Nobel Barış Ödülü sahipleri listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Komite toplantıları düzenlenen Norveç Nobel Komitesi

Nobel Ödülleri kapsamındaki Nobel Barış Ödülü, ulusların ve halkların kardeşliği, silah ve orduların azaltılması ve barış kongreleri düzenlemek için en çok çaba sarf eden kişi, kişiler veya kuruluşlara verilir.[1] Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Oslo'da gerçekleştirilen törende takdim edilen ödüllerin sahipleri, Norveç Nobel Komitesi tarafından belirlenir.[2] Her bir ödül kazananı, birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.[3]

Nobel Barış Ödülü, her yıl Oslo’da, Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık'ta verilen bir ödüldür.[4] Bunun yanı sıra Stockholm’da verilmeyen tek Nobel Ödülü'dür.[5] Ayrıca diğer ödüllerden farklı olarak barış ödülü, bir kişiden ziyade bazen bir kuruluşa verilebiliyor (üç kez Nobel Barış Ödülü kazanan ICRC buna örnektir).

Kazananlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ödül, ilk defa 1901 yılında Frédéric Passy’ye ve Henry Dunant’a verildi. Ödül en son 2021’de ise Maria Ressa’ya ve Dmitri Muratov’a verildi.[6] 1962’de bu ödüle layık görülen Linus Pauling, daha önceden 1954’te Nobel Kimya Ödülü’nü kazandığı için, iki Nobel Ödülü birden kazanan ilk kişi oldu.[7] Bu ödülü 17 yaşındayken kazanan Malala Yusufzay, bu ödülü kazanan en genç kişidir.[7] 1905'te bu ödülü kazanan Bertha von Suttner, bu ödülü kazanan ilk kadın olmuştur.[7] Uluslararası Kızılhaç Komitesi, yaptığı insani yardımlar sebebiyle 3 kez bu ödüle layık görülmüştür. Böylelikle bu ödülü en çok kazanan kuruluş olmuştur.[7]

2021 itibarıyla ödül, tam 109 kişiye ve 25 kuruluşa verildi. 109 kişinin 18’i kadındı ve böylece kadınların en çok Nobel Ödülü kazandığı alan Barış oldu. Sadece iki kuruluş birden fazla Barış Ödülü aldı; Uluslararası Kızılhaç Komitesi (3 kez; 1917, 1944 ve 1963) ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (2 kez; 1954 ve 1981). Ayrıca ödül, bazı zamanlarda çeşitli sebepler dolayısıyla verilmedi.

Yıl Resim Kazanan Ülke[a] Gerekçe Kaynak
1901 Jean Henri Dunant.jpg Dunant, HenryHenry Dunant   İsviçre "Uluslararası Kızılhaç Komitesinin kuruluşundaki rolünden dolayı" [8]
Frederic Passy.jpg Passy, FrédéricFrédéric Passy  Fransa "Parlamentolar Arası Birlik'in ana kurucularından biri olması ve ayrıca birinci Evrensel Barış Kongresinin ana düzenleyicisi olmasından dolayı"
1902 Ducommun.jpg Ducommun, ÉlieÉlie Ducommun   İsviçre "Uluslararası Barış Bürosunun ilk genel sekreteri olmasından dolayı" [9]
Charles Albert Gobat2.jpg Gobat, AlbertAlbert Gobat   İsviçre "Parlamentolar Arası Birliğin ilk genel sekreteri olmasından dolayı"
1903 Cremer.jpg Cremer, RandalRandal Cremer  Birleşik Krallık "Parlamentolar Arası Birliğin 'fikir babası' olmasından dolayı" [10]
1904 Logo of Institut de Droit International.svg Uluslararası Hukuk Enstitüsü  Belçika "Gayrıresmî bir organ olarak, uluslararası hukuk biliminin genel ilkelerini formüle etme yönündeki çabalarından dolayı" [11]
1905 Bertha von Suttner nobel.jpg von Suttner, BerthaBertha von Suttner  Avusturya-Macaristan İmparatorluğu "Die Waffen nieder! adlı kitabı yazması ve ödülün oluşturulmasında ki katkısından dolayı" [12]
1906 President Theodore Roosevelt, 1904.jpg Roosevelt, TheodoreTheodore Roosevelt  ABD "Rus-Japon Savaşı'nın bitmesi için yaptığı arabuluculuklar, hakemliğe olan ilgisiyle ve Lahey Hakemlik Mahkemesinin ilk davasını gündeme getirmesinden dolayı" [13]
1907 Ernesto Teodoro Moneta.jpg Moneta, Ernesto TeodoroErnesto Teodoro Moneta İtalya İtalya "İtalyan barış hareketinin öncülerinden olmasından dolayı" [14]
Louis Renault jurist.gif Renault, LouisLouis Renault Fransa Fransa "Önde gelen bir hukuk adamı olmasından ve Lahey Daimi Hakemlik Mahkemesi üyesi olarak yaptığı çalışmalardan dolayı"
1908 KParnoldson.jpg Arnoldson, Klas PontusKlas Pontus Arnoldson  İsveç "İsveç Barış ve Hakemlik Derneğinin kurucusu olmasından dolayı" [15]
Fredrik Bajer nobel.jpg Bajer, FredrikFredrik Bajer  Danimarka "Parlamentolar Arası Birlik'te ve ilk başkanı olduğu Uluslararası Barış Bürosunda ki çalışmaları ile birlikte İskandinavya'daki en önemli barış savunucusu olmasından dolayı"
1909 Beernaert.gif Beernaert, AugusteAuguste Beernaert  Belçika "Lahey'deki iki konferansta temsilci olması ve Parlamentolar Arası Birlik'in önde gelen isimlerinden biri olmasından dolayı" [16]
PaulBalluet.gif d'Estournelles, PaulPaul d'Estournelles Fransa Fransa "Uluslararası hakemlikteki kariyeri boyunca Almanya-Fransa ve Birleşik Krallık-Fransa ilişkileri hakkında yaptığı çalışmalardan dolayı"
1910 IPB logo.svg Uluslararası Barış Bürosu   İsviçre "Çeşitli ülkelerin barış toplulukları arasında bir bağlantı görevi yaptığından dolayı" [17]
1911 TMCasser.jpg Asser, TobiasTobias Asser  Hollanda "Hakemlik Mahkemesinin üyesi ve Uluslararası Özel Hukuk Konferanslarını başlatan kişi olmasından dolayı" [18]
Alfred Hermann Fried nobel.jpg Fried, Alfred HermannAlfred Hermann Fried  Avusturya-Macaristan İmparatorluğu "Alman Barış Hareketinin kurucusu olmasından dolayı"
1912 Elihu Root, bw photo portrait, 1902.jpg Root, ElihuElihu Root[b]  ABD "Uluslararası hakemliğe olan ilgisi ve bir milletlerarası mahkeme oluşturma planından dolayı" [19]
1913 HenriLaFontaine.jpg La Fontaine, HenriHenri La Fontaine  Belçika Uluslararası Barış Bürosunun başkanı olarak yaptığı çalışmalardan dolayı" [20]
1914 I. Dünya Savaşı sebebiyle ödül verilmedi
1915
1916
1917 Emblem of the ICRC.svg Uluslararası Kızılhaç Komitesi   İsviçre "I. Dünya Savaşı'ndaki tüm tarafların verdiği savaş esirlerinin çoğunun, aileleriyle iletişime geçme hakları da dahil olmak üzere, haklarının korunmasına yönelik olağanüstü görevi gerçekleştirmesinden dolayı" [21]
1918 I. Dünya Savaşı sebebiyle ödül verilmedi
1919 President Woodrow Wilson portrait December 2 1912.jpg Wilson, WoodrowWoodrow Wilson[b]  ABD "Milletler Cemiyetinin kuruluşundaki önemli rolünden dolayı" [22]
1920 Léon Bourgeois.jpg Bourgeois, LéonLéon Bourgeois Fransa Fransa "1899 ve 1907 Lahey Sözleşmeleri'ne katılımı ile sıklıkla 'ruhani babası' olarak tanımladığı ve genişleyerek cemiyet hâline gelen Milletler Cemiyeti'nde ki çalışmalarından dolayı" [23]
1921 Hjalmar branting stor bild.jpg Branting, HjalmarHjalmar Branting  İsveç "Milletler Cemiyetindeki çalışmalarından dolayı" [24]
Christian Lous Lange.jpg Lange, ChristianChristian Lange  Norveç "Norveç Nobel Komitesinin ilk sekreteri olmasından ve Parlamentolar Arası Birlik'te genel sekreter olarak yaptığı çalışmalardan dolayı"
1922 Fridtjof Nansen LOC 03377u-3.jpg Nansen, FridtjofFridtjof Nansen  Norveç "Rusya'da kıtlıkla mücadele eden milyonlarca kişiye ve Anadolu ve Trakya mültecilerine yaptığı yardım çalışmalarından dolayı" [25][26]
1923 Ödül verilmedi
1924
1925 Austen Chamberlain nobel.jpg Chamberlain, AustenAusten Chamberlain[b]  Birleşik Krallık "Locarno Antlaşmaları'ndaki çalışmalarından dolayı" [27]
Charles Dawes, Bain bw photo portrait.jpg Dawes, Charles G.Charles G. Dawes[b]  ABD "Almanya'nın savaş tazminatlarını düzenleme amacıyla oluşturduğu ve 1925'teki Locarno Antlaşmaları'na ekonomik açıdan zemin hazırlayan Dawes Planı'ndan dolayı"
1926 Aristide Briand 2.jpg Briand, AristideAristide Briand  Fransa "Locarno Antlaşmaları üzerine yaptıkları çalışmalarından dolayı" [28]
Bundesarchiv Bild 146-1989-040-27, Gustav Stresemann.jpg Stresemann, GustavGustav Stresemann Almanya Almanya
1927 Ferdinand Buisson 1924.jpg Buisson, FerdinandFerdinand Buisson  Fransa "Alman-Fransız halkları arasındaki uzlaşmaya olan katkılarından dolayı" [29]
Ludwig Quidde nobel.jpg Quidde, LudwigLudwig Quidde Almanya Almanya
1928 Ödül verilmedi
1929 FrankKellogg.jpg Kellogg, Frank B.Frank B. Kellogg[b]  ABD "İmzalayan devletlerin tüm anlaşmazlıkları barışçıl olarak sona erdirecekleri ve savaşı ulusal politika olarak kullanmaktan vazgeçecekleri Kellogg-Briand Paktı'ndan dolayı" [30]
1930 Nathan Söderblom nobel.jpg Söderblom, NathanNathan Söderblom  İsveç "Kiliseleri yalnızca ekümeniklik amacıyla değil, dünya barışı amacıyla da kullanma yönündeki çabalarından dolayı" [31]
1931 Jane Addams profile.jpg Addams, JaneJane Addams  ABD "Yaptığı sosyal reform çalışmaları ve Barış ve Özgürlük için Uluslararası Kadın Birliği liderliğinden dolayı" [32]
Nicholas Murray Butler ppmsca.03668.jpg Butler, Nicholas MurrayNicholas Murray Butler  ABD "Kellogg-Briand Paktı'nı tanıtmasından ve Amerikan barış hareketinin kuruluş yönlü kısmının lideri olarak yaptığı çalışmalardan dolayı"
1932 Ödül verilmedi
1933 Norman Angell 01.jpg Angell, NormanNorman Angell[b]  Birleşik Krallık The Great Illusion kitabını yazması ve Milliyetler Cemiyeti'nin destekçisi olmasının yanı sıra genel olarak barış için etkileyici bir yayımcı ve eğitimci olmasından dolayı" [33]
1934 1910 Arthur Henderson.jpg Henderson, ArthurArthur Henderson  Birleşik Krallık "Milletler Cemiyeti için özellikle cemiyetin silahsızlanma çabalarına yönelik çalışmasından dolayı" [34]
1935 Carl von Ossietzky.jpg von Ossietzky, CarlCarl von Ossietzky[b][c]  Almanya "Almanya'da gerçekleştirilen yeniden silahlandırılmaya karşı gösterdiği mücadelelerden dolayı" [36]
1936 Carlos Saavedra Lamas.jpg Carlos Saavedra Lamas  Arjantin "Paraguay ile Bolivya arasındaki Chaco Savaşı'nı sona erdiren arabuluculuğundan dolayı" [37]
1937 Robert Cecil, 1st Viscount Cecil of Chelwood - Project Gutenberg eText 15306.jpg Cecil, RobertRobert Cecil  Birleşik Krallık "Milletler Cemiyeti ile yaptığı çalışmalarından dolayı" [38]
1938 Flag of the League of Nations (1939).svg Nansen Uluslararası Mülteciler Ofisi  Milletler Cemiyeti "Mültecilere yapılan yardım çalışmalarından dolayı" [39]
1939 II. Dünya Savaşı nedeniyle ödül verilmedi
1940
1941
1942
1943
1944 Emblem of the ICRC.svg Uluslararası Kızılhaç Komitesi[b]   İsviçre "Savaş sırasında insanlık adına yürüttüğü büyük işlerden dolayı" [40]
1945 Hull-Cordell-LOC.jpg Hull, CordellCordell Hull  ABD "ABD'de yalnızcılığa karşı yaptığı mücadeleler, Amerika kıtasındaki ülkeler için bir barış bloku oluşturma çabaları ve Birleşmiş Milletler Örgütü için yaptığı çalışmalardan dolayı" [41]
1946 EmilyGreeneBalch.jpg Greene Balch, EmilyEmily Greene Balch  ABD "Barış ve Özgürlük için Uluslararası Kadın Birliği için yaptığı çalışmalardan dolayı" [42]
John Raleigh Mott, 1910.jpg Mott, JohnJohn Mott  ABD "Barışı desteklemek amacıyla kurulmuş olan Hristiyan öğrenci derneklerine liderlik etmesinden dolayı"
1947 Quaker star-T.svg Quakerlar (Friends Service Council ile Amerikan Dostluk Hizmet Komitesi tarafından temsil edildi)  Birleşik Krallık /  ABD "Savaş esnasında ve sonrasında gerçekleştirdikleri yardım ve kurtarma çalışmalarından dolayı" [43]
1948 "Hayatta olan uygun bir aday bulunmadığından dolayı" verilmedi. (Ölüm sonrasında ödül verilemediği için, bir süre önce suikast sonucu öldürülen Mahatma Gandi'ye atfen) [44]
1949 John Boyd Orr nobel.jpg Orr, John BoydJohn Boyd Orr  Birleşik Krallık "Beslenme konusunda yaptığı bilimsel araştırmalar ve Gıda ve Tarım Örgütü'nün ilk genel müdürü olarak yaptığı çalışmalardan dolayı" [45]
1950 Ralph Bunche - 1963 March on Washington.jpg Bunche, RalphRalph Bunche  ABD "Filistin'deki Arap-İsrail çatışmasını çözmek için yaptığı çalışmalardan dolayı" [46]
1951 Léon Jouhaux nobel.jpg Jouhaux, LéonLéon Jouhaux  Fransa "Sosyal eşitlik ve Fransız-Alman uzlaşması üzerine yaptığı çalışmalardan dolayı" [47]
1952 Bundesarchiv Bild 183-D0116-0041-019, Albert Schweitzer.jpg Schweitzer, AlbertAlbert Schweitzer[b]  Fransa "Diğerkamlığından ve milletler arasında bir birlik beraberlik oluşturmak için yaptığı çalışmalardan dolayı" [48]
1953 General George C. Marshall, official military photo, 1946.JPEG Marshall, GeorgeGeorge Marshall  ABD "II. Dünya Savaşı sonrası Avrupa'nın tekrar toparlanması için yaptığı çalışmalardan dolayı" [49]
1954 UN emblem blue.svg Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Ofisi[b]  Birleşmiş Milletler "Mültecileri, zorla evinden edilmiş kişileri ve vatansız insanları korudukları ve yardımcı olduklarından dolayı" [50]
1955 Ödül verilmedi
1956
1957 Lester B. Pearson with a pencil.jpg Pearson, LesterLester Pearson  Kanada "Süveyş Krizinin sonlandırılmasındaki ve Birleşmiş Milletler aracılığıyla Orta Doğu sorununun çözümündeki rolünden dolayı" [51]
1958 Georges Pire 1958.jpg Pire, DominiqueDominique Pire  Belçika "II. Dünya Savaşı sonrası Avrupa'daki mültecilere yardım etmek için yaptığı çalışmalardan dolayı" [52]
1959 Philip Noel-Baker 1942.jpg Noel-Baker, PhilipPhilip Noel-Baker  Birleşik Krallık "Ömrü boyunca yaptığı dayanışma ve uluslararası barış çalışmalarından dolayı" [53]
1960 Albert Lutuli nobel.jpg Lutuli, AlbertAlbert Lutuli[b]  Güney Afrika "Güney Afrika'da 1994'e kadar uygulanmış olan Apartheid politikasına karşı olan mücadelede en ön safta yer alan kişi olduğundan ve sorunu şiddetsiz bir şekilde çözmeye çalışmasından dolayı" [54]
1961 Dag Hammarskjöld 1961.jpg Hammarskjöld, DagDag Hammarskjöld[d]  İsveç "Birleşmiş Milletler'in temellerini güçlendirmesinden dolayı" [55]
1962 Linus Pauling 1962.jpg Pauling, LinusLinus Pauling[b]  ABD "Nükleer silah denemelerine karşı olan mücadelesinden dolayı" [56]
1963 Emblem of the ICRC.svg Uluslararası Kızılhaç Komitesi   İsviçre "ICRC'nin 100 yıllık varlığı boyunca insan haklarının korunmasına yönelik yaptıkları çalışmalardan dolayı" [57]
Emblem of the IFRC.svg Kızılhaç Toplulukları Birliği   İsviçre
1964 Martin Luther King Jr NYWTS.jpg King, Martin LutherMartin Luther King  ABD "Irksal eşitsizlik sorununu şiddetsiz bir şekilde çözmeye çalışmasından dolayı" [58]
1965 Logo of UNICEF.svg Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF)  Birleşmiş Milletler "Çocuklara dünya çapında yaptığı yardım çalışmalarından dolayı" [59]
1966 Ödül verilmedi
1967
1968 René Cassin nobel.jpg Cassin, RenéRené Cassin  Fransa "İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin taslağını oluşturmasından, insan değerinin ve haklarının korunmasına olan katkısından dolayı" [60]
1969 Flag of ILO.svg Uluslararası Çalışma Örgütü  Birleşmiş Milletler "Ülkeler arasındaki toplumsal barışa katkı sağlama ve çalışma şartları ile işçi haklarını geliştirme yönündeki çalışmalarından dolayı" [61]
1970 Norman Borlaug, 2004 (cropped).jpg Borlaug, NormanNorman Borlaug  ABD "Özellikle Asya ve Latin Amerika ülkelerinin gıda üretimine etkisi olan Yeşil Devrim'e yaptığı katkılardan dolayı" [62]
1971 Bundesarchiv B 145 Bild-F057884-0009, Willy Brandt.jpg Brandt, WillyWilly Brandt  Batı Almanya "Doğu ile Batı arasında yakınlaşma sağlanması yönündeki kesintisiz çabalarından ve Ostpolitik politikasını devreye sokmasından dolayı" [63]
1972 Ödül verilmedi
1973 Henry Kissinger.jpg Kissinger, HenryHenry Kissinger  ABD "Vietnam Savaşı'nı sona erdiren ve Amerikan kuvvetlerinin Vietnam'dan çekilmesini sağlayan Paris Barış Anlaşmasından dolayı" [64]
LeDucTho1973.jpg Lê Đức Thọ[e]  Kuzey Vietnam
1974 Seán MacBride 1984.jpg MacBride, SeánSeán MacBride  İrlanda "İnsan haklarına olan güçlü ilgisi, Avrupa Konseyi aracılığıyla Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine öncülük etmesi, Uluslararası Af Örgütünün kuruluşuna yardımcı olması ve daha sonradan örgüte liderlik etmesi ve Uluslararası Hukukçular Komisyonunun genel sekreteri olarak görev yapmasından dolayı" [65]
Eisaku Sato 19641109.jpg Satō, EisakuEisaku Satō  Japonya "Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması'na Japonya adına imza atması ve Japonya'nın barışçıl bir dünya gücü olarak ortaya çıkmasından dolayı"
1975 RIAN archive 25981 Academician Sakharov.jpg Saharov, AndreyAndrey Saharov[f]  Sovyetler Birliği "Sovyetler Birliği'nde insan haklarının gelişmesi için yaptığı çalışmalardan dolayı" [67]
1976 Betty Williams.jpg Williams, BettyBetty Williams  Birleşik Krallık "Kuzey İrlanda Barış Hareketinin (sonraki adıyla Barış İnsanları Topluluğu) kurucuları olarak yaptıkları çalışmalardan dolayı" [68]
Mairead Corrigan Gaza crop.jpg Corrigan, MaireadMairead Corrigan  Birleşik Krallık
1977 Uluslararası Af Örgütü  Birleşik Krallık "Düşünce mahkûmlarının insan haklarını korumasından dolayı" [69]
1978 Anwar Sadat cropped.jpg Sedat, EnverEnver Sedat  Mısır "Mısır ve İsrail arasında anlaşmalı bir barış sağlayan Camp David Sözleşmesi'nden dolayı" [70]
Menachem Begin 2.jpg Menahem Begin  İsrail /  Polonya
1979 MotherTeresa 090.jpg Rahibe Teresa  Hindistan "Barış için de bir tehdit oluşturan yoksulluğa karşı verdiği mücadelelerden dolayı" [71]
1980 Adolfo Pérez Esquivel, premio Nobel de la Paz en 1980, Visitó al Presidente de la Asamblea Nacional, Fernando Cordero. (5076794488).jpg Pérez Esquivel, AdolfoAdolfo Pérez Esquivel  Arjantin "Arjantin'deki darbe sonrası dikta'ya karşı verdiği şiddetsiz mücadelelerden dolayı" [72]
1981 UN emblem blue.svg Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği  Birleşmiş Milletler "Mülteciler konusunda yaptıkları çalışmalardan dolayı" [73]
1982 Alva Myrdal 1966.jpg Myrdal, AlvaAlva Myrdal  İsveç "Birleşmiş Milletler'in silahsızlanma müzakerelerinde hayati rol üstlenerek antlaşmanın uluslararası anlamda tanınmasını sağlayarak gerçekleştirdikleri çalışmalardan dolayı" [74]
Alfonso Garcia Robles 1981.jpg García Robles, AlfonsoAlfonso García Robles  Meksika
1983 Lech Walesa.jpg Wałęsa, LechLech Wałęsa  Polonya "Polonya'da bir işçi sendikası olan Solidarność'u kurduğu ve insan hakları için verdiği şiddetsiz mücadelelerden dolayı" [75]
1984 Archbishop-Tutu-medium.jpg Tutu, DesmondDesmond Tutu  Güney Afrika "Güney Afrika'daki Apartheid sorununu çözme mücadelesindeki birleştirici bir lider figürü olmasından dolayı" [76]
1985 International Physicians for Prevention of Nuclear War (IPPNW) Logo.gif Nükleer Savaşın Önlenmesi için Uluslararası Hekimler  ABD "Bir atom savaşının yıkıcı etkilerine dair farkındalık yaratmasından dolayı" [77]
1986 Elie Wiesel.jpg Wiesel, ElieElie Wiesel  ABD "Şiddete, baskıya ve ırkçılığa karşı verdiği mücadeleler için" [78]
1987 Óscar Arias (cropped).jpg Arias, ÓscarÓscar Arias  Kosta Rika "Orta Amerika'da barış için yaptığı, o yılın 7 Ağustos günü Guatemala'da imzalanan anlaşmayla sonuçlanan çabalarından dolayı" [79]
1988 United Nations Peacekeeping Logo.svg Birleşmiş Milletler Barış Gücü  Birleşmiş Milletler "Birleşmiş Milletlerin temel ilkelerinin farkına varılması yönünde yaptıkları katkılardan dolayı" [80]
1989 Tenzin Gyatso - Trento 2013 01.JPG Tenzin Gyatso  Hindistan "Tibet'in bağımsızlığı için verdiği şiddetsiz mücadeleden ve hoşgörü ile saygıya dayalı olan barışçıl çözümleri savunduğundan dolayı" [81]
1990 Mikhail Gorbachev 1987.jpg Gorbaçov, MihailMihail Gorbaçov  Sovyetler Birliği "Doğu-Batı ilişkilerinde gerçekleşen büyük değişiklerde oynadığı rolden dolayı" [82]
1991 Aung San Suu Kyi (December 2011).jpg Su Çi, Ang SanAng San Su Çi[g]  Burma "İnsan hakları ve demokrasi için verdiği şiddetsiz mücadeleden dolayı" [84]
1992 Rigoberta Menchu.jpg Menchú, RigobertaRigoberta Menchú  Guatemala "Sosyal adalet ve yerli halkların haklarına saygı temel alınarak sağlanan etnokültürel uzlaşı alanlarındaki çalışmalarından dolayı" [85]
1993 Nelson Mandela-2008.jpg Mandela, NelsonNelson Mandela  Güney Afrika "Apartheid rejiminin barışçıl bir şekilde sonlandırılması ve yeni bir demokratik Güney Afrika'nın temellerini atmak için yaptıkları çalışmalardan dolayı" [86]
F. W. de Klerk 2012.jpg de Klerk, F. W.F. W. de Klerk  Güney Afrika
1994 ArafatEconomicForum.jpg Arafat, YaserYaser Arafat  Filistin "Orta Doğu'da barışı sağlamak için yaptıkları çalışmalardan dolayı" [87]
Flickr - Israel Defense Forces - Life of Lt. Gen. Yitzhak Rabin, 7th IDF Chief of Staff in photos (11).jpg Rabin, İzakİzak Rabin  İsrail
Shimon Peres World Economic Forum 2007.jpg Peres, ŞimonŞimon Peres  İsrail
1995 Josef Rotblat ID badge.png Rotblat, JosephJoseph Rotblat  Polonya "Uluslararası siyasette nükleer silahların oynadığı rolün azaltılmasına ve daha uzun vadede, bu tür silahların kullanımdan kaldırılmasına yönelik çabalarından dolayı" [88]
Bilim ve Dünya İlişkileri üzerine Pugwash Konferansı  Kanada
1996 Carlosbelo.jpg Belo, CarlosCarlos Belo  Doğu Timor "Doğu Timor'daki çatışmanın adil ve barışçıl bir çözümle sonlanması için gerçekleştirdikleri çabalardan dolayı" [89]
EastTimor.JoseRamosHorta.01.jpg Ramos-Horta, JoséJosé Ramos-Horta  Doğu Timor
1997 Icbl english.jpg Kara Mayınlarının Yasaklanması için Uluslararası Kampanya   İsviçre "Anti personel mayınların yasaklanması ve temizlenmesi hakkındaki çalışmalarından dolayı" [90]
JodyWilliamsMay2010.jpg Williams, JodyJody Williams  ABD
1998 John Hume 2008.jpg Hume, JohnJohn Hume  İrlanda "Kuzey İrlanda'da gerçekleşen çatışmalar için barışçıl bir çözüm bulma çabalarından dolayı" [91]
Official portrait of Lord Trimble crop 2.jpg Trimble, DavidDavid Trimble  Birleşik Krallık
1999 MSF International logo .tif Sınır Tanımayan Doktorlar   İsviçre "Kuruluşun çeşitli kıtalarda gerçekleştirdiği insani çalışmalardan dolayı" [92]
2000 Kim Dae-jung presidential portrait.jpg Kim Dae-jung  Güney Kore "Özellikle Kuzey Kore ile barış ve uzlaşma çalışmaları olmak üzere, Güney Kore ve genel olarak Doğu Asya'da yaptığı demokrasi ve insan haklarıyla ilgili çalışmalarından dolayı" [93]
2001 Emblem of the United Nations.svg Birleşmiş Milletler  Birleşmiş Milletler "AIDS ile uluslararası terörizme karşı verdikleri mücadelelerden ve daha barışçıl bir dünya için yaptıkları çalışmalardan dolayı" [94]
Kofi Annan 2012 (cropped).jpg Annan, KofiKofi Annan  Gana
2002 JimmyCarterPortrait2.jpg Carter, JimmyJimmy Carter  ABD "Demokrasi ve insan haklarını geliştirme, ekonomik ve sosyal kalkınmayı ilerletme amacıyla onyıllar boyunca yorulmaksızın yaptığı çalışmalardan ve uluslararası anlaşmazlıklara barışçıl çözümler bulma çabalarından dolayı" [95]
2003 Shirin Ebadi - Fronteiras do Pensamento São Paulo 2011 (5839607998, cropped).jpg Ebadi, ŞirinŞirin Ebadi  İran "Demokrasi ve insan hakları konularındaki çalışmalarından dolayı" [96]
2004 Wangari Maathai in Nairobi.jpg Maathai, WangariWangari Maathai  Kenya "Sürdürülebilir gelişim, demokrasi ve barışa olan katkılarından dolayı" [97]
2005 Flag of IAEA.svg Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu  Birleşmiş Milletler "Nükleer enerjinin askerî amaçlar doğrultusunda kullanılmasının önlenmesine ve nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla mümkün olan en güvenli yolla kullanılmasına dair çabalarından dolayı" [98]
Mohamed ElBaradei.jpg el-Baradey, MuhammedMuhammed el-Baradey  Mısır
2006 Yunus, Muhammad (1940).jpg Yunus, MuhammedMuhammed Yunus  Bangladeş "Mikro kredi çalışmaları aracılığıyla özellikle kadınlar olmak üzere yoksullar için ekonomik ve sosyal olanakları geliştirdiklerinden dolayı" [99]
Grameen Bank  Bangladeş
2007 Flag of the World Meteorological Organization.svg Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli  Birleşmiş Milletler "İnsanların neden olduğu iklim değişikliği hakkında oluşturdukları ve yaydıkları bilgiler ile bu değişikliğe karşı mücadele etmek için gereken tedbirlerin alınması konusunda yaptıkları çalışmalardan dolayı" [100]
Al Gore, Vice President of the United States, official portrait 1994.jpg Gore, AlAl Gore  ABD
2008 Martti Ahtisaari, tidigare president Finland och mottagare av Nobels fredrspris (2).jpg Ahtisaari, MarttiMartti Ahtisaari  Finlandiya "13 yıldan fazla süredir uluslararası anlaşmazlıkları çözmeye yönelik çabalarından dolayı" [101]
2009 President Barack Obama, 2012 portrait crop.jpg Obama, BarackBarack Obama  ABD "Uluslararası diplomasiyi ve insanlar arasındaki iş birliğini güçlendirmeye yönelik çabalarından dolayı" [102]
2010 Liu Xiaobo[h]  Çin "Çin'deki temel insan hakları için gösterdiği uzun ve şiddet karşıtı mücadelesinden dolayı" [104]
2011 Ellen Johnson-Sirleaf, April 2010.jpg Johnson-Sirleaf, EllenEllen Johnson-Sirleaf  Liberya "Barış inşası çalışmasına tam katılımları ile kadınların güvenliği ve kadın hakları için gösterdikleri şiddet karşıtı mücadelelerinden dolayı" [105]
Leymah Gbowee (cropped).jpg Gbowee, LeymahLeymah Gbowee  Liberya
Tawakkol Karman (2019) II.jpg Karman, TevekkülTevekkül Karman  Yemen
2012 Flag of Europe.svg Avrupa Birliği  Avrupa Birliği "Altı onyıldan fazla süredir Avrupa'da barışın ve uzlaşmanın, demokrasinin ve insan haklarının gelişimine olan katkısından dolayı" [106]
2013 HQ of OPCW in The Hague.jpg Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü  Hollanda "Kimyasal silahların kaldırılması için verdiği çabalardan dolayı" [107]
2014 Kailash Satyarthi.jpg Satyarthi, KailashKailash Satyarthi  Hindistan "Tüm çocukların eğitim hakkına sahip olmaları için yaptıkları çalışmalar ile çocuk ve gençlere yapılan kötü muamelelere karşı verdikleri mücadelelerden dolayı" [108]
Malala Yousafzai at Girl Summit 2014.jpg Yusufzay, MalalaMalala Yusufzay  Pakistan
2015 Tunisian National Dialogue Quartet Visit to Vienna March 2016 (25285867191).jpg Tunus Ulusal Diyalog Dörtlüsü  Tunus "2011'deki Yasemin Devrimi'nin ardından Tunus'ta çoğulcu bir demokrasinin kurulmasına yönelik kararlı bir şekilde yaptığı katkılardan dolayı" [109]
2016 Juan Manuel Santos in 2018.jpg Manuel Santos, JuanJuan Manuel Santos  Kolombiya "Ülkede 50 yıldan fazla süredir devam eden, en az 220.000 Kolombiyalının hayatına mâl olan ve yaklaşık 6 milyon kişinin yerinden edilmesine yol açan iç savaşı sona erdirmek için verdiği çabalarından dolayı" [110]
2017 Logo ICAN.svg Nükleer Silahların Tamamen Ortadan Kaldırılması için Uluslararası Kampanya   İsviçre "Herhangi bir nükleer silahın kullanılmasının insanlara yönelik yıkıcı sonuçlarına dair farkındalık yaratma yönündeki çalışmalarından ve bu tür silahların antlaşmalarla yasaklanmasını sağlama konusundaki çabalarından dolayı" [111]
2018 Denis Mukwege par Claude Truong-Ngoc novembre 2014.jpg Mukwege, DenisDenis Mukwege  Kongo DC "Cinsel şiddetin bir savaş silahı veya silahlı çatışma amacıyla kullanılmasının önlenmesine dair verdikleri çabalardan dolayı" [112]
Nadia Murad in Washington - 2018 (42733243785) (cropped).jpg Murad, NadiaNadia Murad  Irak
2019 Abiy Ahmed 2019.jpg Abiy Ahmed Ali  Etiyopya "Barış ve uluslararası işbirliği konusundaki çabaları ve özellikle komşu Eritre ile olan sınır anlaşmazlığını çözmedeki etkinliğinden dolayı" [113]
2020 World Food Programme Logo Simple.svg Dünya Gıda Programı Birleşmiş Milletler "Açlıkla mücadele çabalarından, çatışmalardan etkilenen bölgelerde barış koşullarının iyileştirilmesine olan katkılarından ve açlığın savaş ve çatışmalarda silah olarak kullanılmasını önlemek için yaptıkları çalışmalardan dolayı" [114]
2021 Maria Ressa.jpg Maria Ressa  Filipinler "Demokrasi ve kalıcı barışın ön koşulu olan ifade özgürlüğünü koruma çabalarından dolayı" [115]
Dmitry Muratov Four Freedoms Award 2010.jpg Dmitri Muratov  Rusya

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Ülkeler ile ilgili bilgiler Nobel Vakfının resmî sitesi olan nobelprize.org sitesinden alınmıştır. Bu bilgi kazananın doğduğu ülkeyi ya da vatandaşlığını temsil etmeyebilir.
  2. ^ a b c d e f g h i j k l Ödülü kazanan kişi, ödülün verilmesi gereken yıl değil bir sonraki yıl ödülün sahibi olmuştur ve bir önceki yıl ödülü kazanmış olarak kabul edilmektedir.
  3. ^ Carl von Ossietzky ödülü aldığı dönem tutuklu olduğu için ödül, Carl von Ossietzky'e gıyaben verildi.[35]
  4. ^ Ödül Dag Hammarskjöld'e ölümünden sonra verildi.
  5. ^ Lê Đức Thọ ödülü almayı reddetti.[64]
  6. ^ Sovyet hükümeti Saharov'un ödülü alması için Norveç'e gitmesine izin vermediği için ödül, Saharov'a gıyaben verildi.[66]
  7. ^ Aung San Suu Kyi'nin ödülü, o dönem Burma'da tutuklu olduğu için ona gıyaben verildi. Ödülü almaya oğulları gitti.[83]
  8. ^ Liu Xiaobo'nun ödülü o dönem Çin'de hapsedildiği için ona gıyaben verildi.[103]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Excerpt from the Will of Alfred Nobel". Nobel Foundation. 30 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  2. ^ "Prize Awarder for the Nobel Peace Prize". Nobel Foundation. 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  3. ^ "The Nobel Prize". Nobel Foundation. 9 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  4. ^ "Alfred Nobel: The Man Behind the Nobel Prize". Nobel Foundation. 25 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  5. ^ "The Nobel Peace Prize Award Ceremonies". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  6. ^ "Nobel Prize History and Winners". PendulumEdu. PendulumEdu. 10 Ekim 2019. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020. 
  7. ^ a b c d "Nobel Laureates Facts". Nobel Foundation. 1 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  8. ^ "The Nobel Peace Prize 1901" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  9. ^ "The Nobel Peace Prize 1902". Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  10. ^ "The Nobel Peace Prize 1903". Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  11. ^ "The Nobel Peace Prize 1904". Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  12. ^ "The Nobel Peace Prize 1905" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  13. ^ "The Nobel Peace Prize 1906" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  14. ^ "The Nobel Peace Prize 1907" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  15. ^ "The Nobel Peace Prize 1908" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  16. ^ "The Nobel Peace Prize 1909" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  17. ^ "The Nobel Peace Prize 1910" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  18. ^ "The Nobel Peace Prize 1911" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  19. ^ "The Nobel Peace Prize 1912" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  20. ^ "The Nobel Peace Prize 1913" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  21. ^ "The Nobel Peace Prize 1917" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  22. ^ "The Nobel Peace Prize 1919" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  23. ^ "The Nobel Peace Prize 1920" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  24. ^ "The Nobel Peace Prize 1921" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  25. ^ Stang, Fredrik. "Award Ceremony Speech (1922)" (İngilizce). Nobel Vakfı. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  26. ^ "The Nobel Peace Prize 1922" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  27. ^ "The Nobel Peace Prize 1925" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  28. ^ "The Nobel Peace Prize 1926" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  29. ^ "The Nobel Peace Prize 1927" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  30. ^ "The Nobel Peace Prize 1929" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  31. ^ "The Nobel Peace Prize 1930" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  32. ^ "The Nobel Peace Prize 1931" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  33. ^ "The Nobel Peace Prize 1933" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  34. ^ "The Nobel Peace Prize 1934" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  35. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022. 
  36. ^ "The Nobel Peace Prize 1935" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  37. ^ "The Nobel Peace Prize 1936" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  38. ^ "The Nobel Peace Prize 1937" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  39. ^ Stang, Fredrik. "Award Ceremony Speech (1938)" (İngilizce). Nobel Vakfı. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  40. ^ Jahn, Gunnar. "Award Ceremony Speech (1944)" (İngilizce). Nobel Vakfı. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  41. ^ Jahn, Gunnar. "Award Ceremony Speech (1945)" (İngilizce). Nobel Vakfı. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  42. ^ "The Nobel Peace Prize 1946" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  43. ^ Jahn, Gunnar. "Award Ceremony Speech (1947)" (İngilizce). Nobel Vakfı. 30 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  44. ^ Nobel Barış Ödülü 1948. Nobel Foundation. Nobelprize.org/Nobel Barış Ödülü 1948 7 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi 24.04.2014 (İngilizce)
  45. ^ "The Nobel Peace Prize 1949" (İngilizce). Nobel Vakfı. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  46. ^ "The Nobel Peace Prize 1950" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  47. ^ "The Nobel Peace Prize 1951" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  48. ^ "The Nobel Peace Prize 1952" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  49. ^ "The Nobel Peace Prize 1953" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  50. ^ "The Nobel Peace Prize 1954" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  51. ^ "The Nobel Peace Prize 1957" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  52. ^ "The Nobel Peace Prize 1958" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  53. ^ "The Nobel Peace Prize 1959" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  54. ^ "The Nobel Peace Prize 1960" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  55. ^ "The Nobel Peace Prize 1961" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  56. ^ "The Nobel Peace Prize 1962" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  57. ^ "The Nobel Peace Prize 1963" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  58. ^ "The Nobel Peace Prize 1964" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  59. ^ "The Nobel Peace Prize 1965" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  60. ^ "The Nobel Peace Prize 1968" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  61. ^ "The Nobel Peace Prize 1969" (İngilizce). Nobel Vakfı. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  62. ^ "The Nobel Peace Prize 1970" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  63. ^ "The Nobel Peace Prize 1971" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  64. ^ a b "The Nobel Peace Prize 1973" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  65. ^ "The Nobel Peace Prize 1974" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  66. ^ "The Nobel Peace Prize 1975". NobelPrize.org (İngilizce). 19 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2022. 
  67. ^ "The Nobel Peace Prize 1975" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  68. ^ "The Nobel Peace Prize 1976" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  69. ^ "The Nobel Peace Prize 1977" (İngilizce). Nobel Vakfı. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  70. ^ "The Nobel Peace Prize 1978" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  71. ^ "The Nobel Peace Prize 1979" (İngilizce). Nobel Vakfı. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  72. ^ "The Nobel Peace Prize 1980" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  73. ^ "The Nobel Peace Prize 1981" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  74. ^ "The Nobel Peace Prize 1982" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  75. ^ "The Nobel Peace Prize 1983" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  76. ^ "The Nobel Peace Prize 1984" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  77. ^ "The Nobel Peace Prize 1985" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  78. ^ "The Nobel Peace Prize 1986" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  79. ^ "The Nobel Peace Prize 1987" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  80. ^ "The Nobel Peace Prize 1988" (İngilizce). Nobel Vakfı. 23 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  81. ^ "The Nobel Peace Prize 1989" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  82. ^ "The Nobel Peace Prize 1990" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  83. ^ "The Nobel Peace Prize 1991". NobelPrize.org (İngilizce). 24 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022. 
  84. ^ "The Nobel Peace Prize 1991" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  85. ^ "The Nobel Peace Prize 1992" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  86. ^ "The Nobel Peace Prize 1993" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  87. ^ "Press Release- The Nobel Peace Prize 1994" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  88. ^ "The Nobel Peace Prize 1995" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  89. ^ "The Nobel Peace Prize 1996" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  90. ^ "The Nobel Peace Prize 1997" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  91. ^ "The Nobel Peace Prize 1998" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  92. ^ "The Nobel Peace Prize 1999" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  93. ^ "The Nobel Peace Prize 2000" (İngilizce). Nobel Vakfı. 14 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  94. ^ "The Nobel Peace Prize 2001" (İngilizce). Nobel Vakfı. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  95. ^ "The Nobel Peace Prize 2002" (İngilizce). Nobel Vakfı. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  96. ^ "The Nobel Peace Prize 2003" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  97. ^ "The Nobel Peace Prize 2004" (İngilizce). Nobel Vakfı. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  98. ^ "The Nobel Peace Prize 2005". Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2008. 
  99. ^ "The Nobel Peace Prize 2006" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  100. ^ "The Nobel Peace Prize 2007" (İngilizce). Nobel Vakfı. 9 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  101. ^ "The Nobel Peace Prize 2008" (İngilizce). Nobel Vakfı. 12 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  102. ^ "The Nobel Peace Prize 2009" (İngilizce). Nobel Vakfı. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  103. ^ "The Nobel Peace Prize 2010". NobelPrize.org (İngilizce). 8 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022. 
  104. ^ "The Nobel Peace Prize 2010" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  105. ^ "The Nobel Peace Prize 2011" (İngilizce). Nobel Vakfı. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  106. ^ "The Nobel Peace Prize 2012" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  107. ^ "The Nobel Peace Prize 2013" (PDF) (İngilizce). Nobel Vakfı. 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Eylül 2015. 
  108. ^ "The Nobel Peace Prize 2014" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2015. 
  109. ^ "The Nobel Peace Prize 2015". Nobelprize.org. 9 Ekim 2015. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2015. 
  110. ^ "The Nobel Peace Prize 2016" (İngilizce). Nobel Vakfı. 29 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2019. 
  111. ^ "The Nobel Peace Prize 2017" (İngilizce). Nobel Vakfı. 12 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2019. 
  112. ^ "The Nobel Peace Prize 2018" (İngilizce). Nobel Vakfı. 
  113. ^ "NOBEL PRIZES 2019" (İngilizce). Nobel Vakfı. 29 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2019. 
  114. ^ "2020 Nobel Ödülü Kazananları". 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  115. ^ "The Nobel Peace Prize 2021". www.nobelprize.org. 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2021.