Nizip
| Nizip | |
|---|---|
 | |
 Nizip'in Konumu | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Gaziantep |
| Coğrafi bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Kemal Şahin[1] |
| • Belediye başkanı | Mehmet Sarı (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1.046 km² (403 mil²) |
| Rakım | 510 m (1.670 ft) |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 142,389 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 146.528 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 27700 |
| İl alan kodu | 0342 |
| İl plaka kodu | 27 |
|
Resmî site http://www.nizip.gov.tr | |
Nizip, Gaziantep'e bağlı ilçe.
Gaziantep ilinin en büyük ilçesidir. Nizip ilçesinde tarım ve tarıma dayalı sanayi oldukça gelişmiştir. İklim olarak karasal iklim görülür. Antep fıstığı ve Zeytin bahçeleri yaygındır. Bu bahçelerden toplanan Antepfıstığı ve Zeytin Meyveleri işlenmeden piyasaya sürülemez. Bunları işleyecek 100'den fazla orta ölçekli fabrika ve işletme mevcuttur. Karasal iklimde yetişen zeytinlerin aroması ve kokusu çok yoğundur. Nizip ilçesinde toplanan zeytinlerin kendine özgü aroması vardır. Bu zeytinyağından elde edilen sabunları meşhurdur. 1960'lı yıllarda Türkiye'nin Sabun ihtiyacının %90'ı Nizip ilçesindeki Sabun Fabrikalarında üretilmekteydi. Zeugma, diğer adıyla Belkıs harabeleri ilçeye 8 km uzaklıktadır.
Tarihi ve coğrafi yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]
Nizip ilçesinin tarihi MÖ 2000 yılına kadar uzanır. Eski Hitit zamanında (M.Ö. 18. yüzyılda) I. Mursil, M.Ö. 13. yüzyılda İmparatorluk Hititleri zamanında da I. Şuppiluliuma tarafından Hitit devletine bağlanmıştır.[3]
1517 yılında Yavuz Sultan Selim Nizip'i Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katmıştır. İlçe, Fırat nehrinin meydana getirdiği Orta Mezopotamya havzasındadır. Gaziantep-Nusaybin demiryolu diğer bir deyişle Bağdat Demiryolu ve E-90 karayolu ile Gaziantep-Şanlıurfa Otoyolu da ilçeden geçer. Gaziantep İli, Nizip İlçesi'nin 10 km. doğusundaki Belkıs Köyü'nde, Fırat Irmağı kıyısında, Zeugma Antik Kenti bulunmaktadır. Tarih öncesi çağlardan beri kesintisiz iskan gösteren bu yerleşimin önemi, Fırat Irmağı'nın en kolay geçit verdiği iki noktadan birisinde olmasıdır. Zeugma, kelime olarak "köprübaşı" ve "geçit yeri" anlamına gelmektedir. Yaklaşık 20 bin dönümlük bir arazi üzerine kurulmuş olan bu antik kentin 1/3'ü, su tutulması Ekim 2000'de tamamlanmış olan Nizip-Birecik Barajı göl alanı altında kalmıştır.
İdari, sosyal, eğitim ve kültür durumu[değiştir | kaynağı değiştir]
İlçe Gaziantep'in Büyükşehir Statüsünde olmasından dolayı merkezi ile birlikte 110 mahallesi bulunmaktadır.
İlçede bir devlet hastanesi, 3 devlet hastanesine bağlı semt polikliniği, 1 özel hastane,10 sağlık ocağı, 19 sağlık evi, SSK sağlık istasyonu, ana çocuk sağlık ocağı, aile planlama merkezi, verem savaş dispanseri bulunmaktadır. Merkezde bir tane fen lisesi,bir spor lisesi, sosyal bilimler lisesi,7 tane Anadolu lisesi, ticaret lisesi, kız meslek lisesi, sağlık meslek lisesi, imam hatip lisesi kız imam hatip lisesi Endüstri meslek lisesi ve 3 adet özel lise vardır. Yatılı ilköğretim bölge okulu olmak üzere kasaba ve köylerdeki toplam 121 ilk ve orta dereceli okulla eğitim öğretim hizmeti verilmektedir. Bunlardan 2 tanesi özel okuldur Gaziantep Üniversitesi'ne bağlı Meslek Yüksek Okulu da ilçededir. Halk Eğitim Merkezi bünyesinde biçki-dikiş, makine nakışı, halıcılık ve konfeksiyon kursları, hat kursu, kasaplık kursu, Arapça ve İngilizce kursları açılmaktadır. Bir grup öğretmenin kurduğu Bağbozumu Tiyatro Grubu ilçede faaliyet göstermektedir.
Ekonomik durum[değiştir | kaynağı değiştir]
Nizip tarıma dayalı sanayi ve ticaret bölgesidir. Sabun, Antep fıstığı, zeytin, mercimek, buğday, arpa ve bağcılık faaliyetleri üzerine kurulu çeşitli sanayi kuruluşları ilçeyi ekonomik yönden canlı tutmaktadır. Özellikle zeytinyağı üretimi yaygındır.
Rakamlarla Nizip[değiştir | kaynağı değiştir]
- Enlem : Kuzey 36°-37°
- Boylam : Doğu 36°-38°
- Rakım : 534-463 kotları arasındadır
- Yüzölçümü : 761.950 dekar
- Yıllık Ortalama Sıcaklık : 16 °C
- En Yüksek Sıcaklık : 43 °C
- En Düşük Sıcaklık : -15 °C
- Otel sayısı : 12
- Lokanta sayısı : 118
- Kahvehane sayısı : 375 resmi 75
- İnternet Kafe : 19 (2'si eğitim amaçlı)
- Kamu Hastanesi : 1
- Özel Hastane : 3
- Sağlık Ocağı : 4 merkez 8 köy ve kasaba
- Sağlık Evi : 13
- Semt Parkı : 24 adet (Toplam 174.141 m²)
- Çocuk Bahçeleri : 9 adet (Toplam 13.404 m²)
- Yeşil Alan : 13 adet (34.818 m²)
İlçenin 10 km kuzey doğusunda Belkıs (Zeugma) şehri kalıntıları bulunmaktadır. İlçe sınırları içerisinde Rumkale,Nizip Kilisesi,Karpuzatan tesisleri ve Taşbaş dağı gezilip görülebilecek yerler arasındadır. İlçe merkezinde birçok park bulunmaktadır.Birecik Barajı civarına yapılan seyir tepesi ilçeyi ziyaret eden turistlerin uğradığı yerler arasındadır. Ayrıca Zeugma harebelerinin kıyısından başlayarak Halfeti ilçesine Fırat nehri üzerinden vapur ile turlar düzenlenmektedir.
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1965[4] | 74.213 | 22.675 | 51.538 |
| 1970[5] | 85.134 | 30.219 | 54.915 |
| 1975[6] | 94.662 | 36.190 | 58.472 |
| 1980[7] | 96.367 | 38.967 | 57.400 |
| 1985[8] | 112.644 | 50.067 | 62.577 |
| 1990[9] | 106.381 | 58.604 | 47.777 |
| 2000[10] | 115.043 | 71.629 | 43.414 |
| 2007[11] | 129.432 | 91.486 | 37.946 |
| 2008[12] | 132.018 | 93.101 | 38.917 |
| 2009[13] | 132.408 | 94.835 | 37.573 |
| 2010[14] | 133.093 | 96.229 | 36.864 |
| 2011[15] | 134.434 | 97.956 | 36.478 |
| 2012[16] | 135.819 | 100.488 | 35.331 |
| 2013[17] | 135.588 | 135.588 | veri yok |
| 2014[18] | 136.365 | 136.365 | veri yok |
| 2015[19] | 137.878 | 137.878 | veri yok |
| 2016[19] | 139.304 | 139.304 | veri yok |
| 2017[19] | 140.779 | 140.779 | Veri yok |
| 2018[19] | 142.389 | 142.389 | veri yok |
| 2019[19] | 143.994 | 143.994 | veri yok |
| 2020[19] | 146.528 | 146.528 | veri yok |
Not 1: 1990 yılında Karkamış ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.
Not 2: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2015.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Nizip Nüfusu - Gaziantep". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Gaziantep Nizip Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Nizip kaymakamlığı7 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
