Filippikos
| Philippikos Ηράκλειος | |
|---|---|
 Philippikos adına basılan bir sikke | |
| Bizans İmparatoru | |
| Hüküm süresi | 711 – 3 Temmuz 713 |
| Önce gelen | II. Justinianos |
| Sonra gelen | II. Anastasios |
| Ölüm | 713? |
| Babası | Nikephorus |
Philippikos Bardanes, (Yunanca: Φιλιππικός). Asıl adı Vardan (Yunanca: Βαρδάνης, Vardanis; Ermenice: Վրթանես, Vrtanes)(???? –ö. 713). 711-713 arasında Bizans imparatoru. Hükümdarlığı sırasında papalıkla anlaşmazlığa düşmüş, imparatorluk topraklarını Bulgar ve Arap istilacılara karşı savunmakta başarısız kalmıştır.
İmparator olmadan yaşamı
Bergama'da yaşayan tanınmış bir Ermeni ailesi mensubu bir soylu kişi olan Nikephoros'un oğluydu. Bizans ordusunda general olmuştu. II. Justinianos'a karşı çıkan ilk büyük isyanda o zaman Bardanes ismini taşıyan Philippikos (İsa'nin iki şahsî karakteri olup yalnız bir iradesi olduğunu iddia eden) Monotelit'lere dayanarak imparatorluk tahtı üzerinde hak etmişti. Bunun için İmparator III. Tiberios tarafından İyon Adaları'ndan biri olan Kefalonya'ya sürüldü ve oradan da tahta yeniden gelen II. Justinianos'un bir emri ile Kırım'da Cherson'a sürüldü. Burada Bardanes ismini değiştirip Philippikos ismini almış ve bu şehirde yaşayanları isyana tahrik etmiştir. Bu isyanda Hazarlar yardımıyla kurulan orduyla deniz yoluyla Konstantinopolis'e (İstanbul) geldi. II. Justinian'in ikinci defa tahta geçtikten gösterdiği despot idareden hoşlanmayan Konstantinopolis halkının yardımıyla da tahtı ele geçirdi. II. Justinianos'un öldürülmesinden sonra II. Justinianos'un altı yaşındaki oğlunu öldürtmüş ve imparatorluk gücünü pekiştirmiştir.
İmparatorluk dönemi
| Yirmi Yıllık Anarşi | |||
| Kronoloji | |||
| Leontios | 695–698 | ||
| III. Tiberios | 698–705 | ||
| II. Justinianos | 705–711 | ||
| Ortak imparator olarak Tiberius ile, 706–711 | |||
| Filippikos Bardanes | 711–713 | ||
| II. Anastasios | 713–715 | ||
| III. Theodosios | 715–717 | ||
| Veraset | |||
| Öncül: Herakleios Hanedanı |
Ardıl: İsauria Hanedanı | ||
Monotelitizmi destekleyen Philippikos, Konstantinopolis'da piskoposlarını bir konsil ile toplayarak Monotelitligi reddeden 680'de Üçüncü Konstantinopolis Konsili'nin (VI. Ekümenik konsil) kilise kanunlarını ortadan kaldırttı. Sonra bu konseyin resimlerinin saray duvarlarından indirilmesini ve bu konseyin mahkum ettiği kişilerin temize çıkarılmasını emretti. Patrik Kyros bu yeni politikayı desteklemeyi reddedince görevden alındı ve yerine İoannes getirildi (712). Bunun üzerine Papa Constantinus yeni imparatoru tanımayı reddetti.
Philippikos'un hükümdarlığı döneminde dış politikada tam bir yıkım yaşandı. 712'de Bulgarlar Kral Tervel idaresinde Balkanları talan ederek Konstantinopolis'i kuşattılar. Philippikos Balkanlarda idareyi tekrar sağlamak için Opsikion Theması askeri birliklerini Trakya'ya geçirdi. Bu sefer Emevi Halifesi I. Velid idaresinde 712-713'te Araplar da Anadolu'daki Bizans savunmasının zayıflamasından faydalanarak Anadolu içlerine girerek, çok sayıda Bizans kentini ele geçirdiler.
Mayıs 713 sonlarına doğru Trakya'ya geçirilmiş olan Opsikion Theması askeri birlikleri bir isyan başlattılar. Bu birliğin subaylarından bir grup imparatorluk sarayına girmeyi başardı. 3 Haziran, 713'de Philippikos'u tahttan inirip, bir daha tahta geçmemesi için gözlerine mil çektirdiler. Bu askerî darbeden sonra İmparatorluğa II. Anastasios adıyla başkatibi Artemios geçirildi.
Dış kaynaklar
 |
Wikimedia Commons'ta Filippikos ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Ostrogorskiy, Georgiy (çev. Fikret Işıltan), (1999 5.baskı) Bizans Devleti Tarihi, Ankara:Türkiye Tarih Kurumu ISBN 975-16-0348-X (Orijinal 1.baskı:1940) Bölüm:II.3.
- Gregory, Timothy E. (çev. Esra Ermert), (2008), Bizans Tarihi, İstanbul:Yapı Kredi Yayınları ISBN 978-975-08-1507-2
- The Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, 1991.(İngilizce)
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: II. Justinian |
Bizans İmparatoru 711 – 713 |
Sonra gelen: II. Anastasios |