İçeriğe atla

Cassini-Huygens

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Cassini–Huygens sayfasından yönlendirildi)
Cassini–Huygens
Cassini'nin Satürn etrafındaki yörünge yerleştirme manevrasını (SOI) gösteren sanatsal bir tasviri
Görev türüCassini: Satürn yörünge aracı
Huygens: Titan iniş aracı
UygulayıcıCassini: NASA / JPL
Huygens: ESA / ASI
COSPAR kimliği1997-061A Bunu Vikiveri'de düzenleyin
SATCAT no.25008
Web sitesi
Görev süresi
  • Toplam:
    •  19 yıl, 335 gün
    •  Satürn'de13 yıl, 76 gün
  • Yolda:
    •  6 yıl, 261 gün
  • Ana görev:
    •  3 yıl
  • Genişletilmiş görevler:
    •  Equinox: 2 yıl, 62 gün
    •  Solstice: 6 yıl, 205 gün
    •  Final: 4 ay, 24 gün
Uzay aracı özellikleri
ÜreticiCassini: JPL
Huygens: Thales Alenia Space
Fırlatma ağırlığı5.712 kg (12.593 lb)[1][2]
Yakıtsız ağırlık2.523 kg (5.562 lb)[1]
Güç~885 watt (BOL)[1]
~670 watt (2010)[3]
~663 watt (EOM/2017)[1]
Görev başlangıcı
Fırlatma tarihi15 Ekim 1997, 08:43:00 (15 Ekim 1997, 08:43:00) UTC
Roket Titan IV(401)B B-33
Fırlatma yeriCape Canaveral SLC-40
Görev sonu
Tasfiye türüSatürn atmosferine kontrollü giriş[4][5]
Son temas15 Eylül 2017
  • 11:55:39 UTC X bandı telemetri
  • 11:55:46 UTC S-bandı radyo[6]
Yörünge parametreleri
Referans sistemiKronosentrik
Venüs uçuşu (Kütleçekim yardımı)
En yakın yaklaşım26 Nisan 1998
Mesafe283 km (176 mi)
Venüs uçuşu (Kütleçekim yardımı)
En yakın yaklaşım24 Haziran 1999
Mesafe623 km (387 mi)
Dünya-Ay sistemi uçuşu (Kütleçekim yardımı)
En yakın yaklaşım18 Ağustos 1999, 03:28 UTC
Mesafe1.171 km (728 mi)
2685 Masursky uçuşu (Arızi)
En yakın yaklaşım23 Ocak 2000
Mesafe1.600.000 km (990.000 mi)
Jüpiter uçuşu (Kütleçekim yardımı)
En yakın yaklaşım30 Aralık 2000
Mesafe9.852.924 km (6.122.323 mi)
Satürn yörünge aracı
Yörüngeye yerleşme1 Temmuz 2004, 02:48 UTC
Titan iniş aracı
Uzay aracı bileşeniHuygens
İniş tarihi14 Ocak 2005
 

Cassini–Huygens, doğal uyduları ve halkaları da dahil olmak üzere Satürn sistemini incelemek amacıyla 15 Ekim 1997'de başlatılan NASA, ESA ve ASI ortaklığında gezegenler arası uzay araştırma göreviydi.[7]

Ziyaret için Satürn'e giden dördüncü ve yörüngesine giren ilk uzay sondasıdır. 1997'de uzaya fırlatılan uzay aracı, 2004 yılında Satürn'e vardıktan sonra bu gezegeni ve ayrıca Jüpiter'i gözlemleyerek heliosferi ve izafiyet kuramı deneyi amacıyla çok sayıda doğal uyduyu incelemiştir. Hemen her gün gezegenin, halkaları ve uydularının fotoğraflarını çekip, veri toplayıp Dünya'ya gönderen iki parçalı uzay aracı, adını astronom Giovanni Domenico Cassini ile Christiaan Huygens'dan alır. Son olarak Satürn'ün halkaları içine girip gaz, toz ve buz parçacıklarını yakalayıp analiz ettikten ve yüksek çözünürlüklü fotoğraflar çektikten sonra misyonunun 15 Eylül 2017'de gezegenin atmosferine girerek sona ermesi planlanmıştır.[8][9]

1980'lerde gelişirilmeye başlanan Cassini', Titan IVB / Centaur taşıyıcı roketiyle 15 Ekim 1997 tarihinde fırlatılarak uzaya gönderildi. 7 yıllık gezegenlerarası uçuş sonrası 1 Temmuz 2004 tarihinde Satürn çevresindeki yörüngesine girdi. 25 Aralık 2004 tarihinde, yaklaşık 02:00 UTC sıralarında Huygens denilen uydusu, araçtan ayrılıp 14 Ocak 2005 tarihinde Titan'a indi.

En büyük keşiflerinden birisi Satürn'ün uyduları olan Titan, Enceladus ve Mimas'ta büyük sıvı su kaynaklarının bulunması ve bu uyduların potansiyel bir yaşam barındırma ihtimali olmasıdır.[10] Cassini'nin misyonunun sonunda yaşam ihtimali olan bu suları kirletmesinden endişe duyan NASA Gezegen Koruma Ofisi; Cassini uzay aracında Dünya'dan fırlatılmadan önce belki yeterince iyi temizlenmediği için bazı mikroorganizmaların bulunabileceğini göz önüne alarak uzay aracının Satürn'e çarptırılmasına karar vermiştir.[10] Bu karar doğrultusunda 22 Nisan 2017'de Titan'a yakın bir geçiş gerçekleştiren Cassini'nin, bu manevradan elde edilen çekim gücünden yararlanarak Satürn'ün üst atmosferi ile Satürn'e en yakın halkaları arasına 22 dalış yapması ve böylece halkalar hakkında daha yakından bilgi alınması planlanmış; ilk dalış 26 Nisan'da gerçekleştirilmiştir.[10]

İlk dalışın ardından geçen 22 dalış sonrasında, yakıtı tükendiği için ve olası yaşam potansiyeli olan uydulara zarar vermemesi için, 15 Eylül 2017 günü, saat 13:44'te gezegen atmosferine düşürülüp görevine son verildi.

Uzay aracı tasarımı

[değiştir | kaynağı değiştir]
Cassini-Huygens montaji

Uzay aracının, Mars yörüngesinin ötesindeki görevler için geliştirilmiş bir uzay aracı sınıfı olan ikinci üç eksenli stabilize, RTG ile çalışan Mariner Mark II olması planlandı. Cassini, Comet Rendezvous Asteroid Flyby (CRAF) uzay aracıyla aynı anda geliştirildi, ancak bütçe kesintileri ve proje kapsamı, NASA'yı Cassini'yi kurtarmak için CRAF geliştirmesini sonlandırmaya zorladı. Sonuçta, Cassini daha özelleşti. Mariner Mark II serisi iptal edildi. Birleşik yörünge aracı ve sondası, Phobos 1 ve Phobos 2 Mars sondalarının ardından başarıyla fırlatılan üçüncü en büyük ve en karmaşık insansız gezegenler arası uzay aracıdır.[11][12]

Yörünge aracının 2.150 kg (4.740 lb) ve sondanın 350 kg (770 lb) kütlesi vardı. Fırlatma aracı adaptörü ve fırlatma sırasında 3.132 kg (6.905 lb) itici gaz ile, uzay aracının kütlesi 5.600 kg (12.300 lb) idi.

Cassini uzay aracı 6,8 m yüksekliğinde ve 4 metre (13 ft) genişliğindeydi. Uzay aracının karmaşıklığı, Satürn'e olan yörüngesi ve varış noktasındaki iddialı bilimsel hedefleri sayesinde arttı. Cassini 1.630 bağlantılı elektronik bileşenler, 22.000 kablo bağlantısı ve 14 kilometre (8,7 mi) kabloya sahipti.[13] Çekirdek kontrol bilgisayarı CPU'su yedekli bir MIL-STD-1750A sistemiydi. Ana tahrik sistemi, bir ana ve bir yedek R-4D çift yakıtlı roket motorundan oluşuyordu. Her motorun itişi 490 N (110 lbf) ve toplam uzay aracı delta-v'in hızı yaklaşık 2.040 m/s (4.600 mph) idi.[14] Daha küçük tek yakıtlı roketler, manevra kontrolunda kullanıldı.

Cassini, esasen 32,7 kg plütonyum dioksit (28,3 kg saf Plütonyum içeren) nükleer yakıtla çalışıyordu.[15] Malzemenin radyoaktif bozunmasından ortaya çıkan ısı elektriğe dönüştürüldü. "Huygens" seyir sırasında "Cassini" tarafından desteklendi ancak bağımsız olduğunda kimyasal piller kullandı. Sonda, kamu kampanyasıyla toplanan 81 ülkedeki vatandaşlardan 616.400'den fazla imzalı bir DVD taşıyordu.[16][17]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d "Cassini–Huygens: Quick Facts". NASA. 16 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2011. 
  2. ^ Krebs, Gunter Dirk. "Cassini / Huygens". Gunter's Space Page. 16 Ağustos 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2016. 
  3. ^ Barber, Todd J. (23 Ağustos 2010). "Insider's Cassini: Power, Propulsion, and Andrew Ging". NASA. 2 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2011. 
  4. ^ Brown, Dwayne; Cantillo, Laurie; Dyches, Preston (15 Eylül 2017). "NASA's Cassini Spacecraft Ends Its Historic Exploration of Saturn". NASA. 9 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2017. 
  5. ^ Chang, Kenneth (14 Eylül 2017). "Cassini Vanishes Into Saturn, Its Mission Celebrated and Mourned". The New York Times. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2017. 
  6. ^ "Cassini Post-End of Mission News Conference". Pasadena, CA: NASA Television. 15 Eylül 2017. 
  7. ^ "Dış Gezegen Amiral gemisi". 8 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2014. 
  8. ^ "2017'de uzayda neler yaşanacak?". Deutsche Well, 2 Ocak 2017. 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2017. 
  9. ^ "Saturn Plunge Nears for Cassini Spacecraft". NASA - National Aeronautics and Space Administration (İngilizce). 29 Ağustos 2017. 30 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2017. 
  10. ^ a b c Yıldız, Umut (Haziran 2017). "Halkaların Gizemi Çözülüyor". Atlas, 291. 26 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2017. 
  11. ^ "Cassini spacecraft". European Space Agency. 19 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2018. 
  12. ^ "Cassini Spacecraft and Huygens Probe" (PDF). NASA/Jet Propulsion Laboratory. May 1999. JPL 400-777. 24 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2018. 
  13. ^ Coustenis, Athena; Taylor, Fredric W. (2008). Titan: Exploring an Earthlike World. Series on Atmospheric, Oceanic and Planetary Physics. 4 (2.2sayfa=75 bas.). World Scientific. ISBN 978-981-270-501-3. 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022. 
  14. ^ Michael W. Leeds (1 Temmuz 1996). AIAA 96-2864 Development of the Cassini Propulsion Subsystem (PDF). 32nd AIAA/ASME/SAE/ASEE Joint Propulsion Conference. 18 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Ocak 2016. 
  15. ^ Grandidier J., Gilbert J. B., Carr G. A. (2017). "Cassini Power Subsystem" (PDF). Jet Propulsion Laboratory. 9 Nisan 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  16. ^ "Signatures from Earth Board Spacecraft to Saturn". Cassini: The Grand Finale. 25 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2017. 
  17. ^ "616,400 Signatures". Cassini: The Grand Finale. 25 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2017. 
Wikimedia Commons'ta Cassini-Huygens ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Görseller

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Huygens sondası Titan'a inerken alınan bir görüntü.
    Huygens sondası Titan'a inerken alınan bir görüntü.
  • Cassini'nin 25 Nisan 2016'da yakaladığı Satürn görüntüsü
    Cassini'nin 25 Nisan 2016'da yakaladığı Satürn görüntüsü
  • Uzay aracının üç boyutlu animasyonlu görüntüsü
    Uzay aracının üç boyutlu animasyonlu görüntüsü
  • Cassini'nin çektiği Satürn halkaları videosu, 2008
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Cassini-Huygens&oldid=32745989" sayfasından alınmıştır