Vikipedi:Köy çeşmesi (politika)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
20.13, 29 Temmuz 2020 tarihinde Vito Genovese (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 22936135 numaralı sürüm (→‎Görüşler: +soru)
Teklifler +
Politikalar haricindeki tüm teklifler
Teknik +
Teknik tartışma, konu ve yardım istekleri
Politika +
Politikalarla ilgili tartışma ve teklifler
İlginize +
Diğer bölümler için uygun olmayan konular
ekle | izle | ara
ekle | izle | ara
ekle | izle | ara
ekle | izle | ara

Arşivdeki tartışmalara atıfta bulunabilirsiniz, ancak arşiv sayfalarında değişiklik yapmayın!


Engelleme politikasının güncellenmesi, yasaklama politikasının getirilmesi

Engelleme politikasının güncellenmesi, yasaklama politikasının getirilmesi üzerine Vikipedi tartışma:Engelleme politikası sayfasında kısaca bilgi verdim. Sorusu veya görüşü olan kullanıcılar oradan istediği gibi katılabilir. --Vikiçizer (mesaj) 15.27, 13 Mayıs 2020 (UTC)[yanıtla]

Parantez içindeki doğum ve ölüm tarihleri

Herkesin bildiği üzere; biyografi maddelerinin giriş paragrafında, isimden sonra parantez koyuyoruz ve içine doğum ve -ölmüşse- ölüm tarihini ekliyoruz. Ancak bunun için bir standardımız yok. Bazıları "d. 6 Nisan 1836 - ö. 18 Şubat 1911", bazıları ise "d." ve "ö." kullanmadan "6 Nisan 1836 - 18 Şubat 1911" olarak ekliyor. Şahsen bunun bir standarta oturulması gerektiğini ve Vikipedi:Biçem el kitabında yer alması gerektiğini düşünüyorum.

Araştırmalarıma gelecek olursak:

Öncelikle "ölüm tarihi" ve "doğum tarihi"nin kısaltmalarına bakıyoruz ve o da ne? TDK'nin kısaltmalar dizininde ölüm tarihinin kısaltması "öl." doğum tarihinin kısaltması olarak "doğ." gösterilmiş. Dil Derneği'nin Kısaltmalar Dizelgesi'nde ise ölümü için "ölm.", doğumu için yine "doğ." kısaltması gösterilmiş. Yani kısaca şuan bazılarımızın kullandığı kısaltmalar (d. ve ö.) bile yanlış.

Benim önerim "d." ve "ö." kısaltmalarının (veya diğer kısaltmaların) kullanılmaması yönünde. (1857 - 1898), (1857), (1901-1947?) kullanımlarının hiç birinde "bunların hangisi doğum, hangisi ölüm" ikilemi yaşamayacağımıza eminim. Ayrıca TDK'deki kullanımına bakacak olursak Noktalama İşaretleri (Açıklamalar) sayfasındaki örnekte şunu görüyoruz: "Yunus Emre'nin (1240?-1320)…". Eğer olur da kullanmaya karar verirsek bile d. ve ö. kısaltmalarını değil, doğ. ve ölm. (veya öl.) kısaltmalarını kullanmamız en doğrusu olacaktır.

Görüşlerinizi bekliyorum. --ToprakM  13.03, 20 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]

Bence şu şekilde yapılırsa bir sıkıntı olmayacaktır:
Örnekler
Durum Kullanım
Yaşayan insan (1 Ocak 2000-) ya da (1 Ocak 2000)
Ölen insan (1 Ocak 2000-20 Haziran 2020)
Ölen insan (doğum tarihi belli değil) (?-20 Haziran 2020) ya da (-20 Haziran 2020)
--evrifaessa ❯❯❯ mesaj 13.09, 20 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Yorum Yorum Merhaba, Sn. @ToprakM. Konuyla ilgili fikriniz için teşekkürler! Bence bu durumlarda TDK'yi esas almamız gerektiğini düşünüyorum. Ama senelerdir yaygın bir şekilde kullanılan (d. ve ö.) kısaltmaları olduğu için her durum anlaşılabilir gibi fakat ilgili durum için doğru olan kısaltmaları kullanmalıyız diye düşünüyorum. --Ourlipsareapocalypse (mesaj) 19.55, 12 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Yorum Yorum Yalnızca bir tarih bulunduğunda "d." veya "ö." kullanmaya devam etmenin yerleşik alışkanlığı bozmamak ve geçmişe dönük düzenleme iş yükü yaratmamak adına yerinde olacağına inanıyorum. Kısaltmanın nasıl yapılacağı konusunda ise yine "d" ve "ö" harflerinin yeterince açık ve anlaşılır olduğuna inanıyorum. İki tarih birlikte bulunduğunda ise herhangi bir kısaltmaya yer olmadığı görüşüne katılıyorum. Ek olarak, içimden bir ses bu konunun daha önce tartışıldığını fısıldıyor. Dr. Coalmesaj 13.11, 20 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Doğum ve ölüm tarihleri belli ise (tarih - tarih), yalnızca ölüm belli ise (? - tarih), yalnızca doğum belli ise (tarih - ?), yaşıyorsa (tarih). İlle de kısaltma kullanmamız gerekirse ise ( ö. tarih ), (d. tarih). Kullanılışı itibari ile tarihlerden önce verildiğinde d. ve ö. kısaltmalarının anlamı gayet açık. doğ.,ölm.,öl. kısaltmalarını kullanmayı tercih etmem doğrusu. --Mskyrider ileti 13.12, 20 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
    Alışkanlıklarımızdan dolayı yanlış bir kısaltmayı kullanmamızı (açılımının ne olduğu bariz olsa bile) doğru bulmuyorum. --ToprakM  13.17, 20 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
    @ToprakM, ö. ve d. kısaltmalarını nasıl yanlış olarak değerlendirdiğinizi anlamadım. (d. 29 Ekim 1923 - ö. 12 Eylül 1980) dediğimde bu kısaltmaların ne anlama geldiği anlaşılıyor ve doğru olmadığını gösterecek bir dayanak göremiyorum. Aksine örneğin AnaBritannica ansiklopedisini incelerseniz orada da d. ve ö. kısaltmalarının kullanıldığını görebilirsiniz. Eğer TDK'da bu verilmemiş gerekçesi ile yanlış diyorsanız, bu doğru bir çıkarım değil. --Mskyrider ileti 13.40, 20 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
    Mezar taşlarını örnek kabul edersek yaygın kullanımı mevcut. Dr. Coalmesaj 13.17, 20 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Ek olarak; Temel Britannica ansiklopedisi 14. ciltte, o dönem hayatta olan Saddam Hüseyin ile ilgili bölümün başında "Saddam Hüseyin (doğumu 1937) ..." girişi yer alıyor. Her ne kadar "d." kısaltması tercih etsem de bunu da not düşmek isterim. Dr. Coalmesaj 13.23, 20 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]

Mskyrider'a katılıyorum. TDK'nın farklı bir kısaltma önermesi diğer alternatifleri yanlış kılmasa gerek.--Vito Genovese 13.31, 20 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]

  • Her nasıl olursa olsun bir standarta bağlamamız gerektiğini düşünüyor, fikirlerini belirtenler doğrultusunda şöyle bir teklifte bulunuyorum:
Bilinen tarihler Örnek Not
Sadece doğum (d. 1 Ocak 2000, İstanbul) Ölmemişse
Sadece doğum (1 Ocak 2000, İstanbul - ?) Ölüm tarihi bilinmiyorsa
Doğum ve ölüm (1 Ocak 2000, İstanbul - 1 Aralık 2001, Bursa)
Sadece ölüm (? - 1 Ocak 2000, İstanbul) Doğum tarihi bilinmiyorsa
--ToprakM  17.27, 23 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Bu son öneri ideal diye düşünüyorum @ToprakM. Bilinmeyen tarihler yerine soru işareti konulabilir ek olarak, örneğin kişinin öldüğünü fakat tarihin bilinmediğini belirtmek için. Doğum ve ölüm birlikte yer aldığında ise tireden önce ve sonra birer boşluğun daha şık göründüğü kanaatindeyim ayrıca, her ne kadar detay da olsa. Dr. Coalmesaj 17.31, 23 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
+1.
Vito Genovese 17.39, 23 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
Tabloyu düzenledim. --ToprakM  17.41, 23 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Dün Joel Schumacher maddesini güncellerken bende bu şekilde yaptım fakat ülkeyi de ekledim. Ekliyor muyuz? Eklemiyor muyuz? Ayrıca aynı şehirde doğduysa iki kere aynı şehri yazmaya gerek yok değil mi? Sona yazsak yeterli sanırım. Örnek: (1 Ocak 2000 -1 Aralık 2001, Paris, Fransa) ayrıca Kobe Bryant örneğinde ise ayrı ayrı oluyor ülke eklenmeden.--Can Je suis là 17.43, 23 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Destek Kesinlikle ben de bir standart haline getirilmesini destekliyorum. --Jelican9 (mesaj) 18.25, 23 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Ayraç içinde doğum ve ölüm tarihlerini verelim de doğduğu ve öldüğü yeri de mi verelim? Genel uygulamamız bu yer bilgilerini vermeme konusunda. Bilgi şablonu varsa orada veriliyor, yoksa madde içinde yaşamı bölümünde veriliyor. Tartışma yalnızca tarihler üzerinden başladığı için bunu da tartışmak gerekir. Eğer tarihler güvenilir değilse nasıl belirteceğiz 1314? gibi mi ya da 1314[a] gibi mi, ya da başka türlü mü? Yalnızca yaşadığı yüzyıl bilinenler için nasıl yazacağız? (17.yy - 17 yy.) gibi mi? Yaklaşık tarihler için yak.1300 1300 civ. mı kullanacağız, ya da başka bir şekilde mi belirteceğiz? Yerler bilinmiyorsa ? mi kullanacağız? Doğumu ve ölümü bilinmeyen, yerleri de bilinmeyen biri için böyle mi yazacağız (?,? - ?,?) ya da bir şey yazmayacak mıyız? Bir şey yazmayacaksak, bu dörtlüden yalnızca biri bilindiğinde böyle mi (?, ? - ? Belh) yazalım, bir şey yazmayalım mı? Şimdilik sorularım bunlar. Bir standart düzenlemeye gidilecekse yalnızca bir tablo ile değil de olası durumları da düşünüp onları da standart hâle getirirsek iyi olur. --Mskyrider ileti 06.26, 24 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
  1. ^ Doğum tarihi tam olarak belirli değildir. Şu kaynakta böyle, bu kaynakta böyle)


  • İyice kaos yaratasım geldi :) İsterseniz "(d. 1 Ocak 1900, ö. 31 Aralık 1999)" da yapabiliriz. Basit iş, bir bota veya AWB'ye verip halledebiliriz. "Kısaltma" içindeki metni değiştirmek de kolay.--Khutuckmsj 07.04, 24 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
Bu son yaptığın çok iyi bence. Hatta bunun benzerini parantez içine yerleştireceğimiz soru işaretlerine de yapabiliriz gibi geldi bana. "(? - ö. 31 Aralık 1999)" gibi.--Pragdonmesaj 08.19, 24 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
Bence buna gerek yok. d. ve ö. kısaltmaları genel anlamda anlaşılıyor. - mhirm. 04.04, 10 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Madem botlarla geriye dönük toplu düzeltme yapacağız, {{doğum}} ve {{ölüm}} şeklinde iki şablon oluşturalım. İleride yeniden kısaltmada vs. değişiklik yapmamız gerekirse tekrar tekrar geriye dönük güncelleme yapmak zorunda kalmayız, şablonu değiştiririz 2 dakikada gerekli düzeltmeyi yapmış oluruz. Maddedeki kullanımı da "Ad soyad ({{doğum|1999|01|01}}, İstanbul); Türk Vikipedist" gibi olur.--evrifaessa ❯❯❯ mesaj 08.50, 24 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Son tabloyu destekliyorum. Doğum ve ölüm tarihi belli olan kişiler için d. ve ö. yazmaya gerek olduğunu düşünmüyorum çünkü okuyucunun bunu yorumlaması için ayrıca bir çaba göstereceğini sanmıyorum. Eğer bir standart getirilecekse gerçekten her olasılık düşünülerek bir standardizasyona gidilmeli ve sonuç kesinlikle yazılı olarak VP:BEK’e eklenmeli. Bu konuda birçok kafa karışıklığı ve değişiklik savaşına denk gelmişliğim vardır. Girişteki parantez içindeki doğum ve ölüm yerleri eğer kaynaklı olarak ispat edilmiş ise elbette yer almalı. Ama ilçe, eyalet, ülke vs. bilgilerin de şehirlerin yanına dizilmesini de gerek olmadığına inanıyorum. Ölüm ve doğum yeri aynı olan bir kişi için aynı şehre iki kez bağlantı verilmesine de gerek yok keza. Birinden birinin tercih edilmesi kafi. Diğer (?) içeren soruları da mantıklı buluyorum. Yaşayan ve ölmüş her bir insan sayfası için her bir opsiyona kesin çözüm getirilmeli, ondan sonra polikalaşmalı. --Maurice Flesier message 20.10, 24 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
@MHIRM'in çalışması vardı bu konuda. Son durum?--Teacher0691 (mesaj) 22.17, 25 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]
merhaba, vakit bulamadığım için çalışmayı sürdüremedim. görüşüm doğum yerlerinin girişte yazılmasından kaçınılması yönündedir. ilçede doğmuş olabiliyor, ilçe mi yazılacak, şehir mi, eyalet mi, ülke mi? bunlar hep parantezi uzatan şeyler. eğer madde yetkinliğe ulaşmış bir madde ise, başlangıç aşamada değilse, girişe doğum yeri yazılmamalı. - mhirm. 03.57, 10 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Yukarıdaki görüşleri okudum. "Evet düzenleme yapılmalı" için destek sunanlar dahi var :D Öncelikle burada bir standart gerektiği aşikâr. İngilizce Vikipedi'nin yaptığı sistem şu:
Doğum tarihi bilinen ve yaşayan kişilerde "born tarih" (24 Kasım 1982 doğumlu), yalnızca ölüm tarihi bilinenlerde "died tarih" (17 Eylül 1988 ölümlü), her ikisi de biliniyorsa yalnızca tarihler ve arada "–" işareti (24 Kasım 1982 - 17 Eylül 1988)

Almanca Vikipedi'deki kullanım şu:

Doğum ve ölüm tarihi bilinsin bilinmesin, doğum için "*" ("* tarih in doğum yeri"), ölüm için "†" ("† tarih in ölüm yeri") işaretini kullanıp yer de ekliyorlar. Örneğin yalnızca doğumu varsa * 24 Kasım 1982 Berlin'de, yalnızca ölümü varsa † 24 Kasım 1982 Berlin'de, her ikisi de varsa her ikisini de kullanıyorlar.

İspanyolca Vikipedi'deki kullanım şu:

Doğum varsa yalnızca "doğum yeri, doğum tarihi" (Berlin, 24 Kasım 1982), yalnızca ölüm varsa "fallecido el ölüm tarihi)" (17 Eylül 1988 ölümlü), ikisi de biliniyorsa "doğum yeri, tarihi - ölüm yeri, tarihi "Berlin, 24 Kasım 1982 - Viyana, 17 Eylül 1988)

Bunları neden verdim? Yani her Vikipedi projesi kendilerince farklı sistemler kurmuşlar. Bizim de kendi sistemimizi kurmamız gerekiyor. Özgün olmasına gerek yok, bir dildekini de kopyalayabiliriz ya da karma yapabiliriz. Benim görüşlerim şu şekilde:

  1. Yalnızca doğum ya da yalnızca ölüm varsa, bunu belirtmek elzemdir. Önünde hiçbir kısaltma, kelime yer almayan parantez içindeki bir tarihin ölümü ya da doğumu kastettiği ilk bakışta anlaşılmamaktadır. Her iki tarih de belliyse, bir kısaltma ya da kelime belirtmeye de doğal olarak gerek yoktur.
  2. Bu kısım için benim düşüncem "d." ve "ö." kısaltmalarının gayet net ve açık olduğu yönündedir. "doğumu" gibi, hatta "'de doğdu" gibi aksiyonlara girmeye gerek dahi olduğunu düşünmüyorum.
  3. Yine parantez içinde doğum ve ölüm yeri bilgisinin verilmesi gerektiğini düşünüyorum. Doğum ve ölüm yerleri de tarihleri kadar önem taşımakta bana kalırsa. Biyografilerin girişinden bu bilgilerin görülmesinin faydası var. Tarihin ardından eklenecek virgül (,) sonrasında bu yer bilgisi verilebilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus, idari yapılanmalara girmeden, yalnızca yerleşim yeri bilgisinin olması. "Pülümür, Tunceli" değil yalnızca "Pülümür" (kasaba) şeklinde verilmesi yeterli olacaktır. Yoksa köy, ilçe, il, bölge diye vermeyelim.
  4. Doğum ve ölüm tarihleri biliniyorsa, bunların kısa çizgi (-) ile ayrılması gerekiyor. Burada da işaret öncesi ve sonrası boşluk olup olmaması konusu ortaya çıkıyor. Kişisel gözlemim, arada boşluklar olmasının daha okunabilir olduğu yönünde.

Yukarıda birçok farklı görüş belirtilmiş, tartışma biraz daha ilerlediğinde bunları toparlamak, kimin hangi kullanımı tercih ettiğini düzgün bir şekilde görmek lazım.--NanahuatlEfendim? 20.34, 4 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]

  • d. ve ö. kısaltmaları iki tarih birden varsa kullanılmasın. yalnızca bir tarih varsa kullanılsın. şahsen girişte şehir yazmaktan kaçınılması gerektiği fikrindeyim. eğer maddenin girişi geliştirilmiş ise doğum yeri girişte alt paragraflara yedirilsin, çünkü o da hayat öyküsünün bir parçası, bkz. Sigmund Freud. ancak madde taslak aşamada ise ve giriş paragrafları yoksa baştaki parantezde şehir yazılabilsin. bunun daha iyi bir görünüm sağlayacağı kanaatindeyim. - mhirm. 04.05, 10 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]

Doğum ve ölüm dışındaki şu gibi durumlarda ne yapacağız?

Vito Genovese 20.19, 12 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]

Bot politikasında değişiklik teklifi

Vikipedi tartışma:Bot politikası#2020 bot reformu başlığında kapsamlı bir politika değişikliği teklifi sundum. İlginize sunulur. --[evolutionoftheuniverse] @trwiki 17.42, 24 Haziran 2020 (UTC)[yanıtla]

Merhaba. Şu haliyle oldukça eksik olan ve güncelliğini yitiren VP:APY politikamızın yerine geçmesi için Kullanıcı:Evrifaessa/Açık proxyler sayfasında Meta ve Enwiki'nin baz alındığı güncel bir politika yazdım. Eski politikanın eksik olduğu yerleri kapatmış olup kullanılan ifadelere açıklık getirdim. Sevgiler.--evrifaessa ❯❯❯ mesaj 12.18, 4 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]

Eski politikanın yerine gelecek olan politika metni

Metni görmek için "genişlet" butonuna basabilirsiniz.

Bu sayfa, Türkçe Vikipedi'nin açık proxylerin okuma ve düzenleme amaçlı kullanılmaları hakkındaki politikası hakkında bilgi vermektedir.

Politika


Tor da dahil olmak üzere açık ya da anonim proxylerin Vikipedi'de değişiklik yapması engellenmektedir. Bu yasak, iyi şekilde katkıda bulunan kullanıcıları da etkileyebilir; ancak engellerin hedefindeki kullanıcılar onlar değildir ve bu kullanıcılar IP engelleme muafı grubuna dahil olmak için bir hizmetliyle iletişime geçebilirler. Proxyler kasten veya dikkatsiz kurulum sebebiyle açık olabileceği gibi bilgisayara bulaşan zararlı yazılımların kurulumu değiştirmesi sebebiyle de açık hale gelebilir. Ziyaretçilerin açık veya anonim proxyler aracılığıyla Türkçe Vikipedi'yi okuması konusunda bir kısıtlama yoktur.

Statik olmayan IP adresleri ya da makine adreslerinin (hostname) büyük olasılıkla dinamik olarak yeniden atanacağı veya açık proxynin kapatılacağı sebebiyle bu gibi adresler genellikle daha kısa bir süre için engellenmelidir. Açık proxy kapatıldığı anda IP adresi üzerindeki engel kaldırılmalıdır.

Proje güvenliğini korumak için, açık proxyleri içeren blokları inceleyen hizmetliler, söz konusu konumda artık çalışan bir açık proxy olmadığından emin olmadıkları sürece söz konusu IP adresinin veya aralığın engellemesini kaldırmamalıdır.

Gerekçe


Vikipedi herkesi değişiklik yapmaya teşvik etse de açık proxyler genellikle kötüye kullanım amacı taşıdığı için engellenmektedirler. Vikipedi'nin altyapısını oluşturan viki yazılımı MediaWiki, özellikle kayıtlı olmayan kullanıcılar tarafından kötüye kullanıma karşı hizmetli müdahalesi için engelleri IP adreslerine dayandırmaktadır. Açık proxyler, kötü niyetli kullanıcıların IP adreslerini hızla değiştirmesine izin vererek hizmetliler tarafından durdurulamayan vandalizme neden olur. Wikimedia projelerinde bu tür saldırılar oldukça sık meydana gelir ve bu da aksamalara ve başka sorunlarla ve prosedürlerle ilgilenecek hizmetlilerin vakitlerini elinden alır.

Bu politikanın özellikle İnternet sansürünün yaygın olduğu Çin gibi ülkelerde yaşayan kullanıcıların zorluklar yaşamasına sebep olduğu doğrudur. Bu kullanıcılar İngilizce Vikipedi'deki Kapalı proxyler VikiProjesine kaydolup sadece Vikipedi'ye erişmek için yapılandırılan proxylere ücretsiz erişebilir, ya da Büyük Güvenlik Duvarını atlamak için Tor kullanan kullanıcılara öneriler sayfasını okuyabilirler. Bunlara ek olarak, IP engelleme muafiyeti grubunun oluşturulmasıyla Çin gibi ülkelerdeki editörler engelli olan açık proxyler üzerinden değişiklik yapabilmek için muafiyet talep edebilir ve engelli olan IP adreslerini kullanarak da değişiklik yapmaya başlayabilirler. Daha fazla için Vikipedi:IP engelleme muafiyeti sayfasına bakabilirsiniz.

Denetçiler


Bir denetçi herhangi bir hesabın açık proxy kullandığını tespit ederse, bu bilgi kullanıcının kuklacılık yaptığından şüphelenilmesi ya da herhangi bir şekilde başka bir süistimal durumunda göz önünde bulundurulabilir. Bir hesabın engel politikasını atlatmak için açık proxyler kullandığı görülüyorsa, hesap engellenebilir.

Ayrıca bakınız


Dış bağlantılar


Görüşler

  • Öncelikle hafif karamsar olacağım ama bu politikaya dair Vikipedi'nin Türkiye'den tekrar engellenmesi durumunda devreye alacağımız bir alternatif politika da geliştirsek mi? Tekrar engellenme olasılığını düşük görüyorum ama bir kez başımıza geldi sonuçta; engel durumunda açık proxylere izin vermeli miyiz? Tekrar engellenirsek engelliyken bu politikayı tekrar değiştirmemiz zor olacak, hazır politikayı güncelliyorken "afet planı" olarak bunu da tartışalım derim.
İkincisi "kapalı proxyler" projesi ölü gibi görünüyor, engel varken ben kullanamamıştım, şu anda da çok az server var. Eğer yapılmadıysa daha teknik arkadaşlarımız bu projeyi bir deneyip, çalışıp çalışmadığını kontrol edebilir mi? Aktif veya kullanışlı değilse politikada hiç yer vermeyelim.
Bunlar dışında gayet güzel bir politika olmuş, diğer kullanıcıların görüşlerini de duymak isterim. --Khutuckmsj 19.25, 4 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Olası acil durumlar için daha önce başımıza gelen engel hadisesinde olduğu gibi IP engel muafiyeti vermek bence sorunu çözecektir. Olmadı bir bot yazarız, herhangi bir hizmetli alıp bunu kendi hesabından çalıştırır, otomatik olarak "son 3 ayda aktif olan X,Y,Z grubundaki kullanıcılara IP engel muafiyeti ver" gibi bir şey yapabiliriz.--evrifaessa ❯❯❯ mesaj 07.46, 5 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Halihazırda engel politikamızda ve proxy politikamızda bu durumun bazı yaptırımları olduğu açıktır. Buna rağmen bilgi verme kapsamında az ve güncel olmayan bilgiler olduğunu düşünüyorum. Politika teklifine baktığım kadarıyla bu aksaklıklar giderilmiş. Politikanın güncellenmesi hem bütün kullanıcıların hem de engele takılanların işine yarayacaktır. --Uncitoyenmesaj 10.29, 5 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Öncelikle, bizde proxy maddesi "vekil sunucu" maddesine yönlendiriliyor bu arada, Türkçe ad tercih etsek daha iyi. İngilizce Vikipedi'deki politikanın adı "açık proxyler" iken, Meta'daki politikanın adı "açık proxyler yasaktır" şeklinde. Her ikisinde de bunları kullananlar "engellenebilir" derken bizde "düzenleme yapması engellenmektedir" yazıyor. Mesela geçenlerde Vikipedi'ye erişim engelliyken, açık vekil kullananlar engellenmiyordu. Bu bağlamda "engellenebilir" desek daha iyi olacak gibi, zira istisnalar olabiliyor malum. Bunun dışında işin içine İngilizce Vikipedi'yi katmak doğru değil, bizi oranın Vikiprojesi ilgilendirmiyor. 2004'ten kalma dış bağlantılar ne kadar sağlıklı, ne kadar faydalı bilemedim. Maddede genel olarak Türkçe kavramlar, hatta Vikipedi'de alışık olduğumuz terimler (düzenle değil değiştir gibi) kullanılması gerekiyor.--NanahuatlEfendim? 06.00, 8 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
    • "Editors can be permitted to edit by way of an open proxy with the IP block exempt flag. This is granted on local projects by administrators and globally by stewards." Geçenki yaşadığımız erişim engelinde de küresel ve yerel IP engelleri devam ediyordu, ama aktif kullanıcılara elle IP engel muafiyeti verildi. Bu arada "proxy" mi "vekil sunucu" mu meselesine kullanım yaygınlığına baktıktan sonra görüş bildireceğim. Hatta ona göre değişmeye uygunsa ana maddenin ismini bile değiştirebiliriz.--evrifaessa ❯❯❯ mesaj 06.10, 8 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]

Biçem el kitabı/Görseller

İngilizce Vikipedi'de bulunan Manual of Style/Images politikasını Türkçe'ye çevirdim. Bu politikayla maddelerde kullandığımız görseller adına bir standarta ulaşacağımız kanaatindeyim.

Maddelerimiz adına faydalı olabileceğini düşünüyor ve topluluğun onayına sunuyorum. --ToprakM 10.42, 17 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]

Politika teklif metni

Vikipedi:Biçem el kitabı/Görseller

Bu sayfa, görsellerin Vikipedi'de nasıl kullanılması gerektiğine dair bir genel bakış içerir. Görsellerin kullanımına dair daha fazla bilgi için resim kullanım politikasına, bir dosyanın nasıl yükleneceği konusu için ise Yardım:Resim ekleme sayfasına bakılabilir.

Görsel seçimi

Uygunluk ve ansiklopedik yapı

Mavi gökyüzü altında, tanımlanamayan bir binanın üst kısmı ve uzaklardan geçen ve detaylı olarak görülemeyen bir helikopter
Sidney Opera Evi üzerindeki bu helikopter görüntüsü, ne helikopteri ne de yapıyı yeterince gösterir.

Maddelerde yer alan görsellerin birincil görevi maddelerin güzel gözükmesini sağlamak değil, konuyla ilgili olmaları ve konu içi önem arz etmeleridir. Görseller, konuyu görsel açıdan desteklemeye yardımcı olur. Özellikle az sayıda görsel içeren sayfalarda, kötü veya konuyla ilgisiz görselleri kaldırmak yerine, daha iyi görsellerle değiştirmeniz veya altyazılarını daha iyi hâle getirmeniz tavsiye edilir. Bununla birlikte her maddenin görsele ihtiyacı yoktur ve çok fazla görsel de dikkat dağıtıcı olabilir.

Görsellerin, tasvir etmesi gereken şeylere benzemesi gerekir. Örneğin, bir pastanın tasvir edildiği bir trompe-l'œil resim, pasta maddesinde kullanılabilecek bir görsel olabilirken, başka bir şeye benzemesi amacıyla tasarlanan gerçek bir pasta fotoğrafının kullanılması ise uygunsuz olabilir. Benzer şekilde, bir hücrenin ışık mikroskobu altındaki görüntüsü, ancak ve ancak tasvir edilen hücre ile görseldeki hücre arasında gözle görülür farklar olmaması durumunda kullanılmaya uygundur.

Kullanılan görsellerin çeşitli olması konusunda gayret gösterilmelidir. Örneğin çok sayıda insan görseline sahip bir maddede (koşu gibi) çeşitli yaş, cinsiyet ve etnik kökenleri göstermeye çalışın. Eğer bir generalin maddesinde halihazırda üniformalı bir görseli varsa ikinci bir üniformalı görselin eklenmesi, generalin katıldığı önemli bir muharebenin haritasının veya muharebe sonrasını tasvir eden bir görselin bulunmasına kıyasla daha az ilgi çekici ve bilgi verici nitelikte olacaktır. Bununla birlikte, konuyla ilgili birçok görsel bulunuyor diye, konuyla çok az ilgili görsellerin maddede gereğinden fazla kullanılmasından da kaçınılmalıdır.

Görsel kalitesi

Maddelerde, mümkün olan en kaliteli görseller kullanılmalıdır. Karanlık veya bulanık olan; konuyu çok küçük, karmaşık veya saklı bir alanda gösteren vb. düşük kaliteli görseller, mutlaka gerekli olmadıkça kullanılmamalıdır. Konuyu en iyi hangi görsellerin ifade ettiği dikkatlice seçilmelidir. Örneğin:

  • Bayağı deniz kartalının gökyüzünde bir benek gibi göründüğü bir görsel kullanışsızdır.
  • Bir biyografi maddesinin başında kullanılan görsel, o kişinin başkalarıyla gözüktüğü bir görsel yerine, mümkün mertebe o kişinin bir portresi olmalıdır.
  • Kılıç balığının en uygun görseli, diğer balık türlerinden ayırt edilebilmesi için kendine özgü kılıç benzeri çenesini gösterendir.
  • Romanya ve Ukrayna ile olan sınırlarını gösteren bir Moldova haritası, komşularından yola çıkarak ülkenin konumunu daha iyi tasvir etmesinden ötürü daha uygundur.
  • Bir pirinç için en iyi görsel pilav değil, pirinç görselidir.
  • Soyut kavramlar da görsellerle gösterilebilirler. Örneğin aşkı tasvir etmek için öpüşen bir çift görseli kullanılabilir.

Hükûmet, kurum ve kuruluşları temsil etme amacıyla kullanılan logo, bayrak, afiş, mühür ve diğer simgeler, mümkün mertebe o oluşumun belirlediği simgeler olmalıdır. Bunlar, benzer kalitede dahi olsa o simgenin bir fotoğrafına veya amatör kopyalarına kıyasla tercih edilmelidir.

Görselleri, metinsel bilgi sunmak için kullanmaktan kaçının

Metinsel bilgiler neredeyse her zaman, görsel olarak değil, metin olarak girilmelidir. Metinler, CSS etiketleri ve şablonlarla şekillendirilebilirlerken görsellerdeki metinler bu yollarla değiştirilemez ve herhangi bir arama motoru aracığıyla aranamazlar. Buna ek olarak, yüklenmeleri metinden daha uzun sürer ve görme engelliler için cihazlar aracığıyla okunulabilir nitelikte değildirler. Bir görseldeki önemli metinsel bilgiler, görselin altyazısında veya yakınındaki metinde bulunmalıdır.

Boyut referansları

Görseller, bazen bir cismin boyutunun daha kolay anlaşılması için, boyutları genel olarak bilinen bir nesne içerebilir. Bu nesneler; Eyfel Kulesi gibi ünlü yapılar, cetvel, kibrit, pil, iskambil kâğıdı, CD/DVD, içecek kutusu, futbol topu, taşıt veya insan ya da uzuvları gibi, kültürel açıdan evrensel ve mümkün olduğunca standartlaştırılmış olmalıdır. Madenî para, banknot ve kâğıt gibi nesnelerin boyutları bölgeden bölgeye değişebildiği için görece daha az uygun olsalar da daha iyi bir alternatif yoksa boyutu hâlâ gösterildiği için kullanılmaları mümkündür.

Eğer mevcutsa nicel verilerin, altyazıda veya maddede belirtilmesi gerekir.

Rahatsız edici görseller

Vikipedi sansürlenemez. Vikipedi'nin ansiklopedik misyonu rahatsız edici olabilen içeriğin de verilmesini gerektirir. Bununla birlikte, potansiyel olarak rahatsız edici, yani sıradan Vikipedi okuyucuları için kaba veya müstehcen kabul edilebilecek[a] görseller, yalnızca ansiklopedik bir şekilde ele alındığında, aynı derecede uygun alternatif bir görsel olmadığında veya kullanılmadığı takdirde maddede verilen bilgide azalma yaşanacağında kullanılmalıdır. Görsel kullanımında okuyucuların alışılagelmiş beklentilerine saygı gösterilse de, maddenin kalitesinden ödün verilmemelidir. Konuyla ilgisiz, okuyucular için itici veya rahatsız edici olabilecek görsellerin kullanımından kaçınılmalıdır. Örneğin, pornografik bir bağlamda çekilen fotoğraflar insan anatomisi hakkındaki maddeler için uygun değildir.

Giriş bölümündeki görseller

Bir maddenin bölümü veya bilgi kutusunda, okuyucuların doğru sayfada olduklarını görsel yönden onaylaması için bir kişi, yer; kitap ya da albüm kapağı gibi temsili bir görsel kullanımı yaygındır.

Bazı maddeler için böyle bir görsel seçmek zor olabilir. Vikipedi sansürlenemez olsa da, bu görseller dikkatle seçilmelidir (yukarıdaki rahatsız edici görseller başlığına bakınız). Giriş bölümündeki görseller, okuyucuların dikkatini çeken ilk şey olabileceğinden, orada görmeyi beklemeyecekleri bir görselin eklenmesinden kaçınılmalıdır. Diğer görsellerden farklı olarak giriş bölümüne eklenecek görseller, bu düşünceler göz önünde bulundurularak seçilmelidir.

Giriş bölümüne eklenecek görseli seçerken şu önerilerin dikkate alınması tavsiye edilir:

  • Giriş bölümündeki görsel, doğal ve konunun uygun gösterimleri olmalı, yani konuyu bir bütün olarak anlatmalıdır. Her giriş bölümünde bir görsel olması şart değildir ve konuyu temsil edecek basit bir görsel yoksa giriş bölümünde hiçbir görselin olmaması bazen en iyi çözümdür.
  • Giriş bölümündeki görsel, mümkün mertebe az sarsıcı olmalı ve konuyu doğru bir şekilde temsil eden bir görsel tercih edilmelidir. Örneğin; Holokost maddesinin bu sürümünde, giriş bölümünde sürgünlerin bir görüntüsünü kullanmak, maddenin ilerleyen kısımlarında kullanılan kamp mahkumlarının veya cesetlerin gösterilmesine kıyasla daha fazla tercih edilir.
  • Kimi zaman, örneğin insan cinsel organlarıyla ilgili maddelerde, sarsıcı nitelikteki bir görsel kullanmaktan kaçınmak imkansızdır. Kullanıcılar, içerik sorumluluğu reddine göre okuyucuların bu tür maddelerin, bu tür görseller içerebileceğinin farkında oldukları varsayabilir.

Görsel nasıl yerleştirilir

Sözdizimi

Tasmalı bir Dalmaçya köpeği, ağzında sopa ile bozkırda koşuyor
Bir Dalmaçya köpeği

Basit örnek (sağa dayalı bir görsel eklemek):

[[Dosya:Dalmatian fetching a stick.jpg|alt=Tasmalı bir Dalmaçya köpeği, ağzında sopa ile bozkırda koşuyor|küçükresim|Bir [[Dalmaçya köpeği]]]]

  • Dosya:Dalmatian fetching a stick.jpg Görsel (dosya) adı; büyük harf, noktalama işaretleri ve boşluklar dahil birebir aynı olmalı ve .jpg, .png veya ya da bir dosya uzantısı içermelidir. Resim: ve Dosya: aynı işi görür. Eğer hem Vikipedi'de hem de Wikimedia Commons'ta aynı ada sahip iki farklı dosya varsa Vikipedi maddelerinde, Vikipedi'de yüklü görsel gözükür.
  • küçükresim çoğu durumda gereklidir
  • alt=Tasmalı bir Dalmaçya köpeği, ağzında sopa ile bozkırda koşuyor Alternatif metin, görseli göremeyenler içindir ve görselde nelerin yer aldığını betimler.
  • Bir Dalmaçya köpeği En sonda yer alan altyazı; görselin anlamını, içeriğini veya önemini söyler.

Diğer özellik ve seçenekler için Vikipedi:Genişletilmiş görsel sözdizimi sayfasına bakılabilir. Sözdiziminde bir sorun olmamasına rağmen görsel görüntülenmiyorsa, o görsel kara listeye alınmış olabilir.

Sanal gerçeklik fotoğrafları

Sanal gerçeklik fotoğrafları (360 derece panorama) görüntülemek için {{PanoViewer}} şablonu kullanılır.

Boyut

  • Bir görselin boyutu, genişliğinin değiştirilmesiyle belirlenir. Ardından yazılım, yüksekliği otomatik olarak ayarlar. Vikipedi'deki bir görselin "boyut"u ile aslında genişliğinden bahsedilir.
  • Her kullanıcının, |küçükresim ve |çerçevesiz parametrelerinin kullanıldığı görseller için geçerli olan bir "temel" genişlik değeri vardır. Oturum açmamış kullanıcılar için bu değer her zaman 220 piksel iken, oturum açanlar ise Tercihler aracılığıyla bu değeri değiştirilebilir.[b] Örneğin bir üst başlıktaki Dalmaçyalı görseli, temel genişliğinize göre görüntülenir.
Genişlik olarak upright=1.7 kullanan bu görsel, üst başlıktaki Dalmaçyalı görselinden %75 daha geniş gözükür.
Genişlik olarak upright=0.5 kullanan bu görsel, temel genişlik değerinin yarısı kadar gözükür.
  • Daha küçük ya da daha büyük bir görsel kullanımının uygun olduğu durumlarda, görseli kullanıcının temel genişliğine göre bir faktör ile genişleten veya daraltan |upright=ölçekleme faktörü faktörünü kullanılmalıdır.
    • Örneğin:
      • upright=1.3, küçük ayrıntılara sahip bir görseli (bir harita veya diyagram gibi) eklemek için kullanılabilir. Bu, görseli kullanıcının istediğinden genellikle %30 daha büyük gösterir (örneğin temel genişliği 220pik olan bir kullanıcı için bu değer 285pik olur).
      • upright=0.6, yeterince görüntülenebilen ve çok az ayrıntıya sahip bir görsel (basit bir çizim veya bayrak gibi) için kullanılabilir. Bu, görseli kullanıcının istediğinden genellikle %40 daha küçük gösterir (örneğin temel genişliği 220pik olan bir kullanıcı için bu değer 130pik olur).
    • Kısa ve geniş görseller için genellikle 1 veya daha büyük, uzun ve dar görseller için ise genellikle 1 veya daha az upright değeri kullanılır.
    • 1'den büyük upright= değerleri kullanırken çevresindeki metni bozmamasına dikkat edilmelidir.
      • Küçük ayrıntıların bile önemli olduğu görsellerin normalden çok daha büyük olması gerekebilir, ancak metnin yanında bulunan görseller için genellikle en büyük değer upright=1.8 olmalıdır.
      • Giriş kısmındaki görseller genellikle en fazla upright=1.35 değerinde olmalıdır.
    • Bir maddedeki görseller, özellikle de birbirine yakın ve aynı tarafta olanlar, aynı genişlikte olduğunda genellikle daha ilgi çekici olurlar.
    • Uyarısimge Uyarı upright değerinin yokluğu, upright=1 değerine eşittir. Ancak upright yalnızsa, yani yanında =ölçeklendirme faktörü yoksa (örneğin [[Dosya:Köpek.jpg|küçükresim|upright|Büyük bir köpek]]) upright=0.75 değerine eşittir. Kafa karıştırıcı olmasından ötürü bu tarz kullanımdan kaçınılması önerilir.
  • Kullanıcının temel genişlik tercihini yok sayacağından ötürü, çok iyi bir sebep yoksa piksel cinsinden sabit bir genişlik (örneğin 17pik) belirtilmemeli ve mümkün oldukça |upright=ölçekleme faktörü tercih edilmelidir.[c] Genel bir kural olarak görsel genişlikleri, en baştaki temel genişlik olan 220pik değerinden büyük bir değere sabitlenmemelidir. Eğer bu kural için istisnai bir kullanım gerekiyorsa, 400pik (giriş bölümü için 300pik) değerinden yüksek bir genişlik ile 500pik değerinden yüksek bir yükseklik değeri kullanılmamalıdır.
    • Görseller; şablonlar aracılığıyla standartlaştırılmış boyutlara sahipse (bilgi kutusu ya da bayrak simge şablonlardaki görseller gibi), alanın kısıtlandığı yerlerdelerse (anasayfadaki günün seçkin maddesi ve tarihte bugün bölümleri ya da Nobel Barış Ödülü sahipleri listesi gibi tablolarda kullanılan görseller gibi) ve sütun ya da satırlara hizalanması gerekirlerse, sabitlenmiş boyutlarda kullanılabilirler. Farklı çerçeve oranlarına sahip görsellerin genişlik ya da yüksekliklerini otomatik olarak eşleştirebilen {{çoklu resim}} gibi şablonlarda ise genişlik ya da yükseklik değeri elle girilmelidir.
  • Bir pik değerini upright değerine dönüştürmek için, piksel değerini 220'ye bölün ve sonucu istediğiniz gibi yuvarlayın. Örneğin |150pik, 150 / 220 ≈ 0,6818 olduğundan dolayı kabaca |upright = 0.7'ye eşittir.
  • Yukarıdaki yönergelerden çok daha büyük görsellerde (panoramalar gibi), |küçükresim|center veya |küçükresim|none kullanılarak görselin tek başına kalması sağlanır. Kaydırılabilir bir kutuda daha da geniş bir görsel varsa {{geniş resim}} veya {{uzun resim}} şablonlarıyla bu görseller maddeye eklenebilir.
Bu görsel; geniş bir şekilde görüntülenmesi, sayfanın enlemesine ortasında yer alması ve her iki yanındaki alanda metin olmaması için |küçükresim|orta|upright=2.5 parametreleriyle eklenmiştir.

Konum

Tasmalı bir Dalmaçya köpeği, ağzında sopa ile bozkırda koşuyor
Bir Dalmaçya köpeği

Çoğu görsel, aynı zamanda varsayılan konumlandırma olan, sayfanın sağ tarafında konumlandırılmalıdır.[d] Sayfanın soluna hizalanan görseller, madde işaretli liste ya da benzer yapıları sayfanın ortasına iterek görsel açıdan bozulmalarına yol açabilir. Sola dayanan bir görsel kullanmak için |sol parametresi kullanılmalıdır:

[[Dosya:Dalmatian fetching a stick.jpg|küçükresim|sol|alt=Tasmalı bir Dalmaçya köpeği, ağzında sopa ile bozkırda koşuyor|Bir [[Dalmaçya köpeği]]]]

Bir görsel, maddede kendisiyle en alakalı başlığa yerleştirilmelidir. Bunun mümkün olmadığı durumlarda görseli, kullanıcıların neyi anlattığını kavrayamamasına yol açmaması adına, gereğinden önce yerleştirmeyin. Görseller, paragrafın ikiye ayrılmasına neden olur, yani mevcut paragraf sona erer ve yeni bir paragraf başlar. Bu nedenle, satıriçi görseller hariç, bir paragrafın içine görsel yerleştirmek mümkün değildir.
Karşı karşıya konumlandırılan görseller...
...arada kalan metnin sıkışmasına yol açabilir (ekran boyutuna bağlı olarak).
Sağa ve sola birden fazla görsel koyulabilse de metin; iki görsel veya birer görsel ve bilgi kutusu, dolaşım şablonu ya da benzeri öğeler arasında sıkıştırılmamalıdır. Alternatif olarak, iki görseli birlikte aynı tarafa yerleştiren {{çoklu resim}} şablonunun kullanılması düşünülebilir (ancak bu, oturum açan kullanıcıların seçtiği temel genişliği yok sayar).

Portre

Metne "bakan" portrelerin (bir kişinin resmi ya da temsili) kullanımı tercihen daha uygun olsa da, yanlış bilgi verecek olmasından ötürü özgün görseller üzerinde değişiklik yaparak yüzlerin metne "bakması" sağlanmamalıdır.

Madde metninden atıflar

Madde metinlerinde görselden bahsederken solda, sağda, yukarıda veya aşağıda gibi kelimeleri kullanmayın. Görsel konumunun, özellikle mobil platformlarda olmak üzere, platform ve ekran boyutuna göre değişmesinden ötürü bu gibi atıflar kimi kullanıcılar için anlamsız olacaktır. Bu gibi atıflar yerine görsel altyazıları kullanılmalıdır.

Satıriçi görseller

  • |küçükresim yerine |çerçevesiz kullanılması, "satıriçi" görsel üretir. Örneğin,
    Bu [[Dosya:Flag of Japan.svg|çerçevesiz|20pik]] bir satıriçi görseldir.
kullanımıyla elde edilen sonuç şu şekilde olur:
Bu bir satıriçi görseldir.
  • |border ile tek piksellik bir kenarlık eklenebilir. Örneğin,
    Bu [[Dosya:Flag of Japan.svg|çerçevesiz|border|20pik]] kenarlığı olan bir satıriçi görseldir.
kullanımıyla elde edilen sonuç şu şekilde olur:
Bu kenarlığı olan bir satıriçi görseldir.
  • Satıriçi görsellerin altyazısı olmaz.
  • Sözdizimindeki x20pik kullanımı, görselin boyutunun 20 piksel olmasını sağlar. x18pik ile x22pik arasındaki değerler, genellikle o görselin satıra sığması için yeterli boyutta olmasını sağlar. Satıriçi görsellerde upright kullanımı genelde uygun değildir.

Görselleri kullanıma hazırlama

Vikipedi'de kullanılan tüm görseller Vikipedi'ye ya da Wikimedia Commons'a yüklenmelidir. Türkçe Vikipedi'ye yüklenen dosyalar otomatik olarak dosya ad alanına yerleştirilir ve dolayısıyla görsel sayfalarının adları Dosya: ön ekiyle başlar.

Ay'ın bu sahte renkli görüntüsünde, kırmızı tonlar en yüksek, mor en düşük rakımı ifade eder. Okuyucuyu yanıltmaması adına, açıklamada Ay'ın gerçek rengi olmadığını ve renklerin anlamı açıkça belirtmelidir.

Görselin katkısı veya kalitesi; kırpma (alakalı bölüme odaklanmak için), tarayıcı izlerinin temizlenmesi, renk dengesinin düzeltilmesi, kırmızı göz efektinin kaldırılması veya başka oynamalarla ile iyileştirilebilir.

Bir görselin açıklamasında, okuyucuların görseli doğru şekilde yorumlayabilmesi adına bu tür düzenlemelerden (örneğin sahte renk) bahsedilmelidir. Buna rağmen içeriği önemli ölçüde değiştirmeyen, sunumu geliştiren düzenlemelerin belirtilmesi gerekmez.

Görseller, okuyucuyu yanlış yönlendirecek şekilde düzenlenmemelidir. Örneğin sanat eseri, yüz, tanımlanabilir yer, bina ya da metinlerden oluşan görseller sağ-sol yönünde tersine çevrilmemelidir.

Görsel düzenlemesi konusunda destek için Vikipedi:Grafik Laboratuvarı sayfasına bakabilirsiniz.

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ Bu bakış açısı, kültürel görüşler büyük ölçüde farklılık gösterebileceğinden geniş bir tartışma gerektirebilir.
  2. ^ Görsel değişiklikleri üzerine sıklıkla çalışıyorsanız, çoğu okuyucunun "okuyucu deneyimi"nin sizinki ile eşlemesi için bu ayarı 220 pikselde bırakmayı düşünebilirsiniz.
  3. ^ pik, "temel" genişliği 220pik olarak ayarlamış kullanıcılar için upright ile aynı şekilde çalışır ancak genişliği farklı ayarlamış okuyucular için aynı çalışmaz. Örneğin 275pik kodunu kullanan bir görsel, varsayılan genişliği kullanan kullanıcılar için diğer görsellerden daha büyük gözükür, ancak örneğin genişliği 300pik olarak ayarlamış kullanıcılar için 275pik kodunu kullanmak görseli çoğu resimden daha küçük hale getirilir. upright ise kullanıcının ayarladığı genişliğe göre uygulanır ve belirli bir maddedeki görsellerin boyutlarını her zaman orantılı tutar.

    Ancak görsel orijinal boyutundan daha büyük görüntülenemez. Örneğin, bir görsel |küçükresim|330pik veya |küçükresim|upright=1.5 gözükecek şekilde ayarlanmışsa ancak yüklenen orijinal dosya yalnızca 200 piksel genişliğindeyse görsel, maddede 200 piksel olarak görüntülenir.

  4. ^ Tutarlı bir satır başlangıcı, metni daha okunabilir hale getirir.

Görüşler

  • Öncelikle eline sağlık. Ben genelde en.wiki'yi referans alıyorum zaten ama başka dildeki wiki yardımlara her Vikipedist ulaşamayabilir, çalışma çok faydalı olacaktır kesinlikle. Kullanıcılar görsel söz dizimini kullanırken zorlanıyorlar, ben zorlanıyordum; halen zorlanıyorum. en.wiki'den ara ara açıp baktığım bir sayfadır burası. Benim bir-iki ufak noktaya dair görüşlerim olacaktı. İlki sentaks. Bana çok yabancı geldi. Sentaks sanırım İngilizce "syntax" kelimesinden geliyor. Türkçesi, bizim wiki'de de, sözdizim veya söz dizimi olarak geçmekte; bence bu kulağa daha hoş geliyor. Hem de amacı gayet belli ediyor. Ayrıca "VR" kısaltması kullanılmış. Yine bu kısaltma için de SG, sanal gerçeklik, kullanılabilir. Bunlar tabi ufak şeyler, politikadan bağımsız. Sayfa oluşturulduktan sonra düzeltilir. Polika teklifi anlamında destekliyorum, diğer noktaları zaten belirttim. Goktr 21.15, 17 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
@ToprakM: Görüntülenen metnin altbaşlıklarının bu sayfanın içindekiler tablosunda görünmesini önleyebiliyor musun?
Vito Genovese 20.13, 29 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]

Bot politikasının güncellenmesi

Bot politikasının güncellenmesi ile ilgili tartışma devam ediyor. Tartışmanın ikinci aşamasına (Vikipedi tartışma:Bot politikası#İkinci aşama) katılmaktan çekinmeyiniz. --[evolutionoftheuniverse] @trwiki 15.05, 18 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]

Hizmetli yetkilerinin geri alınması politikasına ek yapılması

Hizmetli yetkilerinin geri alınması politikasına aşağıda yer alan metnin bir alt başlık olarak eklenmesini teklif ediyorum. Teklif hizmetlilikte on yılını dolduranların topluluğun %50+1'inin desteği yoksa yetkilerinin alınmasını öngörüyor. İnsan hayatında on yıl uzun bir süre. Vikipedi de hızla gelişen bir platform. Değişen koşullar ve özellikle politikalar karşısında zamanın gerisinde kalmış hizmetlilerin projeye yarar sağlayıp sağlamadığını değerlendirmek o hizmetlileri on yıl önce seçen topluluğun hakkı olmalı. Teklifin politikalaşmasını diliyorum. Şimdiden teşekkürler.--BSRF 💬 08.08, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]

Güven oylamasında başarısız olma

Hizmetli yetkilerini almalarının üzerinden on yıl geçen hizmetliler, bu sürenin dolduğu günü izleyen bir ay içerisinde hizmetlilik başvurusuna benzer bir güven oylaması başlatmak zorundadır. İki hafta boyunca açık kalması gereken bu oylamada görüş bildiren kullanıcıların salt çoğunluğunun desteğini alan hizmetliler başarılı sayılır. Güven oylaması başlatmayan veya oylamada başarısız olan hizmetlilerin yetkileri geri alınır. Bu hüküm yürürlüğe girdiği tarihte on yılını doldurmuş olan hizmetliler, güven oylamasını hükmün yürürlüğe girdiği günü izleyen bir ay içerisinde başlatır.

  • Destek Destek. 10 yıl ve %50+1 gayet makul bir öneri. Bunun uygulanması gerekliliğini özellikle son zamanlarda daha çok fark ediyorum. Toplulukla iyi geçinen, sorumluluğunu layıkıyla yerine getiren kullanıcıların zaten bu teklifin uygulanmasından çekinmemeleri gerek.--evrifaessa ❯❯❯ mesaj 08.13, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]

Ne yazık ki son derece sağlıksız bir öneri. Beni de etkilediğini bir ön uyarı olarak not düşmeden geçmeyeyim ve devam edeyim: Kişiye yönelik reaktif, refleksif düzenlemeler her zaman sağlıksızdır. VP:HB sürecinde %74'ün başarısız, %75'in başarılı kabul edildiği son derece sağlıksız uygulamayı güç bela kaldırdıktan sonra yeni bir matematiksel koşulun gelmesi geriye doğru bir adımdan başka bir şey olmaz.

Hizmetli kadrosunun daha dinamik tutulması benim de gerekli gördüğüm bir ihtiyaç. Bunun için etkinlik koşullarının değiştirilmesine varım, iki yıl koşulunu atlatmak için yılda bir gelip üç beş madde silme komedisine son verilmesine varım, tüm hizmetlilerin güvenoyundan geçmesine varım, yetkiyi kararıyla kaldırabilecek bir Hakem Kurulu'nun oluşumuna varım, hizmetlilerin kendi güvenoyu ölçütlerini beyan etmeye teşvik edilmelerine varım, HB sürecinin tersinden işletilmesini sağlıklı bir zemine oturtacak bir düzenlemeye varım, ancak "Şu kişi Vikipedi için bir sorun, onu da şöyle hâlledebiliriz" türü kişiselleştirmelerinin proje ruhuna aykırı şekilde uygulanmasında yokum.

Kaldı ki, yukarıda yazılan metin Citrat'ı etkilemiyor bile. Citrat'ın hizmetliliğinde 10 yılı Haziran 2015'te doldu. Dolduğu günü izleyen... diye kural yazarsanız otomatik olarak kadük olur, ortadaki amaç bağlamında. Bu yazılan kural şu an yürürlüğe girse ancak Ahzaryamed, Superyetkin, Sabri76 ve sonrasında seçilen hizmetlileri bağlar. Dolayısıyla lütfen şu önerileri sağlıklı zemine oturtalım artık. Bir hizmetliden rahatsız olan kullanıcıların getirdiği bu tür önerileri 14 yılda en az 14 kez gördüm, ancak hepsi nihayetinde proje ruhuna aykırılık içeriyordu.

Benimkini almak isterseniz de hükme gerek yok, söylemeniz yeterli.

Vito Genovese 08.51, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]

  • "Benimkini almak isterseniz de hükme gerek yok, söylemeniz yeterli.", destek verirken aklımdan bile geçmedin şahsen isim olarak.
  • "Yetkiyi kararıyla kaldırabilecek bir Hakem Kurulu'nun oluşumuna varım", ben kesinlikle yokum. Topluluk kararıyla olmadığı sürece bazı şeyler bizde olması gerektiği gibi ol(a)maz. Azil yetkisini birkaç kişiye bağlamaktansa topluluğa vermeyi kesinlikle daha uygun bulurum.--evrifaessa ❯❯❯ mesaj 09.03, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
    • Teklif 10 yılı dolduran tüm hizmetlileri kapsıyor. Burada kanun yapmıyoruz. Kanun metni gibi bir de geçici madde mi ekleyecektim? Politika yürürlüğe girdikten sonra bir aylık süre işlemeye başlar. Metni lafzi yorumlamamak lazım. Amaçsal yorum yapılırsa ve teklif gerekçeme de bakılırsa teklifin kapsamının şüpheye yer bırakmayacak kadar açık olduğu görülecektir. Ayrıca hakem kuruluna varım deyip hizmetlileri seçen topluluğa sorulmasına karşıyım demek ne yazık ki son derece yanlış.--BSRF 💬 09.16, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Ben "Hizmetlileri seçen topluluğa sorulmasına karşıyım" dedim mi ki?
Vito Genovese 09.18, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Teklife karşısınız ya ondan dedim. Zira teklif hizmetlileri seçen topluluğa söz hakkı verilmesini öneriyor.--BSRF 💬 09.21, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Teklif hizmetlileri seçen topluluğa söz hakkı verilmesini önermiyor. Hizmetli yetkilerinin kaldırılmasında tüm yetki topluluğun ve bu hiçbir zaman değişmedi. Zaten olan bir şeyi bu teklif yeni getirmiyor dolayısıyla. Teklife karşı oluşum zaten var olan bir şeye karşı olduğum anlamına dolayısıyla gelemez, çünkü bu mevcudu bu teklife borçlu değiliz. Bu teklif başka kıstaslar getirmeyi öneriyor, bu kıstaslarda gördüğüm sakıncalar da yukarıdaki mesajımda zaten.
Çeşmeye yazılan yazılar gün olur arşivlerde kaybolur gider, politikalara yapılan eklemeler ise kalıcıdır. Bu yazılan kural uygulanacağı zaman bu teklifi getiren burada ne kastetmiş, hangi koşullar altında önermiş, aklından ne geçmiş diye kural işletimi yapılmaz. Yazılan neyse odur. Dolayısıyla, evet, bu hükümlerin kanun spesifikliğinde olması gerekir. Olmazsa trollüğe zemin hazırlar.
Vito Genovese 09.33, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Vito, %74-%75 olayını bu teklifle bağdaştırmak biraz mantıksız değil mi? %50+1 o kadar iyimser ve düşük bir eşik ki.. Topluluğun %50+1'inden dahi destek alamayacak bir hizmetlinin bu görevi daha fazla yürütmesinin uygun olduğunu cidden düşünebiliyor musun? Görüş bildirenlerin yarısından bir fazla kişiden destek alırsa zaten sürdürüyor hizmetliliğini, bu kadar. Üzerinde düşünülecek bir şey bile olduğunu düşünmüyorum.--evrifaessa ❯❯❯ mesaj 09.22, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
%51 diye bir kıstasın gelmesi ne kadar düşük bir ölçüt gibi görünürse görünsün kafa sayımı anlamına gelir. Kafa sayımı, Vikipedi ruhuna en azından benim düşünebildiğim kadarıyla en büyük aykırılıktır. "Düzgün hizmetli de bu kadar düşük ölçütü bir zahmet sağlayıversin canım!" diyerek Vikipedi'yi çoğunluk demokrasisine döndürmeye yönelik zemin hazırlarsak bu projeye verilecek en büyük zarar olur.
Vito Genovese 09.39, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Karşı Gerek yok. VP:ND buna güzel işaret. Bunun yerine belirli süre aktif olmayan hizmetlilerden görev alımı yapılabilir, politikaya eklenirse. Yetki verilirken şu kadar yıllık süreyle seçiliyorsunuz ve şu kadar yıl sonra performansınıza bakıp ona göre göreve devam edebilir misiniz onu inceleyeceğiz demek garip olur sanki. Ülke ordularında böyle böyle katı kurallar yok. Goktr 08.52, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
    • "Bunun yerine belirli süre aktif olmayan hizmetlilerden görev alımı yapılabilir, politikaya eklenirse", Zaten var.
Politika teklifinden dışarı çıkılıyor ama şöyle diyeyim böyle bir teklif bize ne kazandırır; öncelikle onu düşünmek lazım. Ben pratik bir faydasını göremedim, dolaylı bir faydasını da göremedim. Hiçbir görevden almayı, aktif olunmama durumu dahil, doğru bulmuyorum; yukarıda öyle bir öneride bulunmuş olsam dahi. Nedeniyse çok basit, çünkü VP için bir faydası yok. Faydası olmayan her şey de yok sayılabilir kanaatimce. Bunun dışında politikaları detaylandırmak da gereksiz. Neden? Politikalar detaylı hale geldikçe kelime kelime birilerinin hataları, davranışları aranır. Genel ve ucu açık politikalar ise daima yoruma ve tartışmaya açıktır. Yüzde A ile görevden alınır dediğiniz zaman tartışma kültürünü tümüyle yok etmiş oluyorsunuz. Bu yüzden politikaları detaylandıran ve özel durumlar ekleyen düzenlemelere de karşı olduğumu bildireyim. Bütün politikalarımız bir paragraftan oluşabilir, zaten öyle olanlar da var. Hatta bir cümle olsa da olur, örnekleri var. Burada yoksa, en.wiki'de vardır, fr.wiki'de var, es.wiki'de vardır. Bir göz atmanızı öneririm. Yakında ismi şu harf ile başlayanlar hizmetli adayı olurken şu kadar değişiklik yapmalı önerileri bile çıkabilir, o zaman gelmeden şimdiden durmalı. Goktr 09.10, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Goktr001'nin bu son yazdıklarına büyük ölçüde katılıyorum. Politikaların detaylandırılması, büyütülmesi eğer gerçekten gerekli değilse bürokrasiyi arttıran bir unsur oluyor genellikle. Eğer belirli bir hizmetlinin süreğen biçimde yaptığı bir hata veya ihlâl söz konusu ise o hâlde tartışmaya açılarak topluluk kararıyla yetki ve sorumluluk geri alınabilir diye düşünüyorum. Bununla beraber, nicel bir limit belirlemek de yine belirtildiği üzere tartışma kültürüne zarar verir. Dr. Coalmesaj 09.15, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Goktr001, evet dediğiniz gibi teklifin dışına çıkmışsınız. Ayrıca "aktif olmama durumu dışında hiçbir görevden almayı doğru bulmuyor" oluşunuza katılmam mümkün değil. Bir teknisyen olarak yetkilerinizi kötüye kullandığınızda yetkilerinizin ışık hızıyla elinizden alınacağına emin olabilirsiniz. Hizmetliler de politikalardan bihaber hareket ediyorsa ve topluluk da bu kanaatteyse yetkilerini daha fazla kullanmamalı.--BSRF 💬 09.28, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Kişiye yönelik yorumunuzu doğru bulmadığımı belirtir, ayrıca da VP:N hatırlatması yapmak isterim. Yetkilerin kötüye kullanıldığında alınması gerektiği muhakkak, benim de katıldığım bir görüş fakat zaten böyle bir mekanizma mevcutken böyle bir "ek" bana doğru gelmedi. Aktif olmama durumundaki görüşüm ise benim şahsi fikrim, bu konuda azınlıkta olduğumun farkındayım; diğer wiki'leri de inceleyince. Goktr 09.41, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Hizmetli seçerken bir zahmet bürokrasi olsun. "3-5 kişi görüş bildirsin, verelim hizmetliliği bitti gitti, bürokrasi olmadan Vikipedi daha güzel" diyecek hâlimiz yok herhalde? Hatta 'bürokrasiyi arttıran' dediğiniz fazla detayları atalım politikadan, 60 günü doldurmayan ve 150 değişikliği geçmeyenler de gelip görüş bildirebilsin, biz rahat rahat bürokrasi olmadan seçelim hizmetlimizi değil mi? 50 hizmetliyi de görelim hatta. Ne zararı var? (!)--evrifaessa ❯❯❯ mesaj 09.34, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Vikipedi'de yetki meselesi çok büyütülüyor bence, hiç doğru değil. Ben burası anarşi olsun demedim, gereği kadar kural yeterli. Ya hep, ya hiç tarzındaki yaklaşımlar ya tamamen yıkım getirir veya tamamen kuralcılık. Ben yazacağım her yorumu yazdım başlıkla ilgili, başka yorum yapamayacağım. Teşekkürler. Ayrıca 50 hizmetli olsa, fena olmazdı. Goktr 09.41, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Karşı Karşı Herkese merhaba. Aşağıda detaylandırmaya çalışacağım üzere öneriye bu hâliyle karşıyım. Öte yandan zaman zaman aynı şeyler tekrar tekrar tartışılsa bile, doğal olarak sürekli değişen bir topluluğumuz var ve bu bağlamda, tartışmak iyidir. Sebeplerime gelince:
  1. Yıllardır, hatta 10 yılı aşkın bir süredir sürekli aktif olan hizmetlilerimiz var. Bunların halihazırda topluluğa ya da kurallara dair bilgilerinin güncel olmadığını varsaymak doğru olmayacaktır. 10 yılını dolduran tüm hizmetlilere istisnasız bu kuralı uygulamak gereksiz bürokrasi ortaya çıkarır >> VP:BURO
  2. Yukarıdaki yorumlardan birinde " Toplulukla iyi geçinen" hizmetlilerin bir sorun yaşamayacağını okudum. Tam olarak bu yüzden böyle bir güven oylamasına karşıyım çünkü hizmetliler kuralları uygulamakla yükümlüdür, toplulukla iyi geçinmekle değil. Hizmetli ve bürokrat olduğum dönemde, kuralları uygulamaya çalıştığım bir çok durumda özel yazışmalarda ya da mesaj sayfamda haksız yere "art niyetli, soğuk, kötü" vs. olduğum belirtildi. Beni bırakın, belli durumlarda en uzlaşmacı hizmetli bile bu tür ithamlarla karşılaşabiliyor. Dolayısıyla, 10 yıl oylamasına denk gelen bir dönemde, haksız yere bu tür bir negatif oylamaya maruz kalınması uygun olmaz. Kişinin hizmetlilik yetkilerini doğru ve dürüst biçimde kullanıp kullanmaması ile hâli tavrı arasındaki net çizgi ortaya koyulamazsa bu oylamalarda hiçbir sonuç elde edilemeyecektir.
  3. Bir önceki yorumuma bağlı olarak, bu oylamayı yine bir bürokrat kapatacak sanırım. Öyle olmalı zira dümdüz evet - hayır sayarak bu tür bir oylama kapatılamaz, çünkü VP:Demokrasi. Bu durumda bürokratların hizmetli adaylığında olduğu gibi burada da, evet - hayır oy sayısından ziyade, yeterli seviyede tartışma yapılmış mı,argümanlar ortaya sürülmüş mü gibi kriterleri de değerlendirmesi gerekecek. Böyle bir durumda da bürokratın, açık ve net bir şekilde politika ihlali yapmış olmayan ya da hizmetlilik yetkilerini açık ve net şekilde kötüye kullanmış olmayan bir hizmetlinin, sırf belli sayıda olumsuz oy aldığı için hizmetlilik yetkisini geri almaya karar vereceğini düşünmüyorum. Pratikte bu otomatik oylamaların büyük bölümü maalesef ek bürokrasi yaratacaktır.
  4. Bütün bunlara rağmen iki geliştirme yapılabileceğini düşünüyorum:
    1. Yine yukarıdaki "Benimkini almak isterseniz de hükme gerek yok, söylemeniz yeterli" yorumundan hareketle İngilizce vikide mevcut olan, bazı hizmetlilerin tamamen gönüllülük esasıyla, "belli sayıda kullanıcı belli şartlarla talepte bulunursa istifa ederim" demesi şeklinde özetlenecek bir opsiyon var: en:Wikipedia:Administrators open to recall. Buna benzer bir mekanizma geliştirebiliriz.
    2. @BSRF'nin teklifinin arkasındaki sebep olarak varsaydığım (yanlışsam lütfen düzeltsin), "uzun süre aktif olmayan, politkaları unutmuş, güncel kalamamış, toplulukla bağı kopmuş hizmetliler için bir şey düşünelim" konusuna kısmen katılıyorum. Şöyle ki: 2 sene boyunca hiçbir şekilde edit ya da hizmetli fonkisyonunu yerine getirmez iseniz, global kural gereği hizmetlilik yetkileriniz kaldırılıyor. Ancak her sene bir kerecik gelip bir sayfa silip, bir daha bir sene boyunca gelmezseniz, hizmetli yetkilerinizi elinizde tutuyorsunuz ama BSRF'nin de dediği duruma düşüyorsunuz. Süreye bağlı otomatik bir oylama yerine, bu bahsettiğim "aşırı düşük aktivite" durumunun tanımlanarak buna ilişkin bir düzenleme hazırlanıp tartışılması daha doğru olacaktır.
Kusura bakmayın çok uzun yazdım, umarım konu hakkındaki fikirlerimi düzgün bir çerçevede belirtebilmişimdir. İyivikiler... [ho? ni!] 10.36, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Karşı Karşı homonihilis ve vitoya katiliyorum.--Dakmor Tojira 16.30, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Hizmetlilik yetkilerinin verildiği gibi alınması da kolay olmalı, bu konudaki görüşlerimi, hatta somut çalışmalarımı da zaten bilenler bilir. Bu sürecin, benim bakış açıma göre nasıl olması gerektiğini burada uzun uzun yazmayacağım, zira konumuz o değil :) Yukarıda Homonihilis'in dediklerinin tamamına ve Vito Genovese'nin dediklerinin çoğuna katılıyorum. Oradaki herhangi bir yüzde, aslında bakılırsa oylama yapılacağını belirten bir ifadedir. "Yarısı desteklerse kalsın" demek zaten basit bir şekilde kafa sayımını işaret eder :) 10 yıllık süreçte değişen Vikipedi şartlarını takip edememe varsayımı üzerinden ilerlemek de benim düşünceme göre doğru değil. Evet, net bir şekilde diyebilirim ki bunu takip edemeyen hizmetliler var, ancak bunlar, 5 sene önce de aynıydı mesela. Yahut başka bir deyişle, iki yıl buralara uğramayan bir hizmetli de takip edememiştir, benzer sorun vardır. Sorunun kaynağı "Değişen koşullar ve özellikle politikalar karşısında zamanın gerisinde kalmış hizmetlilerin projeye yarar sağlayıp sağlamadığını değerlendirmek" ise, bunun için bir zaman limiti koymak bana mantıklı gelmiyor. Daha doğrusu 10 yıllık bir süre, bunun için çok fazla. Sorun bence güzel tespit edilmiş, ancak çözüm önerisinin ve yönteminin doğru olmadığı kanaatindeyim.--NanahuatlEfendim? 19.54, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Ben de hizmetlilik yetkilerinin kolay bir şekilde alınabilmesi gerektiğini düşünüyorum ancak bu şekilde değil. Karşıyım. --ToprakM 19.59, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Karşı Karşı - VP:BURO ve VP:ND karşıtı olmayan farklı bir yol bulunmalı. Meta'da 2 yıl sınırı olmasına karşın arşivleri taradığımda bazı hizmetlilerin kurala takılmasına karşın bu kuralın şu ana kadar trviki gibi orta ve küçük vikilerde uygulamasını çok fazla göremedim.ahmetlii mesaj katkılar 20.08, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
  • BSRF’nin çalışmasından bağımsız olarak düşüncelerimi topluluğa arz edeyim;
1. Kafa sayımı “Vikipedi çoğunluk demokrasisi değildir” uyarınca yapmamalıyız; kabul bu doğru bir yaklaşım; lakin hizmetli seçimlerinde bayağı bayağı kafa sayımı yapıyoruz, dolayısıyla alınması için de yapılmasına muhalefet gösteremiyorum. Seçilmesi düzeltilmedikçe azil sürecinde de olması evleviyetle kabul edilebilir.
2. Her ihtimalle küresel politika olan 2 senelik süreyi çok çok fazla buluyorum. Geçmiş tartışmaları incelediğimde özellikle erkek kullanıcılar için zorunlu askerlik süresinden bahsedilerek süre uzun tutulmuş; şu an Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için bildiğiniz üzere bu durum da değişmiş durumda. 1 seneyi aşmaması gerektiğini düşünüyorum.
3. Bir geri alma prosedürü elzemdir, bu durum hizmetlilerin üzerindeki baskıyı da azaltacak ve olup olmadık şekilde zan altında kalınmasını engelleyecektir. Saygılar. chansey mesaj? 22.42, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Aslında HB (ve türevleri) mevcut hâlleriyle kafa sayımı olmaktan oldukça uzakta. Evet, oy verdiğimiz sınırlı sayıda sayfadan biri, ancak özellikle karşıt görüşlerin gerekçeleri son derece önemli ve hiçbir temeli yoksa, bir bürokrat için yok hükmünde. Yani şöyle örnekleyeyim: Bir kişinin hizmetliliğe uygun bulunmaması için çok sayıda gerekçe öne sürülebilir ve yine çok sayıda gerekçe makul olarak kabul edilir. Ancak Vikipedi tarihinde özellikle %75'in her şeyden önemli olduğu dönemde verilmiş bazı oylar şu an verilse, örneğin 5 tane bu tür karşı oy bile gelse, bir bürokrat olarak benim için o başvuru %100 destek almış demektir ve fikir birliği sağlanmış olarak kapatırım. VP:BÜT kapsamında gerekçeleri masaya yatırmamızın nedeni de bu dolayısıyla.
Ama örneğin VP:BOTB mevcut hâliyle tamamen kafa sayımından ibaret, evet. Ama bu "eskilik" de yeni teklifle giderileceğe benziyor.
Vito Genovese 22.50, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Bilmiyorum Vito ben buna şahit olmadım. Biliyorsun seçim sürecim uzun bir süreç olarak gerçekleşti ve ben geçmiş yakın veya uzak tüm başvuruları inceledim. Benim veya diğerlerinin başvurusunda “ya bu gerekçe uygun değil bence yok hükmünde” diyen bir bürokrat çıkmadı. Hadi açık demedi diyelim, yüzdeye yansıtılmayan da görmedim. Gayet çarpıldı bölündü yüzde elde edildi. Bunda olumsuz oy sahibinin tepkisinden de çekinilmiş olabilir. Kısacası gerçek olanla senin belirttiğin ideal çok farklı noktalarda. Ayrıca eğer HB kafa sayımından oldukça uzaktaysa, buyrun efendim kopyala yapıştır yöntemini uygulayalım azil sürecini de aynı sisteme oturtalım böylece azil süreci de kafa sayımından uzakta kalsın? Ben bir denge olması taraftarıyım seçim ne kadar zor veya kolaysa, azil de o denli zor veya kolay olmalıdır. chansey mesaj? 23.11, 28 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Son dönemdeki hizmetli oylamalarını takip etmedim ama gerek kendi seçildiğim zamandan, gerekse eski bürokratlık zamanımdan şunu söyleyebilirim. Hizmetli seçimleri sonuçta kapanırken belli bir çarpma bölme ile kapandığı için kafa sayısı hesabı gibi gözüküyor. Ancak - en azından eski oylamalarda - hem olumlu hem olumsuz oyların gerekçelendirilmesinin istendiği durumlar vardı - şimdi maalesef çıkarıp örnek gösteremeyeceğim. Böyle olmadığına dair izlenim sanırım şundan kaynaklanıyor: Genelde bir kişi, neden olumlu ya da olumsuz olduğunu detaylıca açıklıyor ve diğerleri de onun görüşlerine katıldığını söyleyerek oy kullanıyor. Görüdüğüm kadarıyla İngilizce'de böyle ve bence bunda bir sorun yok. Ama eğer son dönemdeki oylamalarda böyle değilse, yani dümdüz hiçbir neden gösterilmeden, hiçbir açıklama yapılmadan, ya da başka bir yoruma atıfta bulunulmadan evet ya da hayır oyu veriliyorsa, oylamayı izleyen tüm kullanıcılar lütfen gerekçesiz oy kullananlara gerekçelerini mutlaka sorsunlar. Bu sürecin sağlıklı işlemesi sadece bürokratların değil, oylamalara katılan / görüş veren hepimizin görevi. İyivikiler... [ho? ni!] 05.08, 29 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Chansey'in görüşlerini oldukça yerinde buluyorum. Ek olarak, şu an VP:HB'de uyguladığımız bürokrat tartışması prosedürünü hizmetlilik azil tartışmalarına da getiremez miyiz? Çok da güzel getiririz. Eğer kapatacak bürokrat sonuç hakkında emin değilse diğer bürokratlarla bir tartışma başlatır. Bu şekilde sizin dediğiniz 'kafa sayımından' da kurtuluruz. Ayrıca VP:HB'de yaptığımız gibi görüşlerin gerekçelendirilmesini isteyemez miyiz? Yine isteriz. Kimsenin de bir hizmetlinin görevinden alınmasına yol açabilecek bir oylamada gerekçesiz görüş bildireceğini düşünmüyorum. Kafa sayımından ibaret tutmayız azil prosedürünü. Ayrıca Chansey'in de dediği gibi, "“ya bu gerekçe uygun değil bence yok hükmünde” diyen bir bürokrat çıkmadı. Hadi açık demedi diyelim, yüzdeye yansıtılmayan da görmedim."--evrifaessa ❯❯❯ mesaj 08.12, 29 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Resmî yüzdeye dokunulmaz, ancak gerekçeler ilgisizse o oyların olmadığı varsayılarak bir fikir birliği değerlendirmesi yapılır. Reality006 ve Selahattin ilhan BÜT'lerine bir kez daha dikkat çekmek isterim. Lütfen oradaki değerlendirmelerime bakın.
Vito Genovese 08.18, 29 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Bahsettiğin 3 BÜT'ü de az önce tekrar inceledim. Oldukça verimli tartışmalar dönüp görüş bildiren kullanıcıların belirttiği gerekçeler oldukça yerinde ele alınmış. Bu sistemi azil için oluşturulacak oylamalara da getirmek zor olmasa gerek. Şu an yinelemek istiyorum, "%50+1 ve gerektiği durumlarda BÜT" sistemi uygularsak kafa sayımı olacağını hiçbir şekilde düşünmüyorum. Ama 10 yılı geçen her hizmetliyi tekrar güvenoyundan geçirme konusunda görüşlerim biraz değişti gibi. Oylamanın kim(ler)e/ne zaman yapılacağını tartışabiliriz ama uygulanış şeklinde bir sıkıntı olmayacağını düşünüyorum.--evrifaessa ❯❯❯ mesaj 08.40, 29 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Topluluğun büyük çoğunluğunun desteğini alamayan bir hizmetlinin devam etmesi zaten uygun bir durum değildir, bu nedenle salt çoğunluk yaklaşımına katılamıyorum. Mevcut şartları sağlayamayan hizmetliler, bürokratlar, denetçiler, gözetmenler azledilebilirler. Bu durumda %70-%80 gibi bir desteğe ulaşamayan hizmetli zaten devam edemez. Kafa sayımından uzak durup fikir birliğini esas almak her konuda olduğu gibi bu konuda da önemlidir. --[evolutionoftheuniverse] @trwiki 12.17, 29 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Ek Tartışmaya bakıyorum da yani kullanıcı yetkisi almakla neyi kazandığımızı halen anlamlandırabilmiş değilim, ne de kimse bu konuya değinmiş. Biz ufak bir wiki'yiz görece olarak. Büyük wiki'lerde süre bazlı görev alımlarının "güvenlik sebebiyle" yapıldığını görürsünüz. Şifresi çalınır, gelinir burada değişiklik yapılır korkusuyla yapılıyor o görevden alınmalar. Yani ben buradaki korkuyu anlayamadım. 10 yıl katkı yapmayan kullanıcı diyelim geldi, katkılarına devam etti. Neyinden korkuyoruz bu kullanıcının? Hizmetliyse sayfa silmesinden mi? 10 yıl sonra 1-2 hata yapar ve uyarılır, sonra gayet de her şey yoluna girer. Şu anda bizlerde ileri derecede troll sayısı muazzam olmadığı için güvenlik gerekçeli görev alımları da kulağa pek mantıklı gelmiyor ama biz burada ister yeni olsun ister eski olsun kullanıcıları ısırma telaşındayız. Buraya döndüğümden beri ne VP:N kalmış, ne de diğer hoşgörü politikalarına saygı. Teklif dışına çıkıyorum ama teklifle de ilgili bu yazdıklarım. Sönmek bilmeyen nefretin olduğu yerde alevler olur, toz olur, duman olur; daha fazlasını beklemeyiniz. Nezaketi unuttuğumuz zaman ve elimize kozlar yaratıp bunları silah gibi kullandığımız zaman, burası savaş alanına dönüyor. Savaşmak "zevkli" olabilir ama asla yapıcı bir şey değil. Goktr 17.05, 29 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
Bu tartışmanın Köy Çeşmesi'nin "politika" tarafında olması gerekmiyor mu? "Politikalar haricindeki tüm teklifler" buraya, "Politikalarla ilgili tartışma ve teklifler" oraya. Neyse, yukarıda yazılanlara bir göz attım. Bu konularda her türlü fikir rahatça ileri sürülmeli ki "olabilirliği" düşünülsün. @BSRF'nin ilk yazdığı kısma göre düşüncemi kısaca söyleyeyim. Ben de yeri geldikçe "süresizliğe" birşeyler yapılması gerektiğini söylüyorum. Hatta önerim de olmuştu. BSRF'nin önerisini süreler açısından doğru bulamıyorum, 10 yıl çok uzun bir süre, kötü kullanıcı 10 yılda çok iş yapar, bunu yaptırmamak için 10 yıl beklemek çok uzun bir süre, bu tip kısıtlamalar genelde daha kısa olur, en çok 4 yıl gibi. İkinci doğru bulamadığım husus ise güven oylaması kısmı, zaten başka kısım kalmadı şimdi:) Çok konuşuldu, yine konuşulur; bir gerçek var ki hizmetliler işin doğası gereği kendiliğinden hasım sahibi oluyor, bu da herhangi bir ikinci oylamanın güvenilirliğini oldukça zedeler bana göre, bürokratların bunu çözmesi çok zor, diyelim ki herşeye rağmen böyle bir uygulamaya geçildi, oylamaların/oyların çoğu ister istemez sağlıklı olamayacak. Bir de bürokratların hizmetli seçimlerinde kafa saydığı şeklinde eleştiri çok hoşuma gitti, doğrudur maalesef. İşte biliyorsunuz güncel bir hizmetli oylaması var, oylamanın bittiği dakika hizmetli yetkisi verilecek mi? yoksa bir dakika şu oylara bir tek tek bakalım denilecek mi? Bana denk gelirse ben tek tek bakarım, ama genelde pek o dakikayı ayarlayamıyorum, daha önce bu konuda görünürde başarısız olan ama esasen "bürokrat tartışması"na götürmemiz gereken oylamalar gördüm, denk getiremediğim için özür de diledim. Ama burada benzer serzenişleri "dolaylı yoldan" görünce aynı vicdani duruma düşmek istemem. Hizmetli oylamasında bürokratlar arasında bir plan/program yok (ya da benim haberim yok), yani kim o ana denk gelip oylamaya bakarsa mesele de o bürokratın kararı oluyor. Bürokratlarımızın elinden ayağından tutacak değilim ama son güncel adaylık dahil acele etmeden "oyların niteliğini" ve "oylamaya etkisini" görüşmeliyiz, belki oylamayı kapatıp kararın açıklanmasını az biraz bekletebiliriz. Bu kadar birşeyler deyip ping atmazsam olmaz; @Superyetkin, @Vito Genovese, @Mskyrider, @Elmacenderesi, @Yabancı. BSRF'nin önerisini şeklen baltalamayayım diye kendi önerimi buraya yazmadım, hatırlayan vardır belki ama ayrıyeten soran olursa onu da paylaşırım tartışırız. --Vikiçizer (mesaj) 19.31, 29 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]
@Vikiçizer. Bürokratlar kafa sayımı yapılıyor konusunda... %75 üzeri destek alan bir kullanıcının, kafa sayarak, bürokrat tarafından seçilmemesinin, örneğin, ne mantığı olabilir? Tamam kafa sayımı olmasın ama gidip "çok güzel" karşı oy yazdı diye de oylama topluluğun tersi yönünde sonuçlanmasın. Bürokratlar bence dediğiniz gibi yapmışsa, bugüne kadar, doğru da yapmışlar. Ha oylamada işler değişir, destek oranı %75-%60 arasına gelirse; o zaman gerekçelere bakılabilir. Her oylamada gerekçeye bakmak ne kadar doğru? Topluluk destekliyor veya desteklemiyordur. Arada kalınan durumlarda da gerekçelere bakılır, çünkü bürokrat burada bir topluluk kararı görememektedir. Örneğin en.wiki'den düşünelim; 251'e karşı 1 karşıt oy var, evet ekstrem bir durum, ve bu 1 karşıt oy da bürokrat tarafından çok haklı bulundu; yani hizmetli seçilmesin mi bu arkadaş? 100 oydan, 75 oy alan birisi gayet de güvenilirdir; oransal olarak bakıyoruz olaya doğru görünmüyor ama burada politika da belirlemiyoruz; hizmetli seçiyoruz. Sorulara boğalım, ona hiçbir itirazım yok; hatta olması gereken budur. Ama olumlu oylar "niteliksiz" fakat olumsuz oylar "nitelikli" diye olumsuz oyu daha değerli görmek her daim doğru değil. Arada kalındığında, %75 altı destek gibi, o zaman "gerekçeli yorumlar" değer kazanır. Birisinin hizmetli olması isteniyorsa topluluk ne desin? Sahteden sebepler mi yazsın sırf kılıfına uydurmak için. Ama destek oranı %75 altı olan bir oylamada, destek veya karşı oylar da ister istemez gerekçelendirilecektir oylayanlar tarafından; oylarının değerini korumak için. Goktr 20.09, 29 Temmuz 2020 (UTC)[yanıtla]