Musa el-Kâzım

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Musa el-Kâzım
Doğum8 Kasım 745
El-Ebva
Ölüm1 Eylül 799
Bağdat
Defin yeriKazımiye, Bağdat, Irak
Etnik kökenEhli Beyt
Ebeveyn(ler)Cafer-i Sadık
Hamide bint Said el-Berberiyye
Kâzımiyye Camii.

Musa el-Kâzım bin Câʿfer es-Sâdık, (Arapça: موسى بن جعفر الكاظم‎; (8 Kasım 745 - 1 Eylül 799) 12 İmam'dan yedincisidir. Babası altıncı Câʿfer es-Sâdık, annesi ise Afrika kökenli eski bir köle ve öğrenci olan Hamide bint Said el-Berberiyye'dir. Eşi Ümmü Benin, annesi tarafından bir köleyken satın alınarak serbest bırakıldı ve bir İslam aliminin yanında eğitim gördü.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

8 Kasım 745'te Ebva'da doğdu. Hayatının ilk yıllarını babasının yanında geçirdi. Babası Câʿfer es-Sâdık'ın 765'te ölümü üzerine imamlığını ilan etmiştir. Abbâsîler'e karşı mücadeleye girişmeyip barışçı bir siyaset izleyerek ibadetle uğraşmıştır. Zamanla bağlılarının çoğalması üzerine Halife Mehdi tarafından Medine'den Bağdat'a getirilerek hapse atıldı. Ancak bir süre sonra Halife hapisten çıkarıp gönlünü alarak kendisine ve çocuklarına karşı isyan etmeyeceğine dair yemin ettirip 3000 dinar verdikten sonra Medine'ye gönderdi.[1][2]

Halife Hadi zamanında isyan eden Ali evladını kışkırtmakla suçlanarak öldürülmek istendiği ancak Kadı Ebu Yusuf tarafından halifenin ikna edilmesiyle öldürülmediği rivayet edilir. Harun Reşid zamanında Medine'den Bağdat'a getirildi. Ömrünün son 4 yılını hapiste geçirdi.

İsmailî Şiilere göre 6. Câʿfer es-Sâdık'ın en büyük oğlu İsmail bin Cafer'dir. İsmailîlik'te Mūsá el-Kāżım'ın yerine onun imam olduğuna inanılır. Bu kesim İsmail'in saklanmak için babasının komutasına girdiğine inanırlar. Büyük çoğunluğa göre ise o babasından önce vefat etmiştir ve bu nedenle hiçbir şekilde imam olmamıştır. Onun neslinden olanlar Musa'ya karşı İsmail'in imamlığını desteklediler ve bugünkü İsmailîlik mezhebini oluşturdular.

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

799 yılında Harun Reşid tarafından tutsak edildi. Şii kaynaklara göre 4 yıl sonra Halife'nin verdiği emirle Sindi adındaki bir komutan tarafından öldürüldü. Sünni tarihçiler ölümüne dair detay vermezler.[3] Kabri Irak'ın başkenti Bağdat'taki Kâzımiyye Camii içindeki Kazımiyye adlı özel bölümde bulunmaktadır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Taberî, Tarih (Ebü'l-Fazl), VIII, 177
  2. ^ Ebü'l-Ferec el-İsfahanî, Makatilü't-Talibiyyin (nşr. Seyyid Ahmed Sakr), Beyrut, ts. (Darü'l-ma'rife) , s. 505
  3. ^ Mustafa Öz, TDV İslâm Ansiklopedisi, cilt: 31, sayfa: 219-221
Şii İslam unvanları
Önce gelen
Cafer-i Sâdık
Yedinci İsnâ‘aşer’îyye
Şîʿa İslâm İmâmı

765 - 799
Sonra gelen
Ali er-Rıza