Vikipedi:Haftanın seçkin maddesi/Haziran 2013
- 23. Hafta
İspanya'da eşcinsel evlilik, 2004'te İspanya'nın yeni seçilen sosyalist hükûmetinin başbakanı José Luis Rodríguez Zapatero önderliğinde, eşcinsel evliliğin ve eşcinsel çiftlerin evlat edinebilmesinin yasallaştırılması için kampanya başlatması sonucunda 2005 yılında yasallaştı. Birçok tartışmadan sonra, 30 Haziran 2005'te İspanya Parlamentosu'nda eşcinsel evliliğine izin veren bir yasa hazırlandı ve 2 Temmuz 2005'te yayımlandı. 3 Temmuz 2005'te eşcinsel evlilik İspanya'da resmîleşti.
İspanya nüfusunun %66'sının eşcinsel evliliğine destek vermesine rağmen, kanunun onaylanması birçok tartışmaya neden oldu. Özellikle İspanya'nın Roma Katolik Kilisesi, bu kanunun evliliğin anlamını zedelediği düşüncesiyle eleştirerek kanuna karşı çıktı. Diğer bazı örgütler de, lezbiyen ve gaylerin evlat edinmeleri olasılığıyla ilgili kaygılarını dile getirdi. Kanunu desteklemek ve kanuna karşı çıkmak amacıyla yapılan gösterilere İspanya'nın bütün bölgelerinden binlerce kişi katıldı. Kanunun kabul edilmesinden sonra İspanya'nın muhafazakâr Halk Partisi, kanunu İspanya'nın Anayasa Mahkemesi'ne taşıdı. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 24. Hafta
Ağaç serçesi, (Passer montanus), serçegiller (Passeridae) familyasından Avrasya ve Güneydoğu Asya'nın ılıman çoğu bölgesinde üreyen bir serçe türü. Orman serçesi ya da dağ serçesi de denir. Doğal olarak bulunduğu bölgenin dışında bulunan bazı bölgelere de sokulmuş bir kuş türüdür. Birbirine benzeyen erkek ve dişinin tepesi ve ensesi kızıl kahverengi, göğsündeki siyah leke küçüktür. Ayrıca beyaz yanaklarında da birer siyah benek bulunur. Alt türleri arasında farklılık çok azdır.
Ağaç serçesi düzensiz yuvasını doğal bir ağaç kovuğuna, binalardaki deliklere ya da Avrupa saksağanı ile leyleklerin büyük yuvalarına yapar. Bir kere de beş ila altı yumurta yumurtlar ve yavru kuşlar iki haftada yumurtadan çıkar. Bu serçe türü asıl olarak tohumlarla beslenir ancak özellikle üreme dönemlerinde omurgasızlarla da beslendiği görülür. Diğer küçük kuş türlerinde olduğu gibi parazit kaynaklı enfeksiyonlar, hastalıklar ve gündüz ve gece yırtıcıları tarafından avlanma nedenleriyle ölmekte olan ağaç serçelerinin yaşam süresi üç yıl civarındadır. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 25. Hafta
Evrim, biyolojide canlı türlerinin nesilden nesile kalıtsal değişime uğrayarak ilk halinden farklı özellikler kazanma sürecidir. Bazen dünyanın evrimi, evrenin evrimi gibi kavramlardan ayırmak amacıyla organik evrim ya da biyolojik evrim olarak da adlandırılır. Evrim, modern biyolojinin temel taşıdır. Bu teoriye göre hayvanlar, bitkiler ve Dünya'daki diğer tüm canlıların kökeni kendilerinden önce yaşamış türlere dayanır ve ayırdedilebilir farklılıklar, başarılı nesillerde meydana gelmiş genetik değişikliklerin bir sonucudur. Evrim, bir canlı popülasyonunun genetik kompozisyonunun rastgele mutasyonlar yoluyla zamanla değişmesi anlamına gelir. Genlerdeki mutasyonlar, göçler veya çeşitli türler arasında yatay gen aktarımları sonucu türün bireylerinde yeni veya değişmiş özelliklerin (varyasyonların) ortaya çıkması, evrim sürecini yürüten temel etmendir. Evrim, bu yollarla oluşan değişimlerin popülasyon genelinde daha sık veya daha nadir hale gelmesiyle işler. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 26. Hafta
Henry Moore, (d. 30 Temmuz 1898 – ö. 31 Ağustos 1986) İngiliz heykeltıraş ve sanatçı. Taş ve tunçtan yaptığı soyut ama organik biçimli yapıtlarıyla 20. yüzyılın önde gelen sanatçılarından olan heykeltıraştır. Dünya üzerinde çeşitli yerlerde kamuya açık olarak sergilenen soyut anıtsal bronz heykelleri bulunmaktadır.
Kullandığı şekiller genellikle insan figürünün soyutlamasıdır ve çalışmalarında özellikle anne ile çocuk ve yaslanmış figürler kullanmıştır. Moore'un eserleri, 1950'lerde aile grupları heykelleri yaptığı dönem dışında sıklıkla kadın vücudunu ima eder. Şekilleri deliklidir ya da boş hacimler içerir. Birçok yorumcu yaslanmış figürlerinin dalgalı şekillerini doğum yeri olan Yorkshire'ın tepelerine benzetir.
Büyük ölçekli soyut dökme bronz ve mermer heykelleri ile tanınmış ve bir ölçüde modernizmin belli bir biçiminin Birleşik Krallık'a girmesinde öncülük etmiştir. Yaşamının sonlarına doğru büyük ölçekli siparişleri tamamlaması sayesinde oldukça zengin olmuştur. Yine de sade bir yaşam sürmüş ve kazandığı paranın çoğu eğitimi ve sanatı destekleyen ve günümüzde de faaliyet gösteren Henry Moore Vakfı'na gitmiştir. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş