Güneş Sistemi'nin en yüksek dağlarının listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Güneş Sistemi'ndeki en yüksek dağ olan Mars'taki Olympus Mons'un Dünya'daki Everest Dağı ve Mauna Kea ile kıyaslaması (iki irtifa da deniz seviyesinden zirveye ölçülmektedir).

Bu Güneş Sistemi'ndeki en yüksek dağların bir listesi; bâzı durumlarda, Dünya'daki farklı sınıfların en yüksek zirveleri de listelenmiştir. 21,9 km yükseklikte, Mars'taki büyük kalkan volkanı Olympus Mons, herhangi bir gezegen üzerindeki en yüksek dağdır. 1971 yılında keşfi ardından 40 yıl boyunca Güneş Sistemi'nin bilinen en yüksek dağı idi. Ancak 2011 yılında asteroid ve protoplanet Vesta üzerindeki Rheasilvia Krateri'nin merkezî tepesinin karşılaştırılabilir bir yükseklikte olduğu tespit edilmiştir.[a]

Liste[değiştir | kaynağı değiştir]

Diğer dünyalarda deniz seviyesinden yüksekliğe hiçbir keyfî olmayan eşdeğer olmadığından yükseklikler, bazdan tepeye verilmiştir.

Dünya En yüksek zirve(ler) Yükseklik yarıçapın %'si[b] Başlangıcı Notlar
Merkür Caloris Montes ≤ 3 km[1][2] 0,12 çarpma[3] Caloris çarpışıyla şekillendi
Venüs Skadi Mons 6,4 km (takriben) [4] 0,11 tektonik[5] Radarca parlak yamaçları muhtemelen kurşun sülfit olan metalik Venüs karından dolayı vardır.[6]
Maat Mons 4,9 km (takriben)[7] 0,081 volkanik[8] Venüs'teki en yüksek volkan
Dünya Mauna Kea ve Mauna Loa 10,2 km[9] 0,16 volkanik Bunun 4,2 km'si su seviyesinin üstündedir
Pico del Teide 7,5 km[10] 0,12 volkanik Rises 3,7 km above sea level[10]
Denali 5,3 ilâ 5,9 km[11] 0,093 tektonik Karada tabandan zirveye en yüksek dağ[12][c]
Everest Dağı 3,6 ilâ 4,6 km[13] 0,072 tektonik Kuzey tarafında 4,6 km, güney tarafında 3,6 km.[d]
Ay Mons Huygens 5,5 km[14][15] 0,32 çarpma Imbrium çarpışıyla şekillendi
Mons Hadley 4,5 km[14][15] 0,26 çarpma Imbrium çarpışıyla şekillendi
Mons Rümker 1,1 km[16] 0,063 volkanik Ay'daki en büyük volkanik yapı[16]
Mars Olympus Mons 21,9 km[17][18] 0,65 volkanik Kuzey yaylalarının 26 km üzerine yükselir,[19] 1000 km uzaktadır.
Ascraeus Mons 14,9 km[17] 0,44 volkanik Tharsis Montes'in en büyüğü
Elysium Mons 12,6 km[17] 0,37 volkanik Elysium'daki en yüksek volkan
Arsia Mons 11,7 km[17] 0,35 volkanik Zirve kalderası boydan boya 108 ilâ 138 km'dir[17]
Pavonis Mons 8,4 km[17] 0,25 volkanik Zirve kalderası 4,8 km derinliğindedir[17]
Anseris Mons 6,2 km[20] 0,18 çarpma Mars'ta Hellas çarpmasıyla meydana gelen volkanik olmayan en yüksek tepelerdendir.
Aeolis Mons ("Sivri Dağ") 4,5 ilâ 5,5 km[21][e] 0,16 çökelme[f] Gale Krateri'ndeki çökelmelerinden meydana gelmiştir; MSL keşif aracı[25] oraya doğru yükselecektir
Vesta Rheasilvia merkezî zirvesi 22 km[26][27] 8,4 çarpma Ayrıca Güneş Sistemi'ndeki en büyük kraterlerin listesine bakınız
Ceres Ahuna Mons 4 km[28] 0,85 belirsiz Nispeten düz bölgede tecrit edilmeş dik yamaçlı doma
İo Boösaule Montes "South"[29] 17,5 ilâ 18,2 km[30] 1,0 tektonik GB tarafında 15 km yüksekliğinde uçurumu vardır[31]
İonian Mons doğu sırtı 12,7 km (takriben)[31][32] 0,70 tektonik Eğilmiş çift sırt şeklindedir
Euboea Montes 10,3 ilâ 13,4 km[33] 0,74 tektonik KB yamacı toprak kayması, 25.000 km³'lük bir enkaz apronu bıraktı.[34][g]
isimsiz (245° W, 30° S) 2,5 km (takriben)[35][36] 0,14 volkanik Tipik olmayan konik şekli olan İo'nun birçok volkanının en yükseklerinden[36][h]
Mimas Herschel merkezî zirve 7 km (takriben)[38] 3.5 çarpma Ayrıca Güneş Sistemi'ndeki en büyük kraterlerin listesine bakınız
Dione Janiculum Dorsa 1,5 km[39] 0,27 tektonik[i] Etrafındaki kabuk takriben 0,3 km çökmüş
Titan Mithrim Montes 2,0 km[41] 0,078 tektonik (?) Küresel çekilmeyle meydana gelmiş olabilir[41]
Doom Mons 1,45 km[42] 0,056 buz-volkanik (?) 1,7 km derinliğinde yıkıntı yeri olan Sotra Patera'ya komşu collapse feature[42]
İapetus ekvator sırta 20 km (takriben)[43] 2,7 belirsiz[j] Zirvelerin her biri ölçülmemiştir.
Oberon isimsiz ("limb mountain") 11 km (takriben)[38] 1.4 çarpma (?) Voyager 2 buluşmasından kısa bir müddet sonra 6 km değeri söylendi[47]
Plüton Piccard Mons[k][48][49] ~5,6 km[50] 0,47 buz-volkanik (?) ~220 km çapında[50]
Wright Mons[k][48][49] ~4,0 km[48] 0,34 buz-volkanik (?) ~160 km boyunda;[48] zirvedeki çukur ~56 km çapında[51]
Norgay Montes[k][52] ≤ 3,5 km[53] 0,30 tektonik[53] (?) Su buzundan meydana gelir;[53] Tenzing Norgay'dan adını almıştır.[54]

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıdaki resimler tabandan tepeye yüksekliği azalan şekilde gösterilmiştir.

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Fakat Olympus Mons daha geniştir; çapı Vesta'nınkinden daha büyüktür.
  2. ^ 100× zirve yüksekliğinin kardeş dünyanın yarıçapına oranı
  3. ^ Helman (2005)'te 20. sahifede: "McKinley Dağı'nın tabandan zirveye yüksekliği 5.500 m civarında olup tamamen su üstünde duran dağlanın en büyüğüdür"
  4. ^ Zirvesi deniz seviyesinin 8,8 km üzerinde olup okyanusun abisal ovasının 13 km üstü.
  5. ^ Curiosity'nin iniş perspektifinden bakıldığında takrîben 5,25 km yüksekliktedir.[22]
  6. ^ Yığının altındaki tortunun altında olabilir. Tortunun birikmesi krater suyla dolarken olmuşsa krater, erozyon süreci üstün gelmeden önce tamamen dolmuş da olabilir.[21] Fakat birikme, üç derece radyal eğimlerin ileri sürdürdüğü gibi katabatik rüzgârlarla olmuşsa erozyonun fonksiyonu, yığının büyümesini sınırlar.[23][24]
  7. ^ Güneş Sistemi'nin en büyüklerindendir.[34]
  8. ^ İo'nun pateraları, radyal lava akış desenleriyle çevrili olup topografik olarak yüksek bir yerde olduklarından dolayı kalkan volkanı olduklarını gösterir. Bu volkanların çoğunda arazi (İng. İngilizcerelief) 1 km'den az gösterir. Bazılarında bu daha çoktur; Ruwa Patera 2,5 ilâ 3 km kadar 300 km'lik genişliği üzerinde yükselir. Fakat yamaçları sadece bir derece eğimlidir.[37] A handful of Io's smaller shield volcanoes have steeper, conical profiles; the example listed is 60 km across and has slopes averaging 4° and reaching 6-7° approaching the small summit depression.[37]
  9. ^ Bâriz şekilde büzülmeyle meydana gelmiştir.[40]
  10. ^ Meydana geliş hipotezi, kabuğun tekrar düzenlenmesiyle beraber bağıl kilitlenme (İng. İngilizcetidal locking) ile yassılaşmasını içerip[44][45] yörüngeden çıkıp düşen eski bir halkadan meydana geldiğini ileri sürer.[46]
  11. ^ a b c İsim, hâlen UAO tarafından tasdik edilmemiştir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Surface". MESSENGER web site. Johns Hopkins University/Applied Physics Lab. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012. 
  2. ^ Oberst, J.; Preusker, F.; Phillips, R. J.; Watters, T. R.; Head, J. W.; Zuber, M. T.; Solomon, S. C. (2010). "The morphology of Mercury's Caloris basin as seen in MESSENGER stereo topographic models". Icarus. 209 (1). ss. 230-238. Bibcode:2010Icar..209..230O. doi:10.1016/j.icarus.2010.03.009. ISSN 0019-1035. 
  3. ^ Fassett, C. I.; Head, J. W.; Blewett, D. T.; Chapman, C. R.; Dickson, J. L.; Murchie, S. L.; Solomon, S. C.; Watters, T. R. (2009). "Caloris impact basin: Exterior geomorphology, stratigraphy, morphometry, radial sculpture, and smooth plains deposits". Earth and Planetary Science Letters. 285 (3-4). ss. 297-308. Bibcode:2009E&PSL.285..297F. doi:10.1016/j.epsl.2009.05.022. ISSN 0012-821X. 
  4. ^ Jones, Tom; Stofan, Ellen (2008). Planetology: Unlocking the secrets of the solar system. Washington, D.C.: National Geographic Society. s. 74. ISBN 978-1-4262-0121-9. 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2016. 
  5. ^ Keep, M.; Hansen, V. L. (1994). "Structural history of Maxwell Montes, Venus: Implications for Venusian mountain belt formation". Journal of Geophysical Research. 99 (E12). s. 26015. Bibcode:1994JGR....9926015K. doi:10.1029/94JE02636. ISSN 0148-0227. 
  6. ^ Otten, Carolyn Jones (10 Şubat 2004). "'Heavy metal' snow on Venus is lead sulfide". Newsroom. Washington University in Saint Louis. 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2012. 
  7. ^ "PIA00106: Venus - 3D Perspective View of Maat Mons". Planetary Photojournal. Jet Propulsion Lab. 1 Ağustos 1996. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2012. 
  8. ^ Robinson, C. A.; Thornhill, G. D.; Parfitt, E. A. (1 Ocak 1995). "Large-scale volcanic activity at Maat Mons: Can this explain fluctuations in atmospheric chemistry observed by Pioneer Venus?". Journal of Geophysical Research. 100 (E6). ss. 11755-11764. Bibcode:1995JGR...10011755R. doi:10.1029/95JE00147. 1 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2013. 
  9. ^ "Mountains: Highest Points on Earth". National Geographic Society. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2012. 
  10. ^ a b "Teide National Park". UNESCO World Heritage Site list. UNESCO. 22 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2013. 
  11. ^ "NOVA Online: Surviving Denali, The Mission". NOVA web site. Public Broadcasting Corporation. 2000. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2007. 
  12. ^ Adam Helman (2005). The Finest Peaks: Prominence and Other Mountain Measures. Trafford Publishing. ISBN 978-1-4120-5995-4. Erişim tarihi: 9 Aralık 2012. 
  13. ^ Mount Everest (1:50.000 scale map), prepared under the direction of Bradford Washburn for the Boston Museum of Science, the Swiss Foundation for Alpine Research, and the National Geographic Society, 1991, ISBN 3-85515-105-9
  14. ^ a b Fred W. Price (1988). The Moon observer's handbook. Londra: Cambridge University Press. ISBN 0-521-33500-0. 
  15. ^ a b Moore, Patrick (2001). On the Moon. Londra: Cassell & Co. 
  16. ^ a b Wöhler, C.; Lena, R.; Pau, K. C. (16 Mart 2007), The Lunar Dome Complex Mons Rümker: Morphometry, Rheology, and Mode of Emplacement, League City, Texas: Dordrecht, D. Reidel Publishing Co, 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 28 Ağustos 2007  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "laps07" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  17. ^ a b c d e f g Plescia, J. B. (2004). "Morphometric properties of Martian volcanoes". Journal of Geophysical Research. 109 (E3). Bibcode:2004JGRE..109.3003P. doi:10.1029/2002JE002031. ISSN 0148-0227. 
  18. ^ Carr, M.H., 2006, The Surface of Mars, Cambridge, 307 p.
  19. ^ Comins, Neil F. (4 Ocak 2012). Discovering the Essential Universe. Macmillan. ISBN 978-1-4292-5519-6. 21 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2012. 
  20. ^ JMARS MOLA elevation dataset.
  21. ^ a b "Gale Crater's History Book". Mars Odyssey THEMIS web site. Arizona State University. 4 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  22. ^ Anderson, R. B.; Bell III, J. F. (2010). "Geologic mapping and characterization of Gale Crater and implications for its potential as a Mars Science Laboratory landing site". International Journal of Mars Science and Exploration. Cilt 5. ss. 76-128. Bibcode:2010IJMSE...5...76A. doi:10.1555/mars.2010.0004. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2016. 
  23. ^ Wall, M. (6 Mayıs 2013). "Bizarre Mars Mountain Possibly Built by Wind, Not Water". Space.com. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2013. 
  24. ^ Kite, E. S.; Lewis, K. W.; Lamb, M. P.; Newman, C. E.; Richardson, M. I. (2013). "Growth and form of the mound in Gale Crater, Mars: Slope wind enhanced erosion and transport". Geology. 41 (5). ss. 543-546. doi:10.1130/G33909.1. ISSN 0091-7613. 
  25. ^ Agle, D. C. (28 Mart 2012). "'Mount Sharp' On Mars Links Geology's Past and Future". NASA. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2012. 
  26. ^ Vega, P. (11 Ekim 2011). "New View of Vesta Mountain From NASA's Dawn Mission". Jet Propulsion Lab's Dawn mission web site. NASA. 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2012. 
  27. ^ Schenk, P.; Marchi, S.; O'Brien, D. P.; Buczkowski, D.; Jaumann, R.; Yingst, A.; McCord, T.; Gaskell, R.; Roatsch, T.; Keller, H. E.; Raymond, C.A.; Russell, C. T. (1 Mart 2012), Mega-Impacts into Planetary Bodies: Global Effects of the Giant Rheasilvia Impact Basin on Vesta, The Woodlands, Texas: LPI, contribution 1659, id.2757, 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 6 Eylül 2012 
  28. ^ "Dawn's First Year at Ceres: A Mountain Emerges". JPL Dawn website. Jet Propulsion Lab. 7 Mart 2016. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2016. 
  29. ^ Perry, Jason (27 Ocak 2009). "Boösaule Montes". Gish Bar Times blog. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2012. 
  30. ^ Schenk, P.; Hargitai, H. "Boösaule Montes". Io Mountain Database. ELTE. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2012. 
  31. ^ a b Schenk, P.; Hargitai, H.; Wilson, R.; McEwen, A.; Thomas, P. (2001). "The mountains of Io: Global and geological perspectives from Voyager and Galileo". Journal of Geophysical Research. 106 (E12). s. 33201. Bibcode:2001JGR...10633201S. doi:10.1029/2000JE001408. ISSN 0148-0227. 
  32. ^ Schenk, P.; Hargitai, H. "Ionian Mons". Io Mountain Database. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2012. 
  33. ^ Schenk, P.; Hargitai, H. "Euboea Montes". Io Mountain Database. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2012. 
  34. ^ a b Martel, L. M. V. (16 Şubat 2011). "Big Mountain, Big Landslide on Jupiter's Moon, Io". NASA Solar System Exploration web site. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2012. 
  35. ^ Moore, J. M.; McEwen, A. S.; Albin, E. F.; Greeley, R. (1986). "Topographic evidence for shield volcanism on Io". Icarus. 67 (1). ss. 181-183. Bibcode:1986Icar...67..181M. doi:10.1016/0019-1035(86)90183-1. ISSN 0019-1035. 
  36. ^ a b Schenk, P.; Hargitai, H. "Unnamed volcanic mountain". Io Mountain Database. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2012.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "unnamed_Io" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  37. ^ a b Schenk, P. M.; Wilson, R. R.; Davies, R. G. (2004). "Shield volcano topography and the rheology of lava flows on Io". Icarus. 169 (1). ss. 98-110. Bibcode:2004Icar..169...98S. doi:10.1016/j.icarus.2004.01.015. 
  38. ^ a b Moore, Jeffrey M.; Schenk, Paul M.; Bruesch, Lindsey S.; Asphaug, Erik; McKinnon, William B. (1 Ekim 2004). "Large impact features on middle-sized icy satellites" (PDF). Icarus. 171 (2). ss. 421-443. Bibcode:2004Icar..171..421M. doi:10.1016/j.icarus.2004.05.009. 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Mart 2016.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Moore Schenk et al. 2004" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  39. ^ Hammond, N. P.; Phillips, C. B.; Nimmo, F.; Kattenhorn, S. A. (1 Mart 2013). "Flexure on Dione: Investigating subsurface structure and thermal history". Icarus. 223 (1). ss. 418-422. doi:10.1016/j.icarus.2012.12.021. 
  40. ^ Beddingfield, C. B.; Emery, J. P.; Burr, D. M. (Mart 2013), Testing for a Contractional Origin of Janiculum Dorsa on the Northern, Leading Hemisphere of Saturn's Moon Dione, The Woodlands, Texas: Lunar and Planetary Institute, s. 1301, erişim tarihi: 23 Aralık 2012 
  41. ^ a b Mitri, G.; Bland,M. T.; Showman, A. P.; Radebaugh, J.; Stiles, B.; Lopes, R. M. C.; Lunine, J. I.; Pappalardo, R. T. (2010). "Mountains on Titan: Modeling and observations". Journal of Geophysical Research. 115 (E10002). ss. 1-15. Bibcode:2010JGRE..11510002M. doi:10.1029/2010JE003592. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2012.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Mitri" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  42. ^ a b Lopes, R. M. C.; Kirk, R. L.; Mitchell, K. L.; LeGall, A.; Barnes, J. W.; Hayes, A.; Kargel, J.; Wye, L.; Radebaugh, J.; Stofan, E. R.; Janssen, M. A.; Neish, C. D.; Wall, S. D.; Wood, C. A.; Lunine, J. I.; Malaska, M. J. (19 Mart 2012). "Cryovolcanism on Titan: New results from Cassini RADAR and VIMS". Journal of Geophysical Research: Planets. Cilt 118. ss. 1-20. Bibcode:2013JGRE..118..416L. doi:10.1002/jgre.20062. 26 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2013.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Lopes_2012" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  43. ^ Giese, B.; Denk, T.; Neukum, G.; Roatsch, T.; Helfenstein, P.; Thomas, P. C.; Turtle, E. P.; McEwen, A.; Porco, C. C. (2008). "The topography of Iapetus' leading side" (PDF). Icarus. 193 (2). ss. 359-371. Bibcode:2008Icar..193..359G. doi:10.1016/j.icarus.2007.06.005. ISSN 0019-1035. 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2016. 
  44. ^ Porco, C. C. (2005). "Cassini Imaging Science: Initial Results on Phoebe and Iapetus". Science. 307 (5713). ss. 1237-1242. Bibcode:2005Sci...307.1237P. doi:10.1126/science.1107981. ISSN 0036-8075. PMID 15731440. 2005Sci...307.1237P. 
  45. ^ Kerr, Richard A. (6 Ocak 2006). "How Saturn's Icy Moons Get a (Geologic) Life". Science. 311 (5757). s. 29. doi:10.1126/science.311.5757.29. PMID 16400121. 7 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2016. 
  46. ^ Ip, W.-H. (2006). "On a ring origin of the equatorial ridge of Iapetus" (PDF). Geophysical Research Letters. 33 (16). s. L16203. Bibcode:2006GeoRL..3316203I. doi:10.1029/2005GL025386. ISSN 0094-8276. 26 Haziran 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2016. 
  47. ^ Moore, P.; Henbest, N. (1 Nisan 1986). "Uranus - the View from Voyager". Journal of the British Astronomical Association. 96 (3). ss. 131-137. Bibcode:1986JBAA...96..131M. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2012. 
  48. ^ a b c d "At Pluto, New Horizons Finds Geology of All Ages, Possible Ice Volcanoes, Insight into Planetary Origins". New Horizons News Center. The Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory LLC. 9 Kasım 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2015. 
  49. ^ a b Witze, A. (9 Kasım 2015). "Icy volcanoes may dot Pluto's surface". Nature News and Comment. Nature Publishing Group. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2015. 
  50. ^ a b "Ice Volcanoes and Topography". New Horizons Multimedia. The Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory LLC. 9 Kasım 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2015. 
  51. ^ "Ice Volcanoes on Pluto?". New Horizons Multimedia. The Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory LLC. 9 Kasım 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2015. 
  52. ^ Hand, E.; Kerr, R. (17 Temmuz 2015). "Potential geysers spotted on Pluto". Science. Cilt 349. doi:10.1126/science.aac8875. 
  53. ^ a b c Hand, E.; Kerr, R. (15 Temmuz 2015). "Pluto is alive—but where is the heat coming from?". Science. doi:10.1126/science.aac8860. 
  54. ^ Pokhrel, Rajan (19 Temmuz 2015). "Nepal's mountaineering fraternity happy over Pluto mountains named after Tenzing Norgay Sherpa - Nepal's First Landmark In The Solar System". The Himalayan Times. 13 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015.