Kırım Tatar mutfağı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
"Tamga" symbol of the Crimean Tatar Gerae family
"Tamga" symbol of the Crimean Tatar Gerae family

Kırım dışındaki Kırım Tatarları
Bulgaristan · Türkiye

Dil ve lehçeleri
Kırım Tatarcası · Çöl · Yalıboyu · Orta yolak
Alfabe · Osmanlı Türkçesi · Çağatayca
Eski Kıpçakça · Codex Comanicus

Kimlik ve milli semboller
Kırım Tatar adı · Kırım · Bayrak
Tarak Tamga · Ant Etkenmen

Kırım Tatar kültürü
Mutfak

Tarih
Kırım Hanlığı
Kırım Halk Cumhuriyeti
Sovyetler Birliği'nde Kırım Tatarları
Kırım Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
Sürgün
Avdet
KTMH

Bazı Kırım Tatarları
Gaspıralı · Çelebicihan · Kırımoğlu

Kırım Tatar mutfağı, başta Kırım Özerk Cumhuriyeti olmak üzere farklı ülkelerde ve coğrafi bölgelerde yaşamakta olan Kırım Tatarlarının yemek kültürüdür.

Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kırım Tatarları çok zengin bir mutfak kültürüne sahiptir. Bu zenginlik, kendi özdeğerleri yanında tarihleri boyunca birçok kültürle iç içe yaşamış olmalarından kaynaklanmaktadır. Tarihleri boyunca tarım ve hayvancılıkla uğraşan Tatarların, yaşadıkları bölgenin özelliği olan hayvancılık ve yetiştirdikleri sebze ve meyveler (lahana, havuç, patates, domates, biber, patlıcan, üzüm, kabak, çilek, incir, elma, armut, şeftali, ceviz) ile başta şırbörek (çiğbörek) olmak üzere hamur işleri, en sık tükettikleri yemek türlerindendir. "Tatar hamursuz doymaz" sözünün de[kaynak belirtilmeli] işaret ettiği üzere hamur işine ağırlık verilmiştir.

Yaz aylarında kış için hazırladıkları yiyecekleri depoladıkları kilerlerine Azbar denir.

Günümüzde yok olmakta olan Kırım Tatarlarına özgü fırınlara ‘’peş’’ denir.

Bol tüketilen Türk kahvesine bazen soğuk olarak süt veya kaymak da eklenerek içilir.

Önem verilen günlere özel yemekler de yapılır. Doğumda köbete, hoşaf; düğün öncesinde karafilli yağlı kurabiye, torun sahibi erkekler sakal bıraktıklarında katlama, ölü evinde mayalı hamurla yapılan kıygaşa, bu özel günlerle yemeklerin eşleştirilmesini sağlamıştır.

Başlıca yemekler[değiştir | kaynağı değiştir]

Sebze yemeklerinde lahana, havuç ve patates yaygın tüketilir, acuka buna örnektir. Şavurma Türk tipine benzer bir dönerdir.

Hamur işleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Şırbörek (çiğbörek), köbete, burma (kol böreği), üyken börek, saraylı kırma böreği, sarı burma, cantık (yantık), şagaraklı şoban kobete (bacalı kıymalı, patatesli börek), baklalı erişte, kaş kaş, çubar bakla, kıyık, mantı, samsa.

Çorbalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Şurpa (havuç, soğan, patates ve büyük haşlama et), patatesli alişke, kaşıkbörek çorbası, kuzu sorpası (çorbası), oğmaç, kartoplu alişke, mercimekli lakşa, baklalı lakşa, ufak aş (Tatar aş) (mantı çorbası)

Tatlılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Vişneli pirok, incir reçeli.[1][2][3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Türk Mutfakları". 15 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2012. 
  2. ^ "Emel Kırım Vakfı". 14 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2012. 
  3. ^ "Kırım Gezi Rehberi". 1 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2012.