Muhammed Şiya es-Sudani

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ekselansları
Muhammed Şiya es-Sudani
محمد شياع السوداني
2022'de es-Sudani
Irak Başbakanı
Görevde
Makama geliş
27 Ekim 2022
Cumhurbaşkanı Abdüllatif Reşid
Yerine geldiği Mustafa el-Kazımi
Irak İnsan Hakları Bakanı
Görev süresi
21 Aralık 2010 - 18 Ekim 2014
Cumhurbaşkanı Celal Talabani
Başbakan Nuri el-Maliki
Yerine geldiği Vicdan Michael
Yerine gelen Muhammed Mehdi el-Bayati
Meysan Vilayeti Valisi
Görev süresi
2009-2010
Yerine geldiği Adil Mahvadar Radi
Yerine gelen Ali Davayi Lazem
Kişisel bilgiler
Doğum 1970 (53-54 yaşında)
Bağdat, Irak
Partisi İslami Davet Partisi
Bitirdiği okul Bağdat Üniversitesi
Mesleği Siyasetçi

Muhammed Şiya Sabbar es-Sudani (Arapça: محمد شياع السوداني) (d. 1970) 27 Ekim 2022'den beri Irak başbakanı olarak görev yapan Iraklı bir siyasetçidir. 2010'dan Ekim 2014'e kadar Başbakan Nuri el-Maliki'nin Bakanlar Kurulunda Irak insan hakları bakanı olarak görev yaptı.[1][2] 2009-2010 yılları arasında Meysan valisi olarak görev yaptı.[3]

Erken yaşam[değiştir | kaynağı değiştir]

Sudani 1970 yılında Bağdat'ta doğdu. Evli ve dört oğlu var. Sudani, Bağdat Üniversitesinden tarım bilimleri alanında lisans derecesine ve proje yönetimi alanında yüksek lisans derecesine sahiptir. 10 yaşındayken, babası ve diğer beş aile üyesinin İslami Davet Partisine üye oldukları için idam edildiğine tanık oldu. Sudani Körfez Savaşı'nın sona ermesinden sonra başlayan 1991 ayaklanmalarına katıldı. 1997 yılında Maysan Tarım Ofisine atandı ve burada Kumait Şehri Tarım Departmanı başkanı, Ali eş-Şarki Şehri Tarım Departmanı başkanı, Tarımsal Üretim Departmanı başkanı ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü ile Ulusal Araştırma Programında danışman mühendis olarak görev yaptı.

2003 yılında ABD ve müttefiklerinin Irak'ı istilasından sonra Sudani, Meysan yönetimi ile GKY arasında koordinatör olarak çalıştı. 2004 yılında Amare şehri belediye başkanı olarak atanan Sudani, 2005 yılında Meysan İl Meclisi üyeliğine seçildi. 2009 yılında yeniden seçildi ve konsey tarafından vali olarak atandı.

Irak insan hakları bakanı[değiştir | kaynağı değiştir]

Başbakan Nuri el-Maliki tarafından 2010 parlamento seçimlerinden sonra insan hakları bakanı olarak atandı ve 21 Aralık 2010 tarihinde parlamento tarafından onaylandı.

2011 yılında kısa bir süre, eski iktidardaki Baas Partisi ile bağlantıları nedeniyle bireyleri hükûmetten men etme yetkisine sahip olan debaasifikasyon için Adalet ve Hesap Verebilirlik Komisyonunun başkanlığını yaptı.[4]

Ağustos 2014'te binlerce Ezidi'nin IŞİD tarafından Kuzey Irak'ta katledildiği sırada bakandı. Bunu "vahşi bir vahşet" olarak nitelendirdi ve "İslam Devleti'ne karşı sağlam bir duruş sergilemenin" ve "sivillere yönelik soykırım ve vahşeti durdurmak için İslam Devleti'ne karşı savaş başlatmanın" uluslararası toplumun sorumluluğu olduğunu söyledi.[5]

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyinden IŞİD tarafından sivillere karşı işlenen suçlarla ilgili soruşturma başlatmasını istedi. IŞİD'in suçlarını soykırım ve insanlığa karşı suçlar olarak nitelendirdi.[6] "Terörist bir canavarla karşı karşıyayız" diye açıkladı. "Hareketleri engellenmelidir. Mal varlıkları dondurulmalı ve el konulmalıdır. Askeri kapasiteleri yok edilmelidir." dedi.[7]

Ekim 2014'te Haydar el-İbadi hükûmetinin göreve gelmesiyle yerine Muhammed Mehdi Emin el-Beyati geçti.[8]

Başbakan[değiştir | kaynağı değiştir]

2022 Irak siyasi krizini sona erdirmek amacıyla koordinasyon çerçevesi resmi olarak Sudani'yi başbakanlık görevine aday gösterdi.[9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "وزارة حقوق الانسان :: Ministry Of Human Rights". Humanrights.gov.iq. 24 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2012. 
  2. ^ "تشكيلة الحكومة العراقية :: Iraqi Cabinet Members". CIA. 13 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Maysan Province receives new vocational training center". 24 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "An Agreement to Appoint Al-Sadr Trend's Candidate Chairman of the Accountability and Justice Commission". al Hayat. 16 Ekim 2011. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015. 
  5. ^ "Exclusive: Iraq says Islamic State killed 500 Yazidis, buried some victims alive". Reuters. 10 Ağustos 2014. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015. 
  6. ^ "UN Human Rights Council Requests Investigation into Islamic State's Human Rights Abuses in Iraq". International Justice Resource Center. 27 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015. 
  7. ^ Heilprin, John; Press, Associated. "UN backs inquiry of IS group's alleged crimes". KRQE News 13. 27 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015. 
  8. ^ "Iraq's human rights minister talks battling IS and the Speicher 'mass murder'". 7 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015. 
  9. ^ "Coordination Framework nominate Mohammed Shia' Al Sudani as candidate for Iraqi prime minister". PUK media. 25 Temmuz 2022. 25 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2022. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Muhammed_Şiya_es-Sudani&oldid=32505565" sayfasından alınmıştır