Gaziantep (il)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Gaziantep
İlin Türkiye'deki konumu
İlin Türkiye'deki konumu
Harita
İl sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
Coğrafi bölgeAkdeniz Bölgesi Güneydoğu Anadolu Bölgesi
İl merkeziGaziantep
İdare
 • ValiKemal Çeber[1]
Yüzölçümü
 • Toplam6.803 km²
Nüfus
 (2014)[2]
 • Toplam1.889.466
 • Kır
-
 • Şehir
1889466
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu342
İl plaka kodu27

Gaziantep, Türkiye'nin bir ilidir. Gaziantep merkezli il, 2023 yılı sonu itibarıyla 2.164.134 nüfusa sahiptir.[3]

Gaziantep'te çok sayıda pınar bulunmasına karşın hiç doğal göl bulunmamaktadır. Bu yüzden şehrin birçok yerine yapay göller ve barajlar inşa edilmiştir. İlin en önemli akarsuyu Fırat Nehri ve kollarıdır. Gaziantep ilinde çok az doğal orman bulunmaktadır. İldeki toprakların sadece %14'ü ormanlık alanlarla kaplıdır. Bu ormanlarda özellikle meşe ve kızılçam ağaçları hâkimdir. Meşe ormanlarının hepsi bozuk olup koruma altındadırlar. Kızılçam ormanlarının çoğunluğu yapay ormandır. Gaziantep ilinin batı ve kuzey çevreleri ormanlık, bozkır ve meralarla çevrilidir. İlin topraklarının yüzde 60'ı tarıma elverişlidir. Bu kısım, tarlalar, zeytin, Antep fıstığı, meyve ve sebze bahçeleri ile bağlarla kaplıdır.[4]

İldeki başlıca dağlar, ilin batısındaki Nur Dağları ile Sof Dağları'dır. Nur ve Sof Dağları arasındaki bölge levha hareketleri sonucu oluşmuş bir çöküntüdür. İldeki en yüksek dağ ise 1496 metre yüksekliği ile Büyük Sof Dağı'dır. İldeki başlıca ovalar ise İslahiye, Barak, Araban ve Tilbaşar ovalarıdır. Gaziantep ilinde Nurdağı ve İslahiye 1. derece, Yavuzeli ve Araban 2. derece, Oğuzeli, Nizip ve Karkamış ise 3. derece deprem bölgesidir.[5] 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremlerinde kent ağır hasar almıştır.[6]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

İl merkezi, kuzeyde ve kuzeybatıda Kahramanmaraş, kuzeydoğuda Araban, doğuda Nizip, güneydoğuda Oğuzeli, güneyde Kilis, güneybatıda İslahiye ve batıda Nurdağı ile çevrilidir.
Gaziantep'te çok sayıda pınar bulunmasına karşın hiç doğal göl bulunmamaktadır. Bu yüzden şehrin birçok yerine yapay göller ve barajlar inşa edilmiştir. Gaziantep şehri, Gaziantep Platosu üzerine kurulmuştur. Gaziantep'ten geçen Alleben Deresi iki merkez ilçeyi birbirinden ayırır. İl merkezinin yakınında hiç doğal orman bulunmaz. Bu yüzden il çevresinde kızılçam ağaçlarından oluşan yapay ormanlar oluşturulmuştur(dülükbaba ve burç ormanlıkları). İl merkezi 3. derece deprem bölgesindedir.[5]

İklim[değiştir | kaynağı değiştir]

Gaziantep’te Bir Limon Bahçesi

Gaziantep’te yazların sıcak ve kurak, kışların serin ve yağışlı geçtiği Akdeniz iklimi hüküm sürer. Sıcaklık sıfırın altına pek düşmez, karlı gün sayısı ortalama iki gündür. En sıcak ay ortalaması 27,7 derecedir. Akdeniz bitkisi olan zeytin, bağ, limon ve turunçgiller iklim şartlarına elverişlidir. Tarım olarak zeytin yetiştiriciliği ve fıstık yetiştiriciliği yaygındır. Nizip zeytini bu bölgeye has bir zeytin türüdür.[7]

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

1927 yılı nüfus sayımında 214.499 olan il nüfusu geçen 70 yıl içerisinde %534 oranında artış göstermiştir. Bu artış oranı aynı dönem için Türkiye genelinde %317 olmuştur. Gaziantep uzun yıllar dikkate alındığında Türkiye nüfus artış hızının çok üzerinde bir nüfus artışı göstermiştir. Bunun sebebi ise aşırı derecede göç almasıdır.[8]

Gaziantep il nüfus bilgileri
Yıl Toplam Sıra Fark Şehir - Kır
1927[9] 215.762 24
  %36     76.721
139.041     %64  
1935[10] 283.506 24 %31
  %31     86.658
196.848     %69  
1940[11] 306.906 22 %8
  %32     98.567
208.339     %68  
1945[12] 290.058 28 -%5
  %36     104.251
185.807     %64  
1950[13] 328.343 27 %13
  %37     120.015
208.328     %63  
1955[14] 376.969 23 %15
  %41     153.699
223.270     %59  
1960[15] 434.579 23 %15
  %45     195.816
238.763     %55  
1965[16] 511.026 19 %18
  %48     244.215
266.811     %52  
1970[17] 606.540 16 %19
  %54     330.082
276.458     %46  
1975[18] 715.939 15 %18
  %60     427.017
288.922     %40  
1980[19] 808.697 13 %13
  %63     512.745
295.952     %37  
1985[20] 966.490 12 %20
  %67     642.938
323.552     %33  
1990[21] 1.140.594 10 %18
  %72     821.127
319.467     %28  
2000[22] 1.285.249 11 %13
  %79     1.009.126
276.123     %21  
2007[23] 1.560.023 9 %21
  %86     1.342.518
217.505     %14  
2008[24] 1.612.223 8 %3
  %87     1.410.286
201.937     %13  
2009[25] 1.653.670 8 %3
  %88     1.454.097
199.573     %12  
2010[26] 1.700.763 8 %3
  %88     1.501.566
199.197     %12  
2011[27] 1.753.596 8 %3
  %89     1.556.149
197.447     %11  
2012[28] 1.799.558 8 %3
  %89     1.604.933
194.625     %11  
2013[29] 1.844.438 8 %2 Şehir ve kır ayrımı kaldırılmıştır.
2014[30] 1.889.466 8 %2
2015[31] 1.931.836 8 %2
2016[31] 1.974.244 8 %2
2017[31] 2.005.515 8 %2
2018[31] 2.028.563 9 %1
2019[31] 2.069.364 9 %2
2020[31] 2.101.157 9 %2
2021[31] 2.130.432 9 %1
2022[31] 2.154.051 9 %1
2023[31] 2.164.134 9 %0


Güncel Nüfus Değerleri (TÜİK 6 Şubat 2024 verileri[3])

Gaziantep İl Nüfusu: 2.164.134 (2023 sonu). İlin yüzölçümü 6.803 km2'dir. İlde  km2'ye 318 kişi düşmektedir. (Yoğunluğun en fazla olduğu ilçe: 979 kişi ile Şahinbey’dir)

İlde yıllık nüfus artış oranı %0,47 olmuştur. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Oğuzeli (%10,7)- İslahiye (-% -5,53)

06 Şubat 2024 TÜİK verilerine göre 9 İlçe ve belediye, bu belediyelerde toplam 781 mahalle bulunmaktadır.

2023 yılı sonunda Gaziantep ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri
İlçe Nüfus 2022 Nüfus 2023 Fark Değişim % Mah.Say. Alanı  km2[32] Yoğunluk
Araban 32.933 33.196 263 0,80 49 592 56
İslahiye 67.650 64.013 -3.637 -5,53 71 865 74
Karkamış 9.379 10.265 886 9,03 39 298 34
Nizip 148.386 150.037 1.651 1,11 110 944 159
Nurdağı 41.322 39.465 -1.857 -4,60 48 697 57
Oğuzeli 33.397 37.170 3.773 10,70 92 689 54
Şahinbey 941.055 939.497 -1.558 -0,17 181 960 979
Şehitkamil 857.167 867.193 10.026 1,16 147 1290 672
Yavuzeli 22.762 23.298 536 2,33 44 468 50
Gaziantep 2.154.051 2.164.134 10.083 0,47 781 6.803 318

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Gaziantep ile özdeşleşen antepfıstığı (Pistachio vera).

Gaziantep ulaşım olanakları ve liman kentlerine yakınlığı sebebiyle ekonomik açıdan Türkiye'nin en zengin kentlerindendir. Gaziantep'teki en önemli geçim kaynakları tarım, sanayi ve ticarettir. Güneydoğu Anadolu Projesi'nin tamamlanması ile kentte tarımın daha gelişmesi planlanıyor.
Maden kaynakları açısından son derece fakir olan Gaziantep'te fosfat, manganez ve boksit çıkarılır.[33]

Tarım ve hayvancılık[değiştir | kaynağı değiştir]

Gaziantep'teki Yaklaşık Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Türü ve Sayısı
Türü Sayısı
Koyun 130.000
Keçi 76.000
Sığır 15.000
At 5.000
Eşek 3.000
Katır 325
Gaziantep'in ekonomisinde tarım önemli bir yer tutmaktadır.

Tarım şehir ekonomisinde önemli bir yer tutuyor olmasına rağmen özellikle yaz aylarında yağış az olduğu için tarım gerektiği kadar gelişememiştir. Gaziantep'teki en önemli tarım ürünü antepfıstığıdır. Türkiye'deki antepfıstığı üretimin büyük bölümü ise Gaziantep'ten sağlanır. Öyle ki, 2007 yılında sadece Gaziantep'te 60.000 ton antepfıstığı üretilmiştir. Zaten antepfıstığı adını bu kentten almaktadır. Hatta Antepfıstığı Araştırma Enstitüsü de Gaziantep'tedir.[34] Gaziantep'te antepfıstığı kadar zeytin ve üzüm de önemli tarım ürünlerindendir. Bu şekilde Gaziantep, tarımsal açıdan da çok gelişmiştir.

Tarım kadar olmasa da hayvancılık da Gaziantep ekonomisinde çok önemli bir yer tutar. İlde mera alanları çok olsa da verimsiz olduğu için kentte daha çok küçükbaş hayvan yetiştirilir. Kentte en çok yetiştirilen hayvan koyundur. Ancak verimli ırk olmadıkları için yeterince ürün elde edilememektedir. Kentten Arap ülkelerine çok sayıda canlı hayvan ihraç edilir.[33]

Sanayi ve ticaret[değiştir | kaynağı değiştir]

Gaziantep, sanayi ve ticarette çok gelişmiştir. Kentteki bütün gelişme özel sektörün çabaları ile oluşmuştur. Gaziantep'te Türkiye'nin en büyük sanayi sitesi bulunur.[35] Ayrıca Gaziantep, Türkiye'nin sanayi ve ticaretinde 5. sıradadır.[35][36] Yakın zamana kadar ticareti büyük ölçüde sınır kaçakçılığına dayanan Gaziantep, şimdi gelişmiş bir ticaret merkezi haline gelmiştir.[33] Gaziantep'teki en önemli sanayi dalları pamuk ve akrilik iplik, halı, un, irmik, makarna, gıda maddeleri, bitkisel yağ, plastik, deterjan üretimi ve deri üretimidir.

Gaziantep'in ülke çapında ihracat payı %13'tür.[kaynak belirtilmeli] Ayrıca kent, antepfıstığı üretim ve ihracatının %90'ı, kuruyemiş işleme ve ihracatının %85'ini, makarna işleme ve ihracatının %60'ını, pamuk ipliği imalat ve ihracatının %45'ini ve havlu imalat ve ihracatının %10'unu elinde tutmaktadır.

Gaziantep'te bir alışveriş merkezi.

Ticaretin gelişmesi sonucu Gaziantep'te birçok büyük AVM bulunmaktadır. Bunlardan En Büyükleri İse Sanko AVM Forum Gazianteptir.

Uluslararası Irak Fuarı, 2006 ile 2010 yılları arasında Gaziantep'te yapılmıştır.[37][38][39][40]

Madenler ve enerji kaynakları[değiştir | kaynağı değiştir]

Gaziantep, madenler bakımından çok zengin değildir. Bu yüzden de ilde madencilik yaygın bir uğraş değildir. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü'ne (MTA) göre Gaziantep'te boksit, demir, dolomit, fosfat, gümüş, krom, maden kömürü, doğalgaz ve petrol bulunur.[41] Ancak sadece kum, kil ve taş çıkarılmaktadır.

İlde elektrik üretiminde en çok hidroelektrik enerjiden faydalanılmaktadır. Elektrik üretiminde Karkamış ve Birecik barajları bulunur. Su ısıtmak amacıyla ise güneş enerjisinden faydalanılmaktadır.

Konum[değiştir | kaynağı değiştir]

Konum Bilgileri
İlçe Kuruluş Yılı[42] Önceden bağlı olduğu ilçe Alanı km² Rakım mt. Merkeze km[43]* Ulaşan Yollar[43]
Araban 1957 Merkez 592 530 63 -13
İslahiye Cumh.önce 865 503 90 -06
Karkamış 1990 Nizip 298 358 71 -23=>
Nizip 1926 944 535 42 / -23, -K17,
Nurdağı 1990 İslahiye 697 529 68 -22, / -K12, -05,
Oğuzeli 1946 Merkez 689 687 19 -14=> , -K5=>
Şahinbey 1987 Merkez 960 875 2 -22, , -14
Şehitkamil 1987 Merkez 1.290 838 1 / , -22, -13
Yavuzeli 1958 Merkez 468 568 37 -13
GAZİANTEP Cumh.önce 6.803 838
  • Metropol ilçelerin merkeze uzaklıkları, kaymakamlık ile valilik arasındaki uzaklıktır.

Yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]

Merkezî Yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyükşehir illerinde Merkezî yönetim Vali, İl Müdürleri ve İl Danışma Kurulundan oluşur.

Gaziantep, bir ‘büyükşehir’dir. Bu özelliğine göre yönetimi belirlenmiştir. Protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır.

Büyükşehir yapılan illerde, İl Genel Meclisi, yetki ve görevlerini Büyükşehir Belediye Meclisi’ne devretmiş ve kaldırılmıştır.

Gaziantep Valisi 1972-Artova doğumlu Kemal ÇEBER  Haziran 2023/312 kararla, Rize Valisi iken atanmıştır.[44]

Vali ve Kaymakamlara ait bilgiler Gaziantep'in ilçeleri sayfasında gösterilmiştir.

Valiler
Gaziantep valileri[45]
Vali Görev süresi
Davut Gül 2019-Günümüz
Ali Yerlikaya 2015-2019
Erdal Ata 2011-2015
Süleyman Kamçı 2006-2011
Mehmet Lütfullah Bilgin 2003-2006
Erhan Tanju 2000-2003
Muammer Güler 1994-2000
Recep Birsin Özen 1992-1994
Erhan Tanju 1991-1992

Yerel yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyükşehir Belediyelerinde Yerel yönetim, Büyükşehir Belediye Başkanı, Büyükşehir Belediye Meclisi ve Büyükşehir Belediye Encümeni'nden oluşur.

Yerel yönetimi temsil eden Büyükşehir Belediye Başkanı, ildeki tüm seçmenlerin oy çokluğu ile seçilir. Yerel seçimlerde İlçe Belediye Başkanı ve İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanılarak ilçelerin belediye meclisleri oluşur. İlçe Belediye meclislerinden alınan üyelerle (başkan kontenjanı, ilçe nüfusu ve parti oy oranına göre) de Büyükşehir Belediye Meclisi oluşur. Bu mecliste ilçe belediye başkanları da yer alır.[46][47] Meclisin başkanı Büyükşehir Belediye Başkanı'dır.

Büyükşehir belediye encümeni, belediye başkanının başkanlığında, belediye meclisinin kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği beş üye ile biri genel sekreter, biri malî hizmetler birim amiri olmak üzere belediye başkanının her yıl birim amirleri arasından seçeceği beş üyeden oluşur.(5216 saylı kanun 16.madde)

Büyükşehir yapılan illerde, İl Genel Meclisi, yetki ve görevlerini Büyükşehir Belediye Meclisi’ne devretmiş ve kaldırılmıştır.

Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı, 1966-Gaziantep doğumlu Fatma Şahin (AK PARTİ), 31 Mart 2019 seçimlerinde %51,93 oy oranıyla seçilmiştir.[48]

İlçe belediyeleri, 2019 Türkiye yerel seçimleri'ne göre, üç değişik parti tarafından yönetilmektedir. Bu ilçelerden 6'sı AK PARTİ, 2'si CHP ve 1'i MHP'li belediye başkanıdır.[49]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Yeni Valiler Kararnamesi Resmi Gazete'de yayımlandı: 39 ilin valisi değişti". Haberturk.com. 27 Ekim 2018. 25 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2018. 
  2. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  3. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024. 
  4. ^ "Gaziantep Belediyesi". 6 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2009. 
  5. ^ a b "Türkiye Deprem Haritası". 12 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2009. 
  6. ^ "Depremlerde ağır hasar alan Gaziantep'te izler siliniyor". www.trthaber.com. 6 Ağustos 2023. 6 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2023. 
  7. ^ "Gaziantep ve çevresinin iklimi" (PDF). 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2024. 
  8. ^ Türkiye İstatistik Kurumu 20 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - 2008 nüfus sayımı
  9. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  10. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  11. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  12. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  13. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  14. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  15. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  16. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  26. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  27. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  28. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  29. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  30. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  31. ^ a b c d e f g h i
  32. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Şubat 2020. 
  33. ^ a b c Temel Britannica Ansiklopedisi. Cilt 7.  Sayfa 96
  34. ^ "Antepfıstığı Araştırma Enstitüsü". 9 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2009. 
  35. ^ a b "Gaziantep Sanayi Odası". 7 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2009. 
  36. ^ "Gaziantep Ticaret Odası". 18 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2009. 
  37. ^ "Irak Uluslararası Fuarı Gaziantep'te yarın açılıyor". hurriyet.com.tr. 6 Haziran 2010. 13 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2021. 
  38. ^ "Gaziantep'te 4. Irak Fuarı". turkiyeturizm.com. 17 Mayıs 2009. 23 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2021. 
  39. ^ "Irak Fuarını 40 Bin Kişi Gezdi". gaziantephaberler.com. 23 Mayıs 2009. 23 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2021. 
  40. ^ "5. Irak ve Komşu Ülkeler Uluslararası Fuarına Doğru". haberler.com. 27 Nisan 2010. 23 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2021. 
  41. ^ "Maden Tetkik Arama Enstitüsü". 22 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2009. 
  42. ^ İçişleri Bakanlığı- İller İdaresi Genel Müdürlüğü
  43. ^ a b Karayolları Genel Müdürlüğü
  44. ^ "Cumhurbaşkanlığı Atama Kararları" (PDF). Resmî Gazete. 26 Haziran 2023. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023. 
  45. ^ "Gaziantep Valiliği". 25 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2009. 
  46. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  47. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  48. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  49. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]