Kuzey Batı İngiltere

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kuzey-Batı İngiltere
Bölgenin İngiltere'deki konumu
Bölgenin İngiltere'deki konumu
ÜlkeBirleşik Krallık
BK ülkesiİngiltere
Yüzölçümü
 • Toplam14165 km²
Nüfus
 (2011)
 • Toplam7,052,000
Zaman dilimiUTC±00.00 (BAS)
 • Yaz (YSU)UTC+01.00 (BAYS)

Kuzey-Batı İngiltere (İngilizceNorth West England), Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesindeki 9 resmi yörel bölgeden biridir. Londra dışında bulunan diğer İngiltere bölgeleri gibi Kuzey-Batı İngiltere'de de seçilmiş bir bölge meclisi ve idaresi bulunmamaktadır.

Kuzey-Batı İngiltere'nin (2006 tahminlerine göre) nüfusu 6.853.201 kişidir[1] Beş tane törensel kontluktan oluşmaktadır: Cumbria Törensel Kontluğu, Lancashire Törensel Kontluğu, Greater Manchester Metropoliten Törensel Kontluğu, Merseyside Metropoliten Törensel Kontluğu, Cheshire Törensel Kontluğu. Bunlardan Cumbria Kontluğu ve Cumbria Kontluğu birinci seviyeli "shire" kontluk görevi de yapmaktadır.

Kuzey-Batı İngiltere'nin batısında İrlanda Denizi ve doğusunda Pennine Dağları silsilesi bulunur. Bölge kuzeyde İskoçya sınırında ve "İskoç Sınır bölgesi" güney uçlarına kadar ve güneyde Batı Midlands İngiltere bölgesi kuzeyine kadar uzanır. Kuzey-Batı İngiltere'nin en yüksek noktası (ve İngiltere ülkesindeki en yüksek nokta) "Cumbria"'da 978m rakımlı "Scafell Fell" zirvesidir.

Liverpool ve Manchester şehirleri merkez olarak bunların etrafında gelişmiş bulunan iki büyük metropoliten şehirsel alanları Kuzey-Batı İngiltere bölgesinin güneyini kapsarlar ve bölgenin en büyük nüfus merkezleridirler. Bölgenin kuzeyi, özellikle Cumbria ve kuzey Lancashire, genellikle kırsal arazilerdir.

Yerel idare[değiştir | kaynağı değiştir]

Resmi yörel bölge olan Kuzey-Batı İngiltere'de şu tek seviyeli ve iki seviyeli yerel idare birimleri bulunmaktadır:

İngiltere törensel kontuluk Kontluk/Tek seviyeli Metropoliten/metropoliten olmayan borough bölgeleri
Cheshire Cheshire East T.S.Y.İ.
Cheshire West and Chester T.S.Y.İ.
Halton T.S.Y.İ.
Warrington T.S.Y.İ.
Cumbria Barrow-ın-Furness, South Lakeland, Copeland, Allerdale, Eden, Carlisle
Greater Manchester * Bolton, Bury, Manchester, Oldham, Rochdale, Salford, Stockport, Tameside, Trafford, Wigan
Lancashire Lancashire † West Lancashire, Chorley, South Ribble, Fylde, Preston, Wyre, Lancaster, Ribble Valley, Pendle, Burnley, Rossendale, Hyndburn
Blackpool T.S.Y.İ.
Blackburn ile Darwen T.S.Y.İ.
Merseyside * Knowsley, Liverpool, St. Helens, Sefton, Wirral

Not: T.S.Y.İ.=tek seviyeli yerel idare | † = "shire" kontluk | * = "metropoliten kontluk"

Nisan 2011'de Muhafazakâr Parti ve Liberal Demokrat Parti koalisyon hükûmeti Greater Manchester için yeni bir stratejik yerel idare kuracağını ilan etmiştir. "Greater Manchester Combined Authority" adlı bu seçimle gelmemiş alt yerel idare konseyleri temsilcilerinden oluşan "kurumun" bir metropoliten kontluk statüsünü alıp almayacağı açık değildir.

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Nüfus, nüfus yoğunluğu ve yerleşkeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynak: "ONS - Office for National Statistics" Yıl Ortası Nüfus Tahminleri [2]

Bölge/Kontluk Nüfus (kişi) Nüfus yoğunluğu (kişi/km²) En büyük kent/kasaba En büyük şehirsel alan
Kuzey-Batı İngiltere 6.853.200 475 Manchester (458.100) Greater Manchester şehirsel bölge (2.240.230)
Greater Manchester 2.553.800 1.997 Manchester (458.100) Greater Manchester şehirsel bölge (2.240.230)
Lancashire 1.449.600 468 Blackpool (142.900) Preston, Chorley, Leyland şehirsel alan (335.000)
Merseyside 1.353.600 2.118 Liverpool Şehri (436.100) Liverpool şehirsel alan (816.000)
Cheshire 1.003.600 424 Chester (77.040) Warrington (194.700)
Cumbria 496.200 73 Carlisle (71.773) Carlisle Şehri (105.200)

Kuzey-Batı İngiltere'nin nüfusu tüm İngiltere ülkesi nüfusunun %13 oranın biraz aşkındır. Kuzey-Batı İngiltere nüfusunun %37,8'i Greater Manchester'da, %21,39'si Lancashire'da, %20,30'u Merseyside'da, %14.76'i Cheshire'da ve %7.4 (coğrafik alanı en yüksek olan) Cumbria'da yaşarlar.

Etnik asıl[değiştir | kaynağı değiştir]

2009 "ONS - Millî İstatistikler Ofisi" tahminlerine göre kendilerini "Beyaz Irk"dan olarak tanımlayan Kuzey-Batı İngiltere'de yaşayan kişilerden %88.4'i (6.101.100 kişi) "Britanya asıllı" beyaz; %1,0 ı (67,200 kişi) "İrlanda asıllı" beyaz ve %2,2si (155.000 kişi) "diğer ülkelerden" beyaz ırktan olarak tanımlanmaktadırlar.[3]

Kuzey-Batı İngiltere'nin nüfusunun %1,3'u (93.000 kişi) "Britanyalı karışık ırk" sınıfına girerler. Bölgede 323.800 kişi veya nüfusun %4,7 oranı "Güney Asya ırkı"ndandır. Bölgede 39,900 kişi (%0,6) "Çinli" asıllıdırlar ve 39,500 kişi veya %0,5'i "diğer etnik grup"tandır.

Kuzey-Batı İngiltere etnik asıl bakımından çok karışık bir bölgedir. Manchester ve Liverpool gibi bölge şehirleri, Avrupa içinde etnik bakımdan en karışık şehirleri arasında başlarda gelirler.

Özet olarak:

  • Kuzey Batı İngiltere'de Asya ülkeleri asıllı yaklaşık 400.000 kişi yaşamaktadır.
  • Kuzey Batı İngiltere'de Büyük Sahra ve güneyindeki Afrika ülkeleri ve Karayipler ülkeleri asıllı yaklaşık 125.000 kişi bulunur.
  • Kuzey Batı İngiltere'de en yüksek sayıda beyaz-ırktan olmayan etnik grup 144.000 kişiyi aşkın sayıda olan "Pakistan asıllı" kişilerdir.

Doğum yeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıda verilen liste kaç kişinin hangi etnik gruba ait olduğunu göstermemektedir. Sadece Manchester'da 25,000'den daha çok sayıda İtalyan asıllı kişi bulunmaktadır ve buna karşılık Kuzey Batı İngiltere'nin kalan taraflarında yaklaşık 6.000 kadar İtalyan asıllı kişi vardır.[4]

2001 Nüfus Sayımı verilerine Kuzey-Batı'da yaşayan yabancı asıllılar arasında doğdukları ülkeye göre sıralamada ilk 15 sırayı alan ülkelerde doğan kişi listesi şöyle verilir; 2008 nüfus tahminlerine göre aynı veriler bulunmaktaysa parantez içinde verilmiştir.[5][6]

Jodrell Bank Radyo Astronomi Gözlemevi'ndeki Lovell Radyo Teleskobu
  • İngiltere - 6.169.753
  • İskoçya - 109.163
  • Galler - 73.850
  • İrlanda - 56.887 (2008'de 51.000)
  • Pakistan - 46.529 (2008'de 58.000)
  • Kuzey İrlanda - 34.879
  • Hindistan - 34.600 (2008'de 48.000)
  • Almanya - 19.931 (2008'de 25.000)
  • Çin ve Hong Kong - 15.491
  • Bangladeş - 13.746
  • Güney Afrika - 7.740
  • ABD - 7.037
  • Jamaika - 6.661
  • İtalya - 6.325
  • Avustralya - 5.880
  • Polonya - (2008'de 37.000)

Din[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzey-Batı İngiltere'de yaşayanların dinleri (2001 Nüfus Sayımı sonuçlarına göre) şu tabloda belirtilmektedir:

Bölge Hristiyan Müslüman Hindu Sih Yahudi Budist Diğer Dinsiz/Bildirilmemis
Kuzey-Batı İngiltere %78 %3 %0,4 %0,1 %0,4 %0,2 %0,2 %17,7
Birleşik Krallık %71,6 %2,7 %1 %0,6 %0,5 %0,3 %0,3 %23,2

13-19 yaşlarında gebelik[değiştir | kaynağı değiştir]

En üst seviyedeki yerel idareler içinde, en yüksek 16-19 yaşlarında gebelik oranı Manchester'da en yüksektir. İkinci seviyede yerel idareler arasında 16-19 yaş gebelik için en yüksek oran Lancashire Kontluğu'na bağlı olan Burnley'da ve sonra yine Lancashire'a bağlı olan Hynburn yerel idare alanlarındadır. En üst seviyedeki yerel idareler arasında, en düşük 16-19 yaşlarında gebelik oranı Cheshire'dadır. İkinci seviyede yerel idareler arasında 16-19 yaş gebelik için en düşük oran Eden, Cumbria'da ve sonra South Lakeland, Cumbria yerel idare alanlarındadır

Parlamento seçimleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Birleşik Krallık Avam Kamarası için 2010 Genel Seçimlerinde Kuzey-Batı İngiltere bölgesinde en büyük sayıda oy alan parti İşçi Partisi olmuştur. Toplam oyların oranlarına göre oyların %40'ı İşçi Partisi'ne, %24'ü Muhafazakâr Parti'ye ve %22'si Liberal Demokrat Parti'sine verilmiştir. Ama genel seçimlerde tek temsilcili seçim alanları uygulandığı için bölgeden seçilen 75 Avam Kamarası üyesinin 47'si İşçi Partisi'nden, 22'si Muhafazakâr Parti'den ve 6'si Liberal Demokrat Parti'den olmuştur. Bu seçimde İşçi Partisi Muhafazakâr Parti'ye 12 Parlamento üyesi ve Liberal Demokrat Parti'ye 1 üye kaybetmiştir.[7]

2009 Avrupa Parlamentosu seçimlerinde oyların %26'si Muhafazakâr Parti; %20'si İşçi Partisi; %6'si Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi (UKİP) ve %14,3'u Liberal Demokratlar içindi.

Dil, lehçe ve ağız[değiştir | kaynağı değiştir]

12. yy.a kadar tüm Kuzey-Batı İngiltere bölgesi içinde bir Kelt asıllı dil olan "Cumbric" konuşulmakta idi. Bu dil yerini yavaş yavaş Eski/Orta İngilizceye bıraktı. Bu dilden gelen bazı kalıntılar Kuzey-Batı İngiltere mevki isimlerinde bulunmaktadır. Ayrıca çocuklar arasında oyunlarda kullanılan bazı kafiyeli sayı tekerlemeleri (örneğin "Yan Tan Tethera") bu dilin kalıntılarındandır.

Günümüzde Kuzey Batı İngiltere bölgesindeki nüfusun %100 'e yakın oranı İngilizce konuşmaktadır. Fakat konuşulan İngilizcenin Kuzey-Batı'ya uygun değişik ağızları veya lehçeleri bulunmaktadır. Bölgenin kuzey-batısında eski "Cumberland" kontluğu içinde "Cumbria lehçesi" yaygındır. Tarihsel Lancashire Kontluğu içinde çeşitli ağızları bulunan "Lancashire lehçesi" Atlantik kıyılarındaki güney Cumbria'da bulunan "Furness" bölgesinden Greater Manchester ve Merseyside kuzeylerine kadar yayılmış büyükçe bir alanda kullanılmaktadır. Manchester-Liverpool megapolisde yerel lehçeler bulunmaktadır. Bunlardan İrlandalılardan çok etkilenmiş olan Liverpool lehçesi kendine çok özel olup "Scouse" adı verilmektedir. Manchester'in ortasında konuşulan "Manç" lehçesi de özel sözcük ve aksanlıdır. Genellikle bir lehçeler ve ağızlar aşağı sınıfların konuşma dili olmaktadır. Okullarda genellikle değiştirilmeye çalışılıp standart İngılızce konuşulmasına ve mutlaka bu standart dille yazılmasına önem verilmektedir.

Kuzey-Batı İngiltere tarihsel olarak göçmen çekmiş ve bu göçmeler kendi dillerini konuşup korumaya çalışmışlardır. Preston, Blackburn ve Manchester'da büyük sayıda Hindistan yarımadasında konuşulan diller (özellikle Urduca, Pencapca, Hindice) konuşan bir azınlık bulunmaktadır. Avrupa'da en eski Çinli mahallesi bulunan Liverpool'da ve bölgeye yayılmış Çin asıllı gruplar içinde Çince lehçeleri konuşulmaktadır. Barrow, Lancaster, Liverpool ve Manchester'de İspanyolca konuşan Latin Amerikalı göçmen grupları bulunmaktadır. Polonya'nın Mayıs 2004'te Avrupa Birliği'ne girişi ile İngiltere'nin şehirlerine büyük bir geçici Polonyalı işçi akımı Kuzey-Batı İngiltere'nin şehirlerinde ve kırsal tarım yerleşimlerinde Lehçe konuşulması duyulmaya başlanmıştır.

Kuzey-Batı İngiltere okullarında yabancı dil eğitimi daha çok Fransızca ve Almancaya yönlemişti. Son zamanlarda yazlık tatil için Avrupa deniz sahillerine giden birçok İngiliz ailesi dolayısıyla İspanyolca ve hatta İtalyanca öğrenimi de popüler olmaya başlamıştır.

Kentler ve kasabalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Liverpool'un Mersey Nehri kıyısı panaroması
Blackpool sahil yolu
Lancaster'da eski Yerel İdare Konağı
Blackburn kent sokakları
Barrow-in-Furness merkez panoraması
Preston kent merkezi

Nüfus: 400.000 kişi üstü

Nüfus: 100.000-400.000

Nüfus: 70.000-100.000

Nüfus: 50.000-70.000

Nüfus: 30.000-50.000

Nüfus: 20.000-50.000

Büyük şehirsel bölgeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzey-Batı İngiltere'de iki tane büyük şehirsel bölgesi bulunmaktadır:

  • Manchester büyük şehirsel bölgesi - 2.556.000
  • Liverpool/Birkenhead büyük şehirsel - 2.241.000

Gerçekte 'Manchester - Liverpool Megapolis' şehirsel alanı coğrafik olarak bitbirine hemen hemen şehirsel olarak bitişmiş bir şehirsel nüfus ıhtıva eder ve bu megapolis toplam nüfusunun yaklaşık 4.209.132 kişi olduğu tahmin edilmektedir.

Halk seçimiyle bölgesel asemble[değiştir | kaynağı değiştir]

İngiltere'de bölgeler merkezi idarenin yörelere uzantısı şeklinde kurulmakta iken, her bir bölge için seçimle gelen bir yörel assemble kurulması ve bu seçimle gelen yörel idare kurulması için halk referendumuna gidilmesi öngörülmüştü. 2000'de "Londra Asemblesi" önce kurulmuş ve bir Belediye Başkanı ve asamble üyeleri seçilerek faaliyete geçmiştir. Assemble halk seçimleri sonra Kuzey-Doğu İngiltere bölgesinde denenmesi ve daha sonra Kuzey-Batı İngiltere bölgesi ve Yorkshire Humber bölgesinde uygulanması planlanmıştı. Fakat 2004'te Kuzey-Doğu İngiltere'de yapılan referendum sonucu, halk oyu seçimleriyle bölge asemblesi kurulması aleyhinde büyük çoğunlukla oy verilmişti. Bunun üzerinde yapılması düşünülen referendumlar ve İngiltere bölgelerinin seçimle gelen assembleler ile idaresi teklifleri de bir kenara itilmiştir.

Bunu yerine her bölgede bir seçimle gelmeyen ve resmen kanuni bir görevi olmayan ve idari bir kararla kurulan bölgesel "Liderler Forumu" kurulmuştur. Kuzey-Batı İngiltere'de için "Liderler Forumu" toplanma merkezi Wigan olmuştur.

Avrupa Parlamentosu seçim alanı[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Parlametosu'na üye seçimleri için "Kuzey Batı İngiltere" adlı seçim alanı sınırları bölge sınırları ile aynıdır.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

İngiltere bölgeleri merkezi idare kararı ile 1994'te kurulmuştur. O sırada Merseyside metropoliten kontluğu için, daha önceki "Merseyside Task Force" adlı kurumdan geliştirilen bir merkezi bir Hükûmet Ofisi bulunmaktaydı ve Merseyside'ın bir bölge olduğu kabul edilmişti. 1996'da Merseyside ofisi "Kuzey Batı İngiltere" Bölgesi ofisi ile birleştirildi.[8]

Bilimsel araştırma ve sanayiler kalıntıları[değiştir | kaynağı değiştir]

İngiltere Sanayi devriminden bölgede bulunan en eski kalan miras "Bridgewater Kanalı"'dır. Kara içinde bulunan Manchester'i gemiyle İrlanda Denizi'ne bağlamak için açılan "Manchester Gemi Kanalı" ve Salford şehrinde bu şehrin deniz limanı olan "Salford Quays" günümüzde bir gemi kanalı ve limanı olmaktan çıkmıştır ve turist ziyaret alanlarına dönüştürülmüştür. Dünyada ilk liman dokları olan Albert Dokları ve diğer liman dokları Liverpool Mersey Nehri üzerinde bulunmaktadır ve günümüzde turizm ve diğer dektorler için kullanılmaktadır. Dünyada ilk yolcu taşımak için kurulan tren hattı 1830'da açılan "Liverpool-Manchester Hattı"'dır ve bu hattın doğu ucunda bulunan ve şimdi "Manchester Bilim ve Sanayi Müzesi"'nin bir parçası olan eski Manchester istasyonu dünyanın en eski tren garlarından biridir. Dünya'da ilk "programlanabilen komputer" Manchester Üniversitesi'nde yapılmıştır ve bu eski bilimsel alet üniversitede saklanmaktadır. En eski radyo-astronomi radyo teleskopu ve günümüzde bile üçüncü büyük radyo teleskobu olan "Lovelle Teleskopu" "Jodrell Bank Rasathanesi"nde Manchester Üniversitesi idaresi altında Cheshire'de 1945'te kurulmuştur. Dünya'da en eski nükleer elektrik santralı 1956'da Cumbria'da "Sellafield'de "Calder Hall Nükleer Santralı" adıyla kurulmuştur.

Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]

Mersey Nehri altında Liverpool ile Wirral'ı bağlayan "Queensway Tüneli"

Ulaşım stratejisi ve politikası[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir millî Birleşik Krallık ulaşım sistemi planlamasına katkı yapmak üzere Bölgesel Asemble'ler bölgedeki uzun döne ulaşımı hakkında bir Bölgesel Ulaşım Stratejisi doküman hazırlama ile görevlendirilmişlerdir. Bu bölgesel planlar ülke tümü için "Highways Agency (Karayolları Kurumu" ve "Network Rail (Demiryolları Ağı)" tarafından hazırlanmış stratejik planların bölgesel kısımlarıyla koordineli olması gerekmektedir.[9] Bölge içinde ise stratejik planlama ile görevli yerel bölge idareleri kendi stratejilerini, politikalarını ve uygulama planlarını açıklayan yerel planlar hazırlamaları ve bu planların bölge planı ile koordineli olmasını sağlaması ile görevlendirilmişlerdir.[10]

En son Yerel Ulaşım Planlama yayımları Aralık 2006 tarihlidir ve günümüzde lavhedilip fiilen ortadan kalkmış ve sadece törensel kurum olarak kalmış olan Cheshire Kontluğu ulaşım planıdır.

En son gelişme/değişme olarak Nisan 2011 Greater Manchester içinde bulunan 10 metropoliten bölge içinde tek bir yörel idare bolumu olarak dolaylı seçimle gelen üyelerden oluşan bir idare konseyi bulunan "Greater Manchester Combined Authority (GMCA)" kurulmuştur. Bu büyük Birleşik idareye törensel Greater Manchester Kontluğu alanı içinde ulaşım stratejisi ve politikaları uygulama yetkileri verilmiştir.

Karayolu ulaşımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzey Batı İngiltere bölgesinin kuzey-güney yönlü ana kara yolu olan M6 otoyolu Carnforth civarında

Bölgenin tümü için[değiştir | kaynağı değiştir]

Bölgede ana kara yolu kuzey-güney yönlü olan ve kuzeyde İskoçya ve İngiltere ülkesindeki Carlisle şehrinden başlayıp Penrith, Kendal, Lancaster, Preston, Liverpool ve Manchester cıvarlarından geçen "M6 Otoyolu"'dur. Bu yolu yılda 41,975,000 kara yolu vasıtası (günde yaklaşık 120.000) kullandığı tahmin edilmektedir. .[11] M6 Otoyolu Kuzey Batı İngiltere'de bulunan diğer otoyollar ve "A.." (örneğin A59) şeklinde ad verilmiş diğer ana karayolları ile bir ağ hâlinde bağlıdır.

M60 otoyolu üzerinde Stockport tren viadüktü.

Greater Manchester ve Merseyside[değiştir | kaynağı değiştir]

Greater Manchester ve Liverpool megapolis bölgesi Kuzey Batı bölgesinde yaşayan 4 milyon kişinin bulunduğu ve tüm bölge nüfusunun yarısından fazlasının yaşadığı alandır. Bu megopolis içindeki ve bunları diğer yerel alanlara ve bölgelere bağlayan karayollar ağı ekonomi bakımdan hayati öneme haiz olduğu için çok geliştirilmiştir.

Bu ağın en önemli ögeleri otoyollardır. Liverpool-Manchester megapolisi içindeki M6'dan başka otoyolları şunlardır:

  • M62 : İngiltere'yi batı-doğu yönünden kesen ve İrlanda Denizi üzerinde Liverpool ile Kuzey Deniz üzerindeki Hull şehrini Manchester yanından bağlayan ve günlük kullanımı yaklaşık 78.000 vasıta olduğu tahmin edilen ana kara yoludur.
  • M61: Manchester'i Preston'a bağlar. Güney Manchester'i Cheshire ve Galler Ülkesi'nne bağlar.
  • M60: Manchester'ın dış çevre oto yoludur.
  • M67 ve M66: Aynı sırayla Manchester'den doğu ve kuzey yönlülerdir ve Manchester'i etrafında bulunan daha küçük yerleşim kentlerine bağlarlar.

Bu otoyollar yanında bu megapolis karayolları ağını teşkil eden çok sayıda A-önemde, B-önemde ve daha çok önemli yerel kara yolu bulunmaktadır.

M6 Otoyolu üzerinde bulunan İskoçya-İngiltere sınırını işaret eden yol işaret levhası.

Cumbria[değiştir | kaynağı değiştir]

Cumbria Kontluğu içinde M6 otoyolu kontluk arazisi doğusunda bulunup Lancashire ıle sınırdan İskoçya-İngiltere sınırına kadar uzanmaktadır. Şu A-önemli karayollar bu kontta bulunmaktadır:

  • A74(M): Carlisle'da sona eren M6 otoyolundan İskoçya'dan gelen M74 otoyolunu karşılamak üzere 2006-2008 döneminde otoyol standartlarına yükseltilmiş ana otoyol.
  • A590: Günlük 14,000 vasıta taşıyan A590 kara yolu Barrow-ın-Furness'i Kendal'a bağlar.[12]
  • A595: Bu yol batı Cumbria'da İrlanda Denizi sahilinden Barrow'dan başlayıp Whitehaven ile Workington kasabalarından geçerek Çarlisle'a gider.
  • A591: Bu yol Kendal ile İngiltere Goller Bölgesi yerleşkeleri (Windermere, Ambleside ve Keswick arasındadır.

Diğer A-önemli yollar A5092, A66 ve A596'dır.

Lancashire[değiştir | kaynağı değiştir]

Lancashire'da şu otoyollar bulunur:

  • M6: Bu böge omurga kara yolu Lancashire'da Lancaster'den Chörley'e kuzy-güney yönünde geçip Lancashire ıcın hayatı önem haizdir.
  • M55: 18 km uzunluğunda Preston ile Blackpool arasındadır.
  • M65: Doğu-batı yönünde Colne'dan başlayıp Burnley, Accrington, Blackburn yoluyla Preston'da biter.
  • M61: Preston civarında M6'yi Chorley'i ve Manchester civarına bağlayan otoyolu

Lancashire'da şu A-önemli yollar bulunur:

  • Lancaster-Morecombe bölgesi için: A683, A6 and A589
  • Blackpool Fylde yarımadası için: A587, A584, A583, A585
  • Preston ve civarı için: A6, A59, A585, A584, A583, A582
  • Lancashire'ın doğusu için: A59, A6119, A677, A679, A666, A680, A56, A646, A682.

Cheshire[değiştir | kaynağı değiştir]

Cheshire Kontluğu arazisinde karayolları ağı 5500 km uzunluktadır.

Bu kontluk arazisinde şu otoyollar bulunur:

  • M6: Bu Kuzey Batı İngilter'yi Batı İç-Orta İngiltere bölgesine bağlayan omurga karayoldur. Cheshire bölge polis idaresi tarafından Cheshire'da günde yaklaşık 140.000 vasıta taşıdığı tahmin edilmiştir.[13]
  • M56: Chester'i doğuya M6 otoyoluna bağlar
  • M63:Chester ile Birkenhead'i Wirral yarımadası ortasından geçerek birbirine bağlar.
  • M62: Kontluğun kuzeyinde olup Merseyside ile Greater Manchester'i birleştirir.

Cheshire'da şu A-önemli yollar bulunur:

  • Chester kontluk merkez şehri için: A55, A483, A494
  • M6 otoyolu batısında bulunan Crewe, Northwich ve Sandbach ıcın: A54, A51, A49, A533, A530. Bu yollar güneyde bulunan Batı Orta-İç İngiltere'dekli kentlere (örneğin Stoke-on-Trent) bağlanırlar.
  • M6 otoyolu doğusunda Maccledfield ve Congleton kentler bulunan nispeten işsiz doğa güzelliği için bilinen Peak District (Doruklar Bölgesi) alanı için: A6, A537, A536, A34, A523, A566.

Hava ulaşımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Bölgede bulunan en önemli uluslararası uçak meydanı Manchester Hava Alanı'dır. Bu havalanı kullanan yolcu sayısı 2007 itibarıyla (18,7 milyonu ünluslarası uçak seferlerini kullanna dahil) 22,1 milyon yolcudur.[14] Dünyanın her tarafında bulunan hava alanlarına uçuş yapılabilen hava alanında üç büyük yolcu terminali ve bir dünya ticari eşya terminali bulunmaktadır. 2007'de yapılan uçuş sayısına göre sırayla bu hava alanının çok kullanan hayva yolları şirketleri şunlardır: Flybe, BMİ, British Airways, Jet2.com ve Lufthansa. Uzun-mesafeli uçuşlar yapan American Airlines, Delta Air Lines, Virgin Atlantic, Singapore Airlines ve Emirates şirketleri de bu havaalanından uçuş seferleri yapmaktadır. 2007'de Manchester havaalanından 222,703 iniş ve kalkış yapıldığı belgelidir. Manchester Havaalanı aynı zamanda Birleşik Krallık yaz tatilleri için charter uçuşları yapan Thomas Cook Airlines, Monarch Airlines, First Choice Airways ve Thomson Airways adlı şirketlere da hizmet sağlamaktadır.

Bölgede çok hızlı büyüyen ve ikinci büyük uluslararası uçuş hizmeti sağlayan uçak meydanı Liverpool John Lennon Havaalanı'dır. Bu havaalanın kullanan uçak yolcusu sayısı 1997'de 690 binden 2007'de 5,5 milyar civarına artmıştır. Bu hava alanı çoğunlukla diğer Birleşik Krallık ve Avrupa havaalanlarına sefer yapan şirketlere hizmet sağlamaktadır ve bunların başında EasyJet ve Ryanair gelemektedir.

Bölgeden uluslararası yolcu uçuşları sağlayan diğer bir önemli havaalaini da 2006'da yenileştirilen Blackpool Uluslararası Havaalanı'dır ve 2007'de bu havaalanını yılda 500 bin civarında yolcu kullanmıştır. Bu havaalanından en fazla uçuş İspanya'da Kanarya Adaları ve İrlanda'ya yapılmaktadır.

Manchester Hava Alanı, havadan

Cheshire

  • "Hawarden Havaalanı" - Özel ve özel şirketler ucusları için "Airbus UK" tarafından işletilmektedir.

Cumbria

  • "Barrow/Walney Adasi Havaalanı" - "BAE Systems Şubmarine Solutions" denizaltı yapım şirketini özel uçuşlarai için kullanılır.
  • "Carlisle Havaalanı" - Özel lojistik şirketi olan "Eddie Stobart Ltd." tarafından genellikle kargo uçuşları için kullanılır.

Greater Manchester

  • Manchester Havaalanı - Önemli bir uluslararası uçak alanı. İşletmeci "Manchester Airport Group"
  • "Şehir Havaalanı, Manchester" - Halka açık "City Airport Manchester Ltd" tarafından işletilen küçük bir havaalanı.
  • "Woodford Hava Meydani" - "BAE Systems" tarafından bölgesel uçuşlar sağlayan uçaklar için özel kullanılır.
Askeri RAF Woodvale havaalanında öğretim uçakları

Lancashire

Merseyside

  • Liverpool John Lennon Havaalanı - Dünyanın her yanına uçuşlar için uluslararası havaalanı. İşletmeci "Liverpool Airport plc".
  • RAF Woodvale - Kraliyet Hava Kuvvetleri'ne ait askeri havaalanı
  • "Southport Birkdale Kumlukları uçak pisti" - Southport plajı kumluklarında özellikle yaz tatilcilerine hava manzaraları sağlamak için uçuşlar yapan ufak uçaklar için izinle kurulan pist.

Demiryolu ulaşımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Manchester'deki "Manchester Piccadilly Garı" bölgedeki en büyük demiryolu istasyonudur.

Liverpool ve Manchester şehirleri etrafında çok geniş bir demiryolu ağı üzerinde geniş şehir varoşları seferleri yapılmaktadır. Bu varoş hatlarının işletilmesi Liverp0ol ve civarında Merseyrail ve törensel Greater Manchester Kontluğu içinde Nisan 2001'den itibaren "Transport for Greater Manchester (TfGM)" tarafından yapılmaktadır.

Kuzey-Batı İngiltere'de ana demir yolu işletmecisi "West Coast Main Line (Batı Sahil Ana Hattı)" üzerinde seferler yapan "Virgin Trains" şirketidir. Bu "West Coast Main Line (Batı Sahil Ana Hattı)" üzerinde trenler işletilmekte iken 10 yıl süren bir tevsi yatırımına hedef olmuştur ve bu tevsi 2008'de bitirilmiştir. Günümüzde İskoçya-Londra ana hat seferleri "Virgin Trains" şirketine ait olan "Pendelino" adlı viraja doğru eğilebilen hızlı tren katarları 250 km/saata kadar hız yapan seferler yapmaktadır. Örneğin 401 km olan Glasgow Central- Londra Euston istasyonları arasındaki seferler yaklaşık 4 saate indirilmiştir. Bu hatta bulunan Kuzey-Batı Bölgesi Çarlisle, Lancaster, Preston, Warrington istasyonları Londra'ya bu hızlı tren seferlerinden yararlanmıştır. Aynı gelişmeler Liverpool Lime Street-Londra Euston ve Manchester Piccadilly-Londra Euston seferlerini de çok hızlandırmıştır.

Diğer önemli tren işletme şirket Warrington üzerinden "Liverpool Lime Street İstasyonu" ile "Manchester Piccadilly İstayonu" seferleri yapan "North TransPennine" şirketidir. "Caldervale Hattı" üzerinden doğu-batı yönde Yorkshire istasyonlarından Blackpool North istasyona seferler de bulunmaktadır.

Deniz ulaşımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Liverpool limanından "Gladstone Doku"'ndan Dublin'e "P&O İrish Sea" şirketi tarafından işletilen ve Douglas, Man Adası limanına "Isle of Man Steam Packet" Şirketi tarafından işletilen feribotlar ve Birkenhead'deki "Twelve Quays" terminalinden Belfast'a ve Dublin'e "Norfolkline Irish Sea Ferries" Şirketi tarafından işletilen feribotlarla düzgün servis verilmektedirler. Fleetwood limanından "Stena Lines" Şirketi "Larne", Kuzey İrlanda feribot seferleri yapmaktadır. Heysham limanından "Isle of Man Steam Packet" Şirketi tarafından işletilen Douglas, Man Adası feribot servisi bulunmaktadır.

Liverpool limanı son yıllarda turistik "cruise" seferleri yapan çok sayıda özel büyük turistik gemiler için terminal olmaya başlamıştır.


Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Üniversiteler[değiştir | kaynağı değiştir]

Manchester Metropolitan Üniversitesi Hollings Kampüsü - Alaylı olarak Toast rack (Kızarmış ekmek dilimleri sunma kabı

Kuzey-Batı İngiltere'de bulunan 12 üniversite hakkında bazı bilgiler şöyle özetlenebilir:

İsim Kurulma tarihi Coğrafi konumu Kayıtlı toplam öğrenci Rektör (Vice Chancellor) Websitesi
Manchester Üniversitesi 1851 Victoria University of Manchester
1824 UMIST
2004 Victoria University of Manchester ile UMIST Birleşmesi ile yeni Kralice Beratı ile Üniversite statüsü
Manchester 39.165 [15] Prof. Nancy Rothwell DBE www.manchester.ac.uk27 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Manchester Metropolitan Üniversitesi 1970 Manchester Politeknik
1992 Kralice Beratı ile Üniversite statüsü
Manchester 33.490 [15] Prof. John Brooks www.mmu.ac.uk 11 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
UCLAN - Central Lancashire Üniversitesi 1828 - "Faydali Bilgi Yayma Enstitusu"
1973 - Preston Politeknik (1983'ten sonra Lancashire Politeknik)
1992 - Central Lancashire Üniversitesi adi ile Kralice Beratı ile üniversite statüsü
Preston 34.863 [15] Prof. Dr Malcolm McVicar www.uclan.ac.uk12 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Liverpool John Moores Üniversitesi 1825 - Liverpool Mechanics' School of Arts
1970 - Liverpool Politeknik

1992: John John Moores Üniversitesi olarak Kralice Beratı ile "Liverpool John Moores Universite statusu

Liverpool 24.370 [15] Prof. Nigel Weatherill www.ljmu.ac.uk23 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Liverpool Üniversitesi 1882 - "Liverpool Üniversite Koleji"[16]
1884 - Victoria Üniversitesi'nin bir parçasi [16]
1992 - Kralice Beratı ile "Liverpool Üniversitesi" adi ile üniversite statüsü
Liverpool 20.655 [15] Prof. Sir Howard Newby www.liv.ac.uk 8 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Salford Üniversitesi 1850 - "Pendleton Mechanics Institute"
1896 - Royal Technical Institute, Salford
1967 - Kralice Beratı ile "Salford Üniversitesi" adi ile üniversite statüsü
Salford 19.890 [15] Prof. Martin Hall www.salford.ac.uk16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Lancaster Üniversitesi 1964 - Kralice Beratı ile "Lancaster Üniversitesi" adi ile üniversite statüsü Lancaster 12.125[15] Prof. Paul Wellings www.lancaster.ac.uk 12 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Edge Hill Üniversitesi 1885 "Edge Hill Koleji" adı ile yüksek öğretmen eğitim enstitüsü
2006 - Kraliçe Beratı ile "Edge Hill Üniversitesi" adi ile üniversite statüsü
Ormskirk 25.319[15] Prof. Dr. John Cater www.edgehill.ac.uk 24 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Chester Üniversitesi 1839 "Chester Kilise Bölgesi Eğitim Koleji" adı ile Anglikan mezhebinde okul öğretmenleri yetiştirmek için yüksek öğretmen eğitim enstitüsü
2005 - Kraliçe Beratı ile "Chester Üniversitesi" adi ile üniversite statüsü
Chester, Warrington 15.718[15] Prof. Tim Wheeler www.chester.ac.uk17 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Bolton Üniversitesi 1982 "Bolton Yüksek Eğitim Enstitüsü" adı ile "Bolton Teknoloji Enstitusu" ile "Bolton (Teknik) Yüksek Öğretim Eğitim Koleji"'nin Birleştirilmesi ile kuruldu.
2004 - Kraliçe Beratı ile "Bolton Üniversitesi" adi ile üniversite statüsü
Bolton 9.251[15] Prof. Dr. George Holmes www.bolton.ac.uk23 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Liverpool Hope Üniversitesi 1844 "St Katherine's Yüksek Eğitim Enstitüsü", Warrington mezhep okul öğretmenleri yetiştirmek için
1856 "Notre Dame Yüksek Eğitim Enstitüsü" mezhep okul öğretmenleri yetiştirmek için
1964 - "Christ's Yüksek Eğitim Koleji" Katolik mezhebi okul öğretmenleri yetiştirmek için,
1980 - "Liverpool Yüksek Eğitim Enstitusu" (LIHE).
2005 - Kraliçe Beratı ile "Liverpool Hope Üniversitesi" adi ile üniversite statüsü
Liverpool 9.251[15] Prof. Gerald J. Pillay www.hope.ac.uk 7 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Cumbria Üniversitesi 1822 - "Society for the Encouragement of Fine Arts" sonra "Cumbria Guzel Sanatlar Enstitüsü", Carlisle
1964 - "St Martins Koleji", Lancaster.
2007 - Kraliçe Beratı ile "Cumbria Üniversitesi" adi ile üniversite statüsü
Carlisle, Lancaster, Penrith, Londra, kapanacak olan Ambleside 13.105[15] Prof. Peter Strike www.cumbria.ac.uk8 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kuzey-Batı İngiltere üniversitelerinde eğitim gören diploma öğrencilerinin %60'ından fazlası yine Kuzey-Batı İngiltere'de oturmaktadırlar. Kuzey-batı İngiltere üniversitelerinde okuyan öğrencilerin çoğunluğu coğrafi olarak düşük gelir sınıflarının oturdukları istatistiksel alanlardan gelmektedirler. Kuzey-Batı İngiltere üniversitelerinden diploma aldıktan sonra mezunların %65inden biraz çoğu Kuzey-Batı İngiltere'de, özellikle Manchester'de, iş bulmaktadırlar.

Yerel medya[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerel medya televizyon birimleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Castlefield, Manchester'de Granada TV şirketi stüdyoları

2009'dan beri Kuzey-Batı İngiltere'de TV yayımlar istayonları dığıtal olarak yayım yapmaktadır. Bu yayımlar istasyonu bölgenin güneyi için "Winter Hill"'de ve Cumbria için "Caldbeck"'te bulunmaktadır.

  • BBC Televizyon: Merkez Oxford Road, Manchester. BBC North West Tonight bölgesel haberler programı burada yapımlanır. Kuzey Cumbria için bölgesel haberler Kuzey Doğu İngiltere'de ' Newcastle'de yapımlanan "Look North" programında yayımlanır. BBC, spor TV yayımları, çocuk programları TV yayımları ve BBC "Radyo Five" yayımları yapım merkezlerini "Salford Quays"'de yapılan MediaCıty'ye nakletmektedir.
  • Granada Television: Merkezi ve stüdyoları Manchester'de. Birçok iyi bilinen İTV programları burada yayımlanır'. Bölgesel Granada Reports günlük program yapımı ve yayını buradandır..
  • Border Television. Merkezi Carlisle'da. Bölgesel programı Lookaround.

Yerel medya radyo birimleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • BBC yerel radyolar: "BBC Radio Manchester", "BBC Radio Merseyside", "BBC Radio Lancashire" ve "BBC Radio Cumbria". BBC millî radyo istasyonları için telsiz merkezleri: "Holme Moss" (Merseyside, Greater Manchester ve Cheshire için) ve "Sandale" (Cumbria için).
  • Ticari özel sektör radyo istasyonları: "Real Radio North West" (eskiden "105.4 Century FM") (Salford), "97.4 Rock FM" (Preston), "Radio City 96.7" (Liverpool), "102 Capital FM" (eskiden "Galaxy") (Manchester), "Key 103" Castlefield, "Juice FM" (Liverpool), "The Bay" (Lancaster, Barrow-in-Furness, Morecambe ve civarı), "CFM Radio" (Carlisle), "Lakeland Radio" (Kendal), "XFM Manchester" (Salford), "Wire FM" (Warrington), "The Revolution" (Oldham), "104.9 Imagine FM" (Stockport), "106.5 Central Radio" (eskiden "Proud FM") (Preston), "Heart" (Kuzey Batı ve Galler), "Tower FM" (Bolton), "RadioWave 96.5" (Blackpool), "Dune FM" (Southport), "Wish FM" (Wigan ve St Helens), "2BR" (Burnley ve Pendle), and "107 The Bee" (Blackburn).
Salford Quays'ta "MediaCity, UK" binası yapılmaktayken

Bolgedeki yerel gazeteler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Manchester Evening News, Manchester
  • Liverpool Echo, Liverpool
  • North-West Evening Mail, Barrow-in-Furness
  • Lancashire Evening Post, Preston
  • News and Star, Carlisle
  • Liverpool Daily Post, Liverpool
  • Blackpool Gazette, Blackpool
  • Wigan Evening Post, Wigan
  • Oldham Evening Chronicle, Oldham
  • The Reporter St Helens
  • The Star, St Helens
  • Chester Evening Leader, Chester
  • Southport Visiter, Southport
  • Lancashire Telegraph, Blackburn
  • Bury Times, Bury
  • Bolton News, Bolton
  • Westmorland Gazette, Kendal

Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ashton-under-Lyne Fransa Chaumont, Fransa
Blackburn Almanya Altena, Almanya
Fransa Péronne, Somme, Fransa
Blackpool Almanya Bottrop, Almanya
Bolton Fransa Le Mans, Fransa
Almanya Paderborn, Almanya
Burnley Fransa Vitry Sur Seine, Fransa
Bury Fransa Angoulême, Fransa
Çin Datong, Çin
Fransa Tulle, Fransa
Almanya Schorndorf, Almanya
Amerika Birleşik Devletleri Woodbury, New Jersey, Amerika Birleşik Devletleri
Carlisle Almanya Flensburg, Almanya
Polonya Słupsk, Polonya
Carnforth Fransa Sailly-sur-la-Lys, Fransa
Chadderton Almanya Geesthacht, Almanya
Chester Fransa Sens, Fransa
Chorley Macaristan Székesfehérvár, Macaristan
Dalton-in-Furness Amerika Birleşik Devletleri Dalton, Pennsylvania, Amerika Birleşik Devletleri
Denton Fransa Montigny-le-Bretonneux, Fransa
Droylsden Fransa Villemomble, Fransa
Dukinfield Fransa Champagnole, Fransa
Ellesmere Port Almanya Reutlingen, Almanya
Failsworth Almanya Landsberg am Lech, Almanya
Fleetwood Amerika Birleşik Devletleri Fleetwood, Pennsylvania, Amerika Birleşik Devletleri
Halton Portekiz Leiria, Portekiz
Almanya Marzahn-Hellersdorf, Almanya
Çin Tongling, Çin
Çekya Ústí nad Labem, Çekya
Heywood Almanya Peine, Almanya
Kendal İrlanda Killarney, İrlanda
Almanya Rinteln, Almanya
Knowsley Almanya Moers, Almanya
Lancaster Şehri Danimarka Aalborg, Danimarka
Almanya Rendsburg, Almanya
Liverpool Almanya Köln, Almanya
İrlanda Dublin, İrlanda
Ukrayna Odessa, Ukrayna
Çin Şangay, Çin
Longdendale Almanya Ruppichteroth, Almanya
Manchester Hollanda Amsterdam, Hollanda
Almanya Chemnitz, Almanya
İspanya Córdoba, İspanya
Pakistan Faisalabad, Pakistan
Amerika Birleşik Devletleri Los Angeles, California, Amerika Birleşik Devletleri
İsrail Rehovot, İsrail
Rusya Sankt Peterburg, Rusya
Çin Vuhan, Çin
Mossley Fransa Hem, Nord, Fransa
Oldham Slovenya Kranj, Slovenya
Oswaldtwistle İsveç Falkenberg, İsveç
Preston Hollanda Almelo, Hollanda
Polonya Kalisz, Polonya
Fransa Nîmes, Fransa
Almanya Recklinghausen, Almanya
Rochdale Almanya Bielefeld, Almanya
Ukrayna Lviv, Ukrayna
Pakistan Sahiwal, Pakistan
Fransa Tourcoing, Fransa
Salford Fransa Clermont-Ferrand, Fransa
Almanya Lunen, Almanya
Fransa Narbonne, Fransa
Fransa Saint-Ouen, Fransa
Sedbergh Slovenya Zreĉe, Slovenya
Sefton Polonya Gdańsk, Polonya
Belçika Mons, Belçika
Amerika Birleşik Devletleri Fort Lauderdale, Amerika Birleşik Devletleri
Stalybridge Fransa Armentières, Fransa
Stockport Fransa Béziers, Fransa
Almanya Heilbronn, Almanya
St Helens Almanya Stuttgart, Almanya
Fransa Chalon-sur-Saône, Fransa
Tameside Çin Bengbu, Çin
Zimbabve Mutare, Zimbabve
Ulverston Fransa Albert, Fransa
Warrington Almanya Hilden, Almanya
Amerika Birleşik Devletleri Lake County, Illinois, Amerika Birleşik Devletleri
Çekya Náchod, Çekya
West Lancashire Almanya Erkrath, Almanya
Fransa Cercy-Pontoise, Fransa
Wigan Fransa Angers, Fransa
Workington Almanya Selm, Almanya
Fransa Val-de-Reuil, Fransa
Wrea Green Fransa St Bris le Vineux, Fransa

Futbol[değiştir | kaynağı değiştir]

Şu liste 2010-2011 sezonunda Premier League ve English Football League futbol liglerinde yetiştikleri pozisyonlar sırasıyla Kuzey-Batı İngiltere'de bulunan takımları gösterir:

Premier League takımları[değiştir | kaynağı değiştir]

Championship takımları[değiştir | kaynağı değiştir]

League One takımları[değiştir | kaynağı değiştir]

League Two takımları[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzey-Batı 2010-2011 sezonu itibarıyla İngiltere'de Premier League ve Football League'de bulunan 20 takım bulunmaktadır: Greater Manchester'den 8 takım (%40)
Lancashire'den 6 takım (%30)
Merseyside'dan 3 takım (%15)
Cheshire'dan 2 takım (%10)
Cumbria'dan 1 takım (%5).

İngiltere'de Premier League ve Football League'de oynayan tüm takımlardan %23'ü Kuzey-Batı İngiltere'de kuruludur. Premier League'de Kuzey-Batı İngiltere'de kurulu takım sayısı 8 olup diğer herhangi bir İngiltere bölgesinde bu kadar yüksek sayıda Premier League takımı bulunmaz. Kuzey-Batı İngiltere'de bulunan takımlar 109 Football League yılı içinde 53 kere birinciliği almışlardır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Mid-2006 population estimates for the United Kingdom". Office of National Statistics. 2007. 17 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından (XLS) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2007. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2011. 
  3. ^ "Current Estimates - Population Estimates by Ethnic Group Mid-2009 (experimental)". Office for National Statistics. 10 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2011. 
  4. ^ Green, David (29 Kasım 2003). "Italians revolt over church closure". BBC News Online. 22 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2011. 
  5. ^ Neighbourhood Statistics: Manchester 12 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ONS - Millî İstatistikler Ofisi, 18 Kasım 2004.
  6. ^ "Table 1.3: Estimated population resident ın the United Kingdom, by foreign country of birth, 60 most common countries of birth, January 2008 to December 2008". Office for National Statistics. Erişim tarihi: 20 Ekim 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  7. ^ "2010 General Election BBC". 10 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2011. 
  8. ^ "Kuzey-Batı İngiltere Bölgesi". 13 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2008. 
  9. ^ "Regional Transport Strategy: the National Picture". "Yorkshire ve Humber" Bölgesi Hükûmet Ofisi. 11 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2009. 
  10. ^ "Yerel Ulaşım Planlama Süreci". Department for Transport. 9 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2009. 
  11. ^ "Final strategy report – Area 9, M6 (Jct 11a to Jct 20)". Route Management Strategy. Highways Agency. 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2007. 
  12. ^ "A590 High and Low Newton Bypass". Highways Agency. 11 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2007. 
  13. ^ "Road Policing". Cheshire Police Web Site. Erişim tarihi: 16 Ekim 2007. [ölü/kırık bağlantı]
  14. ^ CAA 2007 Annual Airport Statistics[ölü/kırık bağlantı]
  15. ^ a b c d e f g h i j k l "Table 0a - All students by institution, mode of study, level of study, gender and domicile 2006/07". Higher Education Statistics gency. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (Microsoft Excel spreadsheet) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2008. 
  16. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 15 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2011. 

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]