Alsancak Garı
Alsancak | |
|---|---|
|
İZBAN istasyonu Demiryolu Yük İstasyonu | |
 İzmir Alsancak Garı | |
| Konum |
Mimar Sinan Mahallesi, Atatürk Caddesi Konak, İzmir Türkiye |
| Koordinatlar | 38°26′20″K 27°8′55″D / 38.43889°K 27.14861°DKoordinatlar: 38°26′20″K 27°8′55″D / 38.43889°K 27.14861°D |
| Sahip | TCDD |
| İşletmeci | TCDD Taşımacılık |
| Hat(lar) | İZBAN (Merkez Hattı) |
| Uzaklık |
23 km (14 mil) (Cumaovası) 31 km (20 mil) (Menemen) |
| Platformlar | Yan |
| Raylar | 2 |
| Yapı | |
| Yapı türü | Hemzemin |
| Bisiklet altyapısı | Evet |
| Engelli erişimi | Evet |
| Tarihçe | |
| Açılış | 1858 |
| Yeniden inşası | 2001 |
| Elektriklendirme | 2001 (25 kV AA Katener) |
Alsancak Garı, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir tren istasyonudur. 1858'de Punta Garı adıyla hizmete giren gar, Kemer istasyonundan sonra ülkenin en eski ikinci istasyonudur.[1] Günümüzde yalnızca İZBAN trenleri tarafından kullanılmaktadır.
İçindekiler
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
1857 yılında Vali Mustafa Paşa döneminde temeli atılan İzmir-Aydın Demiryolu (ORC)'nun başlangıcında yer alan Alsancak Garı, 1858 yılında hizmete girmiştir. Hat 1866'da açılmış ve yoğun olarak kullanılmaya başlanmıştır. Başlangıçta ORC'ye ait olan istasyon, 1935'de ORC'nin satın alınıp feshedilmesiyle TCDD'ye geçmiştir. 2001 yılında tüm hatlar elektriklendirilerek hat sayısı 4'ten 10'a, platform sayısı ise 2'den 6'ya yükseltilmiştir.
İstasyon 1 Mayıs 2006 tarihinde İZBAN projesinin inşaatı kapsamında kullanıma kapatılmış, projesinin tamamlanmasıyla birlikte 19 Mayıs 2010 tarihinde tekrar hizmete girmiştir. İstasyonun kapalı kaldığı dört yıllık dönemde istasyon içerisinde Nil Karaibrahimgil ve Sıla Gençoğlu konserleri gerçekleşmiştir.
Günümüzde istasyonu İZBAN'ın Merkez Hattı trenleri kullanmaktadır.
İçerik ve yeri[değiştir | kaynağı değiştir]
Konumu Mimar Sinan Mahallesi, Atatürk Caddesi Konak, İzmir olan bu yapı kentseldir. İş merkezleri ve ticari alanların merkezinde bulunmaktadır. Ayrıca istasyon birçok şehirler arası tren hattının en önemli duraklarından biridir. Çevresindeki yapılar ile olan ilişkisi ilerleyen zamanlarda modern bir uyum ile ilişkilendirilmiştir. Yapıya, biri binanın ana giriş kapısı (Atatürk Caddesi'nde) diğeri ise yeni tasarlanılan İZBAN binasının girişi (Liman Caddesi'nde) olmak üzere iki farklı girişten ulaşılır. Ana cadde üzerinde olan bu yapıya İzmir'in hemen hemen bütün kesimlerinden ulaşmak kolaydır. Alsancak Garı, 1858 yılından itibaren İzmir'in en gözde ulaşım merkezlerinden biri haline gelmiştir.
Saat kulesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Yapının güney cephesinde binaya ekli halde yer alan kulenin meydana bakan tek cephesinde bir niş içerisine yerleştirilen saatin 1890 yılında yapıya eklendiği tahmin edilmektedir.[2] Bu kule aynı zamanda İzmir'deki ilk saat kulesidir.
Biçimsel nitelikler[değiştir | kaynağı değiştir]
Alsancak Garı yapımında Geç Dönem Osmanlı mimari esintileri görülmektedir. Bu dönemde Ampir, Barok, Rokoko ve Klasik Osmanlı üsluplarının hepsinin bir arada kullanıldığı yapılar dahi vardır. İç mekan oldukça yüksek, pencere açıklıkları vitraller ile süslenmiştir. Başka bir özellik ise garın tren raylarının olduğu kısım kafes sistemi ile desteklenmiş, oldukça yüksek bir formdadır. Beşik kemer, iç mekanda mekanı ayırmak için, dışta ise açıklıkların sınırlarını belirtmek için kullanılmıtır. Kapı ve pencere detayları süslüdür. Tren raylarının bölünmesinde de beşik kemer sistemi kullanılmıştır.
Ayrıca yapının güney cephesinde binaya ekli halde yer alan kulenin meydana bakan tek cephesinde bir niş içerisine yerleştirilen saatin 1890 yılında yapıya eklendiği tahmin edilmektedir. Bu kule aynı zamanda İzmir'deki ilk saat kulesidir.
Ortam tecrübesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Ziyaretçilerin ilgi odağı olan kısım, giriş bölümünden sonra bilet gişesi ve ardından gelen büyük bekleme salonudur. Bekleme salonu yarı açık bir girişle beklemekte olan ziyaretçilere gözlem olanağı sunar. Girişin hemen yanında bulunan bilet alma bölümü ve kapalı bekleme bölümünde birçok Osmanlı detayları gözlenir. bölümlerin hemen hepsi yüksek tavanlıdır ve geniş kapı açıklıkları ile birbirlerine bağlanırlar. Garın penceler sayesinde daima ışık alması ziyaretçilerde rahat bir his uyandırır.
Yapı ve malzeme nitelikleri[değiştir | kaynağı değiştir]
İstasyon binası taşıyıcı duvarlar sayesinde ayakta durmaktadır. Taş duvarlar ve beşik tonozlar binanın asıl taşıyıcı elemanlarıdır. Çatıda kafes sistemi kullanılmıştır. Kafes sistemi demirden oluşturulmuştur. Beşik kemer sistemi hem görsel hem strüktürel yapıyı desteklemektedir. Büyük pencere açıklıkları ile güneş ışığını doğrudan alır ve iç mekan her zaman aydınlıktır. Bu da ziyaretçilerde rahat bir his uyandırır. Pencerelerdeki vitral detaylar sebebi ile iç mekana renkli ışık alımı olanağı sağlar.
Hizmetler[değiştir | kaynağı değiştir]
| Önceki İstasyon | İZBAN | Sonraki İstasyon |
|---|---|---|
Cumaovası yönünde |
Menemen yönünde |
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ http://v3.arkitera.com/h25051-yuzyillik-alsancak-gari-expo-2015e-kurban-ediliyor.html
- ^ Cansever, Meltem (Haziran 2009), Türkiye'nin Kültür Mirası 100 Saat Kulesi, İstanbul: NTV Yayınları, s. 142, ISBN 9786055813239
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Alsancak Garı ile ilgili medyaları bulabilirsiniz. |
