Alsancak Garı
Alsancak Garı | |
|---|---|
|
İZBAN istasyonu Tram İzmir durağı | |
 İzmir Alsancak Garı | |
 | |
| Konum |
Mimar Sinan Mahallesi, Atatürk Caddesi Konak, İzmir Türkiye |
| Sahip | TCDD |
| İşletmeci | İZBAN |
| Hat(lar) | İZBAN (Merkez Hattı) |
| Uzaklık |
23 km (14 mil) (Cumaovası) 31 km (20 mil) (Menemen) |
| Platformlar |
6 3 kenar platform 3 ada platformu |
| Raylar | 10 |
| Tren işletmecileri |
TCDD Taşımacılık İZBAN |
| Yapı | |
| Yapı türü | Hemzemin |
| Otopark | Hayır |
| Bisiklet altyapısı | Evet |
| Engelli erişimi | Evet |
| Diğer bilgiler | |
| Durum | İZBAN A.Ş.'nin Aldığı Karar İle TCDD Taşımacılık Trenleri Basmane Garı'na Devredilmiştir. |
| Ücret bölgesi | 3. Bölge |
| Tarihçe | |
| Açılış | 1858, 2001, 2010 |
| Elektriklendirme | 2001 (25 kV AA Katener) |
| Hizmetler | |
|
Toplu ulaşım | |
Alsancak Garı, İzmir'in Konak ilçesinde yer alan TCDD'ye ait ana tren istasyonudur. 1858'de Punta Garı adıyla hizmete giren gar, Kemer Tren İstasyonu'ndan sonra ülkenin en eski ikinci tren istasyonudur.[1] Günümüzde yalnızca İZBAN'ın Merkez Hattı trenleri tarafından kullanılmaktadır.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
1857 yılında Vali Mustafa Paşa döneminde temeli atılan İzmir-Alsancak – Aydın Demiryolu'nun başlangıcında yer alan Alsancak Garı, 1858 yılında hizmete girmiştir. Demiryolu hattı ise 1866 yılında hizmete girmiş ve yoğun olarak kullanılmaya başlanmıştır. Başlangıçta Ottoman Railway Company / Osmanlı Demiryolu Şirketi (ORC)'ne ait olan istasyon, 1935'te ORC'nin satın alınıp feshedilmesiyle TCDD'ye geçmiştir. 2001 yılında tüm hatlar elektriklendirilerek hat sayısı 4'ten 10'a, platform sayısı ise 2'den 6'ya yükseltilmiştir.
İstasyon 1 Mayıs 2006 tarihinde İZBAN projesinin inşaatı kapsamında kullanıma kapatılmış, projesinin tamamlanmasıyla birlikte 19 Mayıs 2010 tarihinde tekrar hizmete girmiştir. İstasyonun kapalı kaldığı dört yıllık dönemde istasyon içerisinde Nil Karaibrahimgil ve Sıla Gençoğlu konserleri gerçekleşmiştir.
İçerik ve yeri[değiştir | kaynağı değiştir]
Konumu Mimar Sinan Mahallesi, Atatürk Caddesi, Konak, İzmir olan bu yapı kentseldir. İş merkezleri ve ticari alanların merkezinde bulunmaktadır. Ayrıca istasyon uzun yıllar boyunca birçok şehirler arası tren hattının en önemli duraklarından birisi olmuştur. Çevresindeki yapılar ile olan ilişkisi ilerleyen zamanlarda modern bir uyum ile ilişkilendirilmiştir. Yapıya, biri binanın ana giriş kapısı (Atatürk Caddesi'nde) diğeri ise yeni tasarlanan İZBAN binasının giriş kapısı (Liman Caddesi'nde) olmak üzere iki farklı girişten ulaşılır. Ana cadde üzerinde olan bu yapıya İzmir'in hemen hemen bütün kesimlerinden ulaşmak kolaydır. Alsancak Garı, 1858 yılından itibaren İzmir'in en gözde ulaşım merkezlerinden biri haline gelmiştir.
Saat kulesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Yapının güney cephesinde binaya ekli halde yer alan kulenin meydana bakan tek cephesinde bir niş içerisine yerleştirilen saatin 1890 yılında yapıya eklendiği tahmin edilmektedir.[2] Bu kule aynı zamanda İzmir'deki ilk saat kulesidir.
Yapısal özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]
Alsancak Garı yapımında Geç Dönem Osmanlı mimari esintileri görülmektedir. Bu dönemde Ampir, Barok, Rokoko ve Klasik Osmanlı üsluplarının hepsinin bir arada kullanıldığı yapılar dahi vardır. İç mekan oldukça yüksek, pencere açıklıkları vitraller ile süslenmiştir. Başka bir özellik ise garın tren raylarının olduğu kısım kafes sistemi ile desteklenmiş, oldukça yüksek bir formdadır. Beşik kemer, iç mekanda mekanı ayırmak için, dışta ise açıklıkların sınırlarını belirtmek için kullanılmıştır. Kapı ve pencere detayları süslüdür. Tren raylarının bölünmesinde de beşik kemer sistemi kullanılmıştır.
Ayrıca yapının güney cephesinde binaya ekli halde yer alan kulenin meydana bakan tek cephesinde bir niş içerisine yerleştirilen saatin 1890 yılında yapıya eklendiği tahmin edilmektedir. Bu kule aynı zamanda İzmir'deki ilk saat kulesidir.
Ortam tecrübesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Ziyaretçilerin ilgi odağı olan kısım, giriş bölümünden sonra bilet gişesi ve ardından gelen büyük bekleme salonudur. Bekleme salonu yarı açık bir girişle beklemekte olan ziyaretçilere gözlem olanağı sunar. Girişin hemen yanında bulunan bilet alma bölümü ve kapalı bekleme bölümünde birçok Osmanlı detayları gözlenir. bölümlerin hemen hepsi yüksek tavanlıdır ve geniş kapı açıklıkları ile birbirlerine bağlanırlar. Garın penceler sayesinde daima ışık alması ziyaretçilerde rahat bir his uyandırır.
Yapı ve malzeme nitelikleri[değiştir | kaynağı değiştir]
İstasyon binası taşıyıcı duvarlar sayesinde ayakta durmaktadır. Taş duvarlar ve beşik tonozlar binanın asıl taşıyıcı elemanlarıdır. Çatıda kafes sistemi kullanılmıştır. Kafes sistemi demirden oluşturulmuştur. Beşik kemer sistemi hem görsel hem strüktürel yapıyı desteklemektedir. Büyük pencere açıklıkları ile güneş ışığını doğrudan alır ve iç mekan her zaman aydınlıktır. Bu da ziyaretçilerde rahat bir his uyandırır. Pencerelerdeki vitral detaylar sebebi ile iç mekana renkli ışık alımı olanağı sağlar.
Demiryolu bağlantısı[değiştir | kaynağı değiştir]
Hizmetler[değiştir | kaynağı değiştir]
| TCDD TCDD Taşımacılık | |||
|---|---|---|---|
| Önceki İstasyon | Banliyö Trenleri | Sonraki İstasyon | – |
Cumaovası yönünde |
Merkez Hattı |
Menemen yönünde |
|
| İzmir Büyükşehir Belediyesi | |||
| Önceki Durak | Tram İzmir | Sonraki Durak | Sefer Sayısı |
Fahrettin Altay yönünde |
Halkapınar yönünde – Havagazı Fahrettin Altay yönünde |
||
Otobüs bağlantıları[değiştir | kaynağı değiştir]
| İzmir Büyükşehir Belediyesi ESHOT – İZULAŞ | |||
|---|---|---|---|
| Hat | Durak | Güzergâh | Konum |
(Talatpaşa Bulvarı yoluyla) |
|||
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ http://v3.arkitera.com/h25051-yuzyillik-alsancak-gari-expo-2015e-kurban-ediliyor.html
- ^ Cansever, Meltem (Haziran 2009), Türkiye'nin Kültür Mirası 100 Saat Kulesi, İstanbul: NTV Yayınları, s. 142, ISBN 9786055813239
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Alsancak Garı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Tarihçe (İngilizce)
| İstasyonlar |
|  | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Lokomotifler | ||||||||
