Sosis
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Mart 2018) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Sosis, içinde hayvan eti bulunan, genellikle baharatla yoğurularak, hayvan bağırsağı içinde yarı ya da tam pişirilerek hazırlanan gıda maddesidir. Tipik olarak, bir sosis geleneksel olarak bağırsaktan, ancak bazen de sentetik malzemelerden yapılmış bir kasada oluşturulur. Çiğ satılan sosisler, kızartma ve mangal da dahil olmak üzere birçok şekilde pişirilir. Bazı sosisler işlem sırasında pişirilir ve mahfaza daha sonra çıkarılabilir.
Sosis yapımı geleneksel bir gıda muhafaza tekniğidir. Sosisler, kürleme, kurutma (genellikle mayalanmaya katkıda bulunabilecek fermantasyon veya kültür ile birlikte), tütsüleme veya donma yoluyla korunabilir. Bazı kurutulmuş veya tütsülenmiş sosisler soğutma olmadan saklanabilir. Çoğu taze sosis, pişirilinceye kadar soğutulmalı veya dondurulmalıdır.[1]
Sosisler, aroma verici veya baharatlayıcı içeriklerinden (sarımsak, biber, şarap vb.), içinde kullanılan et (ler) in ve hazırlama tarzlarından farklı olan çok çeşitli ulusal ve bölgesel çeşitlilikte gelir. Türkiye'de tüketilen en popüler sosis türü lukanka ve sucuktur.
Baharatlı içeriği sebebiyle, ilk olarak Orta Doğu-Hint bölgesinde ve Çin'de üretildiği düşünülmektedir. Et kültürü bulunan her bölgede benzer ürünler görmek mümkündür. M.Ö. 500 yıllarının Çin ve Yunan kaynaklarında kayıtlar mevcuttur. Çiğ, pişmiş, tütsülenmiş ve kurutulmuş olmak üzere çeşitleri mevcuttur. Sosis geleneksel bir Alman yemeğidir ve Almanya'da icat edilmiştir. En ünlü Alman sosisine Frankfurter denir.[2]
Sosis türleri
Dünyanın farklı ülkelerin sosis türleri bulunmakdadır. En popüler sucuklar Avrupa sucuklarıdır.
- Morcilla türleri: Beutelwurst, Siyah puding, Boudin, Drisheen, Gyurma, Kaszanka, Moronga, Mustamakkara, Slátur, Sundae sosis, Träipen
- Amerikan sosisleri: Andouille, Bologna sosisi, Boudin, Bratwurst, Braunschweiger, kahvaltı sosisi, Goetta, Half-Smoke, Hog Maw, italyan sosisi, Jones Dairy Farm, Bolonia de Lebanon, Maxwell Street Polish, Pepperoni, Polish Boy, Sausage Race, Mettwurst, Saveloy, Devon sosisi.
- Avustruya sosisleri: Bierschinken, Bosna sosis, Debrecener, Extrawurst, Viyana sosisi.
- Bask sosisleri: Chistorra, Chorizo.
- İngiliz sosisleri: Chipolata, Glamorgan sosisi, Hog's pudding, Palethorpes, Saveloy, Snorkers, Wall's, yulaflı sosis.
- Şili sosisleri: Chorizo, Longaniza
- Kolombiya sosisleri: Butifarra Soledeñas
- Hırvat sosisleri: Češnovka, Debrecener, Kulen
- Küba sosisleri: Chorizo, Moronga
- Danimarka sosisleri: Medisterpølse, Rød pølse
- Hollanda sosisleri: Balkenbrij, Braadworst, Frikandel, Metworst, Ossenworst, Rookworst
- Fin sosisler: Mustamakkara, Ryynimakkara, Siskonmakkara.
- Fransız sosisleri: Andouille, Andouillette, Boudin, Boudin blanc de Rethel, Cervelas de Lyon, Chipolata, Crépinette, Diot, Morteau, Rosette de Lyon, Sabodet, Saucisse de Toulouse, Saucisson, Saucisson de Lyon.
- Alman sosisleri: Ahle Wurst, Beutelwurst, Bierschinken, Bierwurst, Zungenwurst, Bockwurst, Bratwurst, Braunschweiger, Bregenwurst, Brühwurst, Servelat, Currywurst, Debrecener, Extrawurst, Frankfurter Rindswurst, Frankfurter Würstchen, Gelbwurst, Jagdwurst, Kaszanka, Ketwurst, Knackwurst, Knipp, Kochwurst, Kohlwurst, Landjäger, Leberkäse, Liverwurst, Mettwurst, Pinkel, Regensburger Wurst, Saumagen, Stadtwurst, Stippgrütze, Teewurst, Thüringer rotwurst
Thuringia sosisi, Weckewerk, Weisswurst, Westfälische Rinderwurst, Wollwurst.
- Macar sosisleri: Macar sosisi, Liverwurst, Winter salami.
- İtalyan sosisleri: Biroldo, Ciauscolo, Ciavàr, Cotechino, Cotechino Modena, Debrecener, Finocchiona, Genoa salami, Likëngë, Mortadella, 'Nduja, Pepperoni, Salam, Soppressata.
- Litvanyalı sosisler: Skilandis.
- Meksikan sosisleri: Chorizo, Moronga, Longaniza.
- Yeni Zelanda sosisleri: Saveloy.
- Polonya sosisleri: Kabanos, Kaszanka, Kielbasa, Kişka, Krakowska, Krupniok, Myśliwska, Prasky.
- Portekiz sosisleri: Alheira, Azaruja, Botillo, Chorizo, Embutido, Farinheira, Linguiça, Paio.
- Romen sosisleri: Nădlac, Pleșcoi, Sibiu Salami, Tobă.
- İskoç sosisleri: Meyve pudingi, Haggis, Lorne sosis, Kırmızı puding, Stornoway siyah puding
- Sırp sosisleri: Kobasicijada, Sremska
- İspanyol sosisleri: Androlla, Botifarra, Botillo, Chorizo, Chorizo de Pamplona, Embutido, Fuet, Longaniza, Morcón, Salchichón, Sobrassada.
- İsveç sosisleri: Falukorv, Fläskkorv, Isterband, Potatiskorv, *Prinskorv
- İsviçre sosisleri: Bierschinken, Servelat, Landjäger, Schüblig
- Rusya sosisleri: Doktor sosisi
 | Yiyecek ya da içecek ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2019.
- ^ http://www.hurriyet.com.tr/seyahat/yemeden-almanyadan-donmemeniz-gereken-10-sokak-yemegi-40401757
Galeri
.jpg)
.jpg)
 |
Wikimedia Commons'ta Sosis ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |