Ömer

Ömer bin Hattab Halifet halifeti'r-resulullah Emirül mu'minîn

Genel bilgi Aile Hükümdarlık 23 Ağustos 634 – 7 Kasım 644 Halife Ömer döneminde İslam İmparatorluğu Perspektifler • Ömer'e Sünnilerin bakışı Aşere-i Mübeşşere • Ömer'e Şiilerin bakışı • Ömer'e Gayrimüslimlerin bakışı İlgili maddeler Raşid Halifeler - Muhammed'e atfedilen - Ebu Bekir'e atfedilen - Askeri fetihleri - Reformlar (Ömer Paktı) ◈ ◈

Ömer bin Hattab (581-3 Kasım 644) (Arapça: عمر ابن الخطاب), İslam peygamberi Muhammed'in bir sahabesi, İslam Devleti'nin Ebu Bekir'den sonraki Başkanı ve Halifesi (634-644). Sünni inancına göre dört Raşit Halife'nin (Hulefa-i Raşidin) ikincisidir. Şiâ, Ömer bin Hattab'ın halifeliğini tanımaz. Aşere-i Mübeşşeredendir. Sünniler Ömer bin Hattab'ı zaman zaman "Ömer-ul Faruk" (عمر الفاروق) diye anarlar. Cesareti ve adaleti ile tanınır.

İlk yılları

Ömer, Mekke'de Beni Adi kabilesinde doğdu. Babası Hattab bin Hufeyl, annesi Hanteme bint Haşim Beni Mahzum kabilesindendi. Ailesi orta sınıfa mensuptu. Babası tüccardı ve kabilesinde zekâsıyla meşhurdu, çok tanrıcıydı (putperest idi). Ömer çocukluğundan itibaren deve çobanlığı yapmaya başladı. Ömer: "Babam çok acımasızdı. Develeri güderken dinlenmek için işi bıraktığımda beni döverdi." demiştir. Ömer küçük yaşta okuma yazma öğrendi. İslam öncesi dönemde okur yazarlık nadiren vardı. Arap edebiyatı ve şiirle ilgilendi. Ömer ergenlik döneminde ata binme, dövüş sporları ve güreş öğrendi. Uzun boyu ve fiziksel üstünlüğü ile iyi bir güreşçiydi. Ayrıca iyi bir hatip olduğundan babasının yanında kabileler arası anlaşmazlıklarda hakemlik yaptı. Tüccarlık yaparken Roma ve Pers şehirlerine gitti ve buradaki düşünürlerle tanışma imkanı bulmuş oldu.

Müslüman oluşu

Ömer el Faruk'un Ayasofya'daki Hüsn-ü Hattı.

Ömer Mekke gayrimüslimlerince Muhammed'i öldürmek üzere görevlendirilmiş, yolda bu niyetini anlayan bir sahabe tarafından, hedef saptırmak amacıyla, gizli bir Müslüman olan kız kardeşinin evine yönlendirilmiş, önce gidip onunla ilgilenmesi söylenmiştir.

Kız kardeşinin evine geldiğinde evden gelen Kur'an sesini işiten Ömer "Göklerde ve yerde ne varsa Allah'ı tesbih etmektedir..." diye başlayan Kur'an ayetlerinden (Taha ve Hadid surelerinin ilk ayetleri) etkilenerek Müslüman olmuştur.

Halife oluşu

Ebubekir'in yaklaşık iki yıllık süren halifeliği hastalanıp vefat etmesiyle son bulmuştur. Son günlerinde ashabın görüşlerini alarak yerine Halife olarak Ömer'i tavsiye etmiştir ahitnameyi Osman'a yazdırmıştır.

Halifelik dönemi (634-644)

Ömer bin Hattab döneminde Bizans ile yapılan Yarmuk, Halep, Ecnadin, Demirköprü, Dathin, Firaz ve Qarteen muharebeleri ile Mısır, Suriye, Lübnan ve Filistin; Sasaniler ile yapılan Köprü, Nihavend, Kadisiye muharebeleri ile de Irak'ın tamamı ve İran'ın büyük bir kısmı feth edildi. Ömer bin Hattab döneminde hilafet dahilden güçlendi. Ömer adaletli bir hükümdardı, devlet memurları ve valileri her zaman kontrol ederdi. Beytülmal'ı müslümanlar arasında en iyi şekilde bölüştürmüştür. Kendisi çok fakirdi, aylık geliri sadece 16–20 dirhemdi.

Vefatı

Miladi 1 Kasım 644'te, kendisinden alınan verginin azaltılmasını isteyen, ancak talebi kabul edilmeyen Fars Ebû Lü'lüe tarafından Medine'de sabah namazında hançerle saldırıya uğradı. Saldırgan intihar ederken Ömer bin Hattab üç gün sonra vefat etti.

Ayrıca bakınız

• Hz. Ömer (dizi)

Kaynakça

Ömer Beni Adi
Sünni İslam unvanları
Önce gelen Ebu Bekir	Raşit Halife 634 - 644	Sonra gelen Osman bin Affan