Nobel Fizik Ödülü sahipleri listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Nobel Fizik Ödülü kazananlar listesi sayfasından yönlendirildi)

1910'da ödülün takdim edildiği Pierre ve Marie Curie'ye verilen Nobel Fizik Ödülü diploması

Nobel Fizik Ödülü, Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, kendisinin ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Stockholm'de gerçekleştirilen Nobel Ödülleri töreninde, fiziğin çeşitli alanlarında faaliyet gösteren kişilere verilir. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinin belirlediği beş akademi üyesinin oluşturduğu bir komite tarafından seçilen kazanan kişiler,[1] birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.[2]

1901'den beri verilen Nobel Fizik Ödülü'nde, 1956 ve 1972'de ödülü kazanan John Bardeen, birden fazla kez ödülü kazanan ilk ve tek isim oldu. 1916, 1931, 1934, 1940, 1941 ve 1942 yıllarında ödül verilmezken sekiz kez ise bir yıl gecikmeli olarak takdim edildi. 1917 yılında Nobel Fizik Komitesi, o yıl için ödülün verilebilmesi için gereken kriterleri hiçbir adayın sağlamadığına hükmederek ödül vermedi ancak ertesi yıl ödülün verildiği Charles Barkla, 1917'deki ödülü almış olarak kabul edildi. Aynı durum 1918'deki ödülü 1919'da alan Max Planck, 1921'deki ödülü 1922'de alan Albert Einstein, 1924'teki ödülü 1925'te alan Manne Siegbahn, 1925'teki ödülü 1926'da alan James Franck ile Gustav Hertz, 1928'deki ödülü 1929'da alan Owen Richardson, 1932'deki ödülü 1933'te alan Werner Heisenberg ve son olarak 1943'teki ödülü 1944'te alan Otto Stern tarafından da yaşandı. Günümüzde varlığını sürdürmeyen ülkeler de dahil toplamda 25 ülkeden ödül kazanan olurken ödülü kazanan kişilerin 99'u Amerika Birleşik Devletleri adına bu başarıya ulaşmıştı. 2023 itibarıyla toplamda 224 kişi, bu ödülün sahibi oldu.

Kazananlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Resim Kazanan Milleti[a] Gerekçe Kaynak
1901 Röntgen, WilhelmWilhelm Röntgen  Almanya "sonrasında kendi adıyla anılan X ışınlarının bulunmasında gösterdiği başarılı çalışmalarından dolayı" [3]
1902 Lorentz, HendrikHendrik Lorentz  Hollanda "manyetizmanın radyasyon olgusu üzerindeki etkileri hakkında gösterdikleri başarılı çalışmalarından dolayı" [4]
Zeeman, PieterPieter Zeeman  Hollanda
1903 Henri Becquerel  Fransa "doğal radyoaktivitenin keşfinden dolayı" [5]
Curie, PierrePierre Curie  Fransa "Profesör Henri Becquerel tarafından keşfedilen radyasyon olgusunun üzerine birlikte gerçekleştirdikleri araştırmalardan dolayı"
Curie, MarieMarie Curie  Polonya
1904 Strutt, John WilliamJohn William Strutt  Birleşik Krallık "en önemli gazların yoğunluklarını araştırmasından ve bu çalışmalarla bağlantılı olarak argonun keşfinden dolayı" [6]
1905 Lenard, PhilippPhilipp Lenard  Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
 Almanya
"katot ışınları üzerine yaptığı çalışmadan dolayı" [7]
1906 Thomson, J. J.J. J. Thomson  Birleşik Krallık "gazlardaki elektrik iletkenliğine dair yaptığı teorik ve deneysel araştırmalarından dolayı" [8]
1907 Michelson, AlbertAlbert Michelson  ABD "optik kesinlik aletleri ile bu aletleri kullanarak gerçekleştirdiği spektroskopik ve metrolojik araştırmalarından dolayı" [9]
1908 Lippmann, GabrielGabriel Lippmann  Fransa "girişim olgusuna dayanan bir yöntemle fotoğrafik bir şekilde renkleri yeniden üretmeyi başarmasından dolayı" [10]
1909 Marconi, GuglielmoGuglielmo Marconi  İtalya "kablosuz telegrafın geliştirilmesine olan katkılarından dolayı" [11]
Braun, FerdinandFerdinand Braun  Almanya
1910 van der Waals, Johannes DiderikJohannes Diderik van der Waals  Hollanda "gaz ve sıvılar için hâl denklemi üzerine çalışmalarından dolayı" [12]
1911 Wien, WilhelmWilhelm Wien  Almanya "ısı radyasyonu kanunları ile ilgili bulgularından dolayı" [13]
1912 Dalén, GustafGustaf Dalén  İsveç "deniz fenerleri ve şamandıraların aydınlatılmasında kullanılan gaz akümülatörleri ile beraber kullanılan otomatik vanaları keşfinden dolayı" [14]
1913 Kamerlingh Onnes, HeikeHeike Kamerlingh Onnes  Hollanda "sıvı helyum gibi çeşitli şeyin üretimini mümkün kılan maddelerin düşük sıcaklıklardaki özelliklerine dair yaptığı araştırmalardan dolayı" [15]
1914 von Laue, MaxMax von Laue  Almanya "X ışınlarının kristaller tarafından kırılmasını keşfetmesinden dolayı" [16]
1915 Bragg, WilliamWilliam Bragg  Birleşik Krallık "kristal yapının yapısının, x ışınları yardımıyla analiz etmelerindeki çalışmalarından dolayı" [17]
Bragg, LawrenceLawrence Bragg  Avustralya
 Birleşik Krallık
1916 I. Dünya Savaşı sebebiyle ödül verilmedi
1917[b] Barkla, CharlesCharles Barkla  Birleşik Krallık "kimyasal elementlerdeki karakteristik Röntgen radyasyonunu keşfinden dolayı" [18]
1918[b] Planck, MaxMax Planck  Almanya "enerji kuantasını keşfiyle birlikte fiziğe sağladığı ilerlemelerden dolayı" [19]
1919 Stark, JohannesJohannes Stark  Almanya "kanal ışınlarındaki Doppler etkisini ve elektrik alanlarındaki spektrum çizgilerinin ayrılmasını keşfinden dolayı" [20]
1920 Guillaume, Charles ÉdouardCharles Édouard Guillaume   İsviçre "çelik-nikel alaşımlarındaki anomallikleri bularak fizikte hassas ölçüm yapılmasına sağladığı katkılarından dolayı" [21]
1921[b] Einstein, AlbertAlbert Einstein  Almanya
  İsviçre
"özellikle fotoelektrik etkisi kanununu keşfi olmak üzere teorik fiziğe olan katkılarından dolayı" [22]
1922 Bohr, NielsNiels Bohr  Danimarka "atomların yapısına ve yaydıkları radyosyona dair yaptığı araştırmalardan dolayı" [23]
1923 Millikan, Robert A.Robert A. Millikan  ABD "elektrikteki temel yük ile fotoelektrik etki üzerine yaptığı çalışmalardan dolayı" [24]
1924[b] Siegbahn, ManneManne Siegbahn  İsveç "X ışını spektroskopisine dair buluşları ve araştırmalarından dolayı" [25]
1925[b] Franck, JamesJames Franck  Almanya "elektronun atom üzerine olan etkisini yöneten kanunların keşfinden dolayı" [26]
Hertz, GustavGustav Hertz  Almanya
1926 Perrin, JeanJean Perrin  Fransa "maddenin süreksiz yapısına dair çalışmalarından, özellikle çökelme dengesini keşfinden dolayı" [27]
1927 Compton, ArthurArthur Compton  ABD "kendi adıyla adlandırılan etkiyi keşfinden dolayı" [28]
Wilson, CharlesCharles Wilson  Birleşik Krallık "elektrik yüklü parçacıkların yollarını, buharı yoğunlaştırarak görülebilir yaptığı yöntemden dolayı"
1928[b] Richardson, OwenOwen Richardson  Birleşik Krallık "termiyonik olguya dair çalışmalarından, özellikle kendi adına adlandırılan kanunun keşfinden dolayı" [29]
1929 de Broglie, LouisLouis de Broglie  Fransa "elektronların dalga özelliğini keşfinden dolayı" [30]
1930 Raman, C. V.C. V. Raman  Hindistan "ışığın saçılması üstüne yaptığı çalışmalarından ve kendi adı verilen etkiyi keşfinden dolayı" [31]
1931 Ödül verilmedi
1932[b] Heisenberg, WernerWerner Heisenberg  Almanya "kuantum mekaniğini yaratması ve bu sayede, hidrojenin allotropik türlerinin keşfi gibi birçok dair çalışmaya öncülük etmesinden dolayı" [32]
1933 Schrödinger, ErwinErwin Schrödinger  Avusturya "atom teorisine dair yeni yaratıcı buluşlarından dolayı" [33]
Dirac, PaulPaul Dirac  Birleşik Krallık
1934 Ödül verilmedi
1935 Chadwick, JamesJames Chadwick  Birleşik Krallık "nötronu keşfinden dolayı" [34]
1936 Hess, VictorVictor Hess  Avusturya "kozmik radyasyonu keşfinden dolayı" [35]
David, CarlCarl David  ABD "pozitronu keşfinden dolayı"
1937 Davisson, ClintonClinton Davisson  ABD "elektronların kristaller tarafından kırınımlarının deneysel olarak keşfinden dolayı" [36]
Thomson, GeorgeGeorge Thomson  Birleşik Krallık
1938 Fermi, EnricoEnrico Fermi  İtalya "nötron irradyasyonundan dolayı oluşan yeni radyoaktif elementlerin varlıklarının gösterilmesi ve yavaş nötronlar tarafından oluşturulan nükleer reaksiyonların keşfinden dolayı" [37]
1939 Lawrence, ErnestErnest Lawrence  ABD "siklotronun keşfi ve geliştirmesi ve bununla elde ettiği sonuçlardan, özellikle de yapay radyoaktif elementler üzerine olan sonuçlardan dolayı" [38]
1940 II. Dünya Savaşı sebebiyle ödül verilmedi
1941
1942
1943[b] Stern, OttoOtto Stern  ABD
 Almanya
"moleküler ışın yönteminin gelişimine yaptığı katkılar ve protonun manyetik momentini keşfinden dolayı" [39]
1944 Rabi, Isidor IsaacIsidor Isaac Rabi  ABD "atom çekirdeğinin manyetik özellikleri kayıt etmek için geliştirdiği rezonans yönteminden dolayı" [40]
1945 Pauli, WolfgangWolfgang Pauli  Avusturya "Pauli İlkesi de denilen Dışarlama İlkesi'ni keşfinden dolayı" [41]
1946 Bridgman, PercyPercy Bridgman  ABD "icat ettiği yüksek basınç üretebilen aygıtı ve burada yüksek basınç fiziği alanında dair yaptığı keşiflerden dolayı" [42]
1947 Appleton, EdwardEdward Appleton  Birleşik Krallık "üst atmosfer fiziği üzerine yaptığı araştırmalardan, özellikle de daha sonradan Appleton katmanı olarak adlandırılan katmanın keşfinden dolayı" [43]
1948 Blackett, PatrickPatrick Blackett  Birleşik Krallık "Wilson buhar odası yönteminin geliştirmesi ve bunun sayesinde, nükleer fizik ve kozmik radyasyon alanlarındaki keşiflerinden dolayı" [44]
1949 Yukava, HidekiHideki Yukava  Japonya "nükleer kuvvetler üzerine yaptığı teorik çalışmalarına dayanarak mezonların varlığına dair tahmininden dolayı" [45]
1950 Powell, C. F.C. F. Powell  Birleşik Krallık "nükleer süreçleri incelemek için fotoğrafik bir yöntem geliştirmesi ve bu yöntemi kullanarak mezonlara dair keşiflerinden dolayı" [46]
1951 Cockcroft, JohnJohn Cockcroft  Birleşik Krallık "yapay olarak hızlandırılmış atom parçacıkları kullanılarak atom çekirdeğinin dönüştürülmesindeki öncü çalışmalarından dolayı" [47]
Walton, ErnestErnest Walton  İrlanda
1952 Bloch, FelixFelix Bloch   İsviçre
 ABD
"nükleer manyetik duyarlılık üzerine geliştirdikleri yeni yöntemler ve bu yöntemleri kullanarak yaptıkları keşiflerden dolayı" [48]
Purcell, EdwardEdward Purcell  ABD
1953 Zernike, FritsFrits Zernike  Hollanda "faz karşıtlığı yönteminin gösterimi, özellikle faz kontrast mikroskobunun icatından dolayı" [49]
1954 Born, MaxMax Born  Batı Almanya "kuantum mekaniği üzerine yaptığı temel araştırmalar, özellikle de dalga fonksiyonunun istatistiksel izahından dolayı" [50]
Bothe, WaltherWalther Bothe  Batı Almanya "geliştirdiği tesadüf yöntemi ve bu yöntemle yaptığı buluşlardan dolayı"
1955 Lamb, WillisWillis Lamb  ABD "hidrojen spektrumunun ince yapısına dair keşiflerinden dolayı" [51]
Kusch, PolykarpPolykarp Kusch  ABD "elektronun manyetik momentine dair yaptığı hassas tespitlerinden dolayı"
1956 Bardeen, JohnJohn Bardeen  ABD "yarı iletkenlere dair çalışmaları ve transistör etkisini keşiflerinden dolayı" [52]
Brattain, WalterWalter Brattain  ABD
Shockley, WilliamWilliam Shockley  ABD
1957 Lee, Tsung-DaoTsung-Dao Lee  Tayvan "temel parçacıklara dair önemli keşiflerin gerçekleşmesine yol açan, ilerleyen dönemlerde parite kanunları olarak adlandırılan alanda yaptıkları kapsamlı araştırmalarından dolayı" [53]
Yang, Chen NingChen Ning Yang  Tayvan
1958 Çerenkov, PavelPavel Çerenkov  Sovyetler Birliği "Çerenkov etkisini keşifleri ve izah etmelerinden dolayı" [54]
Frank, İlyaİlya Frank  Sovyetler Birliği
Tamm, İgorİgor Tamm  Sovyetler Birliği
1959 Segrè, EmilioEmilio Segrè  İtalya
 ABD
"antiprotonu keşiflerinden dolayı" [55]
Chamberlain, OwenOwen Chamberlain  ABD
1960 Glaser, Donald A.Donald A. Glaser  ABD "kabarcık odasını keşfinden dolayı" [56]
1961 Hofstadter, RobertRobert Hofstadter  ABD "atom çekirdeğindeki elektron saçılması ile ilgili yaptığı öncü çalışmaları ve bu çalışmalarla nükleonların yapılarına dair keşifler yapmasından dolayı" [57]
Mössbauer, RudolfRudolf Mössbauer  Batı Almanya "gama radyasyonunun rezonans emilimi ile ilgili yaptığı çalışmalar ve bu konuyla alakalı olarak, kendi adını taşıyan etkiyi keşfinden dolayı"
1962 Landau, LevLev Landau  Sovyetler Birliği "yoğun madde, özellikle de sıvı helyum ile ilgili öncü teorilerinden dolayı" [58]
1963 Wigner, EugeneEugene Wigner  Macaristan
 ABD
"atom çekirdeği teorisi ve temel parçacıklara katkıları, özellikle de temel simetri ilkelerinin keşfi ve bu ilkeye dair uygulamalarından dolayı" [59]
Goeppert-Mayer, MariaMaria Goeppert-Mayer  ABD "çekirdek kabuğu yapısına dair keşiflerinden dolayı"
Jensen, HansHans Jensen  Batı Almanya
1964 Basov, NikolayNikolay Basov  Sovyetler Birliği "osilatörler ve mazer-lazer ilkesine dayanan amplifikatörlerin yapımına yol açan, kuantum elektroniği alanında yaptıkları temel çalışmalardan dolayı" [60]
Prohorov, AleksandrAleksandr Prohorov  Sovyetler Birliği
Townes, CharlesCharles Townes  ABD
1965 Feynman, RichardRichard Feynman  ABD "kuantum elektrodinamiği ile ilgili yaptıkları temel çalışmalar ve bu çalışmaların temel parçacık fiziğinde yaratığı derin etkilerden dolayı" [61]
Schwinger, JulianJulian Schwinger  ABD
Tomonaga, Shin'ichirōShin'ichirō Tomonaga  Japonya
1966 Kastler, AlfredAlfred Kastler  Fransa "atomlardaki Hertz rezonansını incelemek için optik yöntemler keşfettiği ve geliştirdiğinden dolayı" [62]
1967 Bethe, HansHans Bethe  ABD
 Almanya
"nükleer reaksiyonlar teorisine yaptığı katkılar, özellikle de yıldızlardaki enerji üretimine dair keşiflerinden dolayı" [63]
1968 Alvarez, LuisLuis Alvarez  ABD "temel parçacık fiziğine olan belirleyici katkılarından, özellikle de hidrojen kabarcık odası ile veri analizini kendi geliştirdiği teknikle kullanarak çok sayıda rezonans durumunu keşfinden dolayı" [64]
1969 Gell-Mann, MurrayMurray Gell-Mann  ABD "temel parçacıklar ve temel parçacıkların etkileşimlerini sınıflandırmaya yönelik katkılarından ve keşiflerinden dolayı" [65]
1970 Alfvén, HannesHannes Alfvén  İsveç "manyetik hidrodinamik ile ilgili temel çalışmaları ve keşifleri ile plazma fiziğinin çeşitli alanlarındaki yararlı çalışmalarından dolayı" [66]
Néel, LouisLouis Néel  Fransa "katı hâl fiziğinde önemli uygulamalara yol açan antiferromanyetizma ve ferrimanyetizmaya dair çalışmaları ve keşiflerinden dolayı"
1971 Gabor, DennisDennis Gabor  Macaristan
 Birleşik Krallık
"holografik yöntemi icat etmesi ve geliştirmesinden dolayı" [67]
1972 Bardeen, JohnJohn Bardeen  ABD "genellikle BCS teorisi denen, ortaklaşa geliştirdikleri süperiletkenlik teorisinden dolayı" [68]
Cooper, LeonLeon Cooper  ABD
Schrieffer, RobertRobert Schrieffer  ABD
1973 Esaki, LeoLeo Esaki  Japonya "sırasıyla, yarı iletkenler ve süperiletkenlerdeki tünelleme olgusuna dair deneysel keşiflerinden dolayı" [69]
Giaever, IvarIvar Giaever  ABD
 Norveç
Josephson, BrianBrian Josephson  Birleşik Krallık "genel olarak Josephson etkisi olarak da bilinen, tünel engelin içindeki süperakımın özelliklerini teorik olarak öngörmesinden dolayı"
1974 Ryle, MartinMartin Ryle  Birleşik Krallık "radyo astrofizik alanındaki öncül çalışmalarından dolayı: Ryle'a, özellikle açıklık sentezi tekniğinde olmak üzere, yaptığı gözlem ve icatlardan; Hewish'e ise pulsarların bulunması için oynadığı etkin rolünden dolayı" [70]
Hewish, AntonyAntony Hewish  Birleşik Krallık
1975 Bohr, Aage NielsAage Niels Bohr  Danimarka "atom çekirdeğindeki toplu hareket ve parçacık hareketi ilişkiyi keşifleri ve bu ilişkiye dayanarak atom çekirdeğinin yapısı hakkındaki teoriyi geliştirmelerinden dolayı" [71]
Mottelson, Ben R.Ben R. Mottelson  Danimarka
Rainwater, JamesJames Rainwater  ABD
1976 Richter, BurtonBurton Richter  ABD "yeni bir tür ağır temel parçacığın keşfinde gösterdikleri öncül çalışmalardan dolayı" [72]
Ting, Samuel C. C.Samuel C. C. Ting  ABD
1977 Anderson, PhilipPhilip Anderson  ABD "manyetik ve düzensiz sistemlerin elktronik yapılarına dair temel teorik araştırmalarından dolayı" [73]
Mott, NevillNevill Mott  Birleşik Krallık
Van Vleck, JohnJohn Van Vleck  ABD
1978 Kapitsa, PyotrPyotr Kapitsa  Sovyetler Birliği "düşük sıcaklık fiziği alanındaki basit icatları ve keşiflerinden dolayı" [74]
Penzias, ArnoArno Penzias  ABD "kozmik mikrodalga arka plan radyasyonunu keşiflerinden dolayı"
Wilson, RobertRobert Wilson  ABD
1979 Glashow, SheldonSheldon Glashow  ABD "zayıf nötr akım da dahil olmak üzere, temel parçacılar arasındaki birleştirilmiş zayıf ve elektromanyetik etkileşim teorisine olan dair katkılarından dolayı" [75]
Abdüsselam, MuhammedMuhammed Abdüsselam  Pakistan
Weinberg, StevenSteven Weinberg  ABD
1980 Cronin, JamesJames Cronin  ABD "nötr K mezonunlarının bozunurken gösterdikleri temel simetri ilkelerine aykırılığı keşiflerinden dolayı" [76]
Fitch, ValVal Fitch  ABD
1981 Bloembergen, NicolaasNicolaas Bloembergen  Hollanda
 ABD
"lazer spektroskopinin gelişiminde gösterdikleri katkılardan dolayı" [77]
Schawlow, ArthurArthur Schawlow  ABD
Siegbahn, KaiKai Siegbahn  İsveç "yüksek çözünürlüklü elektron spektroskopisinin gelişiminde gösterdiği katkılardan dolayı"
1982 Wilson, KennethKenneth Wilson  ABD "hâl değişimleri ile ilgili kritik olgu teorisinden dolayı" [78]
1983 Chandrasekhar, SubrahmanyanSubrahmanyan Chandrasekhar  Hindistan
 ABD
"yıldızların yapısı ve evriminin fiziksel süreci üzerine yaptığı teorik çalışmalarından dolayı" [79]
Fowler, WilliamWilliam Fowler  ABD "evrendeki kimyasal elementlerin oluşumundaki nükleer reaksiyonların önemi üzerine yaptığı teorik ve deneysel çalışmalarından dolayı"
1984 Rubbia, CarloCarlo Rubbia  İtalya "zayıf etkileşimdeki aktarımı sağlayan W ve Z parçacıkları alanının keşfine yol açan büyük projeye yaptıkları önemli katkılardan dolayı" [80]
van der Meer, SimonSimon van der Meer  Hollanda
1985 von Klitzing, KlausKlaus von Klitzing  Batı Almanya "kuantum Hall etkisini keşfinden dolayı" [81]
1986 Ruska, ErnstErnst Ruska  Batı Almanya "elektron optiğindeki temel çalışmaları ve ilk elektron mikroskobunu tasarlamasından dolayı" [82]
Binnig, GerdGerd Binnig  Batı Almanya "taramalı tünelleme mikroskobu tasarımlarından dolayı"
Rohrer, HeinrichHeinrich Rohrer   İsviçre
1987 Bednorz, GeorgGeorg Bednorz  Batı Almanya "seramik malzemelerdeki çığır açan süperiletkenlik buluşlarından dolayı" [83]
Müller, AlexAlex Müller   İsviçre
1988 Lederman, LeonLeon Lederman  ABD "nötrino ışın yöntemi ve müon nötrinosunu keşfederek leptonların ikili yapısını göstermelerinden dolayı" [84]
Schwartz, MelvinMelvin Schwartz  ABD
Steinberger, JackJack Steinberger  ABD
1989 Ramsey, NormanNorman Ramsey  ABD "ayrık salınım alanları yönteminin keşfi ve bunun, hidrojen mazeri ile diğer atom saatlerinde kullanılmasından dolayı" [85]
Dehmelt, HansHans Dehmelt  ABD "iyon tuzağı tekniğini geliştirmelerinden dolayı"
Paul, WolfgangWolfgang Paul  Batı Almanya
1990 Friedman, JeromeJerome Friedman  ABD "parçacık fiziğindeki kuark modelinin geliştirilmesinde hayati önemi olan; protonlar ve bağ nötronlarının üzerindeki elektronların derin inelastik saçılması ile ilgili öncülük eden araştırmalarından dolayı" [86]
Kendall, HenryHenry Kendall  ABD
Taylor, RichardRichard Taylor  Kanada
1991 de Gennes, Pierre-GillesPierre-Gilles de Gennes  Fransa "basit sistemlerdeki düzen olgusunun araştırılması için geliştirilen yöntemlerin; maddenin daha karmaşık şekilleri, özellikle de sıvı kristal ve polimerler için de uygulanabilirliğini keşfetmesinden dolayı" [87]
1992 Charpak, GeorgesGeorges Charpak  Fransa
 Polonya
"parçacık dedektörlerinin, özellikle de çok telli orantılı odanın keşfi ve geliştirmesiden dolayı" [88]
1993 Hulse, RussellRussell Hulse  ABD "kütleçekimi araştırmalarında yeni olasılıkların araştırılma şansını doğuran yeni bir tür pulsar keşfetmelerinden dolayı" [89]
Taylor, JosephJoseph Taylor  ABD
1994 Brockhouse, BertramBertram Brockhouse  Kanada "nötron spektroskopisinin geliştirilmesi" ve "yoğunlaştırılmış maddelerdeki nötron saçılması tekniklerinin geliştirilmesine yaptığı öncü katkılardan dolayı" [90]
Shull, CliffordClifford Shull  ABD "nötron kırınımı tekniğinin geliştirilmesi" ve "yoğunlaştırılmış maddelerdeki nötron saçılması tekniklerinin geliştirilmesine yaptığı öncü katkılardan dolayı"
1995 Perl, MartinMartin Perl  ABD "tau leptonunun keşfi" ve "lepton fiziğine olan öncü deneysel katkılarından dolayı" [91]
Reines, FrederickFrederick Reines  ABD "nötrinonun tespit edilmesi" ve "lepton fiziğine olan öncü deneysel katkılarından dolayı"
1996 Lee, DavidDavid Lee  ABD "helyum-3'ün süperakışkanlığını keşiflerinden dolayı" [92]
Osheroff, DouglasDouglas Osheroff  ABD
Richardson, RobertRobert Richardson  ABD
1997 Chu, StevenSteven Chu  ABD "lazer ışığıyla atomların soğutulması ve yakalanmasına dair geliştirdikleri yöntemlerden dolayı" [93]
Cohen-Tannoudji, ClaudeClaude Cohen-Tannoudji  Fransa
Phillips, WilliamWilliam Phillips  ABD
1998 Laughlin, RobertRobert Laughlin  ABD "kesirli yük taşıyan uyarılmalar içeren yeni bir kuantum akışkanı biçiminin keşfinden dolayı" [94]
Störmer, HorstHorst Störmer  Almanya
Tsui, DanielDaniel Tsui  ABD
1999 Hooft, Gerard 'tGerard 't Hooft  Hollanda "fizikteki elektrozayıf etkileşimlerin kuantum yapısını aydınlatmalarından dolayı" [95]
Veltman, MartinusMartinus Veltman  Hollanda
2000 Alfyorov, JoresJores Alfyorov  Rusya "yüksek hız ve optoelektronikte kullanılan yarı iletken heteroyapısını geliştirmelerinden dolayı" [96]
Kroemer, HerbertHerbert Kroemer  Almanya
Kilby, JackJack Kilby  ABD "entegre devrenin icadındaki rolünden dolayı"
2001 Cornell, EricEric Cornell  ABD "alkali atomlarının oluşturduğu seyrek gazlardaki Bose-Einstein yoğunlaşmasındaki başarıları ve bu yoğunlaşmanın özellikleri ile ilgili ilk temel çalışmalarından dolayı" [97]
Wieman, CarlCarl Wieman  ABD
Ketterle, WolfgangWolfgang Ketterle  Almanya
2002 Davis, RaymondRaymond Davis  ABD "özellikle kozmik nötrinoların tespiti olmak üzere, astrofiziğe yaptıkları öncü katkılarından dolayı" [98]
Koshiba, MasatoshiMasatoshi Koshiba  Japonya
Giacconi, RiccardoRiccardo Giacconi  ABD "kozmik X ışını kaynaklarının keşfini sağlayan öncü astrofiziğe yaptığı öncü katkılarından dolayı"
2003 Abrikosov, AlekseyAleksey Abrikosov  Rusya
 ABD
"süperiletkenler teorisi ile süperakışkanlara yaptıkları öncü katkılardan dolayı" [99]
Ginzburg, VitaliVitali Ginzburg  Rusya
Leggett, AnthonyAnthony Leggett  Birleşik Krallık
 ABD
2004 Gross, DavidDavid Gross  ABD "güçlü etkileşim teorisindeki asimptotik özgürlüğün keşfinden dolayı" [100]
Politzer, DavidDavid Politzer  ABD
Wilczek, FrankFrank Wilczek  ABD
2005 Glauber, RoyRoy Glauber  ABD "optik uyumluluğun kuantum teorisine olan katkılarından dolayı" [101]
Hall, JohnJohn Hall  ABD "optik frekans tarağı dahil olmak üzere, lazere dayalı hassas spektroskopiye olan katkılarından dolayı"
Hänsch, Theodor W.Theodor W. Hänsch  Almanya
2006 Mather, JohnJohn Mather  ABD "kozmik mikrodalga arka plan radyasyonunun siyah cisim şeklini ve anizotropisini keşfettiklerinden dolayı" [102]
Smoot, GeorgeGeorge Smoot  ABD
2007 Fert, AlbertAlbert Fert  Fransa "dev manyetorezistansın keşfinden dolayı" [103]
Grünberg, PeterPeter Grünberg  Almanya
2008 Kobayashi, MakotoMakoto Kobayashi  Japonya "doğadaki en az 3 kuark ailesinin varlığını öngören bozuk simetrinin kökenlerini keşiflerinden dolayı" [104]
Maskawa, ToshihideToshihide Maskawa  Japonya
Nambu, YoichiroYoichiro Nambu  Japonya
 ABD
"atomaltı fizikteki kendiliğinden simetri kırılması mekanizmasını keşfinden dolayı"
2009 Kao, CharlesCharles Kao  Hong Kong
 Birleşik Krallık
 ABD
"ışığın, optik iletişimde fiberlerle aktarılması konusundaki çığır açıcı başarılarından dolayı" [105]
Boyle, WillardWillard Boyle  Kanada
 ABD
"bir yarı iletken görüntüleme devresi olan yük bağlaşımlı aygıt sensörünü icat etmelerinden dolayı"
Smith, GeorgeGeorge Smith  ABD
2010 Geim, AndreAndre Geim  Rusya
 Birleşik Krallık
 Hollanda
"iki boyutlu grafen malzemesine ilişkin çığır açan deneylerinden dolayı" [106]
Novoselov, KonstantinKonstantin Novoselov  Rusya
 Birleşik Krallık
2011 Perlmutter, SaulSaul Perlmutter  ABD "uzak süpernovaların incelenmesi sonucunda evrenin ivmelenerek genişlemesini keşiflerinden dolayı" [107]
Schmidt, BrianBrian Schmidt  Avustralya
 ABD
Riess, AdamAdam Riess  ABD
2012 Haroche, SergeSerge Haroche  Fransa "tekil kuantum sistemlerinin manipülasyonu ve ölçülmesini sağlayan, çığır açan deneysel yöntemlerinden dolayı" [108]
Wineland, DavidDavid Wineland  ABD
2013 Englert, FrançoisFrançois Englert  Belçika "atomaltı parçacıkların kütlesinin kökenine dair anlayışımıza katkıda bulunan ve yakın zamanda CERN'in Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'nda ATLAS ve CMS deneyleri ile tahmin edilen temel parçacığın keşfedilmesiyle teyit edilen mekanizmanın teorik keşfinden dolayı" [109]
Higgs, PeterPeter Higgs  Birleşik Krallık
2014 Akasaki, IsamuIsamu Akasaki  Japonya "parlak ve enerji tasarrufu sağlayan beyaz ışık kaynaklarının üretilmesine olanak sağlayan verimli mavi ışık yayan diotları keşiflerinden dolayı" [110]
Amano, HiroshiHiroshi Amano  Japonya
Nakamura, ShujiShuji Nakamura  Japonya
 ABD
2015 Kajita, TakaakiTakaaki Kajita  Japonya "nötrinoların kütleye sahip olduklarını gösteren nötrino salınımlarını keşiflerinden dolayı" [111]
McDonald, Arthur B.Arthur B. McDonald  Kanada
2016 Thouless, DavidDavid Thouless  Birleşik Krallık "topolojik hâl değişimleri ile maddenin topolojik hâlleri üzerine yaptıkları teorik keşiflerden dolayı" [112]
Haldane, DuncanDuncan Haldane  Birleşik Krallık
Kosterlitz, MichaelMichael Kosterlitz  Birleşik Krallık
2017 Weiss, RainerRainer Weiss  Almanya
 ABD
"LIGO'da yer alan dedektörlere ve kütleçekimsel dalgaların gözlenmesine olan önemli katkılarından dolayı" [113]
Thorne, KipKip Thorne  ABD
Barish, BarryBarry Barish  ABD
2018 Ashkin, ArthurArthur Ashkin  ABD "lazer fiziği alanındaki çığır açan icatlarından, özellikle de optik cımbızlar ve biyolojik sisteme uyarlamalarından dolayı" [114]
Mourou, GérardGérard Mourou  Fransa "lazer fiziği alanındaki çığır açan icatlarından, özellikle de yüksek yoğunluklu ultra kısa optik darbeleri oluşturma yöntemlerinden dolayı"
Strickland, DonnaDonna Strickland  Kanada
2019 Peebles, JimJim Peebles  Kanada
 ABD
"fiziksel kozmolojideki teorik keşiflerinden dolayı" [115]
Mayor, MichelMichel Mayor   İsviçre "Güneş benzeri bir yıldızın etrafında yörüngesi olan bir Güneş dışı gezegen keşfettiklerinden dolayı"
Queloz, DidierDidier Queloz   İsviçre
2020 Penrose, RogerRoger Penrose  Birleşik Krallık "kara delik oluşumunun genel görelilik teorisinin sağlam bir öngörüsü olduğunu keşfetmesinden dolayı" [116]
Genzel, ReinhardReinhard Genzel  Almanya "galaksimizin merkezindeki süper kütleli bir kompakt nesnenin keşfinden dolayı"
Ghez, AndreaAndrea Ghez  ABD
2021 Manabe, SyukuroSyukuro Manabe  Japonya
 ABD
"Dünya'nın iklimini fiziksel olarak modellemelerinden ve değişkenliğin miktarını ölçerek küresel iklim değişikliğini güvenilir bir şekilde tahmin edebilmelerinden dolayı" [117]
Hasselmann, KlausKlaus Hasselmann  Almanya
Parisi, GiorgioGiorgio Parisi  İtalya "atomik ölçekten gezegensel ölçeğe kadar fiziksel sistemlerdeki dalgalanmalar ve düzensizliğin etkileşimini keşfinden dolayı"
2022 Aspect, AlainAlain Aspect  Fransa "dolanık fotonlarla ilgili deneyleri, Bell eşitsizliklerinin bozulduğunun gösterilmesi ve kuantum enformasyon bilimindeki öncülüklerinden dolayı" [118]
Clauser, JohnJohn Clauser  ABD
Zeilinger, AntonAnton Zeilinger  Avusturya
2023 Anne L'Huillier  Fransa "madde içerisindeki elektron dinamiklerinin incelenmesi amacıyla attosaniye ışık atımları üreten deneysel yöntemlerden dolayı" [119]
Ferenc Krausz  Macaristan
 Avusturya
Pierre Agostini  Fransa

Ülkeye göre kazananlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke[c] Kazanma sayısı
 ABD &0000000000000099.00000099
 Birleşik Krallık &0000000000000028.00000028
 Almanya &0000000000000022.00000022
 Fransa &0000000000000015.00000015
 Japonya &0000000000000012.00000012
 Hollanda &0000000000000010.00000010
 Batı Almanya &0000000000000009.0000009
 Sovyetler Birliği &0000000000000007.0000007
  İsviçre &0000000000000007.0000007
 İsveç &0000000000000006.0000006
 Kanada &0000000000000006.0000006
 Rusya &0000000000000005.0000005
 İtalya &0000000000000005.0000005
 Avusturya &0000000000000005.0000005
 Danimarka &0000000000000003.0000003
 Tayvan &0000000000000002.0000002
 Macaristan &0000000000000003.0000003
 Hindistan &0000000000000002.0000002
 Polonya &0000000000000002.0000002
 Avustralya &0000000000000002.0000002
 Avusturya-Macaristan İmparatorluğu &0000000000000001.0000001
 İrlanda &0000000000000001.0000001
 Pakistan &0000000000000001.0000001
 Hong Kong &0000000000000001.0000001
 Belçika &0000000000000001.0000001

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Ödülü kazanan kişinin, ödülün verildiği zamanki milleti ya da vatandaşlığı verilmiştir.
  2. ^ a b c d e f g h Ödülü kazanan kişi, ödülün verilmesi gereken yıl değil bir sonraki yıl ödülün sahibi olmuştur ve bir önceki yıl ödülü kazanmış olarak kabul edilmektedir.
  3. ^ Günümüzde varlığını sürdürmeyen ülkeler italik yazılmıştır. Bazı kişiler, birden fazla ülke adına ödülü kazanmış olarak gösterildiğinden, bu kişiler için tabloda her iki ülke adına da listeleme yapılmıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "The Nobel Prize Awarders" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2019. 
  2. ^ "The Nobel Prize" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  3. ^ "The Nobel Prize in Physics 1901" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  4. ^ "The Nobel Prize in Physics 1902" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  5. ^ "The Nobel Prize in Physics 1903" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  6. ^ "The Nobel Prize in Physics 1904" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  7. ^ "The Nobel Prize in Physics 1905" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  8. ^ "The Nobel Prize in Physics 1906" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  9. ^ "The Nobel Prize in Physics 1907" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  10. ^ "The Nobel Prize in Physics 1908" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  11. ^ "The Nobel Prize in Physics 1909" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  12. ^ "The Nobel Prize in Physics 1910" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  13. ^ "The Nobel Prize in Physics 1911" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  14. ^ "The Nobel Prize in Physics 1912" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  15. ^ "The Nobel Prize in Physics 1913" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  16. ^ "The Nobel Prize in Physics 1914" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  17. ^ "The Nobel Prize in Physics 1915" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  18. ^ "The Nobel Prize in Physics 1917" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  19. ^ "The Nobel Prize in Physics 1918" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  20. ^ "The Nobel Prize in Physics 1919" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  21. ^ "The Nobel Prize in Physics 1920" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  22. ^ "The Nobel Prize in Physics 1921" (İngilizce). Nobel Vakfı. 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  23. ^ "The Nobel Prize in Physics 1922" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  24. ^ "The Nobel Prize in Physics 1923" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  25. ^ "The Nobel Prize in Physics 1924" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  26. ^ "The Nobel Prize in Physics 1925" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  27. ^ "The Nobel Prize in Physics 1926" (İngilizce). Nobel Vakfı. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  28. ^ "The Nobel Prize in Physics 1927" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  29. ^ "The Nobel Prize in Physics 1928" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  30. ^ "The Nobel Prize in Physics 1929" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  31. ^ "The Nobel Prize in Physics 1930" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  32. ^ "The Nobel Prize in Physics 1932" (İngilizce). Nobel Vakfı. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  33. ^ "The Nobel Prize in Physics 1933" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  34. ^ "The Nobel Prize in Physics 1935" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  35. ^ "The Nobel Prize in Physics 1936" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  36. ^ "The Nobel Prize in Physics 1937" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  37. ^ "The Nobel Prize in Physics 1938" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  38. ^ "The Nobel Prize in Physics 1939" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  39. ^ "The Nobel Prize in Physics 1943" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  40. ^ "The Nobel Prize in Physics 1944" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  41. ^ "The Nobel Prize in Physics 1945" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  42. ^ "The Nobel Prize in Physics 1946" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  43. ^ "The Nobel Prize in Physics 1947" (İngilizce). Nobel Vakfı. 14 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  44. ^ "The Nobel Prize in Physics 1948" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  45. ^ "The Nobel Prize in Physics 1949" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  46. ^ "The Nobel Prize in Physics 1950" (İngilizce). Nobel Vakfı. 25 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  47. ^ "The Nobel Prize in Physics 1951" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  48. ^ "The Nobel Prize in Physics 1952" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  49. ^ "The Nobel Prize in Physics 1953" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  50. ^ "The Nobel Prize in Physics 1954" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  51. ^ "The Nobel Prize in Physics 1955" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  52. ^ "The Nobel Prize in Physics 1956" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  53. ^ "The Nobel Prize in Physics 1957" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  54. ^ "The Nobel Prize in Physics 1958" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  55. ^ "The Nobel Prize in Physics 1959" (İngilizce). Nobel Vakfı. 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  56. ^ "The Nobel Prize in Physics 1960" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  57. ^ "The Nobel Prize in Physics 1961" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  58. ^ "The Nobel Prize in Physics 1962" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  59. ^ "The Nobel Prize in Physics 1963" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  60. ^ "The Nobel Prize in Physics 1964" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  61. ^ "The Nobel Prize in Physics 1965" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  62. ^ "The Nobel Prize in Physics 1966" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  63. ^ "The Nobel Prize in Physics 1967" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  64. ^ "The Nobel Prize in Physics 1968" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  65. ^ "The Nobel Prize in Physics 1969" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  66. ^ "The Nobel Prize in Physics 1970" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  67. ^ "The Nobel Prize in Physics 1971" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  68. ^ "The Nobel Prize in Physics 1972" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  69. ^ "The Nobel Prize in Physics 1973" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  70. ^ "The Nobel Prize in Physics 1974" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  71. ^ "The Nobel Prize in Physics 1975" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  72. ^ "The Nobel Prize in Physics 1976" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  73. ^ "The Nobel Prize in Physics 1977" (İngilizce). Nobel Vakfı. 4 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  74. ^ "The Nobel Prize in Physics 1978" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  75. ^ "The Nobel Prize in Physics 1979" (İngilizce). Nobel Vakfı. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  76. ^ "The Nobel Prize in Physics 1980" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  77. ^ "The Nobel Prize in Physics 1981" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  78. ^ "The Nobel Prize in Physics 1982" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  79. ^ "The Nobel Prize in Physics 1983" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  80. ^ "The Nobel Prize in Physics 1984" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  81. ^ "The Nobel Prize in Physics 1985" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  82. ^ "The Nobel Prize in Physics 1986" (İngilizce). Nobel Vakfı. 12 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  83. ^ "The Nobel Prize in Physics 1987" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  84. ^ "The Nobel Prize in Physics 1988" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  85. ^ "The Nobel Prize in Physics 1989" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  86. ^ "The Nobel Prize in Physics 1990" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  87. ^ "The Nobel Prize in Physics 1991" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  88. ^ "The Nobel Prize in Physics 1992" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  89. ^ "The Nobel Prize in Physics 1993" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  90. ^ "The Nobel Prize in Physics 1994" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  91. ^ "The Nobel Prize in Physics 1995" (İngilizce). Nobel Vakfı. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  92. ^ "The Nobel Prize in Physics 1996" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  93. ^ "The Nobel Prize in Physics 1997" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  94. ^ "The Nobel Prize in Physics 1998" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  95. ^ "The Nobel Prize in Physics 1999" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  96. ^ "The Nobel Prize in Physics 2000" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  97. ^ "The Nobel Prize in Physics 2001" (İngilizce). Nobel Vakfı. 24 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  98. ^ "The Nobel Prize in Physics 2002" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  99. ^ "The Nobel Prize in Physics 2003" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  100. ^ "The Nobel Prize in Physics 2004" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  101. ^ "The Nobel Prize in Physics 2005" (İngilizce). Nobel Vakfı. 1 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  102. ^ "The Nobel Prize in Physics 2006" (İngilizce). Nobel Vakfı. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  103. ^ "The Nobel Prize in Physics 2007" (İngilizce). Nobel Vakfı. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  104. ^ "The Nobel Prize in Physics 2008" (İngilizce). Nobel Vakfı. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  105. ^ "The Nobel Prize in Physics 2009". Nobel Vakfı. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2009. 
  106. ^ "The Nobel Prize in Physics 2010" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2010. 
  107. ^ "The Nobel Prize in Physics 2011" (İngilizce). Nobel Vakfı. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2011. 
  108. ^ "The Nobel Prize in Physics 2012" (İngilizce). Nobel Vakfı. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2012. 
  109. ^ "The Nobel Prize in Physics 2013 Press Release" (PDF) (İngilizce). Nobel Foundation. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Ekim 2013. 
  110. ^ "The Nobel Prize in Physics 2014" (İngilizce). Nobel Foundation. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014. 
  111. ^ "The Nobel Prize in Physics 2015" (İngilizce). Nobel Foundation. 15 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2015. 
  112. ^ "The Nobel Prize in Physics 2016" (İngilizce). Nobel Vakfı. 10 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2016. 
  113. ^ "The Nobel Prize in Physics 2017" (İngilizce). Nobel Foundation. 13 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2017. 
  114. ^ "The Nobel Prize in Physics 2018" (İngilizce). Nobel Foundation. 
  115. ^ "The Nobel Prize in Physics 2019" (İngilizce). Nobel Vakfı. 8 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2019. 
  116. ^ "The Nobel Prize in Physics 2020". Nobel Vakfı. 6 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  117. ^ "The Nobel Prize in Physics 2021" (PDF). Nobel Vakfı. 5 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2021. 
  118. ^ "The Nobel Prize in Physics 2022". Nobel Vakfı. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2022. 
  119. ^ "The Nobel Prize in Physics 2023" (İngilizce). Nobel Vakfı. 4 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]