Rawtenstall

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Rawtenstall
Rawtenstall
Rawtenstall panoraması
Rawtenstall'un Lancashire ve İngiltere içinde konumu
Rawtenstall'un Lancashire ve İngiltere içinde konumu
ÜlkeBirleşik Krallık Birleşik Krallık
Kurucu Ülkeİngiltere İngiltere
BölgeKuzey Batı İngiltere
KontlukLancashire
Nüfus
 (2011)
 • Toplam22,000
Zaman dilimiUTC±00.00 (BAS)
 • Yaz (YSU)UTC+01.00 (BAYS)
Alan kodu01706

Rawtenstall, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesi Kuzey Batı Bölgesinde birinci seviye "shire"-tipi yerel idare olan Lancashire Kontluğu'na bağlı bulunan "metropoliten-olmayan borough" statülü ikinci seviyede bir yerel idaresi olan Rossendale'nin merkez kentidir. Borough sınırları içinde nüfusu (2011 Nüfus Sayımı) itibarıyla 22.000 kişidir.

Coğrafi konum[değiştir | kaynağı değiştir]

Rawtenstall, Lancashire Kontluğu'nun güney batısında bulunan "Rossendale Vadisi" içinde konumlanmıştır. Rosendale Vadisi Irwell Nehri ve ona katılan derelerin oluşturduğu dik yamaçlı bir vadidir ve bu vadi baş kırsal ve kıraç "moor" tipi arazide derin vadilerdedir. Vadinin dibinde bulunan nehir geçitleri kurulan kent, kasaba ve köyler Rawstenstall ve Bacup arasında devamlı bir yerleşke halindedir. Rosendale vadisindeki önemli kasabalar Rawtenstall yanında Bacup, Haslınden ve Ramsbottom'dur. Bu yerleşkelerde sanayi, özellikle dokuma sanayi, gelişmiştir. Bu devamlı yerleşkede yollar ve dokuma fabrikaları, yüksek tuğla bacaları ve birbirine birleşik iki katlı tuğladan yapılmış ufak işçi evlerinden oluşan binalar vadinin dip taraflarındadır.

Rawtenstall kenti bölge merkezi olan Manchester'in 29 km kuzeyinde, kontluk merkezi olan Preston'dan 35 km doğuda ve Lancaster'den 72 km doğudadır. Rawstenstall'a komşu olan küçük kasabalar "Loveclough", Haslıngden ve Crawshawbooth'dir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Rawtenstall isminin aslı için iki değişik açıklama vardır. Birine göre Orta ve Eski Anglosakson dilinden "kükreyen nehir gölcüğü" <--(Ekwall 1922)--> veya 1324'te yerleşke mevkiinde bulunan bir hayvan çiftliğine atıfla "yazın yaylada otlayan sığırların kışın kaldığı ahır"

Rawstenstal Orta Çağ'da dağınık küçük basit köy evlerinden oluşmaktaydı. 15. ve 16. yüzyılda içinden geçen Irwell Nehri üzerinde un değirmenleri kuruldu ve bir köy şeklini aldı. Nehrin su gücünü kullanan dokuma fabrikaları İngiltere sanayi devrimi ile bu köyü kasabaya dönüştürdü. Bu dönemde kentte ve vadideki diğer yerleşkelerde iklim şartları ve nemlilik dolayısıyla pamuklu dokuma sanayi gelişmeye başladı. Bu gelişmeye İngiltere'nin pamuklu sanayi merkezi olan Manchester'e Irwell Nehrinin bir doğal yol açması da bir amil oldu. 19. yüzyıl ikinci yarısından itibaren Rawstenstall hızla gelişti. Bu kentte dokuma fabrikatörleri basında "David Whitehead" ve kardeşleri gelmekteydi ve bunlar vadideki en eski fabrikaları yaptıkları gibi günümüzde kentte binası hala bulunan İlex dokuma fabrikasını kurdular. Holly Mount adlı bir mevkide kendilerine büyük bir malikane yaptırdılar ve ayrıca işçileri birbirine yapışık sıra sıra küçük tuğladan (tetrrace) evler inşa ettirdiler. Bu dönemde kente önemli taş ocakları ve kömür maden ocakları da açıldı ve ticaret sektörü de kentin büyüyüp gelişmesine önemli katkılarda bulundu. Rawstenstall'un nüfusu 19. yüzyılın ilk yarısında dört misli arttı ve ikinci yarısında ikiye katlandı. 1891'de Rawtenstall'da bir belediye borough'su kuruldu.

20. yüzyıl pamuklu dokuma sanayisinin gelişmiş olduğu diğer Lancashire kasaba ve kentleri gibi Rawtenstall'da da bu sanayinin büyük bir kriz geçirip çökmesi üzerine, kentte işsizlik ve fakirlik artıp kent büyük bir bulanım geçirdi. Rawstenstall'in 1911'de 30.000 kadar olan nüfusu 1971'de 21.500 kişi civarına düştü.

Dokuma sanayinin sona ermesi ile Rawstenstall'da en büyük sanayi sektörü 20. yüzyıl ortasında ayakkabı sanayii oldu. Bu sanayi de yüzyıl sonunda dış ülkelerden rekabete dayanamayıp çöktü ve Rawtenstall'un yakınlarındaki "Waterfoot"'da yerleşik son ayakkabı fabrikası olan H. W. Tricketts yeni yüzyıl girmeden kapandı.

Resimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  • İngilizce Wikipedia "Rawtenstall" maddesi [1] (İngilizce)

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]