Üreme sağlığı
seri |
Halk sağlığı |
---|
Üreme sağlığı, bir araştırma, sağlık hizmetleri ve sosyal aktivizm alanıdır. Bir bireyin üreme sisteminin sağlığını ve yaşamının tüm aşamalarında cinsel refahını araştırır.[1] Cinsel sağlık ve üreme sağlığı, daha yaygın olarak üreme tıbbı, cinsel sağlık, cinsel haklar ve üreme hakları olarak tanımlanır. Cinsel ve üreme yaşamları hakkında seçim yapma konusunda bireysel iradeyi kapsar. Üreme sağlığı aynı zamanda insanların tatmin edici ve güvenli bir cinsel yaşama, üreme kapasitesine ve üreme kapasitelerini kullanmaya karar verme özgürlüğüne sahip olmaları anlamına gelir.[2][3]
Üreme sağlığı cinsel eğitime erişim, güvenli, etkili, uygun fiyatlı doğum kontrolü yöntemlerine erişim, jinekoloji, hamilelik, doğum, tüp bebek, ergen hamileliği, ergen cinselliği, anne sağlığı, kadın sağlığı, erkek sağlığı, yardımcı üreme teknolojisi, kürtaj, güvenli seks, çocuk evliliği, bekâret gibi konuları içerir.[4]
Temel ögeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Üreme organlarının olağan işlevlerini yerine getirmesi.
- İyi bir cinsel hayat.
- Cinselliği baskı altında olmadan, özgürce yaşayabilme.
- Bilinçli bir şekilde hamile kalıp sağlıklı çocuk dünyaya getirme.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma ve tedavi görme.
Cinsel sağlık
[değiştir | kaynağı değiştir]Cinsel sağlık, tam bir fiziksel, duygusal ve sosyal refah halidir ve erkekler, kadınlar ve çocuklar için temel bir haktır.
Cinsel sağlığı olumsuz etkileyen faktörler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cinsiyet ayrımcılığı.
- Cinsellik hakkında bilinen yanlış bilgiler, doğru bilgiye ulaşamama ve cinselliği tatmin edici bir biçimde yaşayamama.
- Sorumluluğu taşıyıp taşıyamayacağından emin olmadan cinsel etkinlikte bulunma.
- Doğum sonrası sağlık servislerinden yararlanamama.
- Bilinçsiz ve korunmadan girilen cinsel ilişkilerde hastalık kapılması.
- Çok erken anne veya baba olma.
Cinsel haklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yaşama.
- Eşitlik.
- Özgürlük.
- Evlilik konularında seçim yapma hakkı.
- Doğru bilgiye erişebilme.
- Düşünce hürriyeti.
- Sağlık servislerinden yararlanma.
- Bilimsel yeniliklerden faydalanma.
Cinsel yolla bulaşan başlıca hastalıklar[5]
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Migration, Content (18 Eki 2022). "What is sexual and reproductive health?". MSI Reproductive Choices. 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024.
- ^ "Üreme sağlığı". Bilkent Ünv. 28 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2020.
- ^ "Üreme Sağlığı Kitapçığı" (PDF). Sağlık Bakanlığı. 21 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Ağustos 2020.
- ^ "Overview". www.who.int. 10 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024.
- ^ "Cinsel yolla bulaşan bu 8 hastalığa dikkat". Okan Hastanesi. 16 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2020.