Lahey

Başlığın diğer anlamları için Lahey (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Lahey Den Haag veya 's-Gravenhage
Belediye / Şehir
Bayrak Lahey arması
Lahey'ın konumu
Lahey Lahey'in Hollanda'daki konumu
Ülke	Hollanda
İl	Güney Hollanda (Zuid-Holland)
Belediye	Lahey
Alt idari birimler	Liste Centrum Escamp Haagse Hout Laak Leidschenveen-Ypenburg Loosduinen Scheveningen Segbroek Kijkduin
İdare
• Belediye Başkanı	Pauline Krikke (VVD)
Yüzölçümü
• Belediye / Şehir	98.20 km²
• Su	15,77 km² (608 mil²)
Nüfus  (1 Eylul2011)
• Belediye / Şehir	1.022.256
• Yoğunluk	5894/km²
• Kent	500.000
• Metropol	1.406.000
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+02.00 (OAS)
Alan kodları	(+31) 070, 015
Resmî site www.denhaag.nl

Uygulamalı Bilimler Üniversitesi/Yüksekokulu (De Haagse Hogeschool)

Uluslararası Adalet Divanı

ADO Den Haag futbol kulübünün logosu.

Madurodam (Hollanda Minyatür Müzesi).

Mauritshuis Museum

Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW) Genel Merkezi, Den Haag.

Avrupa Polis Teşkilatı (Europol) Genel Merkezi, Den Haag.

Hoftoren, Lahey

Zurichtoren, Den Haag.

Lahey (Hollandaca: Den Haag veya 's-Gravenhage), Hollanda'nın Güney Hollanda eyaletinin başkenti ve devletin yönetim merkezidir.

Tarih

Den Haag, 13. yüzyılda Hollanda Kontu Floris IV tarafından avcılık amacıyla kurulan bir ormanlık alanın üzerine inşa edilmiştir. 1242 yılında "Die Haghe" olarak ilk kez belgelerde yer alan şehir, 1358'de Hollanda Kontları'nın yönetim merkezi hâline gelmiştir. Şehirdeki Binnenhof (İç Avlu), 13. yüzyıldan kalma ve günümüzde Hollanda hükümetinin kalbi olarak işlev görmektedir. Bu yapının en dikkat çekici bölümü olan Ridderzaal (Şövalyeler Salonu), Hollanda Krallığı'nın taç giyme törenlerine ev sahipliği yapmaktadır.

Yönetim

Lahey, Hollanda Krallığı hükûmetinin, bakanlıklarının, parlamentosunun, Hollanda Yüksek Mahkemesi'nin ve Hollanda Devlet Konseyi'nin bulunduğu şehirdir. Hollanda Kralı Willem-Alexander'ın oturduğu saray "Huis ten Bosch" ve çalışma yeri "Noordeinde Sarayı" Lahey'de bulunmaktadır. Hollanda'ya yabancı ülkelerin gönderdikleri diplomatik misyonlar ve elçilikler Lahey'dedir. Fakat Hollanda Krallığı anayasasına göre başkent Lahey değil, Amsterdam'dır. Lahey'de 150 adet uluslararası kurum bulunmaktadır. Bunların başında Uluslararası Adalet Divanı ve Uluslararası Ceza Mahkemesi bulunmaktadır. Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW) ile Avrupa Polis Teşkilatı (Europol)'nin merkezi burada bulunmaktadır.Böylece Lahey şehri Birleşmiş Milletler'in ek ofislerinin bulunduğu New York, Viyana, Cenevre ve Nairobi gibi önemli bir uluslararası merkezdir.

Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICTY), 1993 yılında Birleşmiş Milletler tarafından, eski Yugoslavya topraklarında 1991'den itibaren işlenen savaş suçlarını, soykırımı ve insanlığa karşı suçları yargılamak amacıyla kurulmuştur. Lahey'de bulunan mahkeme, 2017 yılında görevini tamamlayarak kapatılmıştır.

Nüfus

Şehrin nüfusu 2024 tarihi itibarıyla 566.731 kişidir. Hollanda'nın nüfus bakımından Amsterdam ve Rotterdam'dan sonra üçüncü büyük şehri olup, 2025 yılı itibarıyla yaklaşık 725.000 kişilik toplam nüfusa sahiptir. Fakat Lahey'in içinde bulunduğu Hollanda'da Ranstad Holland adı verilen şehirleşmiş metropoliten alan Amsterdam, Haarlem, Leiden, Rotterdam ve Utrecht şehirlerini de kapsayarak nüfusu yaklaşık 7,1 milyon kişidir.

Lahey, Hollanda'nın en kozmopolit şehirlerinden biridir. Fas, Türk, Endonezya ve Surinam kökenli büyük topluluklar vardır. Bu çeşitlilik, kente çok kültürlü bir sosyal yapı kazandırmıştır.

Coğrafi konum

Den Haag, Hollanda'nın batısında, Güney Hollanda eyaletinde yer alır ve Kuzey Denizi kıyısında konumlanır. Şehir, Randstad metropol bölgesinin batısında bulunur ve deniz seviyesine yakın bir rakıma sahiptir. Bu nedenle, su taşkınlarını önlemek amacıyla gelişmiş altyapı sistemlerine sahiptir. Den Haag, batısında Scheveningen ve Kijkduin gibi sahil bölgelerine sahipken, iç kesimlerde ormanlık alanlar ve parklar bulunur. Bu coğrafi özellikler, şehrin hem idari merkez hem de yaşam alanı olarak gelişmesini sağlamıştır.

Den Haag, Rotterdam’a yaklaşık 25 km, Amsterdam’a 60 km, Utrecht’e 70 km ve Eindhoven’a 130 km uzaklıktadır.

İklim

Şehirdeki iklim, okyanusal iklim tipi olan Cfb'ye sahiptir. Cfb, Köppen İklim Sınıflandırması sistemine göre bir iklim türünü ifade eder. Bu sınıflandırmada:: C: Ilıman (ılıklık derecesine sahip) iklimleri temsil eder. F: Tüm yıl boyunca düzenli yağış görüldüğünü (kuru mevsim yok) belirtir. B: Yazların ne çok sıcak ne de çok soğuk olduğunu, yani ılıman yaz anlamına gelir. Den Haag, deniz kıyısında yer alması nedeniyle kışları ılıman, yazları ise serin geçer. Yüksek nem oranı ve rüzgârlar, şehrin iklim özelliklerini belirler. Ayrıca, Den Haag, Hollanda'daki en güneşli şehirlerden biridir.

Mimari yapı, Kültür, Sanat ve Doğa

Lahey, hem tarihi hem de modern mimarisiyle dikkat çeken bir şehirdir. Şehrin merkezinde yer alan Grote Kerk (Büyük Kilise), gotik tarzda inşa edilmiş olup 15. yüzyıla kadar uzanan köklü bir geçmişe sahiptir. Bu yapı, Hollanda Kraliyet Ailesi'nin bazı üyelerinin vaftiz törenlerine ev sahipliği yapmıştır. Yine şehir merkezinde bulunan Nieuwe Kerk (Yeni Kilise) ise 17. yüzyıl mimarisini yansıtan önemli bir protestan ibadet yeridir.

Lahey aynı zamanda modern mimarinin de öne çıktığı bir merkezdir. Hoftoren, 142 metre yüksekliğiyle Hollanda'nın en yüksek kamu binasıdır ve çeşitli devlet dairelerini barındırır. Zurichtoren ve The Hague Tower gibi diğer modern yapılar ise hem ofis hem de konut alanı olarak kullanılmakta olup şehre çağdaş bir silüet kazandırmaktadır. Özellikle The Hague Tower, 132 metre yüksekliğiyle şehrin simgelerinden biri haline gelmiş, tepe katındaki restoran ve seyir terası ile hem yerli halkın hem de turistlerin ilgisini çekmektedir.

Lahey'in kültürel mirasını mimariyle buluşturan bir diğer önemli yapı ise Panorama Mesdag’dır. Bu müze, 19. yüzyılda Hollandalı ressam Hendrik Willem Mesdag tarafından yapılan 360 derecelik devasa bir panoramik tabloya ev sahipliği yapmaktadır. Scheveningen sahilinin tarihî görünümünü betimleyen eser, Avrupa’daki en eski ve en büyük panoramik tablolardan biridir.

Lahey, birbirinden güzel park alanlarına ev sahipliği yapmaktadır. Bunlar arasında en önemli ve büyük olanlar Het Haagse Bos, Scheveningse Bosjes ve Westbroekpark'tır. Den Haag'ın en eski ve en büyük orman alanlarından biri olan Haagse Bos'ın tarihi 16. yüzyıla kadar uzanır ve bu orman Kraliyet Sarayı Huis ten Bosch'a ev sahipliği yapmaktadır.

1952 yılında kurulan Madurodam, Hollanda'nın tarihi ve kültürel simgelerinin minyatür modellerinin sergilendiği ünlü bir park ve açık hava müzesidir.

Panorama Mesdag, 360 derecelik devasa bir panoramik resim müzesidir.

Mauritshuis Müzesi, Hollanda Altın Çağı’na ait Rembrandt, Vermeer ve Frans Hals gibi sanatçıların eserlerini barındırır. En ünlü eseri, Johannes Vermeer’in 1665 civarında yaptığı İnci Küpeli Kız tablosudur. Müze, 1822 yılında halka açılmıştır ve 13 Mayıs 1820'de Hollanda devleti tarafından satın alınarak koleksiyonlarına ev sahipliği yapması için tahsis edilmiştir.

Lahey, 19. yüzyılda "Hague School" adı verilen önemli bir sanat akımına ev sahipliği yapmıştır. Bu akım, özellikle manzara resimleriyle tanınır.

Den Haag, 11 kilometrelik sahil şeridiyle Hollanda'nın en uzun kıyı hattına sahip şehirlerinden biridir.

Şehirde 115'ten fazla tarihi iç avlu (hofje) bulunmakta olup, bunların çoğu hâlâ kullanılmaktadır.

Den Haag, 20. yüzyılda uluslararası barış ve adaletin merkezi olarak tanınmaya başlanmıştır. 1899 ve 1907 yıllarında düzenlenen Barış Konferansları, şehirdeki Huis ten Bosch Sarayı'nda gerçekleştirilmiş ve bu süreçte Daimi Tahkim Mahkemesi kurulmuştur. 1913 yılında açılışı yapılan Barış Sarayı, Andrew Carnegie'nin bağışlarıyla inşa edilmiştir.

Lahey, kültürel etkinlikler açısından zengin bir şehir olup yıl boyunca birçok uluslararası organizasyona ev sahipliği yapmaktadır. Bunlar arasında öne çıkan Movies That Matter Film Festivali, insan hakları, adalet ve toplumsal konulara odaklanan filmleriyle dikkat çeken uluslararası bir etkinliktir. Her yıl ilkbahar aylarında düzenlenen bu festival, yalnızca film gösterimleriyle sınırlı kalmayıp söyleşiler, paneller ve atölye çalışmalarıyla da farkındalık yaratmayı amaçlar. Yaz aylarında ise şehir, açık hava sanatının önde gelen örneklerinden biri olan Den Haag Sculptuur etkinliğiyle sanatı sokağa taşır. Scheveningen Bulvarı ve Lange Voorhout gibi merkezi alanlarda sergilenen heykel çalışmaları, hem yerel hem de uluslararası sanatçıların eserlerini halkla buluşturarak Lahey'in kültürel kimliğini pekiştirir. Tong Tong Fair, 1959'dan bu yana burada düzenlenen, Asya kültürlerini tanıtmayı amaçlayan köklü bir fuardır. Özellikle Endonezya kökenli kültür ve mutfağıyla öne çıkan etkinlik, Avrupa'nın Asya kültürü ile ilgili önemli fuarlarından biri olarak kabul edilir. Her yıl Lahey'deki Malieveld alanında düzenlenen fuar, ortalama 70.000 ziyaretçiyi ağırlar. Ancak, Tong Tong Holding B.V. ve Pasar Malam Besar B.V.’nin 2024 yılında iflas etmesi nedeniyle 64. fuar iptal edilmiştir.

Eğitim

Den Haag'da Uygulamalı Bilimler Üniversitesi /Yüksekokulu (De Haagse Hogeschool) bulunmaktadır ve 120'den fazla ülkeden yaklaşık 25.000 öğrenciye ev sahipliği yapmaktadır.

Leiden Üniversitesi'nin Lahey Kampüsü, 1998 yılında kurulmuş olup özellikle uluslararası ilişkiler, kamu yönetimi ve güvenlik çalışmaları gibi alanlarda uzmanlaşmıştır. Erasmus Üniversitesi'ne bağlı Sosyal Bilimler Enstitüsü (ISS) ise yalnızca yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim verir ve 1952’den bu yana kalkınma çalışmaları ve kamu politikası alanlarında uluslararası bir ün kazanmaktadır.

Ekonomi

Den Haag ekonomisi ağırlıklı olarak hizmet sektörüne dayanmaktadır. 2006 yılı verilerine göre, şehirdeki iş gücünün yaklaşık %26’sı kamu sektörü ve uluslararası kuruluşlarda istihdam edilmektedir. Aegon, APM Terminals, Damco, NIBC Bank ve PostNL gibi şirketlerin genel merkezleri Den Haag’da yer almaktadır. Ayrıca Siemens, T-Mobile, AT&T, Huawei, McDermott International ve TotalEnergies gibi uluslararası firmaların bölgesel ofisleri şehirde bulunmaktadır. Sanayi faaliyetleri sınırlı düzeydedir ve bu alandaki en belirgin faaliyet, Scheveningen Limanı çevresinde yoğunlaşan balıkçılık sektörüdür.

Ulaşım ve altyapı

Lahey'da, Scheveningen sahilinden Delft'e kadar uzanan Hollanda'nın en eski tramvay hattı olan Tram 1, 1864 yılından beri hizmet vermektedir.

Spor

ADO Den Haag, şehrin en önemli futbol kulübüdür ve 2020'li yıllarda Eredivisie'den düşerek Eerste Divisie'ye (Hollanda'nın ikinci ligi) gerilemiştir. Kulübün maçlarını oynadığı stadyum, 2007 yılında açılmış olup, 15.000 seyirci kapasitesine sahiptir.

Kardeş şehirler

Lahey şehrinin şu yabancı şehirlerle kardeş şehir bağlantıları bulunur:

• Varşova, Polonya
• Swansea, Birleşik Krallık
• Juigalpa, Nikaragua
• Beytüllahim, Filistin Devleti

Fotoğraflar

Panorama Mesdag, Den Haag.

Lahey

• 
  Lahey - yeni Belediye Sarayı
• 
  Lahey - kraliçenin çalışma yeri Noordeinde Sarayı
• 
  Lahey - Vredes Sarayı
• 
  Lahey - Ridderzaal
• 
  Lahey - çok katlı bakanlıklar binaları
• 
  Lahey - Mauritshuis Müzesi
• 
  Lahey - tipik sokak
• 
  Lahey - Uluslararası Ceza Mahkemesi binası
• 
  Lahey - Scheveningen Plajı

Dış bağlantılar

• Lahey için turistik enformasyon 3 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
• Lahey şehri belediyesi resmî sitesi 7 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. (İngilizce)
• Lahey'de sergilenen Hollanda'da bulunan en büyük tablo 11 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
• 2012 Lahey festivalleri. (İngilizce)
• Scheveningen plajı resmî sitesi 30 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. (İngilizce)