossomando : Inchiesta". 7 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. 
  24. ^ "Linee guida per lo sviluppo turistico della Regione Campania, pp. 10 a 13" (PDF). sito.regione.campania. 1 Haziran 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. 
  25. ^ g.marinelli (1 Şubat 2018). "Campania Express 2019". EAV srl (İtalyanca). 31 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. 
  26. ^ "fondazionefs, Reggia Express Treno storico da Napoli Centrale a Caserta" (PDF). fondazionefs.it. 10 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. 
  27. ^ ildenaro.it (27 Kasım 2019). "Turismo, Istat: Napoli, boom di presenze. In un anno + 13,6%". Ildenaro.it (İtalyanca). 28 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. 
  28. ^ "Napoli capitale del turismo, Palermo a fondo classifica". lastampa.it (İtalyanca). 3 Kasım 2017. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. 
  29. ^ "Franceschini: "Napoli capitale del turismo"". la Repubblica (İtalyanca). 21 Aralık 2016. 22 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. 
  30. ^ Nuzzo*, Claudio Calveri e Diego (16 Aralık 2019). "Napoli, il record del centro storico Unesco e il "rischio" gentrificazione". Corriere del Mezzogiorno (İtalyanca). 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. 
  31. ^ "Driving around Italy". OneStopItaly.com. 26 Haziran 2007. 7 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2008. 
  32. ^ "A3". AISCAT.it. 26 Haziran 2007. 27 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2008. 
  33. ^ "A16 – Autostrada dei due Mari". AISCAT.it. 26 Haziran 2007. 27 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2008. 
  34. ^ "The Foods of Sicily – A Culinary Journey". ItalianFoodForever.com. 24 Haziran 2007. 12 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2013. 
  35. ^ a b "Pizza – The Pride of Naples". HolidayCityFlash.com. 8 Ocak 2008. 19 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2013. 
  36. ^ "Proposal of recognition of the Specialita' Traditionale Garantita 'Pizza Napoletana'" 8 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Forno Bravo. 24 May 2004. Retrieved 27 November 2011.
  37. ^ "La cucina napoletana". PortaNapoli.com. 8 Ocak 2008. 15 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2013. 
  38. ^ "Campania". CuciNet.com. 8 Ocak 2008. 27 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2013. 
  39. ^ "Campania – Cakes and Desserts". Emmeti.it. 8 Ocak 2008. 5 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2013. 
  40. ^ "Struffoli – Neapolitan Christmas Treats". About.com. 8 Ocak 2008. 10 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2013. 
  41. ^ "Lacryma Christi – A Legendary Wine". BellaOnline.com. 8 Ocak 2008. 9 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2013. 
  42. ^ "Limoncello". PizzaToday.com. 8 Ocak 2008. 23 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2013. 
  43. ^ "Naples". AgendaOnline.it. 8 Ocak 2008. 7 Nisan 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  44. ^ "Timeline: Opera". TimelineIndex.com. 8 Ocak 2008. 11 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2008. 
  45. ^ "What is opera buffa?". ClassicalMusic.About.com. 8 Ocak 2008. 20 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2008. 
  46. ^ "Teatro San Carlo". WhatsOnWhen.com. 8 Ocak 2008. 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  47. ^ "Vinaccia 1779". EarlyRomanticGuiar.com. 8 Ocak 2008. 15 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  48. ^ Tyler, James (24 Ekim 2002). The Guitar and Its Music: From the Renaissance to the Classical Era. Routledge. ISBN 978-0-19-816713-6. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021. 
  49. ^ "Cyclopaedia of Classical Guitar Composers". Cyclopaedia of Classical Guitar Composers. 8 Ocak 2008. 14 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  50. ^ "The Masters of Classical Guitar". LagunaGuitars.com. 8 Ocak 2008. 9 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2008. 
  51. ^ "Starobin Plays Sor and Giuliani". FineFretted.com. 8 Ocak 2008. 16 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  52. ^ "Enrico Caruso". Encyclopædia Britannica. 8 Ocak 2008. 26 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  53. ^ "Enrico Caruso". Grandi-Tenori.com. 8 Ocak 2008. 9 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  54. ^ a b "History". FestaDiPiedigrotta.it. 8 Ocak 2008. 23 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  55. ^ "Artisti classici napoletani". NaplesMyLove.com. 8 Ocak 2008. 2 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  56. ^ "Mario Merola obituary". The Guardian. Londra. 8 Ocak 2008. 7 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Napoli ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Napoli&oldid=33946637" sayfasından alınmıştır