Kırşehir (il)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
22.55, 8 Haziran 2016 tarihinde Teacher0691 (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17188325 numaralı sürüm (köy->mahalle, yazış şekli: m2 → m² AWB ile)
Kırşehir
İlin Türkiye'deki konumu
İlin Türkiye'deki konumu
Harita
İl sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
Coğrafi bölgeİç Anadolu
İdare
 • ValiNecati Şentürk
Yüzölçümü
 • Toplam6.570 km²
Nüfus
 • Toplam222.707
 • Kır
54.685
 • Şehir
168022
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu386
İl plaka kodu40
Resmî site
kirsehir.gov.tr

Kırşehir, Türkiye Cumhuriyeti'nin İç Anadolu Bölgesinde yer alan bir ildir.

1867 yılında bucak, 1869 yılında ilçe, 1870 yılında sancak olmuş, Avanos, Keskin ve Mecidiye (Çiçekdağı) ilçeleri Kırşehir'e bağlanmıştır. 1921 yılında bağımsız mutasarrıflık, 1924 yılında il olan Kırşehir'e Avanos, Çiçekdağı, Hacıbektaş, Mucur ilçeleri bağlanmıştır. 1944 yılında ilçe olan Kaman, Kırşehir'e bağlanmıştır.

20 Temmuz 1954 tarihinde Osman Bölükbaşı'yı tekrar milletvekili seçtiği için Kırşehir ilçe yapıldı (Adnan Menderes konuyla ilgili Meclis'te 'Türkiye’nin hiçbir vilayetinde yüzde 3’ten fazla oy almayan bir partiye mensup milletvekilini iki seçimde de seçen Kırşehir’in, bir içtimai ve siyasi bünye itibariyle anormallik göstermekte olduğunu inkâr etmek mümkün değildir; evet, biz açık konuşuruz’ şeklinde konuşmuş ve Osman Bölükbaşı da cevaben; "Vilayeti kaldırdınız, bizi de kaldırın da zulmünüz tamam olsun" demiştir). Nevşehir il, Kırşehir de Nevşehir iline bağlı bir ilçe haline getirilmiş; Çiçekdağı ilçesi Yozgat'a, Kaman Ankara'ya, Hacıbektaş, Mucur ve Avanos da Nevşehir'e bağlanmıştır.

Kırşehir, 1 Temmuz 1957'de Adnan Menderes hükûmeti tarafından tekrar il hâline getirilmiş ve Yozgat'ın Çiçekdağı, Ankara'nın Kaman ve Nevşehir'in Mucur ilçeleri tekrar dâhil edilmiştir. 2010 tarihli TÜİK verilerine göre ilde merkez ilçe ile beraber 7 ilçe, 23 belde ve 234 köy vardır.

Kırşehir adı

Kırşehir tarihi, Hititler dönemi ile anılmaya başlar. Fakat, ilin adının o zaman ne olduğu henüz bilinmemektedir. İlin bir ara Aquae Saravenas (Akova - Saravena) adıyla (M.Ö. 2. yy.) bilindiği anlaşılmıştır. Önceleri Makissos (Macissus) adıyla anılan kent, İmparator I. Jüstinianos devrinde (527-568) yeniden kurulmuş ve Jüstinianopolis diye anılmaya başlamıştır.

Uçsuz bucaksız kırın ortasında yükselen bu kente Türkler "Kır şehri" adını vermişlerdir. Kır şehri zamanla halk dilinde "Kırşehir" oldu. Bu gün bile bazı köylerinde yaşayan halk, burasını Kır şehri diye anar. Kırşehir ismi Türkçedir.

İklim

Kırşehir'de NAO ve AO indeks pozitif değer aldığında kışlar nispeten ılık ve ağırlıklı yağmurlu, AO ve NAO negatif seyrettiğinde kışları soğuk ve az yağışlı olmak ile birlikte yağışlar çoğunlukla kar şeklinde düşer.[2] Yazları ise sıcak ve genellikle kurak geçen karasal iklim görülür. Son yıllarda, yaz yağışlarında artışlar görülse de, Thorntwait'in iklim tasnifine göre, Kırşehir yarı kurak iklim özelliğine sahiptir. İldeki yıllık sıcaklık ortalaması 11.3 °C, yıllık ortalama yağış miktarı ise 415,9 kg/m²'dir.

Sıcaklık

İldeki dağlık ve ovalık alanlar arasında yıllık ortalama sıcaklık farkı çok fazla değildir. İlçeler arasındaki sıcaklık farkı 1 °C-1.5 °C civarındadır. Merkez ilçede yıllık ortalama sıcaklık 11,3 °C iken, Kaman'da 10.2 °C, Çiçekdağı'nda 11,7 °C, Mucur'da da 11.7 °C, Akçakent'te 9.6 °C, Akpınar'da ise 9.9 °C'dir. Kırşehir'in çevre illerle olan sıcaklık farkı yine 1 °C-1.5 °C dolayındadır. Ankara'da 11,8 °C, Kırıkkale'de 12.5 °C Nevşehir'de 10,5 °C, Yozgat'ta 9,0 °C'dir.

Yağış

Kırşehir'de ortalama aylık yağış dağılımı
Ay Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara
kg/m2 39.6
 
31.2
 
35.6
 
50.2
 
44.8
 
31.1
 
6.6
 
5.2
 
13.8
 
32
 
43.6
 
45.8
 


İlçeler

Nüfus

Kırşehir il nüfus bilgileri
Yıl Toplam Sıra Fark Şehir - Kır
1927[3] 126.901 48
  %17     21.130
105.771     %83  
1935[4] 145.932 50 %15
  %16     22.855
123.077     %84  
1940[5] 149.518 52 %2
  %15     22.210
127.308     %85  
1945[6] 157.565 52 %5
  %17     27.044
130.521     %83  
1950[7] 181.899 50 %15
  %18     31.862
150.037     %82  
1955 Nevşehir iline bağlı ilçe statüsünde
1960[8] 175.749 61
  %21     36.558
139.191     %79  
1965[9] 196.836 60 %12
  %21     42.000
154.836     %79  
1970[10] 214.932 60 %9
  %25     54.669
160.263     %75  
1975[11] 232.853 59 %8
  %30     70.532
162.321     %70  
1980[12] 240.497 61 %3
  %35     83.965
156.532     %65  
1985[13] 260.156 61 %8
  %40     103.483
156.673     %60  
1990[14] 256.862 63 -%1
  %49     126.406
130.456     %51  
2000[15] 253.239 67 -%1
  %58     147.412
105.827     %42  
2007[16] 223.170 67 -%12
  %66     147.073
76.097     %34  
2008[17] 222.735 67 -%0
  %67     149.382
73.353     %33  
2009[18] 223.102 67 %0
  %69     154.205
68.897     %31  
2010[19] 221.876 70 -%1
  %71     156.731
65.145     %29  
2011[20] 221.015 67 -%0
  %72     158.179
62.836     %28  
2012[21] 221.209 68 %0
  %73     161.978
59.231     %27  
2013[22] 223.498 68 %1
  %74     165.717
57.781     %26  
2014[23] 222.707 70 -%0
  %75     168.022
54.685     %25  
2015[24] 225.562 69 %1
  %77     173.222
52.340     %23  
2016[24] 229.975 69 %2
  %78     178.324
51.651     %22  
2017[24] 234.529 69 %2
  %79     184.445
50.084     %21  
2018[24] 241.868 69 %3
  %77     186.260
55.608     %23  
2019[24] 242.938 69 %0
  %79     191.417
51.531     %21  
2020[24] 243.042 69 %0
  %80     193.470
49.572     %20  
2021[24] 242.944 69 -%0
  %80     195.147
47.797     %20  

İlin milletvekilleri

  • Salih Çetinkaya
  • Mikail Aslan

İlin valileri

Görüntüler

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Kültür ve Medeniyet Şehri Kırşehir, T.C. Kırşehir Valiliği, Ankara 1998, 215 s.
  1. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  2. ^ NOAA Climate Prediction Center
  3. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  4. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  5. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  6. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  9. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  22. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  23. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  24. ^ a b c d e f g

Dış bağlantılar