Taşıt

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Taşıt, ulaşım aracı veya vasıta, yük ve yolcu taşımaya yarayan araçların genel adıdır.

Karayolu taşıtları[değiştir | kaynağı değiştir]

Motorsuz kara yolu taşıtları[değiştir | kaynağı değiştir]

İnsan gücü ile hareket eden taşıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Pedallılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Britannica Bicycle Lady's.jpg Bike-argostoli.JPG Velotaxi-ffm001.jpg Britannica Bicycle Raleigh Tandem.jpg Orange DX Limousine.jpg Ethjulet.jpg
Bisiklet Üç tekerli bisiklet Velotaksi Tandem bisiklet Quadricycles Tekteker
Rower wieloosobowy by Zureks.jpg Corsa bacchetta.jpg
Çok kişilik Yatay bisiklet
Sürüklemeliler[değiştir | kaynağı değiştir]
Water skiing on the yarra02.jpg Pulka.jpg
Su kayağı Kar kayağı Kızak
Yük taşımak için[değiştir | kaynağı değiştir]
Hand-truck.jpg HK Airport Human-powered vehicle a2.jpg Wheelbarrow.jpg Small hand truck with blue padding side.JPG
Yük taşıma arabası Valiz taşıma arabası El arabası El arabası
(Small)
Diğer[değiştir | kaynağı değiştir]
Gama2 crop.jpg Rickshaw 01.jpg WheelchairSeatingNTSB.jpg Civiere a aubes.jpg MS1 on stretcher.jpg 40incheslongboard.JPG USD Classic Throne Sean Aggressive-Skates.jpg
Tahtırevan Çekçek Tekerlekli sandalye Scooter
(Manuel)
Taşıma sedye Tekerlekli sedye Kaykay Tekerlekli paten

Hayvan gücü ile hareket eden tekerlekli taşıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Diligence (PSF).png Coach (PSF).jpg Chariot (PSF).jpg Calash3 (PSF).png Brougham (PSF).jpg Berlin (PSF).png Stagecoach (PSF).svg
Diligence Coach Savaş arabası
Chariot
iki tekerli at arabası
(Calash)
Kupa
(Brougham)
Berline Posta arabası
(Stagecoach)
Cabriolet (PSF).jpg Barouche (PSF).png Buggy (PSF).jpg Dogcart (PSF).png Cart (PSF).png Surrey (PSF).png Tandem Horse (PSF).svg
üstü açılabilir araba
(Cabriolet)
Fayton
Barouche
Buggy Dogcart Cart Surrey Tandem Horse
Buckboard (PSF).jpg Äldre sulky, Nordisk familjebok.png Carro Ribadavia 060115 05.jpg -sacco-.jpg Antwerpse omnibus.JPG TERRACOTTA ARMY @ Gdynia 2006 - 01 ubt.jpeg
Buckboard Kağnı Köpek arabası Omnibus
Sürüklemeliler[değiştir | kaynağı değiştir]
Dogsled (PSF).png Cutter sleigh (PSF).png
Köpek kızağı Troyka
Kullanılan hayvanlar[değiştir | kaynağı değiştir]
AllianceNebGoatCart1910s.jpg Bundesarchiv Bild 101I-217-0453-32A, Russland-Süd, Kamelgespann.jpg Ww1-elephant.jpg Ochsenkarren.jpg WalterRothschildWithZebras.jpg
Keçi Deve Fil Öküz Zebra
2007-11-21-Hammamet-Kutsche.JPG Khotan-melikawat-chicas-d05.jpg
At Eşek

Treylerler[değiştir | kaynağı değiştir]

Treyler, bir kamyon, otobüs veya otomobil tarafından çekilen ve taşıyacağı yükün özelliklerine has bir şekilde tasarlanıp imal edilen en az bir dingili ve çekildiği taşıta çeki oku, döner tabla, kanca v.b adlarla tanımlanan bir bağlantı aygıtı aracılığı ile bağlanan yük taşıma amaçlı kara yolu taşıt aracıdır.

Car transporter 001.JPG Silofahrzeug-Auflieger-Bauform-Euter.png Silofahrzeug-Bauform-Banane.png Kippsiloauflieger.png Westfalia Wolfsburg h.jpg Adria Altea 390 PS r.jpg Remorque Agricole céréalière.JPG
Otomobil transfer treyleri Karavan Römorkör

Motorlu kara yolu taşıtları[değiştir | kaynağı değiştir]

Otomobiller[değiştir | kaynağı değiştir]

Otomobil (Auto: Yunancadaki anlamıyla kendiliğinden + mobile: Latincedeki anlamıyla hareketli demektir). Otomobil kavramının ilk ortaya çıktığı zamanı göz önüne alırsak at kullanılmadan, itmeden veya çekmeden kendiliğinden hareket edebilen öz itmeli taşıt

PontiacG62006DartmouthRightSide.jpg Blue Mercedes-Benz E 350 CGI T fl IAA 2009.JPG TeslaRoadster-front.jpg Porsche 356 Cabriolet 1956.jpg Renault superfive.jpg Porsche Cayman (Black) - Side.jpg 1962Ferrari250GTO.jpg
Sedan Station Wagon Roadster Cabriolet Hatchback Coupe Grand Tourer

Motosikletler[değiştir | kaynağı değiştir]

Motosiklet, iki tekerlekli, bisiklet benzeri, içten yanmalı motora sahip bir ya da iki kişilik ulaşım aracıdır.

Scooter-Baltmotors-Joy-R.jpg Montesa Cota.jpg 1982 Honda Express.jpg Harley Rider.JPG
Scooter Arazi motosikleti
Off-Road motosiklet
Mobilet Gezi motosikleti
Touring motosikleti
Chopper WI.jpg 2007Ducati1098-001.jpg GasGas EC200 2000.jpg Supermoto.JPG
Alçak motosiklet
Chopper motosiklet
Spor motosiklet Enduro motosiklet Supermoto

Otobüsler[değiştir | kaynağı değiştir]

Otobüs,kara yolu taşıma yönetmeliğine göre sürücü dahil 25 kişiden fazla yolcu kapasitesi olan motorlu kara taşıtıdır.

Neoplan Doppelstockbus Viernheim 100 3623.jpg Cropped jumbo.jpg Mercedes-Benz O405GN2 LPP 206.jpg Gothenburg-bus-16-by-BIL.jpg APTS Phileas Eindhoven Front.jpg Trådbuss Landskrona.JPG EarlySnowCoach3961.JPG
Çift katlı otobüs Çift katlı körüklü otobüs Körüklü otobüs Çift körüklü otobüs Metrobüs Troleybüs Off-road otobüs
HISDSchoolBus.JPG DCA 07 2009 Double-deck tourism 6401.JPG Vw transporter t2b v sst.jpg Volvo bus in First Group livery.jpg
Okul otobüsü Üstü açık otobüs Minibüs Midibüs

Kamyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kamyon, ağır yük taşımaya yarayan motorlu araç. Otomobil prensibine göre çalıştıklarından büyük yük otomobili olarak da tanımlanırlar.

Big 123.jpg Spb Freight trolley in 2nd depot at Arsenalnaya Street.jpg Some Old Railroad Tracks Wait On A Truck.jpg Car transporter 005.JPG ...mercedes, budowa A1.jpg BRS TVG v.jpg Caterpillar 777D.jpg
İtfaiye kamyonu Troleybüs kamyon Çekici kamyonu Kurtarıcı kamyonu Damperli kamyon Tanker kamyonu Dökme yük taşıma kamyonu
Ural truck at a 'Truck Trial'.jpg Mercedes-Benz LPO 322.jpg DaihatsuHijet123.jpg
Yarış kamyonu Otobüs kamyon Kamyonet

Diğer motorlu araçlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Lokomobil.jpg John Deere 6320, tracteur agricole.jpg Amphibienfahrzeug D.jpg
Lokomobil Traktör Amfibiyen

Raylı taşıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Trenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Tren, (Fransızca : train[1]) demiryolu üzerinde bir lokomotifin çektiği arabalar dizisidir. Modern anlamı ilk kez 1820'lerde İngiltere'de kullanılmıştır.[2]

Lokomotifler[değiştir | kaynağı değiştir]

Lokomotif (Fransızca : locomotif), raylar üstünde bir vagon dizisini çekmede kullanılan buharla ya da bir motorla çalışan makinedir.[3]

Vagonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Vagon (Fransızca : wagon), yük ve yolcu taşımakta kullanılan, lokomotifin çektiği demir yolu aracı[4]

Tramvaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

Tramvay, raylı şehir içi ulaşım aracı[5][6] Kökeni İngilizce Tramway kelimesi olan Tramvay, Türkçeye Fransızcadan geçmiştir. Tramvay taşımacılığının kent içi trafiği açısından yol boyunca yerleştirilmiş ray ve elektrik hattı gereksinmesi gibi bazı sakıncaların olmasına karşılık, bir yandan da duman çıkartmamak ve her gün fiyatı biraz daha artan petrol ürünleri yerine elektrikle çalışmak gibi üstün yanları vardır.

Monoraylar[değiştir | kaynağı değiştir]

Monoray (Fransızca monorail)Tek bir raydan oluşan demir yolu.[7]

Füniküler[değiştir | kaynağı değiştir]

Füniküler (Fransızca funiculaire) raylı bir taşıma aracıdır. Bir dağ veya tepe gibi eğimli arazide, halatlarla yukarıya çekilerek çalışır. İki ayrı aracın aynı anda kullanımı, vagonların her birini karşı ağırlık olarak etkilemesi prensibi ile çalışır.[8]

Su taşıtları[değiştir | kaynağı değiştir]

Gemiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Polarstern.gif Osaka Express Container Ship.JPG Hkstarferry.JPG Andromeda (ship, 1958) Hannover Mittellandkanal 2006 by-RaBoe.jpg Freiheitu.jpg Draagvleugelboot Karla.jpg
Buzkıran Şilep Vapur Mavna Yelkenli Deniz otobüsü
Offshore Racing Sailboat.jpg Pride of burgundy.jpg Polynesian canoe replica 2.jpg FS Le Four 1.jpg MSMajestyOfTheSeasEdit1.JPG IstanbulFerry.jpg
Yat Feribot Katamaran Römorkör Kruvaziyer Arabalı vapur

Savaş gemileri[değiştir | kaynağı değiştir]

F805 Evertsen.jpg MAGDEBURG 130-02 2008-03-04 03.jpg USS John C. Stennis (CVN-74) and HMS Illustrious (R 06) in the Persian Gulf on April 9, 1998.jpg Monitor monterrey.jpg Decked kanonjolle1.jpg
Fırkateyn Korvet Uçak gemisi Monitor Gambot
USS Port Royal CG-73.jpg US Navy 030615-N-0905V-006 Aerial view of the guided missile destroyer USS Lassen (DDG 82) part of USS Carl Vinson (CVN 70) Carrier Strike Force.jpg
Kruvazör Muhrip

Diğer su taşıtları[değiştir | kaynağı değiştir]

Greenland kayak seal hunter 2006.jpg Amphibienfahrzeug D.jpg Tangaroa 1.jpg Notre Dame de Rumengol (Gabare).jpg FAHopkins Shooting Rapids.jpg Gondoliere.jpg Hovercraft-MVPP10.jpg
Eskimo kayığı Amfibiyen Sal Gabar Kano Gondol Hoverkraft

Su altında[değiştir | kaynağı değiştir]

British Submarine HMS M2, 2.jpg Forschungstauchboot JAGO.jpg Yellow diver.jpg
Denizaltı

Atmosferik taşıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kanat yapılarına göre atmosferik taşıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sabit kanatlılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sabit kanatlı uçak veya kısaca uçak, havanın kanatların altında basınç oluşturması yardımı ile yükselip ilerleyebilen motorlu bir hava taşıtıdır.[9][10] Eski kullanımı tayyare[11] (Arapça kökenli) (bazı ağızlarda teyyare [12]) şeklindedir.

Kullanım amaçlarına göre uçaklar[değiştir | kaynağı değiştir]
Kanat yapılarına göre uçaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dönen kanatlılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kanat çırpanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yükselmelerine göre atmosferik taşıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Gaz basıncı ile yükselenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Aerodinamik yapılarıyla yükselenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ TDK. "TDK'da tren anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009. 
  2. ^ Sevan Nişanyan. "Etimoloji sözlüğünde tren". Erişim tarihi: 1 Kasım 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  3. ^ TDK. "TDK'da lokomotif anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009. 
  4. ^ TDK. "TDK'da vagon anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009. 
  5. ^ TDK. "TDK'da tramvay anlamı". 10 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009. 
  6. ^ Sevan Nişanyan. "Etimoloji sözlüğünde tramvay". Erişim tarihi: 1 Kasım 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  7. ^ TDK. "TDK'da monoray anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009. 
  8. ^ TDK. "TDK'da füniküler anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009. 
  9. ^ "Büyük Türkçe Sözlük". TDK. 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2009. 
  10. ^ "Rehber Ansiklopedisi "Uçak" maddesi". 5 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009. 
  11. ^ "Büyük Türkçe Sözlük". TDK. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  12. ^ "Büyük Türkçe Sözlük". TDK. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009. [ölü/kırık bağlantı]