George Marshall
George Catlett Marshall | |
---|---|
3. Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı | |
Görev süresi 21 Eylül 1950 – 12 Eylül 1951 | |
Başkan | Harry S. Truman |
Yerine geldiği | Louis A. Johnson |
Yerine gelen | Robert A. Lovett |
50. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı | |
Görev süresi 21 Ocak 1947 – 20 Ocak 1949 | |
Başkan | Harry S. Truman |
Yerine geldiği | James F. Byrnes |
Yerine gelen | Dean Acheson |
ABD Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanı | |
Görev süresi 1 Eylül 1939 – 18 Kasım 1945 | |
Başkan | Franklin D. Roosevelt Harry S. Truman |
Yerine geldiği | Malin Craig |
Yerine gelen | Dwight D. Eisenhower |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 31 Aralık 1880 Uniontown, Pensilvanya |
Ölüm | 16 Ekim 1959 (78 yaşında) Washington, DC |
Evlilik(ler) | Katherine Boyce Tupper Elizabeth Carter Cole |
Mesleği | Asker, Devlet Adamı |
Ödülleri | Nobel Barış Ödülü (1953) |
İmzası | |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | ABD |
Branşı | Amerika Birleşik Devletleri Ordusu |
Hizmet yılları | 1902–1945 |
Rütbesi | General |
Komutası | ABD Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanı |
Çatışma/savaşları | Filipin-Amerikan Savaşı I. Dünya Savaşı II. Dünya Savaşı Çin İç Savaşı |
George Catlett Marshall (d. 31 Aralık 1880 - ö. 16 Ekim 1959), II. Dünya Savaşı sırasında ABD Genelkurmay Başkanı (1939-1945).[1] Daha sonra dışişleri (1947-1949) ve savunma bakanı (1950-1951) olarak hükûmette görev almıştır. Türkiye ve diğer 15 Avrupa ülkesinin ekonomik bağlılığını başlatan Marshall Planı olarak bilinen Avrupa Kalkınma Programı'nın yaratıcısıdır.
Hayatı ve Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir kömür tüccarının oğluydu. 1901'de Lexington'daki Virginia Askeri Enstitüsü'nü bitirdi. 1902-1903 yıllarında Filipinler'de görev yaptı. Ordu içinde hızla yükselerek I. Dünya Savaşı sırasında 1. Tümen'in harekât dairesi başkanı olarak Fransa'ya gönderildi (1917). Meuse-Argonne harekâtı sırasında da 1. Ordu harekât dairesi başkanı olarak görev aldı (1918). Savaştan sonra beş yıl boyunca (1919-1924) General John J. Pershing'in yaverliğini yaptı.
II. Dünya Savaşı'nın başladığı 1 Eylül 1939'da Kara Kuvvetleri kurmay başkanlığına getirildi. Kazablanka, Washington, Québec, Kahire ve Tahran konferanslarına ABD kurmay başkanlarının baştemsilcisi olarak katıldı. Bu konferanslarda İngilizlerin Akdeniz stratejisi olarak bilinen planını benimsemeyerek, Müttefiklerin Alman güçlerine karşı Manş Denizi üzerinden bir saldırı düzenlemeleri gerektiğini ileri sürdü.
21 Kasım 1945'te genelkurmay başkanlığından ayrılmasından birkaç gün sonra, Başkan Harry Truman, Marshall'ı özel temsilcisi olarak Çin İç Savaşı'nda arabuluculuk yapmaya ikna etti. Bu girişiminde başarılı olamamasına karşın Ocak 1947'de dışişleri bakanlığına getirilen Marshall, aynı yıl haziranda kendi adıyla anılan ve savaş sırasında büyük yıkıma uğrayan Avrupa'nın yeniden inşasını amaçlayan Avrupa Kalkınma Planı'nı açıkladı. Ayrıca başlangıçta plan kapsamına alınmayan Yunanistan ve Türkiye'ye yardım sağlanmasında etkili oldu. İsrail Devleti'nin tanınması ve Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı'nın (NATO) kurulmasına ilişkin görüşmelerin başlatılması için çaba gösterdi. İki yıl sonra sağlığının bozulması nedeniyle görevinden ayrıldı.
1950'de 70 yaşındayken Başkan Harry Truman'ın Kore Savaşı sebebiyle yaptığı çağrıyı kabul ederek Savunma Bakanı oldu. 1951'de savunma bakanlığı görevinden ayrıldıktan sonra hükûmete askeri konularda danışmanlık yaptı. 1953'te, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'nın iktisadi kalkınmasına ve dünya barışına yaptığı katkılardan dolayı Nobel Barış Ödülü aldı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Wells, Anne (2013). Historical Dictionary of World War II. Scarecrow Press. ISBN 978-0810854574.
- Amerika Birleşik Devletleri dışişleri bakanları
- 1880 doğumlular
- 1959 yılında ölenler
- Amerikalı generaller
- Amerikalı diplomatlar
- Nobel Barış Ödülü sahipleri
- Charlemagne Ödülü sahipleri
- Soğuk Savaş'ta diplomatlar
- Çin İç Savaşı
- Arlington Ulusal Mezarlığı'na defnedilenler
- Amerikalı Nobel Ödülü sahipleri
- Amerika Birleşik Devletleri savunma bakanları
- Virginia Military Institute'de öğrenim görenler
- Time Yılın Kişisi