Çocuk evliliği
Çocuk evliliği çocukların 18 yaş altında evlendirilmesi olarak tanımlanır.[1][2] Küçük yaşta evlendirilme erkek çocuklar için de geçerlidir fakat bu durum kız çocuklarında daha çok görülür.[kaynak belirtilmeli] Çocuk evliliğinde, özellikle yaş, statü farkı ve zorlama faktörü birlikte ele alındığında çocuğun cinsel istismarı göz ardı edilemez.
Bazı durumlarda partnerlerden birisi, (çoğunlukla da kız) çocuktur. Bu durum aile veya toplumun bekarete verdiği önemle ilişkilidir. Çocuk evliliğinin diğer sebepleri arasında fakirlik, başlık parası, çocuk evliliğine izin veren yasalar, dini ve sosyal baskılar, bölgesel alışkanlıklar, kadınların para kazanma ve çalışma hayatına katılmada yaşadığı güçlükler gösterilebilir.[kaynak belirtilmeli]
Çocuk evliliği, yetişkinlerin çocuklara yönelen, yetişkinlerden cinsel haz almayan bir psikoseksüel bozukluğu olan pedofiliden ayrı bir normdur.
İçindekiler
Dinsel altyapı yaygınlık[değiştir | kaynağı değiştir]
Yahudi cemaatlerinde[değiştir | kaynağı değiştir]
Ortaçağda Aşkenaz Yahudi cemaatlerinde kızlar genç yaşta evlendirilirdi.[3] Talmud'daki bazı hahamlar bir oğlanın ergenlik çağına girmesinin ardından hemen evlendirilmesine sıcak bakmaktaydı. Yirmi yaşını geçmiş fakat hala evlenmemiş kişilere Tanrı tarafından lanetlenmiş gözüyle bakılmaktaydı.[4] Evliliği ertelemenin tek geçerli yolu Tora çalışmaktı fakat ne pahasına olursa olsun ömür boyu romantik ilişkiden ırak kalmak teşvik edilmemekteydi.[5] Kişilerin genç yaşta evlenmelerinde sorun görülmezken yüksek yaş farkına karşı çıkılmaktaydı.[6][7] Modern zamanda Yahudi cemaatlerinde küçük yaşta evlilik çok ender görülen bir hadise olup çoğu ülke tarafından yasaklanmıştır.
İslam toplumlarında[değiştir | kaynağı değiştir]
Şeriat kurallarınca İslam'da 18 yaş altında evlilik yasak değildir. Şii veya Sünni her mezhebe göre, yaşına bakmadan çocuklar evlendirilebilir. Osmanlılar, 1917’de çıkardıkları Hukuk-ı Aile Kararnamesi’nde erkeklerin 12, kızların da 9 yaşını bitirmiş olmaları şartını getirmişlerdir.[8]
Fakat bazı İslam toplumlarında sivil yasaya göre çocuk evlilikleri yasaktır. 2011'den itibaren Ortadoğu'da çocuk yaşta evlilik yaygınlaşmış; Mısır'da 6 evlilikten 1'i, Yemen'de 3 evlilikten 1'i çocuk yaşta evliliktir. Tecavüz ise suç olarak değerlendirilir ve zina üzerinden cezalandırılabilir. Bazı durumlarda tecavüz suçlusu kurbanla evlendirilerek ceza düşürülür.[9][10][11]
Şiilerde[değiştir | kaynağı değiştir]
İran İslam Devrimi'nin dini-siyasi lideri Humeyni nin Tahrir-el Vesile isimli kitabında yazılanlar Şii toplumunda konuya bakış açısını vermesi bakımından dikkat çekicidir;
"Daimi veya gayri-daimi nikah ile 9 yaşından önce eş ile cima (cinsel ilişkide bulunmak) caiz değildir. Lakin diğer faydalanmalar şehvetle el atmak, sarılmak veya tefhiz etmenin sakıncası yoktur. Hatta emzikteki olsa bile."[12]
Edip Yüksel, İmam Humeyni'nin Tahrir-el Vesile isimli kitabında yer alan bu ifadelerin aslında çok daha ağır ifadeler içerdiğini, bu ifadelerin sonraki basımlarda yukarıda verilen ifadelerle değiştirildiği notunu düşer.
Günümüzde genç yaşta evlilik[değiştir | kaynağı değiştir]
Bugün en fazla Afrika, Asya, Okyanusya ve Güney Amerika gibi bölgelerde yaygındır. Bugün için en yaygın olduğu ülkeler Çad, Nijer, Gine, Mali ve Bangladeş'tir.[kaynak belirtilmeli]
| Sıralama ICRW verilerine göre |
Ülke | Evlenen kızların %'si 18'den önce (ICRW verileri)[13] |
Evlenen kızların %'si 18'den önce (BM verileri)[14] |
|---|---|---|---|
| 1 |  |
75 | 62 |
| 2 |  |
72 | 49 |
| 3 |  |
66 | 48 |
| 4 |  |
63 | 46 |
| 5 |  |
61 | 42 |
| 6 |  |
55 | 50 |
| 7 |  |
52 | 47 |
| 8 |  |
50 | 37 |
| 9 |  |
48 | 34 |
| 10 |  |
48 | 47 |
| 11 |  |
48 | 35 |
| 12 |  |
47 | 30 |
| 13 |  |
47 | 38 |
| 14 |  |
46 | 32 |
| 15 |  |
45 | 38 |
| 16 |  |
43 | 32 |
| 17 |  |
42 | 24 |
| 18 |  |
41 | 30 |
| 19 |  |
41 | 40 |
| 20 |  |
40 | 29 |
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Aydemir, Elvan (Ekim 2011). Evlilik mi Evcilik mi? Erken ve Zorla Evlilikler: Çocuk Gelinler. USAK Raporları. Ankara: Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu. ISBN 978-605-4030-61-3. https://books.google.com.tr/books?id=jpHHAgAAQBAJ&pg=PT46&dq=%C3%A7ocuk+gelin&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwjzkLHn-rbQAhWGDsAKHbB9Cy4Q6AEIKDAA#v=onepage&q=%C3%A7ocuk%20gelin&f=false.
- ^ Karakaya, Nilayda; Er, Mücahit. "Beni Sen Büyüt Anne: Çocuk Gelinler". Sosyal Politikalar ve Aile Bakanlığı. 23 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160123232429/http://www.academia.edu:80/5871621/%C3%87ocuk_Gelinler-Beni_Sen_B%C3%BCy%C3%BCt_Anne_sosyal_sorumluluk_projesi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2016.
- ^ Kiddushin (tosafot) 41a
- ^ Kiddushin 29b
- ^ Yebamot 63b
- ^ Yebamot 44a
- ^ Sanhedrin 76a
- ^ http://www.milliyet.com.tr/islam-cocuk-yasta-evliligi-yasaklar/gundem/detay/1743292/default.htm
- ^ MENA Gender Equality Profile - Status of Girls and Women in the Middle East and North Africa, UNICEF (October 2011)
- ^ Kendra Heideman and Mona Youssef, Challenges to Women’s Security in the MENA Region, Wilson Center (March, 2013)
- ^ Sanja Kelly (2010) New Survey Assesses Women's Freedom in the Middle East, Freedom House (funded by US Department of State's Middle East Partnership Initiative)
- ^ http://www.answersaboutfaith.com/pal/aldalil/dalil_old/local_ansar/ansar_reda3ah.htm
- ^ Child Marriage Facts and Figures
- ^ UN data on Child Marriage Rates
