Vech-i Din

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Vech-î Dîn Nâsır-ı Hüsrev’in, İsnâ‘aşer’îyye Şiî'liğinin Câferî Mektebi yerine İsmailî Mektebi'nin rehberi mahiyetinde olup farklı İslamî-Bâtınî düşünce ve uygulamaları hakkındaki te'villerini muhteva eden bir eseridir.[1]

Vech-î Dîn’e göre İsmailî mezhebinin itikadî ilkeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Vech-î Dîn’in öğretisinde Cenâb-ı Hakk’ın insanlara karşı hücceti olan İmâm mevcuttur.”

İmân[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Cinnet akıldan ibârettir. İnsanlar ise Senât’ûl-Hilkât’tir.
  • Resûller” “Hüdâvend-i Tenzil,” onların vasileri olan “İmâm-ı Zamân” da “Hüdâvend-i Te’vil”dir.
  • Cehennem, “Cehl ve Hamakât” demektir.[2]

İ’tikad[değiştir | kaynağı değiştir]

  • İnsanda altı cihetin mevcudiyetinden ötürü Allah-u Teâlâ insanlara “Nâtık” adı verilen Âdem, Nûh, İbrahim, Mûsâ, İsâ ve Muhammed gibi altı büyük peygamber göndermiştir. Her peygamberin ardından da altı tane büyük imâm gelmiştir. Altıncı büyük imâmdan sonra ise tekrar yeni bir Nâtık – Peygamber gönderilir.[3]

Şer’iât, Abdest ve Nâmaz[değiştir | kaynağı değiştir]

Esâslar, Oruç, Fıtır ve Ramazan Bayramı[değiştir | kaynağı değiştir]

Zekât ve Hac[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Zekât” da “Esâs”a dâhildir. Çünkü Zekât Arapça’da “Tahâret” anlamını taşımaktadır. Şek ve şüpheden temizlenmekte “Esâs”ın ilmi olan te’vil ile oluşur.
  • Hac” da “Nâmaz” gibi Mü’minleri Hüdâ’nın dostlarına yakınlaştırmaktadır.[4]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 32, sayfa: 397
  2. ^ Tahir Harimî, Naklî İlimler Tarihi – Kelâm Tarihi: Dürzî Mezhebi. (Dürzîler’de “Ûkkal” ve “Cühhal” diye bir nev’i taksimât yaparlar. Nâsır-ı Hüsrev’in te’villeriyle kuvvetli bir benzerlik gösteren bu akidelerin kaynaklarının hep ortak olduğu ve mezhepler tarihinin çeşitli safhalarında rastgeldiğimiz benzer i’tikatların zamanımıza dek hep ufak farklılıklarla birbirlerinden aktarılarak geldikleri anlaşılmaktadır.)
  3. ^ Öz, Mustafa, Mezhepler Tarihi ve Terimleri Sözlüğü, Ensar Yayıncılık, İstanbul, 2011. [Muhammed bin İsmâ‘il bin Câ’fer’in eğitmeni olan kişinin adıdır. Daha sonra oluşan Bâtınîlik Mezhebi’nin i’tikadî ilkelerini tespit etmiştir.]
  4. ^ Balcıoğlu, Tahir Harimî, Mezhep cereyanları – Mısır Fâtımîleri ve Alevîler’in Pamir Teşkilâtı: Dâî-i Â’zâm: Nâsır Hüsrev, Sayfa 142, Ahmed Said tab’ı, Hilmi Ziya neşriyâtı, 1940.