Aşılama

Aşılama, antijenik maddelerin hastalıklara karşı bağışıklık geliştirmesi için canlıya verilmesi işlemdir.

Aşılar enfeksiyonun etkilerini patojenler aracılığıyla önleyebilir ya da azaltabilir. Enfeksiyonu engellemede en etkili ve en düşük maliyetli yöntem olduğu düşünülür. Bu uygulan madde hala yaşıyor olabilir ama bakteri ve virüs gibi patojenlerin zayıflatılmış halleri ya da saflaştırılmış proteinler de olabilir.

Tarihçe

Çiçek hastalığı insanların aşı yoluyla önlemeye çalıştığı ilk hastalıktır ve çiçek aşısı Çin'de MÖ 200'de ortaya çıkmıştır. 1718'de Mary Wortley Montagu Türklerin daha önceden hastalığın hafif aşamalarındaki insanlardan bir sıvı alarak aşılama yaptığını ortaya koydu ve kendi çocuklarına bu aşıyı yaptı. 1796'da ilk kez Edward Janner ineklere uygulanan aşının insanlardaki bağışıklık sistemi için kullanılabilirliğini test etmeden önce bunun benzerini en az altı kişi yapmıştı, bunlar; İngiltere'de kimliği bilinmeyen biri (yaklaşık 1771), Almanya'da Sevel (yaklaşık 1772), Almanya'da Jensen (yaklaşık 1770), İngiltere'de Jesty (1774), İngiltere'de Rendall (yaklaşık 1782) ve Almanya'da Peter Plett'dir (1791). 1796'da Edward Jenner ineklerde görülen ama öldürücü olmayan çiçek hastalığını kullanarak aşılama yaptı. Louis Pasteur ve diğerleri buna dayandı. Aşılama kelimesi ilk kez İngiliz fizikçi Edward Janner tarafından 22 yıl sonra 1796'da kullanıldı. Pasteur bu çalışmayı kendi çalışması olan mikrobiyolojide kullandı. Aşılama terimi ilk önce özellikle çiçek aşısını tanımlamak için kullanıldı.

Ayrıca bakınız

• Hayvanlarda aşılanma
• Köpeklerin aşılanması
• Kedilerin aşılanması
• Aşıların zaman çizelgesi
• Aşı karşıtlığı
• Aşıyla ilişkili sarkom