İçeriğe atla

Müstasım (Abbâsî halifesi)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Mustasım Billâh
Abbâsî Halifesi
Hüküm süresi1242-1258
Önce gelenMustansır
Sonra gelenMustansır
ÖlümŞubat 1258
Tam adı
Ebû Ahmed el-Mûsta`sım bi’l-Lâh `Abd’Allâh bin Mansûr el-Mûstensir
HanedanAbbâsî Hanedanı
BabasıMustansır
DiniSünni İslam

Mustasım Billâh (tam adı : Ebû Ahmed el-Mûsta`sım bi'l-Lâh `Abd'Allâh bin Mansûr el-Mûstensir,) (Arapça: أبو أحمد المستعصم بالله عبد الله بن منصور المستنصر; d. 1221, Bağdat - ö. 1258, Bağdat), 1242 - Şubat 1258 döneminde Abbasi Devleti'nin son hükümdarı ve Irak Abbasileri'nin 37. ve son halifesi.

1221 (hicri 690) yılında Mustansır Billah'ın Hajir adlı bir cariyesinden olmuştur.[1]

Mustasım Billah hakimiyetine ait bir dinar.

Babası Mustansır öldükten sonra 1242 yılında tahta oturmuştur. Tahta oturduğu sırada Moğollar Horasan'a kadar olan bölgeleri işgal etmişti.

Kaynakların belirttiğine göre Mustasım Billah, liderlik vasfından yoksun, çocuk ruhlu biriydi. Zamanının çoğunu kuş avlamak ve güvercin beslemekle geçirirdi.[2] Hatta bazı kaynaklarda belirtildiği üzere boş işlerle uğraşırdı.[3]

Mustasım Billah, 1258 yılının Şubat ayında askeri yönden hiçbir hazırlık yapmamasına[4] rağmen, BağdatHülagû Han'a teslim etmemiştir. İlk günlerde ailesini ve hazinesini yanına alarak bir gemiyle Basra'ya kaçması mümkün olduğu halde kendisine dokunulmayacağı inancıyla şehirde kalan Mustasım Billah 10 Şubat 1258 tarihinde üç oğluyla beraber teslim oldu. Hülâgû önce onu hoş karşıladı ve hâlâ çarpışmakta olan askerlerine ve halka artık direnmemelerini ve silâhlarını bırakmalarını söylemesini istedi.Tellâllar vasıtasıyla yapılan bu çağrı üzerine çatışmalar sona erdi. Fakat bu defa Moğollar'ın katliamı başladı ve farklı rivayetlere göre bir hafta, bir ay veya kırk gün süreyle halkın hepsi yaşlı, kadın, çocuk demeden öldürüldü; şehir tamamen yağma ve tahrip edildi.

Bağdat düşünce Moğol hükümdarı Hülagû Han tarafından Müstasım Billah işkenceyle hazinesinin yeri söyletildikten sonra öldürüldü. Katli, Hülagû Han'ın başmüneccimi Muhammed Et Tusi'nin telkiniyle halifenin kanı dökülmeden yapıldı. Halife bir kilime sarıldı ve atları tarafından ölene dek ezdirdi.[5] Ölümüne dair en kuvvetli rivayet budur. Bunun dışında Mustasım Billah'ın, Hülagû Han tarafından sarayın hazine dairesine kilitlenerek ölüme terk edildiği de rivayetler arasındadır.

Özel
  1. ^ Ekber Şah Necibabadi, (....) History of Islam Cilt 2, say. 583
  2. ^ Eb'ul Ferec, II, 544.
  3. ^ Ibn Tiktaka, El Fahri, 333
  4. ^ Zehebi, İber, III, 274
  5. ^ Ebul Ferec II, 570 - Grigor, 28 - Ibn Amid, XV, 167 - Cüzcani, II, 197 - Ibn Futi, 327
Genel
  • Al-Maqrizi, Al Selouk Leme'refatt Dewall al-Melouk, Dar al-kotob, 1997.
Müstasım (Abbâsî halifesi)
Doğumu: 1213 Ölümü: 1258
Sünni İslam unvanları
Önce gelen
Mustansır
Abbâsî Halifesi
1242 - 1258
Boş
Sonraki tarafından düzenlenen makam
Müstansır
Kahire'de Halife olarak