Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi
Makale serilerinden |
Türkiye'de on altı tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır.[1] İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2016'da Ani Antik Kenti listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dördü kültürel, ikisi karma alandır.
1945'te kurulan Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nün (UNESCO) yasaları, bir yıl sonra 26 ülke tarafından kabul edildi. Türkiye, 1972'de imzalanan Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'ye 1983'te taraf oldu.[2][3]
Dünya Mirasları
Aşağıdaki tablo her bir Dünya Mirası hakkındaki bilgileri listeler:
- Ad; Dünya Miras Komitesi tarafından listelendiği şekliyle
- Yer; bulunduğu il ve koordinatlar
- Tarih; öneme sahip olduğu veya inşa edildiği zaman dilimi
- UNESCO verileri; referans numarası, seçildiği yıl ve sağladığı kriterler
- Açıklamalar; alan hakkında kısa açıklama
- Renkler; kültürel alan, doğal alan, karma alan
Ad | Fotoğraf | Yer | Tarih | UNESCO verileri | Açıklamalar |
---|---|---|---|---|---|
İstanbul'un Tarihî Alanları | İstanbul 41°01′K 28°58′D / 41.017°K 28.967°D |
6. yüzyıl | 356; 1985; i, ii, iii, iv |
||
Göreme Millî Parkı ve Kapadokya | Nevşehir 38°40′K 34°50′D / 38.667°K 34.833°D |
4. yüzyıl (Göreme) | 357; 1985; i, iii, v, vii |
||
Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası | Sivas 39°22′25″K 38°07′25″D / 39.37361°K 38.12361°D |
1228-29 | 358; 1985; i, iv |
||
Hattuşaş: Hitit Başkenti | Çorum 40°01′11″K 34°36′55″D / 40.01972°K 34.61528°D |
MÖ 17. yüzyıl | 377; 1986; i, ii, iii, iv |
||
Nemrut Dağı | Adıyaman 37°58′54″K 38°44′28″D / 37.98167°K 38.74111°D |
MÖ 1. yüzyıl | 448; 1987; i, iii, iv |
||
Ksantos ve Letoon | Antalya, Muğla 36°21′22.20″K 29°19′6.90″D / 36.3561667°K 29.3185833°D |
MÖ 8.-7. yüzyıllar | 484; 1988; ii, iii |
||
Hierapolis ve Pamukkale | Denizli 37°55′30″N 29°07′33″E / 37.925086°K 29.125898°D |
MÖ 2. yüzyıl (Hierapolis) | 485; 1988; iii, iv, vii |
||
Safranbolu Şehri | Karabük 41°14′57.80″K 32°40′59.52″D / 41.2493889°K 32.6832000°D |
13. yüzyıl | 614; 1994; ii, iv, v |
1992'deki başvurusu ertelenmişti.[4] | |
Troya Antik Kenti | Çanakkale 39°57′27″K 26°14′20″D / 39.95750°K 26.23889°D |
MÖ 13. yüzyıl | 849; 1998; ii, iii, vi |
||
Selimiye Camii ve Külliyesi | Edirne 41°40′41″K 26°33′34″D / 41.67806°K 26.55944°D |
1574 | 1366; 2011; i, iv |
2000'de geçici listeye girmişti.[5] | |
Çatalhöyük Neolitik Kenti | Konya 37°40′03″K 32°49′42″D / 37.66750°K 32.82833°D |
MÖ 7400 | 1405; 2012; iii, iv |
2009'da geçici listeye girmişti.[6] | |
Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu | Bursa 40°11′005.03″K 29°03′44.41″D / 40.1847306°K 29.0623361°D |
14. yüzyıl | 1452; 2014; i, ii, iv, vi |
2000'de geçici listeye girmişti.[7] Orhangazi Külliyesi ve çevresini içine alan Hanlar Bölgesi, Hüdavendigar (I. Murad) Külliyesi, Yıldırım (I. Bayezid) Külliyesi, Yeşil (I. Mehmed) Külliye, Muradiye (II. Murad) Külliyesi, Cumalıkızık | |
Pergamon Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı | İzmir 39°7′33″K 27°10′48″D / 39.12583°K 27.18000°D |
MÖ 7. yüzyıl | 1457; 2014; i, ii, iii, iv, vi |
2011'de geçici listeye girmişti.[8] Akropol, çevresindeki yedi adet tümülüs, Kybele Kutsal Alanı | |
Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzaj Alanı | Diyarbakır 37°54′39.1″K 40°13′38.2″D / 37.910861°K 40.227278°D |
MÖ 6. yüzyıl | 1488; 2015; iv |
2000'de geçici listeye girmişti.[9] | |
Efes | İzmir 37°56′21.0″K 27°20′27.8″D / 37.939167°K 27.341056°D |
MÖ 10. yüzyıl | 1018; 2015; iii, iv, vi |
1994'te geçici listeye girmişti.[10] 2001'deki başvurusu ertelenmişti.[11] Dört ögesi vardır: 1) Çukuriçi Höyüğü, 2) Efes Antik Kenti, 3) Ayasuluk Tepesi, Artemis Tapınağı ve Orta Çağ Yerleşimi, 4) Meryem Ana Evi | |
Ani Antik Kenti | Kars 40°30′42.1″K 43°34′20.8″D / 40.511694°K 43.572444°D |
5. yüzyıl | 1518; 2016; ii, iii, iv |
2012'de geçici listeye girmişti.[12] |
Geçici Liste
Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde altmış dokuz tane varlığı bulunmaktadır. Bunlardan altmış dördü kültürel, ikisi doğal, üçü karma alandır. Liste en son 13 Nisan 2016'da güncellendi.[13]
Konumlar
Kaynakça
- ^ "Turkey - UNESCO World Heritage Centre". UNESCO. 26 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016.
- ^ "Dünya Miras Listesi'nde Türkiye" (PDF). UNESCO Türkiye Millî Komisyonu. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "Application of the World Heritage Convention by the States Parties - Turkey" (PDF). UNESCO. 31 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "UNESCO World Heritage Centre - Decision - 16 COM X.D". UNESCO. 7 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "Edirne Selimiye Mosque" (İngilizce). UNESCO. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "Neolithic Site of Catalhoyuk" (İngilizce). UNESCO. 30 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "Bursa and Cumalikizik Early Ottoman urban and rural settlements" (İngilizce). UNESCO. 4 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "Bergama" (İngilizce). UNESCO. 4 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "The Citadel and the Walls of Diyarbakir" (İngilizce). UNESCO. 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "Ephesus" (İngilizce). UNESCO. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2015.
- ^ "World Heritage Bureau Report 25th session". UNESCO. 10 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "Historic City of Ani" (İngilizce). UNESCO. 16 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016.
- ^ "UNESCO World Heritage Centre - Tentative Lists". UNESCO. 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2015.
- ^ "UNESCO World Heritage Centre - Decision - 25 COM X.D". UNESCO. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "Bureau of the World Heritage Committee". UNESCO. 24 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "UNESCO World Heritage Centre - Decision - 35 COM 8B.36". UNESCO. 3 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "UNESCO World Heritage Centre - Decision - 37 COM 8B.39". UNESCO. 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ "World Heritage Committee 27th session" (PDF). UNESCO. 20 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.