Hurma

Hurma
	;
Bilimsel sınıflandırma
Âlem:	Plantae (Bitkiler);
Bölüm:	Magnoliophyta ; (Kapalı tohumlular);
Sınıf:	Liliopsida ; (Bir çenekliler);
Takım:	Arecales;
Familya:	Arecaceae ; (Hurmagiller);
Cins:	Phoenix;
Tür:	P. dactylifera;
İkili adı
	Phoenix dactylifera; L.
Dış bağlantılar
	Wikimedia Commons'ta Hurma ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
	Wikispecies'te Hurma ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

Hurma (Phoenix dactylifera), palmiyegiller (Arecaceae) familyasından dekoratif yapraklı bir palmiye türüdür. Palmiyeler gibi tropikal, ılıman ve çöl ikliminin görüldüğü yerlerde yetişir. Kazık ve saçak kök yapısına sahiptir. Ağacın pürüzlü gövdesi gri ağırlıklı kahverengi gibidir. Kardeşlenme eğilimi vardır. Gövdesinden ve altından yavrular verebilir.

Yetiştirme[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuveyt'de bir hurma satıcısı

Hurma bitkisi, sıcağı ve güneşi sever, soğuktan hoşlanmaz. Türkiye'de Akdeniz ikliminin olduğu yerlerde yetişir. Kuvvetli ve dengeli bir gübrelemeye gereksinim duyar. Azot, fosfor, potasyum, demir gibi besin maddelerine ek olarak bol miktarda magnezyum, çinko, mangenez ve az miktarda da bakır ve bor gereksinimi vardır.

Zararlılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Hastalıklı hurma ithalatı kırmızı palmiye böceği (Rhynchophorus ferrugineus) gibi tehlikeli hurma ağacı zararlılarının yayılmasına yol açmıştır. Fark edilmesi oldukça zor olan ve sürekli gözetim gerektiren bu böcek hurma ağaçları için genellikle ölümcüldür. Kontrolsüz ve hastalıklı hurma ağaçlarının ithal edilmesi sonucu sadece hurmalar (P. dactyliferia) değil, çoğu palmiye türü bu böcek tarafından tehdit edilmekte ve bu böcek sonucu ölmektedir.

Besin değeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Medjul hurması

Hurma, şeker formunda yüksek oranda karbonhidrat ihtiva eder ve şeker oranı yaklaşık %80'dir. Geriye kalan kısımları lif, protein ve bor, kobalt, bakır, flor, magnezyum, mangan, selenyum ve çinko gibi iz elementler oluşturur.^[1] Halas cinsinin glisemik değeri 35.5, barhi cinsinin 49.7, bo manan cinsin ki ise 30.5'tir.^[2]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Trabzon hurması, hurma ismine sahip, ancak hurma ile ilişkili olmayan meyve

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Walid Al-Shahib, Richard J. Marshall (2003). "The fruit of the date palm: its possible use as the best food for the future?". International Journal of Food Sciences and Nutrition. 54 (4): 247–259. doi:10.1080/09637480120091982. PMID 12850886.
^ Miller, CJ; Dunn, EV; Hashim, IB (2002). "Glycemic index of 3 varieties of dates". Saudi Medical Journal. 23 (5): 536–8. PMID 12070575.

[1] Walid Al-Shahib, Richard J. Marshall (2003). "The fruit of the date palm: its possible use as the best food for the future?". International Journal of Food Sciences and Nutrition. 54 (4): 247–259. doi:10.1080/09637480120091982. PMID 12850886.

[2] Miller, CJ; Dunn, EV; Hashim, IB (2002). "Glycemic index of 3 varieties of dates". Saudi Medical Journal. 23 (5): 536–8. PMID 12070575.

[1]

[2]