Vikipedi:Değişiklik süzgeci
| Değişiklik süzgeci yönetimi (günlük) Belgeleme · Uyarı mesajları · Tartışma · Hatalar · İstekler · Etiketler (liste) |
 | Bu sayfa Vikipedi için bir yönergedir. Sayfanın içeriği, uygulanması gereken bir standart olarak Vikipedistler tarafından benimsenmektedir. Ancak değiştirilmesi mümkündür ve sağduyuyla ele alınması gerekmektedir. Sayfada değişiklik yapmadan önce, bu değişikliklerin Vikipedistlerden onay aldığına emin olun. Uygun görmediğiniz bir madde varsa, tartışma sayfasında sebepleri ile açıkça belirtin. |
Değişiklik süzgeci, Vikipedi'de yapıcı olmayan değişiklikleri tespit etmek ve önlemek amacıyla kullanılan çok yönlü bir araçtır. Türkçe Vikipedi'deki süzgeçler Özel:İstismarSüzgeci sayfasında görülebilir. Süzgeçler, Türkçe Vikipedi'de yapılan tüm değişiklikleri tanımlanmış bir dizi koşulla otomatik olarak karşılaştırır. Yapılan değişiklik eğer bir süzgeç koşulu ile eşleşirse, bu süzgeç düzenlemeyi günlüğe kaydederek yanıt verir. Süzgeç ayrıca değişiklik özetlerine etiket ekleyebilir, kullanıcıları uyarabilir, otomatik onaylanmış kullanıcı haklarını iptal edebilir ya da değişikliğin yapılmasına izin vermeyebilir.[1] Değişiklik süzgeci Mart 2009'da İngilizce Vikipedi'de kullanılmaya başlanmıştır.
Temel kullanımı[kaynağı değiştir]
Değişiklik süzgeçleri temel olarak, yapılan değişiklikleri süzgeç ölçütleriyle karşılaştırarak zararlı değişiklikleri belirlemek ve azaltmak için kullanılır.
Süzgeçler, hizmetli ve teknisyen kullanıcı grupları tarafından oluşturulur ancak herhangi bir kullanıcı tarafından talep edilebilir.
Kaydedilen bir değişiklik, etkin bir süzgeci "tetiklediğinde" ayarlanan eylem gerçekleştirilir.
- İzin verme (disallow), en güçlü eylemdir. Bu durumda, değişiklik reddedilir.
- Uyar (warn) bir sonraki düşük eylemdir. Bu durumda, kullanıcı değişikliğin sorunlu olabileceğine dair bir uyarı görür. Kullanıcı daha sonra kaydetmeye devam etme veya değişiklikten vazgeçme seçeneğine sahiptir.
- Etiket ekle (tag), bir sonraki düşük eylemdir. Bu durumda, değişiklik devriyeler tarafından incelenmek üzere etiketlenir.
- Günlüğe kaydet (log), en düşük seviyede eylemdir. Bu durumda, düzenleme yalnızca kötüye kullanım günlüğüne eklenir. Yeni süzgeçlerin test edilirken kullanılması önerilen ayar budur.
Önerilen kullanımı[kaynağı değiştir]
Acil durumlar dışında, yeni süzgeçler, uyar veya izin verme eylemine ayarlanmadan önce çok sayıda değişikliğin günlüğe kaydedilip kontrol edilmesi önerilir. Günlük incelendiğinde hatalı pozitif oranı yüksekse, genellikle izin verme eylemi kullanılmamalıdır. Eğer süzgeç, iyi niyetli değişiklikleri süzmek için kullanılacaksa, fikir birliği olmadan izin verme ayarlanmamalıdır.
Süzgeç istekleri[kaynağı değiştir]
Süzgeçler, istekler sayfasından talep edilebilir. Değişiklik süzgeci oluşturmaya yetkili kullanıcılar bu sayfayı izler ve gerekli bir süzgeç talep edildiğinde düzenler. Mevcut bir değişiklik süzgecinin iyi niyetli değişiklikleri engellediğini düşünüyor veya başka bir şekilde sorunlu olduğuna inanıyorsanız, endişelerinizi değişiklik süzgeci hatalar sayfasına bildirebilirsiniz.
Gizli süzgeçler[kaynağı değiştir]
Varsayılan olarak değişiklik süzgeçlerinin ayarları ve günlükleri tüm kullanıcılara açıkken, bazıları gizli (private) olarak ayarlanmıştır. Süzgeçler yalnızca uzun süreli kötüye kullanım halinde gizlenmelidir.
Araçlar ve kaynaklar[kaynağı değiştir]
Değişiklik süzgeçleri bazen görece geniş (genelde karmaşık olmayan) düzenli ifadeler (regex) kullanır. Regex101 aracı ile bu düzenli ifadeleri test edebilirsiniz. Regex'lerin son derece hassas olmasından ve en ufak bir yazım hatasında bile sorunların ortaya çıkmasına neden olacağından, böyle bir aracın kullanılması önerilir. Değişiklik süzgeci oluştururken veya düzenlerken test arayüzünün kullanılması da önerilir.
Ayrıca bakınız[kaynağı değiştir]
Kaynakça[kaynağı değiştir]
- ^ Değişiklik süzgeci ayrıca kullanıcı engellemeye de izin verir.