Yüksek Hızlı Tren

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(YHT sayfasından yönlendirildi)
Jump to navigation Jump to search
Yüksek Hızlı Tren
Ankara istasyonunda bekleyen bir hızlı tren seti (TCDD HT65000)
Ankara istasyonunda bekleyen bir hızlı tren seti (TCDD HT65000)
Türkiye'deki Yüksek Hızlı Tren hatları (inşaat hâlinde ve plan aşamasında olanlar dahil)
Türkiye'deki Yüksek Hızlı Tren hatları (inşaat hâlinde ve plan aşamasında olanlar dahil)
Hat Uzunluğu: 688 km
Hat açıklığı: 1435 mm
Voltaj: 25 kv / 50 Hz AC
Maksimum eğim: % 1,6
Minimum kurp yarıçapı: 3500  m
Âzâmi hız: 250  km/sa
Yüksek Hızlı Tren
Unknown BSicon "KINTa"
Ankara
Stop on track
Sincan
Stop on track
Polatlı
Unknown BSicon "bvWSL-BS2+lr"
Straight track End station
Konya
Station on track
Eskişehir
Stop on track
Bozüyük
Stop on track
Bilecik
Stop on track
Pamukova
Station on track
İzmit
Stop on track
Gebze
End station
Pendik (İstanbul)

Yüksek Hızlı Tren (YHT), aynı Fransa'daki TGV veya Almanya'daki ICE gibi, Türkiye'de TCDD tarafından verilen hızlı tren hizmetinin adıdır. Bu hizmet kendine özgü hızlı demiryolları ve tren setleri ile verilmektedir. YHT'nin seferlerine başlaması ile birlikte Türkiye bu teknolojiyi kullanan ülkeler arasında Avrupa'da 6., dünyada 8. ülke olmuştur.[1]

TCDD bu treninin adını belirlemek bir için anket yapmış, ankette yüksek oy alan "Türk Yıldızı", "Turkuaz", "Kardelen", "Yüksek Hızlı Tren", "Çelik Kanat", "Yıldırım" gibi isimler[2] arasından Yüksek Hızlı Tren adında karar kılındığını açıklamıştır.[3]

Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

YHT ilk olarak Ankara-Eskişehir güzergâhında hizmet vermiştir. Günümüzde Konya, İstanbul (Pendik), Ankara, Eskişehir, Bilecik şehirlerinde hizmet vermektedir. Seyir hızı 250 km/sa'dır. 8 motora sahip olan trende arıza durumunda bir diğer motorun devreye girerek trenin yolda kalmasını önleyen bir sistem bulunmaktadır.[4] Ankara-Eskişehir arasını yaklaşık 1 saat 20 dakikada alan hızlı trenin, Başkentray'ın bitimiyle bu sürenin 1 saat 15 dakikaya ineceği belirtiliyor.

YHT, ilk olarak 13 Mart 2009 günü saat 09.40'ta Ankara'dan Eskişehir'e hareket etti.[1]

Yüksek Hızlı tren hatları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ankara–İstanbul yüksek hızlı tren hattı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Ankara-İstanbul yüksek hızlı demiryolu

Ankara ile İstanbul arasında inşaatı tamamlanmış olan hızlı tren hattıdır. 533 Km. uzunluğundaki hatta yolculuğun 3.5 saat sürmektedir. Hatta çalışacak yüksek hızlı tren 250 km/sa hızla hareket etmektedir. Hızlı tren 29 Ekim 2013'te hizmete girmiştir. Marmaray'ın açılışı da aynı gün yapılmıştır.[5]

Ankara - İstanbul seferini yapan hızlı trenin 8 durağı bulunmaktadır. Bunlar sırasıyla (Ankara kalkışlı olarak) Ankara YHT Garı, Sincan Garı, Polatlı Garı, Eskişehir Garı, Bozüyük Garı, İzmit Garı, Gebze Tren İstasyonu ve Pendik Tren İstasyonu'dur.

Eskişehir şehir içi geçişi yer altına alındığından Eskişehir Garı şu anki yerinden 500 metre kadar ileriye taşınması planlanmaktadır.

İnönü - Gebze etabında 36 adet tünel yapımı planlanmış ancak uygulamada bazı tüneller birleştirilmiş ve iptal edilmiştir. TBM ile açılan bir tünel heyelan riski ile önce yeri değiştirilmiş daha sonra TBM'nin tünel içinde ilerleyememesi üzerine iptal edilmiş ve makine tünelin içinde bırakılarak güzergah değiştirilmiştir.

Ankara–İstanbul yüksek hızlı tren hattı inşaatı
Hat bölümü Uzunluk (km) İnşaatın başlangıcı / Resmi açılış Notlar
Ankara–Sincan 24 Ankara ve Sincan arasındaki mevcut hatlara Başkentray kapsamında hızlı tren hattı eklenecek.
Sincan–Esenkent 15 2008-2010 Sincan ve Esenkent arasındaki mevcut hatlar, hızlı tren hattı tamamlanana kadar kullanıldı.
Esenkent–Eskişehir 206 2004–2009[6] Sanat yapıları: 2 karayolu köprüsü ve 30 karayolu üstgeçidi, 7 demiryolu köprüsü ve 13 köprü. 4 viyadük (toplam 4 km den fazla) ve 1 tünel (471 m).
İlk test sürüşü Nisan 2007.
Eskişehir YHT Garı 3.4 km 2008-2014 Eskişehirde trafik sıkışıklığına neden olmamak için tünel içinden geçen hat planlandı. 1379 m aç-kapa tünelden oluşan şehir geçişi, 2 hızlı tren hattı, 1 konvansiyonel tren hattı içeriyor.
Eskişehir–İnönü 30 2008-2013 (tahmini)
İnönü–Vezirhan 54 2008-2013 (tahmini)
Vezirhan–Köseköy 104 2008-2013 (tahmini)
Köseköy–Gebze 56 2. safhada tamamlanacak.
Gebze–Haydarpaşa (İstanbul) 44 Gebze ile İstanbul arasındaki son bölüm Marmaray kapsamında yapılacak.

Ankara–Konya yüksek hızlı tren hattı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Ankara-Konya yüksek hızlı demiryolu
Ortalama 300 km/saat hızlı HT80000 treni

212 km.'lik Polatlı–Konya hattının yapımı Ağustos 2006'da başladı. Hat 2011 yılında tamamlanarak hizmete açıldı. Hattın kontrolü için yapılan testlerde 40.000 km yol yapılmıştır. Bu hat ile arada doğrudan bir hat olmadığından 10 saat 30 dakika olan Ankara-Konya yolculuk süresi 1 saat 30 dakikaya düşmüştür. Ankara'dan Konya'ya uzanan hattın uzunluğu 306 km'dir. Her gün karşılıklı 14 sefer yapılmaktadır. Yeni alınacak 6 Siemens Velaro tren seti teslim edildiğinde saatte bir sefer yapılacaktır. Başkentray'ın tamamlanması ve saatte 300–350 km hız yapan Siemens Velaro'ların hizmete girmesiyle 1 saat 15 dakikaya düşeceği belirtilmektedir.

Ankara–Konya yüksek hızlı tren hattı inşaatı
Hat bölümü Uzunluk (km) İnşaatın başlangıcı / Resmi açılış Notlar
Ankara–Polatlı (Müselles) 98 km 2004–2009 Ankara–İstanbul hızlı tren hattının, Sincan–Eskişehir bölümünde inşa edildi.
Faz 1
Polatlı-Kocahacılı'dan 100 km işaretine		 100 km 2007-2011 Gevşek zemin nedeni ile tahmini bedelden %20 daha fazlaya mal oldu.
Faz 2
100 km işaretinden Konya'ya		 112 km 2006-2011
Eskişehir-Ankara arasında kullanılan iki yüksek hızlı tren bileti.

İstanbul–Konya hızlı tren hattı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: İstanbul-Konya yüksek hızlı demiryolu

2011'de tamamlanan Polatlı - Konya Hattı Eskişehir - Konya seferlerine Tren setlerin yetersizliğinden dolayı açılışı geçikmiş ve 23 Mart 2013 tarihinde yine başbakanın katılımı ile açılmıştır. Günde 4 sefer yapmaktadır. Yolculuk süresi 1 saat 40 dakikadır.

Yapımı devam eden hatlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ankara–İzmir yüksek hızlı tren hattı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Ankara-İzmir yüksek hızlı demiryolu

Hattın sırasıyla Ankara - Afyonkarahisar - Uşak - Manisa - İzmir şehirlerinden geçmesi planlanmaktadır. Polatlı'yi geçtikten sonra Ankara–Konya YHT'nin 120. km'sinde Kocahacılı, Polatlı'da çatallanarak Afyon istikametine ilerleyecektir.[7]

Toplam uzunluğunun 624 kilometre ve toplam yapım maliyetinin 4 milyar TL olması beklenen projenin, birinci etabını Ankara-Afyonkarahisar, ikinci etabını Afyonkarahisar-Uşak-Eşme ve üçüncü etabını ise Eşme-Manisa-İzmir arası oluşturmaktadır. Hat tamamlandığında, Ankara-İzmir arasındaki seyahat süresi 3 saat 30 dakika, Ankara-Afyonkarahisar ise 1 saat 30 dakika olacaktır.[7]

Hattın 287 kilometrelik Ankara- Afyonkarahisar etabının altyapı yapım sözleşmesi 11 Haziran 2012'de Sigma-Burkay-Makimsan-YDA iş ortaklığı ile imzalanmıştır. 167 km uzunluğunda olan etabın 3 yıl içerisinde bitirilmesi hedeflenmektedir. Bu etapta toplam 8 bin metre uzunluğunda 11 tünel, toplam 6 bin 300 metrelik 16 viyadük, 24 köprü, 116 alt geçit-üst geçit, 195 menfez inşa edilecek; 65 milyon 500 bin metreküp toprak işi gerçekleştirilecek ve 715 milyon liraya mal olacaktır.[7]

İkinci etap olan Afyonkarahisar-Uşak'ın yapım ihalesine bu yıl sonuna kadar çıkılması planlanmaktadır. Uşak-Manisa-İzmir etabının ise uygulama projelerine ait revizyon çalışmaları devam etmektedir.[7]

Ankara–İzmir hızlı tren hattı inşaatı
Hat bölümü Uzunluk (km) İnşaatın başlangıcı / Resmi açılış Notlar
Ankara–Polatlı (Kavşak) 98 2004–2009 Ankara - İstanbul hızlı tren hattının, Sincan – Eskişehir bölümünde inşa edildi.
Faz 1
Polatlı–Afyon		 167 2012-2015 (tahmini) Hat, Ankara - Konya hızlı tren hattının ilk 120 km'sini kullanacaktır. Kavşak Polatlı'nın yaklaşık 20 km güneyinde yeralmaktadır.

Tünel sayısı : 11 --- Toplam tünel uzunluğu: 8.000 Metre
Viyadük sayısı: 16 --- Toplam viyadük uzunluğu: 6.300 Metre
Köprü sayısı: 24
Faz 2
Afyon–Uşak		 2015'te ihale edilecek.
Faz 3
Uşak–Manisa–İzmir		 Planlar revize ediliyor. İnşaatın 2023'te bitmesi planlanmaktadır.

Ankara-Sivas-Kars yüksek hızlı tren hattı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Ankara-Sivas yüksek hızlı demiryolu

Doğu Anadolu ve Sivas'ın Türkiye'nin büyük kentlerine (İstanbul, Ankara, İzmir) daha kısa sürede ulaşımını sağlamak ve hızlı demiryolu ile bağlantısını gerçekleştirmek amacı ile Ankara - Sivas - Kars Hızlı Tren Projesi yapılması planlanmış, bu proje ile; Ankara-Kırıkkale-Yozgat-Sivas ve sonrasında Kars arasında çift hatlı, elektrikli, sinyalli yeni demiryolu inşa edilecektir.[8]

Ankara–Sivas etabı

442 km.'lik Ankara–Yozgat–Sivas hattının 291 km.'lik Yerköy–Sivas etabının yapımına Şubat 2009'da başlanmış ve fiziki altyapılar %80 oranında tamamlanmıştır. 174 km.'lik Ankara–Yerköy hattı projesi, mevcut demiryolu hattında yapılacak iyileştirmeyle kısa bir süre sonra yapımının başlanması beklenmektedir. Proje çalışması bitmek üzeredir. Hattın 2023 yılında açılması hedeflenmektedir.

Ankara–Sivas–Kars hızlı tren hattı inşaatı
Hat bölümü Uzunluk (km) İnşaatın başlangıcı / Resmi açılış Notlar
Ankara–Kırıkkkale 88 2015-2023 Ankara–Kırıkkale Mevcut demiryolu hattında yapılacak iyileştirmeyle kurp yarıçaplarını artırmak için revizyondadır.
Kırıkkkale–Yerköy 86 2013-2020 2015'te ihale edilecek.
Yerköy–Sivas 291 2009[9]-2018 (tahmini) Altyapı inşaatı 2008'de ihale edildi. Yerköy ve Doğakent arasında 3, Doğakent ve Sivas arasında 4 olmak üzere toplam 7 istasyonun inşaatı ayrıca ihale edildi.

Tünel sayısı : 7 --- Toplam tünel uzunluğu: 10 km üzerinde
Viyadük sayısı: 4 --- Toplam viyadük uzunluğu: 2.7 km
Sivas–Kars etabı

Hattın Sivas–Erzincan–Erzurum–Kars etabının yapımı henüz plan aşamasındadır.

Bursa yüksek hızlı tren hattı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Ankara-Bursa yüksek hızlı demiryolu
Bursa–Bilecik yüksek hızlı tren hattı inşaatı
Hat bölümü Uzunluk (km) İnşaatın başlangıcı / Resmi açılış Notlar
Bursa–Yenişehir 74 2017 (tahmini)
Yenişehir–Bilecik 31

Plan aşamasında olan hatlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Antalya-Kayseri yüksek hızlı demiryolu projesi: Hattın devreye girmesi ile Ankara–Antalya hattı da açılmış olacaktır. Mevlana, Kapadokya ve Kayseri/Erciyes turizm hattının kurulması amaçlanıyor. (Konya–Antalya bölümü 2017'de ihale, 2023'te bitirilmesi hedefleniyor. Konya–Kayseri arası ise 2023'te ihale, 2035'te tamamlanması hedefleniyor.)[10]
  • Karadeniz-Akdeniz yüksek hızlı demiryolu projesi: Güzergahı Samsun–Çorum–Delice–Kırşehir–Aksaray ve Ulukışla'dır. Delice üzerinden Ankara hattına, Yerköy üzerinden Kayseri hattına, Aksaray üzerinden Antalya hattına ve Ulukışla üzerinden Adana–Mersin hattına entegrasyonu sağlanacaktır. Böylece Samsun–Ankara, Samsun–Adana–Mersin, Samsun–Antalya ve Samsun–Kayseri hattı açılacaktır. (Demiryolunun yapım ihalesi 2023, hizmete açılması ise 2035 yılı hedefleri arasındadır.)[11]
  • Karaman-Silifke-Mersin yüksek hızlı demiryolu projesi: (Taşucu Limanı yüksek hızlı demiryolu)

Ankara–Konya OSB'lerini en kısa mesafeden Taşucu Limanı'na bağlama, İstanbul–Ankara yaş meyve ve sebze ihtiyacını karşılama, Kıbrıs–Silifke–Erdemli turizm hattının kurulması amaçlanıyor.(Taşucu Limanı 2023'te, Erdemli–Mersin hattı ise 2035 yılında hizmete girmesi planlanıyor.)[12]

  • İstanbul-Edirne-Kapıkule yüksek hızlı demiryolu projesi: Bulgaristan sınırı (2023'te ihale, 2035'te tamamlanması hedefleniyor.)
  • Ankara-Kayseri yüksek hızlı demiryolu Yerköy'de Ankara–Sivas hattından çatallanacak, böylece Kayseri–Ankara, Kayseri–Samsun ve Liman bağlantısı kurulacaktır.(2023'te ihale, 2035 yılında tamamlanması hedefleniyor)[13]
  • Ankara-İstanbul çok yüksek hızlı demiryolu projesi Ankara–İstanbul arasını en kestirmeden 1 saat 30 dakikada katedecek çok yüksek hızlı demiryolu projesidir. Konya hattının, Polatlı'nın Sazılar köyünden Çayırhan'a entegrasyonu ile İstanbul-Konya yüksek hızlı demiryolu da açılmış olacak ve İstanbul–Konya 2 saat, İstanbul–Alanya ise 4 saat sürecektir. (2023 yılında ihale, 2035 yılında hizmete girmesi planlanmaktadır.)
  • Konya-Çanakkale-İpsala yüksek hızlı demiryolu projesi: Güzergahı Konya–Afyon–Kütahya–Balıkesir–Çanakkale–İpsala Sınır Kapısı'dır. Hattın devreye girmesiyle İzmir–Ankara hattına Afyon'da entegrasyonu ile İzmir–Konya yüksek hızlı demiryolu açılmış olacaktır. Ayrıca Kütahya–Eskişehir bağlantısı ile Balıkesir–Ankara yüksek hzılı demiryolu ve Çanakkale-Ankara yüksek hızlı demiryolu ile Afyon–İstanbul yüksek hızlı demiryolu açılmış olacaktır. Proje, Eskişehir–Antalya hattının birinci etabını oluşturmaktadır. (2023 yılında yapım ihalesi, 2035'te ise hizmete girmesi hedefleniyor.) [14]
  • Konya-Denizli-Aydın yüksek hızlı demiryolu projesi: Denizli-Ankara hattında Dinar'dan, Afyon-Konya hattındaki Yeşilköy/OSB ve Argıthanı'na hattın entegre edilmesi ile Konya–Denizli yüksek hızlı demiryolu devreye girecektir. Hat sayesinde ayrıca Isparta–Denizli yüksek hızlı demiryolu, Isparta–Aydın yüksek hızlı demiryolu ve Isparta–Konya yüksek hızlı demiryolu açılmış olacaktır. Doğu-batı hızlı tren hattı etabını oluşturmaktadır. (2023'te ihale, 2035 yılında bitirilmesi hedefleniyor.) Projenin ikinci etabını ise Denizli-Muğla yüksek hızlı demiryolu projesi oluşturmaktadır.
  • Adana-Konya çok yüksek hızlı demiryolu projesi: Güzergahı Ulukışla–Ereğli–Konya'dır. Mevcut hat Karaman üzerinden dolaştığından ve hızı yük treni gereğince düşük planlandığından ayrıca çok fazla istasyon sebebiyle süreyi oldukça uzattığından Konya ovasını saatte 350 km hızla geçmesi planlanmaktadır. Ulukışla–Konya arasını kapsamaktadır. Adana–Konya arasını en kestirmeden 1 saat 30 dakikada katedecek çok yüksek hızlı demiryolu projesidir. Hat sayesinde Adana–İstanbul süresi 3.30 saat, Adana–Ankara 3 saat, Adana–İzmir 5.30 saat, Adana–Bursa 4.30 saat, Niğde–Konya 1.15 saat olacaktır. (2023'te ihale, 2035'te tamamlanması hedefleniyor.)

Yüksek Hızlı tren setleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ankara-Eskişehir güzergâhında hizmet veren YHT seti HT65000

Ticari yüksek hızlı tren setlerinin bu hatlarda 250–300 km. hız yapabilmesi beklenmektedir

İlk on TCDD HT65000 yüksek hızlı tren seti İspanya'dan, CAF'dan satın alınmıştır. Bu setlerin azami hızları 260 km/s.'dir. Bunların yanı sıra Eskişehir–Ankara hattında test amaçlı kullanılmak üzere İtalya'dan iki adet ETR 500 tren seti kiralanmıştır; bunların da da azami hızları 300 km/s.'dir.[15] Test sürüşleri sırasında ETR 500 Y2'ler 303 km/h. hız yaparak yeni bir Türkiye rekoru oluşturmuşlardır.

Yeni tren setlerinin yapımı için Güney Koreli ROTEM ve TÜVASAŞ ortaklaşa Adapazarı'nda 2007 yılında bir fabrika kurmuştur. Bu fabrika 352.4 km/s hız yapabilen HSR-350x ve KTX-II tren setlerinin üretimi için 2008 yılında lisans almıştır.

17,5 milyon euroya mal olan[1] ve 419 yolcu kapasiteli set ile hizmet veren YHT'de 55 business, 354 birinci sınıf , 2 bedensel engelli koltuğu, 8 kafeterya, radyo ve kapalı devre televizyon sistemi yer almaktadır. YHT'nin business bölümünde 2 1 düzeninde deri kaplı koltuklar, 4 farklı müzik kanalından en az 4 saat süre yayın yapabilecek ses ve görsel yayın sistemi ile dizüstü bilgisayarlar için güç kaynağı bulunuyor . Birinci sınıf yolcu bölümünde ise 2 2 düzeninde kumaş kaplı birinci sınıf koltuklar ve müzik sistemi bulunuyor.[2] Tavanda LCD ekranın bulunduğu setlerde ve koltukların arkasındaki tekerlekli sandalye bölümü ve özel tasarlanmış tuvaletler engelli yolcuların ihtiyacının giderilmesini sağlayacak.[2] Yolculuk esnasında dışarıdan düşük gürültü gelmesi için hızlı trenin ses yalıtım seviyesi yükseltildi. Yolcuların olası kulak rahatsızlıklarının önlenmesi için basınç dengeleme sistemi kuruldu.[1]

TCDD 10 Ekim 2012 tarihinde yapılan 6 adet Yüksek Hızlı Tren ve 1 adet tren simülatörü ihalesini kazanan Siemens firmasının Velaro model tren setlerinden araç stoğuna katacaktır. Tren setleri Ankara–Konya , İstanbul–Konya hatlarında kullanılması beklenmektedir. Ilk set 26 Eylül 2013 tarihinde TCDD ye teslim edilmiştir.[16] Velaro model ilk set Ankara-Konya arasında seferlerine başlamıştır.

Ankara-Eskişehir hattında kullanılan setlerde klima, video, TV ve müzik yayın sistemi mevcuttur. Tren, engellilerin rahat bir şekilde seyahat edebilecekleri şekilde tasarlanmıştır. Hızlı trende, vakumlu tuvalet de bulunmaktadır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça ve notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d "Hızlı tren yola çıktı, Başbakan Makinist koltuğuna oturdu". Zaman. 13 Mart 2009. http://zaman.com.tr/haber.do?haberno=824895. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
  2. ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; CNNTurk isimli refler için metin temin edilmemiş (Bkz: Kaynak gösterme)
  3. ^ "Hızlı Trenin İsmi Belirlendi". TRT. 1 Mart 2009. 8 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20090508114132/http://www.trt.net.tr:80/Haber/HaberDetay.aspx?HaberKodu=c1586e45-8a16-4b60-b51b-b52a6487a449. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
  4. ^ "Yılların rüyası hızlı tren gerçek oluyor". Yeni Şafak. 10 Mart 2009. 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150527103402/http://www.yenisafak.com.tr/Gundem/?i=174167. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
  5. ^ http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=1259377
  6. ^ UIC celebrates the introduction of high speed in Turkey 19/3/2009 uic.asso.fr
  7. ^ a b c d Ankara-İzmir YHT için imzalar atıldı
  8. ^ [1]
  9. ^ SİVAS ANKARA ARASI 2 SAAT 50 DAKİKAYA İNECEK "2hr 50mins between Ankara and Sivas" 16/3/2009 sipastv.com
  10. ^ Antalya-Konya hızlı tren projesini hayata geçireceğiz
  11. ^ Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Elvan
  12. ^ Konya-Taşucu Limanı Hattı Projesi
  13. ^ Hızlı tren Kayseri'ye de gidecek
  14. ^ Kütahya-Konya arasına çift hatlı demiryolu projesi
  15. ^ Hürriyet: Hızlı tren artık raylarda
  16. ^ Milliyet: 400 kilometre hız yapan trenler Türkiye'ye geliyor

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları
Ana istasyonlar
Hizmetler
Limanlar
Demiryolu bölgeleri
Önceki demiryolları
TCDD Yüksek Hızlı Tren
Etkin
Yapım
Tren setleri
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Yüksek_Hızlı_Tren&oldid=19601590" adresinden alındı.