Sirkeci Garı

Koordinatlar: 41°0′53.88095″K 28°58′35.24365″D / 41.0149669306°K 28.9764565694°D / 41.0149669306; 28.9764565694
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Başlığın diğer anlamları için Sirkeci (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Sirkeci Garı
İstanbul Garı
TCDD Taşımacılık istasyonu
Bahnhofsfront-Istanbul-Sirkeci retouched.jpg
Sirkeci Garı (Ön Cephe)
Map
Konum Hocapaşa Mahallesi, Ankara Caddesi, 34110, Sirkeci
Fatih, İstanbul
Türkiye
Koordinatlar 41°0′53.88095″K 28°58′35.24365″D / 41.0149669306°K 28.9764565694°D / 41.0149669306; 28.9764565694
Sahip TCDD
İşletmeci TCDD Taşımacılık
Platformlar 2 kenar platform, 1 ada platformu
Raylar 6
Tren işletmecileri TCDD Taşımacılık
Otobüs güzergâhları
Bağlantılar Line T1 (Sirkeci)・Line T6 (Sirkeci)・IST-Water transport.svg (İDO Sirkeci・BUDO Eminönü・Turyol)
Yapı
Yapı türü Hemzemin
Otopark Hayır
Bisiklet altyapısı Hayır
Engelli erişimi Hayır
Diğer bilgiler
Durum Kapatıldı
Ücret bölgesi 1. Bölge
Tarihçe
Açılış 22 Temmuz 1872 (Rumeli Demiryolu)[1]
3 Kasım 1890 (Rumeli Demiryolu)[1]
4 Aralık 1955 (Sirkeci banliyösü)[2]
Kapanış 12 Ağustos 2013[3]
Elektriklendirme 25 kV AA Katener (1955)
Hizmetler
Demiryolu ulaşımı
Sirkeci
TCDD Taşımacılık istasyonu
Marmaray istasyonu
Sirkeci Marmaray.jpg
Sirkeci Tren İstasyonu
Map
Konum Hocapaşa Mahallesi, Ankara Caddesi, 34110, Sirkeci
Fatih, İstanbul
Türkiye
Koordinatlar 41°0′48.99546″K 28°58′37.17764″D / 41.0136098500°K 28.9769937889°D / 41.0136098500; 28.9769937889
Sahip TCDD
İşletmeci TCDD Taşımacılık
Hat(lar) Marmaray
Platformlar 1 ada platformu
Raylar 2
Tren işletmecileri TCDD Taşımacılık
Otobüs güzergâhları
Bağlantılar Line T1 (Sirkeci)・Line T6 (Sirkeci)・IST-Water transport.svg (İDO Sirkeci・BUDO Eminönü・Turyol)
Yapı
Yapı türü Yer altı
Otopark Hayır
Bisiklet altyapısı Evet
Engelli erişimi Evet
Diğer bilgiler
Durum İşletmede
Ücret bölgesi 1. Bölge
Tarihçe
Açılış 29 Ekim 2013[5]
Elektriklendirme 25 kV AA Katener (2013)
Hizmetler
Demiryolu ulaşımı
Toplu ulaşım
Harita
Sembol açıklamaları
↑ Yenikapı
↓ Üsküdar

Sirkeci Garı ya da İstanbul Garı, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih'in Hocapaşa Mahallesi'nde Ankara Caddesi üzerinde yer alan TCDD'ye ait ana tren istasyonudur.

İstanbul-Sirkeci - Pythio demiryolu başlangıç noktası olan gar, Chemins de fer Orientaux / Rumeli Demiryolu (CO) Şirketi tarafından (22 Temmuz 1872'de hizmete giren) Rumeli Demiryolu için inşa edilerek 3 Kasım 1890'da II. Abdülhamid devrinde hizmete girmiştir.[1]

TCDD tarafından elektrifikasyon altyapısıyla yeniden inşa edilerek 4 Aralık 1955'te tekrar hizmete giren[2] istasyon, 1955 - 2013 yılları arasında B1 (Sirkeci - Halkalı) Banliyö Treni'ne hizmet vermiş, Marmaray projesinin inşası kapsamında 12 Ağustos 2013'te kapatılmıştır.[3]

Sirkeci Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih'in Hocapaşa Mahallesi'nde Ankara Caddesi üzerinde yer alan TCDD'ye ait yer altı tren istasyonudur.

İstanbul-Sirkeci - Pythio demiryolu'nun Marmaray Tüneli kısmında yer alan istasyon, Marmaray projesi kapsamında inşa edilerek 29 Ekim 2013'te hizmete girmiştir.[5]

İstasyon, TCDD Taşımacılık tarafından işletilen B1 (Halkalı - Gebze & Ataköy - Pendik) Banliyö Trenleri'ne hizmet vermektedir.[5]

Hatlar[değiştir | kaynağı değiştir]

TCDD

Hizmetler[değiştir | kaynağı değiştir]

İstasyon yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Z ↘ Giriş/Çıkış
(1 - Gar) 		Giriş/Çıkış
Bilet Holü
↓ (2 - Gülhane) 		Giriş/Çıkış
Bilet Holü
(4 - SGK) ↓ 		Giriş/Çıkış ↙
Bilet Holü
(3 - Cağaloğlu)
B1 Bilet Holü ↘ ↓ ↓ Arakat ↙
B2 ↘ Arakat ↙ Arakat
B3 Arakat ↘
B4 Platform

Platform yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Yenikapı ↑
| ⇌ 2 1 ⇌ |
↓ Üsküdar
1 Batı yönü Marmaray Yenikapı・Bakırköy・Halkalı için
2 Doğu yönü Söğütlüçeşme・Pendik・Gebze için

Güzergâh[değiştir | kaynağı değiştir]

TCDD
TCDD Taşımacılık
Önceki İstasyon Banliyö Trenleri Sonraki İstasyon Sefer Sıklığı
Yenikapı
Halkalı yönünde 		Marmaray
(Halkalı - Gebze) 		Üsküdar
Gebze yönünde 		06:00 - 00:45 arası 15 dakikada 1 sefer[6]
Yenikapı
Ataköy yönünde 		Marmaray
(Ataköy - Pendik) 		Üsküdar
Pendik yönünde 		06:00 - 00:00 arası 8 dakikada 1 sefer[6]
İptal Edilen Hizmet
TCDD
Önceki İstasyon Banliyö Trenleri Sonraki İstasyon Sefer Sıklığı
Başlangıç İstanbul banliyösü
(Sirkeci - Halkalı) 		Cankurtaran
Halkalı yönünde 		İptal edildi
Sirkeci Garı'nın içi
Sirkeci Garı (Şubat 2013)

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Sirkeci Garı'nın bulunduğu yerde daha önce geçici olarak yapılan küçük bir istasyon mevcuttu. Alman mimar August Jachmund tarafından planı çizilen şimdiki gar binasının yapımında granit mermer ve Marsilya Aden'den getirilen taşlar kullanılmıştır. 11 Şubat 1888 günü temeli atılan[7] gar, 1890'da tamamlanmış ve açılışını 3 Kasım 1890'da II. Abdülhamid adına Ahmed Muhtar Paşa yapmıştır.[8]

Binanın yan cephesinde garın hizmete girdiği tarih, hem rûmî takvime hem de miladi takvime göre yazılmıştır.

İnşa edildiği yıllarda denize çok yakın olan Sirkeci Garı'nın çevresi zaman içinde büyük bir değişime uğramıştır. Garın lokantası 1950'li ve 1960'lı yıllarda tanınmış yazar, gazeteci ve diğer şahısların buluşma noktası olur. Paris'ten kalkan Şark Ekspresi uzun yıllar boyunca bu istasyona yolcu indirmiş ve buradan yolcu almıştır.

29 Ekim 2013'te Marmaray projesinin hizmete girmesiyle birlikte kapatılan gar binasının müze ve atıl durumda olan Sirkeci - Yedikule - Kazlıçeşme arasındaki demiryolu hattının ise sanat hattı olarak değerlendirilmesi amacıyla 49 yıllığına İBB'ye devredilmesi hakkında 11 Mart 2015'te İBB ile TCDD arasında ortak hizmet protokolü hazırlanmış ancak İBB Başkanı Kadir Topbaş'ın bu protokolü imzalamaması sebebiyle devir işlemi gerçekleşmemiştir.[9]

Şu anda gar sahası ve Sirkeci - Yedikule - Kazlıçeşme demiryolu hattı üzerinde T6 hattının çalışmaları sürmektedir. Bu hat sayesinde hem Sirkeci - Kazlıçeşme arasındaki eski demiryolunun yeniden ulaşıma kazandırılarak hat çevresinde oturan halkın ulaşımının kolaylaşması hem de hali hazırda Halkalı'dan kalkan Trakya ve Avrupa yönlü bölgesel ve uluslararası trenlerin ilk duraklarının aynı 2013 öncesinde olduğu gibi yeniden Sirkeci Garı olması hedeflenmektedir.

Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

18.000 m2 alana sahip olan Marmaray istasyonu, ülkedeki en derin istasyondur.[10][11] İstasyonun Cağaloğlu girişinde yer alan ve Marmaray platformuna giden yürüyen merdivenler, 61 metre uzunluğu ile ülkenin en uzun yürüyen merdivenleridir.[12] Platform uzunluğu ise 225 metredir.[13]

Saat kuleleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Saatin günümüzdeki hâli

Binanın ön cephesindeki anıtsal giriş kapısının iki tarafından yer alan saat kuleleri yukarıdan aşağıya doğru daralan taş kaide üzerinde yer almakta ve üç cephesinde Paris'ten getirilen kare kadranlı saatler yer almaktadır. Saatlerin biri hâlen çalışmakta olup diğeri son restorasyon sonrasında çalışmamaktadır[14]

Görseller[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Garın içi

    Garın içi

  • Garın içi

    Garın içi

  • Garın içinde yer alan müze

    Garın içinde yer alan müze

  • Garın içinde yer alan müze

    Garın içinde yer alan müze

  • İstasyonun girişi

    İstasyonun girişi

  • İstasyonun turnike katı

    İstasyonun turnike katı

  • İstasyonun çıkışları

    İstasyonun çıkışları

  • İstasyondaki güzergâh diyagramı

    İstasyondaki güzergâh diyagramı

  • İstasyonun platformu

    İstasyonun platformu

Çevre alanı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c "CO History" [CO Tarihi]. Trains of Turkey. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022. 
  2. ^ a b "TCDD History - Electrification" [TCDD Tarihi - Elektrifikasyon]. Trains of Turkey. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022. 
  3. ^ a b "12 Ağustos 2013 tarihinden itibaren İstanbul-Yedikule banliyö trenleri işletilmeyecektir". TCDD. 6 Ağustos 2013. 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022. 
  4. ^ a b "İETT". İETT. İstanbul Büyükşehir Belediyesi. 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  5. ^ a b c "Marmaray Hakkında". marmaray.gov.tr. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022. 
  6. ^ a b "Marmaray Sefer Saatleri". marmaray.gov.tr. 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022. 
  7. ^ "Sirkeci Garı, Haber34.com". 26 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2009. 
  8. ^ "Sirkeci Garı yandan çarklı". arkitera.com. 10 Mart 2003. 27 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2009. 
  9. ^ "Topbaş'ın bir projesi daha rafa kalktı". Sözcü. 22 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020. 
  10. ^ http://www.mimdap.org/?p=131563
  11. ^ "Avrupa'nın en derin istasyonu!". 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019. 
  12. ^ "Mega Projeler" (PDF). 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019. 
  13. ^ "Bir rüya gerçek oldu". 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019. 
  14. ^ Cansever, Meltem (Haziran 2009), Türkiye'nin Kültür Mirası 100 Saat Kulesi, İstanbul: NTV Yayınları, s. 134, ISBN 9786055813239 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Commons logo
Wikimedia Commons'ta şu çoklu ortam kategorileri bulunmaktadır:



"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Sirkeci_Garı&oldid=29448938" sayfasından alınmıştır