Vikipedi:Haftanın seçkin maddesi/Mart 2016
- 9. Hafta
Safran, (Crocus sativus), süsengiller familyasından, sonbaharda çiçek açan, 20-30 cm boyunda, çiğdem cinsinden soğanlı bir kültür bitkisi ve bu bitkiden elde edilen baharat. Bitkinin yaprakları şeritimsi, mor çiçekleri üç tepeciklidir. Çiçeği ve tepecikleri bitkiye bağlayan yaprak sapı da dâhil olmak üzere erkek organları kurutularak özellikle gıda boyası ve tat verici olarak kullanılan safran bitkisi daha çok İspanya, Fransa, İtalya ve İran'da yetiştirilir. Türkiye'de ise safran Safranbolu'da üretilmektedir. Ağırlığına göre dünyanın en pahalı baharatı olan safranın anavatanı Güneybatı Asya'dır. Yetiştiriciliğine ilk olarak Yunanistan civarında başlanmıştır. Yarım kilogram safran 80.000 çiçekten çıkarılabilir. Kendi ağırlığının 100.000 katı suyu sarı renge boyar. Safran baharatının keskin bir tadı ve iyodoform ya da saman benzeri bir kokusu vardır. Bunların nedeni, bileşiminde bulunan pikrokrosin ve safranal kimyasallarıdır. Aynı zamanda içine konduğu yemeklere altın gibi sarı bir renk katan, krosin adı verilen karotenoid bir boya maddesi de içerir. Bu özellikler safranı dünya çapında çok aranan bir baharat yapar. Ayrıca tıpta da kullanılır. Safran sözcüğü Arapça sarı renk anlamına gelen asfar (أَصْفَر) sözcüğünden türetilen ve Arapçada safran baharatı anlamına gelen za’feran (زَعْفَرَان ) sözcüğünden kaynaklanmaktadır. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 10. Hafta
Martin Keamy, ABC'nin televizyon dizisi Lost'un dördüncü sezonunda yer alan yinelenen kurgusal bir karakterdir. Kevin Durand'ın canlandırdığı Keamy karakteri ilk kez, dizinin dördüncü sezonunun beşinci bölümünde, Lost'un geçtiği adanın açıklarına demirlemiş Kahana adlı bir yük gemisinin mürettebatlarından biri olarak göründü. Keamy sezonun ikinci yarısında dizinin başlıca antagonisti oldu. Milyarder Charles Widmore (Alan Dale) tarafından kiralanan paralı askerler topluluğunun lideridir. Widmore bu grubu düşmanı Ben Linus'ı (Michael Emerson) ele geçirmeleri için adaya göndermiştir. Keamy kötü bir karakterdir ve kendisi de bunun farkındadır. Dizinin sorumlularından biri Durand'ı 3:10 Treni filminde izledikten sonra, onunla rol için temasa geçildi. Diğer Lost oyuncuları gibi Durand da rolü aldığında oynayacağı karakter hakkında bilgilendirilmedi. Durand'ın konuk oyuncu olarak kısıtlı kaldığı dördüncü sezondaki dokuz bölüm boyunca, onun adaya ulaşmadan önceki yaşamıyla ilgili olarak çok az bilgi gösterildi. Durand bunu, seyircinin onun alçak karakterinden nefret etmeyi sevmesinin bir nedeni olarak gösterdi. Eleştirmenler Lost geleneğinin kırılması ve görünüşte kalpsiz olan bir karakterin yaratılması nedeniyle dizinin yazarlarını övdü, ayrıca Durand'ın görünüşü ve performansı da olumlu karşılandı. Keamy, şovun altıncı sezonunda, onuncu yer alışı ile dizide göründü. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 11. Hafta
2008 Japonya Grand Prix, 12 Ekim 2008 tarihinde Oyama, Japonya'daki Fuji Speedway pistinde yapılan Formula 1 yarışı. Toplam 18 yarışlı 2008 Formula 1 sezonunun 16. yarışıdır. Renault takımından Fernando Alonso yarışa 4. sırada başlayıp 67 tur sonunda zafere ulaşmış; onun ardından gelen Sauber pilotu Robert Kubica ikinciliği, Ferrari'den Kimi Räikkönen ise üçüncülüğü elde etmiştir. Sezonun sonunda sürücüler şampiyonluğuna ulaşan Lewis Hamilton, yarışa Räikkönen'in yanında pol pozisyonunda başlamasına rağmen, aldığı sonuçla şampiyonadaki rekabetin artmasına yol açtı. Hamilton'un McLaren'daki takım arkadaşı Heikki Kovalainen ise Alonso'nun hemen yanında üçüncü sıradan yarışa başladı. Hamilton ilk virajda geç fren yaparak Räikkönen'i dışarıya kaymaya zorladı. Sonrasında ise aşırı agresif hareketleri yüzünden ceza alırken bu durum İngiliz basınında tepkilere yol açtı. Hamilton'ın şampiyonlukta en önemli rakibi olan Ferrari pilotu Felipe Massa ise ikinci turda Hamiton'ın aracına temas edip spin atmasına sebep olduğu için ceza aldı. Bu kazadan sonra tüm araçların gerisinde kalan Hamilton, yarış sonuna kadar tekrardan puan alabileceği bir noktaya gelemedi. Massa ilerleyen bölümlerde bu kez Toro Rosso takımından Sébastien Bourdais ile çarpışırken yarışı 6. sırada tamamlayan Bourdais yarışın ardından cezalandırılarak 10. sıraya düşürüldü. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 12. Hafta
Surtsey, İzlanda'nın güney kıyıları yakınında bulunan volkanik bir ada. Adı, İzlandaca "Surtr'ün adası" anlamına gelir. 63.30° Kuzey, 20.62° Batı koordinatlarında bulunan ada, İzlanda'nın en güneydeki ve en genç toprak parçasıdır. Ada, 130 metre derinlikte okyanus tabanından başlayarak 14 Kasım 1963 tarihinde yüzeye ulaşan bir volkanik hareketlenme sonucunda oluşmuştur. Hareketliliğin yüzeye yansımasından birkaç gün kadar önce başladığı tahmin edilmektedir. Ada, püskürmenin durduğu 5 Haziran 1967 tarihinde, 2,7 km²'lik yüz ölçümü ile en geniş durumuna ulaşmıştır. O günden bu yana bölgede sık sık görülen dalga ve rüzgâr erozyonu nedeniyle adacığın boyutları hızla küçülmektedir. 2002 itibarıyla adanın yüz ölçümü yalnızca 1,4 km²'dir. Yeni oluşan ada, hareketlenmenin yaşandığı süre boyunca yanardağ araştırmacıları tarafından ilgiyle izlendi. Yanardağın sönmesinin ardından ada, botanikçiler ile biyoloji araştırmacılarının yoğun ilgisiyle karşı karşıya kaldı. Bütünüyle çorak ve boş olan adada sıfırdan başlayarak yavaş yavaş oluşmaya başlayan doğal yaşamın gelişmesi, bilim adamlarınca izlendi. Surtsey'i oluşturan deniz altı yarıkları, Vestmann Adaları deniz altı volkanlarının parçalarıdır. Deniz tabanında bulunan bu büyük çatlaklar Atlantik Ortası Sırtı olarak adlandırılır. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 13. Hafta
Jérôme Rothen, (d. 31 Mart 1978), orta saha, ofansif orta saha ve defansif orta saha pozisyonlarında oynayan Fransız millî futbolcudur. Şu an, amatör takımlardan Plessis-Robinson'un formasını giymektedir. Çok fazla kullanılmasa da "Robot Rothen" lakabıyla bilinir. Futbolculuk döneminde; etkili uzun ve kısa paslar, duran toplar Rothen'in en çok ön plana çıkan özellikleridir. Futbola; AS Meudon'da başlayan Rothen sırasıyla Versailles, Clairefontaine ve Caen'de futbola devam etti. 1997 yılında Caen'de profesyonelliğe adım atan Rothen, Troyes'de forma giydiği yıllarda futboluyla anılmaya başlandı. Bunun bir sonucu olarak, Monaco'ya transfer oldu. Burada başarılı bir sezon geçiren Fransız futbolcu ilk olarak 2002-03 sezonunda Ligue 1'de 18 asist yaparak lig tarihinde "bir sezonda en fazla asist yapan futbolcu" rekorunu kırdı ve Monaco ile 2003-04 sezonunda Şampiyonlar Ligi'nde final oynadı; ancak Monaco bu final maçını 3-0 kaybetti. Daha sonra Paris Saint-Germain takımına transfer olan Rothen, bu takımla 180 maça çıkıp 13 gol atmayı başardı. Paris Saint-Germain'de beş yıl kaldıktan sonra; yurt içi ve dışındaki takımlarla anılmasına rağmen 1 Eylül 2009 tarihinde Rangers'a kiralandı. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş