Ankara Garı

Koordinatlar: 39°56′10″K 32°50′37″D / 39.93611°K 32.84361°D / 39.93611; 32.84361
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ankara Yüksek Hızlı Tren Garı ve Gar (Ankara metrosu) ile karıştırılmamalıdır.
Ankara Garı
TCDD Taşımacılık istasyonu
Başkentray istasyonu
Ankara Garı (Ön Cephe)
Harita
KonumHacı Bayram Mahallesi, Hipodrom Caddesi / Talatpaşa Bulvarı, 06630, Ulus
Altındağ, Ankara
Türkiye
Koordinatlar39°56′10″K 32°50′37″D / 39.93611°K 32.84361°D / 39.93611; 32.84361
SahipTCDD
İşletmeciTCDD Taşımacılık
Hat(lar)Başkentray
Uzaklık25,209 kilometre (15,664 mi) (Sincan)
12,263 kilometre (7,620 mi) (Kayaş)
Platformlar1 kenar platform, 2 ada platformu
Raylar7
Tren işletmecileriTCDD Taşımacılık
Otobüs güzergâhları
  • 157-3, 202-7, 204, 222, 254, 257, 268, 269, 277, 285, 288, 288-2, 288-6, 289, 309, 310, 312, 313, 314, 320, 321, 321-5, 322, 334, 335, 336, 349, 351, 352, 354, 354-3, 369, 394, 394-5, 397, 398-5, 404, 405, 410, 411, 415, 415-6, 418, 442-3, 461, 464, 482, 482-6, 563-4
BağlantılarYüksek Hızlı Tren (Ankara YHT Garı)・Line M4 (Gar)・Line A1 (Maltepe)
Yapı
Yapı türüHemzemin
OtoparkHayır
Bisiklet altyapısıEvet
Engelli erişimiEvet
MimarŞekip Akalın
Mimari tarzArt deco
Diğer bilgiler
Durumİşletmede
Ücret bölgesi2. Bölge
Tarihçe
Açılış31 Aralık 1892 (Demiryolu hattı ve ilk gar - CFOA)
30 Ekim 1937 (Mevcut gar - TCDD)
1972 (Sincan - Kayaş Banliyö Treni)
12 Nisan 2018 (Başkentray)
Elektriklendirme25 kV AA Katener (1972)
Hizmetler
Demiryolu ulaşımı
Toplu ulaşım

Ankara Garı, Türkiye'nin başkenti Ankara'nın Altındağ ilçesi Hacı Bayram Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait hemzemin ana tren istasyonudur.

Günümüzde TCDD 2. Bölge Müdürlüğü'ne ev sahipliği yapan ve İstanbul-Haydarpaşa - Ankara demiryolu'nun bitiş ve Ankara - Kars demiryolu'nun başlangıç noktası olan garın ilk binası, Chemins de Fer Ottomans d'Anatolie / Osmanlı Anadolu Demiryolları (CFOA) Şirketi tarafından Osmanlı Anadolu Demiryolları için inşa edilerek 31 Aralık 1892'de hizmete girmiştir.[1][2]

CFOA Şirketi, 1924'te ilk devlet demiryolu şirketi olan Chemins de fer d'Anatolie Baghdad / Anadolu-Bağdat Demiryolları (CFAB) Şirketi tarafından idare edilmeye başlanmış, 1927'de CFAB Şirketi devletleştirilmiş ve şirketin işlettiği hatlar ve tren istasyonları Devlet Demiryolları ve Limanları İdaresi (DDYL)'nin denetimine girmiştir. DDYL ise 1929'da yerini -o zamanlar adı Devlet Demiryolları Umum Müdürlüğü olan- TCDD'ye bırakmıştır.[3][4]

Ankara'nın başkent olmasıyla birlikte giderek yetersiz kalan ilk gar binasının yerine TCDD tarafından inşa edilen yeni gar binası 30 Ekim 1937'de hizmete girmiştir.[1][3][4] Elektrifikasyon altyapısıyla yenilenerek 1972'de tekrar hizmete giren istasyon, 1972 - 2016 yılları arasında Sincan - Kayaş Banliyö Treni'ne hizmet vermiş, Başkentray projesinin inşası kapsamında 11 Temmuz 2016'da -banliyö kısmı- kapatılmış ve yeniden inşa edilerek 12 Nisan 2018'de tekrar hizmete girmiştir.[5]

İki ada platformu ve bir kenar platformdan oluşan istasyonun, kuzeydeki ada ve kenar platformu İzmir Mavi Treni, 4 Eylül Mavi Treni, Ankara Ekspresi, Doğu Ekspresi, Güney Kurtalan Ekspresi, Turistik Doğu Ekspresi ve Van Gölü Ekspresi Anahat Trenleri'ne[6] ve Ankara - Polatlı Bölgesel Trenleri'ne[7], güneydeki ada platformu ise B1 (Sincan - Kayaş) Banliyö Trenleri'ne[8] hizmet vermektedir.[note 1]

Hatlar[değiştir | kaynağı değiştir]

TCDD

Hizmetler[değiştir | kaynağı değiştir]

Platform yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Hipodrom ↑ Sincan ↑
| ⇌ 5 4 ⇌ | | | | ⇌ 3 2 ⇌ | | ⇌ 1
↓ Yenişehir ↓ Kayaş
1 - 3 Batı yönü TCDD Taşımacılık İzmir-Basmane・İstanbul-Halkalı için
Doğu yönü Kars・Malatya・Kurtalan・Tatvan için
4 Batı yönü Başkentray Eryaman YHT・Sincan・(Akçaören) için
5 Doğu yönü Kayaş için

Güzergâh[değiştir | kaynağı değiştir]

TCDD
TCDD Taşımacılık
Önceki İstasyon Anahat Trenleri[6] Sonraki İstasyon Sefer Sayısı
Sincan
İzmir-Basmane yönünde 		TCDD Taşımacılık İzmir Mavi Treni Bitiş Her gün karşılıklı 1 sefer
Başlangıç TCDD Taşımacılık Ankara Ekspresi Sincan
İstanbul-Halkalı yönünde
TCDD Taşımacılık Doğu Ekspresi Kayaş
Kars yönünde
TCDD Taşımacılık 4 Eylül Mavi Treni Kayaş
Malatya yönünde 		Perşembe ve Cumartesi Ankara kalkışlı 1 sefer
---
Cuma ve Pazar Malatya kalkışlı 1 sefer
TCDD Taşımacılık Güney Kurtalan Ekspresi Kayaş
Kurtalan yönünde 		Pazartesi, Çarşamba, Perşembe, Cuma ve Cumartesi Ankara kalkışlı 1 sefer
---
Pazartesi, Çarşamba, Cuma, Cumartesi ve Pazar Kurtalan kalkışlı 1 sefer
TCDD Taşımacılık Turistik Doğu Ekspresi Kayaş
Kars yönünde 		Pazartesi, Çarşamba ve Cuma Ankara kalkışlı 1 sefer
---
Çarşamba, Cuma ve Pazar Kars kalkışlı 1 sefer
---
Sadece Aralık - Mart döneminde işletilir.
TCDD Taşımacılık Van Gölü Ekspresi Kayaş
Tatvan yönünde 		Salı ve Pazar Ankara kalkışlı 1 sefer
---
Salı ve Perşembe Tatvan kalkışlı 1 sefer
Önceki İstasyon Bölgesel Trenler[7] Sonraki İstasyon Sefer Sayısı
Başlangıç B21
Ankara - Polatlı Bölgesel Treni 		Sincan
Polatlı yönünde 		Her gün Ankara kalkışlı 5, Polatlı kalkışlı 6 sefer
Önceki İstasyon Banliyö Trenleri Sonraki İstasyon Sefer Sıklığı
Hipodrom
Sincan yönünde 		Başkentray
(Sincan - Kayaş) 		Yenişehir
Kayaş yönünde 		06.00 - 21.00 arasında 15 dakikada 1, 21.00 - 23.00 arasında 30 dakikada 1 sefer[8]
İptal Edilen Hizmet
TCDD
Önceki İstasyon Banliyö Trenleri Sonraki İstasyon Sefer Sıklığı
Hipodrom
Sincan yönünde 		Sincan - Kayaş Banliyö Treni Yenişehir
Kayaş yönünde 		İptal edildi

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

2015 Ankara Garı Saldırısı Anıtı

Ankara'da demiryolu ulaşımının ana arteri olan Ankara Garı'nın tarihi Osmanlı İmparatorluğu dönemine kadar uzanmaktadır. O yıllarda İstanbul-Haydarpaşa - Ankara demiryolu'nun Ankara ayağını oluşturan garın ilk hizmet binası Chemins de Fer Ottomans d'Anatolie / Osmanlı Anadolu Demiryolları (CFOA) Şirketi tarafından inşa edilerek 31 Aralık 1892'de hizmete girdi. Fakat Cumhuriyet'in ilanıyla birlikte hızla gelişen Ankara'nın yolcu trafiğini kaldıramaz hale gelen bu eski gar binası yerini 1935-37 yılları arasında inşa edilen ve halen kullanımda olan günümüzdeki yapıya bıraktı.

Şehirlerarası ulaşımın yanı sıra 1972'den 2016 yılına kadar Sincan - Kayaş Banliyö Treni'nde hizmet veren Ankara Garı; Başkentray projesi kapsamında 11 Temmuz 2016'da kısmen kapatıldı ve gerekli altyapı çalışmalarının ardından yenilenerek 12 Nisan 2018'de tekrar hizmete girdi. Ayrıca; Ankara YHT Garı'nın inşası tamamlanana kadar Yüksek Hızlı Tren hatları da Ankara Garı'ndan işletildi. Ankara Garı 2005 yılında, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası tarafından yayımlanan 50. Yılda 50 Eser listesine dahil edildi.

10 Ekim 2015 tarihinde garın önünde gerçekleştirilen bir bombalı saldırıda 109 kişi hayatını kaybetti.

Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]

Cumhuriyet tarihinin en önemli ve prestijli mimari eserlerinden biri olarak kabul edilen Ankara Garı, Şekip Akalın tarafından tasarlandı. Akalın burayı sadece bir tren istasyonu olarak değil; gar gazinosu, lojmanlar ve idari binalarıyla birlikte oldukça büyük bir gar kompleksi olarak kurguladı. Temeli 4 Mart 1935 tarihinde atılan yapı, dönemin Bayındırlık Bakanlığı ve Demiryolları Umum Müdürlüğü'nün de katkılarıyla 30 Ekim 1937'de tamamlanarak hizmete açıldı. İstasyon Caddesi üzerinde yer alan Ankara Palas, Gençlik Parkı, 19 Mayıs Stadyumu ve Ankara Hipodromu gibi sosyal mekanlara komşu olan bir noktada konumlanan garın inşasıyla birlikte şehir içinde Ankara Kalesi'nden başlayarak bu yeni gar binasına kadar uzanan bir kültür koridoru da oluşturulmuş oldu. Zaman içerisinde modernleşmenin sembolü ve çağdaş yaşama açılan bir kapı olarak görülmeye başlanan Ankara Garı'nın öncü olduğu bu kültür aksı o kadar benimsendi ki, benzer projeler Eskişehir ve Balıkesir gibi diğer Türk kentlerinde de uygulandı.[9]

Çevre alanı[değiştir | kaynağı değiştir]

Görseller[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Garın ön cephesi

    Garın ön cephesi

  • Garın arka cephesi

    Garın arka cephesi

  • Garın saat kulesi

    Garın saat kulesi

  • Atatürk Vagonu

    Atatürk Vagonu

  • Atatürk Vagonu

    Atatürk Vagonu

  • 2009 - 2016 yılları arasında Yüksek Hızlı Tren'e ayrılan peron

    2009 - 2016 yılları arasında Yüksek Hızlı Tren'e ayrılan peron

  • 2009 - 2016 yılları arasında garı kullanan Yüksek Hızlı Tren

    2009 - 2016 yılları arasında garı kullanan Yüksek Hızlı Tren

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ 29 Ekim 2016'da Ankara YHT Garı hizmete girinceye kadar, 2009 - 2016 yılları arasında, YHT'lere Ankara Garı hizmet vermiştir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Ankara railway station" [Ankara Garı]. Trains of Turkey. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2022. 
  2. ^ "CFOA History" [CFOA Tarihi]. Trains of Turkey. 14 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2019. 
  3. ^ a b "A Short History of Turkish Railways" [Türk Demiryollarının Kısa Tarihi]. Trains of Turkey. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023. 
  4. ^ a b "TCDD History" [TCDD Tarihi]. Trains of Turkey. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023. 
  5. ^ "Başkentray, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katıldığı törenle hizmete açıldı". Star. 12 Nisan 2018. 30 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023. 
  6. ^ a b "Anahat Trenleri". TCDD Taşımacılık. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023. 
  7. ^ a b "Bölgesel Trenler". TCDD Taşımacılık. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023. 
  8. ^ a b "Başkentray Banliyö Treni". TCDD Taşımacılık. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023. 
  9. ^ Tektaş, Elif; Akalın, Aysu (Nisan 2020). "Değişen ve Dönüşen Bir Kentte Eski-Yeni Çelişkisi: Ankara Tren Garı-Ankara YHT Garı" (PDF). Mimarlık. 57 (412). Ankara: Mimarlar Odası. ss. 68-72. ISSN 1300-4212. 31 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Temmuz 2021. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ankara_Garı&oldid=30255211" sayfasından alınmıştır