Narendra Modi
Narendra Damodardas Modi નરેન્દ્ર દામોદરદાસ મોદી | |
---|---|
![]() | |
14. Hindistan Başbakanı | |
Görevde | |
Makama geliş 26 Mayıs 2014 | |
Başkan | Pranab Mukherjee Ram Nath Kovind Draupadi Murmu |
Yerine geldiği | Manmohan Singh |
14. Gucerat Başbakanı | |
Görev süresi 7 Ekim 2001 - 22 Mayıs 2014 | |
Yerine geldiği | Keshubhai Patel |
Yerine gelen | Anandiben Patel |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Narendra Damodardas Modi 17 Eylül 1950 Vadnagar, Gucerat, Hindistan |
Partisi | Bharatiya Janata Party |
Bitirdiği okul | Delhi Üniversitesi Gujarat Universitesi |
Dini | Hinduizm |
İmzası | ![]() |
Narendra Damodardas Modi, (Hintçe: नरेन्द्र मोदी d. 17 Eylül 1950), 2014 Hint genel seçimlerinde belirleyici bir zafer ile Bharatiya Janata Partisi (BJP) lideri olduktan sonra Hindistan Başbakanı olan Hint bir siyasetçi.[1][2][3] Lok Sabha'nın üyesi olup Varanasi ve Vadodara seçmenleri arasından seçilmiştir. Gucerat Eyaletinin 14. başbakanıdır.
Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
Narendra Modi, 17 Eylül 1950' de Mumbai (bugün kü Gucerat) eyaletinin Vadnagar şehrinde doğmuştur. Modi, altı kardeşin üçüncüsüdür. Babası tren istasyonun da çay satıcısıdır. İlkokuldayken babasına yardım etmiştir. Lise eğitimini 1967' de Vadnagar da tamamlamıştır. Daha sonra açıktan Delhi Üniversitesi Siyaset Bilimini okumuştur. 1978' de 3. sınıftayken mezun olmuştur ve açıktan okurken bir tren istasyonunun kantinin de çalışmıştır. Gucarat Üniversitesinde uzaktan Siyaset Bilimin de Y.L yaparak 1983' te mezun olmuştur.
Modi, 8 yaşındayken Rashtriya Swayamsevak Sangh ile tanışmıştır. Daha sonra ilerleyen yıllarda 17 veya 18 yaşlarındayken evlenmişlerdir. Ancak eşi onu daha sonra terk etmiştir. Ama yine de boşanmamışlardır.
Modi, vejetaryendir.
Siyasi Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
Haziran 1975' te dönemin başbakanı İndira Gandhi olağanüstü hal ilan etti. Muhaliflerin birçoğu hapse atıldı. Modi Gucarattaki muhalefeti koordine eden RSS komitesi olan "Gujarat Lok Sangharsh Samiti"' nin genel sekreteri olmuştur.
1985' te RSS Modiyi BJP' ye atanmıştır. Modi daha sonra parti için da yükselmiştir. 1990' da Ulusal Seçim Komitesi üyesi olmuştur. 1992' de Ahmedabad' da okul açmak istemiş ama BJP Gucerat Milletvekili Shankersinh Vaghela ile sorun yaşamıştır. Bu yüzden siyasete ara vermiştir. Daha sonra geri dönüp 1995' te BJP Ulusal sekreteri olmuştur.
Gucerat Başkanlığı[değiştir | kaynağı değiştir]
2001 yılın da dönemin Gucerat başbakanı Keshubhai Patel sağlık durumunun kötüleşmesi üzerine Seçim olup Modi seçilmiştir. 7 Ekim 2001' den 22 Mayıs 2014' e kadar Gucerat başbakanlığı yapmıştır.
Başbakanlık[değiştir | kaynağı değiştir]
7 Nisan 12 Mayıs 2014 ayları arasında 9 aşama da yapılan Başbakanlık seçimlerin de Modi % 31.00 oy alarak başbakan olmuştur. Rakibi Rahul Gandhi ise % 19.31 oy almıştır.
Ekonomik Politika[değiştir | kaynağı değiştir]
Modi' nin başbakanlığın da ekonomiyi özelleştirip liberalleştirmiştir. Modi yabancı yatırım politikalarına izin vererek savunma ve ulaşım gibi birçok sektörün yabancı yatırımların kontrolü altına girmesine izin vermiştir.

Yoksulluğu azaltmak için oluşturulan oluşturulan fonlar Modi dönemin de azaltılmıştır.
Modi, Eylül 2014'te ülkeyi küresel üretim merkezi haline getirmek amacıyla yabancı şirketleri Hindistan'da üretim yapmaya teşvik etmek amacıyla India Make adlı bir girişim başlattı. ve bunun nedenini düşündükleri için karşı çıkanlar da vardır. Yine de bu parlamentoda kabul edildi.

Sağlık ve Sanitasyon[değiştir | kaynağı değiştir]
Modi, başbakanlığın ilk yılların da sağlık harcamalarını azaltmıştır. Modi, 2015' te hükümetin sağlık harcamalarını kısıtlayan ama özel sağlık kuruluşlarının harcamalarını arttırmaya dayalı Politika olan Yeni Sağlık Politikası (NHP)' yi başlatmıştır.
Dış Politika[değiştir | kaynağı değiştir]
Dış Politika, Modi' nin seçim kampanyasın da küçük rol oynamıştır. Önce ki kongre hükümeti gibi ekonomiyi, güvenliği ve bölgesel ilişkilerle ilgilenmeye başlamıştır. Make in India ve Dijital Hindistan gibi programlarla yabancı ülkelerden Hindistan ekonomisine yatırım yaptırmaya çalışmıştır. Modi İran, B.A.E ve Suudi Arabistan gibi ülkelerle ilişkileri geliştirmeye çalışmıştır.

Modinin başbakanlığın da Hindistan-A.B.D İlişkileri gelişmiştir. Modi başbakan olduktan sonra dönemin A.B.D başkanı Barack Obama Modiyi telefon da tebrik etmiştir. Modi sonraki başkan Trump dönemin de de olumlu ilişkiye sahip olmuşlardır.
Savunma Politikası[değiştir | kaynağı değiştir]
Modi dönemin de Hindistanın askeri harcamaları düzenli bir süreklilik içerisin de artmıştır. Askeri bütçenin önemli bir kısmı personellere ayrılmıştı. Modi seçim dönemlerinde "Pakistana karşı sert" olacağını söylemiştip Pakistanı terör ihracatçısı olarak nitelendirmiştir.

2021 Aralık' da Modi, Askeri Teknik anlam da iş birliği sağlamak için Rusya devlet başkanı Vladimir Putin ile bir anlaşma imzalamıştır. Modi Rusya' dan S-400 satın alarak Rusya ile ilişkileri güçlendirmiştir. 2022' de Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinde tarafsız kalmıştır. Hindistan Ganga Operasyonu girişimiyle Ukrayna' da ki 19.000'den fazla Hint vatandaşı Hindistana getirtilmiştir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "India's Modi on course to become prime minister". Reuters. 15 Mayıs 2014. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2014.
- ^ "Modi wins India's election with a landslide, early results show". Reuters. 16 Mayıs 2014. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2014.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen Keshubhai Patel |
Gucerat Başbakanı 2001–2014 |
Sonra gelen Anandiben Patel |
Önce gelen Manmohan Singh |
Hindistan Başbakanı 2014–günümüz |
Görevde |
Planlama Komisyonu Başkanı 2014–günümüz |