Europa (uydu)
![]() 7 Eylül 1996'da Galileo uzay aracı tarafından görüntülenen yaklaşık doğal renkleriyle Europa uydusu. | |||||||||
Keşif | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Keşfeden |
Galileo Galilei Simon Marius | ||||||||
Keşif tarihi | 8 Ocak 1610[1] | ||||||||
Adlandırmalar | |||||||||
Adın kaynağı | Ευρώπη Eyrōpē | ||||||||
Alternatif adlar | Jupiter II | ||||||||
Sıfatlar | Europan[2][3] | ||||||||
Yörünge özellikleri[6] | |||||||||
Devir 8 Ocak 2004 | |||||||||
Enberi | 664.862 km[a] | ||||||||
Enöte | 676.938 km[b] | ||||||||
Ortalama yarıçap | 670.900 km[4] | ||||||||
Dış merkezlik | 0,009[4] | ||||||||
3,551181 g[4] | |||||||||
Ortalama yörünge hızı | 13.743,36 m/s[5] | ||||||||
Eğiklik |
0,470° (Jüpiter'in ekvatoruna) 1,791° (tutuluma)[4] | ||||||||
Doğal uydusu | Jüpiter | ||||||||
Fiziksel özellikler | |||||||||
Ortalama yarıçap | 1.560,8 ± 0,5 km (0,245 Dünya)[7] | ||||||||
3,09 × 107 km2 (0,061 Dünya)[c] | |||||||||
Hacim | 1,593 × 1010 km3 (0,015 Dünya)[d] | ||||||||
Kütle | (4,799844 ± 0,000013) × 1022 kg (0,008 Dünya)[7] | ||||||||
Ortalama yoğunluk | 3,013 ± 0,005 g/cm3 (0,546 Dünya)[7] | ||||||||
1,314 m/s2 (0,134 g)[e] | |||||||||
Atalet momenti faktörü | 0,346 ± 0,005[8] (tahmini) | ||||||||
2,025 km/s[f] | |||||||||
Eşzamanlı[9] | |||||||||
0,1°[10] | |||||||||
Albedo | 0,67 ± 0,03[7] | ||||||||
| |||||||||
5,29 (karşı konum)[7] | |||||||||
Atmosfer | |||||||||
Yüzey basıncı | 0,1 µPa (10−12 bar)[12] | ||||||||
|
Europa, Jüpiter'in yörüngesinde bulunan dört Galilei uydusunun en küçüğüdür. 8 Ocak 1610 tarihinde Galileo Galilei tarafından bulunan dört büyük uydudan gezegene yakınlık açısından ikinci sırada bulunur, bu nedenle Jüpiter'in 'II' numaralı uydusu olarak adlandırılmıştır. 3000 kilometre çaplı uydunun yüzeyi buzla kaplıdır. Europa'nın kalın buz tabakasının altında bütün uyduyu kaplayan bir okyanus olduğu ve bu sebeple Europa'da yaşamın mümkün olabileceği düşünülmektedir. Son yapılan keşiflerde buz katmanlarının altında büyük göllerin izlerine rastlanmıştır.[13]
Europa, Ganymede ve İo ile 2:4:1 Laplace rezonansı içinde gezegenin etrafında dönmektedir.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Europa'yı dünyalaştırma
- Europa'nın kolonileştirilmesi
- Europa'daki kraterler listesi
- Jüpiter'in doğal uyduları
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Enberi noktası, yarı büyük eksenden (a) ve dış merkezlikten (e) türetilir: a(1 − e).
- ^ Enöte noktası, yarı büyük eksenden (a) ve dış merkezlikten (e) türetilir: a(1 + e).
- ^ Yarıçaptan (r) türetilen yüzey alanı: 4πr 2.
- ^ Yarıçaptan (r) türetilen hacim: 4/3πr 3.
- ^ Kütle (m), kütle çekimi sabiti (G) ve yarıçaptan (r) türetilen yüzey kütle çekimi: Gm/r2.
- ^ Kütle (m), kütle çekimi sabiti (G) ve yarıçaptan (r) türetilen kurtulma hızı: .
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Blue, Jennifer (9 Kasım 2009). "Planet and Satellite Names and Discoverers". USGS. 25 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2010.
- ^ G.G. Schaber (1982) "Geology of Europa", in David Morrison, ed., Satellites of Jupiter, vol. 3, International Astronomical Union, p 556 ff.
- ^ Greenberg (2005) Europa: the ocean moon
- ^ a b c d "Overview of Europa Facts". NASA. 26 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2007.
- ^ "By the Numbers | Europa". NASA Solar System Exploration. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "JPL HORIZONS solar system data and ephemeris computation service". Solar System Dynamics. NASA, Jet Propulsion Laboratory. 7 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2007.
- ^ a b c d e Yeomans, Donald K. (13 Temmuz 2006). "Planetary Satellite Physical Parameters". JPL Solar System Dynamics. 14 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2007.
- ^ Showman, A. P.; Malhotra, R. (1 Ekim 1999). "The Galilean Satellites". Science. 286 (5437). ss. 77-84. doi:10.1126/science.286.5437.77. PMID 10506564.
- ^ Geissler, P. E.; Greenberg, R.; Hoppa, G.; Helfenstein, P.; McEwen, A.; Pappalardo, R.; Tufts, R.; Ockert-Bell, M.; Sullivan, R.; Greeley, R.; Belton, M. J. S.; Denk, T.; Clark, B. E.; Burns, J.; Veverka, J. (1998). "Evidence for non-synchronous rotation of Europa". Nature. 391 (6665). ss. 368-70. Bibcode:1998Natur.391..368G. doi:10.1038/34869. PMID 9450751.
- ^ Bills, Bruce G. (2005). "Free and forced obliquities of the Galilean satellites of Jupiter". Icarus. 175 (1). ss. 233-247. Bibcode:2005Icar..175..233B. doi:10.1016/j.icarus.2004.10.028. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2019.
- ^ McFadden, Lucy-Ann; Weissman, Paul; Johnson, Torrence (2007). The Encyclopedia of the Solar System. Elsevier. s. 432. ISBN 978-0-12-226805-2.
- ^ McGrath (2009). "Atmosphere of Europa". Pappalardo, Robert T.; McKinnon, William B.; Khurana, Krishan K. (Edl.). Europa. Arizona Üniversitesi Yayınları. ISBN 978-0-8165-2844-8.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2013.
![]() | Doğal uydu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |