Vikipedi:Haftanın seçkin maddesi/Ocak 2011

Vikipedi, özgür ansiklopedi
2008:
2024:
Önbelleği boşalt



1. Hafta

Porsche 911, Alman otomobil üreticisi Porsche tarafından 40 yıldan uzun bir süredir üretilen yüksek performanslı spor otomobil serisidir. Bu ünlü, farklı ve dayanıklı modeller ilk üretildiği 1964 yılından sonra sürekli bir gelişim içinde olmuştur. İlk modelden itibaren tüm araçlar arkadan motorlu, arkadan itişli (1989'dan sonra 4 çeker modeller yapılmıştır), hava soğutmalı (1999'da 996 kasasından sonra su soğutmalı) boksör tipi motorludur. İlk modelinden itibaren 911'ler sürekli fabrika takımı veya yarış takımları tarafından modifiye edilerek pist yarışları, ralliler ve diğer yarış organizasyonlarında kullanılmış, toplam yarış galibiyeti sayısı ele alınınca da çoğu zaman, tüm zamanların en başarılı yarış aracı olarak nitelenmişlerdir. Porsche 911, Ford Model T, Mini, Citroën DS ve Volkswagen Beetle'dan sonra en çok ödül kazanan otomobil modelidir. Seri harfleri (A, B, C, vs.); Porsche tarafından model yılını ve kasa tipini belirtmek için kullanılmıştır. Yeni model yılını belirtmek için bazen seri harfi değiştirilmiştir. Örneğin ilk 911 modelleri A serisi, ilk 993 modelleri ise R serisi olarak adlandırılmıştır. Porsche'nin fabrika içi adlandırmalarına göre farklı olan modellerin (911, 964, 993, 996, 997) tümü 911 adı altında satılmıştır. "Carrera", "GT3", "Turbo" gibi ibareler modelin alt özelliklerine dayalıdır, ancak tüm araçlar 911 serisine aittir. (Devamı...)


görtartışdeğiştirgeçmiş


2. Hafta

İstanbul'daki sinagoglar, ilk olarak Bizans döneminde şehre gelen Musevilerin dinî gereksinimleri için kurdukları ibadethanelerdir. Kayıtlarda, İstanbul'da ilk sinagogun İ.S. 318 yılında, bakırcılıkla uğraşan Musevilerin yoğun olarak yaşadığı Halkopratia semtinde inşa edildiği geçmektedir. Bu sinagog, II. Theodosius döneminde kiliseye çevrilse de, şehrin çeşitli noktalarında sinagoglar her dönemde varlığını sürdürmüştür. İstanbul'un 1453 yılında Türkler tarafından ele geçirilmesinin ardından da, Museviler İstanbul'daki varlıklarını sürdürmüşlerdir. Osmanlı İmparatorluğu'nun 1492 yılında İspanya'dan sürgün edilen Musevilere sığınma hakkı vermesiyle, Osmanlı topraklarındaki Musevi nüfusu büyük oranda artmıştır. Türkiye'de cumhuriyet ilan edildikten sonra, ülkenin dört bir yanındaki pek çok Musevi, İstanbul'a yerleşmiştir. Günümüzde Türkiye'de 20 bin dolaylarında Musevi olduğu sanılmaktadır, bunların 18 bin kadarı İstanbul'da yaşamaktadır. İstanbul'daki Musevilerin büyük çoğunluğu İspanya kökenli Sefaradlar olup, 500 kadar da Aşkenaz bulunmaktadır. Türk Musevilerinin yasal temsilciliğini Türkiye Hahambaşılığı üstlenmiştir. Hahambaşılığın merkezi İstanbul'da bulunmaktadır. Hahambaşılığın otoritesini tanımayan ve özerk bir cemaat oluşturan Karayların sayısı ise 80 dolaylarındadır. Tüm Türkiye'de olduğu gibi, İstanbul'da da sinagoglar vakıf statüsündedir. İstanbul'da Musevi cemaatinin ibadetlerini gerçekleştirebilmesi için sürekli hizmet veren 20 sinagog vardır. Bunlardan 3'ü, yalnızca yaz aylarında açılmaktadır. İstanbul'un en eski sinagogları, 15. yüzyıldan beri ara verilmeksizin kullanılan Ahrida ve Yanbol sinagoglarıdır. (Devamı...)


görtartışdeğiştirgeçmiş


3. Hafta

John Clayton Mayer, (d. 16 Ekim 1977), Amerikalı bir müzisyen, şarkı yazarı, hayırsever ve albüm yapımcısıdır. Connecticut kökenli olan Mayer, Berklee College of Music'e devam etti. 1997'de Atlanta, Georgia'ya taşınınca orada yeteneklerini işleme fırsatı buldu ve takipçiler edindi. İlk iki stüdyo albümü olan Room for Squares ile Heavier Things ticarî başarı yakaladı ve multi-platinum statüsü elde etti. 2003'te "Your Body Is a Wonderland" ile En İyi Erkek Pop Vokal dalında Grammy Ödülü kazandı. Mayer kariyerine çoğunlukla akustik rock yaparak başladı. 2005'te ise B. B. King, Buddy Guy ve Eric Clapton gibi tanınmış sanatçılarla birlikte çalışarak ve John Mayer Trio'yu kurarak blues yapmaya başladı. Eylül 2006'da çıkan Continuum albümünde blues etkisi görülebilir. 49. Grammy Ödüllerinde Mayer bu albümüyle En İyi Pop Vokal Albümü ve "Waiting on the World to Change" ile En İyi Erkek Pop Vokal Performansı ödüllerini aldı. Dördüncü stüdyo albümü Battle Studies, Kasım 2009'da yayımlandı. Stand-up komedi, tasarım ve yazarlık da Mayer'ın kariyerinin birer parçasıdır. Başta Esquire olmak üzere bazı dergilere yazılar yazar. Ayrıca "Back to You" derneğine bağlı olarak hayırseverlik amaçlı etkinliklere ve küresel ısınmayla mücadele etkinliklerine katılır. Tanınmış kişilerle yaşadığı ilişkilerle medyada ve magazin basınında sıkça yer aldı. (Devamı...)


görtartışdeğiştirgeçmiş


4. Hafta

[[Dosya:|sol|200px]] UEFA Kupası ve Avrupa Ligi şampiyonları listesi, UEFA Kupası ya da şimdiki ismiyle UEFA Avrupa Ligi'ni kazanan Avrupa futbol kulüplerinin listesini içerir. Bu turnuva, UEFA Şampiyonlar Ligi'nden sonra, Avrupa'daki futbol kulüpleri için en önemli ikinci futbol turnuvası olarak kabul edilmektedir. Kulüpler, kendi liglerinde ve kupa turnuvalarında gösterdikleri performanslarına göre UEFA Kupası'na katılmaya hak kazanmaktadırlar. Turnuvanın ilk 25 yılında final, her katılanın stadyumunda oynanmak üzere iki ayaklı (iki maçlı) idi. Fakat 1998'de, Internazionale takımının Lazio'yu yendiği turnuvada, ilk kez final maçı tarafsız bir saha olan Paris'teki Prensler Parkı stadyumunda tek maç olarak oynandı. Tottenham Hotspur, 1972'de, ilk turnuvanın final maçında, Wolverhampton Wanderers takımını toplamda 3–2 yendi. Juventus, Internazionale ve Liverpool, turnuvanın başladığı tarihten itibaren her biri turnuvayı üç defa kazanarak, en çok şampiyon olan takım oldular. Real Madrid ve Sevilla, art arda turnuvayı şampiyonlukla bitiren tek takım oldu. En çok kazanan ülke ise, dokuz şampiyonluk ile İtalya oldu. 2009-10 sezonuyla birlikte UEFA Avrupa Ligi adı altında düzenlenen turnuvanın ilk şampiyonu ise, Fulham'ı uzatmalarda 2-1 yenen Atlético Madrid oldu. (Devamı...)


görtartışdeğiştirgeçmiş


5. Hafta

Orta Çağda Avrupa mutfağı, 5. ve 16. yüzyıllar arasında değerlendirilen dönem boyunca çeşitli Avrupa kültürlerinin besinlerine, yeme alışkanlıklarına ve yemek pişirme yöntemlerine verilen genel addır. Bu dönem boyunca beslenme düzeni ve pişirme yöntemleri Avrupa genelinde değişimlere uğramış ve tüm bu değişiklikler Avrupa'nın modern mutfak kültürünün temelini oluşturmuştur.

Bu dönemde ekmek tüm Avrupa'da ana besin ögesi olarak kullanılır, tüketimde bunu yulaf lapası ve makarna gibi tahıldan yapılmış yemekler izlerdi. Et ise sebze ve tahıllardan daha pahalı ve seçkin bir yiyecekti. Çeşni olarak en çok kullanılan ürünler şarap, koruk suyu ve sirkeydi. Yemekleri tatlandırmak için almaya gücü yetenler en sık bal ve şekere başvururdu. Et türlerinde en çok tercih edilenler tavuk ve domuz eti olur, toprak işlemede büyük öneme sahip olan büyükbaş hayvanların etleri ise her zaman daha az kullanılırdı. Kuzey Avrupa toplumları et gereksinimini büyük ölçüde morina ve ringa balıkları ile sağlar, bunun yanında diğer tatlı ve tuzlu su balıkları da yaygın biçimde tüketilirdi. Bademin hem acı hem de tatlısı yemeklerde garnitür olarak kullanılır ya da öğütülerek çorba ve yahnilere kıvam vermek için serpilirdi. Badem sütü, oruç ve paskalya perhizleri boyunca hayvan sütüne alternatif olarak içilen bir içecekti. (Devamı...)


görtartışdeğiştirgeçmiş


2008:
2024: